'Je bent een
soort hond
en je moet
blaffen'
C/HÖ\mgmmma]
toegeljcht
Honderdduizenden toestellen bleven aan...
OP TELEVISIELOZE AVOND
'Componist'Dimitri van Toren maakt zich zorgen
Goede reis en denk om uw waak
vlammen.
Verstandig met aardgas. Er is alle reden voor.
VRIJDAG 8 JULI 1977
ijle]
PAGINA 5
HILVERSUM - De Nederlandse ra
diostations-vooral Hilversum 3 -
en de televisiestations van Duits
land en België hebben in hoge
mate geprofiteerd van de televi-
sieloze avond op 2 mei van dit
jaar. toen als gevolg van een sta-
kingsaetie van de geluidstechnici
van de NOS Nederland 1 en 2 wa
ren uitgevallen.
Dit is een van de conclusies van een
door de afdeling kijk- en luiste
ronderzoek van de NOS ingesteld
onderzoek naar de reactie van het
Nederlandse televisiepubliek. De
resultaten zijn vastgelegd in het
gisteren verschenen rapport
..Voorshands geen televisie".
Jan alle ondervraagden zou
driekwart (ruwweg geschat goed
voor ruim acht miljoen Neder
landerszonder staking die
avond naar de Nederlandse tele
visie hebben gekeken. De overige
24 procent (ongeveer 23 miljoen
landgenoten) zou de televisie toch
al niet hebben aangezet.
Van die ruim acht miljoen had 28
procent het in zekere mate verve
lend gevonden niet naar de Ne
derlandse televisie te kunnen
kijken. Een deel van hen had het
gevoel gekregen niet zo best op de
hoogte te blijven van wat er alle
maal gebeurde. Kleinere groepe
ringen hadden het gevoel gehad
met zo goed meer met anderen te
kunnen meepraten over wat er in
de wereld aan de hand was of
hadden het vervelend gevonden
zich niet meer te kunnen ont
spannen bij de televisie.
Zij met name moeten er voor hebben
gezorgd dat de gemiddelde luis
terdichtheid voor de Hilversumse
radiostations enkele procenten
hoger was dan onder normale
omstandigheden en dat de ge
middelde kijkdichtheid naar de
Duitse en Belgische televisie on
geveer driemaal zo hoog werd.
Vooral de Vlaamse uitzending
van Belgie haalde opvallend hoge
kijkdichtheden voor journaal -en
het spelletjv-Macro"
"Eindelijk heb ik eens een paar
dingen kunnen doen waar ik an
ders nooit toe zijn gekomen" was
de verzuchting van een van de
vele tientallen briefschrijvers
aan de NOS, van wie er overigens
een groot aantal afkeurend over
de staking sprak.
Deze briefschrijver bleek de spreek
trompet te zijn van twintig pro
cent van de ondervraagdendie
nu door de staking aan andere
zaken waren toegekomen. Onge
veer 11 procent van hen had meer
tijd besteed aan het lezen van de
krant, eenzelfde percentage had
de tijdschriften aandachtiger
doorgenomen, 14 procent was in
een boek gedoken. 23 procent had
de avond doorgebracht met
gezelschaps- en kaartspelletjes.
Kleinere aantallen hadden klusjes
opgeknapt, in de tuin gewerkt,
geschilderd, brieven geschreven,
de fiets gerepareerd, puin gestort,
gehandwerkt, de auto gewassen,
gepuzzeld of platen gedraaid.
Toch bleef een aantal Nederlanders
die avond nog "hopen". Want on
dank shet projecteren van de me
dedeling dat de televisie
uitzendingen waren vervallen
bleven honderdduizenden toestel
len aan staan. Om kwart voor ze
ven. toen het kinderprogramma
Barbapapa in de lucht moest ko
men. lichtten meer dan een mil
joen beeldschermen op. Dat aan
tal daalde wel snel tot ruim
600.000 even na zeven, maar 's
avonds om elf uur bleken er nog
altijd meer dan 200.000 toestellen
ingeschakeld te zijn op Neder
land 1 of 2.
Het onderzoek werd gehouden op de
twee dagen volgend op de tele vi
sieloze avond onder de personen
van twaalf jaar en ouder die deel
uitmaken van het wekelijkse
NOS-telefoonenquéte panel. Van
de 515 geënqueteerden reageer
den er 388.
De optrek die Dimitruv Toren („componist", staat er achter
zijn naam in het telefoonboek) zich in het Brabantse Veld
hoven verworven heeft, mag op z'n minst riant worden
genoemd. Een driedimensionale advertentie voor een
droomhuis in bosrijke omgeving, van alle gemakken voor
zien. met zwembad en zo meer.
