Orgelfabriek creëert 200 arbeidsplaatsen
Beatrix
en Clans
15
in
april
Alphen
Amaryllissen Yan der
maken een lange reis
Hillegomse klok kan
weer gaan luiden
Schaefer wil
nieuwbouw in
W armundastraat
PUBLIEK
Rotterdammers
sleutelen
aan onde
Leidse tram
DONDERDAG 31 MAART 197j
Eminent uit hartje Waddinxveen Meer activiteiten in andere bedrijf
WADDINXVEEN - Waddinxveen
heeft een rijkssubsidie gevraagd
van vijfeneenhalf miljoen gulden
om de twee vestigingen van orge
lfabriek "Eminent" in het hartje
van de bebouwde kom (Zuidkade
en Dorpsstraat) uit te kopen.
De grondruil gaat met gesloten
beurzen. De gemeente verwerft
de achtendertigduizend vi
erkante meter grond in het
centrum en stelt een zelfde hoev
eelheid beschikbaar in het indu
striegebied aan de Staringlaan.
Op de grond die vrijkomt zal woni
ngbouw worden gepleegd. Aan
de Zuidkade verrijzen te zijner
tijd zo'n honderdzestig huizen,
aan de Dorpsstraat vijfenveertig
woningen.
Binnen drie maanden verwacht de
gemeente Waddinxveen berich'
over het wel of niet doorgaan vr.n
de rijkssubsidie: "Wantzo ve
rtelde Detmers, woordvoerder
van de gemeente, "van dat geld is
het afhankelijk of de plannen wel
of niet kunnen worden uitgev
oerd".
Als het allemaal doorgaat zullen de
twee bestaande gedrijven
worden ondergebracht in eén
complex terwijl de mogelijkheid
van verdere uitbreiding aanwezig
blijft. Zowel aan de Dorpsstraat
als aan de Zuidkade is dit nu niet
moglijk.
Meer personeel
Zodra de goedkeuring afkomt gaat
men aan de slag: eerst wordt de
fabriek aan de Dorpsstraat ontr
uimd, in een later stadium die aan
de Zuidkade. In het nieuwe co
mplex, dat dus aanzienlijk groter
wordt, zullen ook meer acti
viteiten worden ontplooid. Dat
houdt mede in dat het personeel
sbestand moet worden uitgeb
reid.
Detmers: „Er wordt toch wel geda
cht aan een uitbreiding van een
kleine tweehonderd man". Met
die harde gegevens in de hand
heeft men ook de minister geco
nfronteerd terwijl een dik
rapport over deze zaak tevens is
gezonden aan de ministers van
Sociale Zaken en Economische
Zaken.
Niet alleen "Eminent" krijgt het
straks (men denkt in de zome
rvakantie van het volgend jaar te
kunnen overstappen) drukker,
ook de sociale werklaatsen in
Gouda, Alphen aan den Rijn en
Woerden zullen een graantje me
epikken. Aan deze instanties be
steedt de orgelfabriek veel werk
uit.
Detmers: „Nu zijn er al dagelijks
tweehonderdzestig mensen met
werk voor "Eminent" bezig in die
werkplaatsen. We hebben bere
kend dat als alles doorgaat, dit
aantal zeker zal groeien tot vijfh
onderd".
De „overstap" gaat in fasen. Zoals
gezegd eerst verhuist het bedrijf
aan de Dorpsstraat. Dit zal zijn
intrek nemen in een al bestaande
ruimte tot de nieuwe een feit is.
Een jaar later komt de fabriek aan
de Zuidkade over.
Het milieu is er ook mee gediend,
dat beide bedrijven naar een
andere omgeving vertrekken. De
fabriek aan de Zuidkade „vervu
ilt" enigzins terwijl er een inte
nsief gebruik wordt gemaakt van
de wegen in de omgeving voor
aan- en afvoer vna materialen. En
al die wegen lopen door de be
bouwde kom. Dit kan half
volgend jaar tot het verleden be-i
horen
ALPHEN AAN DEN RIJN -Op
vrijdag 15 april zullen prinses
Beatrix en prins Claus een
werkbezoek brengen aan Alp
hen aan den Rijn.
Het prinselijk paar arriveert om
kwart over negen op het Alp-
hense raadhuis, nadat de com
missaris van de koningin voor
Zuid-Holland, mr. M. Vrolijk
zich op de provinciegrens bij
Leimuiden, bij het gezelschap
heeft aangesloten.
