Molukse overvallers zijn
bereid eis te laten vallen
Pandbrief biljetten
„Treintje kijken":
voor veel mensen
een grote attractie
Machtsstrijd binnen CDA in volle gang
O Westland/Utrecht
Gegijzelden
niet naar
buitenland
„Ze raakt
niet snel
in paniek9
MAN BEKENT MOORD
PAGINA 7
DE PUNT (SP)- Zoals al werd verwacht is „treintje kijken"
een van de grote pinksterattracties geworden. Vooral
Eerste Pinksterdag reden honderden auto's bumper aan
bumper over omringende wegen, terwijl de inzittenden
probeerden een glimp van de gekaapte trein op te vangen.
Op de oude weg van Assen naar Groningen ontstond zon
dag af en toe een file van bijna tien kilometer.
Wie niet zo goed in de omgeving bekend was. nam gewoon een wegenkaart
mee waarop thuis de trein al zo'n beetje was gelocaliseerd. Terwijl moe
der met de kaart op schoot de gezochte plaats probeerde te ontdekken,
drukte vader telkens maar net op tijd op de rem, omdat hij weer te laat in
de gaten had, dat zijn voorganger ijlings moest stoppen. Ook die auto
mobilist had meer aandacht voor de trein dan voor het verkeer.
Op elke open plaats langs de weg werden de auto's schots en scheef
geparkeerd. Hele gezinnen, bewapend met verrekijkers (je kon er ook
huren!) en foto- en filmapparatuur, stapten uit en wandelden naar een
plek, die nog een handvol meters dichterbij de trein was. Maar die stond
door alle afzettingen toch nog altijd op tenminste anderhalve kilometer
afstand.
De afzettingen werden gisteren zelfs nog uitgebreid om een verkeers-
knoop als zondag te voorkomen. Ook het gedeelte van de oude weg
Assen-Groningen tussen De Punt en Glimmen werd tijdelijk voor het
verkeer taboe verklaard.
WACHTEN
DINSDAG 31 MEI 1977
■k ASSEN - Eén van de vrijgeko
men kinderen van de gijzeling in de
school in Bovensmilde herstelt, met
de steun van haar pop, in het zie
kenhuis in Assen. Geen rust is er
voor de drommen journalisten die
verslag moeten uitbrengen van de
gijzelingen. Een buitenlandse cor
respondente (foto rechts) seint haar
verhaal, midden in het Drentse veld
gezeten, door.
DEN HAAG/ASSEN/BOVENSMILDE
/DE PUNT (ANPDe bezetting van de
openbare lagere school in Bovensmilde en de kaping van
de trein bij De Punt is gisteren de tweede week ingegaan.
Na de vrijlating van 105 kinderen en één onderwijzer uit de
school is de situatie in het Pinksterweekeinde vrijwel on
gewijzigd gebleven. Het voornaamste nieuws werd giste
ren in de namiddag bekend gemaakt.
Justitiewoord voerster
Faber verklaarde toen op nadruk
kelijke vragen van journalisten in
het beleidscentrum in Assen dat de
Zuidmolukkers in de trein en de
school de eis lieten vallen dat de
gijzelaars met hen per vliegtuig
naar een onbekende bestemming
moesten vertrekken.
Volgens mevrouw Faber hadden de
overvallers zich al enkele dagen
eerder bereid verklaard deze eis in
te trekken. Overeind staat nog de
eis dat de 21 Zuidmolukse gevan
genen van de overvallen in Am
sterdam, Beilen en degenen die bij
het ontvoeringsplan van de konin
gin betrokken waren, moeten wor
den vrijgelaten en zich bij de kapers
moeten voegen. Minister Van Agt
van Justitie zei later dathet bepaald
niet zo was dat een fase is bereikt
waarin een aanvaardbare oplossing
in zicht zou zijn.
De bewindsman voegde er aan toe
dat er voortdurend gesprekken van
soms emotioneel karakter zijn
waaruit blijkt dat een eenmaal in
genomen standpunt weer door ka
pers c.q. bezetters wordt verlaten.
Naar aanleiding van de eis van de
Zuidmolukkers voor een vliegtuig
te zorgen verklaarde staatssecreta
ris mr. H. J. Zeevalking van justitie
zondagmiddag tijdens een korte
persconferentie in het gebouw van
het ministerie van justitie aan het
Plein in Den Haag dat er in Neder
land geen vliegtuigbemanning te
vinden is die bereid is de groep te
vervoeren naar een onbekende be
stemming. „Als je niet weet waar je
naar toe wilt zul je nooit in de verste
verte iemand bereid vinden je daar
naartoe te vliegen", aldus de heer
Zeevalking.
