Sensationele partij van Tal
VERRASSEND SPEL VAN DE POLEN
Kom-er-ACHT-er
KRYPTOGRAM
De Vriendendamkring
bestaat 10 jaar (II)
Oplossing
van
vorige
week
m
m*
m
a
m
m
m
M
M
j,M m
Misverstanden opgelost?
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1977
MAX
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden?
De juiste oplossing vindt u elders op deze pagina.
De eerste prijs van 10,--werd toe
gekend aan de heer Th. van Spijker,
Qmmedijkseweg 3 te Zoeterwoude.
De tweede prijs van f'7.50 werd
toegekend aan de heer A. van Kes-
teren, Middenweg 10 te Valken-
'burg. De twee prijzen van 5.-
werden toegekend aan de heer W.F.
de Wolf, Neptunusstraat 60 te Alp
hen aan den Rijn en aan mevrouw
J.A. van den Ende-Beerens, Witte
Singel 55 te Leiden.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermelding "Kruiswoord
raadsel" vöör donderdag zenden
aan Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, Leiden.
Kom er achter
•ennojLd soC uva xnnjuiaa doouy 'g
UDlll pUOUL i
cnnoua
puvy xapuo \uq asjyoax jsaaw, g
atjja/nj do yoqsn g
svvduaiuaojq do afjxnnffy xaymj 'f>
xajyop Bvjsuioyaoxq
ixvny do j udjjd]
cn noxci paoy do uiaojq j
HORIZONTAAL
7. De zon is ginds en doet het
verkeerd.
8. Het smoesje van mijn vader
13. Een dier met een veer.
14. De bol in Uw lichaam.
15. Hij ging zijn auto met een
loep bekijken.
16. Een paar vrouwen kunnen
erin mee rijden.
17. Een boom voor de vogels.
20. Het voertuig omkeren en u
erachter, dat is „in".
21. Au, die jus is heet, ik ga weg.
22. Een koud meisje loopt door
het land-
27. Afval, sufferd, om te slapen.
28. Ruik je die geur? Kijk, 't is
bonje.
VERTIKAAL
1. Ik snak naar een mogelijk
heid.
2. Hebt u er dit wel van gege
ten?
J. Het bericht van het dier, E,
bekijk het maar eens.
4. Kalm aan moeder, te weten
met dit.
5. Eén plant en andere achte
rin de zaal.
6. Kwajongens zwermen om
een gymnastisch meisje.
9. Mijn beminde actrice met
vakantie.
10. Gebak met een ijzeren rand
je.
11. Het lijken dure onderdanen
van de E.E.G.
12. Dat metaal is van mij, een
goede verdienste.
18. Ik wens u toe alle gezond
heid.
19. Het is geen zuiger wat u
daar draagt.
23. Een niet zo erg lekker klon
tje in uw keel.
24. Als ik een schuit in uw
mond leg.
25. Het is goed voor iedereen.
26. Mijn zoon, frisse lucht als
jeblieft.
In het Deense Helsingor" zijn de Eu
ropese bridgekampioenschappen
gehouden; een zeer sterk bezet
toernooi, waaraan 22 landen deel
namen.
Zelfs Italië was op volle oorlogs
sterkte op komen draven. Italië, dat
jarenlang grossierde in wereldti
tels, verloor vorig jaar deze felbege
erde krodn aan Amerika en slechts
de Europese titel kan de Italianen
toegang verschaffen tot het ko
mende toernooi om het wereld
kampioenschap.
Overigens ligt er de zoveelste tijd
bom onder een belangrijk interna
tionaal evenement. De Wereld
Bridge Federatie heeft de Ita
liaanse bond gesommeerd binnen
drie maanden volledige opening
van zaken te geven over de
Burgay-Bianchi affaire (de op ge
luidsband opgenomen beschuldi
gingen inzake vals spel) op straffe
van mogelijke uitsluiting van het
wereldkampioenschap. De Italia
nen hebben verklaard dat ze zich
niet wensen te laten intimideren en
dat ze zich dan wel vrijwillig terug
zullen trekken.
Verrassend is altijd weer het sterke
optreden van de Polen, die daarbij
o.a. steunen op Lebioda-Wilkosz.
