Regering wil greep op
de bijstand vergroten
Nog weinig
schot in
zaak van
vermoorde
brigadier
Menten schrijft protest
brief aan Van der Stoel
Van Agt
krijgt
blanco
volmacht
Dnizenden reacties naar Bovensmilde
CRM wilgemeenten kortwieken
Bezoeker van café
moet zich uitkleden
Nederlander in Somali
krijgt twee jaar cel
Voor formatie -
besprekingen
DEN HAAG (SP/ANP) -
CDA-leider Van Agt heeft
van zijn partij vrijwel
blanco volmacht gekregen
om vandaag in de slag te
gaan met de formateur
Den Uyl.
De onderhandelingen zul
len zich vandaag toespit
sen op de grondpolitiek. In
CDA-kringen werd giste
ren de verwachting uitge
sproken dat de partijen het
wel eens zullen worden.
Tijdens een fractievergadering van
het CDA gisteren werd over de
positie van fractievoorzitter Van
Agt gepraat.
Uitdrukkelijk werd daarbij gesteld
dat Van Agt niet als „boodschap
penjongen"' zal optreden, maar
als „onderhandelaar".
Dat houdt in dat de demissionaire
minister van Justitie volmacht
heeft afspraken te maken met
formateur Den Uyl en niet tel
kens terug hoeft naar zijn fractie
om te vragen of men er mee ak
koord kan gaan.
Als PvdA, CDA en D'66 het van
daag inderdaad eens worden over
de grondpolitiek, waarover het
eerste kabinet Den Uyl enkele
maanden terug viel, zou een forse
stap zijn gezet op weg naar een
nieuw kabinet.
Een van.de belangrijkste proble
men die dan nog overblijft is de
verdeling van de portefeuilles,
voor daarover kan worden ge
praat wil Den Uyl echter eerst de
rest van de formatie achter de rug
hebben. Verwacht wordt dat dit
nog wel een maand of twee in be
slag kan i
D'66 en Philips
„Het gesprek tussen een delegatie
van D'66 en Philips gisteren kan
een begin zijn van een dialoog
tussen het Nederlandse bedrijfs
leven en de Nederlandse poli
tiek." Dat zei Jan Terlouw gis
termiddag in Eindhoven na ge
sprekken met de centrale onder-
nemingsraaden de raad van be
stuur van Philips. Terlouw was
daarbij vergezeld van staatsse
cretaris Brinkhorst van Buiten
landse Zaken en het Tweede
Kamerlid Nijpels. D'66 zal probe
ren soortgelijke gesprekken op
gang te brengen met andere grote
Nederlandse bedrijven, terwijl
Philips volgens Terlouw zal pro
beren soortgelijke contacten te
arrangeren met andere politieke
partijen.
Aanleiding tot het gesprek was een
uitspraak van Terlouw tijdens de
verkiezingsstrijd. De D'66-
lijsttrekker verweet Philips toen
„de werkgelegenheid te exporte
ren". Hij baseerde zijn stelling op
de toeneming van het aantal
Philips-werknemers in Amerika
en Zuid-Oost-Azië in 1976 met
4400 en de afname van het aantal
Philips werknemers in Europa
met 12.400.
Terlouw zei gisteren daar nu wat
genuanceerder over te denken.
Hij toonde begrip voor het stand
punt van Philips, dat markten
moeten worden gevolgd, en dat
door importbeperkingen in een
aantal gevallen alleen ter plaatse
kan worden geproduceerd." In
hoeverre het produceren in
niet-Europese landen mede het
gevolg is van het investerings
klimaat in Nederland en de al ja
ren lang stijgende loonkosten,
kon door Terlouw „nog niet wor
den ontrafeld."
BOVENSMILDE - Hoofdonderwijzer Eef van der
Vliet van de openbare lagere school in Bovensmilde
heeft naar aanleiding van de gijzeling door Zuidmo-
lukkers duizenden reacties van mensen uit binnen- en
buitenland ontvangen. Met een aantal kinderen van
zijn klas sorteert hij de enorme hoeveelheid post.
DEN HAAG Si?)-De regering wil meer greep krijgen op
de snel in omvang groeiende bijstandsuitkeringen. Bij de
kabinetsformatie wordt ernaar gestreefd de bijstand
over te hevelen van het ministerie van CRM naar Sociale
Zaken, waardoor een hardere zuiver-financieel gerichte
aanpak mogelijk zou worden.
