Regeringsbeleid hartchirurgie wordt bijgesteld UW INKOMEN EN AL UW BETALINGEN spaargirorekentng bij de BUITENOM BINNENDOOR „Als ik ergens zenuwachtig over benis het over de reis99 EILANDSRAAD ARUBA HEEFT KRITIEK OP POLITIE-OPTREDEN ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1977 BINNENLAND Na gesprek met staatssecretarissen LEIDSCHENDAM (ANP) - De staatssecretarissen Hendriks (volksgezondheid) en Klein (onderwijs en wetenschappen) zullen op korte termijn bezien of het regeringsbeleid ten aanzien van de hartchirurgie bijstelling behoeft. Dat beleid is thans gericht op ruim 4000 open hartoperaties per jaar in 1980 in Nederland. Dit jaar zullen het er ruim 2000 zijn, in 1969 waren het er ruim 1000. Geen aparte begraafplaats vrijgezellen HEGELSOM (ANP) - De vrij gezellen van het Noordlim burgse dorp Hegelsom, gemee nte Horst, kunnen gerust zijn. Na hun dood worden zij niet op een aparte plaats op het kerkhof van de Sint Hubertusparochie begraven. Het kerkbestuur heeft het plan om dit wel te gaan doen ingetrokken als gevolg van heftige protesten waarbij gesproken werd van grove dis criminatie van vrijgezellen na hun dood. Enkele weken geleden maakte het kerkbestuur van Hegelsom bekend dat een strook grond die aanvankelijk was aangewe zen als eerste klas begraafplaats bestemd zou worden om uit sluitend vrijgezellen te begra ven. Tegen een klasse-indeling was al eerder bezwaar gemaakt door de bevolking van het nog geen 1500 parochianen tellende kerkdorp. Nog groter waren de bezwaren tegen het voornemen om de vrijgezellen op een aparte plaats te begraven. Het kerkbestuur beoogde met deze regeling een betere ordening op de begraaf plaats en realiseerde zich niet dat dit door de vrijgezellen als een discriminatie kon worden aangemerkt. Beide bewindslieden hebben dit gisteren meegedeeld na afloop van een gesprek met een uitgebreid ge zelschap vertegenwoordigers af komstig uit organisaties die zich met hartchirurgie bezighouden: cardiologen, hartchirurgen, zie kenhuisbestuurders, ziektekos tenverzekeraars en de Nederlandse hartpatiënten vereniging. Vanuit deze organisaties is meermalen aangedrongen op aanzienlijke uit breiding van het aantal hartopera ties, waarbij meestal een getal van rond 6300 per jaar wordt genoemd. Dit getal is afkomstig uit een rap port van de Gezondheidsraad aan staatssecretaris Hendriks geda teerd augustus 1976. Aanleiding voor het gesprek was ook de uitbreiding van de lucht bruggen waarmee Nederlandse hartpatiënten naar buitenlandse ziekenhuizen worden gebracht omdat zij in Nederland door de be staande tekorten te lang op een operatie moeten wachten. Ruim een jaar geleden startte de eerste twee luchtbruggen, naar Houston in Amerika en Geneve in Zwitser land. In september volgt een derde naar Londen. Op jaarbasis krijgen die luchtbruggen een capaciteit van 2000 patiënten per jaar. Het in itiatief ervoor is afkomstig van de Nederlandse hartpatiënLmvereni- ging. Staatssecretaris Hendriks over het gesprek: "Ook wij nemen waar dat het fenomeen luchtbruggen om vangrijker wordt. Op zich is dat een slechte zaak en bezien moet dus worden hoe we daar afkunnen ko men. Geen patiënt is er bij gebaat als hij ver van huis moet voor een operatie en ten tweede is het een export van financiële middelen". Hij zette ook uiteen dat in vrij korte tijd het inzicht van de medische deskundigen ten aanzien van de operatieve ingreep vrij drastisch is gewijzigd. Een hartoperatie is nog wel steeds een ingrijpend en tech nisch moeilijk gebeuren, waarvoor specifieke deskundigheid en appa ratuur tijdens de operatie en de eerste