Gevréesde tegenstanders, niet al
leen door hun ingewikkelde bieds-
ysteem maar ook door hun goede
speeltechtniek.
VB 10 7
V 9 2
O H V
A V 8 6
H98 6 54 32
O 7 9 H864
O 97 10 832
10 732 HB5
A
O A B 10 5 3
O A B 6 5 4
Lebioda als zuid moest 6 Ha spelen,
waartegen west startte met KI 2.
Zuid dacht lang na en besloot ver
volgens oost op de heer te taxeren.
Hij nam het aas, stak over naar Sch
A, ging terug naar tafel via Ru H en
speelde Sch V. Oost speelde klein
en zuid gooide zijn verliezende kla
veren af. West kwam aan slag en
speelde klaveren, door zuid ge
troefd. Noch oost, noch west kon
den op dat ogenblik vermoeden dat
dat introeven de sleutel was tot een
gemaakt contract.
Zuid kon zich nl. inkorten tot de
zelfde troeflengte als oost en hoe
belangrijk dat was bleek spoedig.
Hij stak over naar Ru V en speelde
een hoge troef die de slag hield. Een
kleine harten naar de tien was de
volgende stap. Toen west niet meer
bekende, troefde zuid een ruiten op
tafel en speelde schoppen. In de
eindfiguur kon oost troeven, maar
zuid troefde over en maakte zijn
contract. Een grapje dat niet
zijn gelukt als zuid een troef meer schreven.
en dit verhaal zou nooit zijn ge
had gehad (laat west na Sch H b.i
maar eens ruiten naspelen),
geval zuid eerder moet troeven dan
Voor het maken van het volgende
8 5
A H 6 4 3
O
H 98 5
V 7
V 7 2
H 10 9 6
X?
B 9 7
V 10 8 5
O
B 4
O 62
B 10 9
2
H 63
A B 4 3
2
O A V 10 7 3
A 5 4
Zuid speelt 6 Ru, uitkomst KI B.
Grootmeesters en meesters schaken zowel in de
lente, zomer, herfst als winter, misschien wel de
enige denksport die geen rustperiode kent. In de
eerste vijf maanden van dit jaar zijn er weer een
paar interessante toernooien verspeeld, zowel in
Europa als in de werelddelen aan de andere kant
van de aardbol. De meeste activiteiten zijn waar
te nemen in Oost- en West-Duitsland, de Sovjet-
Unie en Zuid-Amerika.
Het Europees kampioenschap
werd gewonnen door de Sovjet-
Unie. Tweede werd Hongarije,
derde Joegoslavië en vierde Roe
menië. Nederland deed niet mee.
De Russische ploeg bestond uit
Karpow, Petrosjan, Polugajewski,
Tal, Balaschow, Gelier, Romani-
schin, Zeschkowski, Dorfman en
Zweschnikow. Het Russische team
zegevierde voor de zesde maal. De
volgende sensationele partij kwam
op tafel.
Wit: M. Ta!
