Chef-luchtmachtstaf Wolif
te loslippig bij de industrie
Oplossing van kaping
ligt niet in geweld'
Politieman: „Ik deed
gewoon mijn plicht"
Dat was schrikken
in het Zwarte Woud.
Opvang van ex-gijzeiaartjes geslaagd
Vervanging vliegtuigen in de jaren zestig
Boete geëist na mishandelingen
Twee gewonden en een
dode bij ontploffing
De Amro Bank.Voor reischeques,
buitenlands geld en reisverzekeringen.
WOENSDAG 8 JUNI 1977
PAGINA 7
ASSEN (SP) - "De eerste dag van
het opvangprogramma voor de
ex-gijzelaartjes kunnen we ge
slaagd noemen. De kinderen
hebben zich goed gedragen. Het
had net zo goed de eerste school
dag na de grote vakantie kunnen
zijn. Ze vroegen elkaar alleen
maar wat ze de afgelopen vrije
dagen hadden gedaan. De gijze
ling is nauwelijks ter sprake ge
komen".
Dat liet gisteren pedagoog drs. J.
Oosterwijk weten. Hij is direc
teur van de schooladvies en
begeleidingscommissie in de
provincie Drente. De heer Oos
terwijk is de verantwoordelijke
man voor het opvangprogramma
dat is opgesteld voor de kinderen
van de openbare lagere school in
Bovensmilde, die ruim twee we
ken geleden door Zuidmoluk-
kers werden gegijzeld en enkele
dagen lang in hun school werden
vastgehouden.
Drs. Oosterwijk: "Onze dienst werd
vorige week door het opvangcen
trum van het. Groningse zieken
huis gevraagd een dergelijk pro
gramma voor de kinderen samen
te stellen. Dat hebben we gedaan,
na gesprekken met de niet-
gegijzelde leerkrachten en de ou
ders. Het programma werd ver
volgens door iedereen geaccep
teerd. De ouders bleken echter
hun kinderen alleen te willen stu
ren als ook de beveiliging gere
geld zou worden".
Gistermorgen verschenen onge
veer 90 van de 150 ex-gijzelaartjes
op school, ditmaal op de christe
lijke school in Bovensmilde. Vijf
politiemannen zorgden voor de
bewaking. Ook de ouders, die
haast allen hun kinderen kwa
men brengen en halen, kregen
van tevoren gelegenheid het
schoolgebouw te verkennen.
Waarom ruim tien ex-
gijzelaartjes niet naar school
kwamen is niet bekend. Volgens
de heer Oosterwijk moet men dat
zoeken in het normale schoolver
zuim. Er waren geen Molukse
kinderen bij het programma be
trokken. Vandaag heeft de
schooladviescommissie gespro
ken met de leerkrachten die in de
Molukse wijk werken over een
apart opvangprogramma.
De kinderen uit Bovensmilde zijn
gisteren expressief en creatief
bezig geweest. Ze hebben elkaar
geïnterviewd (niet over de gijze
ling) en gewerkt met audio
visuele middelen. Drs. Ooster
wijk: "We hebben gewacht op de
reacties die van hun kant kwa
men. We hebben geen reacties
uitgelokt of gestimuleerd. We
hebben niks gemerkt van uitge
sproken emoties. Ja, we waren
erg verrast dat ze niet of haast niet
spraken over de gijzeling. We be
naderen de kinderen overigens
vanuit een kinderlijke belevenis
van de dingen en niet vanuit het
gezichtspunt van een volwasse-
Na elke dag bespreken we het pro
gramma. Dat programma is voor
lopig opgesteld voor een week.
Begin volgende week bekijken
we wat er daarna moet gebeuren.
De twee weken die ons resten tot
de grote vakantie".
De kinderen krijgen voorlopig al
leen 's ochtends les, van negen
uur tot kwart voor twaalf.
GLIMMEN (SP) - Het demonstratiebord is bijna onleesbaar gewor
den door de dikke regendruppels, maar de bedoeling is duidelijk.