paar dagen erna nodig is, maar het hoeft niet speciaal meer te gebeuren in de meest geavanceerde ziekenhuizen. Hoewel geen klein igheid, zijn het toch routine- ingrepen geworden, die ook in de grotere, goed geoutilleerde niet- academische ziekenhuizen kunnen worden verricht. Eventueel kan het ook in speciaal daarvoor ingerichte klinieken, hoewel men in het alge meen geen voorstander is van dit soort zogenaamde categorale zie kenhuizen. De afgelopen weken zijn op het mi nisterie diverse organisaties ge weest om plannen toe te lichten die zij hebben ten derlandse hartchirurg dr. P. van der Schaar is in deze reeks besproken. Hij wil met een Amerikaans organi satiebureau op het gebied van zie- kenhuismanagement in zee gaan. De kliniek moet worden onderge bracht in "de Klokkenberg" in Breda. Dr. van der Schaar, die elke twee weken naar Houston reist als begeleider van Nederlandse pa tiënten, is als longchirurg aan de Klokkenberg verbonden. Hij zegt op zeer korte termijn in dat zieken huis te kunnen beginnen met hart chirurgie, mede geholpen door i de hart- Amerikaans personeel dat hij tijde- chirurgie. Ook de hartpatiënten- lijk uit Houston naar Nederland wil ROTTERDAM - Tijdens bag- gerwerkzaamheden in de Nieuwe Maas in Rotterdam zijn dertig ge weren uit de Eerste Wereldoorlog gevonden. De wapens waren ge deeltelijk vernield. Op de foto de wapens op het politiebureau in Rot terdam. SOEST - Op 93-jarige leeftijd is gis teren in Soest overledende schilder-tekenaar Johan Herman Isings. Isings heeft onder meer veel bekendheid verworven door zijn beroemde schoolplaten. vereniging heeft een plan een cate gorale kliniek voor hartchirurgie te bouwen, ingediend. Als voor dat plan op korte termijn geen toe stemming komt, wil de vereniging een dergelijke kliniek vlak over de grens in België of de Bondsrepu bliek neerzetten. Op het ministerie van volksgezondheid in Leids- chendam zijn geweest de besturen van twee Zwolse ziekenhuizen, die gezamenlijk een hartchirurgische kliniek willen oprichten en het be stuur van het groot ziekengasthuis in Den Bosch, dat vorig jaar bekend maakte hartchirurgie te willen gaan bedrijven. Ook een plan van de Ne- laten komen. Prof. Verrijn Stuart over Himalaya-expeditie: vangen. De capaciteit niet groot genoeg." "Klimmen is inderdaad iets zekere zin gevaren bij bestaan", je goed opgeleid bent, dan kun je aan de situatie, waarin je terecht komt, zelf bijzonder veel doen. Het tussen de 6000 is alleen wel eens moeilijk om altijd doemt maar alert te blijven." "Het is een uitdaging, ja. En dat iets wat de meeste mensen hebben, naar toe moeten. Dan doen z het. Fysiek is het uit te drukken i iets te bereiken, dat schenkt grote LEIDEN - "Nee", zegt prof. dr. Xander Verrijn Stuart, "ik ben niet zenuwachtig. Als ik ergens zenuwachtig over ben, dan is het over de vliegverbinding met Nepal. Maar niet over de expedi tie." De Leidse hoogleraar in de infor matica vertrekt morgen half twee met het vliegtuig van Schiphol naar Nepal om zich aan een voor de leek ongetwijfeld hachelijke onderne ming te wagen: de beklimming van de ruim achtduizend meter hoge Annapurna in het Himalaya- gebergte. Verrijn Stuart, sinds 1970 hoogle raar in Leiden, is leider van de elf man sterke expeditie, die het waag stuk gaat ondernemen. Met zijn 53 jaar (tijdens de afdaling hoopt hij z'n veijaardag te vieren), is hij ook de oudste. Maar een klimmer met een zeer lange ervaring. "Ik klim als sinds m'n elfde jaar", zegt hij. "En in mijn studententijd in Amster dam was ik lid van de studentena- lpinistenclub. Maar ik reken mezelf echt niet tot