„Christenen moeten zich anders inzetten"
..Discriminatie
alsof vergeten is
lijk te begraven"
DISCUSSIE V.N.
OVER ECONOMIE
Leraren trekken muur op
Onderhandse
aanbesteding
kabel-tv Leiden
KARDINAAL ALFRINK OVER BEWAPENINGSWEDLOOP:
Hulp voor
werklozen
in Leiden
DINSDAG 13 SEPTEMBER 1977
Amerikaanse
pater berust
in een
„welsprekend
stilzwijgen
Mevrouw R. van der Kolff, gere
formeerd predikant te Numans-
dorp (regio Barendrecht), heeft de
benoeming aanvaard tot pasto
raal medewerker in Leiderdorp.
De kerkeraad algemene zaken
vande Geref. Kerk heeft haar aan
gesteld en zij komt in de plaats
van mevrouw Sysling, die deze
functie om studieredenen onlangs
neerlegde. Het is de bedoeling, dat
mevrouw Van der Koff haar werk
zaamheden in november begint.
Mevrouw Van der Koffis 38 jaar en
werd in 1973 predikant in Nu-
mansdorp.
Zondagmorgen om 10 uur wordt
met een plechtige hoogmis het 500-
jarig bestaan van de Lodewijks-
kerk aan het Steenschuur in Lei
den herdacht. De pauselijke nun
tius, mgr. John Gordon, zal de
dienst, met assistentie van onder
anderen pastor Vreeburg en oud
deken Haring, Leiden. Na de plech
tigheid is er een ontmoeting voor
genodigden in de grote zaal van de
pastorie.
Orgeldag
De stichting Orgelcentrum te De
Bilt houdt op zaterdag 1 oktober in
ee de Joriskerk te Amersfoort een
nationale "Orgeldag" ter gelegen
heid van het feit, dat de vermaarde
organist Jan Zwart 100 jaar geleden
werd geboren en 40 jaar geleden
stierf. De dag begint om half 2 met
een ontvangst van de deelnemer en
eindigt om 9 uur na een orgelcon
cert door Feie Asma. Sprekers zijn
de heer A.J. Kret, burgemeester
van Sasenheim, oud-voorzitter van
de stichting Orgelcentrum, en de
predikant dr. C.A. Tukker. De le
zingen zullen muzikaal worden
"geïllustreerd". Van 4 tot 5 uur ge
ven organisten demonstraties op de
drie orgels die deze kerk rijk is. Ook
kunnen de orgels worden bezich
tigd. Asma, die werken speelt van
zijn leermeester, J.S. Bach en S. de
Lange sr., heeft in zijn programma
ook plaats ingeruimd voor samen
zang.
Voor nadere inlichtingen: bureau
Orgelcentrum, Prinsenlaan 3, De
Bilt, telefoon 030-761845.
Omdat de synode bezwaren heeft
tegen het werkboekje "De bijbel,
een boek om te vieren", doen de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken niet mee aan de in oktober te
houden nationale bijbelweek. De
bezwaren betreffen de benadering
van de bijbel en de opvattingen
over het bijbelgebruik die in dit
werkboekje tot uitdrukking ko-
Gratie
De Nederlandse rk
"Justitia et Pax" (gerechtigheid en
vrede) en de sectie "internationale
zaken" van de Raad van Kerken in
ons land, doen in een brief een be
roep op president Park van Zuid-
Koea om de doodstraf over vijf
jonge Japanse Koreanen niet tot
uitvoering te brengen. De vijf, allen
studenten, zijn op beschuldiging
van spionage ter dood veroordeeld.
Zij stammen af van Koreanen die
door Japanners als dwangarbeid
ers naar Japan zijn gevoerd. Jaren
lang hebben zij de Japanse nationa
liteit gehad, maar aan het eind van
de tweede wereldoorlog, toen Ko-
rea aan het gezag van Japan werd
onttrokken, verloren deze arbeid
ers en hun kinderen de Japanse na
tionaliteit. Vooral onder de jongere
afstammelingen is een groeiend
verlangen naar een nieuwe identi
teit; veel jongeren gaan daarom in
Korea studeren.
