Opnieuw grote onrust in delen van Soweto Syrië voelt weinig voor plan van Yance NAVO-strategie al vaak doelwit van geruchten Duizenden doden door misplaatste trots ETHIOPIË IS 'ZIEKE MAN Huiszoekingen en arrestaties "WERKGROEP IS OVERBODIG" Cl A-chef Turner krijgt grotere macht VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1977 BUITENLAND PAGINA .WASHINGTON (Reuter) - Tij dens de verschrikkelijke droogte in het Afrikaanse Sa- helgebied zijn duizenden men sen omgekomen omdat de rege ringen van de getroffen landen niet willen toegeven dat er zich een ramp voltrok. Dit valt te lezen in een in Was hington gepubliceerd rapport van een vereniging die het werk en het doel van de Verenigde Naties meer bekendheid wil geven. Door politieke factoren, aldus het verslag dat mede is opge steld door voormalige hoge Amerikaanse functionarissen. kon de internationale hulpver lening vaak niet op gang ko men. Dit is onder meer het geval geweest tijdens de droogte in de Sahel in het begin van de jaren zeventig, bij de hongersnood in Ethiopië in 1973 en in 1975 in India en Haiti. Vertegenwoordigers van de Wereldgezondheidsorganisatie moesten Guinee verlaten nadat zij geconstateerd hadden dat daar een cholera-epidemie was uitgebroken. In het verslag worden dan voor stellen gedaan om te voorko men dat hulp aan rampgebie den uitblijft in verband met po litieke problemen. Zo wordt voorgesteld op het bureau van de secretaris generaal van de V.N. een spe ciale plaats in te ruimen voor een eenheid die in een vroeg stadium kan waarschuwen als er zich ergens een ramp voor doet. DEN HAAG (SP) - Geruchten dat er in de NAVO een nieuwe strategie ts uitgestippeld, waarbij in geval van oorlog grote delen van Wesf- Duitsland als onverdedigbaar zonder gebruik van atoomwapens abn de oprukkende rode legers zullen worden prijsgegevenduiken van tijd tot tijd op. Het waarheidsgehalte van de ontkenning door de NAVO of de Amerikanen die er steeds prompt op volgt, kan niet worden vastgesteld. Door Robert Schouten Johannesburg (UPI, Reuter) - De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren huiszoekingen verricht in delen van Sowe to, en 52 jongelui gearresteerd, zo heeft de onder commissaris van politie in Soweto, Gerber, meegedeeld. Hij zei dat de actie volgde op de plundering van een auto met kruidenierswaren. De politie gebruikte opnieuw hagel, wapenstokken en honden tegen zwarte betogers. Vier kinderen in een me nigte die met stenen gooide, werden door honden gegrepen en vervolgens gearresteerd. De afgelopen dagen zijn hon derden arrestaties verricht. In de laatste week vielen zeker vier doden. De acties in de zwarte woongebie den, begonnen als protest tegen het afzonderlijke bantoe-onderwijs, volgens de Afrikanen van mindere kwaliteit dan het blanke onderwijs, groeien tevens uit tot een cam pagne voor zelfbestuur. De Zuidaf rikaanse regering liet woensdag weten dat ze akkoord kan gaan met uitschrijven van verkiezingen voor een gemeenteraad voor Soweto, de verkiezingen konden binnen drie maanden gehouden worden. Deze 'gemeenschapsraad' zou fungeren als contactorgaan met het blanke bestuur over Soweto. Maar Motla- na, woordvoerder van de 'commis sie van tien', was niet onder de ind ruk van die toezegging. "Wij zullen ons niet laten ranselen naar aan vaarding van gemeenschapsraden. Wij willen verkiezingen, zonder scheiding naar stamlijnen, voor een autonome gemeenteraad voor So weto'. De "commissie van tien", die een blauwdruk voor zelfbestuur voor Soweto heeft opgesteld, is tot belangrijkste spreekbuis van de bevolking van Soweto geworden". toestan Bophutatswana die vol gens plan eind dit jaar onafhanke lijk moet worden. In een artikel in "The World", Zuid Afrika's meestgelezen