Leidsch Dagblad | 1977 | 4 juli 1977 | pagina 11

„Veel geleerd, vooral hoe het niet moet"

MERLIN Aouii-

jjê

r~i

Leidse Tourdelegatie na Fleurance:

MAANDAG 4 JULI 1977

PAGINA 11!

SPORT

SPORT

TOULOUSE IP ARIJS - Hoewel
zijn eigen trip naar de Tour be
paald geen succes werd, ziet
Dick Tesselaar de komst van de
Ronde-karavaan naar Leiden
volgend jaar toch wel zitten.
•)rHet bedrag at daarvoor be
taald moet worden door de men
sen van de Leidse stichting is
natuurlijk hoog voor zo'n spek
takeitje", vindt de weihouder
„maar Leiden komt daardoor
wèl een paar dagen in het cen
trum van de internationale be
langstelling."

Een gegeven dat de komst van
het Tourcircus in 1978 voor het
gemeentebestuur van de SleiL-
telstad erg attractief moet ma
ken. Vooral omdat de gemeente
zelf erin wezen niet al te gek veel
guldens voor neer hoeft te tellen.
Door een lang heersend misver
stand is er tot op de dag van
vandaag alleen sprake van een
garantiesom van 100.000 gul
den. Geldschieter Teekens zou
voor de rest van het
organisatie-bedrag instaan, zo

werd in de raad maar al te
graag gedacht. Niemand
daarin had tot voor kort kenne
lijk door dat de Vleesmeester al
leen ten opzichte van de
FRANSE tourorganisatie ga
rant staat voor het start
bedrag" van 360.000 gulden,
waarvan een deel inmiddels ge
stort is. De overige kosten, die
nog in de nodige tonnen kunnen
gaan lopen nu een Franse week
het sportieve evenement moet
gaan omlijsten, komen voor re
kening van het Leidse
organisatie-comité zelf. Dat be
sef is inmiddels wèl doorge
drongen. Tesselaar: ,JAaar die
100.000 gulden staat er nog
steeds als een garantiebedrag,
al zal er nu wel iets in de rich
ting van een subsidie moeten
gaan gebeuren. Of dat een ton
wordt, weet ik niet. Misschien
een mixture van garantie en
subsidie. Zo'n voorstel kan er
komen, maar dan moet de raad
er wel akkoord mee gaan."
Wat de beschikbai

datie betreft, heeft Leiden in ie
der geval niets te vrezen. Ge
brekkiger dan in het Zuidfranse
plaatsje Fleurance, dat dit jaar
als vertrekplaats fungeerde,
kan het moeilijk zoals Tesselaar
met eigen ogen heeft kunnen
aanschouwen. ,JJu ik het daar
gezien heb, begrijp ik niet dat
die Fransen zoveel babbels
hadden toen ze in Leiden waren.
De Groenoordhal deugde niet,
dit deugde niet en dat was ook
niet goed. Ze kunnen nu hun
mond maar beter houden."

Tesselaar is eenzelfde mening
toegedaan als de toch gere
nommeerde Franse hoffelijk
heid ter sprake komt. Daarmee
heeft hij inmiddels zulke slechte
ervaringen dat hij zelfs eerder
uit Auch „vluchtte" dan was
gepland. Voor hem hoefde het
bezoek aan „het. grote spekta
kel" al na de eerste dag niet
meer. ,Kijk," zei hij in het vlieg
tuig naar Parijs, „als ze nou
vooraf hadden gezegd dat ik
voor de lol kon komen kijken,
was het wat anders geweest.

Nu het allemaal zo officieel
ging, was het vooraf erg opge
blazen. Ik had bijvoorbeeld een
briefje gekregen van mijn amb
tenaren. Neem een mooi pak
mee, een Leidse stropdas en de
ambtsketting. Die staat niet op
een coltrui.Dat vond ikook,dus
heb ik dat advies opgevolgd,
maar het was wel de reden dat
ik er nog meer de pest in kreeg.

Vooral op het moment dat ik de
burgemeester van Fleurance,
die geen tijd had om mij te ont

vangen, over het parcours zag
rennen. Weliswaar ook in pak,
maar wel lekker zonder das."

