Hein Donner 50 jaar geworden
Clerc:een geweldig gevecht,
een sportieve overwinning
RECORD VAN KREIJNS EN BORST
Kom-er-ACHT-er
KRUISWOORD
i
W
i
I
i
l
1
i
i
m
i
41
s
f'A g
«Ui
Denk aan de Juliana
Regina-zegels van
30, 35, 40 en 45 cent
Negende KSH-toernooi
g gjg S 1
Oplossing
vorige
puzzel
Kom er achter
EATEKDAG 21 AUGUSTUS 10,
Dp 6 juli iian dit jaar werd onze
lekende schaakgrootmeester en
\chrijver Jan Hein Donner 50 jaar
lid. Zoals gebruikelijk bij het be-
eiken ran de middelbare leeftijd
ijd ik in een klein portret aan de
oudjes".zoals ik dat in de loop der
ook heb gedaan aan Bron-
tein, Smyslow, Najdorf e.a.. te-
de de jeugdige generatie ken-
lis te laten maken met de stijl en
\ewoontes van genoemde „grij-
ard".
Hein Donner is van al onze topspe-
de grootste „optimist", op en
•ond het schaakbord. Zijn artikelen
in het maandblad „Schaakbulle-
:in", waarin hij lijnrecht inging te-
»en de principes van gerenom-
neerde auteurs, heeft hem meer
Kwaad dan goed gedaan, maar ge
zien zijn optimisme en zijn gemoe
delijk karakter buiten de toernooi
den nam men zijn uitspraken met
een korreltje zout! Donner is voor
de tweede maal gehuwd en heeft
een zoon. Zijn eerste vrouw was een
gekende „provo-leidster" in Am
sterdam.
Dat hij echter uitstekend kan scha
ken heeft hij afdoende bewezen.
Vooral in het buitenland, in het bij
zonder op Cuba, waar hij gaarne
•toeft, boekte hij zijn grootste
.•cessen. Vol trots is hij op zijn
overwinning op Bobby Fisher in de
[Schaakolympiade te Varna in 1962.
Hier volgt een greep uit zijn parti
jen van vroegere data.
Landentoernooi Vevey 1953.
Wit: J. H. Donner
Zwart: E. Paoli (Italië)
SICILIAANS
I. e2-e4 c7-c5 2. Pgl-f3 d7-d6 3 d2-d4
c5xd4 4. Pf3xd4 Pg8-f6 5. Pbl-c3
a7-a6 6. f2-f4
Was in 1953 de gebruikelijkste
voortzetting.
6 Pb8-d7 7. Lfl-d3 e7-e5 8. Pd4-f3
Lf8-e7 9. 0-0 0-0 10. Kgl-hl
Beter was, volgens Eu we, 10. Del b5
II. fe5: de5: 12. Ph4 enz. 10b7-b5
11. a2-a3 Lc8-b7 12. Ddl-el Ta8-c8
13. f4xe5 d6xe5 14. Lcl-e3 Tf8-e8 15
Tal-dl Dd8-c7 16. Le3-d2
Op Ph4 komt nu La3:! met pion
winst. 16.. Pd7-f8 20. Pgl-e2
Pf8-g6 21. Dg3-f3 Le7-f8 17. Del-h4
Tc8-d8 18. PfS-g) Lf8-e7 19. Dh4-g3
Te8-f8 22. Pe2-g3 Pg6-h4 23. Df3-f2
h7-h6.
Er dreigde Lg5. Het is duidelijk dat
de hele strijd gaat om bezetting van
het veld f5 door een wit paard.
Zwart tracht dit te verhinderen.
24. Df2-el Lb7-c8 25. Pc3-e2 Td8-e8
26. Ld2-a5 Dc7-a7 27. h2-h3 Da7-e3
28. La5-d2 De3-b6 29. Ld2-c3 Db6-
c7 30. Tdl-al (tijdnood) Dc7-b8 31.
Lc3-d2 Te8-d8 32. Ld2-a5Td8-d7 33.
Pe2-c3 Lc8-b7? 34. Pc3-dl Lb7-c6
35. La5-c3 Tf8-e8 36. Pdl-e3 Le7-d8
37. Pe3-f5!
Het doel is bereikt!
37 Ph4-g6 38. Del-e3 Reeds
dreigt de beslissing door een offer
op g7. 38... Kg8-h7? 39. Pf5xg7!
