Met'n sponsje
naar het zuiden.
Voor bedrijfsleven
Leidse regio bood
1976 enig herstel
Russisch protest
Circuit Assen
in toekomst
nationaal
motorcentrum
Burgemeester
Jan Masman
geen praeses
Stichting TT
Nieuw specialisme: wijn- en drankkennis
Theunissen met veel
moeite langs Collé
Shell helpt
Shell helpt de autokosten
drukken.Ook op vakantie.
DONDERDAG 16 JUNI 1977
LEIDEN - Voor het bedrijfsleven in Leiden en
omstreken was 1976 over het algemeen een aan
zienlijk beter jaar dan 1975.
Tot die conclusie komt de Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor Rijnland in zijn verslag
"Het Rijnlandse Bedrijfsleven in 1976", dat giste
ren werd gepubliceerd.
Het gebied van de Kamer omvat de
volgende gemeenten: Alkemade,
Alphen, Benthuizen, Hazerswou-
de, Hillegom, Katwijk, Koudekerk,
Leiden, Leiderdorp, Leimuiden,
Lisse, Nieuwkoop, Nieuwveen,
Noordwijk, Noordwijkerhout,
Oegstgeest, Rijnsaterwoude,
Rijnsburg, Sassenheim, Ter Aar,
Valkenburg, Voorhout, Voorscho
ten, Warmond, Woubrugge, Ze
venhoven Zoeterwoude Zoeterou-
de.
"De omzetontwikkeling in de land
en tuinbouw in Rijnland is in 1976
aanzienlijk gunstiger geweest dan
in het jaar daarvoor", aldus de Ka
mer in zijn verslag, "en geeft ook
een positiever beeld te zien dan
landelijk in deze bedrijfstak valt
In Rijnland waren in deze sector
1047 bedrijven werkzaam, waaron
der 38 grote (De grens tussen beide
groepen is bij een miljoen gulden
geïnvesteerd kapitaal getrokken).
De ontwikkeling van de winst ver
toonde eveneens een gunstiger
beeld dan in 1975 en stak ook gun
stig af bij de landelijke cijfers. Wat
de rendementsbeoordeling bepct.
van de kleine bedrijven in Rijnland
slechts 29 pet. van de grote vond de
winst voldoende.
Wat de verwachtingen voor dit jaar
betreft: 28 pet. van de kleine en 24
pet. van de grote bedrijven rekenen
op een stijging van de winst; 22 pet.
van de kleine en 12 pet. van de grote
bedrijven voorzien een daling van
de winst.
Matig
Wat de visserij (32 bedrijven) be
treft was de omzet ontwikkeling in
1976 zeer matig, zij het dat er sinds
het rampjaar 1975 een kleine verbe
tering is opgetreden. Datzelfde
gold voor het bedrijfsresultaat.
Van de kleine visserijbedrijven had
13 pet'een reële omzetverbetering
en 47 pet. een omzetdaling. Van de
zes grote bedrijven had er geen een
omzettoename, bij een kwart
daalde de omzet. Voor 1977 ver
wacht slechts 7 pet. van de kleine
bedrijven een toeneming van de
winst, 42 pet. een daling. Van de
grote verwacht geen enkele een
winstgroei.
Voor de bedrijfstak bouw (1163 be
drijven waaronder 44 grote) kon
wat omzet en winst betreft van een
iets gunstiger beeld worden ge
sproken dan in 1975. Ruwweg nam
bij een kwart van de bedrijven, zo
wel in Rijnland als het hele land, de
omzet af en bereikte eveneens een
kwart een reële omzetverbetering.
De grote bedrijven kwamen bij
deze ontwikkeling enigszins achte
rop. Voor zowel de grote als de
kleine bedrijven gold dat 20 pet.
een winstgroei kende en 30 pet. een
winstdaling. Bijna 60 pet. van beide
categrorieën beoordeelde het ren
dement toereikend.
