Devernedering' van
een filmregisseur
TVmorgën\
...en gisteren l
programmaI
van Idi Amin
Filmportret
POFANSKI BEKENT
DINSDAG 9 AUGUSTUS 1977
RADIO - TV - KUNST
PAGINA 5
3 Suisses
Het is nuttig voor het Nederlandse
publiek om eens kennis te kunnen
nemen van een zelfportret van de
man die de staat Oeganda langza
merhand aan de rand van,een ban
kroet heeft gebracht en door nie
mand kan worden tegengehouden,
die een waar schrikbewind uitoe
fent en die zichzelf zodanig heeft
geportretteerd dat duidelijk wordt
dat deze man in elk geval gestoord
is." Aldus Paul Hollaar, hoofd van
de afdeling documentatie pro
gramma's van de NCRV-televisie
over de film "Idi Amin Dada", die
vanavond via Nederland I om 20.20
uur door de NCRV wordt uitgezon
den. Het is een film van de Franse
regieseur Barbet Schroeder.
Tijdens de opnamen raakte Amin
zo enthousiast regisseur hij ging
meeregisseren, zodat er bijna een
zelfportret is ontstaan. Zo zorgde
Amin, die tot ieders verbazing nu al
zes japr aan de macht is, voor mu
ziek in de film door een stukje op de
accordeon te spelen.
"Ik ben de invloedrijkste leider van
Afrika omdat ik de waarheid
spreek" orakelt Amin in de film en
tijdens een boottochtje beweert hij
in volle ernst dat zelfs de krokodil
len hem groeten.
De film over de man die als Nero
regeert dateert uit 1973. Hij is al
eerder door de NCRV geprogram
meerd geweest, maar werd toen -
vlak na de Israëlische aanval op En
tebbe - door de producent terugge
trokken omdat vertoning in de bio
scoop actueel leek. Dat is ook ge
beurd, maar zonder veel succes.
Vandaar dat de Nederlandse kij
kers nu toch via de televisie kennis
kunnen nemen van het portret van
deze ïjdele en gevaarlijke dictator.
BREIGIDS iser!
LEIDEN, Botermarkt 13
ALPHEN a/d RIJN,
Julianastraat 80
Sekskatje
Maar volgens de vrienden van Po-
lanski heeft het verhaal een ander
draaiboek: "Een sekskatje, dat net
zo vertrouwd is met het gebruik
van de pil als elke andere zichzelf
respecterende tiener in Hollywood,
fleemt de regisseur met leive
woordjes om haar als model te ge
bruiken en mama is daar helemaal
verrukt van. En dat meisje maakt er
een seksfeestje van. Later onthuld
ze verlekkerd de details. Moe, der
tigjaar, de laatste van de vier stief
moeders van het meisje en eens zelf
een scharreltje van Polanski besluit
de politie in te schakelen.
In onderling loven en bieden - iets
heel gewoons in de Amerikaanse
rechtspraak - gooit Polanski's ver
dediger het op een akkoordje met
de Officier van Justitie. De zaak zal
worden beperkt tot een bekentenis
op één van de punten van de dag
vaarding: het ergste van de zes. Dat
zou dan wel de „aanranding met
gebruik van drugs" zijn.
In de stukken, die de verdediging
bij de rechtbank heeft gedepo
neerd. staat dat het niet met name
genoemde meisje al heeft toegege
ven tegenover een jury van onder
zoek dat ze herhaaldelijk ge
slachtsgemeenschap had gehad
voordat ze Polanski ontmoette. En
ze had ook voor die tijd al Quaalu-
des gebruikt.
Hollywood steunt Polanski in dit
uur van de bezoeking, heel anders
De nieuwe
Het scenario van de film
"Het Volk van de Staat van
Californië (dat is de open
bare aanklager) tegen de re
gisseur van "Rosemary's
Baby" en andere inktzwarte
meesterwerken" ziet er als
vogt uit:
'Beroemde 43-jarige verzinner van
moreel twijfelachtige films lokt een
aardig vroegrijp meisje van dertien
naar het huis van zijn vriend, de su
perstar Jack Nicholson om foto's
van haar te maken voor het blad
Vogue. Hij geeft haar champagne
en Quaaludes, een pilletje met hyp
notiserende invloed. Het feest ein
digt met een naakte stoeipartij in
het zwembad.