dagblad voor zwarten, schrijft een leraar uit Soweto, Nkondo, dat het onder wijsstelsel voor Afrikanen 'opleidt tot huisbedienden, en de studenten van Soweto willen niet langer huis bedienden worden'. WASHINGTON - De Ameri kaanse president Carter wenst hier James Schlesinger geluk met zijn benoeming tot minister van het nieuwe departement voor energiezaken. Schlesinger was tot dusver Carters belangrijkste ad viseur op het gebied van energie. In het eerste nieuwe Amerikaanse ministerie sinds 11 jaar. worden ongeveer 50 regeringsinstanties samengevoegd die zich voorheen afzonderlijk met energiezaken be zighielden. Schlesinger is naar Carters me ning „de geboren leider voor de taak die het ministerie wacht vanwege zijn uitmuntende kenni>, zijn gezond oordeel en zijn poli tieke bewustheid van de kosten (van energie) voor het Ameri kaanse volk". De nu 48-jarige Schlesinger wordt algemeen gezien als een van de veelzijdigste Amerikaanse poiiti- Nu zijn onze oosterburen in de koude oorlogsjaren aan heel wat gewend geraakt. Maar het gerucht dat bij een massale Sowjet-inval alles ten oosten van de Weser bij voorbaat verloren is,zal de bewoners van dit deel van de Bondsrepubliek toch weer een kleine angstimpuls geven. Het schampere commentaar van het Russische persbureau Tass op het door een Amerikaanse krant gelanceerde bericht, dat de Sowjet-Unie niet de minste neiging heeft gehad of heeft om van deze .woncessie" gebruik te maken en trouwens zelf genoeg land heeft, zal die impuls niet teniet doen Mogelijk berust alles op een misverstand bij de betrokken Amerikaanse journalisten en hebben zij een va n de talrijke hypotheses over het verloop van een mogelijke oorlog, die op iedere krijgsschool worden ontwikkeld, onder ogen gekregen. De kans bestaat echter ook dat zij het slachtoffer zijn geworden van politieke, militaire of industriële stromingen, waar men zich zorgen maakt over de verlaging van het defensiebudget en het ..slappe" optreden van president Carter tegenover het oostblok. De bron voor het bericht kan een vervalst document zijn geweest. Wellicht zijn het dezelfde krachten die de Amerikaanse opperbevelhebber van de NAVO-strijdkrachten in Europa, generaal Alexander Haig. er toe hebben gebracht om de neutronenbom aan te prijzen in Europa. En om verder uit te bazuinen dat Nederland van plan is een tweede brigade van de landmacht in Noord-Duitsland te legeren. Een plan dat inder daad in Den Haag in studie is-een van de vele. Haig bracht het echter in Brussel, alsof zijn wens zeker in vervulling gaat. Als reactie grauwde de minister van defensie Stemerdink militairen moeten hun mond houden, er is niets beslistMaarHaigs praatje dreunde door tot in de Sowjet-pers Stemerdink's collega in Bonn.Georg Leber, laat geen gelegenheid verloren gaan om het er bij de bondgenoten in te hameren dat zij de strategie van „voorwaartse beweging" langs de oostgrens van de Bondsrepubliek- niet mogen loslaten. ,Als men nagaat dat meer dan dertig procent van onze bevolking en 25 procent van onze industriële capaciteit zich bevinden in een zone van honderd kilometer breed, gelegen langs de grens met de landen van het Warschaupakt. dan is het grote risico dat ons land loopt, bijzonder duidelijk. Zelfs kleine territoriale verliezen zouden onze staat in de kern aantasten. Wij zien de mogelijke gevaren dan ook duidelijker dan enkele van onze bondgenoten ten westen van ons doen"zegt Leber bij voorbeeld in het blad NATO Review. Bron Als je dat leest lijkt het niet eens uitgesloten dat de bron van „het gerucht" uiteindelijk in de Bondsrepubliek moet worden gezocht. Haig vertolkte tenslotte immers ook duidelijk de mening van zijn collega's bij de Bun- deswehr. Generaal Johannes Steinhoff zei