WINST VOOR LINKS
10/ PandbriefbUjetten
Situatie in
Baskenland
verscherpt
na dood van
politieman
JAN PATOCKA OVERLEDEN
Politiemannen gewond bij
demonstraties in Italië
Westland/Utrecht
NAAST HET NIEUWS
Informatie.
Britten en
Amerikanen
in Oeganda
bewaakt
MADRID-SAN SEBASTIAN
(UPI/DPA) - De al vijf dagen
voortdurende onrustige situatie
in Spaans Baskenland heeft
zich gisteren door.de moord op
een politieman gevaarlijk toe
gespitst.
In de industriestad Mondragon,
40 km ten zuidwesten van San
Sebastian, openden twee onbe
kenden in de ochtend het vuur
op een politievoertuig van de
para-militaire politie, de Guar-
dia Civil. Daarbij werd de 21-
jarige Constantino Gomez ge
dood. Twee collega's werden
gewond, van wie één er ernstig
aan toe is.
In San Sebastian namen dui
zenden demonstranten onder
het schreeuwen van "Lang leve
het vrije Baskenland" bezit van
het sportstadion waar Europese
indoor-atletiek-kampioensóhap-
pen aan de gang waren. Deze
moes ten tijdelijk worden
onderbroken.
Veel vrouwen
Ongeveer 10.000 Baskische na
tionalisten, onder wie veel
vrouwen, riepen leuzen als
"stop de politie-
onderdrukking" en "algehele
amnestie" en eisten de vrijla
ting van de ongeveer 170 poli
tieke gevangenen, meest Bas-
ken. Zij zeiden niet te zullen
vertrekken voordat de politie
zich zou terugtrekken.
"Wij treden op omdat twee van
onze vrijheidsstrijders door de.
politie werden gedood (op
dinsdag jl. tijdens een schiet
partij) in de omgeving van San
Sebastian". Dit incident leidde
tot onrust op grote schaal in het
gehele gebied. Tienduizenden
arbeiders gingen in staking en
de politie leverde strijd met ste
nengooiende en barricadesop-
werpende demonstranten.
Stadion bezet
Inmiddels waren elf bussen en
jeeps vol leden van de oproer
politie bij het stadion gearri
veerd, van wie velen gewapend
waren met machinepistolen. Na
uitvoerige onderhandelingen
trok de politie zich tenslotte te
rug en werden de demonstran
ten naar buiten geleid door de
Nederlandse voorzitter van de
IAAS (Internationale Amateur
Atletiek Federatie), A. Paulen,
en de voorzitter van de Euro
pese afdeling daarvan, de Brit
Arthur Gold.
De betogers marcheerden toen
nog op naar het plaatselijke
hoofdkwartier van de Guardia
Civil. Zij voerden een Baski
sche vlag mee en zongen het
Baskische volkslied en leuzen.
In Madrid verspreidde de poli
tie een paar honderd demon
stranten bij een vrouwenge
vangenis. De betogers eisten de
vrijlating van alle politieke ge
vangenen.
De regering maakte vrijdaga
vond nieuwe amnestiemaatre
gelen bekend tot vrijlating van
politieke gevangenen die niet
betrokken waren in geweldda
den.
PRAAG (ANP) - Jan Patocka,
woordvoerder van "Charta 77", is
gisterochtend overleden, zo heb
ben zijn nabestaanden meege
deeld.
De wijsgeer is 69 jaar geworden. Hij
Tijdens deze opzienbarende ont
moeting had hij Van der Stoel de
doelstellingen en achtergronden
van Charta 77 uiteengezet. Na dit
gesprek, dat de Nederlandse be
windsman scherpe kritiek van zijn
Tsjechoslowaakse gastheren ople-
Jan Potocka, de woordvoerder
van Charta 77, is gisteren overle
den.