Het meisje gaat naar huis en vertelt
het aan haar moeder, die er de poli
tie bij haalt. Er komt een ten laste
legging met: verboden geslachts
gemeenschap, aanranding met ge
bruik van drugs, ontuchtige en
wulpse handelingen met een kind
beneden veertien jaar, orale seks en
sodomie".
De politie zegt een film in beslag te
hebben genomen van het meisje in
haar blootje en drugs in de suite van
het hotel waar Polanski logeerde.
Zij heeft ook een kroongetuige in
Angelica Huston, de 26-jarige doch
ter van veteraan-regisseur John
Huston, die ten tijde van het gebeu
ren in het huis van Nicholson was.
Deze zelf was niet aanwezig.
"Met haar getuigenis kunnen wij
het meisje met Polanski in de
slaapkamer krijgen", zegt het
Openbaar Ministerie. De politie zou
in het tasje van juffrouw Huston
een pakje met cocaïne hebben ge
vonden toen ze het huis binnenviel.
De aanklacht tegen haar is inge
trokken in ruil voor haar getuigenis
tegen Polanski
lse debuut uit 1965 over een mani
cure die haar mannelijke slachtof
fers doodsteekt tot een met bloed
bespatte Macbeth en een duivelse
„Rosemary's Baby" en dan "De
huurder", zijn werk van het laatste
jaar, zijn het beelden vol marteling,
hysterie, wreedheid en dood.
Iets meer dan een jaar na de moord
op zijn goede vriend Robert Ken
nedy werden Polanski's zwangere
vrouw en drie vrienden afgeslacht
door de bende van Charles Manson.
In een opwelling van walging
keerde hij zijn nieuwe vaderland de
rug toe. Hij woont nu in Parijs en
Londen en komt naar Amerika „als
ik moet".
Hij heeft nooit die sensatieverhalen
vergeten die werden rondgestrooid
over het leven in het Polanski-
huishouden ten tijde van de mas
samoord.
"Ze probeerden Sharon te ver
wijten dat haar dood haar eigen
schuld was", zegt hij. En nu wacht
hij tot hij opnieuw z'n vet krijgt van
de zwerm journalisten die is sa
mengestroomd om hem te ontmoe
ten.
Vonnis
Kom hem vandaag
meteen even afhalen
■k Roman Polanski (rechts) verlaat met zijn advocaat het gerechtsgebouw van Santa Monica. De filmregisseur
heeft zich tegenover de rechter schuldig verklaard aan seksuele betrekkingen met een meisje van dertien jaar.
dan de behandeling die het vroeger
aan andere fiimgrootheden - van
Chaplin tot Erroll Flynn - heeft ge
geven toen die werden beschuldigd
van „morele verdorvenheid".
Paramount heeft hem aan het werk
gezet met een nieuwe film "De
eerste doodzonde", die gaat over
moord en perverse seks in het
Zuidzeegebied.
Polanski, maar 1.65 lang, haalt zijn
schouders op als je hem over de
zaak vraagt: „Ik ben gewend aan
vernedering. Dit heeft niets te be
tekenen".
Natasja
Uitdagend neemt hij een nieuwe
ontdekking mee op stap langs bi-
In Televizier Magazine wordt
vanavond een reportage getoond
over de jongste ontwikkeling in de
bouw: kartonnen huizen. Ook zal
de Japanse sergeant Jokoi Schoi-
chi laten zien en vertellen hoe hij
zich na de Tweede Wereldoorlog
gedurende 28 jaar op het eiland
Goeam in leven kon houden. De
sergeant, die nooit had geweten dat
Japan zich in agugustus 1945 had
overgegeven, werd pas in 1973 in de
jungle ontdekt.
Tenslotte zal aandacht worden be
steed aan de jongste vorderingen
bij de kabinetsformatie.
stro's van Beverly Hills: de 16-
jange Natasja Kinski. Ze wil graag
actrice worden, hij ontmoette haar
in München en gebruikte haar voor
een ander contract met Vogue.
