Heiloord
niets hebben
A
"Jij moet worden
zoals wij zijn"
Geslotenheid kerkelijke gemeente Wpnnt in_ commnnicatie
Kerkdiensten
kent er niks meer van. Zelfs de
psalmen zijn veranderd. Al die mo
derne muziek. Dat vinden ze wel
mooi, maar voor mij hoeft het niet.
Tot de oorlog ging mijn man ook
mee. Daarna niet meer. Toen zag hij
het niet meer zo. Hij vindt het best
als ik wel ga. Dan maakt hij de boel
aan kant en zet koffie. Maar sinds ik
hier woon ga ik niet meer. Je kent
toch niemand, tenminste de mees
ten niet. Vroeger, toen dominee
Hart hier nog was, ging ik wel eens.
Die kon je begrijpen. Maar ik ben
een paar keer naar dominee Hoog
geweest, en daar snap ik niks van.
Het is natuurlijk zo, dat als je dan
eens gaat en je snapt het niet, dan ga
je helemaal niet meer.
Ze zijn hier wel eens geweest voor
de vrouwenvereniging. Maar dat is
niks voor mij. Ik ben 's avonds
graag thuis. Ik ben geen vereni
gingsmens. Mijn man trouwens
ook niet. De ouderling is hier al ja
ren niet meer geweest. Dat doen ze
ook al niet meer tegenwoordig. Nou
hoeft het niet van mij hoor. De
wijken worden zo groot. Ze kunnen
toch alles niet meer doen zoals
vroeger.
Het kerkblad lees ik wel. Maar niet
die grote stukken. Eigenlijk alleen
maar wie er vertrokken zijn en ook
wel wie er preken, maar dat komt
omdat mijn dochter het er nog wel
eens over heeft. Een paar jaar gele
den is er nog eens een ouderling
geweest. En die zei zoiets van dat
ieder lid de kerk zoveel kost en als-
je dan niet betaalt, dan wordt dat
moeilijk. Dan willen ze je schrap
pen. Nou, dat vond ik zo erg, want
we betaalden elke week. Toen ik
dat zei, hoefde het ineens niet meer.
Als je wel betaalt, word je dus niet
geschrapt. Dat vinden we voor de
kerk wel gek"
Contact verbroken
In dit boekje van de landelijke
evangelisatiecommissie, dat be
doeld is als een "bezinningsnota
voor de synode van de Gerefor
meerde Kerken", maakt men ken
nis met de denkbeeldige plaats
Heiloord en zijn bewoners. De
namen van de mensen die erin aan
het woord komen zijn evenmin
echt, maar de situatieschets is niet
verzonnen.
cipiële achtergrond. Men maakte
die eenvoudig omdat de minst be
voorrechte groepen een groot aan
tal mensen omvatten, de commu
nicatie tussen de kerken en deze
groeperingen nagenoeg is verbro
ken en omdat de resultaten van
deze bezinning ook gegevens kun
nen opleveren voor de communica
tie van het evangelie naar andere
groepen in de samenleving.
"Een onthutsend gegeven", noemt
de commissie dit.
In Heiloord zelf
De wijk Heiloord, deel van de
100.000 inwoners tellende stad
Blokkendam, is een voorbeeld van
een woongebied waarin de huis
vesting matig tot slecht is. De fi-
Ze is tot stand gekomen naar aan
leiding van gesprekken met men
sen over hun beleving van en hun
ervaringen met de kerk. De op
dracht aan de commissie "Evange
lisatie" was, na te gaan waardoor de
kerk de band met mensen die beho
ren tot de onderkant van onze sa
menleving nagenoeg verloren
heeft.
Er werd gepraat met leden van de
"evangeliserende" gemeente - zij
toch kunnen een belangrijke rol
spelen in de communicatie van het
evangelie in eigen omgeving -, uit
eraard met buitenkerkelijken en
ook met mensen die dagelijks in
hun werksituatie met "laagst-
geklasseerden" in aanraking ko
men, zoals pastores en maatschap
pelijke werkers. De gesprekken
met en over "kans-armen" vorm-'
den het voornaamste materiaal
waaruit de schets is opgebouwd.