Justitia et Pax en de sectie interna
tionale zaken van de Raad van Ker
ken zeggen in hun brief, dat de vijf
veroordeelden niet hoeven te reke
nen op steun van Japan, het land
van herkomst, en dat zij zich
daarom verplicht voelen zich hun
lot aan te trekken. De Nederlandse
organisaties beantwoorden daar
mee tevens een oproep van de
Zuidkoreaanse commissie Justitia
et Pax, die in augustus de wereldo
pinie opriep van de de uitvoering
van deze straf te voorkomen. De
Zuidkoreaanse commissie meent,
dat de vijf studenten veroordeeld
zijn in een "overhaast en twijfelach
tig" proces.
Verbod
Het Vatikaan heeft de Ameri
kaanse jezuiet John J. McNeill, be
kend voorstander van een ruimer
kerkelijk standpunt inzake homo
filie, verboden over dit onderwerp
te spreken of te publiceren, dit om
verdere verwarring over het hui
dige standpunt van de kerk in deze
kwestie te vermijden.
McNeill is de schrijver van het boek
"De kerk en de homoseuksueel".
Daarin pleit hij ervoor, dat de kerk
de homoseuksuele aktiviteit zou
aanvaarden als "ethisch goed",
mits deze berust op echte weder
zijdse liefde en wederzijds respect.
Van het boek werden in Amerika in
korte tijd 15.000 exemplaren ver
kocht.
Pater McNeill heeft zich bij de Ro
meinse beslissing neergelegd, maar
LEIDERDORPSE PREDIKANT
IN PREEK OVER RACISME
(Van onze redactie geestelijk leven)
LEIDERDORP - "Mensen die de discriminatie in stand houden doen,
bijbels gezien, alsof ze vergeten hebben een lijk te begraven. Het is een
anachronisme".
Kardinaal Alfrink vindt geweld
loosheid getuigen van een realisti
sche kijk op de werkelijke situatie
in de wereld.
Op de laatste dag van een drie
daagse (besloten) studieconfe
rentie van de nationale bewe
ging Pax Christi in Leuven heeft
kardinaal Alfrink, de vroegere
leider van de Nederlandse rk
kerkprovincie, gezegd, dat mo
derne wapens geen enkele vei
ligheid bieden en alleen maar
een voortdurend toenemende
onveiligheid veroorzaken.
"Geweldloosheid is dan ook geen
utopisch idealisme, maar een
teken van een realistische kijk
op de werkelijke situatie in de
wereld". De kardinaal uitte deze
gedachte als een "aanbeveling
voor verdere discussie".
"Wij zullen de ogen moeten ope
nen en alle medeburgers in onze
wereld moeten aansporen om
gezamenlijk te werken aan over
levingskansen voor de hele
mensheid. Alleen kennisnemen
van de feiten en gegevens als ab
stracte zaken beschouwen of een
neutrale houding aannemen is
gevaarlijk".
Navo en Warschaupakt hebben
bijna 80 procent van de militaire
uitgaven op wereldschaal voor
hun rekening genomen. De vier
nucleaire grootmachten - de
Lodewijkskerk
.500 jaar oud
aan een organisaie van rk homofie
len schreef hij, dat het afzeggen van
een spreekbeurt beslist niet bete
kende dat hij zijn opvattingen had
veranderd. Hij hoopt dat zijn
zwijgen "welsprekend" zal zijn.
Beroepingswerk: Hervormde
Kerk - beroepen te Ridderkerk I.
Kok Zoetermeer, te Veenendaal H.
Smit IJsselmuiden, te Hierden T.
van T Veld Ede, door de generale
synode tot vlootpredikant kandi
daat E.S. Klein Krafnnenburg
Hoevelaken; aangenomen naar
Rottevalle-Drachtstercompagnie-
Boornbergum
kandidaat R. Klooster Rottevaile,
naar Schildwode-Hellum kandi
daat H.J. Oortgiesen Schildwolde;
bednakt voor Leerbroek J.P. Ver
kade Montfoort, voor Rotterdam-
Delfshaven G. van den End Pa-
pendrecht.