Het verdriet begon voor Polanski in
zijn vroege jeugd. Vlak voordat zijn
ouders naar Auschwitz verdwenen
bracht zijn vader de zesjarige jon
gen naar de grens van het ghetto
van Krakau. "Hij knipte het prik
keldraad door en zei dat ik moest
rennen". En Polanski bleef op de
loop gedurende de volgende zes
jaar.
Soms gaven katholieke boeren
hem onderdak. Hij zag treinladin
gen joden passeren op weg naar de
gasovens. Op een keer toen hij op
een veldje bessen aan het plukken
was moest hij rennen voor zijn le
ven toen soldaten hem als oefens
chietschijf wilden gebruiken.
Daarna is hij bijna doodgeslagen
door een dolleman, die hem in een
schuilkelder had gedreven. Van die
ontmoeting heeft hij als herinne
ring nog een stalen plaat in zijn
hoofd over.
Hij werd een straatzwervertje en de
bioscoop was zijn school. "Die was
goedkoop want er werd allemaal
Duitse propaganda gedraaid. Het
kon me niet schelen als het maar
draaide". Na de oorlog kwam hij
erachter dat zijn moeder in Ausch
witz was gestorven. Hij kreeg baan
tjes in theaters en werd een kind
sterretje.
Vandaar kwam hij op filmlessen en
toen ging hij korte films maken, die
een Chaplineske humor mengden
met de wanhoop van een Beckett.
De film, waarmee hij eindexamen
deed "Een mes in het water" be
zorgde hem in Venetië de prijs van
de filmcritici en een nominatie voor
de Oscar voor de beste buiten
landse film.
Gramschap
Die film wekte ook de gramschap
op van Polens stalinistische pre
mier Wladislaw Gomoelka, die de
nieuwkomer aanviel als „versprei
der van corrupte westerse'gewoon-
ten". En daarom toog hij naar het
westen om een serie films te maken
in Holland. Frankrijk Engeland en
Amerika, die artistiek en financiëel
een succes werden.
Maar de tragedie bleef door zijn le
ven heenspoken. Vier van zijn
beste vrienden - een acteur, een re
gisseur. een schrijver en een com
ponist die zijn filmmuziek schreef -
kwamen om, of bij ongelukken of
door zelfmoord.
Zijn obsessie voor gewelddadig
heid en zijn binding met de seksua
liteit staan centraal in al zijn film
werk. Van "Repulsion" zijn Enge-
Rechter Laurence Rittenbad. een
vrijgezel van 72 jaar, zal straks het
vonnis moeten vellen. Hoe dat ook
uitpakt" de regisseur kan voor ver
scheidene jaren de gevangenis in
draaien al geloven de meeste men
sen dat het vonnis minder zwaar zal
worden.
Observer-dienst
Er was eens een oud vrouwtje,
door Tjeerd Bottema. Uitgeverij
Lykele Jansma, 3,75.
In naam van het ras, door Mare Hil-
lel. Uitgeverij Nijgh van Ditmar,
29,50.
Nederlands Volkslied, 19e geheel
herziene druk, door Jop Pollmann
Piet Tiggers. Uitgeverij De
Toorts, 14,75.
Nachtzuster/Ziekenhuisperikelen,
door Lucilla Andrews. Uitgeverij
Hollandia, 22,50.
In vrije val, door Paul Koeck. Uit
geverij Nijgh van Ditmar, 13,50.
Averij, door Ludwig Alene. Uitge
verij Nijgh van Ditmar, 19,50.
Touwwerk aan boord, door Colin
Jarman - Bill Beavis. Uitgeverij De
Boer Maritiem, 32,50.
De Bomschuit, door E. W. Petrejus.
Uitgeverij De Boer Maritiem,
24,30.
Leven als God in Frankrijk, door
Mathieu Smedts. Uitgeverij Het
Wereldvenster, 19,90.
