Palestijnen in
Libanon onder
zware controle
SOMALIE'S DROOM
WERKELIJKHEID?
Engeland geschokt door afluisteraffaire
Arrestaties
in Israël na
bomaanslagen
Vredestroepen rond kampen
"Aanval Egypte was
Denemarken afleidingsmanoeuvre"
maakt een
crisisplan
ZATERDAG 30 JULI 1977
Callaghan vindt beveiliging ambtswoning voldoende
LONDEN (Reuter/DPA) - Het poli
tieke wereldje in Londen is gisteren
opgeschrikt door de storm die werd
veroorzaakt door onthullingen dat
de voormalige Britse premier sir
Harold Wilson gedurende zijn
ambtstermijn van acht jaar is afge
luisterd door de Britse veiligheids
dienst. Conservatieve afgevaardig
den naar het Lagerhuis eisten dat
een onderzoek wordt ingesteld
naar de beschuldigingen en dat de
huidige premier James Callaghan
zich openlijk uitspreekt over de
zaak.
De conservatieve parlementariërs
willen dat de verdenking, op grond
waarvan Wilson werd afgeluisterd,
door een onafhankelijke instantie
wordt onderzocht. De veiligheids
dienst zou daarvoor ongeschikt
zijn.
Volgens verklaringen van Wilson
tegenover het Britse zondagsblad
"The Observer", zou de veilig
heidsdienst indertijd van mening
zijn geweest dat zich in zijn rege
ring een communistische "cel" be
vond. Enkele leden van dienst zou
den zelfs gemeend hebben dat Wil
son en zijn secretaresse deel uit
maakten van deze cel, zo ver
klaarde de oud-premier.
Het conservatieve dagblad "Daily
Express" meldde donderdag dat de
veiligheidsdienst Wilsons ambts
woning elektronisch afluisterde
om uit te vinden of hun verdenkin
gen op waarheid berustten. Het
blad schreef voorts dat een aantal
conservatieve parlementariërs wil
len weten wie precies het onder
werp van de verdenkingen vorm
den. Op 17 juli meldde "The Obser
ver" dat de geheime dienst op
grond van een verwisseling van
namen, de huidige Britse minister
van Buitenlandse Zaken, David
Owen, ervan verdacht informatie te
hebben verstrekt aan Tsjechoslo-
wakije.
Een Tsjechoslowaakse overloper
had de Amerikaanse inlichtinge
ndienst CIA ervan in kennis gesteld
dat onder andere de Labour-
afgevaardigde Will Owen geheim
materiaal aan een Tsjechische
agent in Londen had verstrekt. Na
een onderzoek werd de afgevaar
digde van alle blaam gezuiverd.
Volgens de Daily Express zijn lei
dende functionarissen van de ge
heime dienst op dit moment zeer
geïnteresseerd in het antwoord op
de vraag hoe Wilson indertijd ver
nomen heeft dat hij werd afgeluis
terd. Dat zou slechts weinigen be
kend zijn geweest, aldus het blad.
Wilson zou het ontdekt hebben
enige maanden voor hij op 1 april
1976 aftrad en wel op het moment
dat de acties een hoogtepunt had
den bereikt.
De Daily Express speculeerde dat
de afluistering mogelijk zou kun
nen zijn veroorzaakt door onthul
lingen van de Westduitse spion
Günter Guillaume, een naaste me
dewerker van de voormalige West
duitse bondskanselier Willy
Brandt.
Premier James Callaghan heeft een
storm over veiligheidsregelingen in
zijn officiële ambtswoning wegge
wimpeld met een verzekering aan
het parlement dat hij over de maat
regelen daar tevreden is.
Callaghan zei in antwoord op een
vraag van de conservatieve opposi
tieleider mevrouw Margaret That
cher "Ik ben volkomen tevreden
over de regelingen en over hetgeen
bij de veiligheidsdienst gebeurt."
Callaghan zei dat er erg weinig
harde feiten in de beschuldigingen
te vinden waren maar voegde er aan
toe dat als iemand inlichtingen over
de zaak had en deze aan de autori
teiten meedeelde, de zaak zou wor
den onderzocht.