'Zwart: D. Velimirovic
I.c2-c4 c7-c5 2.Pgl-f3 G7-g6 3.d2-d4
LfB-g7 4.d4-d5 Pg8-f6 5.Pbl-c3 d7-
d6 (Er is nu een variant ontstaan uit
het Konings-Indisch) 6.e2-e4 0-0
7.Lcl-f4 Pf6-h5 8.Lf4-gó h7-h6
9.Lg5-d2 e7-e5 10.d5xe6 Lc8xe6
II.Lfl-e2 Pb8-c6 12.0-0 Tf8-e8 (Hier
bood zwart remise aan, maar Tal
sloeg het aanbod af) 13.Ld2-e3
Dd8-b6 14.Ddl-d2 Pc6-d4
15.Le3xd4 c5xd4 16.Pc3-d5 Le6xd5
17.e4xd5 Ph5-f6 18.Tal-dl Pf6-e4
(Nu staat zwart beter) 19.Dd2-c2
a7-a5 20.Pf3-el a5-a4 21.Pel-d3
Db6-c7 22.Tdl-cl a4-a3 23.b2-b3
Fe4-c3 24.Tfl-el h6-h5 25.Le2-f3
b7-b5! 26.c4xb5 Dc7-a5 27.G2-g3
Da5xb5 28.Kgl-g2 h5-h4 29.Pd3-f4
Te8-e5 30.G3xh4 (Tal heeft niet
veel beter. De partij wordt nu "zeer
vreemd"!) 30... Ta8-e8 31.Pf4-d3
Pc3xa2 32.Dc2xz2 Db5xd3 33.Tel-
dl Dd3-a6 34.Td 1 xd4 Te5-e 1 (Ziet er
dodelijk uit. Na 34...Te2 35.Le2: be
schikte wit nog over de riposte
Ta4!, na Te2:) 35.Td4-c4 Lg7-b2
36.Tclxel Te8xel 37.b3-b4 (Er
dreigde Tal) ...Lb2-e5 38.h4-h5
Tel-al 39.Da2-c2 a3-&2 40.h5xg6
Tal~gl+ 41.Kg2xgl a2-alD+
42.Kgl-g2 en hier werd de partij af
gebroken. Velimirovic dacht over
de afgegeven zet maar liefst 52 mi
nuten na en schreef 42....Lf6 op. De
volgende dag gaf hij op! Ziet u wat
er volgt?
Geller-Whitlev
l.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 1
5.e3 Pbd7 6.Ld3 dc4: 7.Lc4: b5
8.Lb3 b4 9.Pe2 c5 10.0-0 Lb7 ll.Pf4
cd4: 12.ed4: Pb6 13.Pg5 Ld5?
14.Pd5: Pfd5: 15.La4+ Pd7 16.Dh5
De7 17.Tel G6 18.Df3 P5b6 19.d5!
Pd5: 20.Pf7:Df7: 21.Dd5: 0-0-0 1
22.Da8+ (1-0). Dat was een klein
liedje zonder woorden!
De nu volgende twee partijen zijn
uit een toernooi te Genf 1977.
Wit: U. Andersson
Zwart: H. Westerinen
ENGELS
I.c2-c4 Pg8-f6 2.Pgl-f3 G7-g6 3.G2-
g3 Lf8-g7 4.Lfl-g2 0-0 5.0-0 d7-d6
6.Pbl-c3 Pb8-c6 7.d2-d3 e7-e5
8.Tal-bl a7-a5 9.a2-a3 Lc8-d7
10.b2-b4 a5xb4 Il.a3xb4 Dd8-c8
12.Lcl-g5!... Bekend is dat 12.Tel
Lh3 13.Lhl h6! wit weinig actief
spel geeft, vandaar de tekstzet.
12...Ld7-h3 13.Lg5xf6. Lg7xf6
14.Pc3-d5 Lf6-d8 Gedwongen, want
Lg7? kost na b5 een stuk, vanwege
de dreiging Pe7+ met damewinst.
15.Lg2xh3 Dc8xh3 16.Tbl-al!
Ta8xal Ook na 16...Dc8 17.Ta8:
Da8: 18.Dal bereikt wit zijn doel.
Andersson heeft de partij spits
vondig behandeld! 17.Ddlxal
Dh3-c8 18.b4-b5 Pc6-b8
Zie diagram
b
d e t g h
iv
i 1'
i
7
i
i
I
'Am
2 ""Qj
ia
1;
f,"-*"'
Beter was 18...Pe7 Geweest.
19.Dal-a8! Tf8-e8 20.Tfl-al e5-e4
21.d3xe4 Te8xe4 22.Tal-a7! Te4xc4
23.Kgl-g2 en zwart gaf op (1-0).
Wit: Sigurjonsson
Zwart: Westerinen
PIRC-verdediging
I.e2-e4 G7-g6 2.d2-d4 Lf8-g7
3.Pbl-c3 d7-d6 4.f2-f4 Pg8-f6 5.Pgl-
f3 c7-c5 (Deze opmars is te vroeg.