Compleet met
beschrijvingen
slechts f
meer dan 150 nieuwe brei
en haakmodellen
honderden echte wolstalen
nieuwe fantasiegarens
telpatronen voor borduur-
en tapijtknoopwerk
SANTA MONICA (CALIFOR
NIË) - Roman Polanski (43),
filmregisseur en weduwnaar
van de vermoorde actrice Sha
ron Tate, heeft zich gisteren
tegenover een rechter in het
Californische Santa Monica
schuldig verklaard aan seks
uele betrekkingen met een
meisje van 13.
Rechter Lawrence Rittenbad
was in ruil voor deze bekente
nis bereid de vijf andere pun
ten van de aanklacht te laten
vallen en Polanski niet in het
openbaar te berechten. Tot die
andere punten behoorden ver
krachting met gebruikmaking
van drugs, anale en orale seks.
Door het akkoord, dat bereikt
is in overeenstemming met de
familie van het meisje, wordt
voorkomen dat het een open
baar proces moet bijwonen. Nu
wordt zelfs haar naam niet be
kendgemaakt.
De rechter heeft wel aan twee
psychiaters gevraagd Polanski
te onderzoeken om aan de weet
te komen, of hij mogelijk een
geestelijk gestoorde seksuele
maniak is. Hij heeft de Franse
nationaliteit en kan uit de Ver.
Staten worden gezet. Of dat
gebeurt, zal afhangen van het
vonnis. Er staat "1 tot 50 jaar"
gevangenisstraf op onwettig
seksueel verkeer.
Het misdrijf is op 10 maart ge
pleegd, ten huize van de acteur
Jack Nicholson.
18.45 - De Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - Black Beauty, tv-serie (NCRV)
19.30 - De wondere wereld van Naivasha, natuurfilm (NCRV)
19.55 - Marchall Tucker, muzikale show (NCRV)
20.20 - Ida Amin Dada, filmportret (NCRV)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Kojak, politieserie (NCRV)
22.40 - Kerkepad (NCRV)
22.55 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 - De Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - De Nationale Hitparade (AVRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - Gemini Man, tv-serie (AVRO)
21.15 - AVRO's Zomerkwis (AVRO)
22.15 - Televizier Magazine (AVRO)
22.55 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I 17.15
Journ. 17.20 Licht muziekprogr. 18.05
Toneelstuk voor kinderen: Doof bleibt
doof (1). 18.55 Journ. (Region, progr.
ISJDR: 19.00 Julia von Mogadon 1853.
(19.30 Aktual. 19.45 Zandmannetje. 19.55
Aktual.) 20.59 Progr.overz. WDR: 19.00
Region, nieuws. 19.05 Beantwoording
van de kijkerspost. 19.15 Adrian, der
Tulpendieb. 20.15 Aktual. 20.45 Culinair
progr. 21.00 Journ. en weerber. 21.15
Amus.progr. 22.00 Der Richter von Za-
lamea, toneelstuk. 23.50 Journ., kom-
mentaar en weerber.
DUITSLAND II
17.30 Bejaardenprogramma. 18.00
Journ. 18.10 Docum. serie. 18.35 Aktual.
en muziek. 19.20 Tekenfilmserie. 19.45
Poppenfilm. 20.00 Journ. 20.30 Ein Tisch
zu viert, tv-spel. 22 00 Journ. 22.15 Duits
allerlei. 23.00 Kult. magazine. 23.45
Journ.
DUITSLAND III
WDR 20.45 Regionaal nieuws.
WDR EN NDR 21.00 Journ. en
weerber. 21.15 Forsyte Saga, tv-serie.
22.05 Docum. serie. 22.50 Boekbespre
king. 23.35 Inform, progr. 0.05 Journ
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.55 Tekenfilmserie. 19.00 Inform,
progr. 19.10 Gastprogr. 19.40 Meded.
19.45 Journ 20.15 Laurel en Hardy. 20.55
Docum. 21.45 Een dagje naar buiten, tv-
spel. 22.25 Journ.
