Kabinet moet voor eind 978
met abortusvoorstel komen
Proces tegen acht Zuidmolukke
Bejaarde licht
aannemer op
Stemerdink wil totale
discussie neutronenbom
Anders het woord aan de tweede Kamer
Twee röntgenologen
vechten ontslag aan
Conflict nog niet uit de wereld
VERZEKERINGEN Een ongeluk is niet altijd te
voorkomen. De financiële gevolgen ervan vaak wel
Voorkom dat 111 moeilijkheden raakt.
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1977
BINNENLAND
PAGINA 7
ASSEN (ANP) - In het
zwaar bewaakte gebouw
van de rechtbank in Assen
begint aanstaande dins
dag het vier dagen du
rende proces tegen de drie
overgebleven Zuidmo-
lukse kapers van de trein
bij De Punt op 23 mei j.l.
(zes kapers werden ge
dood) en de vier bezetters
van de openbare lagere
school in Bovensmilde.
Een achtste Zuidmoluk-
ker staat terecht terzake
van medeplichtigheid aan
de treinkaping.
In de trein werden ongeveer 55 pas
sagiers gegijzeld en in de school
van 23 tot 27 mei ongeveer 110
kinderen en een leerkracht, en
van 27 mei tot elf juni twee on
derwijzeressen en twee onder
wijzers.
Voor de derde maal binnen twee
jaar zullen Zuidmolukse jonge
ren voor misdrijven tegen de
persoonlijke vrijheid en verbo
den vuurwapenbezit terecht
moeten staan. Voor de tweede
keer is dat voor de rechtbank in
Assen en voor de tweede keer
voor een treinkaping in Drenthe.
De rechtbank in Assen veroor
deelde in maart 1976 de zeven ka
pers van de trein bij Wijster (2 de
cember '75) ieder tot veertien jaar
gevangenisstraf met aftrek van
het voorarrest. De eveneens ze
ven Zuidmolukse bezetters van
het Indonesische consulaat-
geperaal in Amsterdam (4 de
cember '75) werden in april van
dat jaar door de rechtbank van de
hoofdstad allen tot zes jaar met
aftrek van het voorarrest veroor
deeld.
Treinkapers en schoolbezetters is
allen ten laste gelegd: wederrech
telijke vrijheidsberoving (artikel
282 wetboek van strafrecht) en
verboden vuurwapenbezit (arti
kelen 3 en 12 der vuurwapenwet).
De kapers zijn: de 18-jarige And
reas A.L. uit Assen, de 23-jarige
Marcus R.L. en de 27-jarige Ju-
nus S.R. beiden uit Bovensmilde.
Junus werd bij de actie van de
mariniers tegen de trein zeer
zwaar gewond.
Tezamen met de zes andere - later
gedode - kapers hebben zij we
derrechtelijk en onder bedrei
ging van met scherp geladen
vuurwapens ongeveer 55 trein-
passagiers in de gekaapte trein
bijeengedreven en hen gedwon
gen daar bijna 19 dagen te blijven.
Tijdens de gijzeling was het groot
ste deel van de ramen van de trein
met papier geblindeerd en was
een aantal deuren met touw en
fiets- of kabelsloten afgesloten.
Het plan voor de kaping is in
kalm en gezamenlijk overleg op
gemaakt, zo stelt de dagvaarding
over de actie der negen Zuidmo
lukkers.
De groep was in het bezit van twee
machinepistolen (een Sten en een
UZI), drie geweren, een revolver
en een pistool met de bijbeho
rende munitie.
De vier schoolbezetters zijn: de 35-
jarige Willem S. S., de 28-jarige
Izaac T. uit Smilde, de 24-jarige
Guustaaf J. T. en de 18-jarige
Tommy F.P. beiden uit Assen. Zij
worden verantwoordelijk gesteld
voor de bezetting der school en
de gijzeling van de kinderen en
leerkrachten. In de vroege mor
gen van 27 mei werden de kinde
ren en één onderwijzer, die aan
een besmettelijke virusziekte
bleken te lijden door de bezetters
vrijgelaten.
Ook de plannen voor de schoolbe-
zetting waren volgens de dag
vaarding gezamenlijk en in kalm
overleg door dit viertal opge
maakt. De ramen van de school
waren geblindeerd en de buiten
deuren werden op slot gehouden.
De vier bezetters waren in bezit
van: twee machinepistolen, een
scherpe handgranaat, twee pisto
len, een jachtgeweer, een vuur-
buks en munitie.