We registreren het complex. Zeg
gen: je woonthier aardig. Meerniet.
Dimitri: „Laat ik meteen, om mis
verstanden te voorkomen, de vraag
beantwoorden die in veel inter
views met mij doorlopend gesug
gereerd wordt. Nee, de vraag wordt
vrijwel nooit gesteld, maar ik voel
altijd een soort stil verwijt op de
achtergrond.
Onderbreken hem: laat maar zitten,
voorlopig niet geïnteresseerd.
Van Toren: ,,Ik wist bijvoorbeeld
niet dat je een fotograaf zou mee
brengen. Het geeft me een onrustig
gevoel, omdat ik, zover het mijn
zelfde stem, maar de vriendelijk-
vrolijke riedeltjes zijn verdwenen,
er zijn geen refreinen meer om mee
te zingen. En bovenal: zijn teksten
zijn niet alleen pessimistisch, maar
Door
Frans H appel
ook angstig. Je vraagt je af of hij
«...uai, «o-, ntuuyngc- 1 eventuele elfde elpee ooit nog
«.in, mijn huis, mijn privé betreft, de
publiciteit zoveel mogelijk buiten Dïmitri: Dat is eerlijk Tsja, ik
de deur wil houden. Op het podium kIk
ben ik gewend dat
Alles gepakt en gezakt? Goeie reis. Maar
vóór u de huissleutel omdraait nog even iets
anders uitdraaien: de waakvlammen van uw
geiser en fornuis. Als die uur na uur en dag
na dag voor niets branden, is 't zonde van
i stem als een koffie-
v-nv-imuamreuwiMiaa. me molen heb Het is eigenlijk ook
kijken. Buiten het theater weet ik j100** mÜn ^ee geweest om liedjes
nooit zo goed hoe ik mezelf moet Saan zingen. Mijn gezang, mijn
manifesteren. Een poosje geleden re^en-beter gezegd, zijn in de loop ik...
had ik het in Utrecht. Ik stapte uit cier 'aren wel iets beter geworden, gekomen. Ik
de trein en ik had opeens een man
met een camera op m'n nek. Voor
dat soort dingen ben ik als de
dood".
„Maar goed, we zitten hier, jij stelt
die vraag niet, en toch wil ik hem
beantwoorden Dimitri van Toren:
je leeft zo comfortabel, hoe is dat te
rijmen met je liedjes die voor het
merendeel sociaal geëngageerd
zijn? Moet ik dit zeggen: ik heb ja
ren lang erg hard gewerkt. Vroeger,
toen ik overdag ook nog als etaleur
bij een warenhuis in dienst was
kwam ik bijna niet aan slapen toe.
Overdag dat warenhuis en 's nachts
liedjes schrijven. Ik heb echt hard
gewerkt en dat doe ik nog steeds. Ik
ben zeer produktief, al zeg ik het
zelf, maar met geld verdienen ben
ik in wezen nooit bezig geweest. Ik
zie bijvoorbeeld het nut niet in om
als de bekende artiest een winkel
centrum te openen, of een aftrap
voor een voetbalwedstrijd te ver
richten. De laatste maanden heb ik
tot driemaal toe een aanbieding af
geslagen om mee te werken aan een
STER-spot. Daar ben ik eigenlijk
een beetje trots op. De visie die ik
op deze wereld heb, wordt alge
meen als links aanvaard en dus in
strijd met de manier waarop ik leef.
Onjuist, want luister; ik ben geen
protestzanger, ik protesteer ner
gens tegen. Ook niet tegen bezit.
Ook niet tegen de toestanden in de
Derde Wereld. Dat is vechten tegen
de bierkaai. De verdwazing waar
we met z'n allen in zitten, daar gaat
't me om. Het gaat rot in de wereld,
het wordt steeds rotter en..."
Chaotisch
Vragen Dimitri van Toren of hij er
bezwaar tegen heeft dat we het in
terview nu even van hem overne
men. Hij. verontschuldigend:
„Neem me niet kwalijk. Het lukt
me steeds beter om me helder uit te
drukken, maar soms blijf ik chao
tisch in het gesprek"
Hij wacht nu werkelijk op wat er
komen gaat. Welnu: de negen lang
speelplaten die in de loop van ne
gen jaar over de teksten, de muziek,
de stem en het gitaarspel van Dimi
tri van Toren berichtten, gaven
steeds dezelfde reactie. Deze: oh ja,
Dimitri van Toren, de jongen met
die neuzelstem. die zo nu en dan
echt goede teksten heeft, maar het
blijft jammer dat zijn muziekjes en
refreintjes vaak een handje uitste
ken naar de commercie. De tiende
elpee die onlangs verscheen, titel
„Uiterlijk wel. innerlijk nooit", is
opeens anders. Natuurlijk die
maar goed... Nee, ik geloof dat ik
nog steeds niet een plaat van mezelf
zou kopen".