NEDERLAND 1
15.30 - Roland en Ratfink; Hoot
Kloot: Mister Jaw., kinder
programma's (AVRO)
15.50 - Koning Thrusbeard en de
trotse prinses, kinderpro
gramma (AVRO)
16.15 - Toppop extra (AVRO)
16.30 - Katy, jeugdserie (AVRO)
17.00 - Popeye, tekenfilm (VPRO)
17.06 - Laurel en Hardy VPRO)
Je kon er in Amerika op afstu
deren, toen de oorlog in Europa
al uitgebroken was, maar de
dreiging ervan aan de andere
kant van de Atlantische Oceaan
eigenlijk nauwelijks tastbaar
der geweest dan in de vorm van
een wat al te authentiek hoor
spel. Zo rond 1940 zijn er ver
schillende psychologen ge
promoveerd op proefschriften
over massahysterie en paniek
naar aanleiding van die ene be
ruchte radio-uitzending over de
invasie van Marsbewoners. Or
son Welles was pienter en nuch
ter genoeg om de uitwerking
van zo'n realistische opzet te
kunnen voorzien en al kwam
het scenario dan van de hand
van Howard Koch, ongetwijfeld
zat er een flinke dosis van zijn
bijna kwajongensachtige
waaghalzerij in.
De meeste Amerikanen waren
nuchter genoeg om er niet door
van de kaart te raken. Toch ze
ker zo'n twee miljoen zijn er wel
in getuind en wie nu de recon
structie van Joseph Sargent op
zijn beeldscherm zag, kon het
zich misschien wel voorstellen
ook.
De trouwe radioluisteraars daar
kregen het nieuws uit Europa
dagelijks in zakelijke nieuws
bulletins door en het was op
zichzelf al onheilspellend ge
noeg, vooral als het gelardeerd
werd met het gebral van Hitier
en trawanten.
Wanneer in een proloog van
Sargents film tijdens de laatste
voorbereidingen (die in de pri
mitieve sfeer van een hoor
spelstudio met zijn kinderlijke
attributen bijna humoristisch
aandeden), iemand zich veront
rust afvraagt „Hoe zullen ze het
opvatten?" Dan zegt er een:
„Elke keer als ik de radio aanzet
kan ik niet geloven wat er in Eu
ropa gebeurt. Ik weet het
niet
Die twijfel komt in de studio
pas weer boven wanneer daar
halverwege iets van de paniek
in grote delen van de Verenigde
Staten doordringt en men zich
herinnert dat er tussentijds nog
een waarschuwing zou worden
gegeven dat de hele invasie
imaginair is en het een fictief
hoorspel betreft.
In de film van Sargent was uit
eraard aan het buitengebeuren
veel aandacht besteed, niet
door de taferelen in H. G. Wells'
„The War of Worlds", waarop
het hoorspel was gebaseerd in
SF-vorm weer te geven, maar
door een aantal mensen uit ver
schillende lagen van de samen
leving en hun reacties te volgen.
Gemengd met de tekst van het
hoorspel, die vrijwel integraal
werd gebruikt (alleen de sloto
ratie van prof. Pierson was sterk
besnoeid) kwam zo de hele tra
gedie van een snel groeiende
paniek bovendrijven. NaarHol-
lywoodse gewoonte was hierin
ook de humor niet vergeten,
maar dat paste wonderwel in
het knipoogprocede van Or
son Welles.
De grote man zelf werd uitge
beeld door de acteur Paul She-
nar, die uiterlijk niets van Wel
les wegheeft: in toon en stem
buiging slaagt hij er wel in dui
delijk te maken hoe zovele luis
teraars onder zijn invloed kon
den komen. Het medium radio,
toen nog zonder concurrentie
van de televisie, had zijn macht
weer eens bewezen en tegelijk
die van het gesproken woord.
Sargents film eindigde waar
schuwend met de mededeling
dat de echte nachtmerrie nog
moest komen, geïllustreerd met
het gekrijs van-de Führer
HILVERSUM I
DINSDAG 9 AUG. AVRO:
18.19 (S) Lichte muziek. 18.30 Nws. 18.41
Per Saldo. 18.55 Bedreigde planten.
NOS: 19.15 (S) Accoord: kroniek van
amateuristische muziekbeoefening.
