Serviceflat met
moeite voor de
helft bewoond
Opvang recreatie in de "groene long
Schouwenhove of de blunders en
zeepbellen van de vorige raad
Voorzieningen aan rand van duingebied
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1977
LEIDEN
LEIDEN - "Het college van B en W moet zo snel mogelijk
bekijken wat de mogelijkheden zijn om alsnog meer gega
digden te vinden voor de appartementen van de serviceflat
Schouwenhofe. Daarbij moeten Leidenaars de voorkeur
genieten en moet de toelatingsleeftijd voor hen verlaagd
worden tot vijftig jaar. Belangstellenden van buiten Leiden
moeten echter aan de leeftijdsgrens van 65 blijven vol
doen".
Aldus het unanieme standpunt van
de raadscommissies gezondheids
zorg en huisvestingsvraagstuk, in
genomen tijdens een gezamenlijke
vergadering op 12 november van
het vorig jaar. De commissieleden
hoopten op die manier te voorko
men dat dit 188 appartementen tel
lende gebouw aan de Jan Luyken-
laan in maart bij de oplevering nog
leeg zou staan. Voor die angst was
alle reden, want de wervingsacties
die al in '75 begonnen, hadden niet
meer dan een magere belangstel
ling, zeker uit Leiden, tot gevolg.
Om precies te zijn zeven maanden
nadat de raadscommissies hun be
sluit namen, op vrijdag 17 juni, was
er van de zijde van het college enige
activiteit te bespeuren in de door de
raadscommissies aangegeven rich
ting. Onder het kopje "Aanmelding
gegadigden serviceflat Schouwen
hove" werd in de wekelijkse mede
delingenadvertentie van het ge-
Aan de universiteit van Amsterdam
zijn geslaagd voor het doctoraal
examen psychologie E.
Vrijdaghs-De Wilde (Leiden) en E.
R. Schroder-Elbaum (Leiden).
Aan de rijksuniversiteit in Utrecht
is J. van Nieuwkoop (Sassenheim)
cum laude geslaagd voor het docto
raal examen muziekwetenschap.
meentebestuur melding gemaakt
van de herziene voorwaarden voor
toewijzing.
Voorkeur genieten, aldus die ad
vertentie, ingezetenen van Leiden
of van de randgemeenten, vanaf
vijftig jaar. Belangstellenden bui
ten dit gebied komen ook in aan
merking, maar moeten wel 65 jaar
zijn. De leeftijdsgrens voor Leidse
woningzoekenden bleek verlaagd
tot 25(!) jaar.
Schouwenhove werd door dit be
sluit nog veel unieker dan het des
tijds in voorlichtingsbrochures
werd voorgesteld, namelijk de
eerste serviceflat voor bejaarden,
die niet louter door bejaarden
wordt bewoond. Een staaltje van
integratie van 65-plussers waarbij
menig progressief normaal gespro
ken zou likkebaarden.
Schaars resultaat
Voorlopig is het echter nog huilen
met de pet op, want een dikke
maand later blijkt uit de gegevens
van het gemeentelijk bureau be
volking dat de schaarse pogingen
om de flat toch vol te krijgen, ook
niet meer dan een schaars resultaat
hebben opgeleverd. Negentig van
de 188 appartementen zijn be
woond en er is dus een leegstand
van 52%
De Stichting Zomerland, initiatief
neemster van dit projekt zit met de
handen in het haar. De smart wordt
echter gedeeld door het college, dat
van deze flat wellicht nog meer
kopzorg heeft dan het stichtingsbe
stuur. In de gemeenteraadsverga
dering van eind januari '75 immers,
had men vrijwel unaniem besloten
garant te staan voor de aflossing
van de lening die Zomerland had
moeten sluiten om de bouw te kun
nen financieren.
Nu de flat, ruim vier maanden na de
datum waarop alle appartementen
volgens de plannen verhuurd had
den moeten zijn nog niet halfvol is,
wordt het onvermijdelijk dat de
Stichting Zomerland bij de exploi
tatie in financiële moeilijkheden
komt en het gemeentebestuur moet
bijspringen.