Hij is anders geworden.„De laatste
jaren zie ik totaal het nut niet meer
om zes keer in een liedje een refrein
te zingen. Ik wil verhalen zingen, ik
heb er behoefte aan gekregen om
dingen te vertellen in een soort bal
lade vorm. Daarmee kun je ook op
het podium iets opbouwen.
Daarom heb ik tegenwoordig ook
weer veel meer plezier in optreden.
Met verkoopsuccessen als „He kom
Lied voor kinderen", was
heel andere sfeer terecht
tiedeliedom. Er was toen opeens
een moment dat ik dacht: wel ver
domme. heb ik daarvoor nachten
lang liedjes zitten schrijven?"
Toch maakt hij deel uit van het me
dium dat grammofoonplaat heet en
waar een industrie aan vast zit. Di
mitri van Toren: „Dat realiseer ik
me maar al te goed. Dat medium
kan ons teisteren! Mij in ieder geval
wel. Of je wilt of niet: Hilversum III
komt tot je. Als je thuis de radio niet
aan hebt, dan schettert er wel mu
ziek in de supermarkt of in de win
kel waar je een overhemd ,ivilt ko
pen. Mijn zoontje keek laatst naar
Toppop, terwijl ik hem een verhaal
ADVERTENTIE
't geld. Daar kunt u in uw vakantie wel iets
leukers voor doen. Heeft u een gasboiler
met een waakvlam die lastig weer is aan te
krijgen? Laat die dan branden, maar zet de
boilerthermostaat op de laagste stand.
Publikatie van het Ministerie van Economische Zaken,
de Vereniging van Exploitanten van Gasbedrijven in
Nederland (VEGIN) en N V Nederlandse Gasunie
Correspondentie-adres: 'Verstandig met aardgas',
postbus 19 te Groningen, waar u ook gratis het boekje
'Warm wonen' kunt krijgen
voorlas. Omdat hij toch ook horen
wilde wat ik te vertellen had, was
het geluid van de televisie zacht ge
zet. Ik keek met e^n oog naar het
scherm. Daar was de popwereld:
zonder gelui^fblijven er alleen gri
massen over, gezichten waar geen
fleur opzit, waarop Het Afscheid al
te lezen staat. Aan die verdwazing
zal ik niet toegeven. En gelukkig
hoef ik dat ook niet. Ik ben ontzet
tend blij dat mijn platen een niet te
grote maar vaste afname hebben
gevonden, waardoor ik min of meer
in de schaduw, zonder op de top
van de ladder te staan mijn werk
kan doen. Eigenlijk kan het me niet
stil genoeg om me heen zijn als-
ik maar te eten heb".
Zo erg?
Zijn laatste plaat. Zoals gezegd
pessimistisch, angstig. Vertrekt hij
morgen of pas overmorgen naar
Verre verten, waar het heel mis-
'schien beter is?
„Toen, jaren geleden, mijn album
„1963-1964" uitkwam, werd er ge
zegd: „Goh, Dimitri, zo erg is het
toch niet op deze wereld! En bij het
Verschijnen van mijn album „Zui
pen we dansen of hard weglopep",
'kreeg ik dezelfde reactie. Begrijpe
lijk. In die tijd kwam de flower
power opzetten, alles kon, er wer
den fijne ideen ontwikkeld en ook
ik ben toen een beetje in slaap ge
sukkeld. Toch: je bent een soort
hond en je moet blaffen. Bij het ver
schijnen van „Uiterlijk wel, inner
lijk nooit", zei iemand dat de foto
op de hoes me zo helemaal laat zie-
meneer had er dus duidelijk niets
van begrepen. Mijn teksten op deze
laatste elpee zeggen dat ik enerzijds
de hele toestand die ik om me heen
ervaar moet accepteren. Ik kan er
niets tegen doen. Maar innerlijk
ben ik het er niet mee ensn voel ik
me mee verantwoordelijk".