„Oplossing zonder geweld. Bereid tot plaatsvervanging gegijzel
den",staat erop. Het bord staat er nu al meer dan een week langs de
rijksstraatweg van Vries naar Groningen, bij het Drentse Glim-
Op ruim drie kilometer afstand van de gekaapte trein bij de Punt
trokken leden en sympathisanten van de landelijke werkgroep
Geweldloze Weerbaarheid de aandacht van de langsrazende au
tomobilisten. Een van hen is de heer E. Vroom uit Zwolle, 68 jaar.
Naast hem staan twee paraplu's in de berm geprikt.
DEN HAAG (SP) - In de langdurige onderhandelingen met
vliegtuigindustrieën die halverwege de jaren '60 voorafgin
gen toen de aankoop van de Northrop F-5 jager is de toe
nmalige chef luchtmachtstaf generaal A. B. Wolff te loslip
pig geweest. Reeds een jaar voor het parlement de zaak
goedkeurde verzekerde Wolff wijlen Fokker-directeur
Diepen dat het praktisch wel besloten was dat Northrop de
order zou krijgen, als nog een paar punten werden opgelost.
door
Robert Schouten
Die mededeling zal Northrop waar
schijnlijk spoedig bereikt hebben,
zo concludeert droogjes de bijzon
dere Tweede-Kamercommissie
voor het onderzoek van wapenaan
kopen in een eerste rapport over de
F-5-zaak.
Fokker had groot belang bij een
contract met Nortrop. De heer Die
pen deelde de generaal in hetzelfde
gesprek trouwens mee, dat Nortrop
belangstelling zou hebben voor
overname van een pakket aandelen
Fokker. De ex-luchtmachtchef zegt
zich van dit - genotuleerde - gesp
rek niets meer te herinneren.
Het spitwerk van de commissie
heeft aangetoond dat Nortrop,.iog
weer enkele maanden eerder op de
hoogte moet zijn geweest van de
operationele inzichten binnen de
luchtmachtstaf en op basis daarvan
voorstellen heeft gedaan. Hoe Nor
trop deze wetenschap toen verwierf
heeft de commissie niet kunnen
vaststellen.
De commissie heeft getracht na te
gaan of Nortrop en Fokker uitein
delijk hebben geprofiteerd van het
feit dat hen reeds in een zo vroeg
stadium bekend was dat de F-5
hoge ogen gooide. Zij heeft dat ech
ter niet kunnen uitmaken, maar
acht het niet waarschijnlijk.
De commissie, onder leiding van de
KVP'er drs. M. J. J. Amerlsvoort,
werd eind vorig jaar ingesteld als
uitvloeisel van het rapport-Donner.
Dit nieuwe rapport geeft als totaal
indruk dat er buiten de genoemde
loslippigheid (gesproken wordt
van twijfels over de gewenste te
rughoudendheid en over onge
wenste contacten) met de F-
5-aankoop verder weinig aan de
hand is geweest.
Opmerkelijk is dat geen conclusies
worden verbonden aan de rol van
prins Bernhard, toen nog
inspecteur-generaal der strijd
krachten en commissaris bij Fok
ker. Een tweetal keren heeft hij op
verzoek van generaal Wolff in Ame
rika bemiddeld en een keer samen
met president-directeur Van den
Wall Bake van Fokker.
Het ging resp. om het verkrijgen
van gegevens over de prestaties van
de F-5 in de Vietnam-oorlog, een
gunstiger regeling van de ontwik
kelingskosten en opschorting van
een prijsverhoging. In de eerste
twee gevallen schijnt hij enig resul
taat te hebben geboekt. Zijn tele
grafische bemiddeling bij zijn
vriend Nortroppresident-
directeurs Jones haalde niets uit.
Van Tahiti, waar deze toen zou zijn,
kwam geen antwoord.
Deze gegevens zijn alle opgediept
door een deel van de commissie die
onder leiding staat van de socialist
mr. K. de Vries Een andere sub
commissie, onder voorzitterschap
van de liberaal mr. J. G. Rietkerk,
gaat zich op basis hiervan en met
nog te verwachten rapporten van
de regeringscommissie Kooijmans,
die eveneens wapenaankopen on
derzoekt, beraden op betere contro-
leremogelijkheden voor het parle
ment. Die zijn na het schandaal
verwekkende rapport van de
commissie-Donner over de rol die
prins Bernhard bij de vliegtui
gaankopen heeft gespeeld, reeds
aangescherpt.
