Palestijnen in Libanon onder zware controle SOMALIE'S DROOM WERKELIJKHEID? Engeland geschokt door afluisteraffaire Arrestaties in Israël na bomaanslagen Vredestroepen rond kampen "Aanval Egypte was Denemarken afleidingsmanoeuvre" maakt een crisisplan ZATERDAG 30 JULI 1977 Callaghan vindt beveiliging ambtswoning voldoende LONDEN (Reuter/DPA) - Het poli tieke wereldje in Londen is gisteren opgeschrikt door de storm die werd veroorzaakt door onthullingen dat de voormalige Britse premier sir Harold Wilson gedurende zijn ambtstermijn van acht jaar is afge luisterd door de Britse veiligheids dienst. Conservatieve afgevaardig den naar het Lagerhuis eisten dat een onderzoek wordt ingesteld naar de beschuldigingen en dat de huidige premier James Callaghan zich openlijk uitspreekt over de zaak. De conservatieve parlementariërs willen dat de verdenking, op grond waarvan Wilson werd afgeluisterd, door een onafhankelijke instantie wordt onderzocht. De veiligheids dienst zou daarvoor ongeschikt zijn. Volgens verklaringen van Wilson tegenover het Britse zondagsblad "The Observer", zou de veilig heidsdienst indertijd van mening zijn geweest dat zich in zijn rege ring een communistische "cel" be vond. Enkele leden van dienst zou den zelfs gemeend hebben dat Wil son en zijn secretaresse deel uit maakten van deze cel, zo ver klaarde de oud-premier. Het conservatieve dagblad "Daily Express" meldde donderdag dat de veiligheidsdienst Wilsons ambts woning elektronisch afluisterde om uit te vinden of hun verdenkin gen op waarheid berustten. Het blad schreef voorts dat een aantal conservatieve parlementariërs wil len weten wie precies het onder werp van de verdenkingen vorm den. Op 17 juli meldde "The Obser ver" dat de geheime dienst op grond van een verwisseling van namen, de huidige Britse minister van Buitenlandse Zaken, David Owen, ervan verdacht informatie te hebben verstrekt aan Tsjechoslo- wakije. Een Tsjechoslowaakse overloper had de Amerikaanse inlichtinge ndienst CIA ervan in kennis gesteld dat onder andere de Labour- afgevaardigde Will Owen geheim materiaal aan een Tsjechische agent in Londen had verstrekt. Na een onderzoek werd de afgevaar digde van alle blaam gezuiverd. Volgens de Daily Express zijn lei dende functionarissen van de ge heime dienst op dit moment zeer geïnteresseerd in het antwoord op de vraag hoe Wilson indertijd ver nomen heeft dat hij werd afgeluis terd. Dat zou slechts weinigen be kend zijn geweest, aldus het blad. Wilson zou het ontdekt hebben enige maanden voor hij op 1 april 1976 aftrad en wel op het moment dat de acties een hoogtepunt had den bereikt. De Daily Express speculeerde dat de afluistering mogelijk zou kun nen zijn veroorzaakt door onthul lingen van de Westduitse spion Günter Guillaume, een naaste me dewerker van de voormalige West duitse bondskanselier Willy Brandt. Premier James Callaghan heeft een storm over veiligheidsregelingen in zijn officiële ambtswoning wegge wimpeld met een verzekering aan het parlement dat hij over de maat regelen daar tevreden is. Callaghan zei in antwoord op een vraag van de conservatieve opposi tieleider mevrouw Margaret That cher "Ik ben volkomen tevreden over de regelingen en over hetgeen bij de veiligheidsdienst gebeurt." Callaghan zei dat er erg weinig harde feiten in de beschuldigingen te vinden waren maar voegde er aan toe dat als iemand inlichtingen over de zaak had en deze aan de autori teiten meedeelde, de zaak zou wor den onderzocht. BEIROET (AFP/RTR) - Met ingang van vandaag zullen de ongeveer 400.000 Palestijnen in Libanon onderworpen zijn aan strenge beperkingen en controles. De overwegend uit Syrische troepen bestaande Arabische vredesmacht betrekt dan posities rond de vijftien grote vluchtelingenkampen. Datum Genève nog onzeker WASHINGTON (AP) - De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Cyrus Vance, heeft gisteren toegegeven dat hij misschien niet in staat zal zijn om al tijdens zijn komende rondreis door het Midden-Oosten een datum vast te stellen voor een vredesconferentie in Genève. De minister zei tijdens een perscon ferentie dat hij tijdens de algemene vergadering van de Verenigde Na ties in september een nieuwe ge spreksronde wil organiseren met de ministers van buitenlandse za ken van de Arabische landen en Is raël. Vance toonde zich minder optimis