Nederlands grootste klimmers hoor. Verre van dat. Ik heb in het verleden voornamelijk eenzaam geklommen. Zo heb ik, toen ik nog in Perzië woonde, - ik heb daar drie jaar gewoond - de hoogste berg van dat land - de Da- mavand, 5600 meter - beklommen. En ook, maar dan in gezelscahp van andere mensen, de Mount Kenia, 5188 meter, en de Parchamo in Ne pal, 6272 meter." "Het heeft in zekere zin helemaal niets met m'n werk te maken", ver volgt de hoogleraar. "Maar het is wel zo dat de meeste alpinisten in Nederland academici zijn, omdat uitspraak een van de wegen naar het klimmen via de studentenalpinistenclubs loopt. In zekere zin is dat wel jam mer, ja. Maar aan de andere kant is het tegenwoordig al erg moeilijk wend, zijn ziekenfondspatiënten uitvoeriger te behandelen dan in de overeenkomst met de ziekenfond sen is voorzien. Op een gegeven moment besloot hij zijn patiënten daarvoor per halfjaar een eigen bij drage van 25 te vragen. Wie daar niets voor voelde, zou een andere tandarts moeten zoeken. De betrokken tandarts heeft in middels besloten toch patiënten die niet extra willen betalen, te blijven helpen. Maar de Vereniging van Nederlandse Ziekenfondsen is gevallen over een passage in de uit spraak van de afdelingsraad, die de klacht overigens afwees. De raad stelde in zijn overwegingen, "dat het een tandarts die het noodzake lijk vindt, behalve de verrichtingen behorende tot het ziekenfond spakket, ook andere verrichtingen te doen en deze in rekening te bren gen, vrij staat patiënten die zich daaraan niet wensen te onderwer pen, niet (meer te behandelen". eigenlijk staan. Maar we weten ook, dat als we de kop bij elkaar weten te hou den, dat het dan wel zal gaan." Prof Verrijn Stuart en de zijnen, kent prof. Verrijn Stuart. "Maar als onder wie een drietal artsen, een fy- ingenieur en een psycho loog, zullen 't het moeilijkst krijgen 7000 meter. Dan :r steile ijswand hen op, die ze niettemin zullen moeten nemen. De Leidse hoogle raar kijkt daar evenwel tamelijk als ze 't gevoel hebben dat ze daar nuchter tegenaan. Meer bezorgd i hij over de reis naar het verre Nepal. 'Want dat zal helaas wel via Heath- gaan. En dat zou dan wel e bevrediging. En ik geef wel toe: er grote vertraging kunnen opleve- is een risico aan de bergsport ver- ren", zegt hij. bonden. Speciaal voor wat de lawi- WIM WIRTZ nes betreft, waar wij ook mee te - maken zullen krijgen en waar je ADVERTENTIE toch wel bang voor bent. Maar de andere kant moet je er gewoon verstandig tegen aan kijken. Om het in de sfeer van sensatie te trek ken, is het laatste wat we willen. We willen erkennen dat er risico's be- 'Weiger geen ziekenfonds patiënten' UTRECHT (ANP) - Het bestuur van de sectie TMZ (Tandartsen Medewerkers Ziekenfondsen) van de maatschappij Tandheelkunde heeft er bij de leden met nadruk op aangedrongen geen patiënten te weigeren omdat ze geen verrich tingen willen laten doen die buiten het ziekenfondspakket vallen. Aanleiding tot de desbetreffende brief van het TMZ-bestuur was de uitspraak van de afdelingsraad Haarlem van de maatschappij tandheelkunde naar aanleiding van een klacht tegen een Haarlemse tandarts. Deze tandarts i de grote hoeveelheden r die willen gaan klimmen, op te ADVERTENTIE Werk Om geld te verdienen en nieuwe ervaringen op te doen =is er volop werk voor vrcuwen Leiden, Nieuwe Rijn 35. tel. 071-140341. Alphen, De Aarhof 67. tel. 01720-94645. Gouda, De Lage Gouwe 12, tel. 01820-23311 ORANJESTAD (ANP) - Tijdens de behandeling in de Arubaanse ei landsraad van de gebeurtenissen op het eiland in de afgelopen twee weken is door verscheidene MEP- raadsleden