Moslims in Nederland wagen erkenning Winkeliers voorstander van asfaltering laatste deel van de Breestraat Heftige reacties rond kerk als moskee Zijl wijk start activiteiten Straks mond spoelen op lagere scholen in Leiden met fluoride? Onderzoek pakhuizen Maredorp? BARKEEPERVEROORDEELD VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1977 Van onze redactie geestelijk leven) Ons land telt op het ogenb lik ongeveer 200.000 mos lims. In West-Europa zijn dat er bijna 6 miljoen, ofwel 1,75 procent van de bevol king. Deze week zijn ze hun jaarlijkse vastenmaand, de Ramadan, ingegaan. Moslims geloven, dat de profeet Mohammed in deze vastenperiode zijn eerste openbaring van de Ko ran kreeg, het heilige boek van hun godsdienst. Zij vasten omdat Allah dit bevolen heeft. Door naleving van dit gebod komt men Hem na derbij. De Ramadan is een van de vijf grondslagen van de islam. De an dere zijn: het geloof in Allah en zijn profeet, zoals uitgedrukt in de Ko ran, het vijfmaal daags verrichten van de gebeden, het geven van aal moezen en een pelgrimstocht naar Mekka als dat financieel mogelijk Rechten De trek van buitenlandse werkne mers naar deze streken heeft ons land, vanouds een "christelijke na tie" met religieus-humanistische stromingen, er een godsdienst bij bezorgd, de islam. Dat is nog lang niet tot iedereen doorgedrongen, en waar dat besef wel bestaat, is be slist niet iedereen bereid daaruit de konsekwenties te trekken en de volgelingen van de profeet uit Mekka de ruimte te geven. Werk kunnen ze krijgen, hoewel een niet gering aantal Nederlanders dat ook maar zo-zo vindt bij zoveel werk loosheid, maar om nou ook nog in hun religieuze behoeften te voor zien, dat is toch wel wat veel ge vraagd. Wie de buitenlandse werk nemers in dit opzicht tegemoet wil komen, stuit niet zelden op weers tanden. "Er is nog weinig verdraagzaam heid tegenover afwijkende gedrag spatronen die samenhangen met religie en cultuur", zegt een woord voerder van de federatie van zes tien plaatselijke moslim organisaties in Nederland. "Poli tieke rechten van enkelingen en minderheidsgroepen worden er kend, maar niet hun culturele en religieuze rechten". Aandrang De moslims zelf proberen met steeds groter aandrang gehoor voor hun wensen te krijgen. De meesten willen ook hier trouw blijven aan hun religie. Zij houden zich strikt aan de vastenvoorschriften van deze maand, die lang niet eenvou dig zijn. Volgens de heer A. van Bommel, voorzitter van de feder atie van moslim-organisaties, neemt dat aantal nog toe, nu steeds meer islamitische werknemers - nu al 110.000 - hun gezin laten over komen. In 1974 werd een contactcommissie "Moslims en christenen in Neder land" opgericht. Die houdt zich vooral bezig met vragen en verlan gens van moslims en moslim groepen op religieus gebied. Zo hielp ze mee aan een wettelijke regeling voor ritueel slachten en aan een verbetering van faciliteiten voor godsdienstonderwijs aan moslim-kinderen. Het vrijdagmiddag-gebed in de oude, grote moskee van Koeala Loempoer (Maleisië). Een foto uit het in 1975 bij Meulenhoff Amsterdam verschenen boek "Antwoord; gestalten van geloof in de wereld van nu". Volgend jaar wil deze het probleem van de gebedsruim ten aan de orde stellen. Naast de moskee in Almelo heeft ons land zo'n dertig provisorische gebouw tjes en ruimten, waar moslims hun godsdienst oefenen. Amsterdam neeft grond voor een moskee be schikbaar gesteld. De federatie van moslim-organisaties meent, dat in elke concentratie van 1000 