Buiten Europa aanhang
Lefèbvre maar gering
Hermens gelouterd
na zijn retraite
Amerikaans
jongenskoor
optoernee
Polugajevski
maakt zware
crisis door
Vrijwilligers gezocht
voor opvang Chilenen
imimriiifill
Record op 10.000 meter
Bram Madera eerste geplaatst
op tennistoernooi Forescate
DINSDAG 5 JULI 1977
Rebelse
bisschop
moet het
hebben van
Frankrijk
Correspondenten van het Britse persbureau Reuter heb
ben eens in het buitenland gekeken hoe groot de aanhang is
van monseigneur Marcel Lefebvre, de tegen „Rome" rebel
lerende Franse aartsbisschop, die in het Zwitserse Econe
een eigen seminarie heeft en voor de instandhouding van
de aloude roomskatholieke geloofsleer eigen priesters
wijdt.
Zijn volgelingen zj te vinden in Frankrijk en enkele andere
Westeuropese landen.
Het is de correspondenten van Reuter gebleken, dat er
buiten Europa, naar verhouding, maar weinig aanhangers
van Lefebvre zijn.
In Brazilië het „grootste katholieke
land ter wereld", tonen zelfs de
meest behoudende rooms-
katholieken volledige trouw aan de
apostolische stoel. Er zijn berichten
geweest dat mgr. Lefebvre een be
zoek zou brengen aan Mexico, maar
op sympathie van de zijde van het
episcopaat had hij daarbij niet be
hoeven te rekenen, want dat staat
vierkant achter de paus.
In rk kring wordt eraan getwijfeld,
of het traditionele katholicisme
veel aantrekkingskracht heeft voor
de plattelandsbevolking van
Latijns-Amerika. De ongeveer 5000
traditionalisten in Argentinië die
de besluiten van het tweede Vati-
kaanse concilie afwijzen, behoren
overwegehd tot het rechtse blok
van welgestelden, maar zelfs zij
hebben geen kritiek geoefend op de
paus of steun gegeven aan Lefeb-
Het episcopaat van de Verenigde
Staten neemt een ontspannen hou
ding in ten aanzien van de kleine
conservatieve groeperingen in dat
land. Wel heeft een kerkelijke
woordvoerder in New York gezegd,
dat dfN DIE DE HERVORMIN
GEN VAN 1968 afwijzen en zich'
houden aan het concilie van Trente,
geacht worden „buiten de kudde
van de kerk" te staan.
Op de Filippijnen, het enige katho
lieke land in Azië, heeft mgr. Le
febvre volgens betrouwbare kerke
lijke kringen geen aanhang.
Blinde trouw
De Ierse katholieken zyn al
bekend om hun blinde trouw aan
paus en kerk. De traditionalisten in
Groot-Brittannië hadden aanvan
kelijk sympathie voor het stand
punt van mgr. Lefebvre, maar hij
heeft ze van zich vervreemd door
wat zij gaan beschouwen als een
onprettige rechtse politieke opvat
ting.
Er us weinig steun voor Lefebvre in
België. Ook in Spanje en Portugal.
In Oost-Europa, waar de rk kerk,
verschillend van land tot land, be
perkt, is in haar activiteit, is nauwe
lijks enig teken van belangstelling
voor Lefebvre te bespeuren. Polen,
waar de rooms-katholieke kerk de
grootste van alle Europese landen
is, heeft wel heimwee naar het
„rijke roomse leven", maar men
heeft het er te druk met het voort
bestaan onder een communistisch
bewind.
In Oostenrijk heeft mgr. Lefebvre
enkele honderden volgelingen en
in de Westduitse Bondsrepubliek
veronachtzaamheden vorig jaar
een tienduizend gelovigen een
waarschuwing van hun bisschop
pen om niet de mis te horen die Le
febvre was komen opdragen.
In Zwitserland kwam het weekblad
"Weltwoche" er in september vorig
jaar door middel van een enquête
achter, dat 1 op 4 Zwitserse katho
lieken achter Lefebvre staat. De
bisschop opereert vanuit het over
wegend katholieke kanton Valais
(Wallis). In Italië zijn maar een paar
honderd openlijke volgelingen. Va
ticaanse kringen vermoeden dat er
nog een paar honderd méér zijn,
maar zij gaan niet met de bisschop
mee in zijn ongehoorzaamheid aan
de paus.
