Film over
de Nieuwe
Orde in
Indonesië
FAMILIE BELLAMY" WEER OP TV
weekeinde!
(ZBEHEHS3258-
ZATERDAG 27 AUGUSTUS 19'/
Reportage van
de KRO-televisie
Aad van den Heuvel in de
montagekamer volgt op de
monitor de beelden van een
Indonesische dansgroep,
piepklein fragmentje uit een
driedelige reportage van
tweemaal een uur die op
maandag 29 augustus na
mens de KRO-televisie de
lucht gaat.
Aad, produktieleidster Anke
Serraris en montage-technicus
Pim Verdonk willen wel even
koffie drinken in een andere ge
legenheid. Even weg uit het be
nauwde hok waar zij een maand
lang 45 rollen filmmateriaal van
in totaal 450 minuten beeld voor
Door
Paul van Beckum
beeld moeten doorwerken.
„Voor de montage van een der
gelijke produktie is een maand
eigenlijk nog te kort", zegt Pim.
„Er staan twee maanden voor"
Vervolg
De reportage heet „De i
orde" een titel die ons Neder
landers slecht in het gehoor ligt
omdat zij herinnert aan de ideo
logie die de Duitsers ons in 1940
wilden opdringen. „Met fa
scisme heeft het niets te ma
ken", zegt Aad. „De nieuwe
orde van Soeharto is een ver
volg op de oude orde van Soe-
karno. Sinds de staatsgreep in
1965 waren wij van Brandpunt
de eersten die in Indonesië een
reportage maakten. Daarna zijn
wij elk jaar een maand terugge
komen en hebben dat volge
houden tot 1971 toen het ko
ninklijk paar een bezoek bracht
aan Indonesië. Wij vonden dat
een waardige afsluiting. Om er
dit jaar opnieuw naar toe te
gaan vond o.a. zijn oorzaak in de
nota-Pronk met betrekking tot
de ontwikkelingshulp aan In
donesië die na vertoornde reac
ties in Nederland haastig in een
lade is geschoven waar hij voor
lopig waarschijnlijk niet meer
uit tevoorschijn komt. Hoofd
doel van de reportage: Wat is er
terecht gekomen van het
Soeharto-beleid, hoe staat In
donesië er voor?
Aad van den Heuvel in gesprek met admiraal Soedomo
ingewilligd. Toen wij daar aan
kwamen troffen wij een sfeertje
van vrolijk spelende orkestjes
en volleybal- en pingpongspe-
lende gevangenen. We mochten
ook praten met de gevangenen.
Uit hun reacties bleek dat ze het
goed hadden. Maar je zag ze ook
vanuit hun ooghoeken kijken
naar hun militaire bewakers. Er
was een vrouw die op de vraag
of ze niet liever thuis zou zitten,
antwoordde: „Nee hoor, ik heb
het hier best naar mijn zin"
Daar moesten zelfs de bewakers
om lachen".
De reportage die maandag
avond wordt uitgezonden valt
in drie delen uiteen. In het
eerste deel worden aan de hand
van archiefmateriaal, aange
vuld met nu verkregen informa
ties, de gebeurtenissen rond de
staatsgreep in 1965 geschetst. In
het tweede deel komen de poli
tieke en economische gevolgen
aan de orde en het laatste deel is
gereserveerd voor
hechten.
ze toch niet als hun probleem.
Iemand zei ons: „Jullie hebben
in 1949 een tijdbom meegeno
men en die is nu ontploft". De
Indonesische leiders zijn van
mening dat de Nederlandse re
gering harder zou moeten op
treden".
„Hoe is het met hun eigen angst
voor het communisme?" „Te
gen het communisme wordt
voortdurend gepropageerd. Je
moet niet vergeten dat ze er in
1965 500.000 hebben omge
bracht". Aad van den Heuvel
heeft de indruk dat de omstan
digheden in de gevangenen
kampen, waar waarschijnlijk
wel meer dan 30.000 mensen al
twaalf jaar gevangen zitten,
toch zijn verbeterd". Het vrou
wenkamp ziet er van buiten uit
als een vakantiekamp, maar als
je daar mensen ziet rondlopen
die je ook in 1971 hebt gezien
dan is dat toch wel een uitzicht
loze affaire".