Het CDA heeft deze "verhuizing" in
het verkiezingsprogramma staan,
en heeft die wens ook bij de kabi
netsformatie ingebracht. De pro
gressieve partners zien geen grote
bezwaren, want dit onderwerp is
niet als "geschilpunt" bij de forma
teur gedeponeerd.
Top-ambtënaren van CRM vrezen
nu dat de bijstandstrekkers - afge
lopen jaar 411.000 - de dupe zullen
worden van deze hardere aanpak.
Ook staatssecretaris W. Meijer van
CRM is bang dat de zogeheten
"immateriële" aspecten in het ge
drang zullen komen en persoon
lijke noden minder aandacht
krijgen, als Sociale Zaken de bij
stand overneemt. Maar voorstan
ders in PvdA en CDA-kringen
ARNHEM - Marechaussees mpt
karabijnen en machinepistolen
reden gisteren mee met de trei
nen tussen Arnhem en Zutphen.
Aanleiding tot deze maatregel
waren berichten over mogelijke
acties van Zuidmolukkers in de
Achterhoek. In de omgeving van
Winterswijk werd ook al het au
toverkeer scherp gecontroleerd
door politie-eenheden.
Noch het ministerie van Justitie,
noch de Arnhemse of Winter-
wijkse politie wilden enige me
dedelingen doen over de oorzaak
van deze verscherpte waakzaam
heid. Bij de Nederlandse Spoor
wegen was in elk geval geen
alarmerend bericht binnenge
komen, aldus een woordvoerder
van de NS in Utrecht.
Duidelijk is wel dat er sinds vorige
week enige spanningen bestaan
in de Zuidmolukse gemeenschap
in Winterswijk. In het afgelopen
weekeinde is het gezin Titahena,
waarvan zoon John lid is van het
corps mariniers, urenlang door
Zuidmolukse jongeren belegerd,
omdat hij als een verrader wordt
beschouwd en bovendien door
Molukse jongeren ervan wordt
verdacht betrokken geweest te
zijn bij de aanval van de mari
niers op de gekaapte trein bij De
Punt.
De Rijkspolitie van Breukelen
heeft gisteren zes Nederlandse
jongeren aangehouden, nadat bij
huiszoeking in verband met relle
tjes tussen Zuidmolukkers en
jongeren uit Breukelen wapens
in beslag werden genomen.
wijzen bij hun pleidooi voor een za
kelijker aanpak via Sociale Zaken
op de snel groeiende uitkeringen,
die ten laste van de schatkist ko
men: 3.4 miljard in 1975 en ruim 4
miljard in 1976.
Aan banden
Intussen zit men bij CRM ook niet
stil om de snelle uitkeringsstijgin
gen aan banden te leggen. De laat
ste hand is gelegd aan een wets
ontwerp waarin wordt voorgesteld
dat alle gemeenten in Nederland
een zogeheten gemeentelijk wel-
zijnsplan moeten opstellen. In dit
nog geheime voorstel wordt van de
gemeenten geëist dat zij een cijfer
matige opstelling maken van wel-
zijnsprojecten, die dan door CRM
op hun financiële en maatschappe
lijke haalbaarheid worden beoor
deeld.
Nu is het vaak zo dat men in ge
meenten eerst dergelijke projecten
op stapel zet (gezinsverzorging,
dagverblijven, crèches etc.), en dan
bij CRM om financiering vraagt.
Bovendien kloppen mensen die
van deze diensten gebruikmaken,
en niet in staat zijn die zelf te beta
len, bij de bijstand aan. CRM moet
dan betalen, zonder controle te
kunnen uitoefenen op de prijs en de
kwaliteit, terwijl dat ministerie wel
indirect via de Algemene Bij
standswet financiert.
Touwtrekken
Bij CRM is men voorts bevreesd dat
bij de teruglopende conjunctuur,
en de daarmee gepaard gaande be-
zuinigingsnoodzaak, de bijstand
inzet gaat worden van politiek
touwtrekken. "Bijstandszaken
moeten in een vertrouwelijke en
a-politieke sfeer worden behan
deld. Ze moeten geen speelbal
worden van politieke opvattingen",
zo wordt gesteld.
Hangende de formatie wil men bij
CRM geen officieel commentaar
geven op de bijstandsverhuizing en
op het plan gemeenten te verplich
ten welzijnsplannen op te stellen.
DEN HAAG (ANP) - Namens Pie-
ter Menten heeft diens advocaat
mr. L. van Heijningen in een brief
aan minister Van der Stoel van Bui
tenlandse Zaken geprotesteerd te
gen de aanwezigheid van de heer
Everaars als vertegenwoordiger
van de Nederlandse ambassade in
Moskou, bij de herbegrafenis van
slachtoffers van executies in Urycz.