Vervoering
Mgr. Lefebvre moet het dan ook
voornamelijk hebben van Frank
rijk, zijn geboorteland. Zijn geboor
testad Rijssel vestigde in augustus
vorig jaar de aandacht op zich door
een met veel publiciteit omgeven
mis volgens de antieke ritus, tegen
een waaschuwing van het kerkelijk
gezag in.
Lefebvres Franse volgelingen pra
ten over de bisschop met een soort
mystieke vervoering. Nadat zij een
aantal jaren genoegen hadden ge
nomen met afgehuurde sportzalen
als plaats van samenkomst rond
Lefebvre, bezetten zij in februari de
parochiekerk van St. Nicholas du
Chardonnet in Parijs, om van het
Franse episcopaat een eigen kerk
gebouw af te dwingen. Zij kregen er
een aangeboden, maar vonden het
te onbereikbaar.
Elke zondag stromen nu duizenden
"Lefebvristen" naar de bezette
kerk om er hun geloof te beleven als
was er nooit een tweede Vatikaans
concilie geweest.
LEIDEN - Dit is het British
Columbia Boys Choir uit Van
couver dat vrijdagavond om
kwart over 8 onder auspiciën
van de Stichting Orgelcentrum
(De Bilt) een concert geeft in de
Pieterskerk te Leiden.
Was het eerst de bedoeling dat
het koor een toernee zou maken-
door Japan en Australië, het
gouden jubileum van de orga
nist FeikeAsma was aanleiding
deze reis uit te stellen en naar
ons land te komen. Met mede
werking van de jubilerende or
ganist geeft het nu in een groot
aantal plaatsen een uitvoering
Het jongenskoor werd in 1968
opgericht. Asma ontdektehet
op een toernee die hij in 1969
door Canada maakte, en intro
duceerde het in ons land. Sinds
dien is hij muzikaal adviseur
van het koor en begeleider als
het in Nederland is.
Het programma van vrijdag
vermeldt naast de koorzang ook
een viertal orgelsoli.
HAZERSWOUDE - Behalve de
opvanggroep voor politieke
vluchtelingen, waarover wij za
terdag in deze rubriek schreven,
is in Alphen aan den Rijn sinds
kort ook een team vrijwilligers
bezig met de opvang en begelei
ding van vluchtelingen speciaal
uit Chili, zo meldde Ineke Klin
kenberg van de stichting maat
schappelijke dienstverlening
„Midden-Rijnland" te Hazers-
woude ons.
Na de staatsgreep van 1973 in dit
Zuidamerikaanse land zijn vele
Chilenen gedood, gevangen ge
nomen of gevlucht. De Neder
landse regering heeft toen, ge
volg gevend aan een oproep van
de Verenigde Naties, direct een
groep vluchtelingen uitgeno
digd. Later zijn er nog meer groe
pen in staat gesteld, als politieke
vluchtelingen naar ons land te
komen.
Ineke Klinkenberg; „De gezinnen
worden na aankomst in ons land
in opvangcentra ondergebracht,
waarna ze, zo gauw er plaats is,
verhuizen naar een gemeubi
leerde flat in de Bijlmermeer.
Daar kunnen ze met hun gezin,
waarmee zij pas in het vliegtuig
naar Nederland, voor het eerst na
twee en een half jaar gevange
nschap, herenigd werden, ver
blijven tot ze een definitieve
woonplaats hebben gevonden.
In deze gemeente wordt de verdere
opvang voorbereid door een ba
sisteam, dat bestaat uit vrijwilli
gers, een taaldocent en een maat
schappelijk werker. Het team
kan de vluchtelingen vooral hel
pen met persoonlijke contacten
en het wegwijs maken in de
woonplaats. Het is geen
kwestie van liefdadigheid, maar
van betrokkenheid. Van de vrij
willigers wordt daarom ver
wacht, dat ze begrip hebben voor
humanitaire en politieke pro
blemen van het vluchtelinge
nschap".