Geslaagd

De eerste burger van het kleine
Franse plaatsje was trouwens
toch de gebeten hond. Ook de le
den van de Leidse Tourdelega
tie die al eerder waren gearri
veerd, hadden weinig lovende
woorden over voor die man.
Anders lag dat voor de overige
gemeentebestuurdersDie had
den zich bijzonder uitgesloofd
om het hun gasten naar de zin te
maken. De ontvangsten op
woensdag en donderdag/-
avond) waren uitstekend gere
geld, met een overdaad aan
drank en eten. Tijdens die bij
eenkomsten ook, hadden de
Leidse ambtenaren hun colle
ga's een tegel overhandigd,
waarna zij zelf een legpenning
in ontvangst hadden kunnen
nemen. Voor Van der Loo (wel
zijnszorg), Regeer wegbebake-

ning.Hugens (algemene zaken)
en La Rivière (hoofdinspecteur
van politie) kon de missie achte
raf toch in alle opzichten ge
slaagd worden genoemd. Dat de
trip vanTesselaar de mist in
ging lag dan ook bepaald niet
aan hen, zoals de wethouder zelf
ook begreep. Tesselaar ,fLe zul
len daar heel wat opgestoken
hebben."

Hijzelf had ondanks zijn gepi
keerdheid toch ook nog wel het
een en ander gezien. Enkel voor
zien van een blauw kaartje had
hij alles van zeer nabij kunnen
aanschouwen en was hij ner
gens tegengehouden door één
van de 150 gendarmes die op de
been waren. ,Jiet is natuurlijk
gemakkelijk als iedereen zo
maar door kan lopen, maar in
Leiden mag dat straks toch echt
niet gebeuren. Nu ik dit zo ge
zien heb, heb ik het idee dat we
bij ons alleen maar een paar
straten hoeven af te zetten vol
gend jaar. Zelfs dan zal het al
beter geregeld zijn

Wim van Duivenbode op de plek waar de renners „weggeschoten" wor
den: „Onbegrijpelijk dat agenten de startplaats een kwartier voor tijd nog
met dranghekken moesten afgaan schermen".

Deflvervalvoltrok zich verbijsterend snel voor de markthal (links) die
als perscentrum dienst deed. Ineens stond het parcours barstensvol men
sen, waren renners aan het proefrijden en zoemde de reclamekaravaan
over de wegen.

FLEURANCE/leiden
Eerste citaat:

"Zelfs al gebeurt er in Leiden een jaar lang niet meers, dan nog zal het met
de Tourstart beter gaan dan hier (gemeenteambtenaar Hugens, algemene
zaken).

Tweede citaat:

"We hebben hier veel geleerdvooral hoe het niet moet. De eerste de beste
amateurkoers in Nederland is beter georganiseerd". (Wim van Duivenbo
de, secretaris van de wielervereniging Swift).

Derde citaat:

"De Tourdirectie wil dat de eerste etappe vanuit Leiden naar Brussel zal
voeren. Best, maar ze willen ook over Dordrecht. Gebeurt niet. We gaan
gewoon over Hilvarenbeek of St. Willibrord.Nu we naar Brussel rijden zal
dat St. Willibrord wel worden. Dat betaalt minder, maar dat stelt ons wel
in de gelegenheid ook over Rijnsburg en Katwijk te gaan. Daar zullen we
niet van afwijken". (Joop Riethoven, directeur sportief van de Leidse
Tour stichting)

Vierde citaat:

"De heren hebben de aanval weer geopend op de Groenoordhal. De idee
daarin volgend jaar te moeten starten boezemt ze veel angst in. "Take it, or
leave it", heb ik gezegd. We starten in de hal,of we starten helemaal niet. Als
je het gedoe in Fleurance hebt gezien vraag je je af waar die mensen over
durven zeuren". (André de Jong, directeur Groenoordhal).

150 gendarmes neergepoot. Het
was nodig omdat alleen op het
marktplein dranghekken waren
geplaatst.

