"Iepziekte"
bedreigt de
bollenstreek
PUBLIEK
Stroomstoring
in Katwijk
Leids bejaardenkoor
zingt in de finale
GESTOLEN
VOGELTJES
AVIFAUNA
GEVONDEN
IN LIMBURG
Leidse
schilder
exposeert
in Noordwijk
PAGINA 4
STREEK
VRIJDAG 3 JUNI 1977
Uniek
jubileum
Harmonie
Valkenburg
VALKENBURG - "Valkenburgs
Harmonie" viert deze dagen een
uniek jubileum: het 75-jarig be
staan van de muziekvereniging.
Uniek, omdat deze tijd met z'n tv's,
radio's en dergelijke niet zo ge
schikt is om een muziekvereniging
een lang leven te waarborgen. In de
tijd dat de Harmonie werd opge
richt, om precies te zijn op 26 juni
1902, lag dat echter wat anders. In
een kleine dorpsgemeenschap als
Valkenburg was weinig te beleven,
zodat de muziekvereniging tot één
der grootste attracties behoorde.
En dat was dan ook te merken aan
de belangstelling, voor de buiten
concerten bijvoorbeeld.
Makkelijk heeft Valkenburgs
Harmonie het niet altijd gehad. Zo
moest de vereniging een tijdlang
repeteren in de zaal van Valken-
burger'De Vries. Geen ideale gele
genheid, maar toch werd er gemu
siceerd dat de stukken eraf vlogen.
Zo werden er ook regelmatig bui
tenconcerten gegeven in de mu
ziektent dié op verschillende plaat
sen in het dorp heeft gestaan.
Vooral de (na)oorlogse jaren zijn
voor de Harmonie niet altijd een
voudig geweest, omdat vele in
strumenten verloren waren gegaan,
en de Harmonie weer van voren af
aan moest beginnen. Niet in de
laatste plaats door een aantal goede
dirigenten en actieve bestuursle
den heeft de Harmonie altijd een
goed (speel)peil weten te bereiken.
Diverse concours-resultaten wijzen
daar ook op.
Aan het jubileum van de Harmonie
kon niet ongemerkt voorbij worden
gegaan, zo meenden vorig jaar een
IN KATWIJK
Huizen Rijnsoever
3e en 4e fase
nu toegewezen
KATWIJK - Burgemeester en wet-
holtders van Katwijk hebben dezer
dagen de ongeveer 500 kavels, die
beschikbaar zijn in de derde en
vierde fase van de uitbreiding Rijn
soever voor de bouw van premie
koophuizen, aan aanvragers toe
gewezen. Omdat er liefst 900 men
sen een aanvraag om een huis had
den gedaan, hebben B en W rond de
400 mensen die om een woning
vroegen, moeten teleurstellen. Bij
de selectie die B en W hebben toe
gepast hanteerden zij elf criteria om
mensen van de lijst van gegadigden
af te voeren. Niet in aanmerking
komen mensen:
die al een eengezinswoning in eige
ndom hebben: die in de laatste vijf
jaar een premie(flat)woning heb
ben kunnen kopen; die al een flat
hebben gekocht, tenzij de gezins
grootte vier of meer personen is; die
zijn verloofd en waarvan één van de
partners nog geen 25 jaar is; die al
leenstaand zijn en al een zelfstan
dige woonruimte hebben; die niet
(direct) aan een Katwijks bedrijf als
werknemer zijn gebonden; die
geen ingezetene zijn van Katwijk
en niet economisch daaraan zijn
gebonden: die beroepsgebonden
zijn aan Katwijk, maar op minder
dan 10 km van Katwijk wonen; die
nog tot het gezin van hun ouders
behoren en niet ouder zijn dan 25
jaar; die inmiddels een bevredige
nde oplossing voor hun huisves
tingsprobleem hebben gevonden.
aantal Valkenburgers. Er werd dan
ook een jubileum-commissie in het
leven geroepen, onder leiding van
de heer M. P. van Stijn, die één en
ander heeft voorbereid. Zo open
den de 75-jarige Harmonie en de
20-jarige drumband de feestelijk
heden rond de viering woensdag
avond met een muzikale rondgang
door het dorp. Vanavond vindt de
trekking plaats van de loterij, die is
gehouden om de kosten van de vie
ring van het jubileum te dekken. De
trekking vindt om half acht in het
gemeentehuis plaats. Morgen zal
het jubileum ook in het Dorpshuis
worden gevierd, van vier tot zes
uur, met een receptie.