De Vries, die zich sterk maakt voor
het parlementaire enqueterecht,
meent dat zijn subcommissie al
"een stukje parlementaire geschie
denis heeft gemaakt". Het bewijs is
volgens hem geleverd "dat het kan"
en zelfs, zoals in dit geval met ge
tuigenverhoren op vrijwillige basis.
DEN HAAG - De heren Algra
(links) en Drees sr., twee oude be
kenden uit de politieke arena ont
moetten elkaar gisteren bij de slui
ting van de Tweede Kamer in de
oude sameTistellingDe Kamer nam
gisteren afscheid van vijftig leden,
onder wie prominenten als Tilanus,
Jongeling, Van Mierlo en De Gaay
Fortman jr. De zitting van de
Staten-Generaal werd gesloten
door zijn vader, de minister van
Binnenlandse Zaken, De Gaay
Fortman sr.
ROTTERDAM (SP) - De hele sa
menleving kijkt naar u. Alles wat u
eventueel verkeerd doet, komt op
de rug van de hele politie. Uw werk
moet hoe dan ook de toets der kri
tiek kunnen doorstaan", Dat hield
de Rotterdamse rechtbank-
APELDOORN (SP) - Bij een ont
ploffing in de distilleerruimte van
de firma Gestetner BV in Apel
doorn gistermiddag is de 32-jarige
H. Luechis uit Vaassen vrijwel op
slag gedood.
Technisch directeur H. A. Oudefut-
tikhuis en adjunct-directeur P.
Veld werden ernstig gewond. Zij
zijn met zware brand- en snijwon-
den naar het ziekenhuis gebracht.
Omstreeks twaalf uur ging in het
bedrijf, waar dupliceerapparaten
worden vervaardigd, het alarmsig
naal over. De drie bovengenoemde
personen gingen op onderzoek uit.
De distilleerruimte bleek vol stoom
te staan. Vrijwel direct nadat de be-
diemngsapparatuur van de machi
nes van automatische op handbe
diening was gezet ontstond achter
de schakelkast een steekvlam, die
onmiddellijk werd gevolgd door
een ontploffing.
De heer Luechis werd tegen een
van de muren geslingerd en over
leed ter plaatse. De beide anderen
vlogen door de kracht van de ex
plosie dwars door de deur naar bui
ten.
Het bedrijf liep ernstige schade op.
Enkele muren bleken geheel te zijn
weggevaagd. In een naastliggend
bedrijf ontstond grote glasschade.
Over de oorzaak van de ontploffing
is nog niets bekend.
GOLF - Alex Goesberg van'de Hat-
temse Golfclub heeft gisteren op de
golflinks van de Pan in Huis ter
Heide beslag gelegd op de natio
nale golftitel bij de professionals.
Loesberg overbrugde 54 holes in
221 slagen, twee minder dan de ont
troonde kampioen Bertus van
Mook en Martien Groenendaal.
president mr. J. L. M. Elders giste
ren de 22-jarige Schiedamse
politie-agent Tonnie H. voor die te
recht moest staan wegens het mis
handelen van twee mannen. "Ik
heb gewoon mijn werk gedaan. In
beide gevallen kon ik niet anders
handelen", hield de agent, ondanks
verscheidene verklaringen van col
lega's, staande.
Op 29 september vorig jaar deed H.,
volgens de officier mr. H. R. G. Fe-
ber, de eerste misstap. Een Schie
dammer, die thuis in een dronken
bui de boel kort en klein had gesla
gen, was ter ontnuchtering in een
glazen cel ("het aquarium", zeggen
ze op het bureau) geplaatst en gaf
met wilde gebaren blijk van zijn
ongenoegen daarover. Op een ge
geven ogenblik dreigde hij een ruit
in te schoppen. Agent H. schoot toe
en opende de cel, waarna de dron
keman prompt aanstalten maakte
om naar buiten te gaan. "Best be
grijpelijk, dat hij weg wilde. Hij was
geen arrestant, dus hij zat er ten on
rechte", stelde mr. Elders. H. echter
dacht er anders over. Toen de man
niet onmiddellijk reageerde op zijn
verzoek om weer terug te keren in
de eek kreeg hij van H. een fikse
klap en liep een gapende hoofd
wond op. "Ik voelde me bedreigd
en moest slaan", bleef H. verklaren.
