Stem ook
een vrouw
66HS OP eens
op een vrouw
Arme landen hoopvol over Noord-Zuid dialoog
Nivellering bedreiging vrije maatschappij
DONDERDAG 14 APRIL 1977
PAGINA 17
Door
mr. F. Portheine
lid WD-fractie
Tweede Kamer
Het is mij opgevallen, dat talloze
commentatoren de val van 't kabi
net eigenlijk niet als een val zien,
maar als een tijdelijk uit elkaar val
len vanwege de grondpolitiek. De
waarheid is m.i. sterker het
kabinet-Den Uyl is gevallen van
wege diepe tegenstellingen over ei
genlijk alle onderdelen van m.n. het
financieel-economisch en sociale
beleid. Ik beschouw die val als ge
lukkig omdat het kabinet nu niet de
kans krijgt om allerlei verkeerde
dingen slepend van kwalijk com
promis naar kwalijk compromis
door de volksvertegenwoordiging
te jagen. Te lang is het CDA in zijn
minderheidspositie in het kabinet
overstemd en wat gebeurde er ver
volgens in de Tweede Kamer? Ter
wijl men de kans had om in de Ka
mer het evenwicht te herstellen,
want daar had men een meerder
heid voor dat andere beleid, heeft
men er te vaak klakkeloos alle ka
binetsvoorstellen aanvaard. Zeer
veel commentatoren vonden de val
van het kabinet tragisch omdat
„men nog zo veel tot stand had
kunnen brengen". Daarbij werd
ook hoog opgegeven over wat men
tot stand had gebracht. Den Uyl zelf
noemde in dat verband met trots
het feit dat zijn kabinet nivellering
tot stand had gebracht. Ik vind dit
iets waarop men zich totaal niet kan
of mag beroemen. Deze dwaze ni
vellering als doel haalt de fut uit de
maatschappij en heeft nog allerlei
andere kwalijke gevolgen. David
Grayson schreef daarover de juiste
woorden: Gebod
elke waarlijk beschaafde samenle
ving is: „Sta toe dat de mensen ver
schillend zijn". En ik voeg daar aan
toe: dat betekent dat nivellering als
doel een werkelijk vrije maatschap
pij bedreigt.
Onjuist
Op het financieel-economisch vlak
zijn de resultaten van het kabinets
beleid allerminst om over naar huis
te schrijven. Natuurlijk: wij zullen
niet zeggen dat het kabinet de
schuld heeft van alle werkloosheid,
maar het is wel zo dat het kabinet
een onjuist beleid heeft gevoerd,
door immense verhogingen van de
overheidsuitgaven en het niet tijdig
lucht geven aan bedrijfsleven en
burgers. De jongste cijfers van het
Centraal Plan Bureau over de som
bere vooruitzichten voor investe
ringen en werkloosheid bewijzen
deze toestand. Al de genoemde
punten zijn ook een voorbeeld van
de onmogelijke tegenstellingen
tussen dogmatische socialisten in
het kabinet en de andere. Daardoor
werd er in feite niet geregeerd in de
afgelopen jaren. Als men uit be
paalde dingen kwam zoals bij de
ondernemingsraden dan stond
men met bebloede koppen voor de
volksvertegenwoordiging en an
dere zeer belangrijke kwesties
werden steeds maar vooruit ge
schoven. Men verbeterde niet het
instrument tot stimulering van in
vesteringen omdat men er een
controle-instrument aan toe wilde
voegen. Men diende dat wetsont
werp (de W.I.R.) te laat in om het
nog behandeld te kunnen krijgen,
zelfs als er geen kabinetscrisis was
geweest. U weet dat een van de on
volkomenheden van dat Wetsont
werp Investerings Rekening was
het feit dat de EG-autoriteiten
zich verzetten tegen bepaalde daar
in opgenomen toeslagen.
Nu komt mijn opponenet
prof. Brinkhorst verklaren dat die
autoriteiten deze zaken moeten
goedkeuren, omdat het element
van investeringscontrole erin door
ieder land van Europa zou moeten
worden gevolgd. Hiermee schaart
hij zich in de rij van de socialisten,
die investeringen zonder die con
trole niet aanvaardden. Een zaak,
die hier te lande betwist is, willen
zij alvast maar opleggen, ook aan
anderen. Als men dan'nog bedenkt
dat door dit gekrakeel rond de con
trole de stimulans voor investerin
gen uitbleef, dan is ook dat onder
deel weer een voorbeeld van slecht
beleid. Daarvan zijn we nu tenmin
ste verlost. Hoe moet het verder?