BEIROET (AFP/RTR) - Met ingang van vandaag zullen de ongeveer 400.000 Palestijnen in
Libanon onderworpen zijn aan strenge beperkingen en controles. De overwegend uit
Syrische troepen bestaande Arabische vredesmacht betrekt dan posities rond de vijftien
grote vluchtelingenkampen.
Datum Genève
nog onzeker
WASHINGTON (AP) - De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Cyrus Vance, heeft gisteren
toegegeven dat hij misschien niet
in staat zal zijn om al tijdens zijn
komende rondreis door het
Midden-Oosten een datum vast te
stellen voor een vredesconferentie
in Genève.
De minister zei tijdens een perscon
ferentie dat hij tijdens de algemene
vergadering van de Verenigde Na
ties in september een nieuwe ge
spreksronde wil organiseren met
de ministers van buitenlandse za
ken van de Arabische landen en Is
raël.
Vance toonde zich minder optimis
tisch over een vredesconferentie in
oktober dan president Carter. „Ik
denk dat het mogelijk is dat we dat
aan het einde van mijn rondreis nog
niet zullen weten", aldus de minis
ter.
TEL AVIV - De politie in Israël
heeft acht Arabieren gearresteerd
die verdacht worden van bomaans
lagen in Jeruzalem en Tel Aviv,
waarbij tientallen gewonden zijn
gevallen.
Een woordvoerder van de politie,
die dit gisteren bekendmaakte, zei
dat de verdachten behoren tot twee
afzonderlijke guerrillagroepen. De
ene opereerde in Tel Aviv en was
verantwoordelijk voor een bomex
plosie op een drukke groenten-
markt, waarbij woensdag elf men
sen werden gewond. Ze had voorts
een eerder deze maand in Tel Aviv
gepleegde bomaanslag op haar
naam staan. Toen viel er een dode
en werden twintig personen ge
wond.
De andere verdachten behoorden
volgens de woordvoerder tot het
volksfront voor de bevrijding van
Palestina (PFLP). Zij werden op
gepakt in Ramallah, een stad op de
westelijke oever van de Jordaan.
Deze groep wordt verantwoorde
lijk gesteld voor een aantal bo
maanslagen in Jeruzalem.
Buiten deze kampen zullen de Pa
lestijnen geen wapens en unifor
men mogen dragen. De zware wa
pens komen onder gemeenschap
pelijk beheer van de Arabische
Vredesmacht en de Palestijen.
Over deze maatregelen hebben Li
banon en de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO, door be
middeling van Syrië, afgelopen
maandag overeenstemming be
reikt. Het bestand moet een eind
maken aan de nog steeds voortdu
rende strijd tussen rechtse Liba
nese milities en Palestijnse eenhe
den in het zuiden van Libanon. In
Eigen leger
voor Namibië
PRETORIA (AFP) - De Zuidafri
kaanse regering heeft besloten een
eigen legermacht op te richten voor
Namibië. Tot opperbevelhebber
van het Namibische leger is be
noemd de Zuidafrikaanse generaal
Geldenhuys, zo heeft de minister
van Defensie Piet Botha bekend
gemaakt. Het Zuidafrikaanse leger
zal de bevolking van Namibië op
leiden en organiseren, opdat zij zelf
kunnen deelnemen aan de verde
diging van hun grondgebied.
feite gaat het om de uitvoering van
het akkoord van Cairo van 1969,
waarin de positie van de Pales
tijnen in Libanon wordt geregeld.
In de rest van Libanon houden
troepen van de Arabische vredes
macht al sinds oktober 1976 toe
zicht op het bestand. De Syrische
troepen zullen zich niet begeven in
een 10 a 20 km brede grensstrook
met Israël, omdat Israël zich verzet
tegen de aanwezigheid van Syri
sche troepen aan de grens. De
tweede fase van het bestandsak
koord die over twee weken ingaat,
voorziet in terugtrekking van alle
ongeregelde militaire eenheden uit
het Zuid-Libanese grensgebied,
waar dan troepen van het geregelde
Libanese leger geregeld zullen
worden. Volgens Salah Khalaf,
medewerker van PLO-leider Yas
ser Arafat, zijn alle Palestijnse
groeperingen akkoord gegaan met
de bestandsregeling.