of meer moslims een islamitisch centrum absoluut nodig is. Plaatselijk contact tussen islamie ten en christenen ontstaat in de re gel pas dan, als er een gebedsruimte moet komen. Een verzoek aan een kerk om handreiking leidt onver mijdelijk tot een discussie over de vraag of je van een kerkgebouw wel een moskee mag maken. Zo'n vraag is voldoende om heftige emoties los te maken, omdat vele christenen samenwerking met aanhangers van een godsdiens:* die Jezus Christus niet als de enige Verlosser belijdt, pertinent verwerpen. Vorig jaar besloot een gerefor meerde kerkeraad in Rotterdam zijn kerkgebouw (aan het Putse- plein) open te stellen voor moslim-bijeenkomsten in de vas tentijd. Op aandrang van een aantal gemeenteleden ging de kerk prompt op 14 september voor de moslims weer dicht. Maar nu heb ben de moslims gevraagd, het ge bouw permanent voor hun gebe dsdiensten (op vrijdagavond) te imogen gebruiken. De gerefor meerde ziekenhuispredikant Y. Stienstra diende daartoe een voor stel in. Dat kwam tegelijk met de mededeling dat de remonstrantse gemeente ter plaatse haar kerk niet wilde verkopen ten behoeve van de in Rotterdam wonende moslims. :Een zevental gemeentevergaderin gen resulteerde tenslotte in het kerkeraadsbesluit de Putseplein- kerk voor een proefperiode van drie maanden uit te lenen aan de - overwegend Turkse - islamieten. De kerkeraad is van plan zich na deze proefperiode met de gemeente te beraden over de vraag wat er verder moet gebeuren. Financieel is hetsamen gebruiken van de kerk niet onaantrekkelijk. Het Nederlands Dagblad - het nieuwsmedium voor de vrijgemaakt-gereformeerden, waarvan het kamerlid Jongeling lange tijd hoofdredacteur is ge weest - wist te melden, dat het op die gemeentevergaderingen (druk bezocht!) "zeer geëmotioneerd" is toegegaan. Tegenstanders dreig den hun kerkelijke bijdrage in te trekken en met hun kerk te breken. Een steeds grotere groep kerkgan gers blijft thuis of gaat naar andere diensten. De kerk, met 1000 zit plaatsen, trekt zondagsmorgens nog 350 a 400 mensen en 'S avonds zijn er niet meer dan zestig. Het blad "Waarheid en Eenheid", waarin verontruste gereformeer den hun bezwaren tegen de geest der tijden ventileren, meent in een commentaar, dat het geval Rotterdam-Zuid niet op zichzelf staat. "Er is onder invloed van de Wereldraad van Kerken steeds meer belangstelling ontstaan voor een dialoog met de grote wereld godsdiensten. In plaats van de kerk open te stellen voor speciale evan gelisatiediensten ten behoeve van onze godsdienstbeleving maken wij van de plaats waar de gemeente des Heren samenkomt een moskee. Ziehier waar de nieuwe theologie toe kan leiden". Zulke reacties komen niet alleen uit rechts-orthodoxe kringen. Overal waar de vraag "Kerk of moskee?" actueel wordt, staan voor- en tegenstanders fel argu menterend tegenover elkaar. De moslims in Nederland zullen, in het algemeen gesproken, aangewezen zijn op eigen voorzieningen. De re latie tussen de beide godsdiensten is niet van dien aard dat men kan verwachten dat een verzoek tot medegebruik van een kerk spon taan positief wordt beantwoord. De bezinning op die relatie en op de christelijke houding tegenover de godsdiensbeleving binnen andere religies is op het grondvlak nauwe lijks - en dan nog zeer incidenteel - op gang gekomen. In Nederland is godsdienstvrijheid. De federatie van moslim organisaties vindt, dat die dan ook praktisch moet worden nageleefd. Voorzitter Van Bommel: "Wij zijn bekend om onze materieel-sociale