Thevenet
"Dit
was
Tour van
de wraak"
Verveling door verkeerde Tour-formule
Kuiper: 'Nog
tijd genoeg
om terug
te komen
MAANDAG 25 JULI 1977
SPORT SPORT SPORT I SPORT H SPORT I SPORT SPORT
SPORT
Alleen laatste week van Ronde spectaculair
PARIJS - De Tour is voorbij.
Met achteraf eeu Nederlands
lustrum, want voor de vijfde
maal presteerde het een landge
noot om tweede te worden in 's
werelds grootste wielerspekta
kel. Lange tijd heeft de Tour
deze kwalificatie in de afgelo
pen ronde moeten ontberen.
Vierde de verveling hoogtij,
omdat de gekozen form ule-
niet voldeed.
Felix Levitan en Jacques God-
det zullen zich lang bedenken
voordat men weer de karavaan
direct de Pyreneeen instuurt,
alhoewel de start voor 1979 al
weer is vergeven aan Fleurance,
dat zeer dicht bij dit gebergte
ligt. Dat de tour-directie zelf ook
niet zo gelukkig is geweest met
de formule, bleek wel uit het
zachtjes terugkrabbelen op alle
genegeerde kri tiekDe spectacu
laire laatste tour-week, met de
hoogtepunten in Avoriaz, Alpe
d'Huez en Dijon doet de herin
nering aan de nauwelijks inte
ressante dagen weer vergeten,
omdat het mooiste altijd blijft
hangen.
Vooral door de prestatie van
Hennie Kuiper zal de populari
teit van het wielrennen de afge
lopen maand weer enorm zijn
gestegen. Via de beeldbuis heb
ben miljoenen mensen zijn grote
gevecht gezien op de onheilspel
lende klim van Alpe d'Huez,
waar de nietige Lucien van
Impe de ronde verloor en Hen
nie Kuipe\ bijna een geslaagde
greep deed naar het geel. De
ex-wereldkampioen had een
half jaar toegeleefd naar deze
dag en won er nog bijna de r-
onde.
In de beschouwing mag echter
niet onvermeld blijven, dat
Kuiper in de eerste rit door on
achtzaamheid vijftien seconden
verloor op alle vedetten en de
bonificatie in de ploegentijdrit
gedeeltelijk verloren ging door
pure pech. Bij elkaar een kost
baar gedeelte van een minuut,
die Kuiper wellicht een andere
uitgangspositie had verschaft,
waardoor de strijd met de uit
stekend teruggekomen Bernard
Thevenet nog groter was ge
weest. De Fransman, geprik
keld door het recente verleden,
kwam precies op tijd uit zijn
schulp, om 197S weer te doen
herleven. Voor hem was het een
groot voordeel, dat hij het win
nen van de Tour al eens had
meegemaakt.
PARIJS - Bernard Thevenet keek vergenoegd De grote twee
om zich heen. In de nabijheid van Jacques Chi- ges-prek.
rac, de burgemeester van Parijs, wist de eenvou
dige boerenzoon uit Bourgondie, dat deze touro
verwinning hem nog meer voldoening schonk,
dan in 1975 toen hij voor het eerste de hegemonie
van Eddy Merckx in de ronde verbrak.
de Tour nog broederlijk naast elkaar. Bernard Thevenet en Hennie Kuiper zijn i
Nanardmaakte toen een hoogte
punt door, maar deze Tour had een
andere intentie: de wraak. Daar
was Bernard Thevenet op belust.
Een gevolg van de weelde, die de
29-jarige Thevenet niet kon dragen.
Want na 1975 is er bij de Fransman
wel het een en ander veranderd.
Ging hij door het diepste dal, met
als triest hoogtepunt Parijs-Nice
van dit jaar, toen na alle praatjes
Bernard Thevenet positief werd
bevonden in de koers naar de zon.