Censuur
De pers in Beiroet, lange tijd de
meest vrije in de Arabische wereld,
is een tegenoffensief begonnen te
gen de censuur ingesteld door pre
sident Sarkis.
De uitgever van het grootste tijd
schrift in de Arabische wereld, Sa-
lim Lozi van "Al Hawadess", is een
schrijfstaking begonnen. Het links
georiënteerde dagblad "Al Mohar-
rer" wordt "tot nader bericht" niet
meer uitgegeven.
In de afgelopen zes weken hebben
drie rechts-georiënteerde dagbla
den de censuur bepalingen over
treden en kregen elk een dag publi-
katieverbod.
Op de voorpagina's van de twee
meest gerenommeerde dagbladen
van Libanon "Al Anwar" en "An
Nahar", springen grote witte open
Blekken in het oog.
ie censuur werd begin dit jaar in
gesteld door president Elias Sarkis,
nadat een 30.000 tellend vredesle-
ger Libanon was binnengetrokken
om een einde te maken aan de 19
maanden durende burgeroorlog.
Drie weken geleden vaardigde de
regering van Sarkis een perswet uit
die het belasteren van Arabische
regeringsleiders, en het openbaar
maken van informatie uit kabi
netsvergaderingen strafbaar stelt.
Voorts mogen de nieuwsmedia uit
latingen van parlementsleden die
kritiek bevatten op het regerings
beleid niet meer publiceren, ook
niet als deze in het openbaar zijn
gedaan.
Als klapstuk behoudt de Libanese
regering zich het recht voor de
bronnen van elk in Libanon uitge
geven artikel op te eisen.
De straf voor de eerste overtreding
is een boete van 8000 dollar, een
week publikatieverbod en een
week gevangenisstraf voor de ver
antwoordelijke redakteur. Bij de
tweede en derde overtreding wordt
de straf respectievelijk verdubbeld
en verdrievoudigd. Bij de vierde
keer verliest de krant zijn vergun
ning.
Salt-overleg
tussen Vance
en Gromyko
WASHINGTON (UPI) - De minis
ters van Buitenlandse zaken van de
Verenigde Staten en de' Sowjet-
Unie, Cyrus Vance en Andrej Gro
myko, zullen op 7,8 en 9 september
in Wenen de onderhandelingen
over beperking van strategische
wapens (Salt) hervatten. Dat heeft
Vance gisteren meegedeeld op een
persconferentie in Washington.
Sinds de vorige bijeenkomst, in
mei, zijn de besprekingen door
technisch deskundigen voortgezet.
Daarbij waren zekere vorderingen
gemaakt, aldus Vance.
Teruggekomen
Bask in Spanje
gearresteerd
MADRID (UPI) - De Spaanse poli
tie heeft gisteren één van de tien
Basken gearresteerd, die na hun
uitwijzing in Spanje waren terug
gekeerd. Javier Larena werd op een
weg bij Bilbao aangehouden. Eer
der deze week kreeg de politie op
dracht de Basken te arresteren en
opnieuw uit te wijzen. De Basken
behoorden tot een groep van onge
veer twintig politieke gevangenen,
die door de regering zijn vrijgelaten
en verbannen naar een aantal Wes-
teuropese landen. Voor hun vertrek
tekenden ze een belofte dat ze niet
zouden terugkeren voordat de au
toriteiten daar toestemming voor
zouden geven.
PALERMO - In Palermo op
Sicilië is vandaag een drieling.
Antonio, Salvo en Giovanni
Conigliaro tijdens een gemee
nschappelijke plechtigheid in
het huwelijk getreden. De 24-
jaar oude drieling drijft samen
een supermarkt in Palermo.