De keus van de commissie om zich
te richten op mensen die deel uit
maken van de onderste geledingen
van de samenleving, had geen prin-
Hét knelpunt in de comnTunicatie
naar tie laagst-geklasseerden is de
geslotenheid van de kerkelijke
gemeente, zo concludeert de
commissie, die dit ook als titel.,
voor haar nota heeft gebruikt.
Deze conclusie stoelt op twee erva
ringen: ten eerste de klacht van de
mensen zelf dat de kerk geen
"thuis" biedt, en ten tweede de er
varing van de gemeenteleden dat
de betekenis van het évangelie en
van de eva gelieverkondiging voor
de problemen van het alledaagse
leven s eeds minder duidelijk
wordt. Het gevoel bestaat dat de
kerk bezig is zich af te sluiten van
de wereld om zich heen. Een en an-,
der maakt dat het proces van ver
vreemding en ontkerkelijking
doorgaat.
nanciële positie is voor de meeste
bewoners redelijk in die zin dat
velen net boven de grens van het
minimum-inkomen zitten. Een
deel leeft er duidelijk onder.
De gezinnen zijn doorgaans groot.
Men trouwt jong en er komen snel
kinderen. De contacten van de
Heiloord-bewoners liggen voor
namelijk in de wijk zelf. Het on
derwijs staat op een vrij laag ni
veau. Verder dan lager beroepson
derwijs komen de meeste Heiloor-
ders niet. De gemiddelde leeftijd
van de kerkelijke medewerkers ligt
boven de 45 jaar.
Er zijn ook zeer positieve punten op
jte sommen. Zoals een hecht fami
liecontact, burenhulp, geen over
trokken bezorgdheid voor de toe-
ZATERDAG 9 JULI 1977
Mevrouw Terzijde en haar 7* I
man hebben een poos gele- m "f"* TK\ O AAn
den belijdenis in de kerk V II Illl^II^X II llll^ L
gedaan. "We geloven wel", v
zegt zij, "maar niet in de mmmmmammmmmmmmm (.mhhmhmi
kerk. Dat hoeft van ons niet.
Voor mijn man - hij is chauf
feur - hoeft het helemaal
niet. In de week een ruw le
ven en zo, en dan zondags
naar de kerk, dat klopt vol
gens hem niet. Dat is toch
schijnheilig?"
Het verhaal van mevrouw Terzijde,
woordelijk opgetekend in een nota
van de landelijke commissie
"Evangelisatie" van de Gerefor
meerde Kerken, is nog niet af.
"Ik had al nooit zoveel zin om naar
de kerk te gaan. Dat komt, denk ik,
door vroeger. Mijn ouders hadden
dominee Ongezien. Die is nooit we
zen kijken. Ze waren zeker niet be
langrijk genoeg. Nou, dat vonden
wij rot hoor. En nu pas weer zoiets.
Mijn man, mijn schoonzusje en ik
wilden op oudejaarsavond naar
"De Tent". Dat jeugdcentrum hier
•van de gereformeerde kerk. En wat
dacht je? We mochten er niet in,
want we waren geen lid. En ze we
ten dat we geen lid kunnen worden,
omdat mijn man haast nooit thuis
is. Nou, we konden mooi weer gaan.
In de kerk kunnen ze je niet tegen
houden. Maar je hebt het gevoel dat
je er niet bij hoort. Er is geen sfeer.
En dan kom je er een keer met
kerst, en dan zingen ze alleen uit dat
nieuwe boek. Nou, dat hadden we
natuurlijk niet. Dus zaten we weer
voor Piet Snot.
Nou, we hebben kennissen genoeg.
Maar daar zitten geen gereformeer
den bij. We voelen ons erg prettig
hier in Heiloord, en we zouden be
slist niet weg willen".
Dat was dan het relaas van me
vrouw Terzijde.
Zo anders
Mevrouw Rand, 60 jaar, belijdend
lid, heeft ook zo haar ervaringen.