Politieke gevangenen in het kamp Kalimantan
Benadering
Op 29 april reisde Anke Serraris
af naar Indonesië om de repor
tage van ruim drie weken voor
te bereiden en afspraken te ma
ken met de autoriteiten die in de
documentaire zouden moeten
figureren. Een heel karwei om
dat de benaderingstactiek van
een oosterling totaal anders is
dan die van een Europeaan. Je
moet daarvoor een aantal regels
kennen, je "ondergeschikt kun
nen maken aan de gespreks-
sfeer van de Indonesiër en de r-
ituelen die daarbij behoren.
Op 7 mei vertrokken Aad van
den Heuvel, cameraman Henk
Jenner en geluidstechnicus
Henk van Driessen naar Indo
nesië om op het door Anke Ser
raris geeffende pad aan het
werk te gaan. Toen stond al vast
dat zij Mohammed Roem zou
den ontmoeten, generaal Na-
soetion, Adam Malik, de minis
ter van buitenlandse zaken; de
leiders van verschillende poli
tieke partijen, de burgemeester
van Jakarta en admiraal Soe
domo, hoofd van de politieke
gevangenenkampen die op een
desbetreffende vraag exact
antwoordde met: „Er zijn 30.207
gevangenen in 26 kampen".
Het bezoeken van gevangenen
kampen vormde een belangrijk
onderdeel van de reportage. Het
werden er uiteindelijk drie: De
vrouwengevangenis in Plan-
toengan op MiddenJava, die
ook al in 1971 werd gefilmd, het
nieuwe kamp Pakan Baroe op
Sumatra en het kamp Kaliman-
tan op Borneo.
Van den Heuvel: „Het bureau
van admiraal Soedomo moet
waken voor de orde, rust en vei
ligheid in Indonesië. Binnen
drie dagen werden o
Maatstaven
Aad van den Heuvel die tot nu
toe alle reportages in Indonesië
heeft gemaakt zegt over dit
enorme land: „Er wonen 120
miljoen mensen, van wie 85 mil
joen op een eiland. Wij zijn soms
al te zeer geneigd westerse
maatstaven bij de beoordeling
aan te leggen. Dat is niet goed.
Het is een feit dat de democratie
niet voor de volle honderd pro
cent is gelukt en dat de econo
mische ontwikkeling een kapi
talistische ontwikkeling is
waarbij het verschil tussen arm
en rijk groter is geworden. Maar
toch, als je de experts uit
binnen- en buitenland hoort,
leven er minder mensen onder
het bestaansminimum dan in
de periode voor 1965. Het zou
allemaal veel sneller kunnen,
maar er is geen organisatie,
geen kader. Daarom wordt er
ook zoveel aan het onderwijs
gedaan en worden er veel scho
len gebouwd. Het is ook geen
geringe prestatie geweest wat
de voeding betreft gelijke tred
te houden met de afschuwelijke
bevolkingstoename".
Het KRO-ploegje slaagde er
niet in Soeharto voor een gesp
rek te strikken. Aanvankelijk
was daar wel toestemming voor
verleend maar juist in die we
ken werden in Nederland de
kinderen en de treinpassagiers
gegijzeld. Soeharto wilde zich
toen niet aan uitspraken binden
en verwees de Brandpuntmen
sen naar Adam Malik, de minis
ter van buitenlandse zaken.
Van den Heuvel: „Ze deden al
lemaal wat lacherig over die gij
zeling. Ze zijn zeker bereid in
Indonesië coöperatief mee te
helpen en mee te denken, maar
de Zuidmolukse kwestie voelen
Tijd gevoelig
Veel indrukken heeft de ploeg
ook meegenomen over het da
gelijks leven in Indonesië. Ja
karta hebben zij ervaren als een
westerse stad waar steeds meer
casino's verrijzen. Met de reve
nuen daarvan probeert de bur
gemeester de armoede in zijn
stad te bestrijden.