KOPENHAGEN (AP) - De Deense
Sociaal-Demokratische Minder
heidsregering heeft gisteren het
parlement op de hoogte gebracht
van een driejarencrisisplan dat tot
doel heeft tegelijkertijd de twee
grootste kwalen van het ogenblik,
de werkloosheid en de ongunstige
handels- en betalingsbalansen, aan
te pakken.
Bijzonderheden werden nog niet
bekendgemaakt maar in rege:
ringskringen is vernomen dat één
van de voornaamste middelen tot
verbetering der toestand moet zijn
het grondig verhogen van de di
recte en indirecte belastingen.
Het crisisplan beoogt aan nieuwe
belastingen in de komende driejaar
tenminste 6 miljard kronen (een
miljard dollar) te incasseren. Tegen
het eind van augustus zal het par
lement aan het plan een buitenge
wone zitting wijden om in de eerste
plaats te komen tot politieke sa
menwerking bij het bestrijden van
's lands economische zorgen.
PARIJS (AP) - De Libische minis
ter van Buitenlandse Zaken, Ali
Abdoel Salam Triki, heeft gisteren
op een persconferentie in Parijs ge
zegd dat Egypte vorig weekeinde
Libië heeft aangevallen omdat de
Egyptische president Sadat de
aandacht wilde afleiden van de
„wanhopige" binnenlandse situa
tie in zijn land.
Triki, die zijn bezoek aan Frankrijk
afsloot, verklaarde dat Libië gereed
staat om een wapenstilstands
overeenkomst te aanvaarden die
uitgewerkt is door Arabische be
middelaars, maar dat alles in feite
afhangt van Egypte.
„Als er geen agressie meer plaats
heeft, zal er geen oorlog meer ko
men", verklaarde hij. „In dat geval
kunnen we de zaak als afgedaan be
schouwen".
Hij ontweek vragen die erop ge
richt waren om een duidelijke ver
klaring te krijgen van een moge
lijke Libische aanvaarding van de
overeenkomst die door de Pales
tijnse guerrilla-leider Yasir Arafat
is opgesteld in samenwerking met
de minister van Buitenlandse Za
ken van Koeweit, Sabach Al-
Achmed.
Volgens het Egyptische blad Al
Achram, dat onder staatstoezicht
staat, heeft Sadat het voorstel voor
een topconferentie tussen Egypte
en Libië aanvaard, evenals een uit
wisseling van gevangenen en het
beëindigen van de bittere
propaganda-oorlog tussen de lan
den.
Van Gaddaffi is nog niets over deze
voorstellen vernomen. Maar er zou
in het gebied waar hevig tussen
beide landen gevochten is nu vol
komen rust heersen.
ADVERTENTIE
Sinds Somalië in 1960 onafhanke
lijk is - daarvoor was het een Ita
liaanse kolonie - hebben alle rege
ringen zich op het standpunt ge
steld dat grote delen van Ethiopië
en Kenia bij „Groot-Somalie" moe
ten komen. Aangezien Kenia en
Ethiopië tot de vaste bondgenoten
werden gerekend van het Westen,
kreeg Somalië nul op het rekest bij
zijn voortdurende verzoeken om
wapens. De Sowjet-Unie was ech
ter wel bereid om deze onverzadig
bare behoefte van de Somaliers te
stillen en kreeg in ruil daarvoor be
langrijke „faciliteiten" voor zijn
vloot in twee Somalische havens-
teden.
Door
Michael Stein
Nadat Ethiopië echter sinds fe
bruari in een revolutionaire
stroomversnelling is gekomen en
zich geheel en al heeft verbonden
met de Sowjet-Unie en haar bond
genoten, zijn op dramatische wijze
alle traditionele bondgenoot
schappen in dit deel van Afrika op
hun kop gezet. Moskou slaagde er
niet in om zijn oude Somalische
vrienden en zijn nieuwe Ethiopi
sche bondgenoot in een voorge
stelde „revolutionaire alliantie" te
verenigen en gaf tenslotte de voor
keur aan het strategisch zeer be
langrijke en volkrijke Ethiopië bo
ven het dun bevolkte nomadenland
Somalië. Daarop begon SaoediA-
rabie een flirt met Somalië. Het be
loofde grootscheepse economische
en militaire bijstand, als Somalië
zich van de Russen zou afwenden.