Voor 1977 verwacht 7 pet. van de
kleine bedrijven in de bouwnijver
heid een toenemende winst, 33 pet.
voorziet een daling. De prognoses
van de grote bedrijven wijken
weinig af van de realisaties in 1976.
Voor de gehele bedrijfstak zijn de
verwachtingen in Rijnland wat
somberder dan landelijk het geval
Omzet en winst in de grafische in
dustrie (131 bedrijven, waaronder
12 grote) was in 1976 ongunstiger
dan in 1975, maar bleef nog altijd
wat gunstiger dan die in de lande
lijke bedrijfstak.
De winstgevendheid in deze sector
stond sterk onder druk van zowel
binnenlandse als buitenlandse
concurrentie. (In het binnenland:
eigen huisdrukkerijen in steeds
meer bedrijven). In Rijnland
boekte 38 pet. van de bedrijven een
winsttoeneming, 13 pet. een winst
daling. Voor de kleine bedrijven
waren die cijfers 27 en 27. Het ren
dement over 1976 werd door 58 pet.
van de kleine en 57 pet. van de grote
bedrijven als voldoende beoor
deeld.
De prognoses voor 1977 wijken niet
veel af van de resultaten die in 1976
zijn behaald.
Ongunstiger
Voor de tuinbouw was het afgelopen iaar aanzienlijk gunstiger
drijven) Dit kwam overeen met het
landelijk beeld De winstontwikke
ling scoorde in Rijnland echter
duidelijk lager dan landelijk het
geval was. Geen van de kleine be
drijven boekte een winstgroei,
éénderde zag de winst dalen. Bij de
grote bedrijven zag de helft de
winst afnemen en de andere helft
de winst toenemen. Bij de kleine
Rijnlandse bedrijven was 43 pet.
tevreden met het rendement over
1976, bij de grote was dat slechts
een kwart. Voor 1977 verwacht 15
pet. van de kleine bedrijven een
winstvergroting, 23 pet. verwacht
een daling. Van de grote denkt een
kwart een grotere winst te boeken,
een kwart ook de winst te zien da
len.
Goed jaar
De bedrijfstak voedings- en ge
notmiddelen (18 bedrijven) liet
voor 1976 een veel ongunstiger om
zetontwikkeling zien dan het jaar
daarvoor. Deze bleef dan ook ver
achter de landelijke cijfers in deze
branche. Geen enkel bedrijf in deze
sector kon een reële winsttoene
ming melden over 1976, terwijl 55
pet. van de kleine en éénderde van
de grote bedrijven de winst zag de
len. Toch achtte 40 pet. van de-
kleine en 50 pet. van de grote be
drijven de winst over vorig jaar
voldoende. Voor 1977 rekent 10 p?t
van de kleine bedrijven en geen en
kel groot bedrijf op vergroting van
de winst.
Een zeer geringe vooruitgang in de
omzet boekte vorig jaar de textiel
en confectie-industrie (49 be
De chemische industrie (76 be
drijven) had zowel wat omzet als
winst betrof een goed jaar. De cij
fers voor de Rijnlandse bedrijfstak
lagen bovendien een stuk gunstiger
dan landelijk
De helft van de grote en 23 pet. van
de kleine bedrijven in de chemie
boekte in 1976 een toeneming van
de winst. Van de grote zag geen en
kele de winst dalen. In Rijnland
achtte 57 pet. van de kleine en pet.
ct. van de grote bedrijven het ren
dement over 1976 voldoende. Wat
de prognose voor 1977 betreft: de
kleine bedrijven verwachten een
stabilisering van de winst, bij de
grote rekent 15 pet. op winsttoe
neming. Omzet en winst in de me
taalindustrie (316 bedrijven) over
troffen heel duidelijk de resultaten
van 1975, met uitzondering van de
branche machinebouw. Vergele
ken met de landelijke cijfers in deze
sector was de omzetontwikkeling
in Rijnland duidelijk gunstiger, de
winst daarentegen een fractie on
gunstiger. De in 1975 geuite ver
wachtingen werden duidelijk over
troffen. In de gehele metaalindus
trie werd de omzetontwikkeling als
de belangrijkste invloed op de
winstvorming beschouwd, terwijl
de branches machinebouw en me-
taalproduktenindustrie als belang
rijkste invloed de loonontwikke
ling noemden.