Na de ontvangst in de trouw
zaal, vertrekt het gezelschap al
weer vrij snel per bus naar
Zwammerdam. Daar wordt een
rondrit gemaakt over het ter
rein van de "Hooge Burch", het
"dorp" voor geestelijk gehandi
capten. Op het Kerkplein in
Zwammerdam krijgt prinses
Beatrix van mevrouw Gallas
een vergrote "zomerzegel",
aangeboden waarop een af
beelding van het in Zwammer
dam opgegraven Romeinse
schip.
Rond half elf vertrekt het gezel
schap via de Kortsteekterweg
en de Treinweg naar Aarlan-
derveen waar de molen van mo
lenaar J. Slingerland zal wor
den bezocht. Het is één van de
molens van de voor Europa
unieke, molenviergang van
Aarlanderveen.
Een half uur later gaat het terug
naar Alphen aan den Rijn, waar
bij de Aarhof wordt uitgestapt
voor een korte wandeling door
het winkelcentrum. Via de Van
Mandersloostraat wandelt het
gezelschap naar het Thorbec-
keplein waar de bus wacht die
het prinselijk paar en hun ge
volg naar De Bron zal brengen
voor een lopende lunch. Daar
voor zijn vele vertegenwoordi
gers uit de Alphense burgerij
uitgenodigd: te verwachten zijn
onder meer de voorzitters van
werkgevers, vakbonden, on
derwijs, huisartsen, tandartsen,
culturele- en jeugdraad, peuter
speelzalen. sportstichting.
Lions en Rotory etc. en de Alp
hense gemeenteraadsleden.
Het bezoek van prinses Beatrix
en prins Claus zal om twee uur
's middags worden afgesloten.
Primeur van Valkenburgs bedrijf
VALKENBURG - Voordat stadium kan
de amaryllissen, gekweekt sortering e
zien bij welke Tussen het i
yllis hoort gaat het oogsten a
door de ValkenhnrPde pp de bloem eenmaal kleu/en dan natuurlijk nog in de knop zit) liggen
aoor ae vaiKenourgse ge- wordt de steel niet veel groter meer.
broeders Van der Meij
bloeiend in de huiskamer De drie gebroeders Van der Meij
staan te pronken, hebben ze
al een lange reis achter de
rug.
De drie broers, die hun kwekerij
aan de Valkenburgse Achterweg
hebben, verschepen de kleine
amaryllis-bollen (klisters) naar het
Spaanse eiland Tenerife waar ze
met de hand in de grond worden
gepoot. Vanaf dat moment groeit
de bol, terwijl deze in Nederland
pas vanaf april zich zou ontwikke
len. De bollen ondergaan die lange
reis naar het eiland omdat de
temperatuur-omstandigheden daar
ideaal zijn: altijd zomers weer, en
de grond is er erg vruchtbaar. Deze
is rotsachtig, en in het verleden
meermalen met lava overspoeld
geweest.
Zodra de bollen in Valkenburg zijn
teruggekeerd, worden ze twee
maanden in een koelcel gestopt
waarna ze opnieuw in de grond
verdwijnen, zij het nu niet in de
open lucht maar beschermd door
grote kassen.
Een lange weg, maar die weg heeft
er wèl toe geleid dat de gebroeders
Van der Meij het hele jaar door
amaryllissen in bloei hebben staan.
En dat is voor de bloemenwereld
iets bijzonders.
Wat cijfers over de amaryllis
kwekerij in Valkenburg: behalve
de achtduizend vierkante meter
grond waarover men op Tenerife
beschikt, is de kwekerij zelf 21000
vierkante meter groot. Er worden
jaarlijks zo'n twintigduizend dozen
amarylissen (elke doos telt 25
stuks) bij de Rijnsburgse veiling
Flora afgezet Er zijn een miljoen
amaryllis-bollen van Van der Meij
in productie, waarvan tachtig pro
cent wordt geëxporteerd. Dan
wordt er nog onderscheid gemaakt
in "sortering": er zijn extra, al. a2
en 2-en soorten amaryllissen. De
broers maken dit onderscheid door
te kijken naar de steellengte: de
amaryllis moet een lange steel heb
ben. maar deze moet dan wel dik
genoeg zijn om het predikaat "ex
tra" mee te krijgen. Ook de grootte
en de kleur van de bloem speelt in
de beoordeling mee. Al in een vroeg
september tot mei leveren 2
bollen af) weten dat ze
kweken van amarylissen
en vaak omslachtige weg bewande
len omdat elke bol en/of bloem die
bij hen de deur uitgaat twee jaar
oud is. Eén jaar heeft de bol in de
grond van Tenerife gezeten, nadat
deze een jaar aan de "hoofdbol"
vastzat. Toch vinden de Valken
burgse kwekers dat ze de goede
weg bewandelen omdat de goede
verzorging van de bollen nu zijn
vruchten af gaat werpen. Expor
teurs kennen het product van Van
der Meij en vragen vaak juist naar
deze bollen of bloemen.