OVERLEDEN - Ds. G.F. Hajer te
Ede, 73 jaar, was van 1948 tot 1956
gereformeerd predikant in Leiden.
Ver. Staten, de Sowjet-Unie,
Frankrijk en Groot-Brittannië -
hebben met hun duizenden
atoombommen, gevechtsvlieg
tuigen en tanks een steeds ver
fijnder en gevaarlijker verdedi
gingssysteem opgebouwd.
Europa speelt, aldus de kardinaal,
een centrale rol bij de wedloop,
die nog nooit zijn versnelde
ontwikkeling heeft afgeremd,
zich van crisis tot crisis heeft
voortgezet en steeds nieuwe im
pulsen krijgt door een perfec
tionering van de technologie. Op
het Europese vlak zijn alle in-
Dat zei de Leiderdorpse predikant
J. Geursen zondagavond in een
themadienst over discriminatie
Hij legde in zijn preek een paar
fragmenten uit een Amerikaans
boek naast teksten uit de bijbel-
boken Exodus en Galaten. Dit
Amerikaanse boek is de neerslag
van een langdurig gesprek tussen
de schrijver James Baldwin en de
volkenkundige Margaret Mead
Het geeft niet alleen verhelderende
informatie over zaken van blank,
bruin en zwart, maar graaft ook
naar de wortels van discriminatie
en vooroordeel. Zowel James
Baldwin als Margaret Mead zijn
sterk door het evangelie aange
raakt. In hun gesprek, dat enkele
dagen duurde, gebruiken zij dan
ook vaak bijbelse woorden en
gedachten.
De apostel Paulus laat er geen twij
fel over bestaan, dat het onder
scheid tussen de mensen is weg
gevallen.
Ds. Geursen: "De discriminatie is
itiatieven om tot werkelijke
ontwapening te komen mislukt.
De kardinaal vroeg zich af, of de
tijd niet gekomen is voor de
christenen om zich op een meer
directe wijze in te zetten bij het
zoeken naar nieuwe vormen van
veiligheid, waarbij afstand
wordt gedaan van de opvatting
dat militair evenwicht de enige
manier zou zijn om de vrede te
verzekeren.
De wedloop houdt niet uit zichzelf
op. Daar zal pas een eind aan
kunnen komen als de nieuwe
generatie zich werpt op een an
dere benaderingswijze.
opgeheven, omdat de eenheid er
is vanwege de Messias. Toen
Christus kwam, was het zover,
vrijheid voor de slaven, de ver
heffing van de vrouw en de ste
reotiepen (onveranderlijke voor
oordelen) niet langer ter zake.
Het christendom zou daar toch heel
dichtbij moeten zijn. Als we wer
kelijk bij de tijd willen zijn, moe
ten we dat inzien. Ook 1977 is een
heilsjaar, een jaar van de Heer,
een jaar van bevrijding. Van wie
zich naar Christus noemt, mag je
verwachten, dat ze zó naar de tijd
kijken".
Donker gevaar
Maar de werkelijkheid is anders. Er
wordt nog steeds onderscheid
gemaakt.
Ds. Geursen: "Wij doen alsof Chris
tus de mensen niet heeft ver
zoend. We hebben de vrijheid
weer opgegeven en denken op
nieuw in termen van uitverkie
zing en superioriteit. Mensen
zoeken hun betekenis in bezit en
reputatie en ze doen dat met zo
veel inspanning dat er geen ener
gie overblijft voor iets anders. De
andere mens wordt dan een in
dringer, een donker gevaar. Men
identificeert zich door zich tegen
de ander af te zetten. Discrimina
tie betekent, dat je de eenheid
van het menselijke geslacht
loochent en ook de gemeenschap
tussen God en mensen".