De Kamer van Koophandel merkt
verder in zijn verslag op:
in de detailhandel "food" (voeds
el) was sprake van een duidelijk
ongunstiger omzetontwikkeling
dan in 1975. Wat de winst betrof viel
nauwelijks een afwijking*van dat
jaar te constateren.
de detailhandel "non-food" kon
op een wat gunstiger jaar terugzien.
De bedrijfstakcijfers voor Rijnland
waren echter ongunstiger dan lan
delijk werden opgetekend.
De omzetontwikkeling in de sec
tor dienstverlening was duidelijk
een stuk beter dan in 1975 werd
waargenomen. Ook vergeleken bij
de landelijke dienstensector stak
die in Rijnland zeer beslist gunstig
Leidse politie
begint grote
verkeersactie
LEIDEN - De Leidse politie zal de
volgende week een verkeersactie
ondernemen, die met name ge
richt is op automobilisten. De ac
tie valt samen met het begin van
de grote vakantietrek en houdt
ook verband met het feit dat de
handel in tweedehands auto's een
hoogtepunt heeft bereikt. De actie
zal naast de gebruikelijke con
trole van autopapieren ook be
staan uit een technisch onderzoek.
De actie zal zowel 's ochtends als 's
middags en 's avonds worden uit
gevoerd in de periode van maan
dag 20 juni tot en met vrijdag 24
juni. Er zal volgens de politie ge
durende die week bij gebleken ge
breken direct worden geverbali
seerd, zeer bijzondere omstandig
heden daargelaten. De controle
richt zich niet alleen op auto's
maar ook op aanhangwagens en
caravans. Wat betreft de autocon
trole zal in het bijzonder worden
gelet op de richtingaanwijzers, de
remlichten, de claxon, de banden,
de stuurinrichting, de uitlaat, de
remmen en de carrosserie. De poli
tie wijst er in dit verband ook op
dat auto's, die een aanhangwagen
of een caravan met zich meevoe
ren, voorzien moeten zijn van een
rechter buitenspiegel. Aanhan
gers zullen vooral worden gecon
troleerd op koppeling, remlichten,
richtingaanwijzers en banden. De
aandacht wordt er op gevestigd
dat voor eén-assige aanhangers
zwaarder dan 750 kilo een regi
stratiebewijs vereist is. Wat de
overige autopapieren betreft zal
streng worden gelet op de geldig
heid van het rijbewijs en van het
kentekenbewijs.
LEIDEN/LEIDERDORP - De
Leidse Scholen voor de Detailhan
del beginnen in augustus a.s. met
een nieuwe specialisatie, namelijk
wijn- en drankenkennis. Het wordt
een onderdeel van het vak waren
kennis. een van de verplichte ein
dexamenvakken van deze vorm
van middelbaar beroepsonderwijs.
Het is een tweejarige dagopleiding
in de middelbare afdeling. De toela
tingseisen zijn einddiploma havo,
met Engels en Frans.
Het programma omvat alcoholvrije
dranken, bier, wijn, distillaten, li
keuren, aperitieven en drank- en
horecawetten. Naast het theoreti
sche gedeelte wordt er ook prak
tisch geproefd, terwijl in het laatste
leeijaar een uitgebreide
naar verschillende Europese wijn-
bouwgebieden zal worden ge
maakt. Gedurende de opleiding
zullen ook diverse bedrijven wor
den bezocht en gastdocenten uit
het bedrijfsleven zullen voorts be
paalde aspecten van de leerstof toe
lichten. De lessen staan onder lei
ding van de directeur van de
school, J. C. van Britsum, zelf vino
loog.