Ze is moeder van drie gedoopte
kinderen en woont al elf jaar in
Heiloord.
"Vroeger in Oost kende je elkaar en
je wist als die of die niet in de kerk
was, dan was ie zeker ziek. En als je
uit de kerk kwam, dan zong je die
versjes nog eens. Die deden je wat.
Maar tegenwoordig is het allemaal
zo anders. Die nieuwe versjes. Je
komst, geen bezeten drang om ten
koste van anderen hogerop te ko
men, en een vermogen om van het
moment te genieten.
Hoewel de Heiloorders een bui
tenstaander steeds ontvangen,
wordt die pas geaccepteerd, als hij
gewoon doet. Geen poeha heeft.
Van hoge heren en vreemde instan
ties moet men niets hebben.
De commissie "Evangelisatie"
beantwoordt daarom de vraag wié
daar nu wel de "communicatie van
het heil" zou moeten verzorgen
met: "de zender moet in Heiloord
zelf gevonden worden".
Opvallend is dat de groep kericie-
den geen doorsnee is van de bevol
king van het stadsdeel. Oplei
dingsniveau en inkomen liggen in
die kring wat hoger, al zijn er ook
erkleden die op de onderste tree
van de maatschappelijke ladder,
(staan.
Weinig openheid
Maar de kerkelijke groepering
vertoont daarnaast een gesloten
mentaliteit Er is geen solidariteit
met de Heiloorders en hun situa
tie.
Het gebrek aan openheid wordt
pijnlijk geïllustreerd door het lijstje
onderwerpen dat op de vergade
ringen van de wijkkerkeraad aan de
orde is geweest. Het zijn voorname
lijk de binnenkerkelijke proble
men waarmee men daar de uren
vult. Van enige aandacht voor de
mensen in hun directe woon- en
leefsituatie bleek niets, zodat men
zich kan afvragen of de gemeente
nog wel een boodschap heeft aan
haar eigen omgeving.
In deze afgeslotenheid van de ker
kelijke gemeente proeft de com
missie "Evangelisatie" de vooroor
delen die een soort "gesloten cir
cuit" van eigen groepstaal en eigen
groepsgedrag hebben geschapen..
Vooroordelen die iets dwingends
hebben en die eigen belangen moe
ten rechtvaardigen, zoals: "iii mag
niet zijn'zoals je ben maar je
moet worden zoals wij zijn"; "jij
moet op zondag naar de kerk, an
ders ben je geen christen". Deze ge
slotenheid blokkeert de communi
catie.
Volgens de commissie "Evangeli
satie" is dit de beslissende vraag; of
de kerk van Heiloord zelf dit geslo
ten circuit kan doorbreken. Of zul
len het toch altijd enkelingen
blijven die het moeten doen? Enke
lingen die er uitbreken en zich één
verklaren met de Heiloorders, met
als gevolg dat zij wellicht voor de
kerk verloren zijn.
Uit het leven
Het verhaal van Heiloord en zijn
bewoners is uit het leven gegrepen.
Als in de gang van Gods heil naar
de mensen stagnatie optreedt, moet
er aan de bel getrokken worden.
Dat heeft de commissie "Evangeli
satie" met haar stuk over de geslo
tenheid van de kerkelijke gemee
nte willen doen.
Ze voegt aan haar nota nog een vijf
tal kernvragen toe opdat ieder die
het stuk onder ogen krijgt er gron
dig mee bezig kan zijn.
Het heil is het waard, op de vragen
van Heiloord een antwoord te zoe-
ken.
S. J. de Groot
Wijken als "Heiloord" vindt men in
de steden overal. De man of vrouw
■die de aansluiting tussen bewoners
en evangelie probeert te herstellen
zal in Heiloord zelf gevonden moe
ten worden, meent de landelijke
commissie "Evangelisatie" van de
Gereformeerde Kerken, die daar
over een nota voor de synode heeft
geschreven.
