Amerika acht Palestijnen in Genève onmisbaar rsss-sa i Noorse regering houdt macht, maar die is wel klein Rechtstaat heeft zwaar te verduren SENAAT VS MISLEID Bestaansrecht Israel mag niet worden aangetast DINSDAG 13 SEPTEMBER 1977 BUITENLAND OSLO (UPI) - Nu praktisch alle stemmen in de gisteren en eergiste ren gehouden Noorse kamerver kiezingen zijn geteld blijkt premier Odvar Nordli's minderheidskabi net van sociaal-democraten nog eens vier jaar te kunnen aanblijven. Maar het heeft wel weinig speel ruimte. Want de socialisten, de coa litiepartner van de Noorse Arbeid erspartij, hebben van de zestien ze tels er maar één overgehouden. De Noorse Arbeiderspartij heeft van de 155 zetels in Tiet Storting 78 zetels gekregen. De niet-socialistische coalitie van conservatieven, Centrumpartij en Christelijke Volkspartij verwierf 75 zetels. De conservatieve partner won 13 zetels en kwam op 42. De Centrumpartij moest er 9 prijsge ven en kreeg er 12 en de Christelijke Volkspartij won er 1 en kreeg er 21. De liberalen wonnen de twee reste rende zetels. Van hen kan worden verwacht dat zij de niet-socialisten zullen steunen. Drie kleinere parti jen hebben de Kamer niet gehaald. Premier Nordli heeft op de televisie verklaard dat hij geen reden ziet om in een regeringswijziging te berus ten. Hij had een duidelijke over winning voorspeld. De coalitie van sociaal-democraten en socialisten had voor de verkiezingen een 1-zetel-kamermeerderheid. Van alle partijen die stemmen ver loren was het verlies van de socia listen het vernederendste: 15 zetels. Zelfs partijvoorzitter Berge Furre moest zijn zetel afstaan. Hij heeft een grote rol gespeeld bij recente veiligheidsschandalen, nadat hij had onthuld dat in Noorwegen na- vigatiestations werden gebouwd die in oorlogstijd konden worden gebruikt door Amerikaanse atoomonderzeeërs. Ook had Furre zich gesteld achter bedreigingen van het partijblad "Ny Tid", de namen te zullen publi ceren van 400 werknemers van de inlichtingendiensten. Hij trok later zijn handen van de krant af, toen twee mannen die de informatie hadden verzameld waren gearres teerd. Volgens waarnemers hebben de kleine partijen verloren omdat het blok van niet-socialisten en de "PvdA" de kiezer duidelijke alter natieven bieden. WASHINGTON (AFP/Reuter) - Een Palestijnse vertegen woordiging bij de Geneefse conferentie over het Midden- Oosten is "onmisbaar en essentieel" voor een integrale vre desregeling tussen Israël en zijn Arabische buurstaten, zo heeft het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken gisteren in een verklaring gezegd. In West-Duitsland Woordvoerder Hodding Carter, die de verklaring voorlas, gaf niet aan wat er precies onder "een Pales tijnse vertegenwoordiging" zou moeten worden verstaan. ners i 338 PARIJS - Bij zijn aankomst op de Parijse luchthaven Orly wordt de Poolse leider van de Communistische van de veiligheidsraad dienen te onderschreven. Impliciet - in een formulering die alle staten van de regio omvat - erkennen deze reso luties het bestaansrecht van Israël als souvereine, onafhankelijke staat. De verklaring van gisteren is tot dusver het sterkste pleidooi van het ministerie van buitenlandse zaken voor Palestijnse deelneming aan Genève. Zij koppelt het Palestijnse vraagstuk onverbrekelijk aan de rest van de Israëlisch-Arabische problematiek. Gezegd wordt: "Dit (het Palestijnse) vraagstuk kan niet worden genegeerd als de anderen willen worden opgelost. Een vre desovereenkomst behoeft daaren boven de positieve ondersteuning van alle partijen in het conflict, met inbegrip van de Palestijnen". "Dit betekent", vervolgt de verkla ring, "dat de Palestijnen betrokken dienen te worden in het vrede- scheppende proces. Hun verte genwoordigers zullen in Genève aanwezig moeten zijn, wil het Pa lestijnse vraagstuk tot een oplos sing worden gebracht". De verklaring is kennelijk bedoeld om zowel Israël als de Arabische staten tot realisme aan te sporen. Carter onderst eeptenogmaals.dat de Verenigde Staten als co- voorzitter (samen met de Sovjet- Unie) van de Geneefse conferentie een "speciale verantwoordelijk heid" hebben vopr het welslagen "Derhalve", zei Carter, "Hebben wij samen met de confrontatielan- den (Egypte, Syrië, Jordanië) en Saoedi-Arabië enkele alternatieven voor Palestijnse deelneming aan vredesonderhandelingen bestu deerd". Hij gaf daarvan geen bij zonderheden. Israël reageerde op de Ameri kaanse verklaring met het bekende standpunt dat men zich niet zal ver zetten tegen deelneming van Pales tijnse vertegenwoordigers, op voorwaarde dat die zitting hebben in de Jordaanse delegatie en geen lid zijn van de