AVRO: 20.00 (S) Extraits de'operettes.
21.15 De avonturen van de gezusters
Wiedemeyer. 21.35 (S) Platenscala. 22.30
Nws. 22.40 Radiojourn. 22.55 (S) Dichter
bij de muziek. 23.20 (S) Skymaster
Show. 23.35 Nws.
HILVERSUM II noS:
18.OU Nws. KRO: 18.11 Echo. 18.30 (S)
Metropole Orkest. 18.50 Verkenning, in
form. progr. 19.00 (S) Bel Canto op de
zomeravond. 19.30 Soms heeft 't licht
een andere kleur... 20.00 Nws. 20.05
Overweging. 20.15 (S) Werken van Bach.
21.40 Theater. Een pelgrim gaat op, ra
diobewerking. NOS: 23.00 (S) God, va
derland en Oranje, docum. progr. 23.55
Nws.
HILVERSUM III NOS
18.03 De vacaturebank. 18.10 NOS-maal.
19.02 (S) Poprekonstruktie. 20.02 (S) Na
shville. 21.02 (S) Popdonder voor jonge
ren. 23.02 (S) Intern. Laren- en E.B.U.
Jazz-festival 1977.2.02 (S) Peter Holland
5.02 (S) Truck.
HILVERSUM I
WOENSDAG 10 AUG.
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt-Soos.
(7.30 Nws. 7.41 Aktual. 8 30 Nws. 8 36
Gym voor de huisvrouw.) 10.00 (S) Een
oude hit in nieuwe snit. 10.30 Nws. 10.33
(S) Pierewaaien: licht progr. 11.45 (S)
Cafe-chantant. 12.26 Meded. t.b.v. land
en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41 Aktua.
13.00 (S) Hoogtepunten uit musicals.
13.30 (S) Sport na sport 14 00 (S) Specia
liteiten a la carte. 15.00 (S) Als dat zou
kunnen. (15.30 Nws.) 16.30 (S) Kernpunt:
gesprekken. OVERH.VOORL.: 17.20 De
aanbevelingen voor de culturele advies
raad. TROS: 17.30 Nws. 17.32 (S)
Aktua-magazine.
HILVERSUM II VARA: 7 00
Nws. 7.11 Óchtendgym. 7.20 De Cir
kel....gesloten, muziekprogr. (8.00 Nws.
8.11 Dingen van de dag. Aansl. VARA's
Voettocht.) 9.35 Waterst. 9.40 Amus.mu-
ziek. 10.00 Radioweekblad. 11.00 Nws.
11.03 De VARA feliciteert. 12.00 Een van
de elf-Arnhem. 13.00 Nws. 13.11 Dingen
van de dag. Aansl. VARA's Voettocht.
13.40 Een middagje Stoomradio. 16.00
Nws. 16.03 Paniek op Ganymedes. hoor
spelserie. 16 45 Gramm.muz. 17.00 Me
tropole Orkest. RVU: 17.35 Spreek je
moers taal, progr. overdialecten. VARA:
17.55 Meded., SOS- en politieber.
HILVERSUM III KRO 02 (S)
Drie op je boterham. 9.03 (S) Pep op drie.
12.03 (S) Drie tussen de middag. 14.03 (S)
Popkontakt: de Theo Stokkink Show.
16.03 (S) Hitmeesters - Vincent van En
gelen Show met aktual.
HILVERSUM IV
NCRV: 7 00 Nws. 7.02 Het le
vende woord. 7.08 (S) Te Deum Lauda-
mus. 7.30 (S) Preludium. 9.00 Nws. 9.02
(S) Ongehoord: onbekende werken.
10.00 (S) Orkestpalet. 11.20 Platen-
nieuws (S). 12.00 (S) Pianowerken uit de
Romantiek. 12.30 (S) Operettefragmen
ten. 13.00 (S) In de schaduw van de mee
sters. 14.00 Nws. 14.02 (S) Een uur na
tuur radio magazine over het buitenle
ven. 15.00 Verkorte uitvoering van Die
drei Pintos, opera van Mahler.