voorzieningen. Geestelijk-sociale voorzieningen zouden ons niet misstaan". Vrije dagen Daarmee doelt hij ook op het recht van moslims op twee vrije dagen per jaar, namelijk aan het eind van de vastenmaand en op het offer feest. Deze feesten, die in de islami tische landen soms dagen voortdu ren, gaan hier vrijwel onopgemerkt aan de herenigde moslim-gezinnen voorbij. Ter gelegenheid van de nu begon nen Ramadan heeft de federatie het bedrijfsleven opnieuw gevraagd, dit recht breder te honoreren. "Van al het bidden voor de eenheid van de kerken begin ik genoeg te krijgen Het is onwaarachtig als we niet echt worstelen om de eenheid ook tot stand te laten komen". Dr. H. M. de Lange liet zich dat deze week in de Raad van Kerken ontval len, toen daar een ontwerp-tekst voor de week van gebed voor de eenheid der kerken (in januari volgend jaar) ter goedkeuring was voorgelegd. Hij is afgevaardigde in deze raad voor de Remonstrantse Broederschap. De Lange zou eerder voor boetedoening voelen, omdat wel voortdurend over eenheid wordt gesproken, maar er niet naar wórdt gehandeld. Ondanks deze kritiek werd de tekst, die in brochurevorm zal verschijnen en aan' gemeenten en parochies zal worden aangeboden, aanvaard. De redenering daarbij was: er mag dan veel van waar zijn, toch is het over trokken te zeggen dat er helemaal niets gebeurt. Er is zeker een groeiende samenwerking hier en daar, ook al gaat die velen kennelijk niet snel genoeg. Vindingrijk In de Raad van Kerken, die in Amersfoort bijeen was, bracht ds. F. Mooi, secretaris van de hervormde provinciale kerkvergadering van Gro ningen, verslag uit van zijn bezoek aan Oost-Duitsland. De delegatie voor dit tegenbezoek (enkele jaren geleden kwam een Oostduitse groep naar ons land) bestond uit vyf personen. Ds. Mooi vertelde, dat de officiële kerkelijke lijn in Oost-Duitsland deze is: je als christen kritisch opstellen niet naast, maar in de samenleving. Daar mee maken de kerken het zich niet gemakkelijk, want.de staat vindt snciale en zeker politieke betrokkenheid vanuit het geloof maar een ver dachte zaak. De delegatie heeft kunnen waarnemen, dat de kerk met ware vindingrijkheid en grote tact deze opstelling probeert waar te maken. Dat Ëeldt dan met name voor de grote Evangelische Kerk. >e RK Kerk maakt slechts 8 procent van de bevolking uit. Het aantal roepingen binnen deze kerk neemt sterk af en ook veel priesters vertrek ken, niet zelden in verband met celibaatskwesties. Volgens de Amerikaanse jezuiet Raymond C. Helmick, die vijfjaar heeft gewerkt zowel onder rooms-katholieken als onder protestanten in Noor- Ierland, is de belangrijkste factor achter het geweld in dit land de machts structuur in het rk kerkelijke leven en vooral de macht en controle die de geestelijkheid over de leken uitoefent. In een artikel in het Engelse maandblad "The Month" zegt hij, dat de protestanten werkelijk bang zijn voor overheersing door "Rome". Voor beelden ervan zien zij nog dagelijks in het Ierland van nu. Helmick wijst erop, dat onder de Ierse rooms-katholieken inderdaad nog machtsstructu ren bestaan die elders in de rk kerk allang verworpen zijn en overigens niets met het geloof als zodanig te maken hebben. In de katholieke wijk van Belfast is de clericale overheersing volgens Helmick, nog veel erger dan de protestanten denken. Die angst voor Rome ziet hij als de werkelijke oprzaak waardoor de Noord-Ierse protestanten niet democratisch kunnen denken, terwijl de democratie juist het sterkste punt van het