in een interview met ,J)er Spiegel": „We hebben bij enkele bondgenoten reservedivisies die een mobiliseringstijd eau veertien dagen nodig hebben, voor ze volledig bemand zijn. De Hollanders, om maar een voorbeeld te geven, zouden hun tanks met transporttreinen moeten aanroeren en ze dan nog naar het gevechtsterrein moeten rijden". Een regelrecht pleidooi voor de lege ring van een tweede (tank)brigade. Met dit alles wil niet gezegd zijn dat de Haigs en Steinhoffs van de NAVO het „gerucht" in de wereld hebben gebracht als onderdeel van een com plot om de bewapening verder te versterkenSinds Watergate weten we echter ook dat alles mogelijk is. 99 99 Afgetuigd Het Johannesburgse dagblad The Star meldde donderdag dat som mige zwarte scholieren met de wa penstok zijn afgetuigd door zwarte politie-agenten alvorens ze in de ar restantenwagens werden gesme ten. Mevrouw Moleta, een bewoner van een van doorzochte wijken, zei dat de politie haar huis binnenviel en naar schoolkinderen vroeg. "Ze keken onder de bedden en toen ze er geen vonden tuigden ze mij af'. Gerber ontkent dat er mensen zijn mishandeld. Schade Volgens de politie van Pretoria hebben groepen jongelui ook voor duizenden rands schade aangericht in Garunkuwa, een stad in ae ban- V.S. missen onduidelijk, r kort de legers malie elkaar in strijden. Het i: laatste fase v vier ton plutonium WASHINGTON - In de afgelopen 30 jaar is meer dan vier ton'uranium en plutonium "weggeraakt" in de Amerikaanse kern-industrie, zo meldt de staatscommissie voor toe zicht op de kernenergie in haar eerste rapport over dit onderwerp. Maar in feite is het materiaal dat werkelijk verloren is gegaan, of mogelijk gestolen, niet voldoende om zelfs maar één ruwe bom te fa briceren. Er is geen enkel concreet bewijs dat er een "zwarte markt voor plutonium" zou bestaan en evenmin zijn er aanwijzingen van diefstal. Het overgrote deel van de splijtstof, die niet in de boeken verantwoord kan worden, is verloren gegaan door aanslibbing in de apparatuur, of is vermengd met radio-actief af val dat vernietigd wordt, of er zijn onjuiste opgaven gedaan als gevolg van foutieve berekeningen. De commissie concludeert dat de vei ligheidswaarborgen afdoende zijn. DEN HAAG (SP) - Ethiopië heeft tweeëneen half jaar geleden nauwkeurig voorspeld dat het buurland Somalië na een langdu rige guerrilla de grensprovincie Ogaden zou binnenvallen. De mili taire situatie is voor waarnemers r zeker is dat sinds n Ethiopië en So- en frontoorlog be- voor Somalië de ?n militair plan om de opgeëiste Ogaden-woestijn te veroveren. Injanuari 1976 stuurde het militaire bewind in Ethiopië een nota aan de Organisatie van Afrikaanse Een heid getiteld „Oorlogswolken bo ven de Hoorn van Afrika." Daarin werd minutieus het Somalische „oorlogsplan" beschreven om de provincie Ogaden en Djiboeti (toen nog een Franse kolonie) te verove ren. Daarmee zou Somalië een deel van zijn 17-jaar oude aanspraken op „Groot Somalië", dat in de nege ntiende eeuw door Italië, Frankrijk en Engeland werd opgedeeld, ver wezenlijkend. Volgens het Ethiopische rapport begon Somalië eind 1975 infiltran ten naar het grensgebied te sturen met de opdracht om het de Et- hiopiers zo lastig mogelijk te ma ken. Daardoor werd Addis Abeba gedwongen zijn toch al zwaar be proefde leger constant mobiel te houden in een gebied half zo groot als Frankrijk. Als de gevechts kracht voldoende was uitgehold, zou Somalië daarvan gebruik ma ken om Ogaden rechtstreeks en massaal binnen te vallen. Uitgekomen Het in „donkere wolken" beschre ven scenario is precies uitgekomen. Hoewel Mogadisjoe nog steeds be weert dat het Bevrijdingsfront voor West-Somalie het Ethiopische le ger in Ogaden bevecht, is het voor waarnemers