DEN HAAG (SP) - De politie heeft
de afgelopen nacht bij een taxi
standplaats op het Valkenbosplein
in Den Haag een naakte, 24-jarige
kantoorbediende uit de residentie
opgepikt. De man bleek onder be
dreiging van een vuurwapen in een
bar te zijn gedwongen zich uit te
kleden.
Eerder op de avond was de man aan
het toeren geweest met een vriend.
Op de Houtrustweg kregen de twee
stapte de kantoorbediende
uit. Hij zocht een café op, vanwaar ijngi dat
hij de vader van zijn vriend belde
De bareigenaar zag dat met lede
ogen aan, tot hij zich kwaad maakte
en er klappen vielen. Een 35-jarige
visfileerder meende de kastelein te
moeten bijstaan, door de kantoor
bediende te dwingen zich uit te
kleden. De man richtte een pistool
op hem. Toen de kantoorbediende
uit zijn pantalon was gestapt, werd
hij op straat gezet.
Vervolgens is hij naar de taxi
standplaats gelopen. Omwonenden
belden de politie met de medede-
i de buurt een blote
i te zeggen dat ze i
ronddrentelde. Toen de agen-
gehad. Daarop nam hij plaats
hadden ten arriveerden hebben ze de m
rondje voor ten.
drenkelingenoverall aangeme-
Zelf liet hij ook nog flink wat vocht
vloeien. Hij belde nog een keer de
vader van zijn vriend, omdat hij
geen stuiver op zak had. Hij had
kennelijk verwacht dat de man met
wat valuta zou aankomen.
Bij onderzoek in het café kon nie
mand worden aangehouden. Maar
de visfileerder is later in de nacht
opgepakt. Hij wordt verdacht van
bedreiging met een vuurwapen.
De rekening van de kantoorbe
diende is nog niet voldaan.
Maand juni op
twee na de
somberste van
deze eeuw
DE BILT (ANP) - De afgelopen
maand juni was op twee na de
somberste van deze eeuw. Dat
zegt het KNMI in De Bilt. Vol
gens de meteorologen waren
de juni-maanden in 1907 en
1923 nog wat somberder,
maar 1977 gaat de annalen in
als een koude maand.
De gemiddelde temperatuur in
De Bilt was 14,5 graden Cels
ius tegen 15,5 normaal. De
gemiddelde maximum
temperatuur overdag was
met 18,7 graden zel/s twee
graden beneden peil.
Terwijl juni meestal goed is
voor zes warme dagen, no
teerden de weerkundigen vo
rige maand maar één dag
waarop het zomers werd.
Juni heeft De Bilt maar 119 uur
zon gebracht, ruim 100 uur
minder dan het gemiddelde.
Er kwamen bij het KNMI zes
dagen voor waarop de zon
zich niet liet zien en dat is in
deze eeuw nog niet eerder
voorgekomen.
Over de neerslag zegt het KNMI:
Jn Overijssel, Gelderland,
Noord-Brabant en Limburg
was het aan de natte kant. el
ders in het land bleef het ech
ter te droog.
Hij heeft een krans gelegd en het
woord gevoerd, aldus de brief.
Omdat de schuld van Menten niet
vast staat, „had de Nederlandse
ambassade in Rusland - met alle
begrip voor de moeilijke positie
van Nederlanders in dat land - niet
vertegenwoordigd mogen zijn", al
dus de brief. Er had daar getuigd
moeten worden voor het begrip van
de rechtsstaat waarin niet op losse
gronden het „schuldig" over ie
mand mag worden uitgesproken.
Mr. Van Heijningen wijst erop, dat
„alleen lieden te kwader trouw dan
wel ondeskundigen in de bevin
dingen bij het openen van het mas
sagraf bewijzen van Mentens
schuld kunnen vinden. In werke
lijkheid getuigen die bevindingen
zodanig tegen hetgeen de beweerde
ooggetuigen tot dusver over de ge
beurtenissen hebben verklaard, dal
zij tot decharge van Menten strek
ken", aldus de brief
Mr. Van Heijningen vraagt de mi
nister een verklaring voor de de
monstratieve aanwezigheid van de
Nederlandse ambassade.