Eerst rokeren en op e4-e5 met Pe8
voortzetten is de les der "theoreti
ci"...) 6.Lfl-b5+ Lc8-d7 7.e4-e5
Pf6-g4? (Beter is 7...Pg8, omdat het
paard later naar h6 wordt terugge
dreven.) 8.h2-h3 c5xd4 9.Ddlxd4
Pg4-h6 10.Lcl-d2! Ld7xb5
ll.Pc3xb5 Pb8-c6 12.Dd4-f2 d6xe5
13.f4xe5 a7-a614.Pb5-c3 Ph6-f5 (Na
14...0-0 15.G4 Kh8 (anders wint wit
door Dh4 het paard) 16.Dh4 Pg8
17.Pg5 h6 18.e6 Lf6 19.Pe4 fe6:
20.0-0-0 moet wit winnen. Het is
merkwaardig dat het paard op f5
ook daar weinig kan uitrichten!)
15.0-0-0 Pc6xe5 16.Ld2-f4! Pe5-d7
(Of 16...Dc7 17.Pd5 Dd6 18. Thel f6
19.Pf6: Df6: 20.Le5: DfB 21.G4
Ph6 22.Dc5! Le5: 23.De5: met dui
delijk voordeel voor wit) 17.G2-g4
Pf5-d6 (Op 17...Ph6 kan volgen
18.Pd5 Tc8 19.Pe7:enz.) 18.Lf4xd6
e7xd6 19.Tdlxd6 Dd8-c7 20.Thl-
el Ke8-f8 21.Pf3-g5! Pd7-c5
22.Td6-d5 en zwart gaf op (1-0).
Kampioenschap v. Duitsland 1977.
Liberson-Torre (Siciliaans)
l.e4 c5 2 Pf3 e6 3.d4 cd4: 4.Pd4: a6
5.Pc3 Dc7 6.Le2 b5 7.0-0 Lb7 8.Lf3
Pc6 9.Pc6: dc6:?! 10.a4! Ld6 (Beter
b4) 11.G3 Le5 12.Lg2 Pf6 13.f4 Td8
(Of Ld6, e5, Lc5+ enz.) 14.Df3 Ld4+
15.Khl e5 16.G4! ef4: 17.Lf4: De7
18.e5! Pd5 19.Lg5 f6 20.ef6: Gf6:
21.Tael Le5 2.Pd5: Zwart gaf op (1-
0).
Na 22...cd5; (of Td5:) komt 23-Lf6!
en er dreigt van alles. Een goede
prestatie van de nieuwe grootmee
ster uit Israël! Men vindt steeds wat
nieuws in de opening. Mij werd het
volgende vraagstuk voorgelegd:
l.e4 c5 2.Pf3 a5?enz. Hierover
kunnen wij stellig een uurtje debat
teren, dunkt mij....!
Bishop
Hebben we het in de vorige rubriek
een beetje over de historie van de
Vriendendamkring gehad, deze
week iets over de betekenis van de
sociëteit en het periodiek.
De VDK heeft als één der eerste
bewust gezocht naar een formule
die geschikt zou zijn voor de gehele
damwereld. De meeste dambladen
zijn er vaak alleen maar op gericht
om een summum van technische
bekwaamheden ten toon te sprei
den.
De formule nu die de VDK in de
praktijk tracht te verwezenlijken,
gaat er vanuit dat iedere dammer
damt voor de gezelligheid en dat
dat de gemeenschappelijke basis is,
die topspelers verbindt met derde
klassers. Moeilijk om te realiseren.
Maar de VDK deed het (en met suc
ces) door van bv. een partijanalyse
niet een computerachtig wange
drocht te maken, maar er een men
selijk tintje aan te verlenen en er
vooral in laten uitkomen dat het
mensen waren die damden. Verder
staan er veel verhalen en achter
grondinformatie in de VDK.
Uit het laatst verschenen nummer
een analyse uit de partij Hans van
Woerkom-Jan Weerhéym (kamp.
van Zuid-Holland 1977). Weerheym
hoopte dat wit in de diagramstand
41-37 zou spelen. Geen onlogische
zet want hij schakelt 14-19 uit. Na
41-37 was echter 5-10 gevolgd. Er
dreigt nu 18-23 dus gedwongen is
28-23, waarop zwart zou winnen
door 25-30 (23:3) 30:19 (3:26) 2-8
(26:3) 20-25 (3:20) 15:22. Van Woer-
kom speelde in de diagramstand 36.