Het basisteam, dat op het ogenblik
uit vijf mensen bestaat, zoekt nog
enige vrijwilligers. Er wonen nu
twee Chileense gezinnen in aal
hen en drie andere worden nog
verwacht.
Ineke Klinkenberg ten slotte: „Het
is fijn, als een aantal vrijwilligers
Spaans spreekt, maar het is niet
strikt noodzakelijk."
Belangstellenden kunnen contact
opnemen met: Ineke KLinken-
berg, stichting „Midden-
Rijnland", telefoon 01720-94841.
De Raad van Kerken in de oostelijke mijnstreek (Limburg) heeft in een
uitvoerig schrijven de ministerraad attent gemaakt op een "groeiende
vertrouwenscrisis" in dat gebied als gevolg van onvervulde beloften van
vervangend werk voor de gesloten mijnen.
"Daar de overheid verantwoordelijk is voor de sluiting van de mijnen, zal
ze ook doeltreffende maatregelen moeten nemen om de creativiteit en het
initiatief in de mijnstreek te bevorderen", aldus de raad, die graag een
bijdrage wil leveren aan de "herwaardering van de arbeid".
Over de grote pendel van Limburg naar West-Duitsland zegt het schrijven,
dat ieder de vrijheid heeft te werken waar hij of zij wil, maar dat de stroom
Limburgers naar het buurland voortkomt uit gebrek aan werk in de eigen
streek en dus geen vrijwillige maar een gedwongen zaak is. Bovendien
biedt de pendel alleen uitkomst voor mensen tot een bepaalde leeftijd. Er
is ook geen perspectief voor de administratief geschoolden.
De Raad van Kerken dringt bij de regering aan op invoering van "duplo-
banen" en op vervroegde pensionering om op die manier het beschikbare
werk eerlijk te verdelen. "Verder zal alles gedaan moeten worden om de
toenemende apathie in de mijnstreek tegen te gaan en het vertrouwen in
de overheid te herstellen. Te veel oud-mijnwerkers die al meermalen
werkloos zijn geworden, voelen zich maatschappelijk afgedankt".
Aldus de Raad van Kerken in de oostelijke mijnstreek.
Hogeschool
Een pand aan de Willem Barendsstraat in Amersfoort is beschikbaar ge
komen voor de colleges van de dit jaar opgerichte "Evangelische Hoge
school". De school begint in september met meer dan dertig studenten.
Bestuur en docenten .vinden dat voor een eerste collegejaar genoeg.
Een commissie uit het bestuur voert nu een financiële actie om de begro
ting sluitend te krijgen. Er is tot dusver 60.000 aan giften binnengeko
men, maar de begroting voor het eerste jaar beloopt 300.000.
De Evangelische Hogeschool is opgericht door mensen die vinden dat de
bijbel en de christelijke belijdenis aan de bestaande universiteiten en
hogescholen niet genoeg tot hun recht komen. De wetenschap heeft daar
het bijbelse wereldbeeld verdrongen. En in die sfeer wil men de eigen
jongeren liever niet laten studeren.
Het oude kabinetorgel (18de eeuw) in de hervormde kerk te Leiderdorp
is verkocht aan een particulier buiten het dorp. Het heeft enkele jaren
dienst gedaan, toen het grote orgel in restauratie was. Na de ingebruikne
ming van dit orgel is het niet meer gebruikt. Het was bovendien zelf weer
aan restauratie toe.
Beroepingswerk:Hervormde Kerk - beroepen te Utrecht W.S. Duvekot
Den Briel, te Oosternijkerk - Morra - Lioessens - Paesens (Fr.) kandidaat
J.M. van 't Kruis Nieuwveen; aangenomen naar Kapelle (Zeeland) J.G.
Barnhoorn Haulerwijk. Gereformeerde Kerken: aangenomen naar Sche-
veningen A. van der Zwaag Heerde. Gereformeerde Gemeenten: aange
nomen naar Lelystad kandidaat R. Kattenberg Krimpen aan de IJssel.
