RUSTIG
BEGONNEN
situatie ernstig
DEN UYL
Crisiscentrum:
geeist tegen
Vermaning(48)
Chemische bedrijven
onderzoeken vergift
Vondeling weer Kamervoorzitter
Tekort op
provinciale
begroting
Nog weinig licht in
moord op politieman
Gerechtshof stelt
vissers in gelijk
Hulp aan
Cuba
gaat door
Vijf ministers beraden
zich over bemiddeling
Als getuige a décharge hield de
heer A.M. Wouters (60) een zeer uit
voerig betoog dat enkele uren
duurde. De heer Wouters zei tot tien
jaar geleden amateur-archeoloog te
zijn geweest. Hij was nu weer terug
gekomen om Vermaning te helpen.
"Ik was verbaasd over zijn kennis",
aldus de heer Wouters. "Ik heb er
zelfs een microscoop van tweedui
zend gulden voor gekocht".
Voorts had hij voor Vermaning tal
rijke proeven gedaan om de echt
heid van diens stenen te kunnen
bevestigen. Hij had daarvoor te
vens contact gehad met het rijksin
stituut voor oudheidkundigbode
monderzoek en verbaasde zich dat
niemand die aan de echtheid van de
vondsten van Vermaning twijfelt
dat niet hadden gedaan. Met tal
rijke slijpproeven was hij er niet in
geslaagd de stenen van Vermaning
na te maken en hij daagde een ieder
uit dat wel te doen. Volgens de heer
Wouters zijn de slijpsporen door de
natuur aangebracht.
De verdediger van Tjerk Verma
ning, mr. G.M. Doornbos, uit As
sen, achtte wellicht het wettige
maar zeker niet het overtuigende
bewijs geleverd dat de vondsten
van zijn cliënt vals zouden zijn. Zo
ja, dan zou de officier van Justitie
nog waar moeten maken welke rol
Vermaning daarin heeft gespeeld
en daar is volgens de raadsman de
officier nog niet klaar mee. Die ste
nen zijn door anderen als het waren
uit de handen van Vermaning ge
sleurd die ze eerste na grote aarze
ling heeft verkocht. Mr. Doornbos
vroeg zich echter eerder af of prof.
Bosinski niet vastgebakken zit aan
zijn eigen theorie.
Onherroepelijk
Een groep van 45 dominees, pas
toors en andere christenen die in
Drente beroepshalve met Moluk-
kers te maken hebben heeft in ver
band met de gijzelingen een brief
geschreven aan de kerken. Daarin
dringen ze er op aan na te denken
over de positie van de Zuidmoluk-
kers en de overheid te steunen zo
dat er werkelijk gerechtigheid kan
geschieden.
DEN HAAG (SP) - Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland, het dage
lijks bestuur van de provincie,
hebben de voorlopige begroting
voor komend jaar gereed. Er i een
tekort van drie miljoen gulden. Dat
is aanzienlijk minder dan op voor
gaande begrotingen, maar de mo
gelijkheid zit erin dat het werke
lijke tekort hoger zal uitvallen. Gs
zijn er namelijk van uitgegaan dat
er een andjre verdeling van de gel
den uit het Provinciefonds (voor
naamste inkomstenbron van de
provincies) komt met terugwer
kende kracht tot 1 januari 1977.
Wanneer dat niet doorgaat zal het
tekort drie tot zes miljoen hoger
zijn. Een onzeker element is ook de
stijging van lonen en prijzen.
DEN HAAG (SP) - Hoewel formateur Den Uyl gisteren zeer
rustig is begonnen met het samenstellen van een nieuw
kabinet, is duidelijk dat hem taaie onderhandelingen mèt
het CDA te wachten staan.
TEGELEN (ANP) - Het onderzoek naar de moord op de Tegelse brigadier
van politie, H. Hovens, spitst zich toe op een Duits sprekende man van 25
tot 35 jaar oud met zwart goed verzorgd haar, die door meer getuigen
gezien is in de omgeving van de plek waar de brigadier is neergeschoten,
met name in de woonkern Heide, vlak bij de Duitse grens.
Volgens de politie hebben getuigen verklaard dat deze man zich zenu
wachtig en opvallend gedroeg en dat hij een beige regenjas bij zich droeg,
plus twee tassen.