Dat andere agenten in zijn directe
omgeving waren geweest en direct
zijn gedrag afkeurden, noemde hij
gisteren onbegrijpelijk. Luttele
weken later kwam de werkwijze
van agent H. wederom in opspraak,
toen hij een chauffeur na een ver
keersovertreding enkele forse
klappen met de wapenstok toebe
deelde. De betrokken chauffeur
Samen met zes anderen (aca
demici. studenten) post de
heer Vroom van 's ochtends
acht tot 's avonds een uur of
half elf. „Wat wij willen be
nadrukken is dat er voor
niets, dus ook niet voor deze
kaping een oplossing is met
geweld. Als je geweld gaat
gebruiken of razzia's gaat
houden, lok je alleen maar
meer kapingen uit. Begrijp
me goed, wij veroordelen
ook deze terreur".
„Maar ik kan hun actie mis
schien nog wel begrijpen.
Ze zijn gefrusteerd. nooit is
er naar hen geluisterd. Ze
willen aandacht, erkenning,
of dat nu voor de republiek
is of voor een integratie, dat
maakt niet uit.
Goed ze hebben meer rechten
gekregen, maar ze blijven
tweederangs burgers. Zo
mogen niet stemmen, ze
hoeven niet in militaire
dienst. Ze mogen met hun
pas zelfs niet naar het bui
tenland".
Een dominee van de werk
groep zegt even later via de
televisie dat wij Nederlan
ders ook schuld moeten er
kennen. Hij wil dat de
Zuidmolukse kapers van de
trein en de overvallers in de
school in Bovensmilde moe
ten worden gevrijwaard van
strafvervolging. Ook pleit
hij voor strafvermindering
voor de Zuidmolukkcrs die
destijds zijn veroordeeld
voor hun acties in Wijster en
Amsterdam en het plan om
de koningin te gijzelen.
„Dat mag dan tegen ons
rechtsgevoel indruisen,
maar wij moeten dan maar
voortaan het rechtsgevoel
van de Molukkers inbou
wen in ons eigen gevoel voor
wat recht is", zegt hij vast
beraden.
„Ik kan het misschien wel be
grijpen dat veel mensen de
Zuidmolukkers de grond in
willen stampen", zegt de
heer Vroom, "maar ik vind
het onmenselijk. Net zo on
menselijk vindt hij het op
treden van een nog onbe
kende en kennelijk ander-
sgezinde automobilist die
vanmiddag in volle vaart op
hem kwam afrijden en pas
op het allerlaatste moment
de weg op snelde. Overigens
krijgt hij niet veel reacties.
„Sommigen wijzen naar
hun hoofd, anderen
kregen was er een van de re
gering die hun aanbod om
de plaats in te nemen van de
gijzelaars vriendelijk af
sloeg. De heer Vroom ziet
daarin geen enkele aanlei
ding om met zijn actie op te
houden.
„Wij willen er iedereen op
wijzen dat geweld nooit zin
heeft. Je zult met ze moeten
praten. Blijven praten.
Daarop moet je blijven ha
meren. De problemen van
de Zuidmolukkers moeten
we in onze aandacht blijven
houden. We moeten besef
fen dat als deze kaping is af
gelopen het eigenlijk nog
niet is afgelopen. Dan moe
ten we ervoor zorgen dat dit
nooit weer gebeurt."
Zijn aflosser knikt instem
mend. Het is de 24-jarige
werkloze mo Engels
student Cees Lampers uit
Amsterdam. Ook hij denkt
er voorlopig niet aan naar
huis te gaan. „Het gaat om
de bereidheid van ons om
toch naar de trein te gaan,
als ze in Den Haag nog van
mening mochten verande
ren. Ik heb van familieleden
van de gijzelaars gehoord
dat ze dit erg op prijs stellen.