PLO. Overigens zei een woordvoerder van het ministerie van buiten landse zaken dat er een "formeel akkoord" bestaat tussen Jeruzalem en Washington volgens hetwelk elke verandering in het "deelne mersveld" aan Genève moet wor den goedgekeurd door iedereen die aan de eerste (en tot dusver enige) zitting heeft deelgenomen. BONN (SP) - Je hoeft maar even op straat met mensen te spreken om bevestigd te vinden wat je na tuurlijk al lang wist. Onder de oppervlakte van schijnbare rust die zelfs in Bonn het stadsbeeld nog kenmerkt, heersen na de viervoudig moord van Keulen en de ontvoering van grootindus trieel Schleyer gevoelens van machteloosheid, van woede - en vooral van angst. Dat vindt onvermijdelijk zijn weerslag in het roepen om een andere, een "hardere" staat, om wederinvoering van de doodstraf en alle treffende varianten van dat verlangen: sla alle terroristen het hoofd af, schiet ieder uur een gevangen zittende terrorist dood totdat Schjeyer is losgelaten. Wie dit alles mocht uitleggen als een Teutoonse Teuntoonse reac tie, alleen mogelijk in een land met geringe democratische erva ring, doet misschien goed zich voor de geest te roepen hoe in Nederland de man op straat rea geerde toen in Drente een school en een trein werden bezet. Het vermogen tot terugval in primi tieve wraakverlangens is werke lijk niet alleen de Duitsers voor behouden. Voor zover nog nodig leert het ge beuren m Duitsland ook dat die afweerreacties zich niet beper ken ot wat gemakshalve "de brede volkslagen" wordt ge noemd, tot de massa's die in het bijzonder met lagere instincten zouden zijn uitgerust. Ook voor aanstaande mensen met een hel der hoofd en koel verstand reage ren onder de druk van de reeks terroristische sluipmoorden met eisen die - bij vervulling - de be dreigde rechtsstaat eerder on dermijnen dan versterken. zijn". En een bekend politico loog, de gematigde sociaal democraat prof. Kurt Sönthei- mer, zei zondagavond in een dis cussie over de Westduitse tv dat men "gezien de extreme uitda ging voor een wijziging van de grondwet en inperking van de vrijheidsrechten van de een of de ander niet zou mogen terug schrikken." Een bondsrepubliek die zich in toe stand van oorlog acht? Een rege ring die sluipmoordende terroris ten de status van combattanten toekent? Dat zou toch al te veel eer zijn voor de "commando's" die van zichzelf beweren strijders te zijn voor een "socialistische revolutie" en tegen de "fascisti sche Duitse staat,'. Niets zou hen meer in hun warrige oogmerken tegemoet komen dan de bereid heid van de staat de liberaliteit, die in de grondwet ligt veran kerd, los te laten. Daarmee zou de aangevallen staat zich door een groep killers de wet van een han delen laten voorschrijven, en zich gaan bedienen van de kwalijke strijdmiddelen van deze zogena amde stadsguerrilla's. Tegenover het door angst ingege ven roepen om een hardere staat en ruimere politiebevoegdheden staat de gelukkig ook veelvuldig verneembare opvatting dat niet nieuwe, maar betere toepassing van de bestaande wetten vereist is. Dat zou bijvoorbeeld worden bevorderd door het werk van op sporingsdiensten van de tien deelstaten aanzienlijk beter te coördineren dan tot nu tot in deze federale staat het geval is ge weest. Een doeltreffender organisatie en ook uitbreiding van het West duitse politie-apparaat zijn gebo den. Een feit si dat de arrestaties van terroristen die de laatste ja ren zijn verricht, niet de bekro ning waren van doelgericht speurwerk van de politie, maar vooral te danken zijn aan de op lettendheid van buren en omwo nenden. De steun van burgers is echter niet voldoende voor de bestrijding van een naar schatting 1200 terro risten die bereid zijn met ge bruikmaking van vriendelijke symbolen als bloemboeketten of kinderwagens hun moorddadig werk te verrichten. En anders dan bij de "eerste generatie" van activisten van het type Ulrike Meinhoff en de later afvallig EENOOR Konijnenfokker Richard Alderman uit het Amerikaanse Hinsdale laat twee ongewone beestjes zien die vier maanden geleden met zes broertjes en zusjes ter wereld kwamen. Ze hebben allebei slechts een HASJ-OPA In Aken is een 74-jarige gepensioneerde in staat van beschuldiging gesteld, omdat hij in een gehuurde kiosk in de omgeving van de stad 650 kilo hasj ter waarde van vier miljoen gulden had verstopt. Vermoed wordt dat de verdachte deel uitmaakte van een internatio nale bende, die duizenden kilo's hasj uit Iran via Turkije en Joegos lavië naar de Bondsrepubliek heeft gesmokkeld. Over zijn leveran ciers en zijn afnemers heeft de "hasj-opa" zich tot dusver niet uitgela ten. VERMOEIDE BESTELLER De 