Ook speurt de politie nog naar een lichtgekleurde Volkswagen van een
oud type met diverse beschadigingen en met vermoedelijk een kenteken
uit het Duitse Vierssen. Deze auto met enige inzittenden is volgens getui
gen vanaf dp grens weg richting Maalbeek gereden.
Het echtpaar met twee kleine kinderen dat nabij de groeve Wambach is
gezien heeft zich intussen bij de politie gemeld. Het blijkt geen nadere
aanwijzingen te kunnen geven.
Tijdens het voortgezet onderzoek is een pantalon gevonden in genoemde
groeve. Het mobiele opsporingsteam heeft de vindplaats nader onder
zocht maar zonder resultaat. Het staat overigens niet vast of het gevonden
kledingstuk iets met de zaak van doen heeft.
Het speciaal door de Duitse politie gevormde team zet in Duitsland het
onderzoek voort en werkt zeer nauw samen met de Nederlandse politie.
Dat het CDA zich schrap zet voor de
informatie, bleek gistermiddag
door het benoemen van Andriessen
tot voorzitter van de commissie die
het CD A-fractiebestuur ter zijde zal
staan bij de onderhandelingen.
Andriessen is een uiterst taai on
derhandelaar en wordt in Den Haag
gezien als de man die van
christen-democratische zijde het
best "in staat moet worden geacht
Den Uyl weerwerk te leveren.
De demissionaire premier Den Uyl
begon gisteren kalm met zijn po
gingen een nieuw kabinet te vor
men. Nadat hij 's middags met de
waarnemend PvdA-
fractievoorzitter Van Thijn sprak,
ontving hij 's avonds CDA-leider
Van Agt.
Voor vandaag staan de komst van
D'66-leider Terlouw, president
Zijlstra van de Nederlandse Bank.
voorzitter De Pous van de
Sociaal-Economische Raad en di
recteur Van de Beid van het Cen
traal Planbureau naar het ministe
rie van Algemene Zaken op het
programma.
Uit het rijtje namen valt af te leiden
dat Den Uyl van plan is een kabinet
te vormen bestaande uit PvdA,
CDA en D'66 en dat de formateur de
sociaal-economische problemen
centraal stelt.
CDA-leider Van Agt heeft gisteren
ontkend dat de benoeming van
Andriessen bedoeld is als een po
ging wat goed te maken nadat Aan-
tjes vorige week tot waarnemend
fractievoorzitter werd gekozen.
Aanvankelijk was Andriessen
daarvoor uitverkoren, maar na pro
testen van AR en CHU trok de
KVP-leider zich terug. Andriessen
heeft geaarzeld volgens Van Agt of
hij zijn benoeming tot voorzitter
van de commissie die de formatie
begeleidt wèl zou aanvaarden.
Maar omdat hij daarvoor unaniem
werd gekozen, heeft hij besloten
dat wel te doen.
CDA-leider Van Agt benadrukte
gisteren dat zijn combinatie geen
voorwaarden vooraf zal accepteren.
H(j zei ook niet van plan te zijn
voorrang te verlenen aan de vier
hervormingsvoorstellen. "Er mag
geen rangorde zijn tussen zaken die
geregeld moeten worden", aldus
Van Agt.
Den Uyl deelde gisteren na afloop
van het bezoek dat Van Thijn aan
het ministerie van Algemene Za
ken bracht mee dat hij allereerst
streeft naar het leggen van een ver
trouwensbasis tussen de fracties
van de drie partijen.
De formateur wil daartoe eerst de
opstelling peilen van de drie frac
ties over de hervormingsvoorstel
len. De nadruk zal daarbij liggen op
die onderdelen die aanleiding zijn
geweest tot de val van het kabinet.
Even belangrijk zijn volgens Den
Uyl echter de doelstellingen die hij
centraal stelt voor het nieuwe kabi
net: de bestrijding van de werk
loosheid en de inflatie.
Kabinetsformateur Den Uyl ontving gisteren op zijn ministerie CDA-lijstlrekker Van Agt.
Mogelijk verband tussen kanker en acrylnitril
DEN HAAG (ANP) - Het ge
rechtshof in Den Haag heeft gis
teren negen vissers uit Goeder
eede, die ervan beschuldigd
waren in 1976 de vangstbeper
kingsregeling voor tong en
schol te hebben overtreden,
ontslagen van rechtsvervol
ging. De economische politie
rechter in Rotterdam had hen
tot f 251 boete veroordeeld, in
hoger beroep had de
procureur-generaal bij het ge
rechtshof boetes geëist, varië
rend van f 8000 tot f 20.000.