Hoofdinspecteur De La Rivière be
sefte dat hij meer agenten nodig zal
hebben. "Met de 90 mensen die in
Leiden direct inzetbaar zijn, redden
we het niet. We zullen er minimaal
60 extra nodig hebben en daarnaast
nog eens een aantal in burger. Bij
ons zal niemand op de route mogen
kómen".

krimpen en een verschil in stenen.
De renners zullen als het ware door
de stad slingeren. Verder zullen we
persé moeten voorkomen dat het
gaat zoals hier. Het is toch onmoge
lijk dat agenten een kwartier voor
de start nog met drankhekken de
startplaats van de renners moeten
afzetten"?

Toch moest dat gebeuren in Fleu
rance en het gebeurde ook toen be
paald niet afdoende.

Van alles wat de Leidse delegatie
vorige week by het bezoek aan de
Tour-startplaats Fleurance heeft
opgedaan, liep het gerezen zelfbe
wustzijn het meest in het oog. De
Stichting Tour de France in Leiden
1978 die zich aanvankelijk schuch
ter had opgesteld, zal een aanmer
kelijk harder standpunt aannemen
in de afrondende onderhandelin
gen in oktober.

Reden voor de opmerkelijke me
tamorfose was de ontroerend
zwakke organisatie in Fleurance,
waar een paar gemeenteambtena
ren een uur voor de start van de
proloog nog driftig met dranghek
ken liepen te sjouwen. Dat leek op
dat moment flink ridicuul, omdat
het er toen nog alle schijn van had
dat het publiek het begin van 's we
relds grootste wielergebeuren to
taal zou negeren. Goed, hier en daar
hadden zich wat groepjes mensen
verzameld langs het simpele par
cours. En op het marktplein, dat in
normale tijden schilderachtig moet
overkomen, maar dat in de gegeven
situatie alleen maar bouwvallig

leek, waren wat frites-tenten en
petjes-verkopers neergestreken.
Verder werden tegenover wat
wrakkige tribunes stellages opge
bouwd, die erop moesten duiden
dat er iets te gebeuren stond.
Wat dan wel zou een toevallige pas
sant in het geheel niet duidelijk
geworden zijn, als niet plotseling de
hele sfeer totaal veranderd was.

Explosie

De "overval" werd verbijsterend
snel uitgevoerd. Het kleine Fleu
rance, zorgeloos neergeplakt in een
schitterend glooiend landschap zag
de bijna hoorbare rust in een paar
minuten tijd keihard verstoord. In
eens was de mensenexplosie daar.
Van alle kanten waren ze opgedo
ken. Uit het niets - zo leek het. Plot
seling waren de straten langs het
parcours barstensvol; werden de
wegen overstroomd door proefrij-
dende wielrenners, snorde de re
clamekaravaan luidruchtig langs
en sprongen flarden over van ge
sprekken in veel talen. Fleurance
was in een mum van tijd herscha
pen in een soort Babyion waarin
een heksensabath van geluid de
chaos gestalte gaf.

"Ik zie het economisch rendement
niet zo", had de Leidse politie
hoofdinspecteur De La Rivière
eerder nog gezegd. Gedurende een
half uur werd duidelijk wat Leiden
op grote schaal volgend jaar te
wachten kan staan. Ook op het ge
bied van de organisatie rond het
parcours. Rond het vijf kilometer
tellende rondje in Fleurance waren

Teleurstellend

Vandaar ook dat het plan heeft
postgevat het gehele parcours met
dranghekken af te zetten. Pro
bleem is alleen dat Leiden er zelf
maar 550 heeft, terwijl er voor het 6
km tellende traject zo'n 5000 nodig
zullen zijn, volgens de schatting
van de meegereisde Regeer van de
afdeling wegbebakening. De Tou
rorganisatie zelf neemt er 400 mee,
de overige zullen elders vandaan
gehaald moeten worden. "Ze zullen
er hoe dan ook moeten komen",
meende Wim van Duivenbode die
volgend jaar belast is met de orga
nisatie rond de proloog in Leiden.
"Want in Fleurance was het maar
een teleurstellend eenvoudig rond
je. Alles plat, geen bocht en geen
brug. Leiden wordt voor de renners
veel moeilijker. Met veel bochten,
wegen die van breed naar smal

Teveel mensen konden
doorlopen, wat Van Duivenbode
verbijsterd aanschouwde "Dit is de
grootste chaos die ik ooit gezien
heb. Dat loopt straks volkomen
fout, hetzij met mensen op het par
cours hetzij met de volgwagens van
de renners. Die kunnen hier straks
nergens meer heen".