tisch over een vredesconferentie in oktober dan president Carter. „Ik denk dat het mogelijk is dat we dat aan het einde van mijn rondreis nog niet zullen weten", aldus de minis ter. TEL AVIV - De politie in Israël heeft acht Arabieren gearresteerd die verdacht worden van bomaans lagen in Jeruzalem en Tel Aviv, waarbij tientallen gewonden zijn gevallen. Een woordvoerder van de politie, die dit gisteren bekendmaakte, zei dat de verdachten behoren tot twee afzonderlijke guerrillagroepen. De ene opereerde in Tel Aviv en was verantwoordelijk voor een bomex plosie op een drukke groenten- markt, waarbij woensdag elf men sen werden gewond. Ze had voorts een eerder deze maand in Tel Aviv gepleegde bomaanslag op haar naam staan. Toen viel er een dode en werden twintig personen ge wond. De andere verdachten behoorden volgens de woordvoerder tot het volksfront voor de bevrijding van Palestina (PFLP). Zij werden op gepakt in Ramallah, een stad op de westelijke oever van de Jordaan. Deze groep wordt verantwoorde lijk gesteld voor een aantal bo maanslagen in Jeruzalem. Buiten deze kampen zullen de Pa lestijnen geen wapens en unifor men mogen dragen. De zware wa pens komen onder gemeenschap pelijk beheer van de Arabische Vredesmacht en de Palestijen. Over deze maatregelen hebben Li banon en de Palestijnse bevrij dingsorganisatie PLO, door be middeling van Syrië, afgelopen maandag overeenstemming be reikt. Het bestand moet een eind maken aan de nog steeds voortdu rende strijd tussen rechtse Liba nese milities en Palestijnse eenhe den in het zuiden van Libanon. In Eigen leger voor Namibië PRETORIA (AFP) - De Zuidafri kaanse regering heeft besloten een eigen legermacht op te richten voor Namibië. Tot opperbevelhebber van het Namibische leger is be noemd de Zuidafrikaanse generaal Geldenhuys, zo heeft de minister van Defensie Piet Botha bekend gemaakt. Het Zuidafrikaanse leger zal de bevolking van Namibië op leiden en organiseren, opdat zij zelf kunnen deelnemen aan de verde diging van hun grondgebied. feite gaat het om de uitvoering van het akkoord van Cairo van 1969, waarin de positie van de Pales tijnen in Libanon wordt geregeld. In de rest van Libanon houden troepen van de Arabische vredes macht al sinds oktober 1976 toe zicht op het bestand. De Syrische troepen zullen zich niet begeven in een 10 a 20 km brede grensstrook met Israël, omdat Israël zich verzet tegen de aanwezigheid van Syri sche troepen aan de grens. De tweede fase van het bestandsak koord die over twee weken ingaat, voorziet in terugtrekking van alle ongeregelde militaire eenheden uit het Zuid-Libanese grensgebied, waar dan troepen van het geregelde Libanese leger geregeld zullen worden. Volgens Salah Khalaf, medewerker van PLO-leider Yas ser Arafat, zijn alle Palestijnse groeperingen akkoord gegaan met de bestandsregeling. Censuur De pers in Beiroet, lange tijd de meest vrije in de Arabische wereld, is een tegenoffensief begonnen te gen de censuur ingesteld door pre sident Sarkis. De uitgever van het grootste tijd schrift in de Arabische wereld, Sa- lim Lozi van "Al Hawadess", is een schrijfstaking begonnen. Het links georiënteerde dagblad "Al Mohar- rer" wordt "tot nader bericht" niet meer uitgegeven. In de afgelopen zes weken hebben drie rechts-georiënteerde dagbla den de censuur bepalingen over treden en kregen elk een dag publi- katieverbod. Op de voorpagina's van de twee meest gerenommeerde dagbladen van Libanon "Al Anwar" en "An Nahar", springen grote witte open Blekken in het oog. ie censuur werd begin dit jaar in gesteld door president Elias Sarkis, nadat een 30.000 tellend vredesle- ger Libanon was binnengetrokken om een einde te maken aan de 19 maanden durende burgeroorlog. Drie weken geleden vaardigde de regering van Sarkis een perswet uit die het belasteren van Arabische regeringsleiders, en het openbaar maken van informatie uit kabi netsvergaderingen strafbaar stelt. Voorts mogen de nieuwsmedia uit latingen van parlementsleden die kritiek bevatten op het regerings beleid niet meer publiceren, ook niet als deze in het openbaar zijn gedaan. Als klapstuk behoudt de Libanese regering zich het recht voor de bronnen van elk in Libanon uitge geven artikel op te eisen. De straf voor de eerste overtreding is een boete van 8000 dollar, een week publikatieverbod en een week