De delegatie van de Amsterdamse
justitie, die momenteel in Polen is
voor het onderzoek in de zaak tegen
Menten, heeft in Krakow en War
schau twee Poolse getuigen ge
hoord
De delegatie, die bestaat uit de offi
cier van justitie mr. A. F. J. C. Ha-
bermehl, commissaris G. G. J. Pe
ters, inspecteur D. Pasterkamp van
de rijksrecherche en dr. Veeder, die
als tolk optreedt, bezichtigde in
Krakow het huis waar Menten voor
de tweede wereldoorlog zou heb
ben gewoond. Zij sprak met me
vrouw Jadwiga Balaban, weduwe
van een Poolse officier, over haar
contact met Menten toen deze in
Krakow woonde. Ze verstrekte in
lichtingen over de financiële om
standigheden van Menten, die in
Krakow directeur van een rijstbe-
werkingsbedrijf zou zijn geweest
en over zijn bezittingen.
In Warschau ondervroeg de delega
tie de Pool Jan Sobinski, die in de
oorlog in Urycz werkte, een van de
dorpen waar de nazi's en Menten
zich zouden hebben schuldig ge
maakt aan moord op een aantal
burgers.
De Nederlanders keren vandaag
naar Amsterdam terug.
Onderzoek naar
verdwenen
bescheiden
gevraagd
DEN HAAG (ANP) - De Tweede
Kamerleden Drenth, Dolman en De
Graaf (allen PvdA) hebben gisteren
de regering schriftelijke vragen ge
steld naar aanleiding van recente
Rublikaties in het weekblad Vrij
ederland over de Nollen-
ondernemingen, diverse instellin
gen op het terrein van de lichame
lijke en geestelijke volksgezond
heid.
Minister Van Agt van Justitie kreeg
het verzoek de officier van justitie
in Den Bosch een onderzoek te la
ten instellen naar de juistheid van
het bericht dat op de kantoren van
"Samivoz" en de "advies- en admi-
nistratiegróep Den Bosch" in Den
Bosch administratieve bescheiden
verdwenen zijn. De verdwijning
zou te maken hebben met het ver
langen te voorkomen, dat de be
scheiden als bewijsstukken zouden
kunnen dienen bij een in te stellen
onderzoek naar deviezensmokkel,
aldus de vragen. De Kamerleden
willen dat beslag gelegd wordt op
de bescheiden, welke voor het on
derzoek van belang zijn.
Een aan de hand van
getuig en-verklaring en gecon
strueerde foto van de vermoede
lijke moordenaar van politie
agent Hovens uit Tegelen.
TEGELEN (SP) - Het onder
zoek inzake de moord op bri-
gadier Hai Hovens van de po
litie in Tegelen heeft grond
gegeven aan de vermoedens
dat er in de groene grens
strook van Limburg flink
wordt gesmokkeld. Wapens
en drugs. De 46-jarige briga
dier, getrouwd en vader van
vier kinderen, is wellicht het
slachtoffer geworden van een
smokkelbende. Was hij per
ongeluk getuige van een
drug- of wapentransactie?
Het lijkt, gezien de getuige
nverklaringen, waarschijn
lijk.
Er lijkt nog weinig schot in de
zaak te zitten, hoewel er een
beloning van 25.000 gulden
staat op het hoofd van de
moordenaar. Het enige wat
men momenteel, vijf weken
later, in handen heeft is een
samengestelde foto van de
vermoedelijke moordenaar
en het gegeven dat er een
lichtkleurige Volkswagen uit
de Duitse streek Viersen bij
het misdrijf betrokken is ge
weest. De beloning heeft in
ieder geval niets opgeleverd.
Hai Hovens werd Eerste Pink
sterdag bijna op de grens van
Duitsland en Nederland van
achteren doodgeschoten. De
brigadier van de gemeentepo
litie in Tegelen, een plaatsje
van zo'n negentienduizend
inwoners, een paar kilometer
onder Venlo, draaide die dag
een normale dienst. Tegen
kwart voor vijf besloot hij een
surveillanceritje te gaan ma
ken in het grensgebied. Een
collega liet hij weten dat hij
ging kijken of er geen auto's
op de bospaden reden. Dat
was pas volgens de plaatse
lijke verordening verboden.
Hij ging alleen.
Korte tijd later moet hij op de
Vierde Heideweg zijn geko
men waar hij is uitgestapt,
vermoedelijk om de inzitten
den van een lichte Duitse VW
mee te delen dat ze daar niet
mochten rijden. Vrijwel me
teen moet hij toen zijn dood
geschoten. Hij moet volko
men zijn verrast, want uit
niets bleek dat hij nog gepro
beerd heeft z'n pistool te
trekken. Toen hij even later
werd gevonden door een sur
veillerende Nederlandse
douaneman stond de deur
van de politiewagen nog
open. Ook stond de mobilo
foon nog aan.