Om welke bedragen het daarbij
gaat, is nog onduidelijk, omdat het
stichtingsbestuur naar buiten toe
enigszins duister doet over de da
tum waarop de exploitatie van
Schouwenhove begonnen is. In de
genoemde commissievergaderin
gen werd door woordvoerders
steeds gesproken over 1 maart '77.
Vermoedelijk echter probeert het
bestuur die datum wat op te schui
ven, om zo ook de eerste tekorten
binnen de perken te houden.
Duidelijk is echter dat het met
Schouwenhove nog veel triester
loopt, dan pessimisten in de com
missievergadering van november
voor mogelijk hielden. De enorme
hoge prijzen (variërend van f730 tot
f 1740) staan een werkelijke toeloop
in de weg. Meer nog dan toen is de
vraag actueel hoe het allemaal zo
ver heeft kunnen komen en wie het
in zijn hoofd heeft gehaald om voor
25 miljoen een flat neer te zetten,
waar niemand op zit te wachten.
Medio 1973, zo leren de archieven
van het gemeentehuis, rees het plan
van de Haagse Stichting Zomer
land om, na al eerder op dit terrein
in de Residentie actief te zijn ge
weest, ook in Leiden een serviceflat
te bouwen. Er werd contact gezocht
met de gemeente om een geschikte
plaats te vinden en uit een brief van
Zomerland aan de gemeente van 2
oktober '73 blijkt dat de keuze in
overleg is gevallen op een kleine
8500 m2 grond in het bestem
mingsplan Kweeklust-
Morskwartier, aan de Jan Luvken-
laan, een zijstraat van de Plesman-
laan.
Er werd een verkoopaktie opge
steld en op 14 januari '74 bracht de
betrokken wethouder ds. Kret een
voorstel voor de verkoop van die
grond in de gemeenteraad. Leiden
bleek toeschietelijk. Voor de bou
wrijpe grond werd de schappelijke
prijs van f 95 m2 exclusief BTW be
rekend. De serviceflat kon tenslotte
als een aanweinst voor de stad ge
zien worden.
Zoals gebruikelijk mochten de
raadsleden zich eerst in commis
sievergaderingen een oordeel over
het voorstel vormen. Dat gebeurde
vreemd genoeg niet in de zg. vak
commissie voor bejaardenzorg,
maar louter in die voor stadsont
wikkeling.
Met de stem van Willem van
Rooyen (D'66) tegen, gingen de le
den akkoord. Gepraat werd wel
over het opnemen van een terug
koopclausule, waardoor Leiden de
grond terug kon kopen als de bouw
onverhoopt niet door mocht gaan.
Ook werd aangedrongen op een
voorkeur voor Leidenaars bij de
toewijzing van de flat. Een toezeg
ging werd door AR-wethouder Kret
gedaan.
Kritische geluiden
Op 14 januari volgde de discussie in
de gemeenteraad. Veel had die niet
om het lijf. Cock Kerling (PvdA)
behoorde tot de spaarzame spre
kers over dit onderwerp. Zij be
toogde dat haar fractie een groot
voorstander was van bouw voor be
jaarden, had wel liever huizen met
een tuintje gezien, maar kon zich
voorstellen dat dergelijke bouw te
veel zou kosten en vond de flat geen
slecht alternatief.
Er wordt nog wat gespreken over
de hoogte van Schouwenhove, elf
verdiepingen is per slot van reke
ningen nogal wat, maar wethouder
Kret veegt deze "kritische" gelui
den van tafel door uit te roepen dat
hij toch bijzonder verheugd is dat
Zomerland juist Leiden heeft uige-
kozen om zo'n flat te bouwen. De
bezwaren van de toen nog
bloeiende milieuraad kregen hoe
genaamd geen aandacht. Het voor
stel werd zonder stemming aange
nomen, alleen Bert Oosterman
(D'66) gaf te kennen tegen te zijn.