gevangenisstraf voor de ver antwoordelijke redakteur. Bij de tweede en derde overtreding wordt de straf respectievelijk verdubbeld en verdrievoudigd. Bij de vierde keer verliest de krant zijn vergun ning. Salt-overleg tussen Vance en Gromyko WASHINGTON (UPI) - De minis ters van Buitenlandse zaken van de Verenigde Staten en de' Sowjet- Unie, Cyrus Vance en Andrej Gro myko, zullen op 7,8 en 9 september in Wenen de onderhandelingen over beperking van strategische wapens (Salt) hervatten. Dat heeft Vance gisteren meegedeeld op een persconferentie in Washington. Sinds de vorige bijeenkomst, in mei, zijn de besprekingen door technisch deskundigen voortgezet. Daarbij waren zekere vorderingen gemaakt, aldus Vance. Teruggekomen Bask in Spanje gearresteerd MADRID (UPI) - De Spaanse poli tie heeft gisteren één van de tien Basken gearresteerd, die na hun uitwijzing in Spanje waren terug gekeerd. Javier Larena werd op een weg bij Bilbao aangehouden. Eer der deze week kreeg de politie op dracht de Basken te arresteren en opnieuw uit te wijzen. De Basken behoorden tot een groep van onge veer twintig politieke gevangenen, die door de regering zijn vrijgelaten en verbannen naar een aantal Wes- teuropese landen. Voor hun vertrek tekenden ze een belofte dat ze niet zouden terugkeren voordat de au toriteiten daar toestemming voor zouden geven. PALERMO - In Palermo op Sicilië is vandaag een drieling. Antonio, Salvo en Giovanni Conigliaro tijdens een gemee nschappelijke plechtigheid in het huwelijk getreden. De 24- jaar oude drieling drijft samen een supermarkt in Palermo. KOPENHAGEN (AP) - De Deense Sociaal-Demokratische Minder heidsregering heeft gisteren het parlement op de hoogte gebracht van een driejarencrisisplan dat tot doel heeft tegelijkertijd de twee grootste kwalen van het ogenblik, de werkloosheid en de ongunstige handels- en betalingsbalansen, aan te pakken. Bijzonderheden werden nog niet bekendgemaakt maar in rege: ringskringen is vernomen dat één van de voornaamste middelen tot verbetering der toestand moet zijn het grondig verhogen van de di recte en indirecte belastingen. Het crisisplan beoogt aan nieuwe belastingen in de komende driejaar tenminste 6 miljard kronen (een miljard dollar) te incasseren. Tegen het eind van augustus zal het par lement aan het plan een buitenge wone zitting wijden om in de eerste plaats te komen tot politieke sa menwerking bij het bestrijden van 's lands economische zorgen. PARIJS (AP) - De Libische minis ter van Buitenlandse Zaken, Ali Abdoel Salam Triki, heeft gisteren op een persconferentie in Parijs ge zegd dat Egypte vorig weekeinde Libië heeft aangevallen omdat de Egyptische president Sadat de aandacht wilde afleiden van de „wanhopige" binnenlandse situa tie in zijn land. Triki, die zijn bezoek aan Frankrijk afsloot, verklaarde dat Libië gereed staat om een wapenstilstands overeenkomst te aanvaarden die uitgewerkt is door Arabische be middelaars, maar dat alles in feite afhangt van Egypte. „Als er geen agressie meer plaats heeft, zal er geen oorlog meer ko men", verklaarde hij. „In dat geval kunnen we de zaak als afgedaan be schouwen". Hij ontweek vragen die erop ge richt waren om een duidelijke ver klaring te krijgen van een moge lijke Libische aanvaarding van de overeenkomst die door de Pales tijnse guerrilla-leider Yasir Arafat is opgesteld in samenwerking met de minister van Buitenlandse Za ken van Koeweit, Sabach Al- Achmed. Volgens het Egyptische blad Al Achram, dat onder staatstoezicht staat, heeft Sadat het voorstel voor een topconferentie tussen Egypte en Libië aanvaard, evenals een uit wisseling van gevangenen en het beëindigen van de bittere propaganda-oorlog tussen de lan den. Van Gaddaffi is nog niets over deze voorstellen vernomen. Maar er zou in het gebied waar hevig tussen beide landen gevochten is nu vol komen rust heersen. ADVERTENTIE Sinds Somalië in 1960 onafhanke lijk is - daarvoor was het een Ita liaanse kolonie - hebben alle rege ringen zich op het standpunt ge steld dat grote delen van Ethiopië en Kenia bij „Groot-Somalie" moe ten komen. Aangezien Kenia en Ethiopië tot de vaste bondgenoten werden gerekend van het Westen, kreeg Somalië nul op het rekest bij zijn voortdurende verzoeken om wapens. De Sowjet-Unie was ech ter wel bereid om deze onverzadig bare behoefte van de Somaliers te