AANTJES
WINNAAR
(voorlopig)
PvdA-fractie stelt
lijst 28 eisen op
Koelteperiode
Cuba en VS
is nu voorbij
PREMIEBELEID DEUGT NIET
In CDA slechts
wapenstilstand
Ruim 300 Nederlanders in buitenlandse gevangenissen
Lesko-concert met 2 hoogtepunten
"Geen vrijwilligersleger
VRIJDAG 3 JUNI 1977
DEN HAAG (SP) - Mr. W. Aantjes is als overwinnaar te
Voorschijn gekomen uit de verbeten machtsstrijd binnen
het CDA.
Met een overgrote meerderheid Persoonlijke redenen hebben bij
heeft de CD A-fractie gisteren de Andriessen de doorslag gegeven bij
voormalige AR-voorman voorlopig zijn besluit om terug te treden. "Ik
aangewezen als de plaatsvervanger ben niet bitter gestemd", ver
van fractievoorzitter Van Agt. klaarde hij. "Zo gaan die dingen in
De grote verliezer was ex-KVP- de politiek". Andriessen trok zich
leider Andriessen, die zich - na zijn terug omdat hy de oplossing van
nederlaag - terugtrok uit het presi- het CDA-conflict „geen strobreed"
dium van de CD A-fractie en nu nog in de weg wilde leggen,
maar 'gewoon' CD A-kamerlid is. Ook heeft bij de KVP-leider een be-
Toch is de vrede binnen het CDA langrijke rol gespeeld dat hij de
nog niet definitief getekend. Er is indruk wilde vermijden dat de
niet veel meer dan een wapenstil- KVP en CDA gaat overheersen. Het
stand gesloten tussen Aantjes en is AR en CHU een doorn in het oog
Andriessen. Want Aantjes blijft dat KVP'ers zo langzamerhand alle
voorlopig alleen maar voor de duur sleutelposten binnen het CDA be-
van de kabinetsformatie de tweede zetten. Fractievoorzitter Van Agt is
hian van het CDA, zo is gisteren af- van huis uit een KVP'er. En ook
gesproken. Zodra het nieuwe kabi- Steenkamp, de partijvoorzitter van
net er zit, barst de machtsstrijd het CDA, komt uit de KVP. Dit pro-
binnen het CDA weer in volle he- testantse ongenoegen is één van de
vigheid los. Tenzij Andriessen de achtergronden van de machtsstrijd
wyk neemt en-met van Agt-minis- binnen het CDA, die al snel
DEN HAAG (ANP) - Bijna
tweederde van de Nederlanders
die in het buitenland gevangen
zitten, is aangehouden of veroor
deeld wegens het in het bezit heb
ben of verhandelen van verdo
vende middelen. Dit heeft het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
in Den Haag meegedeeld bij het
begin van het vakantieseizoen.
Een periode
Nederlanders dat in het buiten
land gevangen wordt genomen
omhoog pleegt te gaan.
Van de 336 Nederlanders van wie
bekend is dat zij in het buitenland
gevangen worden gehouden, zit
ten er 215 in verband met verdo
vende middelen. In West-
Duitsland worden 125 Nederlan
ders gevangen gehouden, in Bel
gië 48, in Spanje 35, in Zweden
twintig, in Frankrijk achttien en
in Engeland en Canada negen.
Oost-Duitsland is het enige Oos
tblokland waar een Nederlander
wordt gevangen gehouden.
In september vorig jaar zaten we
liswaar meer Nederlanders in
buitenlandse gevangenissen dan
thans, namelijk 397, maar het
ministerie vreest dat het aantal
de komende maanden zal stijgen.
Opnieuw heeft het een waar
schuwing doen uitgaan dat bezit
van, of handel in, verdovende
middelen in het buitenland
zwaarder wordt gestraft dan in
Nederland, en dat ook het bezit
van soft drugs strafbaar is.
Door het meenemen van pakjes
voor een ander, het naar huis
rijden van iemand anders auto,
kan men zich aan zware straffen
blootstellen.
Omdat Nederlanders vaker naar
het buitenland gaan, moet het
ministerie van Buitenlandse Za
ken zich, via de consulaten en
consulaire afdelingen van am
bassades, meer bezighouden met
in moeilijkheden ko-
Het afgelopen jaar werd in 720
gevallen financiële hulp verleend
(20 procent meer dan in 1975),
moesten 50 procent meer geeste
lijk gestoorden - 127 tegen 84 -
met hulp van de vertegenwoordi
gingen in het buitenland worden
teruggebracht, kwamen meer
Nederlanders in buitenland te
overlijden en moesten meer ver
misten worden opgespoord.