Pg6-1'4 40. Pg7xe8 Pf6xe8 41. Pg3-f5
H-f6 42. g2-g3 Ld8-b6 43. De3-f3
Pf4xd3 44. c2xd3 Db8-b7 (dreigt
Td3:45. Khl-h2 Lb6-c5 46. Tal-dl en
er volgde nog: 46.Lf8 47. Ld2 Kh8
48. Lh6: Lh6: 49. Ph6: Th7 50. Pg4
Dc8 51. h4 Tg7 52. Pf6: Pf6: 53. Df6:
Dg4 54. Df8+ en zwart gaf eindelijk
op.
De stijl van Donner doet in grote
lijnen denken aan Van Scheltinga,
Cortlever, Kramer en Muhring. De
O
echte combinatiespelerss vonden
wij in de partijen-cyclus van Jhr.
Graaf v. d. Bosch, Bouwmeester,
Prins en nog enkele gerenom
meerde topspelers uit ons land.
Omdat Donner dikwijls combina-
toire wendingen vermeed, wérd hij
meer dan eens verrast door de min
dere goden door een onverwacht
stukofferHier een partijtje uit het
Kamp. van Nederland 1954, waarin
Donner voor de eerste maal kam
pioen van Nederland werd en dr.
Euwe na 33 iaar(!) werd onttroond!
Jhr. Van den Bosch-Donner
1. e4 c5 2. c3?! e6 3. d4 d5 4. e5 Db6 5.
Pf3 Ld7 6. Ld3 cd4: 7. Pd4: Pc6 8.
Pf3 f6 9. Lf4 Db2: 10. 0-0?! (Zo was
Jhr. Van den Bosch: er op of eron
der!) 10.Dal: 11. Dc2 Tc8 12. Lh7:
Pge7 13. ef6: gf6: 14. Ld6 f5 15 Le7:
Le7: 16. Lg6+ Kf8 17. Dd2 Lf6 18.
Pg5 Pe7 19. Ph7 Th7: 20. Lh7: Lc3:
21. Pc3: Dc3: 22. Df4 Dg7 23. Dh4
Tc4 24. Dn3 Dg5! opgegeven (0-1).
Zónetoernooi Wageningen 1956
Wit: Donner
Zwart: Troianescu
1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 e7-e6 3. Pbl-
c3 Lf8-b4 4. e2-e3 c7-c5 5. Lfl-d3 0-0
f.
6. Pgl-re d7-d5 7. 0-0 Pb8-c6
We hebben hier in feite de hoofdva
riant van het Nimzo-Indisch, dat in
1956 veelvuldig werd toegepast.
8. a2-a3 c5xd4 9 e3xd4 d5xc4 10.
Ld3xc4 Lb4-e7 11. Tfl-el a7-a6 12.
Lc4-a2 b7-b5 13. d4-d5 e6xd5 14.
Pc3xd5 Pf6xd5 15. Ddlxd5 Lc8-b7.
Alles volkomen gelijk, het zal dus
wel remise worden, maar Donner
gaat op winst spelen, gezien zijn
gunstig geposteerde loperpaar.
16. Dd5-h5 g7-g6 17. Dh5-h6 Pc6-d4
Nu is Donner in zijn element.
18. Pre-g5 Le7xg5 19. Lclxg5 Dd8-
b6 20. Tal-dl Ta8-c8 21. Tel-e7
Db6-d6!
Op Tb7 komt Pf3+ en wit gaat mat.
Het slot luidde: 22. Kgl-hl Dd6-c6
23. Te7xb7! Pd4-f5 24. La2-d5ü
Dc6-c2 25. Tdl-cl Dc2-e2 26.
Ld5xf7+i en zwart gaf op.
Gezien het goede resultaat in het
jongste IBM-toernooi verwachten
wij dat Donner de eerstkomende
vijf jaren nog wel van zich zal doen
spreken, zowel in binnen- als bui
tenland. Tenslotte spelen Bron-
stein, Tal, Smyslow, Petrosjan e.a.
ook indrukwekkende toernooisco-
res op middelbare leeftijd! Maar
men moet wel bedenken dat bij ge
noemde vier drie oud
wereldkampioen zitten en dat is
weer een hoofdstuk apart
BISHOP
- De Spinoza-zegel van 75 cent;
- De zegel van 55 cent ter gelegen
heid van het 200-jarig bestaan
van de Maatschappij voor Nij
verheid en Handel:
- De 40 cent-zegel ter gelegenheid
van het 50-jarig bestaan van
AVO-Nederland, de 45 cent-zegel
50 jaar Waterloopkundig Labora
torium en de 55 cent-zegel 100
jaar tandheelkundig onderwijs
die op 6 september zullen ver
schijnen en waarop we in de vol
gende rubriek nog zullen terug
komen.