0J4-l-IJJ.il 1I4J JJ>
Mevrouw Terzijde: "We geloven
wel, maar niet in de kerk"
LEIDEN - Herv. Gem.: Hoogl. kerk 10
dr. Noorman Bussum, 11.45 oec. stud,
dienst; Marekerk 10 ds. De Jong, 5 hr.
Christ; Maranathakerk 10 ds. v. Achter
berg; Bethlehemkerk 10 dr. Kamma;
Bevrijdingskerk 9 ds. Bovenberg; Vre-
deskerk 10 ds. Van Til; Waalse kerk geen
dienst; Acad. Ziekenh. 10 ds. Bakker;
Diac.huis 10.30 ds. Hemmes; Merenwijk
10 ds. Van Leeuwen. Geref. Kerk: Zuid-
erkerk 10 ds. Brederveld; Petrakerk 10
ds. Sijtsma; 7 ds. Wilschut Haarlem;
O.Vest 10 ds. Wilschut, 5 ds. Sijtsma; Ma
ranathakerk 10 ds. v. Achterberg, 5 ds.
Bovenberg; Bevr.kerk 9 ds. Bovenberg,
5 ds. Brederveld; Groenhoven 10.30 ds.
Bovenberg; De Mirt 10 hr. v. d. Velden;
Mierennest 10 hr. Huigen; Merenwijk 10
ds. Van Leeuwen. Dolerende Noodge-
meente Groot Leiden (Pieterskerkstr. 1):
8.30 en 5 hr. Maaskant. Geref. Kerk Vrijg.
(Herengracht 70): 10 en 5.Chr. Geref.
Kerk (Steenschuur 9): 10 en 5 ds. Rebel
te R.dam. Geref. Gem. (N. Rijn): 10 en
4 30 ds. Boogaard. Geref. Gem. in Ned.
(Beth.kerk Driftstraat): 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgracht):
10.15 ds. Van Malssen te Leiderdorp.
Remonstr.-Doopsgez. Gem. (Pieters
kerkstraat 1): 10 ds. Kuipers. Baptisten
gemeente (O. Rijn 3): 10. Evang. Chris
tengemeenschap (Middelstegracht 3):
br. Dikkes. Zendingswerk Midderna-
chtsgroep (Zoeterw.singel 21): 10 hr. v. d.
Keur. Evangeliecentrum Zijlsingel 2: 10
hr. v. d. Stouwe Wezep, di. Edgar Holder.
Leger des Heils (Hooigracht): 10 en 7.30.
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijndijk 24): 9.30
en 4, wo. 8. Christian Science (Steens
chuur 6): 10.30. Kerk van J. Chr. v. d.
Heiligen der L. Dagen (Steenschuur 6):
10.15. Oud Kath. Kerk (Zoeterw.singel):
10. Vrij Kath. Kerk (Vreewijkstraat):
10.30 Rooms-Kath. Kerken Merenwijk
zat. 7, zond. 10; Haagweg zat. 7, zond. 9,
10.45,12 en 6.30: Steenschuur zat. 10en7,
zond. 8.30, 10, 11.30, 6 en 7; Lammens-
chansweg zat. 7, zond. 9, 10.30 en 6;
Haarl.str. zat. 7, zond. 9.30,10.45,12.15 en
6; Rijndijk 281; zat. 7, zond. 9.30 en 11.30;
Boshuizerlaan zat. 7, zond. 9.30 en 11;
Herensingel zat. 7,'Zond. 10.45, 12.15 en
6.30.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
ds. Wolthaus, avondmaal, 7 dr. v. Vliet
Hoogmade. Geref. Kerk: 10 kand. Ver
burg Zw.dam, 6.30 kand. Geerling Alp
hen. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds.
Oosterbroek Opperdoes. R.K. Kerk: zat.
7, zond. 7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.; Adventskerk 9.30 ds. Hane-
maayer, 6.340 ds. Bogers; Kruiskerk 9.30
ds. Blenk Woubrugge; Opst.kerk 9.30 ds.