(Foto NRCIHandelsblad-Vincent
Mentzel)
week in het ziekenhuis en verde, was Patocka in totaal elf u
lang door Tsjechoslowaakse vei
ligheidsagenten verhoord op een
wijze die hijzelf als erg onaange-
Enkele dagen nadat Patocka in een naam omschreef,
ziekenhuis was opgenomen had
den zegslieden in Praag verklaard Zijn huisarts ried hem vervolgens
aan naar ^et te gaan
omdat hij sterk verzwakt was. Uit
de vriendenkring va». Patocka
Een paar dagen voordat hij werd werd vernomen dat de opwinding
opgenomen had professor Patocka J
een gesprek gehad met de Neder
landse minister van Buitenlar
Zaken, Max van der Stoel, die
officieel bezoek bracht
choslowakije.
de spanning ronde de publikatie
n Charta 77 hem als sinds begin
Buitenlandse januari sterk hadden aangegrepen.
"e een Familieleden van Patocka hadden
Tsje- eerder op de dag gezegd dat hij ver
lamd was, bijna niet meer kon
spreken en bijna bewusteloos was.
De Tsjechoslowaakse pers had pro
fessor Patocka veroordeeld wegens
zijn "reactionaire anti
democratische verleden". "Hij was
de nieuwe man die uiterst geschikt
was voor het propageren van de
anti-socialistische doeleinden van
Charta 77.
Minister Van der Stoel heeft "met
droefenis" gehoord van de dood
van Jan Patocka.
Minister Van der Stoel omschreef
de 69-jange filosoof als "een strijder
voor de mensenlijke vrijheden. Hij
zal ongetwijfeld door de vrije we
reld worden herdacht als een man
die opgekomen is voor de waarde
zoals die zijn aangegeven in de slo
takte van Helsinki en ook in deze
akte zijn onderschreven".
Gemeente
raads
verkiezingen
in Frankrijk
De Franse ex-premier Chirac
lijkt op de dag van de eerste
burgemeestersverkiezingen van
Parijs in 100 jaar nog stemmen
te willen winnen. Chirac, leider
der gaullisten, zal naar ver
wachting zijn door president
Valerie Giscard d'Estaing aan
gestelde tegenkandidaat Michel
d'Ornano verslaan.
ITALIAAN NIET ZO POTENT
De Italiaanse man, eens een toonbeeld voor potentie, is minder
vitaal op dit gebied geworden. Dat is tenminste de conclusie van
de Italiaanse sociologe Gabriëlla Parca, die over dit onderwerp
een boek heeft geschreven onder de titel "De laatste man".
Hierin komen vier jongemannen aan het woord. Zij bekennen
dat zij ook hun zwakheden hebben op sexueel gebied.
Door de grotere agressiviteit van de vrouwen gaan volgens Ga
briëlla steeds meer mannen over tot masturbatie. De mannen
zijn bang voor het prestatieprincipe, dat in veel liefdesrelaties
naar voren komt. De Italiaanse mannen zijn in ieder geval min
der egoïst geworden in bed, zo staat in het boek te lezen. Zij
hebben meer oog gekregen voor de vrouwelijke wensen. De
man staat niet meer zo op zijn mannelijkheid, wellicht mede
door de invloed van de vrouwenemancipatie.
RITA AAN DE DRANK
Rita Hayworth, de roodharige topactrice uit de jaren '40, en
begeerd "pinup-girl" van de Amerikaanse soldaten in de tweede
wereldoorlog, is in een ziekenhuis in Newport Beach in Califor-
nië opgenomen wegens "geestelijke verwarring en chronisch
alcoholisme". Er is een procedure in werking gesteld om de
voormalige Hollywood-ster onder curatele te stellen.
De bekendste rol vervulde zij in de film "Gilda". Tot haar vijf
echtgenoten behoorden de toneelspeler en regisseur Orson Wel
les en de rijke moslim-prins Aly Khan. In 1972 draaide zij haar
laatste film.
BRITTEN WILLEN WEG
Een derde van de Britten van 21 jaar en ouder zou liever willen
emigreren dan in Groot-Brittannië blijven wonen. Dit is geble
ken uit een opinie-onderzoek van het instituut Gallup.
Canada staat boven aan de lijst van landen waar de aspirant-
landverhuizers naar toe zouden willen. Daarna komen Austra
lië, Nieuw-Zeeland, de Verenigde Staten en de landen van de
Europese gemeenschap. Degenen die willen vertrekken, wen
sen voornamelijk een hogere levensstandaard, minder werke
loosheid en een milder belastingklimaat. Bij het onderzoek is
ook gebleken dat men behalve betere economische omstandig
heden, ook beter weer wenst.