Anke Serraris: „In het contact
met mensen merk je een grote
fijngevoeligheid op. Als je er
gens een keer geweest bent we
ten ze hoe je je koffie gebruikt.
Je ontmoet er nauwelijks bot
heid. De positie van de vrouw
wordt gekenmerkt door grotere
zelfbewustheid. Wat dat betreft
gaat er een stimulans uit van
mevrouw Soeharto, hoewel
haar commerciële nevenactivi
teiten in de hotellerie en
bouwmaatschappijen minder-
op prijs worden gesteld".
De corruptie in Indonesië be
staat nog en plant zich voort tot
in alle geledingen. Maar het ge
vaar van uitroeiing is dat dat het
maatschappelijk verkeer ern
stig stagneert. Aad van den
Heuvel zegt: „Het woord
smeergeld moet je letterlijk op
vatten, want daarmee wordt-
de zaak draaiende gehouden".
Tenslotte: de Nederlanders ge
nieten nog steeds een voor
keursbehandeling. Vermake
lijk is dat je in gesprekken
voortdurend wordt gevraagd:
„Kent u meneer De Vries uit
Rotterdam? of „leeft Henk nog
in Amsterdam?" Naar begrip
pen van de Indonesiër is Neder
land net zo klein als een dorp in
hun eigen land.
Nico Scheepmaker
is mei vakantie
Herhaling eerste serie met daarna reeks nieuwe afleveringen
De serie gaat over de lotgevallen
van een deftige, welgestelde Lon-
dense familie in het begin van deze
Sinds de eerste uitzending in 1971
heeft deze serie in Engeland een
ongekend aantal bekroningen ver
worven voor vrijwel alle facetten
van deze produktie: het script, de
regie, het acteren en de dramati
sche bewerking. Inmiddels is de se
rie al in zestig landen vertoond. In
Engeland is zij al herhaald en men
is voornemens een keuze van de
beste afleveringen voor de derde
keer op het scherm te brengen. In
Nederland werden de eerste delen
door de NCRV uitgezonden in
1973/1974 onder de titel: "Tussen
salon en souterrain De beslissing
om niet met de vervolgdelen te ko
men was hoofdzakelijk beïnvloed
door de nogal alarmerend dalende
kijkcijfers van de eerste serie,
i Rachel Gwrney) met het voltallige personeel. Uiterst links hoofdrol- Niettemin wordt de serie nu op
nieuw uitgebracht onder de titel
"De familie Bellamy". Er staan al 26
afleveringen geprogrammeerd. Dat
betekent dat de eerste serie wordt
herhaald en dat aansluitend in het
nieuwe seizoen de nog niet ver
toonde afleveringen van de tweede
serie op het scherm komen. De be
doeling is om daarna de series drie
en vier te programmeren. Peter van
Campen, hoofd van de afdeling
Filmzaken zegt er dit van: "Gezien
de bijzondere kwaliteiten van deze
serie en het enorme succes dat ze
overal in de wereld heeft behaald, is
het eenvoudig ondenkbaar dat uit
gerekend Nederland deze serie zou
afwijzen. Te meer waar het Neder
landse televisiepubliek zo vaak
blijk heeft gegeven het goede Enge
lse tv-drama naar waarde te kunnen
schatten. Wat ook de reden moge
zijn van de minder goede start, wij
verwachten toch dat een her
nieuwde en voortgezette kennis
making met "De familie Bellamy,'
het succes zal bereiken dat deze se
rie werkelijk verdient"
NEDERLAND 1
15.30 - Journaal (NOS)
15.35 - Robin Hood, kinderfilm (AVRO)
16.25 - Weet je wel (AVRO)
17.00 - Roland Rattfink; Hoot Kloot (AVRO)
17.10 - Katv, tv-feuilleton (3) (AVRO)
18.15 - Eenheid in eenheden (TELEAC)
18.30 - Bedreigde landschappen (TELEAC)