Men herinnert er aan dat Neder
landse vertegenwpordigingen in
het buitenland vakantiegangers
die geld, betaalkaarten of che
ques zijn kwijtgera.akt eventueel
een voorschot kunnen verst rekken
voor de terugreis naar Neder
land, maar niet voor het voortzet
ten van de vakantie. Raakt men
in het buitenland zijn paspoort
kwijt, dan wordt in de regel geen
nieuw paspoort, maar een „lais
sez passer" voor een enkele reis
naar Nederland verstrekt - alleen
wanneer men zich voldoende
heeft kunnen legitimeren - en dit
betekent in ieder geval het afbre
ken van de vakentie.
ter wordt.
In CD A-kringen werd gisteren ern
stig rekening gehouden met de
mogelijkheid dat Van Agt niet te
rugkeert in het nieuwe kabinet,
maar de CDA-fractie gaat aanvoe-
reh. Dit om de vrede in de
christen-democratische gelederen
te bewaren.
Goodwill
Door de harde strijd om de tweede
plaats heeft Aantjes veel goodwill
in de CDA-fractie verloren. Er gin
gen gisteren in kringen van KVP en
CHU al stemmen op van kamerle
den die hem onder geen beding als
de opvolger van Van Agt
persoonlijk gevecht De Hollandse Nieuwe is e
tussen Aantjes en Andriessen.
aankondiging van het uitwisselen
van diplomaten tussen Cuba en de
Verenigde Staten is er een einde
gekomen aan de periode van koele
verhoudingen tussen beide staten.
Sinds 1961 waren de diplomatieke
betrekkingen tussen Washington
en Havanna verbroken.
De relaties tussen de twee landen
hebben hoogtepunten en diepte
punten gekend sinds de Verenigde
Staten de oorlog verklaarden aan
de Spaanse koloniale heersers op
Cuba in 1898. Dat leidde in dat
Gistermiddag konden vele haring stalletjes de driekleur uitsteken ten teken dat zelfde jaar tot de onafhankelijkheid
WASHINGTON (Reuter) - Met de oorlog hielden de Amerikanen een
marinebasis over in de haven van
Guantanamo, die tot op heden nog
altijd in tact is.
r beschikbaar zijn. De koers op de eerste dag liep op tot f3,75 per stuk.
het Caraïbische eiland. Aan de
Omdat Andriessen voor de anti
revolutionairen binnen het CDA
onaanvaardbaar is, dreigt de CDA-
fraotie na het vertrek van Van Agt
hopeloos verdeeld achter te blijven.
Dit zou voor Van Agt reden zijn om
maar niet in het nieuwe kabinet te
stappen.
Fractieleider Van Agt benadrukte
gisteren na afloop van het uren
lange fractieberaad van het CDA
dat Aantjes niet als zijn opvolger is
aangewezen. Zolang de kabinets
formatie duürt is hij de tweede
Opgewassen
Lakse houding van onderwijs-ministerie kost 1,3 miljoen gulden
DEN HAAG (SP) - Bij het minis
terie van economische zaken zal
het verslag van de Algemene
Rekenkamer over 1976, dat gis
teren verscheen, bepaald niet
met gejuich zijn ontvangen.
In het verslag wordt in een aan
tal concrete gevallen het minis
terie op de vingers getikt voor
het ten onrechte geven van pre
mies aan bedrijven.
In een toelichting voegde de
voorzitter van de Rekenkamer,
drs. H. Peschar, daar aan toe:
"Men wijkt hardnekkig en veel
vuldig af van regelingen die men
zelf heeft opgesteld". Een op
merking die niet voor tweeërlei
uitleg vatbaar is.
Het is voor het eerst dat de Re
kenkamer aandacht heeft be
steed aan premieregelingen.
Men onderzocht die premies die
voor bedrijfsvestiging- en uit
breiding worden gegeven in ge
bieden met structurele werkge
legenheidsproblemen. Van 1971
tot en met 1976 was daarmee een
bedrag van 718 miljoen gulden
gemoeid.
Aan de hand van vijf voorbeel
den toont de Algemene Reken
kamer aan dat door het ministe
rie de hand wordt gelicht, met de
voorwaarden voor de premiere
geling. Namen van bedrijven
worden daarbij met opzet niet
genoemd in het verslag van de
Rekenkamer, omdat men alleen
het gevoerde beleid interessant
vindt en niet de feiten. Boven
dien zou het noemen van namen,
zo vreest de Rekenkamer, een
ongewenste sfeer rond de be
trokken bedrijven kunnen
scheppen.