Versukkeling
Met mijn laatste plaat heb ik mezelf
in een omlijnde positie gemanoeu
vreerd. Dat weet ik. In een volgend
album zal ik de zaken verder moe
ten toespitsen. De hele versukke
ling, de desillusie vooral van men
sen. De mensen hebben alles ge
kregen waar ze naar verlangd heb
ben, maar- er is niks aan toege
voegd. Er is niet
lengstukken om d<
het gareel te brengen. Als de groot
ste uitvindingen van deze eeuw, als
televisie en aspirine straks hun
verdovende werking niet meer
hebben, dan zou er een vervanging
moeten zijn. En die is er niet"
Hoe moet ik duidelijk maken dat ik
bijvoorbeeld in de steden het verval
waarneem, het desolate, de ver
paupering? En dat geweld! Heus, ik
was laatst weer eens in Amster
dam... ik zou er 's avonds niet meer
alleen langs een gracht durven lo
pen. Ach, als je gewoon met goed
fatsoen naar het voetballen gaat,
loop je al de kans in elkaar ge
deukt te worden".
Veel eerder in het gesprek zei Dimi
tri van Toren al: „Ik kan van prak
tisch alle dingen die je onder de
loep neemt een perspectief teke
nen. En verdomd, vaak klopt het
nog ook".
NEDERLAND 1
18 45 - Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Black Beauty (NCRV)
19 30 - Gevecht om de dorpsvijver
19.55 - Ilonka en Marika (NCRV)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Kojak (NCRV)
22.40 - Muzikale meditatie (NCRV)
22.50 - Journaal (NOS)
22.55 - Tour de France (NOS)
NEDERLAND II
18.30 - Tour de France (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - De vrouw van zes miljoen
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - Op losse groeven (TROS)
20.50 - Aktua-TV (TROS)
21.30 - De verpleegsters (TROS)
22.20 - Koning en keizer (TROS)
23.10 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
18.10 Jo
ker??. Aansl.: Jokerclub. 18.55 Journaal.
(Regionaal progr. NDR: 19.00 Sporto-
verzicht. 19.30 Actualiteiten 19.45
Zandmannetje. 19.55 Nordschau-
Magazin. 20.26 Die Madchen aus dem
Weltraum 20 59 Programmaoverz.
WDR: 19.00 Regionaal nws. 19.05
Programma-informatie. Aansl. Teken
film. 19.45 Documentaire. 20.15 Hier und
Heute. 20 45 Hit urn 4tel vor 8.). 21.00
Journaal en weerbericht, met reisweer-
bencht. 21.15 Sieben Ohrfeigen. 22.50
Der Sinn. 22.55 Reportage 23.20 Jour
naal, weerbericht en weerbericht voor
het weekend. 23.35 Sport. 0.15 Tatort.
1.40 Journaal.
DUITSLAND II 18 00
Journaal. 18.10 Documentaire serie.
18.35 Actualiteiten en muz. 19.20 Slap-
0.15 Journaal.
DUITSLAND III WDR: 19.30
TV-cursus gescheidenis. 20.45 Regio
naal nws. Gezamenlijk progr met
NDR:21 00 Journaal en weerbericht.
21 15 DeOnedinline. 22.05 Documen
tairefilm. 22.50 Documentairefilm. 23.35
Kamermuz. 0.25 Journaal.
BELGISCHE TV
BELGIE VLAAMS 18.55 Te
kenfilmserie. 19 00 Zomeragenda 19.10
Religieus progr 19.40 Mededelingen en
Eens was in veel Engelse dorpen de vijver het centrale punt.
Hier werd water geput en de dieren werden er gedrenkt. Veel van
die vijvers zijn of verdwenen of vervuild en verwaarloosd. Maar
sinds enige tijd bestaat er in Engeland een tendens om de dorps
vijver weer in ere te herstellen en met hernieuwde zorg te omrin
gen, een gevolg van onder meer grote inspanningen van een
autofabriek In "Gevecht om de dorpsvijver"een film in de
reeks Survival die met speciale onderwatercamera's werd opge
nomen wordt getoond dat zo'n vijver biologisch een belangrijke
en boeiende leefgemeenschap kan vormen. NCRV, Ned. 1.
Tijdens Film International Rotterdam 1976 werden twee films
van de Hongaarse Judit Elek vertoond: "Een Hongaars dorp" en
"Een alledaagse gebeurtenis". De films werden weliswaar met
een tussentijd van enkele jaren opgenomen maar sloten toch op
elkaar aanzo zeer dat er met recht van twee delen gesproken kon
Met instemming van Judit Elek en met adviezen van de Hon
gaarse culturele vertegenwoordigster in Nederland, Erika De-
dinsky, componeerde de NCRV uit de twee delen een film, die als
nieuwe titel Jlonka en Marika" meekreeg.