NEDERLAND - Directeuren van
postkantoren en houders van pos
tagentschappen hebben per PTT-
dienstorder het verzoek gekregen
alle bijzondere zegels die in de jaren
1974, 1975 en 1976 zijn uitgegeven
die ze nog in voorraad hebben in
de week van 5 tot 10 september op
te sturen naar de Diénst Zege
lwaarden in Haarlem Ook de Ju
liana Regina-zegels van 30,35.40 en
45 cent (die worden vervangen door
u een jaar in omloop zijnde
iwel-cijferzegels) moeten wor-
gemaakt in vellen en in rollen) en de
verkiezingszegel met opdruk, res
pectievelijk op 25 januari en 15 apri
in roulatie gebracht.
Na 10 september zullen dan nog -
tenzij al uitverkocht - de volgend-s-
zegels te koop zijn:
- Juliana Regina-zegels van 50 cent
en hoger: a! deze zegels zijn aan
gemaakt zowel in vellen als op
rollen, mei uitzondering van de
zegels van 5 en 10 gulden;
- De cijferzegels van Crouwel in de
waarden 5, 10. 25, 40 en 45 cent,
zowel in vellen als van de rol;
■a 1
n teruggezonden
rkiezingszegel:
Wat de 55 cent-zegel Maatschappij
voor Nijverheid en Handel betreft,
die op 9 juni j.l. "verscheen in een
oplage van 10 miljoen stuks, willen
we u erop attenderen dat deze nu al
praktisch overal is uitverkocht.
Zelfs bij de Filatelistische Dienst in
Den Haag is deze zegel al niet meer
voorradig. Mocht u als gevolg van
een vroege vakantie verzuimd heb
ben de zegel aan te schaffen dan
raden we u aan - althans vóór de
week van 5 tot 10 september - nog
even bij een postkantoor binnen te
lopen. Mogelijk hebben ze er nog
een paar in voorraad.
Ook de Juliana Regina-zegels van
30,35,40 en 45 cent zijn op heel wat
postkantoren al uitverkocht. Het is
zinvol te controleren of ze - on
danks het feit dat ze jarenlang in
roulatie zijn geweest - wel in uw
verzameling zitten. Toen de vorige
Koningin Juliana-zegels werden
teruggenomen hebben ook veel
verzamelaars te laat ontdekt dat ze
deze serie niet compleet hadden.
Nu al - enkele jaren later - moet b.v.
vijftien gulden worden neergeteld
voor de zegel van 62 cent en tachtig
voor die van 2V2 gulden. En dat zijn
de prijzen voor 1977, ongetwijfeld
zullen ze in de catalogus 1978, die
op het punt staat te verschijnen,
nog weer zijn verhoogd.
GUERNSEY - Het Kanaaleiland
Guernsey heeft op 2 augustus met
vier fraai uitgevoerde zegels de
aandacht gevestigd op prehistori
sche monumenten, die dateren uit
8000 tot 4000 voor Christus. Op
twee staande zegels zijn menhirs
afgebeeld en op twee liggende ze
gels graven, die een grote gelijkenis
vertonen met de Drentse hunne
bedden. Op een zegel van 5 pence
(achtergrond geel en groen) een
menhir waarin vaag de trekken van
een geestelijke zijn te onderschei
den. Zegels van 7 pence (geel en
bruin) en 11 pence (geschakeerd
blauw) tonen graven en op een ze
gel vart 13 pence (bruin en rood) een
menhir', uit de gallo-romeinse tijd,
voorstellende La Gran-mère du
Chim-quière.
ZWEDEN - Een postzegel boekje
waarin tien zegels van 75 ore (vijf
motieven) met daarop afbeeldin
gen van wilde vruchten wordt op 8
september door Zweden verkrijg
baar gesteld. Afgebeeld zijn achte
reenvolgens: bramen, rode bosbes
sen, ook wel vossebessen genoemd
dauwbramen, die vooral op moe
rassige plaatsen groeien, bosbessen
en bosaardbeien. De zegels zijn
meerkleurig.
HERO WIT
Het negende Internationale KSH-
toernooi heeft wel een maximum
aan spanning opgeleverd. Tot verin
de tweede helft van het toernooi
1 er nog drie kandidaten voor
de eindzege. Harm Wiersma. Rob
Clerc en tot aller verrassing Carl
Buster" Smith. Uiteindelijk gin
gen Wiersma en Clerc met de eer
strijken, en op de derde plaats met
slechts één punt achterstand kwam
dan Smith, die hiermee zijn beste
prestatie leverde. Rob Clerc zorgde
twee maal voor sensatie. Hij le
verde een uiterst sportieve presta
tie door wereldkampioen Wiersma
1 geweldig gevecht te verslaan
i uiterst onsportieve door een
reglementaire winst op N'Diaye.