Stereotiepen
De Leiderdorpse predikant waar
schuwde ook voor wat hij
noemde "de val (klem) van de ste
reotiepen", waarbij zwarten altijd
schooiers zijn, Joden altijd sja
cheraars en wie eens steelt altijd
een dief blijft.
"Datzet mensen vast in hunschuld,
vereeuwigt het kwaad en be
lemmert elke vernieuwing. Het
verleden wordt nooit verleden
tijd.
Wie uit deze vooroordelen denkt en
leeft, moet er zelf ook wel onder
lijden, omdat hij steeds de stem
J. GEURSEN
eenheid is er al
van zijn hart moet verlooche-
De vraag beantwoordend, of er een
methode is om de door discrimi
natie veroorzaakte schade zo
goed mogelijk te drukken, zei ds.
Geursen, niet te geloven in een
"ideologische revolutie", in "is
men" of systemen. De gelovige
moet weten, dat Christus de een
heid al in de wereld heeft ge
bracht.
"Daar moeten we van uitgaan. Van
een christen mag worden ver
wacht, dat hij zich door Jezus bij
de hand laat nemen om het verle
den te verwerken en de ander -
zonder vrees, ontvankelijke en
open - weer te geloven. Zo wordt
de vicieuze cirkel van de angst
doorbroken en de geest van de
verdeeldheid krachteloos ge
maakt".
Misschien is het getal van de men
sen die dit verstaan, naar verhou
ding, niet groot. Maar dat is nog
geen reden, het niet te wagen.
Ds. Geursen: "Tien rechtvaardigen
kunnen een stad redden".
NEW YORK (UPI) - De Al
gemene Vergadering van de
Verenigde Naties komt
vandaag bijeen ter afsluiting
van haar verdaagde zitting
van 1976, met een discussie
van drie dagen over de al
gemene economische situa
tie. De nadruk hierbij ligt op
de eis van de derde wereld
dat een nieuwe internatio
nale economische orde tot
stand komt.
De algemene vergadering wordt
vrijdag verdaagd en begint haar
nieuwe zitting, de 32-ste, officieel
op 20 september Het vanmiddag
begonnen debat van deze week zal
draaien rond de teleurstelling in de
derde wereld over het magere re
sultaat van de noord-zuid-dialoog
in Parijs, die eindigde met weinig
vooruitgang in de richting
lichting van het lot
den.
De ontwikkelingslanden, in de
Verenigde Naties vertegenwoor
digd door de "Groep 77", zullen
naar verwachting aandringen op
verbetering van hun economische
situatie in een resolutie die een eis
zal omvatten voor een speciale bij
eenkomst van de algemene verga
dering over economische zaken
begin 1980. In de resolutie zal met
nadruk worden verklaard dat on
danks het mislukken van de dia
loog in Parijs, het economische ge
sprek binnen de Verenigde Naties
en hun economische organen, moet
worden voortgezet.
In het Westen blijft men eraan
vasthouden dat in Parijs aanzien
lijke vooruitgang is geboekt, waar
onder oprichting van een gemee
nschappelijk fonds voor de fina
nciering van grondstoffenovereen-
komsten, grotere ontwikkelings
hulp en de oprichting van een spe
ciaal fonds van 1 miljard dollar voor
hulp aan landen met een laag in
komen.
De conferentie over internationale
samenwerking in Parijs met deel
neming van 19 ontwikkelingslan
den en 8 geïndustrialiseerde staten,
eindigde op 2 juni. De deelnemers
waren het erover eens dat zij wel
een beter inzicht in de vraagstuk
ken gekregen hadden, maar dat de
verwachtingen te hoog gespannen
waren geweest.
Sindsdien hebben de landen van de
derde wereld elkaar geraadpleegd
over een nieuwe gemeenschappe
lijke economische strategie, te
verwoorden in de aanstaande reso
lutie.