ernstige kritiek gele verd op het politie-optreden. Eén van de MEP-leden zei dat de bij standseenheden van Cura%ao het tegenovergestelde hadden bereikt door hun racistische houding. In dit verband werd gesproken van bezettingstroepen. Gedeputeerde Van der Kuip zei dat het Arubaanse volk nu weet dat haar vrijheid in gevaar is en nooit zal vergeten dat de politie tegen hen is gebruikt. MEP-leider Betico Croes diende een groot aantal moties in. In de eerste motie wordt het bestuurscol lege uitgenodigd in gezamenlijk overleg een commissie samen te stellen die moet bestaan uit verte genwoordigers van de vakbonden, het bedrijfsleven en politici. Deze commissie moet tot taak krijgen besprekingen te voeren met de be treffende instanties over-' deelne ming van de meerderheidsverte» genwoordiging van het Arubaanse volk in de centrale regering. Ook moet de commissie gaan praten met alle daartoe bevoegde instan ties over een erkenning van het zelfbeschikkingsrecht en de voor bereiding en verwezenlijking van de onafhankelijkheid van Aruba. LEIDSE SPAARBANK In een andere motie stelde de MEP-leider voor het bestuurscol lege te machtigen tot het oprichten van een Arubaans vrijwilliger skorps, dat, indien de omstandig heden dit noodzakelijk maken, bij stand kan verlenen. Dit naar aan leiding van het feit dat bijstand seenheden van Cura-AO zijn inge zet. Het bestuurscollege heeft in tussen een oproep geplaatst waarin mensen worden gevraagd voor een vrijwilligerskorps. Tijdens de vergadering werd ook kritiek geleverd door Betico Croes op gezagvoerder Tromp. Hij ver weet hem dat door zijn toedoen de spanning in de gemeenschap is toegenomen omdat hij zou hebben nagelaten vergaderingen van het bestuurscollege en de eilandsraad bijeen te roepen. Voorts protes teerde Croes tegen de censuur op het eiland. Volgens hem moesten alle toespraken voor de Arubaanse televisie tevoren worden opgeno men en vinden nu helemaal geen uitzendingen meer plaats. Croes vroeg gezagvoerder Tromp ervoor te zorgen dat de bijstandspolitie zonder uitstel naar Cura%ao wordt teruggestuurd. Vanuit Nederland is nog geen tele foonverkeer mogelijk met het Anti- liaanse eiland. Dit heeft de PTT gis teren meegedeeld. De telefoonver binding met Aruba werd vorige week verbroken. Vanuit Aruba kan wel met Nederland worden gebeld. DEN HAAG - Welzijnsinstellingen zullen nu ook een ondernemings raad krijgen. De sociaal- economische raad heeft gisteren op grond van de wet op de onderne mingsraden bepaald dat het instel len van ondernemingsraden bij welzijnsinstellingen met 25 of meer werknemers verplicht is. Balen (1) De handjes(2) Het woord 'balen' kende ik de eerste twintig jaar van mijn aardse bestaan slechts als het meervoud van 'baal', een ku busvormige verpakkingswijze van vooral agrarische produk- ten. Er kwam weinig emotie aan te pas. Eerst toen ik ter verdedi ging van koning, vaderland en nog zo een aantal hoge waarden enige jaren verpakt moest gaan in tweede grijs en enkelstuk ken, kwam ik achter nog een be tekenis. 'Balen' als werkwoord. Men kan balen. Ik baal, jij baalt, hij baalt, wij balen, jullie balen, zij balen. Ik baalde, hij zal balen, zouden wij gebaald hebben? De etymologie, dat is de we tenschap die zich met de her komst van woorden bezig houdt, is nogal karig over dat 'balen' als werkwoord. Mis schien kunnen de heren die al een eeuw lang in een statig Leids herenhuis met het aller grootste woordenboek der Ne derlandse taal bezig zijn en - als ik goed ben ingelicht - nu tot de 'p' gevorderd zijn, mij enig licht in de duisternis verschaffen. Met die balen