Voorzitter Peschar registreerde
gisteren dat de minister van
economische zaken in een reac
tie op alle punten de Rekenka
mer gelijk geeft, maar dat men
begrip vroeg voor de afwijkin
gen gezien de belangen die op
het spel stonden.
Dat begrip kon Peschar echter
niet of nauwelijks opbrengen,
omdat hoewel het de minister
uiteraard toegestaan is van de
eigen regels,af te wijken, daar
aan toch bezwaren kleven. Het
schept bijvoorbeeld een basis
voor ongelijkheid.
Een bedrijf dat met een goed
verhaal aankomt op het minis
terie en wijst op de bijzondere
sociale omstandigheden of de
regionale situatie, komt dan
eerder in aanmerking voor een
buiten de regels vallende pre
mie, dan een bedrijf dat gewoon
een verzoek indient.
De Algemene Rekenkamer
maakt in het verslag over 1976
melding van één uitgave op de
rijksbegroting die zij niet wenst
goed te keuren. Het gaat om een
bedrag van 350.000 gulden, dat
het ministerie van economische
zaken in 1974 als premie gaf aan
een melkonderneming die twee
fabrieken samenvoegde tot één.
De Rekenkamer meent, dat de
betreffende premieregeling
daarop niet van toepassing is,
dat hij bovendien ten onrechte
met terugwerkende kracht is
verleend en dat daarnaast de
zaak valt onder landbouw en
visserij en niet onder economi
sche zaken. Nu de Rekenkamer
goedkeuring van deze begro
tingspost weigert, zal bij de Sta
ten Generaal een apart wets
voorstel moeten worden inge
diend waarbij de uitgave alsnog
door de Algemene Rekenkamer
zal worden opgenomen onder de
rijksuitgaven.
Scherpe kritiek in het verslag
krijgt ook het ministerie van
onderwijs en wetenschappen.
Dat ministerie reageerde in di
verse gevallen uiterst laks, zo
werd tien jaar gewacht met het
beantwoorden van een brief van
de voormalige Nederlandse
Economische Hogeschool in
Rotterdam over de verkoop van
een gebouw.
De opbrengst van de verkoop
(1,3 miljoen gulden) stortte de
hogeschool tenslotte maar in
een stichting. Twee jaar later
tekende het ministerie (uit
eraard vergeefs) daar nog eens
protest tegen aan.
Na zijn nederlaag is Andriessen
niet definitief uitgespeeld. Er be
staat alle kans dat hij in het 'forma
tieteam' van het CDA - lijstaan
voerder Van Agt in de onderhande
lingen met de PvdA zal assisteren -
wordt opgenomen. Andriessen zelf
maakte gisteren duidelijk dat hij
het zou „betreuren" als de kabi
netsformatie buiten hem om zla
gebeuren. De voormalige KVP-
leider staat bekend als een taai on
derhandelaar, één van de weinigen
die opgewassen is tegen PvdA-
voorman Den Uyl.
Ook is Andriessens politieke toe
komst na zijn nederlaag niet in
gevaar. In CD A-kringen hield
AMSTERDAM (SP) - De
fractie van de Partij van de
gisteren óp dat Andriêssèn Arbeid in de Tweede Kamer
„zo goed ais zeker" minister heeft een lijst opgesteld met
achtentwintig eisen over de
Ondernemingsraden
i bij laag dat hem ecu minister-
post is aangeboden om de bittere zogeheten Vier hervor-
pil te vergulden
ming^voorstellen.
het veilig stellen van de sociale 2
kerheid.
Het partijbestuur vindt dat zo snel De bevoegdheden van de onder-
mogelijk een nieuw kabinet moet nemingsraden zullen verder uitge
breid moeten worden met advies-
en beroepsrechten over economi
sche aangelegenheden.
De ondernemingsraden zullen
Chili-comité
opgericht
ROME/MOSKOU/SANTIAGO
(Reuter/AFP) - Het bureau van de
spcialistische internationale heeft
gisteren besloten een Chili-comité
op te richten ter voorbereiding van blijven geven
een internationale conferentie over de omzettmg
Chili die 27 en 28 augustus in Ne-
derland zal worden gehouden. Het De filmregisseur en producer
belangrijkste doel van het comité is Castle, rdie grote bekend-
het geven van morele steurt aan het heid verwierf doorzijn horrorfilms,
Chileense volk om het huidige mill- 63-jarige leeftijd in Los Ange-
taire regime te boven te komen en overleden. Castle behaalde zijn
Deze 28 punten zijn inmiddels op
genomen door het partijbestuur en
zullen ongetwijfeld betrokken
worden bij de formatie van een
nieuw Kabinet door Den Uyl.