De groep 77 - in feite inmiddels een
groep van 114 landen - legde eind
vorige week de laatste hand aan het
stuk van 13 punten. Zij hoopt dat
het( met enkele kleine wijzigingen,
Minister Van Kemenade
DEN HAAG (ANP) - De leraren
trekken eerder een muur op dan dat
zij er met de rug tegenaan staan. Die
indruk heeft minister Van Keme
nade van Onderwijs en Wetens
chappen, gezien de gang van zaken
rond de lerarensalarissen en wat
van de kant van het Nederlands
Genootschap van Leraren (NGL)
wordt betoogd.
De aangekondigde acties van het
NGL zijn geen gevolg van het be
leid. Van Kemenade meent dat de
acties, als ze in enige omvang wor
den doorgevoerd, een gevaar voor
het onderwijs inhouden.
De bewindsman is voorts niet van
plan de regeling in te trekken voor
de aanvangssalariëring van jonge
academici (AJA). Daarmee worden
de aanvangssalarissen verlaagd.
Eén en ander heeft minister Van
Kemenade gisteren geantwoord op
vragen die de WD-Kamerleden
Ginjaar-Maas en Evenhuis hem
eind vorige maand hebben voorge
legd.
De bewindsman herinnert er aan,
dat ook het NGL herhaaldelijk
heeft betoogd dat het niet zozeer
om de AJA-regeling gaat. Het zou
bij de geplande acties meer gaan
om het (ontbreken van) overleg als
zodanig en uit vrees voor algemene
afzonderlijke salarisverlagingen
voor leraren.
Dit laatste is in het geheel niet aan
Secretaris-generaal Waldheim van de Verenigde Naties ontmoette ii
het Kremlin de Russische president Breznjev. Waldheim brengt op het
ogenblik een bezoek aan de Sovjet-Unie.
aanvaardbaar zal zijn voor de geïn
dustrialiseerde staten en men el
kaar zo op de sluiting van vrijdag
middag zal vinden.
Onder de sprekers op de driedaagse
bijeenkomst voor de afsluiting van
de zitting van '76, zal een vertegen
woordiging van België voor de EG
zijn. Voor Oost-Europa zal een Bul
gaar het woord voeren en voor
groep 77 de Pakistaanse perma
nente vertegenwoordiger, tevens
voorzitter van de groep.
De vergadering zal de verdere dis
cussie over de resolutie overlaten
aan haar economische commissie,
waarin alle V.N.-leden vertegen
woordigd zijn. De discussies en on
derhandelingen over de definitieve
tekst van de resolutie, zullen bin
nen de commissie gevoerd worden.
Een uitgebreider bespreking van
de hele waaier van economische
vraagstukken zal plaatshebben op
de komende 32-ste zitting van de
algemene vergadering.
LEIDEN - De aanleg van een ka
belnet in Leiden ten behoeve van
de ontvangst van kabeltelevisie
zal onderhands worden aanbe
steed. Dit heeft de gemeenteraad
gisteravond besloten, met de
stemmen van zes CDA-raadsleden
tegen.
De gemeenteraad heeft B en W ge
machtigd tot onderhandse aanbes
teding over te gaan onder een aan
tal, na overleg met de werkgroep
kabeltelevisie te selecteren be
drijven. Met deze formulering
kwam wethouder Van Aken gro
tendeels tegemoet aan de bezwa
ren, die de WD-fractie in een vo
rige gemeenteraadsvergadering
had geuit in het eenzijdig machti
gen van het college van B en W om
tot onderhandse aanbesteding over
te gaan. Door de werkgroep kabel-
de orde, zoals men ook zelf wel
weet, aldus de minister.
In het antwoord aan de Kamerle
den zegt Van Kemenade nog de
aangekondigde acties van het NGL
in hoge mate te betreuren, met
name omdat ze nadelig kunnen zijn
voor derden, zoals leerlingen en
aankomende leraren. Hij kondigt
aan indien noodzakelijk alles te
doen wat hij kan om die nadelen te
voorkomen.
De acties staan volgens hem in geen
redelijke verhouding tot de ge
wraakte maatregel. Hij meent, dat
andere meer voor de hand liggende
middelen bepaald niet uitgeput
zijn.
LEIDEN - Alle werklozen
krijgen deze week een brief in de
bus.waa in hun wordt gewezen
op de werkzaamheden van het
adviescentrum voor werklozen.