Omdat het nieuwe programma na
ast het normale programma van de
Middelbs/re Detailhandel School
wordt gezet, is hier sprake van een
verzwaarde opleiding. Iedere
kandidaat-leerling zal dan ook door
een toelatingscommissie apart
worden beoordeeld.
AMSTERDAM - Het bestuur van de stichting Circuit van Drenthe heeft
een ambitieus "toekomstplan" opgesteld dat van het huidige circuit een
nationaal motorsportcentrum moet maken. Waarnemend voorzitter Jan
Staal liet tijdens een persconferentie in Amsterdam weten, dat beslist
nog geen sprake is van een ontwerp, doch eerder van een "praatplan" dat
zal worden aangepast als in de toekomst blijkt dat andere oplossingen
gunstiger zijn.
De belangrijkste konsekwentie is dat de baan wordt verkort van 7718
meter tot zo'n 5 kilometer. Daardoor kan met minder materiaal en man
kracht worden gewerkt, wat een duidelijke kostenbesparing inhoudt.
Voor het publiek wordt het volgen van races aantrekkelijker, omdat de
rondetijden van om en nabij de drieëneenhalve minuut worden terug
gebracht tot ongeveer twee minuten.
Direct na de start zal bij de s-bocht het oude circuit worden verlaten door
een scherpe bocht naar rechts die zeer breed wordt. Dat houdt in dat het
hele noordelijke deel van de baan dan niet meer zal worden gebruikt. In
het zuidelijke gedeelte daarentegen wordt een extra lus opgenomen, die
tot gevolg heeft dat er minder hard kan worden gereden.
Een eerste vereiste voor de verwezenlijking van het plan is dat tegenover
de hoofdtribune een nieuwe openbare randweg van 1500 meter wordt
aangelegd. Daardoor wordt het mogelijk dit stratencircuit af te sluiten
en te maken tot een permanente baan, die wordt omgeven door een
gracht. Dit laatste vergemakkelijkt de controle op de toeschouwers.
Waarnemend voorzitter Jan Staal hoopt dat over twee jaar verwerving van
grond mogelijk maakt dat werkelijk kan worden gedacht aan de aanleg
van deze weg. Dan kan een definitief plan worden ontworpen en ook de
financiering worden geregeld.
Het rennerskwartier is buiten het circuit geprojecteerd. Via een tunnel kan
zonder problemen het middenterrein worden bereikt. De baan wordt
minimaal zeven meter breed en begrensd door bermen van 12,5 meter,
waarna drie vanghekken de veiligheid van de toeschouwers garanderen.
Gedacht wordt aan de bouw van een hotel-restaurant, een TT-bureau,
een medisch centrum en flinke uitbreiding van de bestaande tribunes.
Op het middenterrein zijn voorts een sintelbaan voor speedwayraces ge
projecteerd, een grasbaan en een crossbaan, die ook kan worden ge
bruikt voor rallycrosses. Ten einde bij wedstrijden en trainingen de
renners in de gelegenheid te stellen hun motoren uit te proberen, wil
men buiten het circuit, grenzend aan het rennerskwartier een recht stuk
proefbaan aanleggen.
Het circuit van Drenthe bestond in 1925 uit de 28,4 km lange wegendrie
hoek Rolde - Borger - Schoonloo, van 1926 tot en met 1954 werd het
oude, snelle circuit De Haar - Hooghalen - Laaghalerveen dat de lengte
van 16,5 km had, gebruikt. Daarna werd de baan drastisch verkort tot
ruim 7700 meter. Vorig jaar werd een kleine correctie in de zogenaamde'
knie-bocht aangebracht.
De eerste van de vijf oefenweds
trijden die het Nederlands honk
balnegental ter voorbereiding op
de Europese kampioenschappen
speelde, heeft een overwinning van
4-3 tegen een uitstekend partij ge
vend team van Midden-Nederland
opgeleverd. De wedstrijd werd in
Utrecht gespeeld ter gelegenheid
van het zilveren jubileum van
tweede klasser HMS.
