Beleggings
rekeningen tot
EEN ONJUISTE TEGENSTELLING
Kerk in Hongarije
raakt op betere
voet met de staat
6SZS33BZ39
Bon voor hoge rente op
direct opvraagbaar spaargeld
Kabinetsformatie: traag
overleg in laatste ronde
Provincie:
kleinste
tekort
postgiro en
rijkspostspaarbank
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1977
VU-magazine gaat in op thema EO-congres over schepping of evolutie
•kProf. Van de Fliert
...niet bezorgd...
De Evangelische Omroep houdt 1
oktober in Utrecht een congres
over "schepping of revolutie".
Daarop staan twee vragen, cen
traal: is het evolutiemodel, ge
toetst aan de hedendaagse ken
nis, volledig houdbaar, en: is het
scheppingsmodel wel met we
tenschappelijke argumenten te
verdedigen, of gaat men hier
zonder meer uit van "het ge
loof'?
Prof. dr. J. R. van de Fliert van de
Vrije Universiteit in Amster
dam acht dit een valse tegenstel
ling. Hij behoorde in de jaren
1968 tot 1969 tot de groep VU-
theologen en
natuurwetenschappers die het
land doortrokken om, zoals ie
mand het eens uitdrukte, reke
ningen uit het verleden te veref
fenen. De VU wilde met deze
toernee een eind maken aan de
verwachting dat het de taak van
een christèlijke universiteit zou
zijn om tegenover revolutie
theorieën opvattingen uit te
dragen waarin de bijbel, met
name het boek Genesis, gehan
teerd werd als een natuurwe
tenschappelijk boek. Het VU-
magazine van deze maand
schenkt aan de "valse tegenstel
ling" van schepping of evolutie
uitgebreid aandacht.
Gevaarlijk
Prof. Van de Fliert vindt het zeer
gevaarlijk, de bijbelse waarheid
aan bepaalde wetenschappe
lijke vraagstukken te koppelen,
omdat je dan erg gemakkelijk
met het wegwerpen van zoiets
als het "creationisme" (de let
terlijke aanvaarding van het
scheppingsverhaal) ook je ge
loof in het verzoeningswerk van
Christus wegwerpt.
Zijn meest fundamentele bezwaar
berust hierin, dat men in dit
type creationisme het godde
lijke scheppingswerk op
menselijk-wetenschappelijk
vlak meent te kunnen controle
ren. Daarmee schept deze wes
terse wetenschappelijke mens
zich een beeld van God als
Schepper, dat naar de diepste
intentie van de joods-
christelijke religie in het tweede
van de tien geboden radicaal
wordt afgewezen: gij zult u geen
gesneden beeld maken van wat
boven in de hemel is. "Het tast
het scheppingsgeloof in wezen
aan, waarin wij met Paulus be
lijden dat wij alleen daaruit - en
niet uit de zichtbare dingen -
verstaan, dat God de wereld met
al wat daarin is heeft geschapen.
En als er evolutie geweest is,
dan is dat geschapen evolutie,
en hebben wij over evolutie het
zelfde geloofswoord te spreken
als over het wordingsproces in
de geboorte van een kind of
dier".
Met erkenning van alle beperkin
gen die de wetenschappelijke
betrouwbaarheid in de weg
staan, acht Van de Fliert het al
ternatief schepping óf evolutie
principieel onjuist. Hij ver
werpt evenzeer een creatonisme
dat een uit documenten in de
aardkorst betrouwbaar af te le
zen historisch-geologische wer
kelijkheid ontkent, als een evo-
lutionisme dat meent op grond
van wetenschappelijke erva
ring het scheppingsgeloof te
kunnen ontkrachten.
Stap terug
De valse tegenstelling beheerst
nog het denken van brede lagen
de Amerikaanse samenle
ving. Dit Amerikaanse creatio
nisme stoelt op het "fundamen
talisme", een beweging van ort
hodoxe, vooral protestantse
christenen, die zich afgezet heb
ben tegen modernisme en secu
larisatie en zich sterk maken in
een zo letterlijk mogelijk ver
staan van de bijbel, met name
van Genesis. Er zijn, volgens
Van de Fliert duidelijke paral
lellen met de gereformeerde we
reld in Nederland, waar men ook
grote moeite heeft gehad met het
evolutievraagstuk en dat voor
een deel nóg heeft. Hij noemt het
een grote stap terug dat zowel de
geldigheid van natuurwetens
chappelijke resultaten wordt
miskend als de ware betekenis
van de bijbelse openbaring.