Zorgelijk
avond verbleven nog zeven kinde- A
ren in hel Wilhelminaziekenhuis in V mi mb fA
Assen. Zij zouden waarschijnlijk
vandaag of morgen naar huis mo- f f J f
De enige activiteit bij de school be-
eerste
daarvan gistermiddag. De operatie" I
De tien treinkapers, die 54 of 55 fl
personen in gijzeling houden,
1 1 1'l I".
nodig hééft, te laten gaan. De toe-
ASSEN - Minister Stemerdink (rechts) en staatssecretaris Van Lent (links) van defensie brachten zondag een
rnilitairen die zijn ingeschakeld bij de gijzelingssituaties in Drente. De minister verklaarde onder
zich in de trein onder meer een bezoek
man, die aan neerslachtigheid leidt, de indruk te zijn
i de inzet van de militah
Zowel de school in Bovensmilde,
waar vier overvallers een even
groot aantal leerkrachten in gijze
ling houdt, als de trein bij De Punt
werden tijdens het weekeinde en
kele malen voorzien van voedsel,
schoonmaakartikelen en medi
cijnen. De situatie in de school
werd zaterdag zorgelijk genoemd.
Enkele Zuidmolukkers en onder
wijzers zouden ook besmet zijn ge
raakt door het virus dat vrijdagoch
tend heeft geleid tot de vrijlating
van de schoolkinderen. Gister-
Nederlanders in
Spanje omgekomen
LAS PALMAS (ANP) - Een Neder-
lands echtpaar en hun 7-jarige
dochtertje zijn zondag op het
Spaanse eiland Gran Canaria om
het leven gekomen als gevolg van
een gaslek in de keuken van hun
appartement. De omgekomen Ne
derlanders waren Harry en Lam-
berdina Paauw, 35 en 34 jaar, en de
7-jarige Yvette Paauw.
Kennissen van
zwangere vrouw
ARNHEM (APA) - „Juist om
dat ze zich zo flink houdt zou
het heel goed kunnen dat de
kapers denken: haar laten
gaan is niet nodig, al zeggen de
mensen in het beleidscentrum
dat ze dringend medische hulp
nodig heeft".
Dat zeggen de vrienden van de
23-jarige Nelleke Ellen
broek-Prinsen uit het Overijs
selse Wierden van het nu vijf
en een halve maand zwangere
meisje, die acht dagen geleden
op weg was naar haar specia
list in Groningen voor een kon-
trole inzake haar schild
klierkwaal.
Nelleke wordt door haar
vrienden beschreven als een
bijzonder aardige meid, maar
vooral rustig en kalm. „Ik denk
dat ze het heel goed zal opne
men", aldus de heer J. Schat
man uit Wierden. Hij is zo on
geveer de enige dorpsgenoot
die het vorig jaar april ge
trouwde echtpaar Mark (27) en
Nelleke Ellenbroek kent: pas
twee maanden geleden koch
ten ze in Wierden een huis om
dat kernfysicus Mark bij de
Almelose uraniumfabriek gaat
werken. Op aanraden van Nel-
leke's vader, een oude diens-
tkameraad, ging hij een keer
op de koffie. „Erg aardige men
sen allebei. Ik zie ze ook vaak 's
zondags, als ze naar de kerk
gaan".
Voor Nelleke Ellenbroek
trouwde werkte ze drie jaar bij
de Enka in Arnhem. In die tijd
bezocht ze vaak de schoenma
kersfamilie Mensink in Rhe-
den. Mevrouw Gerda Mensink:
„Het is een heel rustig kind. Ze
zal niet zo gauw in paniek ra
ken, daar is ze veel te nuchter
voor. Ik denk dat ze eerder an
dere mensen zal helpen dan
voor haar zelf vragen of ze er
uit mag".
Mark Ellenbroek - begin deze
week bood hij aan met haar
van plaats te verwisselen,
maar dat werd afgewezen - is
daar nog niet zo zeker van: „Je
weet niet hoe de situatie is in
de trein, het hangt er heel erg
van af hoe de andere mensen
zich houden".
De kwaal waaraan Nelleke El
lenbroek lijdt is pas na het be
gin van de zwangerschap ont
dekt. Omdat ze eerder al in
Groningen bij dezelfde gyna
ecoloog was geweest keerde ze
nu bij hem terug. Haar moeder;
„Ze ontdekten het omdat ze
wat zenuwachtig werd". De
medicijnen die ze nu krijgt zijn
bedoeld om dat te onderdruk
ken. „En sindsdien is het veel
minder", aldus de verschrik
kelijk ongeruste familie.