Iedereen had eigenlijk Thevenet al
afgeschreven. De man, die zich na
zijn eerste triomf te buiten ging aan
braspartijen en recepties. Die volop
van het leven genoot en waarvan
werd verondersteld, dat hij nimmer
meer tot de topcoureurs zou beho-
Gewroken
Bernard Thevenet heeft zich ge
wroken. Ten opzichte van het ver
leden en ook ten opzichte van zijn
vrienden, die in zijn glorietijd niet
bij hem waren weg te slaan, maar
zodra de schandalen zich open
baarden, afstand van Thevenet
namen. „Mijn vrienden zyn vijan
den geworden. Ze hebben mij uit
gemaakt als een verslaafde. De
Tour van 1975 wellicht de Tour van
het geluk. Deze is de Tour van de
wraak, omdat ik heb willen laten
zien, dat ik de andere Thevenet
ben", zegt de nieuwe winnaar.
„Ik heb m'n roem nooit geschoeid
op schandalen. Ik heb die roem op
de fiets veroverd". Daarbij enigs
zins gesteund door de afwachtende
houding van de Nederlanders Zoe
temelk en Kuiper, die hem vooral in
de zwaarste Alpenrit hebben ge
prikkeld. „Aan de voet van Alpe
d'Huez had ik nog twee minuten
achterstand. Ik heb er een kolossale
inspanning voor moeten doen,
maar het is me gelukt. Kuiper en
Zoetemelk wilden niets voor mij
doen. Ik had al voor ogen dat Van
Impe de Tour zou winnen. Het is er
gelukkig niet van gekomen".
ploeg, die ook telkens in een kwaad
daglicht is komen te staan".
De veranderde Thevenet, die in
1975 twee bergritten nodig had om
zijn Tour-zege daarop te baseren.
Nu was er een wat completere
Fransman, die weliswaar in de ber
gen geen absolute uitblinker was
en even goed in de vlakke etappes
reed. Zijn kracht was al enigszins af
te lezen in de Dauphine Libere en
Midi Libre, vlak voor de Tour, toen
hij tweemaal als tweede eindigde.
Dokter Bellocq, de ploeg-arts van
Peugeot: „Nanard" ging in topcon
ditie naar de Tour. Ik heb hem
daarna nog een keer op de rustdag
in Bordeaux gecontroleerd en daar
was hij zelfs verbeterd. Het kon ei
genlijk met hem niet fout gaan"
Doel
Bernard Thevenet bereikte zijn
doel, omdat het type „Nanard"
van 1976 niet meer bestaat. Ook in
zijn ploeg is de kopman niet meer
te herkennen. Was hij vroeger de
innemende jongen, die nooit een
kwaad Woord zei. Nu is dat veran
derd en slaat Thevenet als dat no
dig is met de vuist op tafel. „Ik heb
ervaren dat dit moet. Wellicht
heeft het te maken met de andere
Thevenet van voorgaande jaren".
PARIJS - De mogelijkheid om na Jan Janssen de
tweede Nederlandse tourwinnaar te worden
heeft Hennie Kuiper altijd als een bijkomstigheid
ervaren.
De Nederlander, die tot het uiterste
zijn kansen heeft verdedigd, be
rustte in de positie, die een ander
waarschijnlijk hypernerveus had
gemaakt. Zoals hij ook andere grote
momenten in zijn loopbaan heeft
ondergaan, ging Hennie Kuiper de
laatste dagen tegemoet. En toen hij
toe moest geven aan de superieure
Bernard Thevenet, bleef de vol
doening over. „Want", zo stelde hij
nuchter vast, „ik heb een geweldige
etappe gewonnen en een tweede
plaats in de Tour is toch bijzonder".
Het is in ieder geval meer, dan
Hennie Kuiper had verwacht. Want
voor het grote gebeuren zei hij
schielijk, dat hij bij de eerste vijf
hoopte te eindigen. Nu alles achter
de rug was en duizenden de grote
azen van de Tour op de drukke
Champs Elysees hadden bejubeld,
toonde de Nederlander meer reali
teitszin. „Misschien ga ik mij ko
mende winter pas realiseren, dat ik
de Tour heb verloren. Dat is nu echt
niet het geval, want wie had ge
dacht, dat ik dit kon bereiken".