Judit Elek las in een Hongaars damesblad over een tamelijk
welvarend mijnwerkersdorpwaar het voor de vrouwen niet
direct nodig is dat ze werken en hun grootste zorg is zo snel
mogelijk te trouwen. Judit Elek ging met de camera naar het
dorp toe, sprak met verschillende meisjes en informeerde naar
hun aspiraties. Twee meisjes traden geleidelijk aan op de voor
grond.De ëen wil trouwen.de ander werken Ilonka is verliefd op
een jongen die door haar familie niet wordt geaccepteerd en
tracht desalniettemin haar doel te bereikenMarika volgt tegen
alle regels en "adviezen in een opleiding tot machinebankwerk-
ster. "Ilonka en Marikaom 19.55 uur op Nederland 1.
TROS-aktua van vanavond (21.00 uur, Nederland 2 is voor een
deel gewijd aan de problematiek rond de Zuidmolukkers. An
dere onderwerpen in deze nieuwsrubriek zijn de kabinetsforma
tie de salarispositie van het overheidspersoneel en een sfeerver-
haal rondde Tour de France, speciaal over Didi Thurauen diens
ploegleider Peter Post.
HILVERSUM I
VRIJDAG 8 JULI 18.00 (S)
Van Dijk ScHoonderwalt b.v. 18.30
Nws 18.41 Marktberichten. 18.44 (S)
Filmklapper, nws. uit de bioscoop- en
filmwereld. 19.30 (S) Edwin, praten en
zingen. 20.00 (S) In antwoord op uw
schrijven. 22.25 Overweging. 22.30 Nws.
22.40 (S) Goal met vakantie. 23.55
tuinbouw. 12.30 Nws 12.41 (S) Wegens
vakantie gesloten, aktual. en muz. 14.30
(S) Nederl. Artiesten Revue. 15.30 Nws.
15.33 (S) De Rode Loper, gasten, verha-
17.30 Nws. 17.32 (S) Din
gen v
HILVERSUM II 18 00
Nws. 18.11 (S) Embargo. NOS: 20.00
Nws. 20.05 (S) Europees Concertpo
dium. Radio Symfonie Orkest Saar-
brucken met piano: klassieke muz. 22.15
NOS-Cultuur. 23.00 (S) Met het oog op
morgen: 23.05 Aktualiteitenoverz.
Radio- TV. 23.10 De Krant van morgen.
23.20 Den Haag vandaag. 23.52 Even ont
spannen voor het slapen gaan.-.voga.
23.55 Nws.
HILVERSUM III (18.03 De
vacaturebank). VOO: 19.02 (S) De Neder
landse top-40. VPRO" 20.02 (S) Vpro-
vrijdag-op-drie. 23.02 (S) Amigos de Mu-
sica. AVRO: 1.02 (S) Radio Pandora. 2.02
(S) 'n Nachtje AVRO.
HILVERSUM I
ZATERDAG 9 JULI
7.00 Nws. 7.02 (S) Z O VARA's zaterda
gochtendshow. <7.30 Nws 7 41 Dingen
van de dag. 8.30 Nws. 8.36 Gym voor de
huisvrouw.) 10 30 Nws. 10.33 (S) VARA's
voettocht. 11.00 <S) Radioweekblad
maakt Z.l. 12.26 Meded. voor land- en
(8.00 Nws. 8.11 Aktua-ochtendeditie.)
10.00 Tien om kindershow. 10.30 Aktua-
sportcafe. (11.00 Nws 11.03 Wegwezen:
inform, zaterdagochtendprogr. 12.49
OVERH.VOORL.: Exportiviteiten. 13.00
Nws. 13.11 Aktua II 13.30 Louis Arm
strong Story 14.30 Cabaretcetera. 15.00
Polderpopparade. 16.00 Nws. 16.03 De
Europarade. (Vanaf 17 00 in stereo).
17.55 Meded.
HILVERSUM III NCRV: ~.02(S)Pop
Station 8.03 (S) Happy Sound 9.03 (S)
In. NOS: 10.03 (S) Voorbeschouwing
Tour de France. NCRV 10.06 (S) Muziek
bij de koffie. 12.03 (S) Los Vast. NOS:
14.03 (S) Radio Tour de France.
HILVERSUM IV
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Reveille.
9.00 Nws. 9.02 (S) Pianomuziek. 9.40
AVRO-thema. 10.00 (S) Muziek van Pur
eed en tijdgenoten. 11.26 (S) Vioolcon
cert. 12.00 <S) Pistache in de zomer. 14 00
Nws. 14.02 (S) Pistache in de zomer, ver
volg. 14.30 (S) Muziek uit Frankrijk.
16.00 In de i
Muziekfestival v