duidelijk dat beide aartsrivalen nu allebei hun gere gelde leger in de strijd hebben ge worpen. Maar ook een Somalische voorspel ling is uitgekomen: Ethiopië heeft de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) om een spoedzit ting gevraagd „vanwege de ernst de toestand Nu of nooit Het is „nu of nooit" voor Somalië om de stukken van „Groot Soma lië" die het van Ethiopië opeist, te annexeren. Het voormalige keizer rijk is na de linkse militaire staats greep tegen Haile Selassie inmid dels de zieke man van Afrika. Een zuivering onder de strijdkrachten had tot gevolg dat de al jaren du rende afscheidingsoorlog in Eritrea nieuwe impulsen kreeg. Dit gebied langs de Rode Zee wordt nu in feite al niet meer door Addis Abeba be stuurd. In Ogaden kregen de ijveraars voor aansluiting bij Somalië de wind mee, terwijl vele afgezette militai ren die de zuivering waren ontko men aan de grens met Soedan een guerrilla begonnen onder de naam Ethiopische Democratische Unie (EDU). Naar schatting is nu de helft van Ethiopie's veertien provincies in opstand tegen het marxistische bewind, dat de Amerikanen het land heeft uitgezet en alleen door Sowjet-hulp op de been wordt ge houden. Somalië heeft de tijd mee om de genadestoot uit te delen. Het land. onafhankelijk sinds 1960, is een samenvoeging van het voormalige Brits- en Italiaans Somaliland. Maar Somalisch-sprekende stam men zijn ook te vinden in Ogaden, Djiboeti en het noord-oosten van Kenia. Mogadisjoe heeft nooit verborgen dat hij het annexeren van alle So malische gebieden als zijn belang rijkste doel stelt. Op de nationale vlag staan vijf sterren: twee daar van symboliseren het huidige So malië (vroeger Brits en Italiaans). De overige stellen de andere „ver loren gebieden" voor: Djiboeti, het noord-oosten van Kenia en Oga den, dat nu voor het grijpen ligt. Ernst Bloch (92) overleden STUTTGART - Professor Ernst Bloch, bekend Duits filosoof en essayist, is op 92-jarige leeftijd ge storven, zo heeft de universiteit van Tübingen donderdag meegedeeld. Bloch overleed gisteren aan hart zwakte. Naar zijn weduwe mee deelde, is hij niet ziek geweest. Bloch geldt als voornaamste filoso fie van het "utopische marxisme". Zijn folosofie van de hoop zoekt een "rijk van vrijheid, waarin de menselijke waardigheid haar te huis heeft". Wegens belediging van het "derde ryk" moest Bloch in 1933 Duitsland verlaten. Via Zwitserland en Frankrijk kwam hij in de Ver enigde Staten terecht. In 1949 werd hij tot hoogleraar in Leipzig benoemd. In verband met de opstand in Hongarije van 1956 werd hij in 1957 gedwongen met pensioen te gaan. Bloch vestigde zich in 1961 Bondsrepubliek. Hij kreeg eer fessoraat in Tübingen. i de DAMASCUS - De Ameri kaanse minister van Buiten landse Zaken, Vance, heeft gisteren niet veel steun ge kregen van president Assad van Syrië om voorafgaand aan de vredesconferentie voor het midden-oosten in Genève een bijeenkomst (werkgroep) te houden van ministers van Buitenlandse Zaken van alle betrokken landen in New York. Egypte en Israel waren daarmee al akkoord gegaan, maar Assad zei op een persconferentie na het gesprek met Vance: "Dit overleg moet plaatshebben in Genève. Waarom zouden we het vervangen door iets anders"? "Als de werkgroep (van ministers) niets zou bereiken, zou dat het zelfde betekenen als een misluk king van de Geneefse conferentie. Het is beter dat we goed voorbereid direct naar Genève gaan", aldus de Syrische president. Assad zei ook van mening te zijn dat tegen de werkgroep zou kun nen worden aangekeken als con currentie voor Genève, "en nie mand van ons zou dat leuk vinden". De Syrische president zei niette min van mening te zijn dat het zoe ken naar vrede aan de ronde tafel in het midden-oosten