Het hof vond dat de Neder
landse minister van Landbouw
en Visserij ten onrechte een be
schikking had uitgevaardigd
om de internationale bespre
kingen aan Nederland toege
wezen maximum-
vangsthoeveelheden tong en
schol onder de individuele Ne
derlandse vissers te verdelen.
Zo'n regeling, vond het hof, had
in de Nederlandse visserijwet
moeten zijn neergelegd of door
die wet op ondubbelzinnige
wijze moeten zijn gedelegeerd.
De visserijwet geeft de minister
wel de bevoegdheid, bij alge
mene maatregel van bestuur
regelen te stellen in het belang
van de zeevisserij, ter verzeke
ring van de naleving van inter
nationale overeenkomsten. De
internationale overeenkomst
waar het in dit geval om gaat is
het noordoost-atlantische vis
serijverdrag, op grond waarvan
vorig jaar de maximum-
vangsthoeveelheden per aan
gesloten land is toegewezen.
Wat op grond van het verdrag
aan de aangesloten staten is
aanbevolen, zo meent het hof,
begrenst de bevoegdheid van
de nationale minister tot het
stellen van nadere regelingen.
ropa die bij de produktie
kunststoffen he* giftige acrylnitril
verwerken gaan medische gege
vens uitwisselen over werknemers
die met deze grondstoffen te maken
hebben. Het initiatief tot deze uit
wisseling is genomen door DSM in
Heerlen, samen met Du Pont de
Nemoure in Dordrecht, één van de
belangrijkste afnemers van acrylni
tril in Nederland. Ook de kun
strubberfabriek Ciago in Arnhem is
een afnemer.
Acrylnitril, eveneens bekend onder
de naam vinylcianide, propeenni-
tril en acrylonitril, kwam vorige-
week opnieuw in het nieuws toen
uitkomsten van Amerikaanse on
derzoekingen uitwezen dat er een
verband tussen kanker en het be
wuste produkt bestaat. Bij som
mige werknemers van Du Pont in
South Carolina (Amerika) werd een
verhoogd risico tot het krijgen van
kanker aangetoond - al ging het hier
om werknemers die twintig jaar ge
leden bij de verwerking waren be
trokken.
Volgens de Industriebond NW
zijn naar aanleiding van het Ameri
kaanse rapport nu ook in Neder
land extra veiligheidsmaatregelen
in voorbereiding genomen op basis
van het geheime Amerikaanse rap
port.
Du Pont in Dordrecht ontkent dat
het rapport geheim is zoals het
NW beweert: "Ons Amerikaanse
moederbedrijf heeft juist het begin
van het onderzoek aangekondigd
de uitkomst meegedeeld aan het
personeel. Ook onze Nederlamdse
werknemers weten ervan".
Een DSM-woordvoerder in Heer
len zegt dat ook daar de uitkomst
met het personeel is doorgespro
ken. DSM is inmiddels wel overge
gaan tot het aanhouden van een
scherpere veiligheidsmarge. Voor
heen was het toegestaan dat 20
deeltjes acrylnitril in de werk
ruimte voorkwamen per miljoen
delen lucht, nu wordt twee deeltjes
als norm gehanteerd. Du Pont de
Nemoure in Dordrecht doet dat al
geruime tijd.
"Behalve verfijnder meetappara
tuur gaan we ademhalingsappara-
tuur verplicht voorschrijven in ge
vallen dat die norm van twee deel
tjes onverhoopt wordt overschre
den. Daarnaast willen we een
epidemiologisch-toxisch onder
zoek starten in geheel Europa, waar
alle gebruikers van acrylnitril aan
meewerken. Het ziet er naar uit dat
men op dat initiatief positief reage
ert", aldus een DSM-woordvoerder
te Heerlen.
De hoofdinspecteur voor de volks
gezondheid heeft inmiddels beslo
ten aanvragen voor toelating van
nieuwe materialen, waarin acryni-
tril is toegepast, voorlopig af te
wijzen. De bewuste stof wordt na
melijk gebruikt voor de produktie
van bekers en borden van kunststof
kampeer-setsjen verpakkingsma
teriaal, al komen deze laatste na
uwelijks in Nederland voor.