Bogers; Salv.kerk 6.30 ds. De Roos
R.dam; G. Herderkerk 9.30 ds. v. d. Ree;
De Bron 9.30 dr. v. Santen, ds. v. d. Ree;
Oudsh.weg 10 ds. Joor-Cannegieter;
Sionskerk 10.30 hr. Bor Alphen, 7 ds.
Koudstaal Bolnes. Geref. Kerk:
Salv.kerk 9.30 ds. Koenekoop, 6.30 ds.
De Roos; Mar.k. 9.30 ds. Vree, 6.30 ds.
Doesburg; G.H.kerk 9.30 ds. v. d. Ree,
6.30 ds. Verheul; De Bron 9.30 ds. v. San
ten, 6.30 ds. v. d. Ree. Geref. Kerk Vrijg.
Buiten V.: 8.45 en 6.30 ds. Borgdorff.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30. Oud Geref.
Gemeente: 9.30en4,dond. 14 juli 7.15 ds.
v. Voorthuijsen. Baptistengemeente: 10
en 6.30 ds. Koekkoek. Volle Evang. Gem.
(school Preludeweg), 10 hr. De Jong
Rijswijk. Leger des Heils: 10 en 6.30 uur,
Com. de Vlamingstr. Remonstrm ring:
10 ds. Kolkman. Moluks Prot. Kerk: 9.30
ds. Tomasoa. Moluks Evang. Kerk: 11 ds.
Sitanala. R.K. Kerken: Bonifaciusk. zat.
7, zond. 8.30,10 en 11.30; Piuskerk zat. 7,
zond. 9,10.30 en 11.45; De Bron zat. 6.30,
zond. 8.30 en 11.
BENTHUIZEN - Herv. Gem.: 9.30 en 6.
Geref. Gem: 9.30 leesdienst, 7 ds. Boog
aard Leiden, di. 12 juli 7.30 ds. Verwey..
BODEGRAVEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 9.30 ds. De Vreugd, 6.30 ds. De
Rooy Zoelen; Salv.kerk 9.30 hr. Korte-
noeven Schoonhoven, 6.30 ds. De
Vreugd; Bethl.kerk 9.30 ds. Richter, 6.30
hr. Kortenoeven. Geref. Kerk: 9.30 en
6.30 ds. Buitenhuis.
BOSKOOP - Herv. Gem.: Dorpskerk
9.30 ds. Stelwagen, 6.30 ds. Leene, gez.
dienst; De Stek 9.30 ds. Leene. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Omta, 6.30 ds. Leene (in
herv. kerk); De Stek 9.30 ds. Leene. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 4.30 kand. v. d.
Boogert. Geref. Gem.: 9.30 en 6. Opwek
kingsgemeente (Concordia): 9.30. Verg.
v. Gelovigen (Nieuwstraat): 9.30 en 5.
R.K. Kerken: kerk zat. 7, zond. 8.45,10 en
11.30; Ontmoeting zat. 5.30, zond. 10.30.
HAZERSWOUDE-Herv. Gem.: 9.30 ds."
Geertsema, 6.30 kand. v. Harten Alphen.
Geref. Kerk: 9.30 mr. Wentink Voorburg,
5 ds. Omta Boskoop. R.K. Kerk: Het An
ker zat. 7, zond. 8.45 en 11.45; Bernardus
zond. 10; Haz. dorp zat 7, zond. 10 en
11.30.
HILLEGOM - Herv. Gem.: 10 ds. Roth-
fusz, 7 mevr. Sysling Leiderdorp. Geref.
Kerk: 10 mvr. Leitner-Nieuw-Vennep, 7
zie herv. Chr. Geref. Kerk: 10 leesdienst,
7 ds. Biesma Lisse. R.K. Kerk: Mart.kerk
zat. 7, zond. 8.30, 10, 11.30 en 12.45; Jo
zefkerk zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gem.: 10 dr. v.
Vliet, avondmaal. R.K. Kerk: zat. 7, zond.
10.
DE KAAG - Herv. Gem.: 9.30 ds. Car-
stens, avondmaal. R.K. Kerk: zat. 7,
zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Dorpskerk 9.30 ds. Teygeler, 6 ds.