KATWIJK - Een uur hebben de
bewoners in de omgeving van de
Piet Heinlaan in Katwijk vanmor
gen zonder stroom gezeten. De oor
zaak hiervan was storing in een ka
bel nabij de Zonnebloemschool. In
de loop van de ochtend is dit euvel,
nadat men eerst voor een provisori
sche oplossing had gezorgd, ver
holpen.
De Leidse amateur-schilder De Boer, die tot 16 juli in
restaurant "Cleijburch" in Noordwijk exposeert.
eerst in 1917, toen er de natio
nale zeilwedstrijden van start
gingen. En vanaf 1918 de
Kaagweek met toen al zo'n
130 deelnemers, waaronder
niet minder dan 27 Twaalf-
voetsjollen en 17 Regenbo
gen. De houten starttoren die
er toen stond werd in 1921
vervangen 'door een beton
nen, een ontwerp van archi
tect Elout.
Hij was het ook die in 1932 een
prachtige koepelzaal ont
wierp als vervanger van de
sociëteitsboerderij. Met veel
glas, met aan de voorkant een
panoramisch uitzicht over de
Kagerplassen en aan de ach
terkant een blik over de pol
ders. Voor 25.000 Gulden
werd de koepelzaal neergezet.
Ze staat er nog steeds.
De aandeelhouders van toen
zijn inmiddels uitgekocht en
de vereniging, die overge
stapt is op de naam Konin
klijke Watersportvereniging
De Kaag, is nu eigenaresse.
Barbecue
De watersportvereniging (bij
de toetreding van nieuwe le
den wordt er nog steeds ge
balloteerd) organiseert rond
dit sociëteitsjubileum een
tweedaags festijn. Op zater
dag 11 juni zijn er onder meer
roeiwedstrijden iii Het Hon
denhok, (de kom naast de so
ciëteit) en een samenkomst
op een zolderschuit, waar op
gepaste wijze wat feestd-
rankjes achterover zullen
wordne geslagen. Er is die
dag ook een grote barbecue.
Zondag 12 juni komt burge
meester Dé Vreeze van War
mond, ere-voorzitter van de
vereniging, een toespraak
houden. De Warmondse mu
ziekvereniging St. Matthias
zorgt daarbij voor een muzi
kale feestentourage.
landelijk verspreid. Op een lezing
eind maart van dit jaar door Ir. P.
Taconis, hoofd van de afdeling
Bomen, bloemen en planten van de
Plantengeneeskundige dienst in
Wageningen, kregen de hoofden
van de gemeentelijke plantsoenen
diensten te horen dat de agressieve
stam in 1972 in Friesland de kop
had opgestoken. Inmiddels zijn er
"haarden" gevormd in Zuid-
Limburg, het gebied Kampen-
Zwolle en de nieuwe polders. Van
uit Noord-Holland nadert de ziekte
nu de bollenstreek
Aangeven
Er is een contactgroep samenge
steld die zich bezighoudt met de
onderzoeks- en bestrijdingsactivi-
teiten. Het volledige iepenbestand
in Nederland zal worden geïnven
tariseerd door de Plantenziekte-
kundige dienst die ook de gezond
heidsbeoordeling uitvoert. Staats
bosbeheer, de gemeenten en de
Plantenziektekundige dienst zul
len zich met de bestrijding be
moeien. Er is een wet in voorberei
ding die eigenaren van iepen ver
plicht zieke bomen "aan te geven".
Schimmel
Intussen gaat het onderzoek naar
andere genezingsmethoden dan
kappen voort. In Wageningen
wordt geëxperimenteerd met
vangramen met kever-lokkende
middelen en met het injecteren
van een vloeistof. In Amsterdam is
gebleken dat deze laatste methode
soms wel en soms geen effect heeft.
In elk geval wordt een iep door de
vloeistof niet langer dan één sei
zoen tegen de kever beschermd.