Het is een serieuze zaak. We
zijn niet uit op publiciteit.
Het is goed gemeend.".
Op zijn pet zit een speldje. Een
gebroken geweertje.
Een van de weinige officiële
reacties die de demonstran
ten in Glimmen hebben ge-
Surinaams
staatsbezoek
in september
SCHIPHOL (SP) - De president
van Suriname dr. J. H. E. Ferrier zal
in het midden van september op
nieuw naar Nederland reizen om
dan een officieel bezoek aan ons
land te brengen. Een juiste datum is
echter nog niet bekend.
Dit heeft de Surinaamse premier
Henak Arron op Schiphol ver
klaard voordat hij naar zijn land te
rugkeerde. President Ferrier blijft
nog tot 17 juni in Nederland.
De gijzelingen in Drente hebben de
Nederlandse en Surinaamse rege
ring doen besluiten het staatsbe
zoek van president Ferrier, dat van
1 tot en met 4 juni zou plaatsvinden
af te gelasten.
had zich niet direct overgegeven en
H. enkele keren geschopt. "Ik
raakte daardoor erg geëmotio
neerd. Wij, politiemannen, zijn ook
maar mensen". Ook nadat een
collega-agent de chauffeur in een
houdgreep had, bleef de boze
Schiedamse politieman inslaan op
de arrestant, die diverse verwon
dingen opliep. Van die laatste tik
ken kon H. zich gisteren niets meer
voor de geest halen. "Als je als
agent zo van de kaart bent, kunt u
geen dienst meer doen", haakte de
president daar op in. "Dat punt mag
u nu eenmaal als politieman niet
bereiken".
De officier van justitie vond, dat de
jonge agent wel degelijk over de
schreef was gegaan en "niet geheel
terecht geweld had gebruikt: Hij
vorderde behalve een geldboete
van 250 gulden ook een voorwaar
delijke gevangenisstraf van twee
weken. Hij ging er daarbij vanuit,
dat H., die in Schiedam goed be
kend staat, zijn werk kan blijven
voortzetten. H.'s raadsman vond,
dat een openbare behandeling van
de zaak al meer dan voldoende cor
rectie was, dan H. in zijn ijver had
verdiend. "Mijn cliënt is zo'n agent
die geen straatje om gaat zoals
sommigen van zijn collega's wel
doen vandaag de dag. In deze tijd
waarin de rechtsorde toch behoor
lijk op de tocht staat, blijft de agent
een mens, waaraan niets mens
elijks vreemd is". De raadsman
laakte het feit dat het in het Schie
damse korps kennelijk heeft ont
broken aan voldoende begeleiding
van jonge agenten, maar haastte
zich er op te laten volgen, dat er een
schreeuwend tekort aan man
kracht is bij hetzelfde korps. Uit
spraak op 21 juni.
Vreselijk. We waren aan
picknicken, ik liep wat rondtotdat
ik er tegenaan stootte: onmiddellijk
werd ik aangevallen door die zwerm
bijen. Dat werd dus dokterswerk.
En dus óók pijn in m 'n portemonnaie.
Fijn is andersnietwaar
Nou en of. Daarom raden wij van
de Amro Bank altijd onze uitgebreide
reisverzekering aan. Voor een gering
bedrag bent u dan verzekerd tegen
verlies, diefstal en beschadiging van
bagage. En ook nog voor minstens
250 gulden contant geld. Bovendien
dekt diezelfde Amro reisverzekering
tegen de kosten van ziekte, ongeval
en wegens familieomstandigheden
naar huis moeten. En wat uw geld
betreft, raden wij u aan alleen buiten
lands geld mee te nemen voor de
éérste dagen en veilige Amro reis-
cheques voor de rest van uw -vakantie.
Dat is een rustig idee. Dus wie
niet van schrikken houdt tijden:
z'n vakantie, die gaat eerst
even langs bij de Amro Bank.