Het recherche-onderzoek heeft
uitgewezen dat 37 mensen op
dat moment in het bos aan
wezig waren. Van hen hebben
er 22 de schoten gehoord.
Sommigen hebben de VW
zien staan en de twee inzit
tenden daarvan. Een paar ge
tuigen hebben kort voordat ze
de schoten hoorden een on
geveer 35-jarige man zien lo
pen met twee kennelijk zware
tassen, een draagtas en een
schoudertas.
Hij kwam vermoedelijk van
Duits grondgebied, liep ver
volgens over de Grensweg en
ging daarop de Vierde Hei
deweg in. Volgens de politie
moet er in die tassen een
kostbare partij smokkelwaar
hebben gezeten, die de 35-
jarige man moest overdragen
aan de inzittenden van de VW.
Dr. J. M. H. Knibbeler,
hoofdinspecteur-korpschef
in Tegelen, daarover "We
hebben zijdelings behoorlijk
wat arrestaties verricht en we
kregen steeds te horen dat er
in dat gebied flink werd ge
smokkeld. Vooral hasj en ma
rihuana. We gaan er vanuit
dat die 35-jarige man en de in
zittenden van de VW bij het
misdrijf betrokken zijn. De
zaak heeft hier in de hele
streek, zowel in Duitsland als
in Nederland uitgebreide pu
bliciteit gehad. Iedereen die
daar op het bewuste tijdstip
in dat bos is geweest heeft
zich bij ons of bij onze Duitse
collega's gemeld. Behalve dit
drietal".
Hoofdinspecteur Knibbeler
noemt het een zeer ernstige
zaak. "Elke moord is ernstig,
maar als het gaat om een poli
tieman, en dan nog één uit je
eigen korps, komt dat extra
hard aan. En niemand was er
op bedacht. Het was zo'n rus
tige Pinksterdag. Als je een
gevaarlijke vent moet arreste
ren, dan weet je dat er risico
bestaat, dan stuur je er wat
meer mensen heen, desnoods
met pantservesten".
De 35-jarige man, die naar
schatting 1.75 meter lang is, is
later op de namiddag gesigna
leerd in een café in Tegelen.
Hij gedroeg zich zeer zenu
wachtig en vroeg in het Duits
om een taxi. Per taxi is hij
naar Venlo gegaan, nadat hij
eerst had gevraagd hem naar
Viersen of naar Eindhoven te
brengen. Ook in de taxi was
hij 2
De inzittenden van de Volks
wagen konden er pas vandoor
nadat ze de surveillancewa
gen van Hai Hovens enkele
tientallen meters hadden
verplaatst, naar een breder
deel van de Vierde Heideweg.
Zowel in Nederland als in
Duitsland werken recherche
teams dag en nacht aan de op
lossing van de moord op hun
collega.
MOGADISJOE (ANP) - Een recht
bank in de Somalische hoofdstad
Mogadisjoe heeft gisteren de Ne
derlander George de Neef veroor
deeld totar gevangenisstraf en een
'GEEN NIEUW MANDEMENT'
UTRECHT - "De bisschoppen piekeren er niet over, de vakbondsdemo
cratie op een oneigenlijke manier te beïnvloeden met een kerkelijk
woord".
Dat heeft bisschop Ernst van Breda namens de bisschoppenconferentie
gezegd in een interview met de vakbondskrant van de FNV. Met hun brief
aan het NKV spreken de rk bisschoppen zich absoluut niet uit voor of
tegen een fusie NKV-NWhet NKV is volkomen vrij in zijn doen en laten.
In commentaren is de brief uitgelegd als een uitspraak tegen fusie. Bis
schop Ernst wijt de misverstanden aan een "naïeve timing en presentatie".
"Er is geen sprake van een nieuw mandement".
boete van 12.000 shilling (ongeveer
4.500 gulden). Hij is schuldig be
vonden aan het illegaal binnenko
men van Somali, maar wegens geb
rek aan bewijs vrijgesproken van
spionage. Zijn medeverdachten,
een Britse en een Zuidafrikaanse
vrouw en een Zwitser, zijn elk tot
één jaar gevangenisstraf veroor
deeld op dezelfde beschuldiging.
Het jacht van het viertal, de Julia II,
liep in november vorig jaar aan de
grond bij Hafun, in het noorden van
Somali. De Neef was eigenaar van
het jacht, dat verbeurd is verklaard.
De drie anderen kregen behalve
een jaar gevangenis ook een boete
van 10.000 shilling.