Kleine ikonen-extase
In Noordwijk aan Zee
TM Ft
JE
VERBOBfiEN
TEMPEL"
9 MAANDAG 25 JULI 1977
Bibliotheek
Vorige week vertelde ik dat een
beetje bibliotheek meer dan
één exemplaar van veelge
vraagde boeken voorhanden
heeft. De Stadsbibliotheek
ran Haarlem bijvoorbeeld
heeft 66 exemplaren van "Het
Bittere Kruid" van Marga
Minco, en 55 exemplaren van
"Max Havelaar" van Multa-
tuli.
wordt daarbij niet eenzijdig in
de richting van de officiële li
teratuur ingekocht, ook de
streekroman (12 exx van
"Immetjeshoeve" van Cata-
lijn Claes) en de leeslectuur
(21 exx van "Help de dokter
verzuipt" van Toon Kor-
tooms) delen in die massa
inkoop. Want veelgevraagd is
veelgevraagd.
De grootste aantallen exempla
ren worden aangeschaft van
die boeken die door scholieren
gevraagd worden ten behoeve
van hun examens. Tussen ok
tober en mei vind je van de
Max Havelaar geen exem
plaar meer in de kast, maar
tussen juni en september is er
nauwelijks een exemplaar
van uitgeleend
Een boek dat altijd is uitge
leend, dat dus direct weer
door iemand wordt meege
nomen zodra het door een an
der is teruggebracht, gaat
gemiddeld 25 keer per jaar de
deur uit. Na gemiddeld 100
keer te zijn uitgeleend is een
boek versleten en moet het
worden vervangen. In de tus
sentijd is het dan wel al een
keer opnieuw gebonden.
Bij de hoofdbibliotheek van
Haarlem staan 15.000 lezers
van boven de 14 jaar inge
schreven. Directeur van Dijk:
"Verschijnt er een nieuwe
Wolkers of Hermans dan mo
gen we daar toch zeker 1000
geïnteresseerden voor ver
wachten. Schaffen wij er 10
exemplaren van aan (de
middelen zijn en blijven be
perkt), dan scoren deze 10
boeken in een jaar 250 uitle
ningen bij 25 uitleningen per
boek per jaar.
Dat betekent dat de laatste geïn
teresseerde vier jaar moet
wachten voor hij aan de beurt
is en voor de bibliotheek bete
kent het, dat de genoemde
exemplaren na vier jaar is
4x25 is 100 uitleningen versle
ten zijn en door andere moe
ten worden vervangen
Slijtage
Bij de stadsbibliotheek inclusief
de vijf filialen staan in totaal
45.000 lezers ingeschreven
(kinderen, half volwassenen
en volwassenen)die met el
kaar 2 miljoen boeken per
jaar lenen. De bibliotheek be
zit ruim 400.000 boekendus
elk boek wordt gemiddeld 5
keer per jaar uitgeleend.
Omdat een boek voor volwasse
nen gemiddeld 100 keer mee
gaat maar een jeugdboek
aanzienlijk korter, kan ge
steld worden dat elk boek in
materieel opzicht gemiddeld
80 uitleningen kan doorstaan
Delen we dit op de 2 miljoen
leningen per jaar, dan blijkt
daaruit dat alleen al uit een
oogpunt van slijtage per jaar
zo'n 25.000 boeken uit de rou
latie moeten worden geno
men.
Een groot deel van de boeken
moet echter al ver voor die 80e
uitlening verwijderd worden,
omdat hun inhoud verouderd
Technische boeken verouderen
bijvoorbeeld snel, en een be-
lastinggids gaat niet langer
dan een jaar of twee mee.
Wat gebeurt er met die 25.000
boeken, die niet langer mee
kunnen? De boeken die tot de
draad toe versleten zijn gaan
inderdaad naar het oud pa
pier.
Voor boeken die verouderd zijn,
maar nog wel intact, wordt
een goed onderdak gezocht:
boeken over het 19e eeuwse
katholicisme bijvoorbeeld,
gaan naar het RK Documen
tatiecentrum in Nijmegen.
De Haarlemse Stadsbibliotheek
is bovendien, in tegenstelling
tot veel andere uitleenbibliot
heken, een "bewaarbibliot
heek", waarin meer boeken
gehandhaafd kunnen worden
dan elders, maar als een boek
desondanks niet langer van
betekenis voor de bibliotheek
wordt geacht, gaat het soms
naar de Universiteitsbibliot
heek in Amsterdam.