18.45 - De Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Tom Jerry, tekenfilm (KRO)
19.15 - The Flintstones, tekenfilmserie (KRO)
19.40 - De koning van de beesten, tekenfilm (KRO)
20.05 - Ellery Queen, detective-serie (KRQ)
20.55 - Wiener Melange, operette-concert (KRO)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - His Majesty's O'Keefe, avonturenfilm (KRO)
23.20 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
17.30 - Wereldkampioenschappen roeien in Amsterdam: We
reldkampioenschappen wielrennen in Venezuela (NOS)
18.45 - De Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - Black Beauty, jeugdserie (NCRV)
19.30 - Zo vader, zo zoon, spelprogramma (NCRV)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - De Familie Bellamy, tv-serie (NCRV)
21.15 - Udo Jürgens (NCRV)
21.55 - Hier en Nu aktualiteiten (NCRV)
22.35 - Hier en Nu - Studio Sport (NCRV)
23.00 - Muzikale dagsluiting (NCRV)
23.10 - Journaal (NOS)
ZONDAG
NEDERLAND 1
14.00 - Duits, les 13 (herh.). (TELEAC)
14.30 - Sport extra: Formule 1 autorace: W.K. roeien in Amster
dam (NOS)
16.00 - Journaal (NOS)
16.02 - Ti-Ta-Tovenaar (NOS)
16.27 - Sport extra, vervolg (NOS)
18.55 - Fabeltjeskrant (NOS)
19.00 - Journaal (NOS)
19.05 - Elsa de leeuwin, tv-serie (TROS)
19.55 - Derrick, politieserie (TROS)
20.55 - Tussen zomer en winter is het oogsttijd in Holland's groen
tetuin, liedjesprogramma (TROS)
21.25 - Uit het museum van de scheppende mens, documentaire
(TROS)
22.30 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
18.55 - Floris, jeugdserie (NOS)
19.25 - Studio Sport (NOS)
20.40 - De Tijgerbrigade, politieserie NOS)
21.35 - Journaal (NOS)
21.40 - Een stap in de wildernis, filmportret (NOS)
22.30 - Journaal (NOS)
14.00-14.10
15.25 Joum.
ï.progr.
DUITSE TV
DUITSLAND I
Journ. 14.55 Progr.over
15.30 Kinderprogr. 16.00
17.30 Inform, progr.
18.15 Report. 18.45 Journ. 18.48-
19.30 Sport. (Reg. progr. NDR: 19.30
Amusem.progr. 20.00 Akt. 20.15 Amu-
sem.progr. 19.58 Progr.overz. WDR:
19.30 Inform, progr. 20.15 Akt. 20.50
Amusem. en inf.) 21.00 Journ. en weer-
ber. 21.15 Die Verdammten der Meere,
Engelse speelfilm. 23.10 Lottogetallen.
Aansl.: Journ. en weerber. Daarna
Woord voor de zondag. 23.30 Talkshow.
0.30 Showprogr. 1.15-1.20 Journ.
Amusem.progr. 15.58 Journ. 16.00 Las
sie, tv-serie. 16.25 Guten Tag, Nachbar!
Film. 16.50 Het verdwenen losgeld, ver
haal. 17.15 Automagazine. 17.59 Der
grosse Preis.
18.00 Joum. 18.05 Inf. en menin
gen. 18.45 Muziekprokr. 18.55 Doku-
ment. 19.55 Geschichjten aus der Ge-
schichte, tv-serie. 20.00 Joum. 20.30
Muz.progr 21.15 Wensconcert. 22.55
Joum. 23.00 Reportages, interviews, lot
touitslagen. 0.15 Der Clan der seine
Feinde lebendig einmauert, Italiaanse
speelfilm. 1.55 Journ.
DUITSLAND III
21.00 Journ. en weerber. 21.15 Ihr
Auftritt, Al Mundy, misdaadserie. 22.05
Geibelstrasse 27, TV-spel. 23.55 Film-
portr. 0.40 Journ.
zondag 28 augustus
11.45 Sesamstrasse. 12.15 Informatie!
progr. 13.00 Journalistenforum. 13.45
Journaal, aansl.: Weekjourn. 14.15 Klas
sieke muz. 14.45 Region, joum. 15.25
Kinderprogr. 16.25 Diamantenparty, tv-
film. 17.55 Spencers Piloten, tv-serie.
18.45 Reportage. 19.30 Journ. 19.33 Spor-
toverz. 20.20 Buitenlandse reportages.