Het moge bekend verondersteld
worden: In hevige tijdnood noteer
den beiden niet. Na de tijdnood
moest de notatie bijgehouden wor
den. Clerc had 53 zetten genoteerd,
maar N'Diaye kon zich de 49ste zet
niet meer herinneren. Ondanks een
smeekgebed, weigerde Clerc deze
zet bekend te maken, waardoor
N'Diaye niet kon bewijzen dat hij
het vereiste aantal van vijftig zetten
gedaan had en verlies was het ge
volg. Het is de meest ideale
om jezelf een image te geven.
De overwinning op Wiersma had
dit verloop:
Wit: Harm Wiersma, zwart: Rob
Clerc, 8e ronde, Hoogezand, 2 au
gustus 1977.
1. 33-29 17-22, 2. 39-33 11-17, 3.
44-39 6-11, 4. 50-44 1-6. 5. 31-26
16-216 32-28 19-23,7.28:19 14:23,8.
35-30 10-14.9.30-24 23-28,10.37-31
5-10,1142-37 20-25.12.24-2015:24,
13. 29:20 10-15, 14. 34-29 15:24, 15.
29:20 14-19,16. 20-15 9-14,17.40-34
11-16, 18. 47-42 7-11, 19. 44-10
21-27, 20. 40-35 3-9, 21. 49-44 19-23,
22. 33-23 14-19, 23. 29-24 19:30, 24.
35:24 13-19,25. 24:13 8:19! Tot zover
is er nog niets schokkends gebeurd.
De. opening kan iedere-moderne
dammer dromen en de rest is oude
koek. Het beste is nu 37-32 en
38-33, waarna men in de remisewa
teren is. Maar Wiersma verzuimt dit
en wordt het slachtoffer van een
zeer geraffineerd offer. 26. 38-33
19-24, 27. 42-38 24-30! Een prach
tige zet. Er dreigt nu 30-35 waar
door wits korte vleugel uitgespeeld
is. Wit heeft nu twee mogelijkheden
om dit tegen te gaan. Hij kan 37-32,
34-29 en 44-40 proberen, dat hem
na 2-7 en 18-23:23 de mindere stel
ling geeft of het partijverloop: (zie
diagram 28. 34-29 23:34, 29. 44^0
u
f
O L' Ui
'CJ u
rV" i"'Wt
li*
n
fpi.
45-40 (21-27) 40-34 (3-13) 34-29
(13-18) 43-38 (16-21) 46-41 (21-26)
41-36 (26-31) 38-33 (31-37) 33-28
(37-42) 28-22 (14-19) 22:13 (19:8)
24-20 (42-48) en wit gaf op!
Een verdiende overwinning van
Clerc, die in ieder geval bewezen
heeft bij de absolute wereldtop te
horen.
Probleem voor dammers
Het probleem van de vorige keer,
zwart speelt en maakt dam, is uit
een partij N. Tsjirkow (wit) en D.
Tsjekin (zwart). Totaal onbekende
spelers in West-Europa. Tsjekin
won hier op een bijzonder fraaie
manier door een damzet naar veld
46 te nemen: 124-29, 2. 33:24
19:30, 3. 28:10 15-20!, 4. 25:14 4:15!!
Dit is een zeldzaam ding!, 5. 34:25
9:20,6.25:14 13-19!, 7.14:23 12-18,8.
ad libetum 8:46!!
17-21! Geweldig, een fabuleus offer
van Clerc. 30. 28:8 2:13, 31. 40:29
11-17! Wit staat gekraakt: op 48-42
volgt dam door 13-19 en 30-34, en
op 29-23, 28:19 komt wit er ook niet
meer aan te pas. Wiersma offerde
maar terug met 37-32 (28:26) 29-23
(8-13) 33:35, maar het zwarte over
wicht was voldoende voor de winst.
In de verkorte notatie de resterende
20 zetten: (22-28) 48-42 (17-21)
42-37 (27-32) 38:27 (21:32) 36-31
(6-11) 35-30 (25:34) 39:30 (11-17)
31-27 (32:21) 37-31 (26:37) 41:23
(9-14) 30-24 (13-18) 23:12 (17:8)
m
4=) t,
1 ïd, êsé kê
M. M ü.t Q
3 ia is ara
Ter oplossing voor deze week:
zwart speelt en wint! Oplossing in
een volgende rubriek!