De toestand van de Wierdense
- die op doktersadvies al voor
haar verhuizing van Amster
dam waar ze nog als secreta
resse werkte naar haar nieuwe
huis haar baan opzegde -
wordt in Assen zorgwekkend
genoemd.
Verder was het weer wachten bij de trein. En kijken naar de voedseltrans-
porten, die elke keer het zelfde zijn. Toch zijn dat de enige momenten,
die wat spanning onder de wachtende pers en de postende politieman
nen, marechaussees en soldaten brengen.
Komen de twee inmiddels internationaal bekende rechercheurs-
lorrietrekkers samen terug, of hebben ze iemand bij zich? Wordt einde
lijk die ruim vijf maanden zwangere vrouw vrijgelaten? Retour ver
schijnt echter alleen een hoop'afval en af en toe wat eten en drinken da-
Naast de voedselleveranties wordt zondag ook een bak vol schoonmaak
middelen en enkele harken en schoppen naar de trein gebracht. Even
later kunnen enkele Zuidmolukkers worden aanschouwd, die het men
selijk afval van onder de trein vandaan scheppen.
„Bereid tot plaatsvervanging gegijzelden". Die mededeling en een tele
foonnummer staan op een bord waarmee een man sinds zondagmiddag
bij de afzetting is geposteerd. Circa zeventig personen hebben om ver
schillende redenen (pacifistische inslag, religieuze motieven, of gevoe
lens van medemenselijkheid) aangeboden de plaats van de gegijzelde
treinpassagiers in te nemen. Een 75-jarige vrouw wil eventueel ook
individueel de zwangere vrouw vervangen.
Ongeveer dertig van de plaatsvervangers meldden zich zaterdagavond bij
het crisiscentrum in Assen en zondag bij de trein. „We geloven dat de
oplossing van dit conflict tijd en overleg vraagt. Voor een goede geweld
loze oplossing is veel tijd nodig en die tijd kunnen wij geven. Wij menen
dat we een risico moeten nemen, dat we zelfs de dood zouden vinden",
vertelt een woordvoerder van de groep, die evenals de anderen ano
niem wil blijven.
Het is niet het enige aanbod aan de regering om de plaats van de gegijzel
den in te nemen. Vanuit het beleidscentrum is begin vorige week echter
al meegedeeld, dat zoiets nooit zal gebeuren, omdat het niet in de plan
nen past.
INITIATIEF
Maandag bestond de afwisseling in De Punt uit een onverwacht initiatief
van de eigenaar van het cafe waar de pers onderdak heeft gevonden. De
man besloot ineens de houten stoelen, die fotografen naar buiten had
den gehaald om hun statieven op te zetten of om zelf op te kunnen zitten
of staan, naar binnen te slepen. Wie een stoel wilde houden, kon die
kopen voor vijftien gulden! Een oud, krakkemikkig tafeltje bracht bij
deze „handel" vijftig gulden op.
De cafe-eigenaar en de verrekijkerverhuurders zijn niet de enigen, die een
financieel slaatje uit de gijzelingsdrama's proberen te slaan. Een boer
wordt elke dag enkele honderden guldens rijker door een paar fotogra
fen en een cameraman toestemming te geven vanaf zijn land opnamen-
te maken.
Toch ook (weer) een vrolijk bericht vanuit De Punt. Nadat vorige week al
twee koeien voor een blijde gebeurtenis hadden gezorgd, was het giste
ren de beurt aan een paard om te bevallen. Een gezond veulen verscheen
op aarde. Het dier werd echter opgescheept met de onsmakelijke naam
Treka, om de treinkaping maar nooit te vergeten.
AMSTERDAM (ANP) - De 35-
jarige Marokkaan M. H. die zondag
is aangehouden op verdenking van
moord op de 48-jarige mevrouw A.
Preschler uit Amsterdam heeft gis
teren een volledige bekentenis af
gelegd, zo heeft de Amsterdamse
politie bekend gemaakt. De vrouw
werd zondagmorgen dood aange
troffen in haar woning aan de
Hoogte Kadijk in Amsterdam. De
Marokkaan, die met de vrouw sa
menleefde. had haar in de nacht
van zaterdag op zondag na een
hooglopende ruzie bij de keel ge
grepen. Toen de vrouw daarna be
wusteloos was neergevallen was hij
het huis uit gevlucht. Volgens eigen
zeggen wist hij op dat moment niet
dat de vrouw dood was.