21.00 Journ. en weerber. 21.15 Tatort,
misdaadserie. 22.40 Reportage. 23.25
Boekenjourn. 0.10 Journ. en weer-
DUITSLAND II 11.00
Progr.overz. 11.30 Filmreportage. 13.00
Concert. 13.50 Wetenschappelijk infor
matief progr. 14.00 Journ. 14.02 Aktual.
en muz. 14.25 Weekkroniek. 14.45 Te
kenfilm. 15.10 Strandpiraten, avontu-
renserie. 15.35 Informatieve serie. 16.05
Joum. 16.10 Liefdadigheidsprogr. 16.15
Aktual. 16.45 Eurovisie: W.K. roeien.
18.00 Journ. 18.02 Sportreportage. 19.00
Dagboek. 19.15 Rauchende Colts, tv-
film. 20.00 Journ. 20.10 Bonner Perspek-
tiven. 20.30 Spelprogr. 21.15 Lockruf des
Goldes, tv-fiim. 22.25 Journ. en sport.
22.40 Dokum. 23.25 Vioolconcert. 23.55
sport. 21.00 Joum. en
weerber. 21.15 Familiekroniek. 22.05 In
formatief progr. 23.35 Aber, aber, Vater,
amusementssene. 24.00 Journ.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.45 Tekenfilmserie. 18.50 Jeugd-
progr. 19.35 Kort film. 19.40 Meded. 19.45
Joum. 20.15 Opera en Belcanto. 21.05
Nws in de marge. 21.50 Bert d'Angelo,
politieserie. 22.40-22.50 Joum.
zondag 28 augustus
BELGIË VLAAMS
10.00 Eucharistieviering. Namiddag-
progr.: Nieuwsoverz. voor gehoorge
stoorden. De Gebroeders Plem Plem,
tv-serie. Informatief progr. Belgische
zwemkampioenschappen. Sportuitsla
gen. 18.45 Tekenfilmserie. 18.50 Jonge-
renprogr. 19.15 Laurel en Hardy. 19.35
Tom en Jerry 19.40 Meded. 19.45 Joum.
20.00 Sportweekend. 20.30 Dokumentai-
re. 22.10 Opera- en Belcanto. 23.00 Journ.
en sportweekend 2.
De NCRV begint vanavond opnieuw met de Engelse serie
"Upstairs, Downstairs", ditmaal onder de titel "De familie
Bellamy". Deze serie gaat deel uitmaken van het nieuwe
winterprogramma van de NCRV en krijgt na een aanloop in
augustus en september op zaterdagavond een plaats op de
vaste donderdagavond.
HILVERSUM I
18.30 Nws. 18.41 (S) Proeflokaal.
19.30 (S) Zing zomaar simpel een melo
die. 20.00 (S) De VARA feliciteert, ver-
zoekpl.progr. 21.00 (S) Voor wie niet
kijken wil... muz. en inf. (22.30 Nws.)
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. 18.11 Aktua III. 18.30
Toeraktua. 19.00(S)Tross-country. 20.00
Nws. 20.05 (S) Concert a la carte. Klass.
wensprogr. EO: 22.00 (S) Laat ons de
rustdag wijden. Meditatie en gewijde
muz. 22.45 (S) Reflector. Inf. met het oog
op de gemeente. 23.00 (S) Goed nieuws.
Progr. in het Turks. 23.10 (S) Postludium
rondom Saint-Saens. Klass. Muz. en bij
bellezing. NOS: 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 (S) De rock and roll
methode. NCRV: 19.02 (S) Pers vers.
20.02 (S) After eight. 22.02 (S) Sportshow.
23.02 (S) Strictly country style. 23.30 (S)
Late date. 02.02 (S) Nachtexpress.
06.50-07.00 Zondagmorgen.
HILVERSUM I zondag 28
augustus VARA: 8.00 Nws. 8.10 Weer of
geen weer. (9.00 Sportmededelingen).
HUMANISTISCH VERBOND: 9.30 De
wereld is niet kinderachtig, gesprekken
met kinderen. IKON: 10.00 Doopsge
zinde kerkdienst. 10.45 Wilde Ganzen.