ALPHEN AAN DEN RIJN - In
tensief speurwerk van Avifauna-
eigenaar Van der Valk heeft hem
het gehoopte succes gebracht: twee
waardevolle vogeltjes (zestienhon
derd gulden), die deze week uit een
volière werden gestolen, werden in
het Limburgse Reuver bij een voge
lhandelaar aangetroffen. Van der
Valk heeft beide beestjes döor de
politie in dit dorp in beslag laten
nemen. De man beweerde dat de
vogels door een onbekende bij hem
waren afgeleverd toen hij niet thuis
Overigens kan de ziekte zich ook
zonder kever verspreiden, als ver
schillende iepen onderling via de
wortels met elkaar in contact staan.
Het schimmel kan dan "overlo
pen". Schimmel kan zonder kever
en kever kan zonder schimmel.
Samen helpen ze elkaar echter, zo
dat ze graag samenleven. De kever
vindt voedsel voor de schimmel en
de schimmel maakt een broed
plaats voor de kever.
NOORDWIJK - Na een succesvolle
tentoonstelling, enkele maanden
geleden in Katwijk, exposeert Lei-
denaar P. C. de Boer nu tot 16 juli in
het Noordwijks restaurant "De
Cleijburch". In het restaurant han
gen twintig schilderijen, aquarel
len, etsen en tekeningen van de
amateur-schilder.
Cleijburch
De expositie in Noordwijk is het di
recte gevolg van die bij het Kat-
wijkse meubelcentrum Baalber-
gen. Cleijburch-directeur Menken
kwam naar Katwijk, zag de exposi
tie en wist De Boer ervan te over
tuigen om iets dergelijks ook in zijn
restaurant op te zetten.
Suggestief
De "stijl" van de Leidse schilder is
volgens zijn zeggen niet in één
woord samen te vatten. Hij noemt
zichzelf wel behoudend en schil
dert naturalistisch, niet-
fotografisch. Sfeerwerken zoals
bijvoorbeeld een in de mist ge
schilderd huis spreken hem erg
aan. Zijn aquarellen daarentegen
zijn suggestief; er wordt niet con
creet in weergegeven.
Nooit
De Boer, hij heeft nooit les gehad
maar schildert van kindsbeen af, is
lid van de Leidse kunstkring Ars
Aemula waar hij nog jaar geleden
exposeerde. Momenteel heeft hij
het druk met het afwerken van de
opdrachten die hij kreeg naar aan
leiding van de Katwijkse expositie.
Die opdrachten behelsden veelal
zeegezichten en portretten De Boer
is blij met die belangstelling voor
zijn werk, maar wil ook in die op
drachten graag 'n eigen visie zien
en houden.
straat slenterende werklozen
slechte behuizing ett noem
maar op. Allemaal negatieve
dingen
Contact
Mógen we er als zangkoor dan
trots op zijn dat er uit onze
buurt nu ook eens wat posi
tiefs tevoorschijn komt. En
dat slaat heus niet alleen op
het zingen Het gaat ook om
het betere contact van buurt
bewoners onderling. Vroeger
bekommerde je je nooit om
mensen die een straat verder
woondenNu je er mee in een
koortje zit zeg je, verrek, het
zijn toch leuke mensen.Ik kom
er niL bij diversen over de
vloer. Met anderen is het net
zo. Kijk, dat heb ben we met
ons koortje ook bereikt. Snap
HILLEGOM - De "Iepziekte" dreigt toe te slaan in de
bollenstreek. Terwijl er deze winter in de verschillende
gemeenten al hier en daar aangetaste iepen zijn gerooid is
het dit voorjaar in Hillegom uitgedraaid op een ware
epidemie.
De plantsoenendienst kapte en dodelijk - schimmel dat de sap-
verbrandde daar de afgelopen stroom afsnijdt en dat verspreid
week al zo'n veertig bomen; i
wordt door de Iepspinkever die i
aantal oudere bomen gaan vandaag de boom eieren legt. Om ook de
particuliere bomen te kunnen
rooien is er, landelijk, een regeling
getroffen die de eigenaar i
of morgen voor de bijl. In totaal zijn
zes oudere bomen aangetast. Twee
bij Treslong, twee in het Wilhelmi-
napark, één bij Draka en tenslotte tegemoet komt dat de rooikosten
één particuliere boom bij dr. Van worden vergoed. "De waarde van
der Kaade. zo'n boom zelf is onschatbaar", al-
das Parmentier. Een ander pro
bleem is het signaleren van de
ziekte bij de particuliere bomen,
van welke de gemeente vaak niet
ééns weet dat ze bestaan. "Een iep",
zo licht Parmentier voor, "is te her
kennen aan de scheve bladvoet. De
linkerhelft van het blad begint ho
ger op de steel dan de rechter of
omgekeerd".