Graag
„Natuurlijk wil je, als je in deze po
sitie bent gekomen, ook graag de
Tour winnen. Maar het is niet an
ders. Ik kon niet beter, ook al wil je
een ideaal verwezenlijken. Nu
houd ik nog ilusies voor volgend
Geheim
Door dit voorval had Bernard The
venet ook alles gezet op de tijdrit in
Dijon, dicht bij zijn eigen geboorte
streek. „Ik wilde Kuiper en Zoete
melk tot elke prijs kloppen. Op dit
moment zijn m'n gevoelens ten op
zichte van de Nederlanders ver
zwakt, omdat zij nu ook hebben er
kend, dat ik de beste was".
Bernard Thevenet glundert. Denkt
onwillekeurig terug aan 1970, toen
hij voor 600 gulden per maand pro
fessional werd. In 1975, toen hij zijn
eerste Tour won was dat bedrag al
vertienvoudigd. Angstvallig is
daarna zijn salaris geheim gehou
den, maar dit seizoen zal weer alle
records breken. Wellicht geen toe
val, omdat Thevenet in zijn loop
baan telkens in de oneven jaren tot
grote prestaties kwam.
Dat was in 1971 zo, toen hij in de
Tour vierde werd. In 1973 verbe
terde hij zich met een tweede plaats
en het Franse kampioenschap, met
in 1975 en 1977 het bekende resul
taat. „Iedereen heeft zich op mij
verkeken. Ik hecht aan de oneven
jaren niet zoveel aandacht. Het ging
mij nu meer om een revanche, voor
mij persoonlijk en de Peugeot-
PARIJS - Het schandaal voltrok zich in het
laatste weekeinde, toen bekend werd ge
maakt, dat maar liefst vijf renners zich schul
dig hadden gemaakt aan het gebruik van do
ping. Onder dit vijftal ook Joop Zoetemelk,
die na de door hem gewonnen bergtijdrit in
Avoriaz schuldig werd bevonden. De zwarte
lijst werd gecompleteerd met de Spanjaard
Antonio Menendez (positief in de 17de en
18de etappe), huis Ocana (18de etappe) en de
Portugezen Joaquim Agostinho (18e etappe)
en Fernando Mendes (18e etappe).
Het is verwonderlijk, dat na de grote doping-
affaire van het voorjaar nu weer een golf posi
tieven de wielersport een slechte naam be
zorgt. Volgens de eerste berichten zou het
wederom gaan om pemoline, dat sedert dit
jaar voor het eerst in urine is terug te vinden.
Deze stimulerende stof wordt gebruikt in
stimul, waarvan nu ook een Spaans fabrikaat
op de farmaceutische markt schijnt te zijn.
Joop Zoetemelk, die evenals Agostinho in de
rit naar St. Etienne zijn etappe-overwinning
kwijt raakt en door de tien strafminuten zakt
naar de achtste plaats in het eindklassement,
sprak over een raadsel.
Positief. Hoe was het mogelijk? Hij was toch
altijd het toonbeeld van de gezonde prof? Hij,
die naturel grote prestaties leverde, schuldig?
Een uur nadat Lévitan met driftige gebaartjes
de persberichten had uitgedeeld, zat Zoete
melk in een van die gigantische hotels langs
de rondweg in Parijs met smaak een biefstuk
te verorberen. Zijn gezicht vertoonde geen
emotionele trekken. Zoetemelk kon zelfs lac
hen. "Het is hier geen begrafenis", zei hij.
En toch Joop Zoetemelk, die zich zonder
zorgen gedurende meer dan tien jaar naar zo'n
PARIJS - Alle renners die in de Ronde van
Frankrijk schuldig werden bevonden aan
het gebruik van doping kregen de volgende
straf: 1000 Zwitserse francs boete, een
maand voorwaardelijke schorsing, deklas
sering naar de laatste plaats in de etappe en
tien minuten straf in het algemeen klasse
ment.