Doelstelling van dit centrum is
de schaduwzijde van het werk
loos zijn zoveel mogelijk tegen te
gaan. Een groep van acht werk
lozen is inmiddels door de staf
van het centrum opgeleid, om
andere werklozen te begeleiden
in hun situatie.
"Gemis van sociale contacten,
gebrek aan regelmaat, vermin
dering van inkomen en status
verlies, dat zijn voor de meeste
werklozen de grootste proble
men" zegt Nico van Rijn, die als
medewerker van de vakgroep
klinische psychologie van de
universiteit betrokken was bij
een onderzoek naar de positie
van werklozen. De oprichting
van het werklozencentrum op 1
februari van dit jaar, was één
van de gevolgen van dat onder-
zoek. Nico werkt daar nu als
enige vaste kracht.
De brief aan de werklozen
wordt verstuurd door de Ge
meentelijke Sociale Diëtist, een
instantie die op de hoogte is van
alle adressen van werklozen,
maar die deze uit ethische
overwegingen niet vrij wil ge
ven. Vandaar dat het advie
scentrum heeft besloten die brief
door deze dienst te laten verstu
ren. Bedoeling is dat de acht
vrijwilligers door huisbezoek en
gesprekken werklozen een
steuntje in de rug te geven en
proberen te stimuleren niet bij
de pakken neer te gaan zitten.
"In het vrijwilligerswerk zijn
zoveel mogelijkheden om je ver
dienstelijk te maken Als je werk
loos bent wil dat nog niet zeggen
dat je ook voor de maatschappij
niets kunt betekenen. Omdat
wij zelf werkloos zijn kunnen we
dat heel goed aan andere werk
lozen uitleggen"zegt een vrij
williger.
De begeleiding van werklozen is
door het adviescentrum met
name ter hand genomen, omdat
zowel de Sociale Dienst als het
arbeidsbureau door gebrek aan
mankracht weinig kunnen
doen. De spreekuren van het
centrum (dinsdag en donder
dag van half elf tot half een)
blijven overigens gewoon door
gaan.
televisie daarvoor mede in te scha
kelen, hebben ook andere raadsle
den invloedop de onderhandse
aanbesteding. Van Aken liet gister
avond verder een schema zien
waaruit blijkt dat ook de raads
commissie voor interne organisatie
en beheer een advies over de uit
eindelijke gunning van het werk zal
uitbrengen, alvorens de gemeente
raad daarover een besluit neemt. In
het aanvankelijke voorstel van B en
W was het aantal geselecteerde be
drijven bovendien beperkt tot vier
(op advies van het Kabeltelevisie
Advies Instituut te Woerden), ter
wijl voor de onderhandse aanbes
teding nu vooralsnog een "aantal'
bedrijven in aanmerking kan ko
men. Volgens Van Aken wordt een
onderzoek ingesteld naar de ge
schiktheid van andere dan de vier
al geselecteerde bedrijven. Die an
dere bedrijven worden met name in
deze regio gezocht.
Beïnvloeding
Een aantal CDA-raadsleden hand
haafde zijn bezwaren tegen onder
handse aanbesteding. Driessen:
"De mogelijkheid van beïnvloe
ding van ambtenaren en politici is
bij openbare aanbesteding niet
mogelijk". Daarmee doelde hij op
het feit dat bij een onderhandse
aanbesteding geld onder de tafel
zou kunnen worden geschoven in
de richting van degenen, die uit
eindelijk moeten bepalen welk be
drijf het gigantische werk voor zijn
rekening mag nemen. Wethouder
Van Aken echter. "Het is specifiek
werk dat zich absoluut niet leent
om zomaar door iedereen te laten
uitvoeren". De offertes van de be
drijven zullen, zo blijkt uit zijn
voorstel, in ieder geval onderzocht
worden door de directeur van de
gemeentelijke accountantsdienst.
De KAI-Woerden zorgt daarnaast
voor een technisch onderzoek van
de aanbiedingen.