Nauwelijks discussie ook veertien
dagen later toen akkoord moest
worden gegaan met de garantie van
de geldlening die Zomerland had
gesloten. Niets kon Schouwenhove
nog tegenhouden. Zomerland, of
liever gezegd, de grote stimulatotr
achter de stichting, het Ridder-
kerkse bouwbedrijf Fraanje, kon
aan de slag en zag zijn orderporte
feuille zo goed als moeiteloos aan
gevuld met dit miljoenenprojekt.
Volstrekt onwenzenlijk is het te
moeten bedenken dat niemand
zich destijds afvroeg of er in Leiden
wel behoefte aan zo'n flat bestond
en dat niemand op het idee kwam
dat bejaarden het misschien wel he
lemaal niet zo leuk zouden vinden
om in een flat als Schouwenhove,
buiten de stad, opgestapeld te wo-
Behalve dan Oosterman, die het
laatste wel bedacht, maar ook het
argument van de behoefte over het
hoofd zag. Het wrede toeval wil dat
juist hij als enige tegenstemmer nu,
driejaar later, de voor deze proble
matiek verantwoordelijke wet
houder is geworden.
Modaal inkomen
Merkwaardig is ook dat de gemee
nteraad medio '74, een halfjaar na
de behandelging van Schouwen
hove, een voorstel van de hand
wees om op de hoek Turkoois
laan/Smaragdlaan, ook in Mors-
kwartier, een twee etages hogere
flat te bouwen voor Leidenaars met
een modaal inkomen. "Bouw liever
iets goeds en niet zo'n toren", riep
de raad toen.
Duidelijk onderscheid werd toen
kennelijk nog gemaakt tussen de
eisen die aan de bouw voor bejaar
den werden gesteld en aan die voor
andere Leidenaars. Als de situatie
niet zo was dat toen alle partijen, op
die van Oosterman na, voor het
voorstel waren en dus feitelijk alle
raadsleden van toen nu met boter
op hun hoofd lopen, was de blunder
van Schouwenhove natuurlijk al
lang inzet van een hoop politiek ge
krakeel geworden.
Nu blijft dat achterwege en blijven
de reacties beperkt tot triest ge
stemde gezichten.
Ten stadhuize wordt toch nog ge
hoopt op een vol Schouwenhove.
Ook Zomerland gelooft daarin. Op
korte termijn lijkt zo'n gedachte
niet meer dan een zeepbel. B en W
hebben dan wel de normen herzien
en de leeftijdsgrens voor Leidena
ars tot 25 jaar verlaagd, maar voeg
den daar wel direct aan toe dat de
prijs voor niet 65-jarigen met vier
honderd gulden wordt verhoogd.
Dat betekent dat een driekamerfla-
tje in Schouwenhove f 2262 gaat
kosten, omdat eerder al een prijs
verhoging met honderd gulden was
doorgevoerd.
Komt die flat ooit nog eens vol, dan
is het overigens wel zaak dat de
stichting Zomerland haar statuten
wijzigt. Zomerland werd
opgericht "om wat te doen i
huisvesting van bejaarden".
LEIDEN - De Leidse Postduiven
Club hield een wedvlucht vanaf
Compiegne met als uitslag: l.J.van
Alphen, 3,4,7,9 J. Groenendijk, 2,8.
N. de Groot, 5. W. v.d. Hoogt, 6. Fr.
Gijsman, 10. J. Staffeleu. De uitslag
van een wedvlucht vanaf Strom-
beek was: 1,5,6,8. N. de Groot, 2.
Gebr. Blom, 3,9. P. Koenen, 4. J.
Staffeleu, 7. W. v.d. Hoogt, 10. W.
Schouten.
De p.v. De Snelvlieger hield een
wedvlucht vanaf Noyon, met als
uitslag: 1,2. F. Compier, 3. I. Klink
hamer, 4,7. J. Degen Zn, 5. M. de
Lange Zn., 6. N. Bink, 8. Comb.