36-3121-26,37.41-37 8-12,38.28-23
14-19,39.23:14 20:9,40.38-33? Veel
beter is 32-28, 12-17, 39-33 en wit
staat waarschijnlijk gewonnen bv.
5-10, 38-32. 10-14, 24-20 (op 28-23,
17-22, 14-19) 15:24, 29:20, 14-19,
20-15, 9-14, 34-29, 2-8, 49-44, 8-12,
44-39, 14-20, 25:14, 19:30, 39-34,
30:39, 35:44, 25-30, 44-39 etc.
40... 12-17, 41. 49-44 2-8 (verhin
derd 33-28 en op 32-28, 17-21), 42.
44-40 17-21, 43. 40-35 18-22, 44.
27:1813:22,45.32-2821-27,46.28:17
27:36, 47. 29-23 26-31, 48. 37:26
36-41, 49. 26-21 17:26, 50. 17-11
41-47, 51. 38-33 27-31, 52. 39-33
31-37, 53. 11-6 37-42; 54. 24-19
47-36, 55. 34-30 25:34, 56. 29:40
42-47, 57. 33-28 8-12, 58. 35-30
47-41! en wit gaf op.
PROBLEEM VOOR DAMMERS
De opgave van de vorige keer -
zwart speelt en wint - is uit de be
slissingspartij Luteyn-Vrolijk (K.
van Den Haag 1977) Zwart kon hier
winnen door 30.22-27, 31. 31:13
8:30; 32. 29:18 20-24; 33. 33:22 17:28;
en tegen 28-33 is geen kruid gewas
sen, bv. 18-12. 11-17, 12:21, 16:27
34-29, 24:33, 25:34, 33-38, 34-30,
38:49, 40-35, 49:40, 35:44, 32-38! en
wit staat gekraakt!
Een zeer vreemde gambietforcing!
O 0
H 111 13 £3
A i §SI
f§i 0 M f§1
Ter opgave van deze week: Zwart
speelt en neemt een damzet! Oplos
sing in de volgende rubriek.
Joop Burgerhout
LEZERS SCHRIJVEN
Uw dammedewerker Joop
Burgerhout wijdt het eerste
deel van zijn damrubriek van 30
juli j.l. aan de al tientallen jaren
gestelde vraag: "wat is moeilij
ker, schaken of dammen?"
Men zou verwachten in een
stukje met als titel 'een misver
stand' een redelijk antwoord op
deze vraag te krijgen, maar de
heer Burgerhout komt slechts
met een aantal "sociologisch-
historische verklaringen" op de
proppen die op zijn zachtst ge
zegd weinig hout snijden:
1. vroeger konden alleen de
rijken zich schaakbord en stuk
ken permitteren, zodat de min
der gegoeden zich tot de goed
kopere denksport dammen
moesten beperken! Als 10-
jarige maakte ik in het zieken
huis eigenhandig een schaak
spel van klei omdat ik tegen de
zusters wilde schaken en niet
wilde dammen, wat heel wat
eenvoudiger had gekund met
bijv. aspirientjes en ijzertable
tjes.
2. de heer Burgerhout betwijfelt
sterkof "dr. Janssen" meer her
sens heeft dan "boer Janssen";
nu heb ik die twijfel niet, maar
gelukkig voor "boer Janssen" is
het hebben van hersens ook
niet het criterium om goed te
kunnen schaken. In de Leidse
Schaakbond lopen heel wat
sterk schakende boeren rond,
ik moge ook verwijzen naar ons'
oud-lid de heer W. Demmendal,
die kampioen van de Leidse
Schaakbond was vóór heel wat
"titeldragers".
3. ik ken de frustaties van de
heer Burgerhout niet ten op
zichte van "mensen met dr., ir.
of iets dergelijks voor hun na
am", maar als hij stelt "dat we
gelukkig in Nederland leven,
waarin de menselijke waarde
ring minder en minder afhanke
lijk gaat worden van de titels of
het beroep", dan vind ik het wel
uiterst inconsequent om ver
volgens een partij te publiceren
tussen drs. Rozenburg en drs.