De Portugees Agostinho raakte zijn etappe
zege van de 18e rit kwijt.
Menendez, die tweede werd, kon de eindo
verwinning ook niet toegewezen krijgen,
waardoor de 18e etappe van deze Tour geen
ritwinnaar meer kent. Nummer drie, Eddy
Merckx bleef gewoon derde omdat hij niet
werd gecontroleerd.
Op de vraag of er nog renners waren betrapt
in de laatste drie etappes werd ontwijkend
geantwoord. Daardoor hielden de geruchten
aan. Klaarheid kwam er niet meer, omdat de
tegenonderzoeken nog niet waren uitge
voerd.
150 dopingcontroles had begeven, was zich
toen hij van de wedstrijdcommissarissen
hoorde dat de eerste dopingtest sporen van
pemoline openbaarde, half dood geschrok
ken. Zoetemelk: "Ik wist niet wat ik hoorde.
Ik positief? Dat was onmogelijk. Ik begreep
er niets van. Ik werd woedend, maar dat hielp,
niets. Het was me een compleet raadsel. Ik
heb niets met opzet genomen. En stel nou dat
ik dat gewild had, dan had ik zeker geen pe
moline genomen. Dat is het stimul uit Belgie,
waar in het voorjaar Maertens en Merckx voor
gestraft werden. Voor de Tour begon maakt
Lévitan bekend, dat dit product inmiddels
ook in Frankrijk opgespoord kon worden. Ik
wist dat, in zo'n geval ga ik toch niet de goden
verzoeken?"
Joop Zoetemelk vroeg uiteraard direct een
tegenonderzoek aan. Daar had hij het recht
toen. In zijn hart koesterde hij nog de hoop
dat het alles op een vergissing zou berusten,
maar dat was niet het geval. Donderdagavond
hoorde hij het nieuws, zaterdag was zijn do-
pingaffaire definitief. Het eerste nieuws de
moraliseerde Joop Zoetemelk volkomen.
Vrijdag reed hij een slechte tijdrit. In de
Tourkaravaan was het nieuws al een publiek
geheim. De toeschouwers in Dijon voelden
ook nattigheid en tracteerden Joop op een
striemend fluitconcert. Zoetemelk voelde
zich diep vernederd, maar zijn geestelijk her
stel kwam snel. Zaterdag kon het hem alle
maal al niet meer zoveel schelen en besloot hij
in de rit naar Versailles sportieve wraak te
nemen. Hij reed een goede koers, werd
tweede achter Knetemann en ging met een
lachend gezichtnaar de dopingcontrole. Even
later werd de uitslag van de contra expertise
bekend.
Zoetemelk zei: "Nogmaals, het was me een
raadsel hoe dat spul in mijn lichaam kon ko
men. Kijk naar de flessen water hier op de
tafel. Die stonden er al voor we gingen zitten.
Het is niet te controleren als daar wat in zit. Ik
kom er nooit achter als ik het hele geval ga
uitzoeken. Ik heb me er maar bij neergelegd.
Ik geloof dat elke renner dergelijke zaken
moet doormaken. Ik vind dat heel erg, maar ik
laat me er niet door ontmoedigen. Ik ga ge
woon door".
Zoetemelk ontkende. Zijn ploegleider Louis
Caput deed dat ook. Uiteraard, in de geschie
denis van de wielersport, die zo vaak werd
ontsierd door dopingaffaires, waren zeer
weinigen die hun overtredingen toegaven.