Montanje, 9. H. Moenen, 10. J.
Schouten. De uitslag van de wed
vlucht vanaf Soignies: 1,10. Gebr.
v.d. Heijden, 2. F. Compier, 3. J.
Degen Zn.. 4,7,8. N. Bink, 5. F.
Jansen, 6. H. Moenen, 9. H. Montan
je. De uitslag van de wedvlucht
vanaf St. Quentin: 1.1. Klinkhamer,
2,5,7,8. Gebr. v.d. Heijden, 3,4. F.
Compier, 6,9. N. Bink, 10 P. v.d.
Tuin.
De uitslag van een wedvlucht van
de p.v. Columbia vanaf St. Chislain
was: 1,5,6. C. v.d. Nieuwendijk, 2. J.
Schipper, 3,7,8. W. v.d. Nieuwen
dijk Zn., 4. R.P. de Graaf, 9,10. T.
Platteel.
De Leiderdorpse postduivenver
eniging De Rijnklievers hield een
wedvlucht vanaf St. Ghislain met
als uitslag: 1. N. Hoogervorst, 2,3,7.
Gebr. Kok, 4. Gebr. Hoogervorst, 5.
J. v.d. Wal, 6,8. A. de Mey, 9. B. van
Mil, 10. J. van Alphen.
.De p.v. De Vriendenclub hield een
wedvlucht vanaf St. Ghislain met
als uitslag: 1. R. Noordermeer, 2,4,6
W. Vijlbrief, 3. W. Rietkerk, 5. T.
Gijsman, 7. D. Dongelmans, 8,10.
Jac. Siera, 9. M. Noordervliet.
LEIDEN - De visclub Albatros
viste haar tweede competitieweds
trijd in de Ringvaart bij Schiphol.
De vangst was slecht. Uitslag; 1. H.
v.d. Mey (30 stuks, 3400 gram), 2. H.
v.d. Voet (6, 1710), 3. H. Valk jr. (14,
1470), 4. J. J. van Went (14, 1160), 5.
R. van Dijk (2, 780), 6. W. J. van
Steenbergen (7, 730), 7. J. Bouw
meester (6,720), 8. B. Ouwerkerk sr.
(3, 520), 9. H. Valk sr. (1, 170).
Zweilandlaan
drie weken
afgesloten
LEIDEN - De Zweilandlaan is met
ingang van vandaag in verband met
herbestrating voor ongeveer drie
weken afgesloten voor alle verkeer
behalve voor voetgangers. Buslijn
13 wordt in die periode omgeleid
via de Dieperpoellaan-
Eijmerspoelstraat en Van Swie-
tenstraat.
Vakantie-
bezigheden
in de Kooi
LEIDEN - Voor de vakantieactivi
teiten, bedoeld voor meisjes en
jongens van vier tot dertien jaar uit
de Kooi, kan men zich vanavond
van zeven tot acht uur aanmelden
bij het Honk II aan de Suriname-
straat en bij het clubhuis De Mirt
aan de Lage Rijndijk 64. Men kan
zich zowel voor een hele week als
voor enkele dagen laten in
schrijven. Dinsdag 2 augustus gaat
men naar de Noordwijkse duinen,
woensdag is er een bezoek aan het
Linnaeushof, donderdag gaat de
tocht naar het "Panbos" en vrijdag
wordt er een bezoek gebracht aan
de Bosbad Hoeve. De kosten voor
deze hele week zijn 25. Ook vol
gende week zijn er vakantiebezig
heden, die zich voornamelijk afspe
len rond de Honken en De Mirt.
Eendjes met
mes toegetakeld
LEIDEN - Vijf in de Opaalstraat
geparkeerde Lelijke Eendjes zijn in
de nacht van vrijdag op zaterdag
moedwillig beschadigd. Van een
aantal van deze auto's werd het lin
nen dak rivet een mes opengesne
den. Uit één wagen werden enkele
cassettes ontvreemd, uit een an
dere de autopapieren. De gedu
peerden zijn allen Leidenaars.