Bronstring, tenzij hij een wan
hopige poging doet om het
"boerse" dammen wat meer ca
chet te geven, daarmee zichzelf
in wezen tegensprekend.
Ik geloof persoonlijk dat scha
ken moeilijker is dan dammen,
maar baseer dit uitsluitend op
technische en tactische argu
menten. De sociologisch-
historische argumenten van de
heer Burgerhout hebben mij
zeker niet van mijn ongelijk
overtuigd!
Tenslotte: op onze club noemen
wij een speler die wat duf zit te
schuiver een "dammer". Is het
omgekeerde bij de heer Bur
gerhout ook het geval?
E. M. NOORDIJK
lid Leidsch Schaakgenoot
schap
Kagerstraat 32
Leiden
A .lil EILAND MAN - Het eiland Man
Ahominahp prht dat sedert 1973 - toen het van de
rvuui '"Llcl Ölt?OMl Britse posterijen toestemming
kreeg om eigen postzegels uit te ge
ven - altijd met keurig verzorgde
zegels op de markt kwam heeft er
op 25 mei wel een potje van ge
maakt. Toen verschenen namelijk
ter gelegenheid van het 70-jarig be
staan van de Tourist Trophy Motor
Cycle races en van de padvinderij
en het eeuwfeest van de St. Johns
Ambulance drie abominabel slecht
getekende zegels. Op een zegel van
getekende
zegels
van Eiland Man
f5p
Ier ISLE OF MAN
6 pence zien we „Pa" Applebee die
in 1912 op zijn 2-takt Scott winnaar
werd van de senior race; rechts op
de zegel een padvinder die in morse
een bericht doorgeeft. Motoren in
de haarspeldbocht van Governor's
Bridge met links een man en een
vrouw, leden van de St. John Am
bulance, gereed om eerste hulp te
bieden, dat zijn de beelden op een
7p-zegel. Padvinders bij een score
bord aan de start van een race ko
men voor op een llp-zegel en op de
vierde en laatste zegel (13 pence)
John Williams die in 1976 de Open
Classic Race won.
ANDORRA/FRANS - In Andor
ra/Frans verscheen op 13 juni een
zegel van 0.80 franc (donkerbruin,
groen en blauw) gewijd aan het In
stituut ter bestudering van Andorra
op cultureel gebied. Op de zegel o.a.
een oud boekwerk, getiteld Manuel
Digist des Vallées neutres d'Andor-
ra. Op 25 juli de vierde emissie van
dit jaar, een zegel van 2.00 fr.
(blauw, donkerbruin, geel en rood)
met daarop een altaarblad van Sant
Roma van Les Bons.
FRANKRIJK - In 1952 werd de
Kamer voor jonge Franse econo
men opgericht. Ter gelegenheid
van het 10-jarig bestaan van deze
Kamer kwam op 20 juni een zegel
uit van 1.10 fr. (blauw en rood). De
zegel verbeeldt.Frankrijk alsof het
uit triplex is gezaagd met daarin
geprojecteerd een groot wit huis,
waaruit een zwerm vogels uitvliegt,
een symbolische voorstelling van
het uitzwermen van de jonge eco
nomen. Van de zegel zijn 7 miljoen
stuks aangemaakt.
Vijfhonderd jaar geleden werd bij
Nancy, in het noordoosten van
Frankrijk, Karei de Stoute door de
Bourgondiërs een zware nederlaag
toegebracht. Dit feit is op 27 juni
herdacht met een zegel van 1.10 fr.
(grijs, grijsblauw en blauw). We
zien op de zegel op de voorgrond de
strijdende troepen en op de achter
grond de oude stad Nancy. Oplage:
6 miljoen.
Kort nadat Karei de Stoute was
verslagen - 1477 - sloot Bourgogne
zich aan bij Frankrijk. Ook deze
herdenking legden de Fransen vast
op een zegel en wel op 4 juli. Een
oud lakzegel siert de zegel; te zien
zijn de schilden van de koning -
Lodewijk Xi - met de lelies en van
Bourgogne met de gouden en
blauwe banden. De gedrukte op
lage van deze zegel bedraagt 7 mil
joen.