Thevenet na Parijs - Nice dit jaar was een
uitzondering. Hij werd wekenlang overal
waar hij kwam uitgejouwd. Een paar maan
den later, in de gele trui van de Tour op weg
naar de Champs Elysees in Parijs bestond er
in Frankrijk weer geen grotere god dan die
zelfde Bernard Thevenet. Een zege van Joop
Zoetemelk in de Tour was van grote commer-
ciale importantie voor zijn sponsor, die gedu
rende het gehele seizoen afzag van resultaten
als de Tour maar geslaagd zou zijn. Zoetemelk
raakte achterop door een valpartij tijdens de
negende etappe. In de hypernerveuze periode
van onzekerheid over slagen of falen werden
zonder twijfel fouten gemaakt. Het pakte ver
keerd uit en vervolgens haalde iedereen de
schouders op. De wielersport had er weer een
lelijke zaak bij.
jaar. Want, ik heb gezegd als ik
Olympisch kampioen ben, de na
tionale titel heb veroverd, wereld
kampioen ben geworden en ook
nog de Tour win, dan stop ik met
fietsen. Een grap natuurlijk, want
ik zou, ook al had ik gewonnen,
toch weer terugkomen in de ron
de".
Hennie Kuiper, de enige professio
nele wielrenner, die in zijn loop
baan zo weinig overwinningen
heeft behaald met zulke sprekende
resultaten. Het werk van een gede
gen voorbereiding en de wil om in
een enkele krachtmeting iets won
derbaarlijks te doen. Zo was het in
Munchen, waar hij Olympisch
kampioen werd en ook in Yvoir,
waar hij in 1975 op een grandioze
manier de wereldtitel voor zich
opeiste. Kuiper wist toen, dat hij
wereldkampioen kon worden. Die
wetenschap ontbrak in de Tour,
omdat hij zich een positie in de top
van het klassement had voorge
steld. „Kuiper heeft toch geweldig
gereden", zegt ploegbaas Peter
Post voldaan. „Ondanks de kritiek
die er was heb ik toch altijd in hem
geloofd. Hij is ontzettend sterk. Dat
heb ik geconstateerd in de ronde
van Zwitserland, toen hij na het te
genvallende voorjaar met de dag
verbeterde. Het was voor hem een
grote prestatie om bij de eerste vijf
van het klassement te rijden. Nu hij
dit heeft gerealiseerd, moet Kuiper
ook de Tour kunnen winnen. En
het liefst nog in een groter deelne
mersveld met meer favorieten.
Want als het nog lastiger is, spreekt
dat allemaal in het voordeel van
Kuiper". Lastige momenten. Hen
nie Kuiper voelt het aan dat hij juist
dan moet toeslaan. De inwoner van
Ossendrecht koos niet voor niets de
zwaarste Alpenrit uit om zich op
het voorplan te brengen. Een half
jaar lang had hij al aan deze etappe
gedacht. Want Kuiper moet ook ge
estelijk lang ergens mee bezig
zijn, om zijn prestatie te leveren.
Gekortwiekt
Zoals hij het ook in de Pyreneeen
kon, toen hij de strijd leidde. „Er
gens was ik daar een beetje gekort
wiekt". erkent Kuiper. „Omdat
Thurau toen in het geel reed, moest
ik me inhouden. Achteraf is het
nooit te zeggen of ik daarmee goed
of slecht heb gedaan. Ik val graag
aan. Misschien is het wel in m'n
voordeel geweest, dat ik me daar
heb rustig gehouden. Nu kon ik mij
op Alpe d'Huez helemaal uitleven"
Hennie Kuiper, het lam tussen de
brullende leeuwen. Een man, die
nooit veel zegt tegen opponenten,
maar nimmer situaties vergeet,
waarin hij naar beneden wordt ge
drukt of achter wordt gesteld. Dan
volgt er een revanche, ook al moet
Kuiper maanden wachten voordat
het moment er is, dat hij op spor
tieve wijze zijn gram kan halen.
Genoeg
Alhoewel hij nu niet is benadeeld,
zal Hennie Kuiper naar de Tour
terugkeren om hem te winnen. Hij
weet wat zijn mogelijkheden zijn
en zal niet terugdeinzen voor de
tegenstand. „Hoe mooi het nu is
geweest, het kan nog iets beter. Ik
ben nu 28 jaar, dus tijd heb ik nog
genoeg om terug te komen".