als kubus emballage zal de handeling 'ba len' wel niet zo verschrikkelijk veel te maken hebben. Of toch wel? Zelf kom ik niet verder dan het voortbouwen op de be jaarde uitdrukking: "ik heb er tabak van. En niet zo maar ta bak. Nee balen tabak. Ik heb er balen tabak van." Dankzij de goede zorgen van dokter Meins- ma, die toen nog erg jong moet zijn geweest, is de tabak er af ge vallen. Er resteerde toen "ik heb er balen van". Het was toen nog maar een stapje naar "ik baal". Balen (2) Onbetwist echter is, dat 'balen' geen aangename bezigheid is. Balen is er de buik van vol heb ben, het niet meer zo zien zitten, het spuugzat zijn. Een dag dat men in een dergelijke stem ming verkeert is dan vanzelf sprekend een 'baaidag' en zie hier, een nieuwe druk van de Dikke van Dale heeft alweer zijn rechtvaardiging gevonden. Behalve Gerard de Lange, pro ducent van volleybal en spon sor van wasautomaten, wil ook de eerbiedwaardige Postcheque- en Girodienst voor zijn personeel 'baaldagen' als sociaal-economische categorie invoeren. Men is er achter ge komen dat menige ziekmelding in het geheel geen lichamelijk ongemak tot grondslag heeft en alleen maar voortkomt uit het zijkerige gevoel van er in het geheel geen gat in te zien, kor tom er goed de balen van te hebben. Geef je alle werknemers, zo re deneren ze tussen de koelkas ten en de accept-girokaarten, een paar 'baaldagen' dan hoe ven ze het niet met de medische wetenschap op een akkoordje te gooien en kunnen ze, als ze een dagje geen trek hebben, rustig onderuit in de tuin gaan zitten, zonder dat in pyama en op sloffen te hoeven doen, om dat de controleur van het GAK elk moment zou kunnen bellen. En het ziekteverzuim (maar dan het echte) zou drastisch kunnen worden teruggebracht. Het is aardig bedacht, maar ik ben bang dat de onberekenbare menselijke geest in dit planne tje toch onvoldoende is inge schaald. En als dat te wijds klinkt, mag ik misschien een voudig zeggen dat er een denk- foutje wordt gemaakt. Op het moment namelijk dat men een baaidag opneemt, houdt men op de balen te heb ben. Met andere woorden, de ra tio om zo'n dag op te nemen, vervalt. Men zal van mening veranderen en alsnog zich naar kantoor of fabriek spoeden. Maar onderweg zal het baalge- voel weer aanwakkeren en men zal de steven van de bromfiets of de Opel wenden en huis waarts gaan om toch maar de baaidag op te nemen. Daarmee begint een nieuwe cyclus (baai- gevoel verdwijnt, toch maar naar het werk, enzovoorts). Er komt derhalve nooit een be slissing. Geen enkele baaidag wordt ooit opgenomen. Het blijkt de nieuwste variant van het vruchteloze pogen, zijn ei gen staart op te eten. Daar wordt men ziek van en ziet, het ziekteverzuim neemt hand over hand toe. De handjes(l) Aan die handjes op het voor hoofd en de achterruit gaan ze eindelijk wat doen. Wat mij be treft mogen ze, want er blijft nog genoeg over in de categorie "I climbed Mt. Washington", "Race-eend", "Rij dat ik blij" en "Ik rij honderd, als Den Uyl op dondert". Sinds we met z'n al len op zijn gaan houden met le zen en lid van de Tros zijn ge worden, fungeert ieder achter deel van het Nederlandse pers onenwagenpark immers als rij dende ikonostase voor zwak ge letterden. Hoe afgrijselijk ik die handjes op zich ook vind, toch komt het nu aangekondigde politionele optreden ertegen tamelijk be dillerig bij mij over. Het uitzicht zou belemmerd worden en daarmee zou men de verkeers veiligheid een slechte dienst bewijzen. Het is mogelijk, maar mij is nog niet helemaal duide lijk geworden, waarin op dit punt het handje zich onder scheidt van de ook veelvuldig