-de-grond stoppen en leen maar slechter dan het uit-
de bloem (die dan gangsmateriaal. Wel zijn met deze
methode al met chrysanten en dah
lia's enorme resultaten geboekt en
zelfs nieuwe rassen tevoorschijn
1- gekomen.
Van de bollen die momenteel
WARMOND - Staatssecretaris Jan
Schaefer van volkshuisvesting
heeft zich in een brief aan de ge
meente Warmond en de wonings
tichting Warmunda achter de plan
nen voor nieuwbouw in de War-
mundastraat geschaard. De brief
van de staatssecretaris bevat tevens
de vergunning tot beëindiging van
de exploitatie, wat de feitelijkd toe
stemming tot afbraak inhoudt.
Intussen hebben de gemeente en
de woningstichting aan het actie
comité een ultimatum gesteld. Uit
erlijk 1 april moet het comité, dat
samen met het Landelijk Ombud-
steam Stadsvernieuwing aan een
renovatie-plan werkt, tekeningen
en cijfers op tafel leggen. Gebeurt
dat niet dan zal de woningstichting
doorgaan met de voorbereiding van
de nieuwbouwplannen.
dat e
r geen sprake is van e
werkelijk vochtprobleem i
ningen en dat eventueel aanwezig
vocht met goede ventilatie verhol
pen kan worden.
In de kou
Het LOS en het actiecomité hebben
inmiddels een alternatief plan op
gesteld voor rehovatie. Volgens een
calculatie van het LOS zou dat plan
ruim veertigduizend gulden per
woning kosten. Het wachten is nu
op de vraag of een aannemer bereid
i's de plannen voor die prijs uit te
Inmiddels heeft één
tekeningen gekregen. Deze zal aan
staande vrijdag, op de dag waarop
het ultimatum afloopt, uitspraak
doen. "We zitten dus verschrikke
lijk in de knel, want als deze aan
nemer te duur is hebben we geen
VOCht tijd meer om naar een ander te zoe
ken. Daarom begrijpen we deze
Het actiecomité Warmundastraat manoevre van de gemeente en de
kwam destijds in opstand tegen de stichting niet erg goed", aldus Arie
plannen voor nieuwbou nadat
eerste renovatieplan voor de 31
woningen was afgekeurd. Het plan
had circa zeventigduizend gulden nieuwbouw
per woning moeten kosten.
Het comité bestrijdt de mening van
de woningstichting dat de wonin
gen zo slecht zijn dat renovatie on
mogelijk is. De woningstichting
zegt dat met name het vochtpro
bleem in de woningen ervoor zorgt
dat de kwaliteit hard achteruit gaat.
Een onderzoek van het Landelijk
Ombudsteam Stadsvernieuwing
Zevenhoven, voorzitter van het ac
tiecomité.
De plannen voor vervangende
de Warmundastraat
hebben intussen tamelijk concrete
vorm aangenomen. Gemeentese
cretaris C. Zoetemelk van War
mond deelde vanmorgen mee dat
de ontwerpen er zijn en dat een en
ander allen nog bestekklaar ge
maakt moet worden. Het ontwerp
is van het architectenbureau De
Ruijter uit Leidschendam, het
zelfde bureau dat destijds het te
ongeveer dertig dagen. Wel geldt:
hoe sneller wordt geplukt, des te
korter blijven de stelen. De ami
lis heeft de laatste jaren veel
met het populariteit gewonnen. Vooral als den betaald is het resultaat nog niet
lange potplant is deze. volgens Van der bekend: deze zullen pas volgend
Meij, in Amerika erg "in". Van de jaar bloeien nadat
bollen gaat dan ook 98% i
als potplant de deur uit.