Afgedankte boeken worden niet
verkocht aan antiquariaten:
als ze goed genoeg zijn voor
een antiquariaat, dan zijn ze
ook nog goed genoeg voor de
bibliotheek.
Veilingen
Omgekeerd wordt in antiqua
riaten en veilingen wel ge
speurd naar mogelijke aan
vullingen van de eigen voor
raad. Maar dat vraagt vaak
te grote financiële offers.
Neem bijvoorbeeld het zo in
vloedrijke, vooroorlogse lite
raire tijdschrift "Forum".
Dat had 200 abonnees.
De weinige complete jaargan
gen die de bibliotheken ge
haald hebben zijn langza
merhand versleten of ze zijn
incompleet, er is uit geknipt,
etcetera), en als er dan al eens
4 complete jaargangen anti
quarisch worden aangebo
den. kosten die duizenden
guldens en zijn daardoor on
betaalbaar voor een bibliot
heek.
NICO SCHEEPMAKER
e#*JOORDWIJK - „Een ikoon is een gestileerde vlakke voorstelling van Christus en heiligen". Aldus de ons
Q nimmer in de steek latende Van Dale.
Een enigszins sobere explicatie van iets dat eeuwen lang een zeer vooraanstaande plaats in de orthodoxe kerk
heeft ingenomen en nog inneemt. Een kleine verkooptentoonstelling van ikonen (onder auspiciën van Zoet-
ai mulder uit Rotterdam) in het Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk, laat zien dat Van Dale toch wel erg karig
is met zijn voorlichting.
—ikonen zijn inderdaad geschilderde voorstellingen van Christus of heiligen, maar ook van bijvoorbeeld Maria,
Johannes de Doper, bijbelse en religieuze episoden. Ikonen zijn geschilderd op houten panelen en de voorstel
ler ling is (ook juist gestileerd.
dDe afgebeelde figuren bezitten een statische strakheid, zijn iets uitgerekt, hebben het gezicht meestal a trois cart
ei en de ogen zijn veelal groter dan natuurlijk. De kleuren worden overheerst door gouden tinten. Tevens
•o) overlappen de figuren elkaar zodanig dat er niet van een juist perspectief gesproken kan worden,
nfce doen primitief aan. De opvatting van hoe een ikoon er uit moet zien is eeuwenlang hetzelfde gebleyen.
er] Vandaar dat een ikoon uit de 19e eeuw nauwelijks verschilt van een ikoon uit de 16e eeuw en deswege ook
9 beslist niet minder behoeft te zijn dan de oudere ikonen. Het is de voorstelling die een ikoon mooi maakt en niet
ei zijn ouderdom zoals veel mensen ten onrechte menen.
Tkonen werden als onmiskenbaar onderdeel gebruikt bij de lithurgie. Ze zijn bedoeld als een soort van medium
tussen de mens en God. Pelgrims namen op hun reis een ikoon mee in hun bagage.
Dok in de kerken zijn de ikonen makkelijk te verplaatsen (men hoefde ze maar van de wand te halen) waardoor
hun functie van gebruiksvoorwerp duidelijk is. Ze werden opgehangen aan een wand die het altaar van het
schip, waar de gelovigen zitten, scheidde.
Zo'n wand of „ikonostase" had als hoofdmotief de Deëssis, Christus tussen Maria en Johannes de Doper,
waaromheen andere ikonen hingen van apostelen, heiligen enz. De kleur, religieuze achtergronden en primiti
viteit, maken de ikoon tot een boeiend geheel, waarvan op de expositie in Noordwijk enkele fraaie exemplaren
te zien zijn. Jurriaan van Kranendonk
Detail van „Het Ontslapen
Passage 10, Oegstgei
elling. Geopend vai
10-16 u
Hortus Botanicus. Tentoonstelling Rijksmuseum van Oudheden (Rapen-
"Dier en Kleur". Geopend ma. t/m zat ^""8 28). Werkd. 10 uur voorm.-5 uur
van 10-16.30 uur, zo. van 12.30-15.30 uur! "ajn- zondag 1-5 uur nam
fol 18 sept. Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
'Museum voor Volkenkunde, Steens- tel. 132319. Tentoonstelling Wil
traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken Tweehuysen - aQuarellen en gouaches,
binnen Chinese muren". Geopend ma.- Geopend za. en zo. van 14-18 uur, over-
t/m za van 10-17 uur. zon- en feestdagen ige dagen i
vfin 13-17 uur. tot 15 februari 1978. (gesloten v;
25 juli 1977
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- In Amsterdam vertoeven
thans de keizer en keizerin van
Brazilië, die bezoeken brengen
aan tal van bezienswaardighe
den in en buiten de stad, zooals
het Stadhuis, het Koninklijk Pa
leis, Artis, het Instituut tot on
derwijs aan blinden, de Zaan
streek en Broek in Waterland.