Waarna Parmentier vervolgt: "Een
te herkennen
Door
Wim Fortuyn
Hoofd van de plantsoenendienst in
Hillegom W.A.M. Parmentier
vreest dat het daarbij niet blijft.
"Wij vrezen met grote vreze", is zijn
reactie. "We blijven waakzaam t
aantastingen en hopen dat aangetaste iep
ook de bevolking ons daarbij helpt.
Aangetaste bomen worden meteen
opgeruimd
voorkomen".
doordat de bladeren aan de kruin
beginnen 'uit te vallen. Daardoor
verspreiding te ontstaan "vaantjes", kale geraam-
takjes met hier en daar een
Bomen bij particulieren vormen afhangend blaadje",
nog wel eens een probleem bij de Terwijl men in Hillegom spreekt
bestrijding van de iepziekte, ver- van een epidemie komen uit de an-
oorzaakt door een - voor de boom dere bollengemeenten nog betrek
kelijk gunstige, zij het bezorgde,
berichten. Plantsoenopzichter G.
Roem uit Lisse: "We hebben in de
winter wel een enkele oude boom
opgeruimd. Dit voorjaar hebben we
nog niets gesignaleerd maar ik ben
als de dood dat het overslaat. Twee,
drie jaar geleden hadden we ook
wat zieke iepen in het bosplant
soen. Na analyse in Wageningen bij
de Plantenziektekundige dienst
bleek dat het om een niet kwaad
aardige vorm ging".
Hoewel men in Hillegom meent
pok in de Zilk aangetaste bomen te
hebben gezien is de heer A. de Boer
van de gemeente Noord wij kerhout
niets bekend van een "explosie".
„We hebben deze winter een aantal
oude bomen in de Zilk en bij de
Bavo verwijderd maar momenteel
hebben we geen nieuwe gevallen
gesignaleerd".
"Oude bomen" en „kwaadaardige
vorm" zijn begrippen die bij de
Terwijl 31 bejaarden de longen vol zuigen om het
derde couplet van het twee-stemmige „Vlag in de
wind" te kunnen inzetten, begint in het zaaltje van
het Leidse dienstencentrum Noord (Van Hoogen-
dorpstraat) luid een hond te blaften. Buiten ziet 'ie
een andere hond lopen. De concentratie is even weg.
Het incidentje geeft de bejaar
den een moment de gelegen
heid om wat te gaan verzitten
een opmerking tegen de
buurman of- vrouw te maken
Maar zodra de hond door zijn
zingende baas apart is gezet,
zijn de blikken weer strak ge
richt op de dirigente of de par
tituur.
Er wordt serieus geoefend. Het
is de generale repetitie voor
een voor de bejaarden uiterst
belangrijke wedstrijd, waar
aan ze morgen in Hilversum
deelnemen. Met hun koor
Noorderlichtbehoren ze tot
de 12 koren in Nederland die
zijn doorgedrongen tot de fi
nale van het VARA-
bejaarden zangconcours.
De Leidenaars, met in hun gele
deren de nog fris van de stem
banden zingende 80-jarige
mevrouw Volkers, zijn inge
deeld in de categorie „premiè
re". Ze hebben vijftig procent
kans dat ze op de eerste plaats
beslag leggen, want er is maar
één tegenstander in de groep.
,Jieerlijk koor"
,tEen heerlijk koor', zegt dirige
nte mevrouw Eriks uit Voor
schoten. ,Jiij andere bejaar
denkoren heb je wel eens dat
de mensen maar wat voor zich
uit zitten te zingen Maar deze
zijn op hun manier nog fana
tiek. Ze willen er persé wat
moois van maken.
Nou, het resultaat blijft dan ook
niet uit. Het koor bestaat pas
ruim drie jaar. En dan al in
de finale van een landelijk
zangconcours. Ik vind het
knap".