DEN HAAG/ASSEN (ANP) - Rond de twee gijze
lingen in Drente zijn gisteren geen nieuwe ont
wikkelingen geweest. Naarmate het langer duurt
voor er iets positiefs gebeurt, wordt de situatie
alleen maar ernstiger. Dit zei een woordvoerder
van het crisiscentrum in Den Haag.
ASSEN (ANP) - De officier van
Justitie mr. C.J. van Epenhuysen
heeft gisteravond bij de rechtbank
in Assen opnieuw wegens oplich
ting vier maanden gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest geëist te
gen de amateur-archeoloog Tjerk
Vermaning. Voorts verbeurdver
klaring van de stenen die in beslag
genomen zijn en die nog eigendom
zijn van Vermaning en teruggave
aan de eigenaar van de overige ste
nen.
De officier baseerde zich bij zijn eis
voornamelijk op het rapport van
getuige professor Bosinski. Vol
gens deze archeoloog zijn de vonds
ten van de 48-jarige amateur-
archeoloog modern van aard,
kunstmatig geslepen en zeker niet
authentieke vondsten uit het
midden-paleolithicum.
De afwasbare oppervlakteglans is
kunstmatig op de stenen aange
bracht. Volgens de getuige-
deskundige is het een vettige sub
stantie die ook door veel gebruik op
de stenen kan zijn gekomen. Opzet
telijk aanbrengen van deze glans
kan niet worden aangetoond. Prof.
Bosinski kon geen uitsluitsel geven
waarmee de stenen geslepen zou
den zijn, hoewel hij zelf eenvoudige
slijpproeven op door hem in
Drenthe gevonden vuurstenen
heeft gedaan.
De vijf betrokken ministers hebben
gisteren uitvoerig overleg gepleegd
over de vraag of een tweede contact
tussen mevrouw Soumokil, dokter
Tan en de treinkapers zinvol is. Tot
nu toe zijn er geen aanwijzingen dat
dat het geval is. Over nieuwe con
tactpersonen wordt momenteel
niet gesproken.
Persoonlijk
De psychiater dr. Mulder heeft vier
maal contact met de treinkapers
gehad. De gesprekken hadden een
"algemeen karakter, hoewel het dr.
Mulder gelukt is de contacten een
persoonlijke toets te geven: op het
menselijke vlak heeft de psychiater
wat meer tot de kapers kunnen
doordringen", aldus de woord
voerder op het ministerie van Justi
tie. Hij noemde de contacten met de
trein opener dan met de school. Met
de schoolbezetters is gisteren maar
eenmaal - over "huishoudelijke za
ken" - gesproken.
Gescheiden
In de gekaapte trein zitten mannen
en vrouwen gescheiden en is hun
bewegingsvrijheid beperkt. Dat zei
mevrouw Faber van Justitie in het
beleidscentrum in Assen. Ze kon
niet zeggen of er een vertrouwens
relatie groeit tussen terroristen en
gijzelaars, zoals destijds in Wijster
gebeurde. In de trein zitten zestien
vrouwen en 36 mannen gegijzeld.
Zij hebben volgens mevrouw Faber
tamelijk veel' dekens maar de
slaapmogelijkheden zijn weinig
comfortabel. Ook is het 's nachts
koud in de trein. De treinkapers
hebben er niet in toegestemd dat de
passagiers de beschikking krijgen
over warmere en eigen kleding. De
Molukkers zitten volgens mevrouw
Faber niet tussen de passagiers.
Wat zich nu in Drente heeft afge
speeld noemen ze onherroepelijk.
„Hoe de gijzelingen ook aflopen,
we kunnen straks niet meer over
gaan tot de orde van dag". Het is het
recht en de plicht van de Zuidmo-
lukse gemeenschap om allereerst
voor zichzelf de eigen situatie tot
klaarheid te brengen. „Maar juist
omdat wij voor elkaar verantwoor
delijkheid dragen zien we met
angst en zorg de toekomst van onze
eigen, Nederlandse samenleving
tegemoet", aldus de brief.
GRONINGEN (ANP) - Bij een ont
ploffing in de fabriek van Philips
voor huishoudelijke apparaten in
Groningen is naar schatting voor
enige honderdduizenden guldens
schade aangericht. Zes personen
die gewond werden afgevoerd ble
ken slechts lichte verwondingen te
hebben zoals snijwondenEen van
Ontploffing in Groningen
hen verblijft voor observatie nog in
het ziekenhuis.