Het partijbestuur heeft verder een
voorlopige uitspraak op papjer ge
zet voor de partijraad van de socia
listen die morgen in Arnhem wordt
gehouden.
Daarin staat onder
kabinet voorrang moet
de werkloosheid,
winst in werk en
i „brede democratische" bewe
ging in Chili te stichten.
grootste i
(als producer) met
de film "Rosemary's Baby".
worden gevormd, waartoe overleg
moet worden geopend met CDA en
D'66. Verder moet onderzocht
worden hoe de PPR zich tegen "een
op deze manier tot stand te brengen
progressief kabinet" opstelt.
Wel moet volgens het partijbestuur,
gelet op het belang van de hervor
mingsvoorstellen voor een doel
treffende bestrijding van de werk
loosheid eerst zekerheid worden
verkregen over het aanvaarden van
deze vier voorstellen. - A - -.
De 28 eisen die de PvdA-fractie
heeft opgesteld over de vier her
vormingsvoorstellen omvat on-
dat het dermeer de volgende punten:
Grondpolitiek
Bij de wijziging
ningswet wordt een aanvaardbare teSverschÏÏferl
regeling van de negatieve ontwik- De beiangen van het fonds, de
kelingsschade voorgesteld, zoals ondernemingsraden en de werk-
deze eerder door de frqctieleden nemers moeten afdoende worden
Van ThijnenWierengaisgeformu- beschermd onder meer door te
leerd. voorkomen dat bestaande winstde-
De gemeenten moeten ook voor
keursrecht krijgen bij het verkopen
van landbouwgronden.
initiatiefrechten moeten krijgen
ten aanzien van het hele beleid van
de ondernemingen.
Het recht op informatie van de
ondernemingsraden zal versterkt
moeten worden.
Uitgangspunt is het oorspronke-
het kabinet,
dus zonder de nota van wijzigingen,
omdat daarin bepalingen zijn op
genomen die de opbrengsten voor
de VAD onnodig drukken.
In de vermogensaanwas moeten
t de rechten van de werknemers ge-
'Ük zijn aan de rechten van kapi-
",m"' aalverschaffers.
De belangen
lingsregelingen worden aangetast.
LEIDEN - Het Leids studenten kamerorkest LESKO
heeft als een van zijn doelstellingen het meer be
kendheid geven aan twintigste eeuwse componisten,
Zo vernamen wij uit het programmaboekje. Gister
avond werd in het LAK-theater aan het Levendaal
weer eens een poging in die richting gewaagd. Aan
vankelijk, met name in Hindemith's Fünf Stücke Op.
44,4 neigde mijn voorkeur naar een grammofoonpla-
tenconcert, daar de prestaties van de musici hier zelfs
de toets van een milde kritiek niet of nauwelijks kon
den doorstaan. Doch de vioolsolo in het vijfde stuk
leek een kentering te brengen en zo steeg het peil
gaandeweg via aanhoorbaar tot zeer genietbaar.
Twee hoogtepunten: Bartóks Contrasts, zeer goed
vertolkt door een drietal solisten, en Schönbergs
Pierrot lunaire, een van de meest indringende wer
ken van deze componist. De "Sprechstimme" hierin
werd uitgevoerd door Djoke Winkler Prins- die de
slechts aan te tippen toonhoogten naar mijn smaak
wat al'te egaliserend met elkaar verbond, waardoor
een soort sirene-effekt bereikt werd, temeer waar
haar woord interpretatie tamelijk vlak bleef.
Het succes van Clockwork van LESKO's dirigent
Benjamin Ashkenazy was voor een groot deel te dan
ken aan de perfecte lichtregie. De in dit werk gesym
boliseerde tijd ging traag voorbij, en verder vind ik
het nogal onmenselijk om iemand op z'n vrije avond
aan een wekker te herinneren, want - zo zegt het
spreekwoord - al heeft de wekker een gouden bel,
men wenst het kreng toch naar de hel.
RON HARMS
Investeringsrekening
De omvang van het bedrag (on
geveer 13 miljard) is te hoog voor
uitsluitende subsidiëring van het
bedrijfsleven. Een deel zal moeten
worden besteed aan het scheppen
van arbeidsplaatsen door de over
heid in de sectoren openbaar ver
voer, milieubehoud en energiebe
sparing.
Bedrijven die investeren in
stadsvernieuwingsgebieden moe
ten extra geld krijgen.