Behalve in Valkenburg en in Tene
rife liggen er ook in Wageningen
bollen van Van der Meij. Met zo'n
tienduizend bloembollen wordt in
het Instituut voor Atoom Energie
Landbouw in Wageningen geëxpe
rimenteerd om door middel van
radio-actieve stralen andere kleu
ren te creëren. Tot nu toe is het re
sultaat van die bestralingen niet om
over te juichen: het resultaat is al-
stukjes zijn
Amerika gesneden ("afgeschud") die bij een
bepaalde temperatuur weer wor
den gepoot. De bloemen van Van
der Meij zijn oranje-rood (tangeri-
na) omdat deze soort tot nu toe het
beste economische resultaat ople-
verd. Elke bol geeft bij deze soort
twee stelen met elk vier bloemen,
terwijl er "per bloem" wordt ge
veild. Dit resultaat is door geen en
kele andere soort geëvenaard. Zo
geeft de red lion (een donkerrode
amaryllis) per bol maar twee kelken
broers Van der Meij
rylhs-kassen
de d
Twee
per steel. Verder geldt: hoe meer
bloemen per bol van zo'n klein mo
gelijke bol (die per kilo worden
verkocht) des te interessanter
wordt het voor de exporteur.
Nog een "primeur" voor Van der
Meij: de firma was de eerste die een
plastic, verschuifbaar "dak" aan
bracht boven de verwarmingsbui
zen in de kassen om de kasruimte te
verkleinen en zodoende energie te
sparen. Bovendien werkt de plastic
laag ook als isolatie omdat er een
stilstaande laag tussen dak en plas-]
tic ontstaat. Dat aanbrengen
het plastic is wel een kostbare zaak
omdat het elk jaar vernieuwd moet!
worden. Het plastic is niet lang be-;
stand tegen de zonnestralen.
Overigens staan er bij Van der Meij
nu al 50.000 amaryllissen klaar voor
de moederdag-periode. Ze vliegen,]
zo is de ervaring van de drie broersj
in die tijd de deur uit.
MIEP DE GRAAFF
(LOS) heeft intussen aangetoond kostbare renovatieplan opstelde.
In deze rubriek schreef ik
kortgeleden over de Budapes-
ter, een bekende tram die ooit
dienst deed op de lijnen Haar
lem, Leiden, Katwijk en
Noordwijk. Eén zo'n Budapes-
ter, beter bekend onder de
naam Blauwe Tram, ontsnapte
aan de slopershamer toen in
1960 in Leiden en omgeving het
tramnet werd opgeheven. Na
in verschillende handen te zijn
overgegaan belandde de laat
ste Budapester uiteindelijk bij
een groep Voorburgse „tram-
gekken" die het danig geha
vende voertuig nu in hun vrije
uurtjes weer als nieuw trach
ten te maken.
Er hebben heel wat mensen ge
reageerd op dat verhaal, al wa
ren er onder hen opvallend
weinig uit Leiden, het Blauwe
Tram-centrum bij uitstek en
ook woonplaats van heel wat
oud-trampersoneel. Niet-
Leidenaars blijken meer in het
tramverleden van de Sleutel
stad geinteresserd te zijn dan
Leidenaars zelf. Zo kreeg ik
van Rotterdammer P. Kalse te
horen dat hij in de Maasstad
met nog een stuk of wat sleute
laars bezig is aan het opknap
pen van de NZH A 327, een zgn.
stadsmotorwagen die van no
vember 1947 tot October 1960 in
de Leidse binnenstad ritjes
heeft gemaakt.
Het is ook weer het enige rij
tuig in zijn soort dat bewaard
is gebleven. Na veel omzwer
vingen is de Leidse tram des
tijds in Rotterdam terecht ge
komen. Als een brok roest
waaruit de NZH de motoren
had verwijderd. Van de A 327,
ondergebracht in de remise
van de Rotterdamse Electri-
sche Tram, was weinig meer
over. Toen men de schade kri
tisch ging opnemen bleek al
leen nog de middenbak, zonder
balkons, bruikbaar.
Evenals de Voorburgers met
de Budapester hebben de Rot
terdammers al het mogelijke
in het werk gesteld om aan on
derdelen en bouwschema's
van de A 327 te komen. In het
opknappen zijn inmiddels
honderden manuren gaan zit
ten. De restauratie vordert. De
wagenbak is bijna gereed. Het
onderstel met de assen en wie
len zijn zo aangepast dat
daarin twee motoren van de
Rotterdamse Electrische
Tram kunnen worden ge
plaatst.