Salarissen
De Berlijnse protestantse bisschop dr. Kurt Scharf heeft op een bijeen
komst in Wuppertal gepleit voor salariële bezuiniging binnen de kerk, te
beginnen aan de top. Als de inkomsten van de Westduitse kerk uit de
belastinggelden niet meer voldoende zijn, dan moet, aldus Scharf, het
inkomen van de kerkelijke medewerkers worden ingekrompen.
Hij bestreed de opvattingen dat bij financiële zorgen het wérk dan maar
zou moeten verminderen. Niet de belastingopbrengst mag het aantal be
taalde medewerkers bepalen. Bepalend voor het aantal kerkelijke arbeid
splaatsen mogen alleen de problemen in de kerkelijke gemeenten zijn. Er
moeten juist medewerkers worden ingezet waar een bepaalde nood hulp
vereist, aldus Scharf.
Mensenrechten
De Nederlandse bedrijven die vestigingen in Brazilië hebben voelen er
niet voor, zich met schendingen van mensenrechten in dat land te be
moeien. Dat is de strekking van de reacties die de commissie Ontwikke
lingssamenwerking (KOS) van de Gereformeerde Kerken in Nederland
kreeg op haar brief aan deze bedrijven. Eind vorig jaar werden 62 be
drijven aangeschreven. Ongeveer 30 hebben tot nu toe geantwoord en
geen van deze bleek bereid stappen te ondernemen.
De KOS stelde drie vragen: of het bedrijfsleven in zijn relaties met Brazilië
de mensenrechten in ogenschouw wil nemen, of het bereid is met Zending
en Werelddiakonaat bij de Braziliaanse autoriteiten aan te dringen op
eerbiediging van de mensenrechten en of het de KOS op de hoogte wilde
brengen van zijn visie op de situatie daar.
De KOS wijst er nog op, dat Braziliaanse bedrijven zich onlangs hebben
uitgesproken voor herstel van de rechtsorde. Dat zou, aldus de gerefor
meerde commissie, voor Nederlandse bedrijven een extra reden moeten
zijn hun stellingname te herzien.
De christelijke gereformeerde kerk van Nieuwkoop herdacht haar zes
tigjarig bestaan. Ds. H. C. van den Ent uit Katwijk aan Zee, die consulent
van deze kerk is, ging voor in een jubileumdienst. Hij herinnerde eraan,
dat de kerk zestig jaar geleden begon in een paardenstal.
STOCKHOLM - Op de eerste dag van de internationale
atletiekwedstrijden in Stockholm, de z.g. Dagens Nyheter
Games, heeft Jos Hermens zijn plaats bij de wereldtop her
overd. En hoe! Op de 10.000 meter gaf hij de kersverse
Keniase wereldrecordhouder samson Kimombwa verbluf
fend sterk partij en verloor slechts met vier seconden ver
schil in de fameuze nieuwe Nederlandse recordtijd van 27
minuten 41,3 seconden. Een verbetering van ruim vijf se
conden van zijn oude toptijd die hij twee jaar geleden liep in
Londen.
De inzinking waaraan de 27-jarige
Nijmeegse onderwijzer leek ten
onder te gaan na het echec van
Montreal, is voorgoed voorbij. Het
was de laatste weken reeds duide
lijk merkbaar dat een nieuwe Her
mens de atletiekarena's betrad.
Vrijer, gemakkelijker, veel minder
gespannen dan voorheen. Dat
bleek reeds tijdens de Spartaspelen
toen hij onder vrij ongunstige
weersomstandigheden op de 1500-
meter desondanks een uitstekende
tijd in de boeken liet schrijven. Zijn
herziene training heeft een herbo
ren mens van de dikwijls veel ge
plaagde Hermens gemaakt. Een
man van weinig woorden, die wel
eens schamper aandoen, maar toch
een man die voor zijn sport leeft en
dit ook met daden wil bewijzen. Dat
deed hij vóór het Olympische ge
weld in Montreal, maar hij schoot
tekort tijdens de ware test. Het had
erop dat moment de schijn van dat
Jos Hermens voor de atletiek verlo
ren was gegaan. Een schitterend at
leet met ongekende mogelijkheden
leek de sport de rug te hebben toe
gekeerd. Maar in zijn "retraitepe
riode" heeft Jos Hermens gevoch
ten tegen alles en iedereen, maar
vooral tegen zichzelf. Uit deze strijd
is hij gelouterd tevoorschijn geko
men, hoewel hij tijdens de eerste
wereldkampioenschappen veld
loop opnieuw hevig teleurstelde.