Aan de achtste verdachte, de 22-
jarige Mezack J. P. (Patty) uit Bo
vensmilde is medeplichtigheid
ten laste gelegd. Hij zou aan de
treinkapers en of schoolbezetters
een pistool met munitie ter be
schikking hebben gesteld.
De officier van justitie, mr. C. J. van
Oldenbeek, heeft een getuige op
geroepen: dat is dr. D. Mulder,
districtspsychiater in Den Haag,
die vanuit het beleidscentrum in
Assen het contact per telefoon
met treinkapers en schoolbezet
ters heeft onderhouden. Bij de
bezetting van het Indonesische
consulaat-generaal in Amster
dam in december '75 zat hij in het
beleidsteam op het Amsterdamse
hoofdbureau van politie. Mr. van
Oldenbeek was ook officier in het
in maart '76 voor de rechtbank in
Assen gevoerde proces tegen de
zeven Zuidmolukse kapers van
de trein bij Wijster (december
'75).
De rechtbank wordt gepresideerd
door mr. F. C. Fliek, die in '76 ook
de strafkamer in dat proces voor
zat. De twee raadslieden van de
- acht verdachten, mr. W. G. A.
Kousemaker en mr. H. de Ruijter
uit Breda, hebben zes getuigen a
décharge opgeroepen.
Het zijn: prof. dr. H. Baudet, hoog
leraar sociale en economische ge
schiedenis aan de rijksuniversi
teit te Groningen, ds. Papilaja uit
Tiel, een neef van de in de trein
gedode kaper Max P., die als lei
der van de actie werd be
schouwd. En dr. H. Tan, een
voormalig minister uit het kabi
net van de RMS. Hij was een van
de twee contactpersonen die in
de trein twee gesprekken met de
kapers hebben gevoerd. De an
dere contactpersoon was me
vrouw Soumokil, de weduwe van
de eerste president der R.M.S.
De vierde getuige is de heer R. Me-
tekohy, die volgens mr. Kouse
maker uit de maatschappelijke
hoek komt. Voorts heeft de ver
dediging nog twee treinpassa-
giers, waarvan zij de namen nog
niet wil noemen, als getuigen op
geroepen.
DEN HAAG (SP) - Het nieuwe kabinet stelt, zich volgens
de nu gemaakte afspraak, tot taak vóór 1 januari 1979 een
abortus-voorstel in te dienen. Lukt dat niet dan brengt
het kabinet de Tweede Kamer hiervan op de hoogte.
Daarna is de weg vrij voor het parlement om zelf met een
abortusvoorstel te komen.
Of het voorstel door het r
kabinet goedgekeurd zal worden,
wordt in het midden gelaten. Deze
knoop zal het kabinet te zijner tijd
doorhakken. Daarbij zullen door
slaggevend zijn: het advies van de
Raad van State, de „gebleken op
vattingen" van PvdA, CDA en D'66
over abortus en het besef dat een
herziening van de oude abortuswet
hard nodig is.
Zolang de nieuwe abortusrege
ling er nog niet is, zal de toekom
stige minister van Volksgezond
heid er - in overleg met allerlei me
dische organisaties - op toezien dat
bij het afbreken van zwanger
schappen een zo groot mogelijke
zorgvuldigheid wordt betracht.
Met name om commerciële prak
tijken uit te bannen.
9> De justitie zal - in afwachting van
de nieuwe wet- niet optreden tegen
abortusklinieken behalve wanneer
er bewijzen zijn dat er onzorgvuldig
is gehandeld.
Voordeel PvdA
Veringa is met dit pakket voorstel
len enigszins tegemoet gekomen
aan de grootste bezwaren die het
CDA tegen de plannen van ex-
formateur Den Uyl had. Maar toch-
zo is de uitleg in politiek Den Haag -
vallen Veringa's „aanbevelingen"
in het voordeel van PvdA en D'66
uit. Het CDA heeft de grootste con
cessies moeten doen. In PvdA-
kringen werden de suggesties van
de informateur zelfs „een fraaie
vertaling van de laatste voorstellen
van Den Uyl genoemd. Ook bij het
CDA is het zo opgevat.
CDA-aanvoerdér Van Agt heeft
zich voo'rtdurend verzet tegen Den
Uyls voorstel dat het nieuwe kabi
net moet beslissen of het zelf een
abortusregeling indient of dat aan
de Tweede Kamer overlaat. Hij
ging er van uit dat het tweede
kabinet-Den Uyl - mét een meer
derheid van progressieve ministers
- er voor zouden kiezen dat de Ka
mer met een initiatiefvoorstel over
abortus komt. Dat betekent dat de
PvdA in het parlement een „mon
sterverbond" met de WD kan slui
ten om het abortusverbod uit de
strafwet te schrappen. Het CDA
legt het daar altijd tegen af.