stillen en kreeg in ruil daarvoor be langrijke „faciliteiten" voor zijn vloot in twee Somalische havens- teden. Door Michael Stein Nadat Ethiopië echter sinds fe bruari in een revolutionaire stroomversnelling is gekomen en zich geheel en al heeft verbonden met de Sowjet-Unie en haar bond genoten, zijn op dramatische wijze alle traditionele bondgenoot schappen in dit deel van Afrika op hun kop gezet. Moskou slaagde er niet in om zijn oude Somalische vrienden en zijn nieuwe Ethiopi sche bondgenoot in een voorge stelde „revolutionaire alliantie" te verenigen en gaf tenslotte de voor keur aan het strategisch zeer be langrijke en volkrijke Ethiopië bo ven het dun bevolkte nomadenland Somalië. Daarop begon SaoediA- rabie een flirt met Somalië. Het be loofde grootscheepse economische en militaire bijstand, als Somalië zich van de Russen zou afwenden. De beslissing van Washington om militaire hulp aan Somalië te geven past in dit kader. Maar die beslis sing komt wel op een ogenblik waarop er zeer zware strijd wordt geleverd in de Oostethiopische provincie Ogaden. Ethiopië zegt dat het Somalische leger Ogaden is binnengevallen en het gebied voor tweederde heeft bezet. Somalië noemt deze be schuldiging een „ongegronde leu gen", bedoeld om te verhullen dat het „Bevrijdingsfront voor weste lijk Somalië" dat in deze provincie al jarenlang een guerrilla voert voor aansluiting bij Somalië, grote overwinningen heeft geboekt. Buitenlandse journalisten die in dit woestijnachtige gebied zijn ge weest, hebben gemeld dat de zoge naamde guerrillastrijders toegaven dat zij wel degelijk Somalische mi litairen waren. En in diplomatieke kringen in Addis Abeba werd het deze week als een vaststaand feit aangenomen dat bij de zware ge vechten van de laatste dagen twee Somalische Mig-21-straaljagers zijn neergeschoten. Het Bevrijdingsfront heeft al van uit de Somalische hoofdstad Mo- gadisjoe aangekondigd dat de overwinning nabij is. Drieduizend guerrillastrijders zouden de drie belangrijke steden in Ogaden - Go- de, Werder en Kebri Dehar - heb ben veroverd, waarbij duizend Et- hiopiers gevangen zijn genomen. Ethiopië van zijn kant maakt mel ding van grote overwinningen op de Somalische troepen. Er zijn de laatste weken onbevesr tigde berichten geweest dat de meeste Russische militaire advi seurs reeds Somalië verlaten heb ben. In juni verklaarde de Somali sche president tegenover een Koe- weits blad dat hij „een historische beslissing" zou nemen als het zou blijken dat de Russische wapens voor Ethiopië een bedreiging voor Somalië zouden vormen. Nadien is hij in SaoediArabie op bezoek ge weest. D'Estaing blijft bij uitbreiding kerncentrales PARIJS (DPA/Reuter/AFP) - De Franse president Giscard D'Es taing heeft gisteren verklaard dat het in strijd is met de grondwet om een referendum te organiseren over kernenergie. Aan de vooravond van een grote demonstratie van tegen standers van kernenergie in Creys-Malville in het Rhone-dal, waar een kerncentrale gevestigd is, zei de Franse president dat het plan van de regering om het aantal kern centrales uit te breiden zal worden uitgevoerd. In een uraniumverrijkingsfabriek in Pierrelatt in het Rhone-dal ver zekerde Giscard D'Estaing dat aan veiligheid de grootste prioriteit zal worden gegeven. De Franse rege ring wil een grotere onafhankelijk heid bij de energievoorziening, en ziet kernenergie daarbij als een be langrijk middel. Ook wat betreft kernwapens wil Frankrijk op eigen benen staan. De president wees erop dat Frankrijk een van de sterkste tegenstanders is van de uitbreiding van kernwapens. Deze dimensie zou hij persoonlijk aan de Franse buitenlandse politiek heb ben toegevoegd. Hierover zou hij deze week een telegram hebben ontvangen van de Russische partij leider en President Leonid Bre^jn- jev. De inhoud maakte hij niet be kend. In het Rhone-dal worden duizenden betogers verwacht. Ge demonstreerd wordt tegen de aan wezige kerncentrales, temeer daar er eerder deze maand in Pierrelatt een ongeluk gebeurde in een kern centrale, waarbij echter niemand gewond raakte. De organisatoren vrezen de komst van 5.000 West duitse sympathisanten. Betogin gen in West-Duitsland tegen kern centrales zijn herhaalde malen uit gelopen op complete veldslagen tussen betogers en politie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 9