ASSEN - Mr. Jan Masman (fo
to) zal de heer Grollemans niet
opvolgen als voorzitter van
het bestuur van de Stichting
Circuit van Drenthe. Het col
lege van B en W heeft aan het
stichtingsbestuur meegedeeld
dat de nieuw benoemde bur
gemeester van de Drenthse
hoofdstad, voormalig voorzit
ter van de ere-divisieclub FC
Twente en lid van de Tweede
Kamer voor de Partij van de
Arbeid, niet voor deze functie
beschikbaar zal zijn. In het
verleden was de burgervader
van Assen volgens traditie
steeds tevens voorzitter van de
stichting die de Asser-TT or
ganiseert. Dat is soms oorzaak
van problemen feweest. om-
dat de burgemeester bij on
derhandelingen tussen de
stichting en het gemeentebe
stuur enerzijds leider was van
het college van B en VV, doch
anderzijds als voorzitter de
eerste man was van de delega
tie van de stichting Circuit van
Drenthe.
Vooralsnog is Jan Staal, diere
narts in Assen, waarnemend
voorzitter van de stichting.
De gemeenteraad van die
plaats zal zich vanavond uit
spreken over de vraag of in
verband met de dramatische
gebeurtenissen in Bovens-
milde de festiviteiten rond het
motorgebeuren in Assen al dan
niet zullen doorgaan.
LEIDERDORP - De eergisteren
tijdens het toernooi van De Munnik
bij 5-5 in de derde set gestaakte par
tij tussen Hein Hazenberg en Ton
Crépin is ook gisteren niet snel be
slist. Beide spelers gaven elkaar
geen duim breed toe, hetgeen resul*
teerde in de stand 90-9. Tenslotte
was het Crépin, die het welletjes
vond en kans zag door te drukken
naar 11-9.
Opnieuw moest gisteren een partij
wegens de duisternis worden afge
broken en wel die tussen de als
vierde geplaatste OTC-speler Dick
Bouman en Kreder uit Waddinx-
veen. De laatste speelt twee
(competitie)-klassen lager, maar
daar was in de loop van het duel
niets van te merken. De eerste set
ging dan nog net via een tie-break
naar Bouman, de tweede set was
het Kreder, die het beste van het
spel had, hetgeen resulteerde in 6-4
winst.
Boumans-teamgenoot Frans Enge
lenburg en Erik de Groot kwamen
op hun oude park goed uit de voe
ten. Engelenburg rekende vlot af
met Reniers (6-2, 6-3), terwijl de
Groot Paul Kallenberg geen enkele
kans gaf (6-3, 6-1).
Ton Creijghton behaalde een drie
sets overwinning op Ad v.d. Berg C
LEIDEN - De jubilerende (75 jaar) Leidse herengymnastiekvereni
ging Excelsior heeft deze week op een bijeenkomst enige leden, die de
vereniging ten zeerste hebben gestimuleerd, gehuldigd.
JPommer,50 jaar lid, kreeg uit handen van voorzitter Pannekoek de
gouden plak. Van 1938 tot 1973 was hij tweede secretaris van de
vereniging, in 1946 nam hij de leiderstaak over van Nico l'Ecluse. Bij
zijn 25-jarig leiderschap ontving hij al het erelidmaatschap van
Excelsior en tevens de erespeld van het KNGV. Hij was voorts vele
jaren Leids turnkampioenJacques Pommer jr. (zoon van oud-
voorzitter JJPommer) kreeg de zilveren plak. Hij is 40 jaar lid van
Excelsior. Pommer jr. trad op in diverse bestuursfuncties. In 1975
werd hij lid van verdienste van de Turnkring Leidsenhage
De derde jubilaris was H. J. Sieval, de eerste penningmeester sinds
1963. Hij ontving de bronzen plak.
Goud en zilver
voor Pommers
van Excelsior
TORBOLE - Zowel de Sowjet-Unie
als Oost-Duitsland hebben zich te
ruggetrokken uit het wereldkam
pioenschap in de F. D. klasse op het
Gardameer uit protest tegen de
aanwezigheid van Zuid Afrika. Het
Russische team Vladimir Leontiev
en Valeri Zoebanov, dat na de
vierde race de tweede plaats in de
algemene klassering innam trok
zich terug, nadat de organisatoren
geweigerd hadden Zuid Afrika uit
te sluiten op grond van de apart
heidspolitiek, die dit land voert.