Tenslotte een vraag van de VU-
hoogleraar: 'Moeten wij, juist
als het om de bijbel gaat, ons er
niet veel meer bewust van zijn,
dat deze boeken, die wij voor het
Woord van de levende God hou
den, Heilige Schrift zijn, ont
staan in de levende mensenge
schiedenis, geschreven in ver
schillende culturele situaties, in
het bijzonder van het volk Israël
waaraan niets menselijks
vreemd is, en wat dat voor ons,
natuurwetenschappelijk ge
schoolde westerlingen van de
20ste eeuw, betekenen moet?"
Geen wetenschappelijke ontwik
kelingen kunnen prof. Van de
Fliert bezorgd maken, omdat
zijn geloofsgrond niet ligt in we
tenschappelijke betrouwbaar
heid, maar in de woorden van
eeuwig leven, "die de Heilige
Geest ons leert verstaan om
vandaag in onze eigen histori
sche situatie verder te gaan en
onze taak te doen".
(Van onze redactie geestelijk leven)
Zonder zich over te geven aan al te optimistische bespiegelingen, kan men
wel zeggen, dat tussen kerk en staat in Hongarije - één van de binnen de
communistische invloedssfeer liggende Oosteuropese landen - een andere
verstandhouding aan hét groeien is. Het optreden deze week van de we
reldbekende Amerikaanse evangelist Billy Graham in dit land is daarvan
ontegenzeglijk opnieuw een symptoom.
het laatst
Voor het eerst sinds tien jaar bezoekt de Amerikaanse evangelist Billy
Graham een Oosteuropees land. Tien jaara geleden was hij in Joegosla
vië, nu hebben de "vrije kerken" van Hongarijë hem uitgenodigd.
Graham, die in 1967
in een Oosteuropees land was - en
dan nog in Joegoslavië - kwam vo
rige week vrijdag in Hongarije aan.
De "vrije kerken" hadden hem voor
een bezoek uitgenodigd en de rege
ring van Janos Kadar was zo be
reidwillig, de evangelieverkondi
ger uit het Westen, die tot dezelfde
kerk behoort als president Carter,
een visum te verstrekken.
Billy Graham had vantevoren ge
zegd, dat men van zijn kant geen
politieke uitspraken hoefde te vre
zen. Naast zijn wens om samen met
de Hongaren iets te leren uit het
Woord van God, verklaarde hij zelf
meer te willen weten over hun land,
hun levenswijze, hun verantwoor
delijkheid voor het bestaande
maatschappelijke systeem en na
tuurlijk ook over hun kerkelijke le-
Reeds is bekend geworden, dat de
belangstelling van de Hongaren,
die in .meerderheid rooms-
katholiek zijn, voor de prediking
van Graham niet gering is. Zondag
trok een openluchttoespraak van
de evangelist in de nabijheid van
Boedapest al meer dan 5000 men-
De toehoorders zaten, net als
genoot is, zou met veel belangstel
ling naar deze ontwikkeling kijken.
De Hongaarse partijsecretaris Ka-
dar is, volgens het Weense instituut
zijn recente bezoek aan het Vati-
bij de spijziging van de 5000 door kaan in Moskou geweest om daar-
Jezus, gewoon op het
Voorbeeld
In Wenen bestaat een kerksociolo-
gisch instituut, dat over betrouw
bare informatie beschikt wat be
treft de kerkelijke situatie in Oost-
Europa. Een poos geleden al
noemde het instituut Hongarije
"een voorzichtig voorbeeld van hoe
een communistisch land met de
kerk kan leven". Volgens deze Oos
tenrijkse bron zijn de communisti
sche politici van Hongarije zich er
van bewust, hoe belangrijk hun er
varingen met een constructieve
kerkpolitiek kunnen zijn voor an
dere Oosteuropese landen.
Vooral de Sowjet-Unie, waarvan
Hongarije, wat de buitenlandse po
litiek betreft, een volgzaam bond-
verslag uit te brengen. Zijn
wijzigde kerkpolitiek is geen be
dreiging voor de Hongaars-
Sowjetrussische relaties, temeer
niet omdat de communistische
overheid vrijwel geen partijpoli
tieke concessies hoefde te doen om
de verstandhouding met de kerk te
verbeteren.
De plaatsing van een artikel in een
Pools communistisch partijorgaan
is voor het kerksociologisch insti
tuut in Wenen een aanwijzing dat
de Hongaarse regering haar kerk-
beleid zelfs probeert te "exporte
ren". Schrijver van dat artikel is het
hoofd van het Hongaarse bureau
voor religieuze zaken, de staatsse
cretaris Imre Miklós. Het gaat ge
heel over de kerk.
Miklós deelt daarin mee, dat zijn
regering positieve ervaringen heeft
met een kerkpolitiek die de reli
gieuze gemeenschappen en de ge
lovige burgers als "gelijkwaardige
partners" betrekt bij de opbouw
van de samenleving en die het recht
van de kerk eerbiedigt om over
eenkomstig haar eigen beginselen
te kunnen werken.