De kiezers zullen het uitmaken. La
ten zij daarbij bedenken dat socia
listische wensen er totnutoe voor
gezorgd hebben dat er of een slecht
beleid of geen beleid is gevoerd. Als
de uitslag de PvdA zou begunsti
gen zal het regeringsbeleid van
welke combinatie dan ook met de
PvdA dezelfde feilen vertonen. Ik
hoop dat het land daarvoor gesp
aard blyft.
i
of is
politiek.
allee* een
"Stem ook eens op een vrouw",
staat er op de verkiezingsbiljetten
die worden uitgegeven door de
Groep Vrouwenbelangen. Niet
zoals wel eens in het verleden ge
beurde „Vrouwen stemmen vrou
wen". De mentaliteitsverandering
die uit deze twee aanplakbiljetten
spreekt is echter wel degelijk teke
nend voor de toestand waarin de
emancipatie zich op het ogenblik-
bevindt.
Emancipatie is namelijk niet moge
lijk als daar ook de mannen niet aan
meewerken. Dat was dan ook het
thema van het VN-seminar dat on
langs tien dagen lang in Groningen
werd gehouden: „De veranderde
rollen van mannen en vrouwen in
een moderne maatschappij".
Door ruim zestig deskundigen uit
Europa, Verenigde Staten en Ca
nada werd uitvoerig gediscussieerd
naar aanleiding van een aantal pr
aatstukken. Uit al die geschriften
werd vooral duidelijk hoe het nu
wel kwam dat de vrouwen altijd
„onderdrukt" waren, met de oorza
ken en de gevolgen.
Door
Ria Schuurhuizen
Interessant, maar het meest belan
grijke was natuurlijk: wat er aan te
doen. Ook daar werd aan gewerkt.
Er werden suggesties gedaan,
vooral door de Portugese Teresa
Santa Clara Gomes en door de Ne
derlandse Paula Wassen-van Sc
haveren, voorzitster van de Eman-
cipatieKommissie, een advies
commissie van de regering die in
1974 is ingesteld en die binnen vijf
jaar met een advies aan de regering
moet komen hoe het nu verder
moet met die emancipatie.
En ja, hoe moet het nu verder. Door
het jaar van de Vrouw (1975) is er
toch over de hele wereld wel iets
losgewoeld. Vooral in Europese
landen werd de formele gelijkheid
eigenlijk een feit. Maar formele ge
lijkheid tufesen man en vrouw wil
natuurlijk nog niet zeggen dat zich
dan ook maar meteen een mentali
teitsverandering voordoet. Wat
zich in bijna 2000 jaar heeft vol
trokken, kan men moeilijk in een
jaar allemaal veranderen.
Het belangrijkste uit de aanbeve
lingen die naar aanleiding van dit
congres werden doorgegeven aan
het hoofdbureau van de Verenigde
Naties was dan ook dat men zich de
komende vijf jaar vooral moet
toeleggen op het onderwijs en de
opvoeding. Daar kan men meisjes
en jongens voorbereiden op de ve
rantwoordelijkheid in hun 'atere
leven. En daar ook kunnen
vrouwen er daadwerkelijk aan
meewerken, want het onderwijs op
de lagere scholen wordt vooral
gegeven door vrouwen en het op
voeden geschiedt traditiegetrouw
nog steeds door de moeder. Zij
kunnen een nieuwe generatie ervan
overtuigen dat niet alleen jongens
flink behoeven te zijn en door moe
ten leren en dar meisjes niet alleen
maar lief behoeven te zijn en zeker
niet agressief.
Nieuwe generatie
Die nieuwe generatie zal dan ook
beter opgewassen zijn tegen de pr
oblemen waar natuurlijk vooral de
huidige generatie vrouwen mee
heeft te kampen.
De vrouw van nu is op zoek naar
een eigen identiteit. Ze leeft nog te
zeer in het traditionele rollenpa
troon, het buitenshuis werken be
tekent voor haar alleen maar een
verzwaring van haar taak. En als ze
al een beroep had voor dat ze kinde
ren kreeg, dan is het daarna bijna
niet meer mogelijk daarin terug te
keren. Vooral ook door de wer
kloosheid, die zoals demissionair
premier Den Uyl heeft gezegd, nog
zal worden vergroot door de eman
cipatie en door het aantal ge
scheiden vrouwen dat wil gaan
werken.