Binnen een paar jaar hopen de
Rotterdammers de A 327 rij-
vaardig te hebben. Leidenaars
die ooit nog eens een ritje in die
tram willen maken kunnen
dan in Rotterdam op een spe
ciaal tramtraject de sfeer van
toen nog even proeven.
De A 327 op het Leidse .Stationsplein
'Bijna iedereen in het dorp voelt
Voordat 1978 om is zal de grote
klok in de hervormde kerk in
de Hillegomse Dorpsstraat
weer luidruchtige bim-bam's
over het dorp mogen strooien.
Twee jaar geleden werd het
luiden abrupt stopgezet toen
uit een onderzoek bleek dat
de betonnen klokkestoel door
de zware geluidstrillingen
van de klok en de inwerking
van zeelucht ernstig was gaan
scheuren. Er waren brokken
uit gevallen en op sommige
plaatsen was van het beton al
het stalen vlechtwerk zicht
baar geworden.
Onopgemerkt was er een ge
vaarlijke situatie ontstaan,
vooral voor de kerkgangers
omdat de deur onder in de to
ren als hoofdingang fungeer
de. En als de klok ooit omlaag
was komen zetten
Om verder verval van de klok
kestoel zoveel mogelijk tegen
te gaan werd het luiden voor
onbepaalde tijd afgeschaft.
Restauratie op dat moment
was onmogelijk omdat daar
voor nog geen geld beschik
baar was. Maar deze week is
bekend geworden dat het rijk
de helft van het benodigde
(subsidiabele) restauratie-
bedrag wil bijdragen.
Onder voorwaarde dat voor de
cember 1978 het karwei ge
klaard moet zijn. De ge
meente Hillegom neemt
waarschijnlijk 20 procent van
de resterende kosten voor
haar rekening, de provincie
10 procent. De hervormde
gemeente zal zelf met 125.000
gulden op de proppen moeten
komen.
Rommelmarkt
Heel het dorp werkt daar aan
mee. Al een paar jaar wordt op
de zaterdag voor Moederdag
op het pleintje voor de kerk
een rommelmarkt gehouden
met "koopwaar" die een paar
weken daarvoor door vrijwil
ligers met vrachtwagen^ in
het dorp is opgehaald. Hoofd
zakelijk kleding, meubilair én
keukengerei, afdankertjes
waarvan de Hillegommers
het zonde vinden om bij de
kraak te zetten.
De drie rommelmarkten die tot
nu toe zijn gehouden hebben
al 85.000 gulden opgeleverd.
Met de vierde en laatste rom
melmarkt hoopt men het
streefbedrag, 125.000 gulden,
te kunnen volmaken.
Hillegommer Elseman, voorzit
tervan de kerkvoogdij zei mij
daarover "Hoewel de her
vormden hier in het dorp
maar zo'n twintig procent van
de totale bevolking uitmaken,
dragen heel wat meer Hille
gommers hun steentje bij aan
de restauratieactie. Zowel ka
tholieken, gereformeerden
als protestanten. Bijna ieder
een voelt zich er een beetje bij
betrokken".
Het is de oudste kerk van het
dorp. Dateert uit de 12de
eeuw. Aanvankelijk een kerk
voor de katholieken maar in
het begin van de 17de eeuw
ging 'ie in hervormde handen
over.
Mislukt
Direct na de komende bouw
vakvakantie kan er gerestau
reerd gaan worden. Het meest
moet worden opgeknapt aan
de toren. De betonnen klok
kestoel wordt in ieder geval
vernieuwd. Als materiaal ge
bruikt men er geen beton
meer voor. Dat experiment is
totaal mislukt. Er komt weer
een houten klokkestoel.
Met de torenspits is ook het een
en ander loos. De houtcon
structie deugt niet meer en zal
danig moeten worden verste
vigd. Boven op de spits staat
een vrij hoge met lood omlede
opengewerkte houten kroon,
in een soort ui-vorm. Die is
van onder tot boven verrot. Er
komt een nieuwe voor in de
plaats.
Een opknapbeurt krijgt ook het
koor in de hervormde kerk.
Daarvan moet het dak in de
revisie. Nieuwe leien komen
er op en nieuwe afvoeren. Van
het restauratiegeld zal ook het
hekwerk aan de voorkant van
de kerk een opknapbeurt
krijgen. Zolang de herstel
werkzaamheden duren kun
nen de diensten normaal
doorgang vinden. Hooguit zal
voor enige tijd de hoofdin
gang onder de klokketoren
voor de kerkgangers worden
gesloten.