door moet gaan, ook al vindt hij het resultaat in die richting tot nu toe, niet opzienba rend. Op zijn persconferentie herhaalde Assad dat de Palestijnse Bevrij dingsorganisatie in Genève verte voeling" tussen de betrokken parti jen. Maar hoe en in welke vorm liet hij in het duister. Assad zei dat hij zijn minister van Buitenlandse Zaken Chaddam zal instrueren niet deel te nemen aan enige vergadering van een werk groep, wanneer hij zich naar New York begeeft voor de algemene vergadering van de Verenigde Na ties. Vandaag reist minister Vance door naar Jordanië. President Assad genwoordigd moet zijn. "Haar te weren zou ontkenning van de rech ten der Palestijnen betekenen verklaarde hij. Als een alternatief voor het instel len van dc werkgroep stelde de Sy rische president voor "constante WASHINGTON (UPI) - President Ogaden." Soma- Carter heeft gisteren de geheime lische diplomaten kondigden dat diensteninde Verenigde Staten ge- eerder deze maand al aan. Ethiopië reorganiseerd, waarbij het hoofd te verlenen, terwijl bij hem de antwoordelijkheid berust ramingen op het heime diensten bepaalt. admiraal oor de ge- snakken naar inmenging van buitenaf om de rustpauze te force ren die het zo hard nodig heeft om zijn leger te hergroeperen. Het ver zoek van Addis Abeba betekent dat het militaire bewind toegeeft dat het in Ogaden een grote nederlaag de centrale inlichtingendienst (CIA), admiraal Turner, meer macht heeft gekregen. Zo krijgt Turner, die een oude vriend van de president is, de volledige controle over de begrotingen van de CIA en alle andere geheime diensten. Ook heeft hij nu het recht om elk van de betrokken organisaties opdrachten Het doel van de reorganisatie is het toezicht van het Witte Huis op de betrokken diensten te vergroten en misbruiken tegen te gaan. Zo ko men er twee nieuwe organen, zoals een comité binnen de nationale Daarnaast komt er een uitvoerend centrum, eveneens onder leiding van Turner, waarin zowel burger lijke als militaire functionarissen zitting zullen hebben. In een crisis periode zal de president wellicht de bevoegdheden van dit centrum overdragen aan de minister van De fensie. ligheidsraad, dat op kabinetsni- Volgens functionarissen van het Witte Huis krijgt Turner echter geen onaantastbare positie, aange zien andere regeringsinstellingen bij de nationale veiligheidsraad in beroep kunnen gaan, als zij het met een beslissing van hem niet eens zijn. De afzonderlijke geheime diensten, zoals die van het Penta gon. blijven verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken bij hun instelling, al krijgt Turner de overkoepelende verantwoorde lijkheid. Mafiakoning geschokt door zoon van Sam NEW YORK (Reuter) - Car mine Galante, "peetvader" van de Newyorkse Mafia, heeft de leden van zijn raisdaadim- perium opgedragen mee te zoeken naar de "zoon van sam" - een psychotische moorde naar die het speciaal op jonge vrouwen heeft gemunt. Galante (die als dekmantel het eerzame beroep van wasbaas uitoefent) is in woede ontsto ken door de jongste daad van de "zoon van Sam". Daarbij werd begin deze week de 20- jarige Stacy Moskovitz neer geschoten toen zij met haar vriend, die eveneens zwaar werd gewond, in een auto zat te vrijen. Stacy werd woensdag begraven en volgens Miller is de 67-jarige Mafiakoning zo geschokt omdat hij zelf vier dochters heeft. De "zoon van Sam" terrori seert New York al een jaar. Hij besluipt zijn slachtofTers van achteren en schiet ze van dichtbij neer met een zware .44 revolver. Op zijn bloedige conduitestaat staan tot dusver zeven doden en zes geu onden. Na de moord op Stacy is er in New York een zelfs voor die stad ongekende intense klop jacht op gang gekomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 9