Op voorstel van Veringa is nu over
eengekomen dat het kabinet het
eerst zelf probeert („een serieuze
poging") om een oplossing voor het
abortusvraagstuk te vinden. Pas als
dat (vöör 1 januari 1979) niet lukt,
kan de Tweede Kamer het initiatief
nemen en is de weg vrij voor de
progressieven om met de VVD in
zee te gaan.
Het gevaar voor het CDA dat het
ten onder gaat bij een bondgenoot
schap tussen PvdA en VVD is wel
kleiner geworden, maar niet ver
dwenen.
Bramen zijn nu gratis
Nu vindt u bramen in de vrije natuur
5 Maak er zelf gezonde en overheerlijke
jam van. Met vanGilse
geleisuiker. Lukt iedereen altijd.
'€€óe
Van Thijn (PvdA) en Terlouw
(D'66) waren tamelijk somber over
de kansen om het binnen het
tweede kabinet-Den Uyl eens te
worden met het CDA over abortus.
..Ik ben niet optimistsch", erkende
Van Thijn. Terlouw dacht zelfs dat
het niet zou lukken. Van Agt mee
nde dat het best mogelijk was. Maar
dan moeten beide partijen hun op
vattingen over abortus herzien,
meende hij
Het andere geschilpunt dat
christen-democraten en progress
ieven lang gescheiden heeft ge
houden is de kwestie van de onder
tekening van de nieuwe wet door
de toekomstige minister van justi
tie. PvdA en D'66 vonden dat elke
regeling waar het parlement mee
akkoord was gegaan, kracht van
wet moest worden gegeven door
het nieuwe kabinet. Dat was voor
Van Agt niet aanvaardbaar. Hij
wilde de bevoegdheid om een te
soepel wetsontwerp tegen te kun
nen houden niet prijsgeven.
Er is nu in feite niets afgesproken
over de ondertekening (contra
seign). Binnen het nieuwe kabinet
zal dit als het zo ver is uitgevochten
worden. Voor PvdA/D'66 pakt dit
waarschijnlijk gunstig uit. Er zul
len naar verwachting meer pro
gressieve dan CD A-ministers in het
tweeede kabinet-Den Uyl zitten
zodat ze hun zin kunnen door
drijven.
Het CDA denkt daar een garantie
tegen te hebben in de afspraak dat
de regeringspartijen bij de bespre
king van deze kwestie in het kabi
net rekening zullen houden met el-
kaars opvattingen over abortus.
Van Agt: „Dit betekent dat de pro
gressieven niet zonder op of omzien
kunnen afstevenen op onderteke
ning van de nieuwe wet. Ook wij
moeten ons er in kunnen herken
nen." Als de progressieven toch
hun eigen gang gaan, stappen de
CDA-ministers op.
Morrend is de CD A-fractie met Ver
inga's voorstellen akkoord gegaan.
Vooral de rechtervleugel van het
CDA - onder aanvoering van de
voormalige KVP-fractieleider
Andriessen - heeft lang dwars gele
gen. Maar omdat de meerderheid
van het CDA de eigen partijgenoot
Veringa niet wilde laten vallen ging
men tenslotte overstag. Er waren
uiteindelijk zeven christen
democratische tegenstemmers: de
KVP'ers Andriessen, Nooteboom,
Van den Broek en Hermes, de
CHU'ers Van Dijk en Van Leijen-
horst en de anti-revolutionair Van
Dam, Eén CDA-kamerlid - me
vrouw Van Leeuwen (AR), één van
de indiensters van het confessio
nele abortusontwerp - hield zich op
de vlakte.
Zij stemde blanco.
AMSTERDAM - In het westelijk
havengebied van Amsterdam zijn
gisteren honderden Amerikaanse
militairen met legervoertuigen ge
arriveerd om in Europa deel te ne
men aan de oefening 'Reforger'77".
De Amerikaanse generaal Haig
midden)opperbevelhebber van de
NAVO, werd bij zijn aankomst
verwelkomd door de Amerikaanse
ambassadeur in ons land Mc Clos-
key (links).