- Uit Konstantinopel wordt ge
meld, dat de Turksche troepen
onder aanvoering van Osman
Pacha te Plewna eene overwin
ning hebben behaaldDe Russen
leden groote verliezen en zijn in
hun opmarsch naar Philoppo-
polis door de Turken tot staan
gebracht. Men vermoedt dat de
Russen, door 12.000 Turken te
Akalefere aangevallen, met
groote verliezen zijn terugge
worpen. Ook zijn de Russen bij
eene poging bij homplanga den
Donau over te trekken, terugge
slagen, maar in de Dobrudtscha
rukken zij voorwaarts in de
1 1/,OZ^) richting van Silistria.
Vijftig jaar geleden:
- Tienduizenden hebben Zater
dagmiddag op Schiphol op en
thousiaste wijze de inzittenden
van de Fokker H-NADP begroet
bij de landing, die het einde be-
teekende van de retourvlucht
Amsterdam-Batavia. Op 15
Juni vertrokken de piloten Ge-
ysendorffer en Scholte en de me-
chanicien Weber met twee pas
sagiers: den Amerikaanschen
millionair Van Lear Black (ei
genaar van de "Baltimore
Sun") en diens bediende Baylin
naar Batavia en op Zaterdag 23
Juli waren zij na een 'retour
vlucht, van bijna 30.000 KM. 's
middags om 4 uur en 48 minu
ten terug op Schiphol, waar zij
op grootsche wijze werden ver
welkomd door een indrukwek
kende schaie van verheugde
landgenooten. Bemanning en
passagiers werden - in het En-
gelsch - hartelijk toegesproken
door generaal C. J. Snijders
namens de KLM en het Vliegco-
mité Nederland-Indiè. Hij hul
digde de bemanning als be
trouwbare luchtvaarders en
den heer Van Lear Black voor
zijn initiatief. Generaal Snij
ders bood den Amerikaan een
enormen krans aan, waarna de
minister van waterstaat ,mr. H.
van der Vegte in een huldigings
toespraak mededeeldedat het
HM. de Koningin behaagd had
den - zichtbaar ontroerden -
heer Van Lear Black en de drie
bemanningsleden te benoemen
tot ridder in de orde van Oranje
NassauHet viertal ontving van
burgemeester De Vlugt de zilve
ren medaille van de stad Am
sterdam en namens andere or
ganisaties nog tal van kostbare
geschenken en een overvloed
van kransen en bloemen. De dag
eindigde met een feestmaaltijd
in hotel De l'Europe, waaraan
tal van autoriteiten uit de krin
gen van de luchtvaart deelna
men en waar het woord werd
gevoerd door o.a. den Ameri
kaanschen gezant Tobin en den
minister van Koloniën Ko
ningsberger.
PANDA EN DE SPORTMEESTER,
16 - 138 - Joris Goedbloed zag plotseling mogelijkheden in Pam's
krachtvertoon - en daarom wendde hij zich belangstellend tot pro
fessor Putter.
"Een fraai staaltje van gewichtsheffen!" sprak hij prijzend. "Bent u
zijn trainer?"
"Nee, nee", antwoordde de geleerde. "Ik ben bionikus en hij is mijn
proefpersoonWat u hier ziet, is nog maar een experiment. Volgens
mijn berekeningen loopt zijn machtsverheffen nu echter al in de 14
ips. En dat is toch aardig".
"Heel aardig!" beaamde Joris. "Ik zie grote .eh ik zie een fraaie
toekomst voor hem weggelegd. Bionikus, zei u?"
Op dat moment keek Panda van zijn werk op en toen hij Joris daar
zag staan, sprong hij overeind.