Overgaauw Valkenburg; Ontm.kerk 10
ds. Bouman Heerde, 6.30 ds. v. d. Bank,
Ede, jeugddienst. Geref. Kerk: 9.30 ds. v.
d. Horst, 6.30 hr. Brouwer. R.K. Kerk:
zat. 7, zond. 9.30 en 11.45.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem.: N.
Kerk 10 ds. Vink, 6 ds. Catsburg; Oude
Kerk 8.30 ds. Vroegindewey, 10 ds.
Vroegindewey, 6 hr. Kielder Geesbrug;
Ichtuskerk 10 ds. Hovius, 5 ds. Boer;
Pniëlkerk 9.30 hr. Kielder, 6 ds. Vroe
gindewey te Eemnes; Gr. v. Pr.school 10
ds. Arkeraajs; Hoeksteen 10 doven-
dienst, 10 d.s Koch Mannheim Duitse
dienst; Overduin 2 ds. Baas. Geref. Kerk:
Vr.kerk 9.30 ds. De Vries, 5 ds. v. d.
Horst; Tr.kerk 9.30 hr. Brouwer, 6.30 ds.
De Vries. Geref. Kerk Vrijg.: 10.15 en
3.30. Geref. Kerk Vrijg. Buiten V.: 8.45 en
7 kand. Borgdorf Utrecht. Chr. Geref.
Kerk: 10 en 5ds. v.d. Ent. Geref. Gem. 10
en 5 ds. Kuijt, West-Irian. Volle Evang.
Gem: (Voorstraat 100): 9.45.
•KOUDEKERK AAN DEN RIJN-Herv.
Gem.: 10 ds. Boer Katwijk, 7 zie geref.
Geref. Kerk: 8.30 ds. Swierts, 7 drs. Kat-
tenberg V.schoten.
LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref.
Kerk: Dorpskerk 10 ds. Knorth; Hoofd-
straatkerk 10 ds. Doesburg, 6.30 ds.
Knorth; Scheppingkerk 9 mevr. Sysling.
Baptistengemeente: heden 7 bidstond,
zond. 10 hr. De Vries, 5 „Rondom de
open bijbel". R.K. Kerk: zat. 7, zond. 9 en
10.30.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds. De
Vree. Geref. Kerk: 9.30 dr. Houtman
Amstelveen, 7 ds. Los; camping 10.30 ds.
Los. R.K. KERK: zat. 7, zond. 7.30, 9.30
en 11.15.
:"£1
r _J
LISSE - Herv. Gem.: grote kerk 9 ds.
Keuning Noordwijk, avondmaal, 7 hr.
Hoffenaar Voorhout; Pauluskerk 10.30
dr. ds. Keuning Geref. Kerk: 10 en 7 ds.
De Wit. Geref. Kerk Vrijg.: 10.15 en 4.30.
Geref. Kerk Vrijg. Buiten V.: 9 en 5. Chr.
'Geref. Kerk: 10 en 4.30 ds. Biesma. Ge
ref. Gem.: 10 en 4AKENBERG. Oud Ge
ref. Gem.: 9.30 en 3.
RJC. Kerk: Agatha kerk zat.
.30. 10 en 11.30; Poelhuys zat. 7, zond. 9
èn 11.30; Mariakerk zat. 7, zond. 8.30, 10
en 11.30; Engelbew. zat. 7, zond. 7.30,
9.30, 11 en 5.45.
NIEUWKOOP - Hen'. Gem.: 9.30 hr. v.
Zetten Amersfoort, 7.30 ds. Baljé Breu-
kelen. Geref. Kerk: 8.45 ds. v. d. Heiden
Zw.dam, 3 ds. Los Leimuiden. Chr. Ge
ref. Kerk. 9.30 en 2.15 ds. v. d. Ent. R.K.
)Kerk: zat. 7, zond. 7.30, 9 en 10.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 hr. De
Jong Leimuiden, 6.30 ds. Lindenburg
Ter Aar. Geref. Kerk: 9.30 en 5 kand. v. d.