De beslissing van Washington om
militaire hulp aan Somalië te geven
past in dit kader. Maar die beslis
sing komt wel op een ogenblik
waarop er zeer zware strijd wordt
geleverd in de Oostethiopische
provincie Ogaden.
Ethiopië zegt dat het Somalische
leger Ogaden is binnengevallen en
het gebied voor tweederde heeft
bezet. Somalië noemt deze be
schuldiging een „ongegronde leu
gen", bedoeld om te verhullen dat
het „Bevrijdingsfront voor weste
lijk Somalië" dat in deze provincie
al jarenlang een guerrilla voert voor
aansluiting bij Somalië, grote
overwinningen heeft geboekt.
Buitenlandse journalisten die in dit
woestijnachtige gebied zijn ge
weest, hebben gemeld dat de zoge
naamde guerrillastrijders toegaven
dat zij wel degelijk Somalische mi
litairen waren. En in diplomatieke
kringen in Addis Abeba werd het
deze week als een vaststaand feit
aangenomen dat bij de zware ge
vechten van de laatste dagen twee
Somalische Mig-21-straaljagers zijn
neergeschoten.
Het Bevrijdingsfront heeft al van
uit de Somalische hoofdstad Mo-
gadisjoe aangekondigd dat de
overwinning nabij is. Drieduizend
guerrillastrijders zouden de drie
belangrijke steden in Ogaden - Go-
de, Werder en Kebri Dehar - heb
ben veroverd, waarbij duizend Et-
hiopiers gevangen zijn genomen.
Ethiopië van zijn kant maakt mel
ding van grote overwinningen op
de Somalische troepen.
Er zijn de laatste weken onbevesr
tigde berichten geweest dat de
meeste Russische militaire advi
seurs reeds Somalië verlaten heb
ben. In juni verklaarde de Somali
sche president tegenover een Koe-
weits blad dat hij „een historische
beslissing" zou nemen als het zou
blijken dat de Russische wapens
voor Ethiopië een bedreiging voor
Somalië zouden vormen. Nadien is
hij in SaoediArabie op bezoek ge
weest.
D'Estaing
blijft bij
uitbreiding
kerncentrales
PARIJS (DPA/Reuter/AFP) - De
Franse president Giscard D'Es
taing heeft gisteren verklaard dat
het in strijd is met de grondwet om
een referendum te organiseren over
kernenergie. Aan de vooravond van
een grote demonstratie van tegen
standers van kernenergie in
Creys-Malville in het Rhone-dal,
waar een kerncentrale gevestigd is,
zei de Franse president dat het plan
van de regering om het aantal kern
centrales uit te breiden zal worden
uitgevoerd.
In een uraniumverrijkingsfabriek
in Pierrelatt in het Rhone-dal ver
zekerde Giscard D'Estaing dat aan
veiligheid de grootste prioriteit zal
worden gegeven. De Franse rege
ring wil een grotere onafhankelijk
heid bij de energievoorziening, en
ziet kernenergie daarbij als een be
langrijk middel. Ook wat betreft
kernwapens wil Frankrijk op eigen
benen staan. De president wees
erop dat Frankrijk een van de
sterkste tegenstanders is van de
uitbreiding van kernwapens. Deze
dimensie zou hij persoonlijk aan de
Franse buitenlandse politiek heb
ben toegevoegd. Hierover zou hij
deze week een telegram hebben
ontvangen van de Russische partij
leider en President Leonid Bre^jn-
jev. De inhoud maakte hij niet be
kend. In het Rhone-dal worden
duizenden betogers verwacht. Ge
demonstreerd wordt tegen de aan
wezige kerncentrales, temeer daar
er eerder deze maand in Pierrelatt
een ongeluk gebeurde in een kern
centrale, waarbij echter niemand
gewond raakte. De organisatoren
vrezen de komst van 5.000 West
duitse sympathisanten. Betogin
gen in West-Duitsland tegen kern
centrales zijn herhaalde malen uit
gelopen op complete veldslagen
tussen betogers en politie.