Hij kreeg op beide fronten gelijk, al
liep tenslotte alles toch goed af. De
binnenkomende volgwagens ston
den op een gegeven moment zelfs
in een lange file dwars op het par
cours omdat ze in de knoop raakten
met aankomende wagens van ren
ners die nog moesten rijden. Juist
op tijd echter werd een alternatieve
vluchtweg gevonden, die op het
terrein bij" de Groenoordhal niet ge
zocht zal hoeven te worden, een
voudig omdat daar voldoende par
keerruimte is. Nog geen tien minu
ten later kon Van Duivenbode, in
middels zelf ook doorgedrongen tot
een binnenbocht op het parcours,

vlak voor de finish, een angstige
kreet slaken. "Kijk nou, daar. Onge
looflijk". Het schouwspel dat zich
voor zijn verbaasde ogen voltrok,
had inderdaad iets bizars. Vlak
voordat Joop Zoetemelk met een
geschatte snelheid van zo'n 48 ki
lometer per uur de laatste hoek om
zou komen suizen, bewoog zich
daar op de weg doodgemoedereerd
een oud vrouwtje, dat op haar ge
mak wilde gaan oversteken. Het
duurde nog knap lang voordat één
van de daar geposteerde gendar
mes het lumineuze idee kreeg dat
het vrouwtje en de renner wel eens
gevaarlijk op elkaar zouden kun
nen botsen. Desondanks werd ze
nog op tijd verwijderd. Wat Van
Duivenbode een zucht van verluch
ting deed slaken. "Wat een troep.

De eerste amateurkoers in Neder
land is beter georganiseerd".

Loopbrug

kaar rijden. We moeten goed be
kijken hoe we dat gaan regelen.
Misschien kunnen we die mensen
met een rondvaartboot vervoeren,
of misschien per loopbrug. In ieder
geval zal bij ons niemand op de
route mogen komen".

Iets dat in Fleurance de eerste de
beste voorbijganger met lef wel
lukte. Neem de Leidse rijwielhan
delaar Walenkamp, in wiens zaak
zaterdag 9 juli Maertens en Pollen-
tier handtekeningen komen uitde
len. Hij was per auto gearriveerd in
Fleurance om het Tourgebeuren te
gaan volgen. Hij kwam er zelfs
middenin terecht. Dankzij een hem
door Joop Riethoven verstrekt
bord. Daarmee lukte het hem niet
alleen het parcours een aantal ma
len te verkennen, maar slaagde hij
er bovendien ook in mee te zoemen
in de reclame-karavaan. Zomaar,
zonder dat iemand hem opmerkte,
wat nogal vreemd mag heten in een
publiciteits-optocht die zo streng
georganiseerd heet te zijnmmee-
dogenloos

Echt streng was in Fleurance alleen
de hoofdorganisatie van de Tour,
die de renners meedogenloos aan
het tijdschema hield, ongeacht de
omstandigheden. Alles wat cen
traal geregeld diende te worden
stak perfect in elkaar. De permana-
nce bijvoorbeeld. Hoewel het on
derkomen van de Tourdirectie ook
bepaald niet ideaal kon worden ge
noemd in die markthal, kon de echt
professionele sfeer daar wél ge
proefd worden. André de Jong: "Er
is aan alles gedacht. Zo is er ook
ruimte voor een informatie-stand.