10.50 (S) De andere wereld van zondag
morgen, informatie en muz. AVRO:
12.00 (S) Nederlandse sterrenparade.
13.00 Nws. 13.10 De toestand in de we
reld. 13.19 Radiojourn. 13.30 Delta-
zomer. KRO: 14.00 Kruispunt. 14.30 (S)
Zin in muziek: muziek door amateurs.
15.00 (S) De hutsgeklutste kinderspelen.
15.20 (S) Springplank: jong talent. 15.50
(S) Muzikale rondleiding door Amster
dam. 16.45 Hoe gaat het?, progr. voor
zieken. IKON: 17.00 Gereformeerde-
Hervormde kerkdienst. 17.58 Wilde
Ganzen. 18.00 Het Lied en de Kerk, mu
zikale lezing. NCRV: 18.30 Nws. 18.40 (S)
Zondagavondzang: geestelijke liederen.
19.25 (S) Oude kamermuz. 19.25 (S) Ker
korgelconcert. 20.05 (S) Musica Sacra.
AVRO: 20.30 (S) In de kaart gespeeld:
verzoekplatenprogr. 22.30 Nws.
Radiojourn - 22.55 (S) Slotaccoord mu
ziek en nieuws. 23.55 Nws.
HILVERSUM II KRO.
8.00 Nws. 8.10 Overweging. 8.15 Badine-
rie. 9.00 Nws. 9.10 Waterstanden. 9.15
Laudate: gewijde muz. 10.00 Eucharis
tieviering. 11.00 Da Capo: Der Zigeuner-
baron, operette van Johann Strauss Jr
11.50 Buitenlands kommentaar. 12.00
Nws. 12.10 Echo. NOS: 12.20 Informatie
en verzoekplaten voor de 'Surinaamse
Nederlanders'. 13.20 Progr. voor de bui
tenlandse werknemers. VARA: 17.00 (S)
Muziek van Mozart. 17.55 (S) Meded.
SOS- en politieberichten. 18.00 Nws.
18.15 Dingen van de dag, aansl.: Gram-
mofoonmuz. 18.30 Boemerang-in-blik.
19.00 Het Bolsjoi Theater 1925-1950:
Fragmenten uit de opera Sadko. van
Rimsky Korsakof. IKON: 19.30 Brood en
spelen. NOS: 20.00 (S) Het Promena
deorkest: amusementsmuz. 20.30 Jour
nalistenforum. 21.00 Ogen spreken, do-
kumentaire (herh.). 21.35 Dichters in de
Vaart. 22.10 (S) Hobbyscoop. 23.15
NOS-iazz. 23.55 v»-
HILVERSUM Hl Nog
Tussen 1.00-5.30, 11.02-11.30 en 16.00-
19.30 Wereldkampioenschappen wiel
rennen. AVRO: 7.02 (S) Ko de boswach
tershow. 8.02 (S) Postbus 1965, verzoek
platenprogr 9.02 (S) Juist op zondag.
10.02 (S) Muziek Mozaïek. 11.02 (S)
Sportpanorama. VARA 11.30 (S) Een
boeketje tekst en muziek, bloemlezing.
12.02 (S) Klink Klaar. 13.02 (S) Geraldo -
een muzikale, legende. NOS: 14.02 (S)
Langs de lijn, sport en muz. 18.02 (S) Jazz
uit het historisch archief. KRO: 18.30 (S)
Souvenirs. 19.02 (S) Tombola, (ca. 20.55
Omroeppastoraat). 23.02 (S) 'n Tussen
doortje. 1.02-7.00 (S) De week in
HILVERSUM IV VOO:
8.00 Nws. 8.02 (S) Veronica klassiek.
NOS: 9.00 (S) Vroeg klassiek. 10.00 (S)
Musica Religiosa. 11.00 (S) Elise op va
kantie. 13.00 (S) Zondagmiddagouvertu
re. 14.00 Nws. 14.02 (S) Concerten op de
zondagmiddag. 16.00-17.00 Horizon.
Vervolg radioprogramma zie pag. 15.