18-jarige ex-brievenbesteller Bauke van der Z. is gisteren door de politierechter te Amsterdam veroordeeld tot een boete van vijfhon derd gulden omdat hij circa duizend brieven heeft weggegooid. Tot twee maal toe schudde Bauke, die bij de PTT in opleiding was, een hem toevertrouwde postzak leeg in het struikgewas omdat de bezor ging van de brieven boven zijn krachten ging. Vermoeidheid had hem ertoe gebracht naar Amsterdam-noord te fietsen en zijn brieven bij de Noorderbegraafplaats in een greppel te gooien. Met deze han deling maakte hij een einde aan zijn carrière bij de PTT, kort voordat zijn opleiding voltooid was. "Ik had last van mijn voeten", zo verklaarde Bauke laconiek zijn handelwijze voor de politierechter, "een schimmelaandoening". De rechter, mr. G. Nomes, veroordeelde hem conform de eis van de officier en adviseerde hem om in zo'n geval "oortaan een pedicure te raadplegen. NOODLANDING Twee Amerikanen die probeerden als eersten per ballon de Atlanti sche Oceaan over te steken, hebben gistermiddag bij de kust van IJsland een noodlanding gemaakt. De 44-jarige Maxie Anderson en de 47-jarige Ben Abruzzo, beiden uit Albuquerque (Nieuw-Mexico), werden gered door een hefschroef- vliegtuig van de Amerikaanse luchtmachtbasis Keflavik, terwijl een IJslandse kanonneerboot en een treiler bezig waren de ballon, de "Double Eagle", te bergen. ADVERTENTIE Vooroverleg Volgende week komt het v leg inzake "Genève" in een stroom versnelling. Allereerst komt de Is raëlische minister van buiten landse zaken, Mosje Dajan, naar Washington voor besprekingen met zijn ambtgenoot Cyrus Vance en president Carter. Dajan brengt de nieuwste Israëlische voorstellen mee voor een regeling betreffende de sinds 1967 bezette gebieden. Ook de Arabische ministers van buitenlandse zaken zullen met Vance en Carter confereren, zowel in Washington als in New York, waar later deze maand de algemene vergadering van de Verenigde Na- Si boven 5000 luiden £|ri iVaSt' Al,ee" voor het onn»ü B worden Berlijnse advocaat Horst ^es wordt geopend. Mahler, is er minder duidelijk sprake van een, al is het nog zo romantische-wereldvreemde ideologie. De theoretici Hodding Carter ontkende desge vraagd dat de verklaring van giste ren een beleidswijziging inhoudt. Volgens hem is het slechts een be knopte samenvatting van al eerder het terrorisme verkondigde Amerikaanse stand- punten inzake het Midden-Oosten de weg naar vrede. Uitdaging Over begrotingsdirecteur Zeker, die heldere hoofden druk ken zich veel subtieler en ge nuanceerder uit dan "het ge zonde volksgevoelen" - maar ook een befaamd historicus als Golo Mann levert zich uit aan de stemming van het ogenblik als hij oordeelt dat het nu maar eens af gelopen moet wezen met al dat gepraat over "de middelen van de rechtsstaat die tot het uiterst i moeten worden toegepast". Want, zo verklaart deze denker vanuit Zurich, "wij bevinden ons in een oorlog, wij staan tegenover vijanden die tot doden bereid WASHINGTON Drie adviseurs Vc hebben de president indertijd onkundig gelaten FBI-rapport waaruit bleek dat de huidige federale begrotingsdirec teur, Bert Lance, voor 450.000 dol lar "in het rood" was gegaan toen hij zijn mislukte poging deeji om Carter als gouverneur van Georgia op te volgen. Een van die adviseurs, Carters huidige woordvoerder Jody Powell, heeft dat gisteren toe gegeven. Powell kondigde ook aan - en daaruit blijkt een groeiend on behagen in het Witte Huis - dat pre sident Carter zijn voor morgen aan- (Reuter/UPI) - gekondigde persconferentie over president Carter de affaire Lance voor onbepaalde de Senaat tijd heeft verschoven, in elk geval carrière bij de overheid. Hoewel Bloom dit niet met evenveel woor den zei, mag worden aangenomen tot na de verklaring die Lance zelf dat de vriendschapsbanden tussen donderdag zal afleggen bij een on- derzoekscommissie van de Senaat. Deze commissie kreeg gisteren te horen dat de Senaat ook door ande ren onkundig is gelaten van Lances aangevochten financiële prak tijken. Robert Bloom, een topme- dewerker op het bureau van de schatkistbeheerder, vertelde dat hij Lance indertijd voor diens huidige functie heeft aanbevolen omdat hij vreesde dat een negatief advies na delig zou uitpakken voor zijn eigen Inmiddels wordt de roep om Lan ces heengaan steeds sterker en klemmender. Hoewel hem geen op lichting in de eigenlijke zin wordt aangewreven, heeft zijn thans ge bleken mentaliteit van zakendoen hem in brede kring onaanvaard baar gemaakt als de man die het federale budget met de nodige voorzichtigheid kan beheren. weï~?;^rosparen:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 9