Jij! riep hij. Altijd dezelfde. Wil je weer je neus in andermans
zaken steken? Als u hem maar niets vertelt professor. Want daar
komen alleen maar moeilijkheden van. Daar weet ik over mee te
praten! M-maar baaske nu toch stamelde Joris geschokt. "Het
staat u slecht om zo te babbelen over een beschermer der wetenschap-
ARABISCH
LINZENGERECHT
Week 400 g linzen 3 a
4 uur en kook ze dan
in het weekwater
met een teentje kno
flook gaar in ruim
een uur; op laag
vuur. Snijd 500 g
lamslappen in stuk
ken en braad ze aan
in weinig boter. Voeg
2 theel. fijngewreven
koriander toe, zout
naar smaak. 3 dl heet
water, een theel. ge
malen of fijngewre
ven kummelzaadjes
en een afgestreken
theel. kaneel. Laat
het vlees 3 uur sud
deren en voeg dan de
gekookte linzen toe
en nog 100 g rauwe
rijst. Laat het geheel
nog 30 min. stoven.
Er blijft praktisch
geen vocht over maar
het vlees zal zo mals
en sappig zijn dat
saus niet nodig is.
WINA BORN
MOET JE OUDgfitMfA MUIS AKET
AL<; esA) sooeT i-(j6«rNUi4/
OE OUDB-iALZ
oAioBfeoeoKKc-iPs opmeoEAi
HALLO, EAJ fclAAÊJ/-'
hoer IK DAM "Bf THUli-
fcDMST BeöEKEfEAT, STROP -
nv; SGHOEM vemias
/MLEOBeerM
FRED BASSET
De
avonturen
van
Join me lie
LUXOR: "The big bus", dag. 2.30,7.00
9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Lei.den
Kinderafdeling: dag. van 15 00-18 30 Bezoek aan e
12 Ongevallendienst elke.dag Academisch
Ziekenhui?; behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 yur (Diacones-
CAMERA: "Once upon a time in the senhuis) en van vrijdag 13 00 uur tot za-
West", dag. 2.00 en 8.00 uur. 12 jaar. Na- terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
chtvoorstelling: "Heavy traffic", vr. en
za. 11.30 uur. 16 jaar.
LIDO I: "Slap shot", dag. 2.30, 7.00 en
9.15 uur. zo. ook 4.45 uur. 16 ,aar. Bezoekuren ziekenhuizen
LIDO II: "The sound of music", dag. 2.3U Diaconessenliuis:
en 8.00 uur. AL. Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
LIDO III: "Daar komen de Russen", dag. Avondbezoekuur 18.^-19.30 uur. KirT-
2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur. derafdeling dagelijks van 14 00-19 00 uur
AL. alleen voor ouders zondag 14.00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
thuis", beneden 14 jaar hebben geen toegang op
/dein
ook 4.45 df kinderal
ng-
_r dag. 2.00 Elizabeth-zlekenhuis
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 u
uur. AL.
TRIANON: "Een brug 1
en 8.00 uur. 16 jaar.
Dmv »m 4 -J 3e KLASSE: Volwassenen dagelijks van
REX: Een potente jongen op de porno- 14 00-14 45 uur en van 1830-19 30 uur
toer", dag. 7.00 en 9.15 uur. 16 jaar. Kin- Kraamafdeling: dag van 11 15-12 00 uur
dermatmee: Peter en de vbegende au- (a|k.en voor echtgenoot) van 15.00-16.00
tobus dag. (beh. zo.) 2.30 uur AL. Na- uur en van 18 30.19.30 uur. Laatste krvar.
er van ™dd"S- en avondbezoek b*
het bokje vr. en za. 11.30 uur. 16 jaar. byshow.
ie KLASSE: Volwassenen dagelijks v
11 15-12 60 uur en van 14 00-14 45 uur
vj»n 18.30-19 30 uur
Kraamafdeling: dag van 11.15-12 00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15 00-16 00
uur en van 18 30-19.30 uur Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek
Kinderafdeling: dag van 15.00-18.30
Academisch-Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als voljjt
Elke dag'
14 15-1500 uur.
18.30-19 30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vïijdaq:
18.30-18.45 uur.
Zaterdag en zondag.
1 cfooi
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken
Bezoektijden Kinderkhniek
Dagelijks
15 00-15 45 uur.
18 30-19.00 uur
Bezoektijden ktnderófdehng
Elke dag:
14 15-15.00 uur.
18.30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13 30-
14.15 en 18 30-19 30 uur; 3e klas 13 30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14 15 uur alleen voor echtgenoten
Geluidshinder Schiphol
Klachten-over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in-
peluidshinder Schip