Om aan dit soort zaken een eind te
maken is het nodig dat meer vrou
wen zitting hebben in commissies,
raden en besturen die beslissingen
nemen, dat meer vrouwen zich
bezig houden met de politiek. Maar,
de meeste vrouwen achten zich niet
capabel voor dit soort werk. Niet zo
gek, want ze hebben geen tijd, geen
kennis, geen macht, geen aanzien
en geen ervaring op dit gebied. Een
vicieuze cirkel die zal moeten wor
den doorbroken. Eerst door de
voorhoede, die er natuurlijk al is en
die druk doende is invloedrijke
maatschappelijke groepen voor de
doelstellingen van de emancipatie
te winnen.
De politieke partijen bijv., maar
daar dringt de vrouw nog maar
langzaam door. Kijk naar de ver
kiezingslijsten van de partijen voor
de komende verkiezingen. Met
uitzondering van Ria Beckers van
de PPR staat geen enkele vrouw
hoog op de lijst. En vrouwen zoals
bijvoorbeeld Ria Beckers zijn
nodig om de achterhoede te
krijgen. Dat kan dan bijvoorbeeld
door middel van de massamedia,
kranten, radio, televisie. Als vrou
wen daar vaker in „optreden" zal
dat een stimulans zijn voor de ach
terhoede om zich ook in beweging
te zetten.
Gat
Wel moet worden opgepast dat het
gat tussen de voorhoede, die werkt
op het niveau van het beleid, en de
achterhoede, de vr
ouwenbeweging, de vr
ouwenhuizen enz. niet te groot
wordt. Tijdens de open dag van het
seminar in Groningen ontstond er
enige animositeit tussen de vr
ouwenhuizen, die volgens hun zeg
gen niet waren uitgenodigd en de
organisatrices van deze dag, de Vr
ouwenraad en de Emancipatie
Kommissie.
De eersten verweten de laatsten dat
ze een elitaire groep vormden.
Jammer voor de solidariteit die
juist zo nodig is als vrouwen zich
willen inleven in een mannenmaat
schappij. Want beide groepen zijn
nodig, de een aan de basis, vlak bij
die vrouwen die wel iets anders wil
len maar zich nog niet los kunnen
maken uit het traditionele rollenpa
troon, de ander om de nood
zakelijke wijzigingen in wetten e.d.
die nodig zijn om de gelijkheid tus
sen mannen en vrouwen te formali
seren. In de komende jaren zal er
door de vrouwen hard moeten
worden gewerkt, gevochten mis
schien, voor een nieuwe samenle
ving. Agressief daar waar het gaat
om echte misstanden, geleidelijk
aan in kleine kring, in huis waar ze
eeuwenlang heeft vertoefd. En voor
alles door een grote solidariteit tus
sen alle vrouwen over de gehele-
wereld.
CARACAS - „De geïndustriali
seerde landen zullen moeten ac
cepteren dat de wereld veranderd
is. Zij zullen de nieuwe realiteit
moeten aanvaarden. Er is visie en
moed voor nodig, maar de rijke
landen zullen moeten inzien dat de
argumenten van de Derde Wereld
steekhoudend zijn". Dit zegt de
Venezolaanse minister dr. Manuel
Perez Guerrero, de voorzitter van
de groep 19 arme landen die samen
met 8 geïndustrialiseerde landen
deelnemen aan de Conferentie van
Door
Jan van Wieringen
Internationale Samenwerking, die
bekend is geworden als de Noord-
Zuid dialoog en gaat over de verde
ling van de rijkdommen der aarde
tussen a?me en rijke landen.
Deze Noord-Zuid dialoog
behandelt een ingewikkelde serie
problemen en veel van deze be
sprekingen lijken uiterst saai, maar
in werkelijkheid gaat het om een
tijdbom onder de westerse econo
mie en de westerse manier van le
ven. Voor de Derde Wereld (en met
name de allerarmste landen die zelf
geen olie of andere grondstoffen
hebben) biedt deze conferentie een
kans op een wat menswaardiger
bestaan; voor de hele wereld bete
kent de Noord-Zuid dialoog een kl
eine kans op een vreedzame oplos
sing van een probleem dat tot
enorme conflicten kan leiden.
Dr. Perez Guerrero, de vertegen
woordiger van de groep 19 arme
landen, maakte de afgelopen week
in de Venezolaanse hoofdstad Ca
racas bekend dat de Noord-Zuid
dialoog op 30 mei hervat zal worden
in Parijs; in april begint al vast een
reeks voorbereidende be
sprekingen tussen de twee co-
presidenten van de conferentie en
de leiders van de vijf werkgroepen.
Duisternis
„Na de presidentsverkiezingen in
de Verenigde Staten bestaat er
meer kans dat wij nu in Parijs conc
rete resultaten zullen behalen",
zegt dr. Perez Guerrero, maar hij
voegt daar aan toe: „Enkele zaken
die deze Dialoog analyseert bevin
den zich nog in een grijze zone, om
niet te zeggen: in volledige-
duisternis".