De 31 glunderen. Koor
coördinator Singerling, op
doktersadvies zijn partij in
het koor meezingend:geiden
Noord staat een beetje ongun
stig bekend, als een achterge
bleven gebied met veel op
De Kaag-sociëteit: alleen per roeiboot bereikbaar. De fraaie koepelzaal dateert uit 1932.
huidige ziekte een grote rol spelen.
In 1930 tot 1945 was er voor het
laatst sprake van een epidemie in
Nederland die zeer veel bomen het
leven heeft gekost. Niettemin wer
den verschillende oude iepen ge
spaard terwijl daarna een nieuw
soort iep, beter bestnad tegen de
verspreider, de iepspinkever, werd
gekweekt. Sinds 1960 zijn alleen
deze iepen nog maar geplant. De
iepspinkever ging echter met de
ontwikkelingen mee en naast het
oude soort kwam er een nieuw, dat
ook de nieuwe iepen aan kon tas
ten. Waren het nu alleen de oude
bomen die zijn aangetast in Hille
gom dan was er nog de geruststel
ling dat ook alleen de oude, niet- of
semieagressieve kever randwaart.
Dat is echter niet het geval. Ook
nieuwere, resistentere bomen zijn
aangetast. De „agressieve" kever
heeft toegeslagen.
De iepziekte heeft zich intussen
na de traditionele roeiweds
trijden op de Ringvaart.
Zo ging dat toen. Overigens,
niemand maakte zich daar erg
druk om. Dat studenten ge
durende de Kaagweek uit de
band sprongen hoorde bij het
feest. Het voortbestaan van
de Kaagsociëteit is er in elk
geval niet door in gedrang ge
komen.
Vanaf de ingebruikneming zijn
inmiddels zestig jaar verstre
ken. Wat een verschil met
1917. Toen ingenieur Jan van
Hoolwerff in dat jaar de Zeil-,
Roei- en motorsportvereni
ging De Kaag oprichtte was
het clublokaal van de socië-
teitnog een plompe boerderij.
Voor 4500 Gulden aange
kocht.
Veerboom
Om 'm te kunnen financieren
werd de N.V. Hotel Restau
rant De Kaag opgericht. Ruim
twintig verenigingsleden
meldden zich als aandeel
houder en gezamenlijk wer
den zij eigenaar van een on
roerend goed met gebreken.
De clubleden moesten het bij
voorbeeld zonder elektra
stellen. Petroleum en kaar
sen brachten licht in de duis
ternis. En er was ook geen
water. Dat moest per schui
tje worden aangevoerd (de
sociëteit is alleen per boot
bereikbaar). In de drukke
Kaagweken moest er zelfs
een waterschip uit Amster
dam komen om voldoende
voorraad te creëren.
En op de plas was het ook nog
behelpen. De meeste vaartui
gen hadden nog geen moto
ren. Waren aangewezen op de
wind of op de vaarboom.
De sociëteit heeft niet alleen de
functie vervuld van clubhuis,
maar ook die van startpunt
voor wedstrijden. Voor het
'wij vrezen
net grote
vreze.*"
Voor zover ze daar hun neus lieten zien hebben vooral
de studenten die in de jaren twintig in Leiden studeer
den zich na een jaartje blokken steeds heerlijk af kun
nen reageren op het terrein van de Kaagsociëteit in
Warmond.
Die constatering valt niet moei
lijk te trekken, "na het lezen
van een historisch overzicht
dat oud-voorzitter L. van der
Steur heeft gemaakt ter gele
genheid van het nu 60-jarig
bestaan van de sociëteit.
Uit zijn verhaal blijkt dat vooral
tijdens de Kaagweken de stu
denten daar ongehinderd
flink wat stoom hebben kun
nen afblazen. Dat gebeurde
dan in een naast de sociëteit
gelegen feesttent met wanden
van houten schotten en een
zeildoekdak, waaronder op
„wilde avonden" volop met
glaswerk werd gesmeten en
op de vuist werd gegaan. Een
Leids studentenstrijkje (pia
no, viool, bas) produceerde in
de tussentijd gezellige ach
tergrondmuziek.
En waren de Leidse studenten
onderling niet aan het „dop
pen", dan bonden ze massaal
de strijd aan tegen collega's
uit andere plaatsen die de so
ciëteit bezochten, als verzetje
zangfinakf inïfl v ersum 06 koorlcden van het ..Noorderlicht": morgen moeten ze naar de VARA-