ADVERTENTIE
Zo,ekt U een goed
Ankerhorloge
reeds vanaf 40,- of
Electronic-QUARTS
De beste merken brengen wij
U
SEIKO - CASIO - CERTINA -
PRISMA - CITIZEN - JUNG-
HANS-EWE- ANKER
Horloger v. d. Water
Haarlemmerstraat 181
LEIDEN - Het tekort aan
recreatiemogelij kheden
voor de bewoners van de
Leidse agglomeratie, zal
in de toekomst voor een
deel opgevangen moeten
worden in een recrea
tieve groengordel ten
zuiden van de vrijwel
aaneengesloten bebou
wing van Katwijk, Rijns
burg, Oegstgeest, leiden.
Leiderdorp en Zoeter-
woude. In die gordel zijn
een aantal reeds be
staande voorzieningen
opgenomen, terwijl an
dere gebieden ingericht
zullen worden om een re
creatieve functie te kun
nen vervullen.
Beginnen we aan de westkant
van de „groene long" dan zijn
dat de Zuidduinen van Katwijk
en het strand. Ze vervullen een
duidelijke regionale functie.
Een functie, die nog vergroot
kan worden wanneer de schiet
banen van Defensie worden
opgeheven en een tot dusver
verboden duingebied wordt
opengesteld voor de recreant.
Wat dat duingebied betreft,
streeft de provincie naar een
duideijke scheiding tussen de
massale- en stilterecreatie.
Voorzieningen die veel recrean
ten trekken, zullen zoveel mo
gelijk aan de rand van het duin
gebied een plaats moeten
krijgen. Daarbij wordt gedacht
aan de Zanderij Westerbaan
uitsluitend op de ingang van het
gebied waar de Leidsche
Duinwater Maatschappij de
duinen infiltreert. Het smal
spoorcircuit, dat er ligt, zou
kunnen dienen als een recrea
tieve attractie.
In het kader van de bouw van
nieuwe uitwateringssluizen
door Rijnland bij Katwijk, zal
door de provincie tevens beke
ken worden of het mogelijk is
tegelijkertijd een haven voor
zeewaardige jachten aan te leg
In het gebied van de Vlietlanden is voorkomen dat er tweede woningen gebouwd zullen worden. Op het
ogenblik is de zandwinning nog in volle gang.
gen. Deze „marina" zou Kat
wijk weer iets kunnen terugge
ven van het karakter dat het
vroeger als vissersplaats had.
Meer in oostelijk richting ligt de
Ommedijksepolder bij Valken
burg. Een gebied, waar op het
ogenblik nog zand gewonnen
wordt, maar dat in de toekomst
ingericht kan worden voor de
recreatie. Overigens ook zonder
die voorzieningen blijkt de
zandput al een grote trekpleis
ter. Vorig jaar kon met er op
zomerse dagen vele honderden
dagjesmensen aantreffen.
Berbice
Minder gericht op een massale
belangstelling, maar meer be
stemd voor liefhebbers van
wandelen in de natuur, is het
landgoed Berbice in Voorscho
ten. Hoewel het er aanvankelijk
naar uit zag, dat dit landgoed
grotendeels verloren zou gaan
door de aanleg van een nieuwe
autosnelweg tussen Rijksweg 4
en 44, is door een verschuiving
van het tracé veel (maar niet al
le) onheil voorkomen.
Ten oosten van de Vliet ligt een
gebied, dat in de toekomst een
belangrijke functie voor de re
creatie kan vervullen. De pol
ders ten oosten van Leiden val
len binnen het recreatieplan
„Vlietpark" van de gemeente
Leiden. Aansluitend daarop ligt
het zand winningsgebied „Vliet
landen", ingekléhid tussen de
Vliet en de Rijksweg 4 en de
gemeenten Leiden, Voorscho
ten en Leidschendam. De pro
vincie is er na langdurige on
derhandelingen in geslaagd dit
gebied te kopen van de Stevin-
groep. Met die aankoop, waar
mee een bedrag van 10.6 mil
joen gulden was gemoeid, werd
voorkomen dat in het gebied
tweede woningen zouden wor
den gebouwd. Het rijk heeft
inmiddels zijn goedkeuring ver
leend aan de transactie.