Politiek
De politiek van de regering tegen
over de kerk is, volgens Miklós, een
onderdeel geworden van de alge
mene binnen- en buitenlandse poli
tiek van het land. De kerken, zo
schrijft hij, hebben in het socialisti
sche Hongarije hun weg gevonden.
Miljoenen gelovigen nemen actief
deel aan het leven van hun land en
kunnen zich verheugen in de alge
mene hoogachting en erkenning.
De samenwerking tussen marxis
ten en christenen is positief. Dat
bewijst, aldus Miklós, dat de tegen
stellingen tussen de atheïstische en
de religieuze levensbeschouwing
niet zonder meer tot politieke
vijandigheid hoeven te leiden.
Miklós verzwijgt niet, dat er me
ningsverschillen zijn en blijven,
maar, zegt hij, de huidige manier
van samenwerking is geen takti-
sche zet of opportunistisch com
promis. Het gaat om een juiste op
lossing voor de verschillende pro
blemen.
Waarnemers waarderen dit verhaal
van de Hongaarse regeringsfunc
tionaris in het Poolse blad (een
theoretisch orgaan vertegenwoor
digers de partij) als een worden be
langrijke zaak". Het kerkpolitieke
experiment in Hongarije is in an
dere Oosteuropese landen niet on
opgemerkt bij
RK 60 procent
De rooms-katholieke kerk is in
Hongarije de grootste; van de 10
miljoen mensen zijn er 6 miljoen rk.
De gereformeerde kerk, die een
calvinistische inslag heeft, telt 2
miljoen leden. Dan zijn er nog een
half miljoen luthersen, 100.000 jo
den (een half miljoen joden kwa
men in de tweede wereldoorlog in
nazikampen om) en 40.000 ortho
doxen, die onder het patriarchaat
van Moskou vallen.
De landelijke jeugdraad van de Hervormde Kerk dringt er in een brief
aan premier Vorster van Zuid-Afrika op aan, een objectief en grondig
onderzoek te laten instellen naar de omstandigheden, waar onder de
jeugdwerker Phakamile Mabija om het leven is gekomen. Nabija vond in
juli de dood door een val uit een raam op de zesde verdieping van het
politiebureau in Kimberley. Hij was in juni thuis gearresteerd op verden
king betrokken te zijn geweest bij een straatincident in het zwarte woon
gebied van Kimberley en had op 8 juli voor de rechtbank moeten ver
schijnen. Mabija gold als voorstander van een radicale maar niet geweld
dadige bevrijding van Zuid-Afrika.
Morgen houdt de Reformatorische Bijbelschool, Slotlaan 241 Zeist,
een open dag. Van half 11 afkunnen belangstellenden het schoolgebouw
bekijken, een film zien over het leven in het internaat en met leden van de
schoolgemeenschap kennismaken.
Om 1 uur morgenmiddag begint ook in Zeist een zendingsfeest van de
Evangelische Broedergemeente. De predikant J. J. Legene, de arts H. den
Butter, de landbouwkundige H. de Groot, de onderwijskundige A. Pengel,
en de theologische student F. Lachman zullen het thema van de dag, „De
wereld is van God", nader uitwerken.
Het programma vermeldt verder een bazaar, persoonlijke ontmoetingen,
een diashow en een zangdienst. Iedere belangstellende is welkom.
Morgenavond om 7 uur werkt de Leidse jongerengroep The Lord's
Folks mee aan een eucharistieviering in de rk kerk Maria Presentatie in
Roelofarendsveen. Het thema van de dienst is: „Liefde doet vergeven."
Oud papier
Verschenen is het eerste gemeenschappelijke nummer vah „Open Deur
- Goede Tijding", een evangelisatieblad, waaraan hervormden, gerefor
meerde, luthersen en rooms-katholieken meewerken. In een bijdrage on
der de titel „Samen verder" wordt gezegd, dat een fusie voor de hand lag,
omdat beide bladen vrijwel een gelijke doelstelling hadden. Bovendien
waren ze in de loop der jaren interkerkelijk geworden. Er was ook een
economisch motief tot samengaan. Het streven blijft, de bijbel te vertalen
naar de mensen toe.
De bouwfondscommissie van de algemene kerkelijke Meren wijkraad
in Leiden houdt morgen een inzameling van oud papier voor het in deze
wijk te bouwen centrum. Van 9 tot 5 uur staat er bij „De Kopermolen" een
vrachtauto waarin het papier kan worden gedeponeerd. Wie daar beslist
niet heen kan, kan zijn papier (goed gebundeld) 's morgens tussen 9 en 11
uur brengen bij een van de volgende adressen: Damloperwerf 41, Teunis
bloem 7, Mosroos 13, Freesiadal 24, Petuniadal 5, Hermelijnvlinder 30,
Maanvlinder 7, Gerberaduin 10, Ericaduin 7, Wulkenbank 6 of Iepenrode
ADVERTENTIE
DEN HAAG - Het voor 1978 ge
raamde tekort van drie miljoen op
de begroting van de provincie
Zuid-Holland is het kleinste sinds
jaren. Maar, zo laat de financieel
gedeputeerde drs. J. H. Boone on
middellijk weten, G.S. zijn bij hun
prognoses uitgegaan van optimisti
sche vooronderstellingen.