De Noord-Zuid dialoog had in de
cember van het vorig jaar hervat
moeten worden, maar het was
duidelijk dat de regering van presi
dent Ford toen geen bindende be
slissingen meer kon nemen. De
deelnemers aan de conferentie be
sloten de besprekingen uit te
stellen tot het begin van dit jaar, na
de installatie van president Carter.
„Wij hebben dat uitstel geaccep
teerd, omdat het mogelijk leek dat
een regeringswisseling in Was
hington ook een wisseling van de
houding van de Verenigde Staten
zou betekenen, maar de Noord-
Zuid dialoog kan niet eeuwig
duren. Het moet geen permanent
forum worden, zoals de Verenigde
Naties. In ieder geval zullen wij een
mislukking van de conferentie niet
proberen te presenteren als een
overwinning. Als het geen
duidelijk succes wordt, zullen wij
de bevolking van onze landen zon
der omwegen laten weten wat de
oorzaken waren van die mis
lukking", zegt dr. Perez.
Excuus
Waarnemers in Derde Wereld
landen als Venezuela zeggen echter
dat die regeringswisseling in de Ve
renigde Staten niet meer dan een
welkom excuus was van de acht
rijke landen voor enige maanden
uitstel: het is bekend dat de Vere
nigde Staten, Japan en de geïndu
strialiseerde landen van West-
Europa het niet eens kunnen
worden over de houding die zij ten
opzichte van de Derde Wereld in
moeten nemen.
Vooral de VS, West-Duitsland,
Japan en Groot-Brittannie hebben
zich tot nu toe keihard en afwijzend
opgesteld tegenover plannen en
voorstellen vanuit de Derde
Wereld. Canada, Frankrijk en de
kleinere Europese landen, zoals
Nederland, willen de ontwikke
lingslanden veel verder tegemoet
komen.
Een van de voornaamste eisen van
de „Groep van 19" (de arme landen)
is tegelijk een idee waar de VS,
West-Duitsland, Japan en Gr-
ootBrittannie zich het hardst tegen
verzetten: de instelling van een
gemeenschappelijk fonds voor de
financiering van zogenaamde
„buffer-stocks": voorraden grond
stoffen die het mogelijk maken de
exportprijzen van de grondstoffen
te beschermen tegen de grillen van
de internationale markt.
Schuld
Een andere belangrijke kwestie is
de enorme buitenlandse schuld van
de ontwikkelingslanden: op het
ogenblik staan de arme landen voor
meer dan 200.000 miljoen dollar in
het rood en dat geld moet voor een
belangrijk deel worden te
rugbetaald aan partikuliere banken
in de Verenigde Staten.
De arme landen willen het
energie-probleem vanuit drie ge
zichtspunten bekijken, zegt dr.
Perez Guerrero: „De voorraad
energie, de prijs, en de samen
werking met landen die zelf geen
energiebronnen hebben. Wij willen
verder dat onze produkten toegang
kunnen krijgen tot de
wereldmarkt, en wat de industriali
sering betreft is het een fundamen
tele zaak dat er overdracht plaats
heeft van technologische kennis".
Op het ogenblik is het nog zo dat
veel geïndustrialiseerde landen
hun eigen markten beschermen en
het Westen houdt de
onontbeerlijke technologische
kennis als een soort troefkaart ach
ter de hand. De Verenigde Staten
willen niets weten van een gemeen
schappelijk fonds ter bescherming
van de grondstoffenprijs; de VS
hebben tot nu toe steeds aanged
rongen op afzonderlijke bespre
kingen over de 18 voornaamste ba-
sisprodukten van de internationale
handel.
Dr. Perez Guerrero heeft de afgelo
pen weken in Caracas uitvoerig
gesproken met de voorzitter van de
groep 8 rijke landen, de Canadees
Allen MacEachen. Na afloop ver
klaarden beide co-presidenten van
de Noord-Zuid dialoog dat zij op
timistisch zijn over de komende
reeks besprekingen. Dr. Perez
Guerrero zei uit naam van de arme
landen echter, dat een eventueel
akkoord tijdens de NoordZuid
dialoog concrete oplossingen moet
bevatten, zowel voor on
middellijke, dringende problemen
als voor problemen op langere ter
mijn. Gezien de uiterst ingewik
kelde materie en vooral de fun
damentele vraagstukken die
hierbij komen kijken zou het een
wonder zijn als dat inderdaad lukt.
Meningen op
deze pagina
weergegeven zijn
voor rekening
van de auteurs