protestantisme is. Telegram De generale synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken, die deze week in Hoogeveen haar reeks zittingen is begonnen, heeft de CDA-fractie in een tweede kamer een telegram gestuurd waarin zij haar waardering uit voor de standvastigheid van de fractie inzake de abortus. Bij de opening van de nieuwe cursus van de Gereformeerde Sociale Academie "De Vijverberg" te Ede deelde de voorzitter van het bestuur, ir. J. Van der Graaf, mee, dat er nu meer dan 600 studenten staan ingeschre ven. Van hen volgen er 428 de dagopleiding. De academie telt meer dan 70 medewerkers. De voorbereidingen voor de jaarlijkse interkerkelijke geldwervingsac tie "Kerkbalans" (van 9 tot 21 januari) zijn al begonnen. Het motto van de actie is ditmaal "Uw inzet waard". Per 1 september is het voor "Kerkba lans 78" ontworpen materiaal beschikbaar voor bestelling. Beroepingswerk: Hervormde Kerk - beroepen te Emmen K. Venema Ridderkerk, te Rotterdam-Delfshaven G. van den End Papendrecht, te Strijen H. Binnekamp Maarssen, te Kamerik I. Kok Zoetermeer; bedankt voor Putten G.H. van Kooten Delft; aangenomen de benoeming tot geeste lijk verzorger van het psychiatrisch ziekenhuis Veldwijk Ermelo T.E. v.d. Burg (studentenpredikant) Zeist. Chr. Geref. Kerken: beroepen te Rijns- burg W. de Joode Gorinchem. LEIDEN - De plannen voor de verbetering van de walkan ten langs de marktenroute (Botermarkt, Vismarkt, Aal markt, Boommarkt) en de aanleg van nieuwe rioleringen zal voor de verkeersafwikkeling grote consequenties heb ben. De plannen, waarover u gisteren uitvoerig in deze krant hebt kunnen lezen, vormden gistermiddag onder werp van bespreking in de evaluatiecommissie voor de Breestraat onder voorzitterschap van wethouder Waal. In die vergadering toonde de heer Barendregt van Gemeentewerken zich een duidelijk voorstander van tijdelijke asfaltering van het ge deelte van de Breestraat tussen Koombrugsteeg en het Gangetje. Volgens de heer Barendregt is as faltering de beste oplossing om een einde te maken aan het zeer onge lijke wegdek, dat is ontstaan na de aanleg van een nieuwe riolering. „Het asfalt geeft een betere druk- verdeling, en bovendien kunnen eventuele kuiltjes gemakkelijker worden verholpen, dan met een LEIDEN - De Stichting voor Buurt en Clubhuiswerk „De Zijl- wijk" start de komende weken weer met een aantal activiteiten. Za start vanavond in de gymzaal aan het Valkenpad jazzgymnastiek. Dat •is van zeven tot acht alleen voor dames en van acht tot negen uur voor dames en heren. Donderdag 25 augustus begint het volleybal en badminton om zeven uur Buurt- de sportzaal Broekplein. Zaterdag 3 september worden de zaalvoetbal lers weer verwacht van 9 tot 11 uur (voor junioren) en van 11 tot 12 uur (voor senioren). Ook de volksdans groep gaat weer beginnen. Inlich tingen op tel. 141873 of 133762. stenen wegdek", aldus de heer Ba rendregt. Hij vreesde dat wanneer de stenen gehandhaafd" blijven en er een herbestrating zal plaatsvin den er opnieuw kuilen in dat deel van de Breestraat zullen ontstaan omdat de inklinking van de grond nog niet is voltooid. Een tweede ar gument voor asfaltering is dat ge durende de afsluiting van een deel van de marktenroute het bus en vrachtverkeer in twee richtingen over dat deel van de Breestraat komt te rij den. Het asfalt zou de tril lingen van dit zware verkeer tot een minimum kunnen beperken. Wethouder Waal deelde gistermid dag mee dat ook de Breestraat- winkeliers voorstanders zijn van