Voorlopig
geen tweede
brigade naar
W.-Duitsland
DEN HAAG (SP) - Er wordt voor
lopig geen tweede Nederlandse
brigade in West-Duitsland gele
gerd. Minister Stemerdink (de
fensie) heeft dat gisteren in de
vaste Kamercommissie voor de
fensie nog eens duidelijk ge
maakt.
De minister is er verbaasd over dat
het punt van een tweede brigade
in de korte termijn planning van
de NAVO is opgenomen. Dit be
tekent dat het besluit eind 1978
zou moeten worden genomen. De
bewindsman zei dit op zo korte
termijn niet te kunnen realiseren.
"Het is volstrekt onzeker of dit plan
wel de oplossing is, temeer daar
over de kosten op dit moment
nog geen zinnig woord is te zeg
gen. Voorzichtigheid is dan ook
geboden", zei hij.
Twaalf weken geëist
DEN HAAG (SP) - Een 76-
jarige Hagenaar hoorde giste
ren op zijn oude dag een gevan
genisstraf tegen zich eisen van
twaalf weken waarvan acht we
ken voorwaardelijk. De man,
die een strafregister heeft als
een waslijst, stond voor de
Haagse rechtbank terecht voor
poging tot chantage van een
aannemingsmaatschappij.
Hij verklaarde zonder blikken
of blozen dat hij in 1975 als
"zandschrijver" voor de Neder
landse Spoorwegen ruim nege-
nhondérd vrachtwagens zand
méér had genoteerd dan in feite
door een onderaannemer was
geleverd voor de bouw van een
spoordijk bij Leidschendam.
Volgens de bejaarde verdachte
was hij hiertoe geprest door de
bedrijfsleider van de aanne
mingsmaatschappij. In sep
tember 1975 had de oude zijn
deel van de winst opgeëist. Vol
gens zijn berekening zou de
aannemer de NS voor een ton
hebben opgelicht. De oude
zandschrijver eiste hiervan vijf
tien mille.
Door de telefoon, in een gesp
rek onder vier ogen en per brief
liet hij de bedrijfsleider en de
directeur weten dat hij de hele
zaak aan de grote klok zou han
gen als hij het geld niet kreeg.
Het werk voor de NS zou dan
gedaan zijn en alles zou met
grote koppen in de krant ko
men, zo dreigde hij. Natuurlijk
zou hij zelf ook niet vrijuit gaan,
schreef hij ironisch, maar dat
zou met een maandje gevange
nisstraf wel zijn bekeken
Zo hardnekkig was de oude
crimineel, dat hij bij alle buren
en omwonenden van de be
drijfsleider te Nijmegen kaar
tjes in de brievenbus depo
neerde waarop hij de beschul
diging inzake oplichting van de
NS uit de doeken deed, met de
waarschuwing om niet met
deze man in zee te gaan.
De aannemer en diens bedrijfs
leider reageerden tenslotte met
een aangifte bij de Haagse re
cherche terzake van chantage.
De beschuldiging van de oude
zandschrijver werd door hen
volledig ontkend en volgens of
ficier van justitie mr. Blok is er
in het vooronderzoek ook vrij
wel niets van overeind geble-
Advocate mej. mr. G. Later
dacht daar heel anders over. Zij
signaleerde allerlei aanwijzin
gen die volgens haar de schuld
van de aannemer en diens be
drijfsleider zeer aannemelijk
maken. Zij stelde zich op het
standpunt dat de oude zand
schrijver niet heeft gedreigd,
doch domweg nakoming heeft
geëist van een overeenkomst.
Vonnis 15 september.
DEN HAAG (ANP) - "De discussie
over de neutronenbom wordt ver
sluierd en onjuist geïnterpreteerd.
Als men over de produktie van dit
nieuwe atoomwapen spreekt, gaat
het er om wat dit voor de bestaande
wapensystemen betekent, hoe
groot de aantallen zijn en welke
commandovoering daarvoor nodig
is. Er moet een totaaloverzicht zo
wel over kwaliteit als kwantiteit
van dit wapen zijn, voordat een zin
vol gesprek kan volgen en met
name op nationaal niveau een defi
nitieve beslissing kan worden ge
nomen. Ik vind dat in de duscussie
zowel produktie als deployment
(de opstelling van het wapen, de
wijze van gebruik en onder welke
omstandigheden) moeten worden
betrokken. Dat is de beste discussie
in een zo vroeg mogelijk stadium en
Nederland zal geen gelegenheid
voorbij laten gaan om dit bij de
Amerikanen naar voren te bren
gen".