T^et was zijn laatste harde Jes. Een
trainer trok zich het lot van
de Nijmegenaar aan en dat hij nu de
goede weg is ingeslagen, demon
streerde hij in Stockholm waar hij
zich met een klap weerftussen de
allerbes.ten ter wereld liep. Dat in
dit ongekende geweld - liefst tien
man doken onder dé 29 minuten -
Gerard Tebroke geen rol van bete
kenis kon spelen is bijna vanzelf
sprekend. Maar toch leverde Te
broke een voortreffelijke prestatie
af met zijn 28.26,2, waarmee hij be
slag legde op een zevende plaats.
Schitterend
Van schitterend niveau was ook de
strijd op de mijl, waarop maar even
tjes negen man binnen de vier mi
nuten bleven. De gerenommeerde
Tsjech Palchy was de snelste met
3.54,7, waarmee hij de Keniaan
Waigwa een halve seconde voor
bleef. In dit gevecht bezweken de
twee Nieuwzeelanders Walker
(3.55,5 vierde) en Dixon (3.57,8, ze
vende). Ook de Pool Malinovski,
die toch met 3.59,4 nog binnen de
vier minuten bleef, moest zich des
ondanks tevreden stellen met
slechts een negende plaats
Miklós Nemeth, het Hongaarse
speerfenomeen, was enorm op
dreef en liet de speer 94.10 meter
van zich in de grond neerkomen,
slechts 48 centimeter onder zijn ei
gen wereldrecord. De Cubaanse
tweevoudige Olympische kam
pioen Juanto Rena won de 800 me
ter, maar zijn 1.45,3 was niet verras
send. Een verrassing gaf wel het
kogelstoten te zien. De IJslander
Halldorsson, Europees indoor-
kampioen, trok met een stoot van
21.09 meter de overwinning naar
zich toe en versloeg daarmee de
Pool Komar - Olympisch goud in
1972 - die een afstand van 20.62 me
ter overbrugde. De 100 meter le
verde een triomf op voor de Ameri
kaanse sprinter Clancey Edwards
(10.32) waarmee hij de Cubaan Sil
vio Leonard achter zich liet: 10.43.
Het polsstokhoogspringen dat
ruim drie-en-een half uur duurde
leverde een fabelachtige winnaar
op in de persoon van de Amerikaan
Earl Bell, die de 5.60 meter gemak
kelijk passeerde. Tweede werd Dan
Ripley met 5.40 meter en derde de
Pool Kozakiewicz, die eveneens de
5.40 meter achter zich liet. Zes man
bleven boven de 5.20 meter.
Jos Hermens
VOORSCHOTEN - Bram Madera
is als eerste geplaatst op het tennis
toernooi van Forescate, dat van
daag begint. Het is overigens voor
de eerste keer in haar bestaan, dat
de Voorschotense vereniging een
open toernooi organiseert. Dat er
behoefte is aan dergelijke evene
menten mag blijken uit het enorme
aantal inschrijvingen. In de
D-categorie bijvoorbeeld staan er
128 namen op de lijst.
Na Madera, -./ï het herenenkel B. is
TEAN-speler Charles Asselbergs
als tweede geplaatst. Derde staat
tennistrainer Rob Hagendoorn en
vierde is" Sassenheimer Bob van
Overbeeke. Deze laatste heeft nog
het een en ander goed te maken, na
de verrassende nederlaag in de
halve finale van het toernooi in Sas-
senheim. De vijfde tot en met de
achtste plaats worden bezet door
Van Leeuwen, Theunissen, Blom-
mendaal en Dekker. Bij de dames is
L. v. d. Bijl als eerste geplaatst. I- j
wordt gevolgd door J. v. Berkelaer,
A. Hamming en M. Meyer. Overige
plaatsingen:
H.D.B.: 1. Koemans/Hagedoorn, 2.