asfaltering. Tegenstandster bleek gistermiddag het PvdA-raadslid mevrouw Koning. Zij wees erop dat asfalt in strijd is met het "be schermd stadsgezicht", waartoe de binnenstad zal worden uitgeroe pen. Bovendien vreesde zij dat de asfaltlaag zou uitnodigen tot sneller rijden. CDA'er Bleijie deed de suggestie om te bekijken of de NZH-bussen niet tijdelijk in één richting over de Hooigracht geleid zouden kunnen worden, om de Breestraat te ontlas ten. Reactie van wethouder Waal: "Ik moet in alle standen ontraden om de bus uit de binnenstad te ha len, omdat de ervaring leert dat het aantal passagiers dan snel terug loopt". De verkeersdeskundige van de gemeente E. v.d. Pol wees er bo vendien op dat stoppen van bussen op de Hooigracht grote verkeers problemen geeft. "We willen de ci- tyring zoveel mogelijk vrijwaren van opstoppingen Anders komen we er helemaal niet meer uit". Behalve asfaltering is er voor het gedeelte van de Breestraat tussen Koombrugsteeg en Gangetje ook een wegindeling gemaakt wanneer daar verkeer in twee richtingen moet gaan rijden. Er is rekening gehouden met twee rijstroken van elk 3.75 meter. Daarvan is 2.75 voor het autoverkeer en 1 meter voor de fietsers. Het aantal parkeerplaatsen aan de noordkant zal terugge schroefd moeten worden tot negen. Die nog resterende ruimte zal in de ochtenduren tevens moeten dienen als laad- en losmimte voor de be voorrading van de winkels. In de commissie werd de suggestie gedaan deze plaatsen te reserveren voer invaliden, omdat de plaatsen op het Stadhuisplein tijdens een deel van de werkzaamheden niet bereikbaar zullen zijn. Bovendien werd er gepleit voor een extra zebra ter hoogte van het Stadhuis. De ver tegenwoordiger van de winkeliers, de heer Bekema merkte op dat de gemeentelijke plannen zeer ingrij pend zijn voor de verkeerssituatie in de binnenstad. Hjj verwees daarbij naar een door de Kamer van Koophandel gemaakte telling. LEIDEN - Vanaf kwart over zeven kan er weer geschaatst worden in de Ton Menken Ijshal aan de Vondellaan. De betonnen vloer is de afgelopen dagen weer van een nieuwe ijslaag voorzien. In de zomermaanden werden in de hal diverse evenementen gehouden met wisselende publieke belangstellingDe rommelmarkt werd een succes met 9800 bezoekers. Daartegenover stond de mislukking van de sportbeurs met niet minder dan 1250 belangstelelnden.Een grote trekker ivas ook de Rodeo USA met 9600 terwijl de Aqua Flora de kroon spande met 61.422 bezoekers. Leidenaar Ton Menken opent op 1 oktober een ijsbaan in Dordrecht. LEIDEN - Als de gemeenteraad akkoord gaat gebint de afdeling Gezondheidsvoorlichting van de GG en GD volgend jaar op alle Leidse basisscholen een projekt, waarbij de leerlingen eens per week de kans krijgen de mond met fluo ride te spoelen. Precies zoals dat op initiatief van de Hengelose school- tandarts Van Forreest in die plaats ook gebeurt, wil de GG en GD op deze manier een alternatief in voe ren voor de op verzet gestuitte fluo ridering van het drinkwater, waar bij het uitgesloten is dat de gebrui ker zelf beslist of hy tandbederf wil tegengaan door gebruik van fluori- Het voorstel van de Leidse GG en GD houdt in dat zo mogelijk eens per week door een aantal moeders dat zich daar voor beschikbaar heeft gesteld, de klassen langs wordt gegaan met bekertjes water met fluoride. Gedurende een mi nuut kunnen de kinderen daar hun mond mee spelen en de inhoud vervolgens in het bekertje terug- spugen. Daaruit blijkt dat wanneer de plan nen tegelijk worden uitgevoerd, vierhonderd