op autovensterbanken aange troffen koningstijgers van plas tic, op natuurlijke grootte en met knikkende koppen, of die groenkleurige strips over de hele voorruit waarmee de au tomobilist van zijn kerkelijke gezindheid blijk geeft in kerna chtige bewoordingen als "Ford", "BMW" of "Alfa Romeo Katholiek". Fietsen (1) De fiets is in de Randstad en de stedelijke agglomeraties daar buiten niet langer een object om te verzekeren. De assurantie maatschappijen vinden dat daar geen beginnen meer aan is. Vroeg of laat wordt zo'n twee- wieler toch gepikt, dus wat wil je? Helemaal consequent is dat natuurlijk niet, want vroeg, of laat gaan we allemaal dood, maar toch geloof ik dat de post "levensverzekeringen" één van de aardigste onderdelen is op de doorgaans heel zonnige verlies- en winstrekening van de assurantie-heren. Maar de snelheid, waarmee het jatten van fietsen is toegeno men, valt niet te ontkennen. De slóten-industrie heeft er nog geen afdoend antwoord op ge vonden. Een ochtendwande ling langs de fietsklemmen bij ongeacht welk randstedelijk station van enige omvang is een vreemde ervaring voor iemand die kan kijken met de oogjes. Een lange rij karretjes en de vindingrijkheid van de eigena ars om hun bezit voor roof te vrijwaren is schier onbegrensd. Mensen die hun voorzorg be perken tot het aanbrengen van scheepskettingen aan het voor- en het achterwiel horen uit eraard tot het zorgeloze type. Zij die zich meer bewust zijn van de slechtheid van de wereld han gen aan die kettingen ook nog sloten ter grootte van ganzeëie- ren, zodat de aanblik van die rijen fietsjes associaties oproept met het barre lot van de onge- lukkigen op het Duivelseiland. Helpen doet het niet. De statis tiek kan wel jokken, maar niet liegen. Fietsen (2) Het stelen van fietsen is natuur lijk één van de meest lafhartige vormen van crimineel gedrag. Men staat op de loer en profi teert van de split second dat de volbepakte huisvrouw haar in kopen in de gang zet; men grist de fiets weg van het hek bij de kleuterschool, terwijl moeder haar kroost binnen aflevert. Er is van alles mogelijk. De risico's zijn gering. Ook sociaal is het pikken van juist fietsen een lullige zaak. Juist de kleine man zit vaak op twee wielen in plaats van tussen vier. Iemand vertelde mij dat hij te neinde het stelen van zijn fiets aan het stationsplein minder aantrekkelijk te maken, altijd zijn banden liet leeglopen. Tot hij vergat het letterslot, waar mee zijn handpompje aan de voorstang van het fietsframe geketend zat, uit de open in een verwarrende stand te plaatsen. Hij heeft zich onlangs een au tomobiel met handje aange schaft. Formatie Velen hebben bezorgd gerea geerd op het Poolse proza rond de formatie in de twee voorgaande afleveringen van deze rubriek. Menigeen vroeg zich af, of de CIA of de KGB er niet achterzaten. Iemand vroeg of de Poolse wodka, die zoals men weet zich qua fruitigheid gemakkelijk met de Russische kan meten, wellicht de ru briekschrijver in de bol gesla gen was. En een vriendelijke uit Polen afkomstige dame vond het Pools in het tweede bericht zo goed en in het eerste zo slecht, hetgeen pikant was, omdat het tweede steenkolen-Pools was van een stramme Nederlander aan de slavistische evenwichts- balk en het eerste een knipsel was, rechtstreeks uit een krant in Krakov. Die Poolse dame nu het laatste woord: „Sugestia do Formacji: Jeszcze Polska nie zginela, moze Partia Polityczna Demo- kratów szescziesiatszescpotrafi wyjasniac swoja role w For macji holenderskiej z pomoca prasy polskiej." Han Mulder

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 7