Diktator Fulgencio Batista, die de
scepter zwaaide tot 1959, zette de
voormalige president Gerardo Ma-
chado in 1933 met Amerikaanse
steun op een zijspoor. Sinds Fidel
Castro het bewind van Batista om
ver gooide, zijn de volgende zaken
in de Cubaans-Amerikaanse be
trekkingen in het oog gesprongen:
1960 - Cuba nationaliseert voor
honderden miljoenen dollars Ame
rikaans eigendom. De Verenigde
Staten slaan terug door de Cu
baanse suikerimport sterk af te
remmen. Hierdoor ontstaat een
ernstige economische crisis op het
eiland. Cuba knoopt in datzelfde
jaar volledige diplomatieke banden
aan met de Sowjet-Unie en execu
teert drie Amerikanen die een
anti-Castro invasiemacht geleid
zouden hebben.
1961 - Washington verbreekt de
diplomatieke banden met Havanna
en later in het jaar st eunt de nieuwe
president John Kennedy een mis
lukte invasie van Cubaanse banne
lingen in de Varkensbaai;
1962 - De Verenigde Staten
kondigen een algehele handels
blokkade af;
1963 - In de zomer brengt de in
stallatie van Russische raketten op
Cuba de wereld op de rand van een
oorlog als Amerika het eiland blok
keert en de Sowjet-Unie dwingt de
raketten weg te halen onder be
dreiging van een nucleaire aanval;
1965 - Amerikaans-Cubaanse
overeenkomst over een door Ame
rika uitgevoerde luchtbrug van
Cubanen die hun land willen verla
ten;
1969 - De Verenigde Staten slui
ten in hun land het kantoor van het
Cubaanse persbureau Prensa Lati-
na, nadat het Amerikaanse persbu
reau in Cuba hetzelfde is overko-
1973 - Februari - Washington
en Havanna sluiten een akkoord
om vliegtuigkapingen tegen te
gaan;
1973 - september Cuba be
schuldigt de Verenigde Staten van
een beslissend aandeel in de om
verwerping van het linkse bewind
van de Chileense president Allen-
1975 - Augustus, de Verenigde
Staten verzachten de handelsblok
kade;
1975 - December, Fidel Castro
verklaart dat de Amerikaanse in
lichtingendienst CIA tussen 1960
en 1965 acht moordaanslagen op
zijn leven heeft beraamd;
1976 - Februari, de relaties berei
ken een nieuw dieptepunt als pre
sident Ford Castro èrvan beschul
digt zich als een internationale
bandiet te gedragen in Angola;
1976 - Oktober, Castro zegt het
anti-kapingsverdrag op nadat hij de
CIA beschuldigd heeft betrokken
te zijn geweest bij sabotage aan een
Cubaans vliegtuig dat neerstort
waarbij 73 mensen het leven laten;
1977 - Januari, de nieuwe Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Cyrus Vance, herroept de
mening van zijn voorganger Kis
singer dat Cuba eerst zijn troepen
uit Angola moet terugtrekken alvo
rens over een normalisatie van de
betrekkingen kan worden gespro
ken;
1977 - Februari, Castro ver
klaart het een genoegen te vinden
als hij zou kunnen spreken met
president Carter en hij zegt dat hij
geïnteresseerd is in de religieuze en
morele overtuigingen van de Ame
rikaanse president;
1977 - April, een Amerikaanse
PORT DICKSONMALEIS1E - Meer dan 600 passagiers van het Noorse
cruiseschip Rasa Sajang zijn gisteren in de Straat van Malakka van boord basketbalploeg vliegt naar Cuba
gegaan nadat op het schip brand was uitgebroken. Twee bemanningsleden om een Caribische versie van de
zijn bij het blussen van de brand om het leven gekomen, drie anderen zogenaamde "pmg-pong"-pclitiek
worden Jiog vermist. Op de foto de aankomst van een van de reddingsboten te lanceren, die leidde tot een toe-
i Port Dickson.
i de Ver-
Het postbusnummer van de
Wereldomroep is niet 22 zoals
in de krant van gisteren ab
usievelijk werd gemeld maar
222.
99
1977 - Mei, de eerste groep
Amerikaanse toeristen bezoekt
DEN HAAG (ANP) - De staats- kader vrijwilligersmacht. Bij de be- Cuba;
commissie die de wenselijkheid en sluitvorming hebben onder meer 1977 - Juni, de Verenigde Sta
de mogelijkheid van een vrijwilli- de kosten, het te verwachten wer- ten en Cuba komen overeen diplo-
gersleger onderzoekt heeft met vingsresultaat en bepaalde maat- matieke waarnemers uit te wisse-
veertien tegen acht stemmen beslo- schappelijke aspecten een belang- len die opereren vanuit neutrale
ten dat het voorshands geen aanbe- rijke rol gespeeld. ambassades in eikaars hoofdste-
veling verd ient over te gaan tot een den.