parkeerplaatsen niet te gebruiken zijn. Of de plannen in één keer zullen worden uitgevoerd of in fasen zal door de Leidse raad beslist moeten worden. De evaluatiecommissie zal in de vergadering van 6 september een definitief standpunt innemen. LEIDEN - Er zijn plannen om een ambtelijke werkgroep in te stellen die de pakhuissituatie in een deel van Maredorp heel nauwkeurig gaat onderzoeken. Dan zal men na ast de aspecten van ruimtelijke or dening ook aan de economische aspecten meer aandacht besteden. Het college van B en W moet zich nog over deze plannen uitspreken. Dat deelde gisteravond drs. M. W. Hoek mee tijdens een vergadering van de projectgroep „Opslagruim ten Binnenstad" van de Adviesraad voor de Binnenstad. Ter sprake kwam de „pakhuisnota" van het gemeentelijk bureau sociografie. De samensteller van de nota drs. Hoek onderschreef voor een deel de bezwaren die vanuit de project groep werden geformuleerd tegen de onnauwkeurigheid van be paalde gegevens. Hij schatte de marge bij dit soort nota's op zo'n tien procent. Zo zijn in de nota al leen de afzonderlijke panden voor stalling of opslag opgenomen. Was er in die ruimte tevens een kantoor aanwezig, dan werd dit pand als bedrijfsruimte aangemerkt. Een uitzondering vormden die panden waar slechts een klein kantoortje en een grote opslagruimte aanwe zig was. LEIDEN - Een 19-jarige barkeeper J,aar, Tijdens een ruzie loste uit Leiden is door de Haagse recht bank wegens een poging tot zware mishandeling veroordeeld tot twaalf maanden gevangenisstraf waarvan drie maanden voorwaar delijk met een proeftijd van twee dachte op 5 juni uit een pistool en kele schoten op zyn tegenstanders, die in zijn onder- en bovenlichaam en bij het schouderblad werd ge troffen. De verwondingen waren niet levensgevaarlijk. „Met de keuze voor het mondspoe- len", licht GGD-directrice mevr. Zwart tie, „geven we niet aan dat het gebruik van fluoride gevaarlijk is. Dat is het zeker niet. Maar de mogelijkheid tot terugspugen, wordt ongetwijfeld door tegen standers van waterfluoridering als sympathieker ervaren. Het is ook niet zo dat iedereen verplicht is. We proberen alleen dagenen die dat wel willen via de scholen de kans te geven. Daarmee hopen we uit eraard ook de aandacht te vestigen op zaken als regelmatig tanden poetsen, regelmatig bezoek aan de tandarts e.d.". De kosten van het project zouden voor de helft door de gemeente moeten worden betaald (in '78 8000) en voor de andere helft door het ziekenfonds, het inmiddels heeft besloten gedurende de ko mende twee jaar geld voor dit doel beschikbaar te stellen. Zoals be kend is het verstrekken van fluori detabletjes in het ziekenfondspak ket opgenomen. In Nederland is de ervaring met deze methode van bestrijding van tandbederf nog te gering, om in zicht te krijgen in het resultaat. In het buitenland echter wordt de methode al veel langer toegepast, en met succes. Het spoelen met fluoride heeft iets minder resultaat dan het slikken van tabletjes, maar is daarentegen een goedkopere oplossing. De raadscommissie gezondheidszorg is gisteravond akkoord gegaan met een voorstel om bij de begrotings behandeling voor volgend jaar te pleiten voor het beschikbaar stel len van de benodigde achtduizend gulden. HOCKEY: De Nederlandse Hoc- keyjeugd zal tussen 15 en 18 sep tember in het Engelse Folkestone de Europese titel verdedigen. Het team is in een groep ingedeeld met Engeland, Schotland en de Sowjet-Unie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 19