Zo is er in de begroting van uitge
gaan dat de looninflatie vijf procent
en de prijsinflatie 4 "fc zal bedra
gen. Twee procent meer inflatie be
tekent dat het begrotingstekort met
2,5 miljoen gulden toeneemt. Ook
hebben G.S. aangenomen dat het
parlement het wetsontwerp tot wij
ziging van de Provinciewet zal
goedkeuren.
Deze wijziging houdt in dat de ver
deelsleutel voor het provinciefonds
iets wordt aangepast ten gunste van
de dichtbevolkte provincies in het
westen. Een initiatief dat weliswaar
door Zuid-Holland, Noord-Holland
en Utrecht van harte wordt onder
steund, maar door de overige pro
vincies fel wordt bestreden.
Drs. Boone noemt de wijziging
"een noodzakelijke en zeer recht
vaardige zaak, het is slechts een
eerste stap". Ook in de nieuwe si
tuatie blijft Zuid-Holland achterlo
pen ten opzichte van bijv. Zeeland.
Dit jaar kreeg Zeeland uit het pro
vinciefonds een uitkering van 120
gulden per inwoner tegen Zuid-
Holland 29 gulden; volgens de
nieuwe verdeelsleutel komen deze
bedragen op resp. 130 en 33 gulden.
Mochten de Eerste en Tweede Ka
mer het wetsontwerp niet goed
keuren, dan derft Zuid-Holland in
'78 zes miljoen aan inkomsten.
Wilt u hoge rente voor spaar
geld waarover u toch op elk
gewenst moment kunt beschikken?
Vraag dan meer informatie over
de beleggingsrekeningen van
postgiro en rijkspostspaarbank.
Stuur de bon in, vraag de folder
op het postkantoor of bel 0017
(gratis) of (020) 589 3137.
Beleqqinqsrekeninqen tot 7</2%.
Uw spaargeld brengt meer op
naarmate u het langer laat staan.
Bij opname wordt een klein per
centage van het opgenomen
bedrag van uw tegoed afgetrokken.
U kunt zonder aftrek opnemen:
- de rente van het vong jaar
- geld voor de aankoop van een
eigen woning
- bedragen waarvoor u een opzeg
termijn m acht neemt.
DEN HAAG (SP) - Het laatste deel
van de onderhandelingen tussen
PvdA, CDA en D'66 over een pro
gramma voor een nieuw kabinet
verloopt traag. Vanavond en wel
licht ook morgen nog komen de in
formateurs Den Uyl en Veringa en
de onderhandelaars Van Thijn
(PvdA), Van Agt (CDA) en Terlouw
(D'66) bijeen. Zij streven ernaar
voor dinsdag conclusies aan de
Tweede Kamerfracties van de drie
partijen voor te leggen.
Vanavond staat het overleg onder
voorzitterschap van dr. G. H. Ver-
inga. Plaats van handeling: het
gebouw van de Raad van State
aan het Binnenhof, waar Veringa
in het dagelijkse leven als lid van
de Raad van State pleegt te wer
ken.
Gisteravond is het fractieoverleg
gevoerd in het Catshuis, de
ambtswoning van de minister
president, onder leiding van drs. J.
.M. den Uyl. Na afloop vannacht om
kwart over twaalf werd alleen
meegedeeld, dat er „redelijke
voortgang" is gemaakt.
De meest omstreden punten van
deze overlegronde zijn: de hoogte
van de defensieuitgaven, de sub
sidiëring van de woningbouw en
de uitbreiding van de ultracentri-
fugefabriek in Almelo.
DEN HAAG -171 verband met Prinsjesdag worden aan de zijkant van de
Ridderzaal trappen aangebracht, die in geval van brand als vluchtwegen
kunnen dienen.
Babylijkje
in rioolput
DELFT - Ambtenaren van
openbare werken van de ge
meente Delft hebben gister
middag in een rioolput op een
afgelegen terrein het verpakte
lijkje van een volgroeide baby
gevonden. Het stoffelijk over
schot is voor onderzoek over
gebracht naar het gerechtelijk
laboratorium in Rijswijk.
Volgens een arts van de GG en
GD gaat het om een voldragen
baby, die direct na de geboorte
in kranten is verpakt en in de
rioolput is geduwd, waarschijn
lijk een week geleden.