De ontploffing, gistermiddag om
kwart voor vier. had plaats in een
fabriekshal die als gieterij diende.
Hier werden onder meer de onder
stukken gemaakt voor strijkijzers.
De explosie ontstond mogelijk als
gevolg van moeilijkheden met een
afzuiginstallatieDe explosie ging
met zo'n sterke luchtdruk gepaard
dat een van de gevels van de hal
werd omgeslagen. Elders in het be
drijf was veel glasschade. In de hal
werkten op het moment van de ex
plosie ongeveer twaalf
DEN HAAG (ANP) - Minister
Pronk van ontwikkelingshulp
heeft in overleg met de landsadvo
caat besloten de hulpverlening aan
Cuba op normale wijze voort te zet
ten. Enkele weken geleden liet me
vrouw Pineiro Gonzalez, de we
duwe van een voormalig chauffeur
van de Cubaanse ambassade in Den
Haag beslag leggen op alle gelden
die de Nederlandse regering heeft
uitgetrokken of nog zal uittrekken
voor ontwikkelingshulp aan Cuba.
De weduwe vordert het bedrag van
een miljoen gulden omdat Cu
baanse ambassade voor haar man
geen sociale lasten had afgedragen
in de tijd dat hij werkzaam was bij
de ambassade. Als gevolg hiervan
krijgt zij nu haar man is overleden,
geen aww-uitkering.
Het tempo van de besteding van de
voor Cuba gereserveerde hulpgel
den zal zodanig zijn dat in ieder ge
val voldoende fondsen overblijven-
om aan een eventuele verplichting',
tot afgifte van het geëiste schade
vergoedingsbedrag kan worden
voldaan.
Op 4 oktober zal bij de rechtbank in-
Den Haag het proces beginnen te-!
gen de staat Cuba in verband met
de eis tot schadevergoeding. Op \T-
mei is het beslag op het geld voor.
ontwikkelingshulp aan Cuba door
een deurwaarder overhandigd aan!
de procureur-generaal van de Hoge
Raad.
DEN HAAG CSP) - De socialist
Anne Vondeling zal deze week
herkozen worden als voorzitter
van de Tweede Kamer. Het CDA
heeft gisteren besloten de kundi-
datuur van Vondeling te steunen.
Dit besluit werd genomen, nadat
de demissionaire premier Den
Uyl. ie tevens fractievoorzitter is
van de PvdA, contact had opge
nomen met CDA-leider Van Agt.
Dei i Uyl vroeg daarbij of het CDA
bereid zou zijn de kandidatuur
van Vondeling te steunen.
De herbenoeming van Vondeling
kwam op losse schroeven te staan,
nadat de Kamervoorzitter zich
kritisch had uitgelaten over Van
Agt tijdens de verkiezingsstrijd.
Hij zei toen moeite te hebbeb met
het benoemen van Van Agt als
Kamerlid omdat deze had ver
klaard een aversie te hebbeb te
gen politiek.
De fractie van het CDA besloot
met overgrote meerderheid giste
ren om het herkiezen van Vonde
ling mogelijk te maken. Van Agt:
"We hebben besloten niet om te
zien in wrok en niet vooruit te
zien in wraak".
Vondeling zelf zei gisteren dat de
Tweede Kamer die vandaag voor
het laatst bijeen is in zijn oude
samenstelling harder heeft ge
werkt dan enige andere Kamer
daarvoor. Het aantal vergade
ringen noemde hij onvoorstel
baar.
Verbijsterd zei hij te zijn door de
mededeling dat een gekozen Ka
merlid. haar benoeming niet heeft
ard. Vondeling doelde
daarmee op Meta van Beek, die
voor D'66 als achtste op de lijst
stond. "Dat is in hoge mate onge
past. Ik stond daarvan perplex",
aldus Vondeling.
De berichten rond fractievoorzit
ter Drees van DS'70 die te kennen
heeft gegeven zich te zullen bera
den op de bezetting van zijn zetel
hebben Vondeling ook verbaasd.
"Het is een ongebruikelijke slap,
die grenst aan kiezersbedrog",
gaf de Kamervoorzitter als zijn
mening te kennen.