DEN HAAG (ANP, SP) - De heer
Aantjes is niet kwaad of verdrie
tig geworden door de aanwijzing
van de heer Andriessen als frac
tieleider van het CDA in de
Tweede Kamer. Hij vindt dit ech
ter een politiek erg onverstandige
beslissing, zo heeft hij zaterdag
avond in het NCRV-
televisieprogramma "Hier en
Nu" gezegd. Hij verwees hierbij
naar het stemmenverlies, dat het
CDA heeft geleden in de provin
cies, waar traditioneel veel
stemmen voor de KVP kwamen
en naar de stemmenwinst in de
traditioneel protestantse provin
cies.
Het gaat niet om mij persoonlijk,
verklaarde mr. Aantjes, maar om
onze aanhang, die op mij als
eerste man na de heer Van Agt
heeft gerekend. Die mag ik niet in
de steek laten. De heer Aantjes
wees er verder op, dat ook de heer
Van Agt geschokt was door de
aanwijzing van de heer Andries
sen en dat de heer Steenkamp er
"perplex" over was.
Het was trouwens niet alleen de
ARP, die zich tegen de aanwij
zing van de heer Andriessen heeft
verzet. Voormalig fractieleider
van de CHU, Kruisinga, heeft de
heer Aantjes verzocht te verkla
ren, dat ook de CHU niet akkoord
gaat met het passeren van de heer
Aantjes.
Minister Boersma zei zaterdag voor
de radio: "Om politieke redenen
ligt het voor de hand dat Aantjes
fractievoorzitter wordt als Van
Agt een post in het kabinet
krijgt".
Over de vorming van een nieuwe
regering zei Boersma: Als D'66
aan een regeringscombinatie
meedoet zou deze partij niet meer
dan één minister moeten leveren.
Andriessen
In het voor de verkiezingen afge
treden kabinet zat ook één minis
ter van D'66 en verder zeven van
de PvdA, zes van het CDA en
twee van de PPR.
Aantjes
Volgens de formule-Boers
den PvdA en CDA er elk één r
nister bij krijgen in
vormen kabinet. Boersma wee
een socialistisch verlangen om i
de sociaal-economische driehoek
óók de minister van Economi
sche Zaken te leveren van de
hand.
Boersma vond het niet redelijk, dat
de PvdA in een nieuw kabinet
naast de minister-president ("ik
neem aan, dat het weer Den Uyl
wordt") en de minister van Fina
nciën (Duisenberg) ook een mi
nister van Economische Zaken
zou leveren.
Boersma wekte de indruk niet weer
minister van Sociale Zaken te
willen worden in het nieuwe ka
binet. "Na zes jaar geloof ik dat
het goed is dat op een bepaalde
post een nieuw gezicht komt. Bo
vendien is een Kamerlidmaat
schap erg belangrijk voor het in
standhouden van de coalitie".
Zijn carrière als minister van So
ciale Zaken begon Boersma in
het kabinet-Biesheuvel. Deze
post bekleedde hij ook in het
kabinet-Den Uyl. Hij neemt deze
functie nu waar totdat er een
nieuwe minister is.
Boersma herhaalde zijn voorkeur
voor een regeringscombinatie
van PvdA en CDA, eventueel
aangevuld met D'66. "Gezien de
angstwekkende problemen die
ons land de komende vier jaar te
wachten staan zal de nieuwe re
gering op een zo breed mogelijk
draagvlak in het parlement moe
ten steunen", zei Boersma.
Officieel is de formatie van een
nieuw kabinet nog maar nauwe
lijks op gang gekomen. De Ko
ningin heeft het raadplegen van
de fractieleiders in de Tweede
Kamer in verband met de gijze
lingszaken voorlopig uitgesteld.
De fractieleiders van PvdA en
CDA, Den Uyl en Van Agt, zijn als
minister-president en minister
van Justitie, ten nauwste bij de
gijzelingen betrokken.
In coupures van f 1.000,- of
f 10.000,- Aan toonder. Looptijd
5 jaar. Hoofdsom plus rente is
ook eerderopneembaar: opklim
mend van 5%% na twee jaar tot
81/» na vijf jaar Volgens samen
gestelde interest. Verkrijgbaar bij
uw adviseur voor verzekeringen
of belastingen en onze kantoren.
Hypotheekbank nv
Leiden, Botermarkt 28/Hoek 't Gangetje. 071-132645