Wal A'dam. R.K. Kerk: zat. 7, zond. 9 en
11.
NIEUW-VENNEP - Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 3 stud. Groenleer Apeldoorn.
R.K. Kerk: zat. 7, zond. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gem.: 9.80 Rana.
Rosman, 7 kand. Bor. Geref. Kerk
(Woerdense Verlaat): 10 ds. Vanhaelen
Mijdrecht, 7 ds. Griffioen Woerden. R.K.
Kerk: zat. 7.30, zond. 9 en 10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gem.: geret. KerK
Binnen 9.30 ds. Elgersma, grote kerk
Binnen 7 mevr. Meulendijk Rotterdam;
Zee kerk Hoofdstr. 10 ds. Cupedo t Mi
chielsgestel, 5.30 kand. Bakker Sassen-
heim; De Rank 8B0 dsd. Arkeraats Kat
wijk, 3.30 hr. Visser Gouda, 8 Duitse
dienst. Geref. Kerk: Hoofdstr. 10 ds.
Heemskerk O.geest; Vinkenlaankerk
9.30 ds. Elgersma (met herv.), 7 ds. Elger
sma; v. d. Bergh-st. 11 ds. Kuiper. Cam
ping De Wulp: 8.45 ds. Kuiper. Ned. Prot.
Bond: 10.30 ds. Visser te Leiden. R.K.
Kerken: Binnen zat. 7, zond. 8, 10 en
11.30; Zee zat. 7, zond. 9, 11 en 7.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10 ds. Carstens De Kaag; De Zilk 10 ds.
Streefland te Nijkerk. Witte Kerk 7.30
deken Schoonebeek. R.K. Kerk: Jozef
kerk zat. 7, zond. 8, 10 en 11.30; Viktor-
kerk' zat. 7, zond. 8, 9.30, 11 en 6.
OEGSTGEEST - Herv. Gem.: Groene
Kerk 9.30 ds. Hoekstra; Pauluskerk 10
prof. dr. Jansen Schoonhoven;
Gem.centr. 10.30 ds. Wagenvoorde; Van
Wyckerslooth 4.30 ds. Wagenvoorde.
Geref. kerk: 10 ds. Vegter, avondmaal, 7
ds. Brokerhof, avondmaal. Geref. Kerk
Vrijg. Buiten V.: 8.45 br. Angkren, 3 br.
attema. R.K. Kerk: Will.kerk zat. 7, zond.
9,10.30 en 12; Bon.kapel zat. 6.30, zond. 9
en 11. Volle-Evangeliegem. (gem.centr.):
4 ds. v. d. Brugge.
OUD ADE - R.K. Kerk: zat. 7, zond. 8.30
en 10.30.
VOORHOUT - Herv. Gem.: 10 ds. Bro
kerhof, avondmaal. R.K. Kerk: zat. 7
zond. 9, 10.30 en 11.45.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 hr De Reus Leider
dorp. Geref. Kerk: 9.30 ds. Verheul Alp
hen, 6.30 ds. 1.1534Rijsburg. R.K. Kerk:
UZAT. 7, zond. 8.15, 9.45 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN - R.K. Ker
ken: S. P. Banden zat. 7, zond. 8, 9.30,11
en 12.15; M. Pres. zat. 7, ZOND. 9.30 en
11.
RIJNSATERSWOUDE - Herv. Gem.:
9.30 dsd. Kool Katwijk, 7 ds. Oostenbrug
Ridderkerk. Chr. Geref. Kerk: 9.30
dienst, 2.15 ds. Bouw.
RIJNSBURG - Herv. Gem.: grote kerk
9.30 ds. v. Niel, 5 dr. v. Roon Alblasser-
dam; Betljelkerk oon Zeist, 7 ds. v. Niel.
Geref. Kerk: Petrakerk 9.30 ds. Baayen,
5 ds. Wilschut Haarlem; Immanuelkerk
8.30 ds. Zijlstra Delfzijl, 5 ds. Elgersma
Noordwijk; Mar.kerk 9.30 ds. Flinter-
man Den Haag, 5 ds. Baay CAPING 10
mevr. Ravensbergen. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 5 kand. Visser Veenendaal.