Pauwels/Gelevert. D.D.B.: 1. A.
Meyer/A. Goemans, 2. Van Zuu-
ren/de Boer. G.D.B.: 1. H. Haks-
Berkelaar, 2. Asselbergs/Goemans.
H.E.C.: 1. W. J. de Jong, 2. J. Dries-
sen. D.E.C.: 1. B. Tombrock. 2. H.
van Paridon. H.E.D.: 1. M. Kante
been, 2. P. 't Mannetje. D.E.D.: 1. J.
van Wijk, 2.1. Koemans.
EVIAN - Lev Polugajevski is zich
zelf niet meer. Zowel zijn prestaties
op het schaakbord als de manier
waarop hij zich in het luxueuze
Franse rustoord Evian aan het Meer
van Genève schichtig en nerveus
voortbeweegt, duiden er op dat
deze nummer vier op de wereld
ranglijst een zeer zware crisis aan
het doormaken is. De tweede partij,
waarin Polugajevski met wit tegen
Kortsnoj moest proberen de snelle
achterstand van dit weekend goed
te maken, toonde op een pijnlijke
manier aan dat de afgezant van de
Sowjet-Unie niet los kan komen
van de zware psychische druk die
in dit duel tegen zijn vroegere
vriend Kortsjnoj, die hij nu niet
eens "meer mag begroeten, met de
dag groter wordt. Het Dame-
Indisch dat op het bord kwam deed
aanvankelijk nog wel geloven in de
witte positie, vooral toen Kortsnoj
met veel vertoon van zelfvertrou
wen een paar va banquezetten pro
duceerde, die hem in normaler om
standigheden wellicht de kop ge
kost hadden. Maar in plaats van
met de weerlegging kwam Poluga
jevski met een totaal verkeerd plan.
Hij zag een zwakke zwarte pion op
e6, concentreerde al zijn stukken
op de verovering van dit kleinood
en toen het moment dan eindelijk
daar was dat hij kon gaan incasse
ren bleek Kortsjnoj al lang van te
voren een listige valstrik in de stel
ling geweven te hebben, die wits
plannen in één klap tot een onuit
voerbaar hersenspinsel reduceer
de.
Alle witte stukken stonden nu op
het verkeerde been, ijlings moest
Polugajevski hergroeperen. De tijd
die daarmee verloren ging benutte
Kortsjnoj voortreffelijk: hij ruilde
de dames, lanceerde een mat-
aanval, die Polugajevski in tijd
nood zichtbaar tot geërgerde wan
hoop bracht en brak tenslotte af
met zeer goede kansen op een
tweede winstpunt in successie.
Waarmee deze match, waarin het
gaat om als eerste 8,5 punt te sco
ren, in feite beslist zou zijn. Kortsj
noj is namelijk in topvorm, terwijl
Polugajevski in zijn omgeving, be
halve zijn vrouw, eigenlijk nie
mand heeft om in bemoedigende
gesprekken moed te vatten.
Integendeel, de indruk bestaat dat
hij na een eventuele tweede neder
laag nog veel ellendiger en zenu
wachtiger zal worden dan hij nu al
is. Arme Polu: het zou wel eens een
korte match kunnen worden.
IBM-toernooi
Cor van Wijgerden was gisteren dé
man in het IBM-toernooi, Jan
Timman de grote verliezer. Van
Wijgerden wist zich in de zesde
ronde van de laatste plaats te wer
ken door een knappe zege op Ador-
jan. Timman verloor zijn partij te
gen Liberzon en lijkt nu definitief
kansloos voor de eindzege. Hans
Ree had gisteren last van de warm
te. Tegen Miles beging hij een
enorme flater en kon meteen opge
ven. Door deze overwinning nes
telde de Engelsman zich naast Ka-
valek, die remiseerde tegen Hulak,
op de eerste plaats. Donner is voor
lopig de beste Nederlander. Na zijn
remise tegen Panno staat hij oo een
gedeelde vijfde plaats.