De komende maanden zal voor
het gebied een recreatief inrich
tingsplan worden gemaakt, dat
in de periode van 1980 tot 1984
tot uitvoering moet worden ge
bracht. Volgens de eerste schet
sen, die onlangs werden voorge
legd aan provinciale commis
sies is het de bedoeling om aan
de Leidse kant gelegen Hofjes
polder te bestemmen voor mas
sale land- en oeverrecreatie. De
Meeslouwerpolder, gelegen aan
de Leidschendamse kant, zou
volgens opzet, grotendeels in de
huidige staat kunnen blijven. In
de afgelopen jaren hebben zich
in dat gebied ontwikkelingen
voorgedaan waardoor een land
schappelijk en natuurwetens
chappelijk zeer interessant ge
bied is ontstaan met een grote
vogelrijkdom.
Eenzelfde vorm van stiltere-
creatie is in het voorontwerp
streekplan gedacht voor het
veenweidegebied rondom Zoe-
terwoude. In samenhang met
natuur en landschap (bijvoor
beeld de Weipoort) zullen plan
nen worden uitgewerkt. Moge
lijk zal dat kunnen gebeuren in
combinatie met het ruilverka
velingsplan Rijnstreek-Zuid,
waarover eind van dit jaar de
stemming zal plaatsvinden.
Roeibaan
Wat de sportieve voorzieningen
betreft staat voor Leiden op het
provinciale verlanglijstje de
behoefte aan een veilige roei
baan, waarbij geen hinder
wordt ondervonden van de be
roepsvaart.
Een wat merkwaardige zaak is
dat in het ontwerp-streekplan
voor Leiden een honkbalsta
dion is gepland voor de jaren
1984/1985. Opgemerkt wordt,
dat het stadion op een bestaand
voetbalveld gerealiseerd kan
worden. De provincie moet op
dit punt wel een bijzonder
vooruitziende blik hebben,
want Leiden telt op het ogenb
lik niet één honkbalvereniging.
De honkbalafdeling van HVL is
al geruime tijd geleden opgehe-
W<§)tf VDlnKaltf
y dWOtnlool
Verder behoeft er volgens de
provincie tot 1990 geen nieuwe
ruimte gereserveerd te worden
voor nieuwe wielerbanen,
voetbalstadions, atletiekbanen
of kunstijsbanen. Nieuwe voet
balstadions zouden eventueel
op al bestaande sporthelden
moeten komen.
De provincie is bezig met het
maken van een nieuw streek
plan. In zo'n plan worden in
grote lijnen de ontwikkelingen
voor de komende jaren vastge
legd. Bij de voorbereiding
wordt aan tal van instanties
inspraak gegeven. Burgers
kunnen hun ideeën kwijt via
speciaal in het leven geroepen
streekcommissies. Het eerste
ontwerp van het streekplan is
onlangs gepubliceerd. In een
achttal artikelen wordt de in
houd getoetst aan de praktijk
van gisteren en vandaag en de
verwachtingen voor morgen.
Vandaag het zesde artikel, dat
handelt over recreatie.
Wat de atletiek betreft wordt
een flinke verbetering van de
bestaande accommodaties no
dig geacht.
.Tenslotte staan er voor de
Leidse regio nog twee over
dekte zwembaden op de plan
ning. Onduidelijk is of het hier
gaat om het al geplande bad aan
de Boshuizerkade naast de
Vijf-Meihal of om nog een
nieuw bad. In oegstgeest, waar
het andere overdekte bad gep
land staat, is de discussie bin
nen de gemeente nog steeds
niet afgerond.
Door Bram
van Leeuwen