Dat zou in Leiden ook best leuk zijn
voor het VW, de pers en de vereni
gingen. Daarbij is het hier erg leuk
geconcentreerd, zo in het hart van
het plaatsje met al die terrasjes
eromheen. Het doet wat rotzooierig
aan, maar het geeft bijzonder veel
sfeer als iedereen de betrokkenen
op zo'n centrale plaats kan spreken
of kan interviewen. De Groenoord
hal lijkt me iets te ver weg uit het
centrum om als permanance dienst
te doen. Een idee zou kunnen zijn
de Stadsgehoorzaal daarvoor te ge
bruiken. Dan ziet de Leidse burger
ook iets meer van het Tour-
gebeuren. Als het daar niet kan, zou
je ook terrasjes rond de hal kunnen
creeren. Dat is typisch Frans, wat
me hardstikke nodig lijkt in zo'n
Franse week. Wat we gaan doen,
weet ik nog niet. Bouvet en Gaillard
komen als vertegenwoordigers van
de Tourorganisatie in oktober
proefdraaien in de hal. Dan zal alles
afgerond moeten worden. Eén ding

j rp A. weet ik in ieder geval nu al zeken

ae Letase 1 ouraelegatie voor de permanance in Fleurance, met o.a. Vonk (tweede van rechts), wat de start in de hal betreft wiiken
Van der Loo, Regeer, Riethoven en Van Duivenbode. we niet. "Waarom ook. Na dit sim-

La Rivière was er in gedachten al
druk mee bezig in Frankrijk. De
hoofdinspecteur van de Leidse po
litie: "Het grote probleem wordt
dat we de binnenstad een aantal
uren af zullen moeten sluiten. De
gene die dat gebied op 29 juni in zal
gaan, kan er niet meer uit. Voor de
mensen die er wonen zal er toch een
sluis gemaakt moeten worden.
Waarschijnlijk aan het begin als de
renners nog op een minuut van el-

pele boeltje zullen ze in Leiden een
unieke situatie aantreffen. Toen de
onderhandelingen in een eerste
stadium waren, heb ik een gok ge
waagd door te zeggen dat het
nieuwe restaurant in 1978 wel klaar
zou zijn. Dat is inmiddels door de
raad; dat ding staat er eind maart
1978. Dus kan ik me een stuk gerus
ter voelen. Het voormalige restau
rant kan dan ter beschikking ko
men van de Tour-organisatie en in
een hal van 440 vierkante meter
kunnen erscentrum onderbrengen.
Dat betekent dat alles nu al stukken
beter is dan hier in Fleurance. Dat
zal de Leidse Tour-stichting wel
wat geld opleveren".

Goedgemaakt

Ook belangrijk natuurlijk, maar
niet het meest importante waar
voor de Leide delegatie was geko
men. Dat was om het organisatie-
gebeuren te aanschouwen. En uit
gerekend dat was zo zwak, dat zelfs
een krachtenslopende busreis van
uit Leiden erdoor werd goedge
maakt.

Een tocht van zo'n 24 uur heen en 24
uur terug, die alles vroeg van de
zelfbeheersing van de reizigers die
nauwelijks gelegenheid hadden
zich te herstellen. Ook al dankzij de
Franse Tourorganisatie die voor de
Leidenaars een hotel geregeld had
den in Toulouse, bijna 90 km ver
wijderd van de plaats die bezocht
moest worden. Dat betekende da
gelijkse busreizen van bijna drie
uur vice versa, hetgeen ziekte en
soms irritatie opriep. Die werd vaak
even snel weer weggenomen,
dankzij een aantal aardige gebeur
tenissen. Rond Joop Riethoven
bijvoorbeeld, die in het land van
Asterix en Obelix zijn culinaire Wa
terloo vond. I een etablissement
bij Fleurance werd zoveel geser
veerd, dat zelfs hij het niet meer
opkon. De serveerster gaf hem met
een triomfantelijk gevaar alle over
gebleven vlees mee

En dat was meer dan aan positieve
ervaringen kon worden meegeno
men uit Fleurance zelf.

Laatste citaat, een algemene ind
ruk:

"Onze missie is geslaagd. In Leiden
kan het niet meer mis. Zelfs al ste
ken we geen hand meer uit".

Tekst op deze

Paid de Tombe