Eveng. Christengemeente (aula mavo):
10. R.K. gemeenschap (aula
tuinb.school): zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. Kerk: zat. 7,
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gem.: 9 en 10 ds.
Van Teylingen Sprang-Capelle, 6.30 ds.
v. Winterswijk Bennebroek. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Helderman Badhoeve
dorp, 7 br. De Ridder. Chr. Geref. Kerk:
10 ouderling Klok, 5 stud. Groenleer
Apeldoorn. R.K. Kerk: zat. 7, zond. 8,
9.30 en 11.
*TER AAR - Herv. Gem.: 9.30 ds. linden-
burg, 6.30 ds. v. Hoegee te Alphen. Geref.
Kerk: 10 en 5 prof. Nauta. R.K. Kerk:
Langeraar zat. 7, zond. 8,9.30,11 en 12.15;
dorp 9 en 12.
VALKENBURG - Herv. Gem.: 10 ds.
Overgaauw, 6.30 ds. Teygeler Katwijk.
Geref. Kerk -B* kand. Ravensbergen
Rijnsburg, 6.30 ds. Flinterman Den
Haag.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 10 ds. Meijering; Hulp en Heil 10
mevr. ds. Menken; aula NH 8.30 ds.
Sijtsma Leiden. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds.
v.t Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 leesdienst,
2.30 ds. Hordijk. R.K. Kerken: M. Gods-
kerk zat. 7, zond. 8, 10 en 11.30; Lauren-
tiuskerk zat. 7, zond. 8.30, 10.30 en 12
aula NH 11.
WADDINXVEEN - Herv. Gem.: Brug-
kerk 9.30 ds. v. d. Heuvel, 6.30 ds. Verwe-
lius; Hoeksteen 9 kand. Bor, 6.30 ds. v. d.
Heuvel; Bethelkerk 9.30 ds. Verwelius, 5
ds. Oosterom; Immanuelkerk 9.30 hr.
Stroo, 7 ds. Peters. Geref. Kerk: Kruis
kerk 9.30 ds. Rullman, 5 ds. Swierts,
Ontm.kerk 9.30 ds. Swierts, 5 ds. Rull
man. Oud Geref. Gem.: 10 en 6.30. Chr.
Afgesch. Gem.; 9.30 en 5 ds. Verloop.
Volle Evang. Gem. (Lindengaarde 17a)
9.30. Remonstr. Gem: 10 ds. Hoff-
Visscher. R.K. Kerk: Viktorkerk 10;
Ontm.kerk 8.30 en 11.45.
WARMOND - He~v. Gem.: 10 kand.
Bronkhorst Leiden. R.K. Kerk: zat. 7
zond. 8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv. Gem.: Dorpskerk
10 ds. Wiersma, 4.30 ds. Tukker, 7 orge
lbespeling Kievietkerk 10 dr. Frederik-
se; Messiaskerk 10 ds. v. Zanten; Dorps
centrum 9.30 ds. Tukker. Geref. Kerk: 10
en 7 ds. Zijlstra Delfzijl; zuid 10 lees-
WOUBRUGGE - Herv. Gem.: 9.30 ds
Blenk, 6.0 ds. Hanemaayer. Geref. Kerk:
9.30 ds. Huizebosch, 6.30 ds. v. d. Heiden.
R.K. Kerk: zat. 7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Nicolai. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 7 ds.
Nicolai. R.K. Kerk: zat. 7, zond. 9 en
10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem.: 10 ds
Baart te Oegstgeest. R.K. Kerken: Jans-
kerk zat. 7.30, zond. 9.30; Chr. Dienaar-
kerk zat. 7, zond. 8.30 en 10; Rijndijk
Meerburgkerk zat. 7, zond. 10, 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Reyenga te Leiderdorp, 6.30 ds. Lefeber.
Geref Kerk: 9.30 ds. v. d. Heiden, 6.30 ds.
Hu' ebosch.