JOOP BURGERHOUT
De snelheid van Hans Kreijns en
Piet Borst heeft bij het Europese
bridgekampioenschap althans een
record opgeleverd. Dit paar pres
teerde het, in de rama-wedstrijd te
gen Denemarken, 16 spellen in een
uui af te raffelen hetgeen nog niet
eerder was vertoond. Het Engelse
paar Shenkin-Rosenberg. de vol
gende tegenstanders, brachten
daarop een psychologisch wapen in
de strijd. Zij wilden proberen
Borsl-Kreijnseruii te denken, in de
hoop dat deze daardoor fouten
zouden gaan maken. De Engelsen
presteerden het overeen spel bijna
drie kwartier te doen waarbij
Shenkin overeen slag zelfs 14 volle
minuten nadacht. Het werkte alle
maal als een boemerang. Shenkin
had nog niet gespeeld of als een ra
ket lag de volgende kaart alweer op
tafel en bovendien precies de kaart
die het plannetje dat Shenkin in die
14 minuten had uitgedacht, torpe
deerde.
Borst-Kreijns speelden overigens
een wisselvallig toernooi. Het wa
ren Sint-Rebattu die het meest con-
10 9 6 4 2
hb 10
O b 3
ab 6"
7 5 4
O v 10 5 4
a h 9 8 7
Het 1-sans atout spelletje b.v., dat
Cees Sint tegen Israël op tafel leg
de, getuigde van grote klasse.
Het bieden was kort en simpel. Re-
battu en Stampf pasten, waarna
Sint als zuid de bieding opende en
sloot met 1 sa. Schwartz kwam uit
met sch 4 voor vrouw en aas,
waarna zuid al direct een voltreffer
plaatste door kl 5 te spelen. De tien
werd genomen met de heer, ge
volgd door sch h en een kleine har
ten naar de tien. West speelde
schoppen voor zuid's boer die op
nieuw klaveren vervolgde. West
nam het aas en incasseerde zijn
twee vrije schoppens hetgeen tot
deze eindfiguur leidde.
geen
geen
v 10 5
Door nu ruiten te spelen had west
de verbinding kunnen verbreken,
maar hij speelde kl b, hetgeen zuid
in staat stelde voor een leuke uit
smijter te zorgen. Zuid nam kl v,
waarop hij zelf ha v afgooide, en
vervolgde met ha 8 naar het aas.
Oost was hulpeloos. Hij gooide een
ruiten af, waarop zuid de laatste
drie slagen maakte met ruiten aas,
heer en negen.
O
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden';
De juiste oplossing vindt u elders op déze pagina.
HORIZONTAAL
1. mopperaar
4. natriumcarbonaat
7. boerderij
10. nakomeling
12. roofdiertje
13. voorwaarde
14. landbouwwerktuig
15. vazal
16. deel van voet
19. regeringsreglement
20. meisjesnaam
21. reeds
23. aarde
25. beker
26. haarlok
28. vaartuig
29. deel van een vis
30. persoonlijk voornaam
woord
31. luizeéi
34. goudgehalte
35. stilstaand water
37. overdreven
38. schriftelijk bewijsstuk
39. aartsbisschop (Lat.)
41. inwendig orgaan
44. echtgenote
47. metselspecie
49. schaakstuk
50. ongaarne
51. slot
52. steenmassa
53. niet kort
54. plaats in Drente
VERTIKAAL
1. duisternis
2. ommegang
3- kalm
4. rij
5. zintuigen
6. aangelegenheid
7. hoofddeksel
8. werklokaal
9. groots
11. gast
17 lofspraak
26.
27. lansruiter
30. schaakterm
31. zakelijk
32. bevallig
33 jeuk
36. vleermuis
40. slot
42. muziekinstrument
43. legerafdeling
45 plaats in Duitsland
46. in wendig orgaan
48. noodsein.
De eerste prijs van 10,- werd toe
gekend aan mevr. Van Zoelen, Jan
van Goyenkade 2 te Leiden. De
tweede prijs van 7,50 werd toege
kend aan Carolien ten Bosch, Floris
Versterlaan 30 te Oegstgeest. De
twee prijzen van 5- werden toe
gekend aan mevr. Schrier, Dorps
straat 71 te Warmond en aan mevr.
T. Tol-Lebol, Te Brittenstraat 43 te
Katwijk aan Zee.
De prijzen worden aan de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermelding „Kruiswoord
raadsel" vóór donderdag zenden
aan Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, Leiden.
•ufipjoS do ^njsiaisjaA 8
squq Mnoj.\ >{.inf laipueuj- 1
uiaoiq jajtpa.1 uce afpnejq 9
ueui ueA Mnejq^uaA\ q
afdoq
•A'i do do>i apaaA\)
afpuoq uga snau z
jnnui uce af)JBB>{ 1