Het voorbeeld van de Russen werd
gevolgd door de drie Oostduitse
teams.
De vijfde wedstrijd van het wereld
kampioenschap in de F. D. klasse is
gewonnen door de Zwitsers Hetz
en André Nicolet vóór het Neder
landse duo Fred Inhoff/Groot. Zij
verbeterden daarmee hun positie
aan de kop van het klassement aan
zienlijk. Het was de tweede achte
reenvolgende zege van de Zwitsers
op het Garda-meer. De uitslag van
de viifde race:
1. Jorg Hetz/André Nicolet (Zwi), 2.
Imhoff/Groot (Ned), 3. Danie-
lou/Richard (Fra). De gebroeders
Vollebregt kwamen niet voor bij de
eerste twaalf.
Algemeen klassement:
1. Hetsz(Zwi) 13 pnt., 2. Eisch (Wdl.)
36.7 pnt., 3. Natali (It) 43 pnt., Volle
bregt 65 punten.
6-3,4-6,6-2). Aad de Wit had weinig
in te brengen tegen een in goede
vorm verkerende Har Meyer (6-0,
6-4). Lodewijk Kallenberg was gis
teren gedwongen tegen Jaap Ko
renman de rol van aanvaller aan te
nemen. Dit ging hem goed af, waar
van de 6-2, 6-4 zege getuigt.
In het herenenkel C maakte Paul
Theunissen vooralsnog zijn plaat
sing waar, al leverde dat tegen
derde klasse speler Collé wel de
nodige problemen op (6-4,6-7,6-4).
De favoriet Niels Geraerts ver
stapte zich in de eerste set tegen
Biekart (4-6), maar herstelde zich
op overtuigende wijze (6-3, 6-1).
Sijthof, Weber en Groot speelden
zich in de kwart finale door over
winningen op respectievelijk Be-
nnink (2-6, 7-5, 6-4), Gelevert (6-4,
6-4) en veteraan Modderman (6—1,
7-5).
BASKETBAL - In een wedstrijd
voor het toernooi om de Interconti
nentale basketbalbeker heeft de
Verenigde Staten gisteren met 88-
77 gewonnen van Italié. In Buenos
Aires versloeg Argentinië België
met 96-74. Canada zorgde voor een
verrassing door Joegoslavië met
68-52 te verslaan.
kr is een soort autopech, dat
je meestal alleen maar in de vakantie
overkomt. In warme streken kan bijv
de motor plotseling weigeren, omdat
hij geen benzine meer krijgt, terwijl
er nog voldoende in de tank zit.
Gelukkig is daarvoor een sim
pele remedie, zoals u in „Shell
helpt, deel 2" kunt lezen. Even wat
water op de benzinepomp, en als 't
vaker gebeurt een nat sponsje op
de pomp binden. Simpel en af
doende. Neem dat boekje dus mee
als u weggaat - je weet maar nooit.
A'og geen hoekje omvangenVraag er dan
even naar bij een Shell verkooppunt.
Zonder autoproblemen
opvatontie.^
Bij warm weer en een zwaar belaste motor kan vapour-lock "optreden.
Dc benzine verdampt dan al in de leidingwaardoor de motor geen benzine
meer krijgt. U verhelpt dat door even wat water over de benzinepomp te gie
ten, zodat de„dampbel"afkoelt en weer vloeibaar wordt. Herhaling kunt u
voorkomen door een sponsje op de benzinepomp te binden en dat regelmatig
nat te houden.