Dit zei minister Stemerdink van
Defensie gisteren na afloop van zijn
mondeling overleg in Den Haag
met de vaste kamercommissie voor
defensie. Volgens hem wordt in de
dossiers van de Nucleaire Planning
Group (NPG) in het verleden te veel
op incidentele wijze over de toe
komstplannen gesproken zonder
dat een duidelijk conceptie op tafel
wordt gelegd. Deze maand zal een
eerste aanzet van het Amerikaanse
rapport over dit nieuwe atoomwa
pen vrij komen. "Het grote pro
bleem is echter, waarover de Ame
rikanen Nederland zullen consulte
ren: gaat het over de produktie of
over de deployment", aldus de be
windsman, die zei aanwijzingen te
hebben dat president Carter slechts
over deployment zal gaan discus
siëren.
Hoe de andere NAVO-
bondgenoten over deze kwestie
denken, blijkt een uiterst moeilijk
punt te zijn. "Niemand laat zich er
nog over uit en geen enkel land
heeft haar standpunt al bepaald",
verklaarde minister Stemerdink,
die verduidelijkte dat Nederland Ook de vaste Kamercommissie
op dit moment niets anders kan voor Defenseie is van oordeel, dat
doen dan haar wensen kenbaar te de beide aspecten (produktie en
blijven maken en af te wachten op deployment) tegelijkertijd in dis-
welke wijze dit wordt „ingevuld", cussie moeten worden gebracht.
EINDHOVEN (SP) - Het Sint-
Jozefziekenhuis in Eindhoven
blijft erbij dat de twee röntgenolo
gen die onlangs door het gerechts
hof zijn vrijgesproken toch schul
dig zijn aan het knoeien met decla
raties. De directie zegt daarvoor
"onomstotelijke bewijzen" te heb
ben.
Dit verklaarde de, advocaat van het
ADVERTENTIE
Huisartsen-ziekenfondsen
UTRECHT (SP) - De pensioenpro
blemen van de Nederlandse huis
artsen zijn nog niet opgelost. De le
denraad van de landelijke vereni
ging van huisartsen liet het besluit
over het voorstel van de zieken
fondsen uit stellen tot 30 septem
ber.
De ziekenfondsen willen i,
uit
erste bod 7,65 gulden aan pens
ioenbijdrage betalen voor 1800 zie
kenfondspatiënten per praktijk. De
huisartsen willen tien gulden, maar
zijn bereid dit bedrag, in fasen, te
ontvangen en aan een bepaald
maximum te binden.
De onderhandelingscommissie van
de landelijke huisartsenvereniging
heeft nu besloten op 5 en 15 sep
tember a.s. met de ziekenfondsen te
gaan praten of zij bereid zijn over
leg te voeren over wat wordt ge
noemd "een rechtvaardige pens
ioenbijdrage". Ook gaat de LHV-
commissie onderhandelen over de
norm van 1800 patiënten, waarover
de ziekenfondsen willen betalen.
Sluit tijdig een goede verzekering voor
uw gezin, huis^)^^^^ uw auto en rekreatie.
Ga voor een^^ui^^^pdeskundig advies
naar de
C LEIDSE SPAARBANK
ziekenhuis, mr. M. Athmer, giste
ren tijdens de civiele procedure
voor de Eindhovense kantonrech
ter die de specialisten tegen het
ziekenhuis hadden aangespannen.
De specialisten, die eind november
vlak voor de uitspraak van de
rechtbank, waren ontslagen, eisen
dat dit ontslag nietig wordt ver
klaard en dat ze het tot het eind van
het oorspronkelijke dienstverband
worden betaald.
Het ziekenhuis voelt hier niets
voor, ook al niet omdat de lande
lijke specialistenvereniging inder
tijd heeft gezegd dat de twee specia
listen zelf verantwoordelijk zijn
voor hun declaraties. Volgens het
ziekenhuis hebben de twee röntge
nologen de schuld voor onjuiste
declaraties afgeschoven op het ad
ministratief personeel van het zie
kenhuis.
De directeur van het ziekenhuis zei
dat de twee het personeel opdracht
hadden gegeven declaraties met
een bepaalde code van meer codes
te voorzien, zodat ze ook betaald
kregen voor niet verrichte onder
zoeken. De verdediger van de twee
röntgenologen, die nu in Gouda en
Alphen aan den Rijn in ziekenhui
zen werken, vond dat het zieken
huis hiermee wil bewijzen wat het
gerechtshof al heeft verworpen.
Uitspraak 24 november.