PARIJS (DPA) - De opkomst van de eerste ronde van de
Franse gemeenteraadsverkiezingen was goed te noemen.
In Parijs bracht ongeveer 52,2 procent van de stemgerech
tigden zijn stem uit. Elders werden soortgelijke opkomst-
cijfers gemeld.
Het links bontgenootschap van socialisten en communis
ten boekte winst, die ten koste ging van de regeringsmeer
derheid. De socialisten kregen weer meer stemmen dan de
communisten.
Gehelmd en met doeken voor
het gezicht staan studenten
arm-in-arm bij het begin van
een later in een veldslag on
taarde demonstratie. De Ita
liaanse studenten hadden na
incidenten in februari afgelo
pen zaterdag tot "dag van de
strijd" geproclameerd.
De demonstratie kreeg nog een
extra grimmig karakter na de
dood van een student in Bo
logna vorige week vrijdag.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen
van 1971 was de opkomst met 40,9
procent bijna tien procent lager. De
opkomstpercentages voor de par
lementsverkiezingen van 1973 en
de presidentsverkiezingen van
1974 lagen echter in Parijs met 62,3
en 62,5 hoger.
Geweld
Er waren gisteren enkele meldin
gen van geweld, maar er vielen
geen doden.
Op Corsica, waar de seperatistische
gevoelens sterk zijn, ontplofte een
bom bij het gerechtsgebouw van
CHILI
GEEN
PARTU
HEEFT
ENKELE
MEER
SANTIAGO (DPA) - De militaire
regering van Chili heeft zaterdag de
laatste nog bestaande politieke par
tijen verboden. Daartoe behoren
onder andere de christen
democratische partij, de nationale
partij en de anti-Marxistische frac
tie.
Een groot aantal partijen werd al
direct na de staatsgreep van 11 sep
tember 1973 verboden. De regering
van generaal Pinochet reageert met
dit besluit op plannen om zijn dic
tatuur ten val te brengen.
In Marseille werd zaterdag Jean-
Claud Guidi, een socialistisch kan
didaat voor de gemeenteraad, door
drie gemaskerde mannen in elkaar
geslagen.
President Valery Giscard d'Estaing
bracht gisterochtend al vroeg zijn
stem uit in Chanont bij zijn buiten
verblijf in midden-Frankrijk.
Overgenomen
De vooruitgangn van de linkse coa
litie heeft er toe geleid dat de oppo
sitie in een dertigtal steden met
meer dan 30.000 inwoners de macht
heeft overgenomen van de rege
ringspartijen. Bij de vorige ge
meenteraadsverkiezingen, in 1971,
waren in 119 van de 221 steden van
deze grootte de regeringspartijen
als sterkste uit de bus gekomen. De
vooruitgang van links was het dui
delijkst in het westen van het land,
met name in Bretagne waar volgens
traditie tot dusver de regeringscoa
litie de meerderheid bezat. De so
cialisten van Francois Mitterrand
profiteerden het meest van de
vooruitgang van de ,,unie van
links". Zij veroverden o.a. de bur-
gemeeste^posten in Cherbourg,
Chartres en Angers, terwijl de
communisten onder meer in Reims
een overwinning behaalden. Kan
didaten van de regeringspartijen
konden daarentegen slechts drie
steden veroveren op de linkse op
positie.
ROME (Reuter/UPI/AFP) - Vier
politiemannen zijn zaterdag door
kogels gewond geraakt tijdens
felle gevechten met linkse de
monstranten in het centrum van
Rome.
Vele duizenden studenten uit ge
heel Italië trokken zaterdag door
de straten van Rome en andere
grote Italiaanse stede uit protest
Egypte vraagt bijeenkomst
van de Veiligheidsraad
NEW YORK (AFP) - Egypte heeft om een bijeenkomst van de Veiligheids
raad gevraagd over de situatie in het Midden-Oosten. Het heeft daartoe een
brief gestuurd aan de huidige voorzitter van de Veiligheidsraad, de Ame
rikaanse ambassadeur Andrew Young. Dit wordt in diplomatieke kringen
van de Verenigde Naties in New York vernomen.
Het verzoek van Egypte, zo voegt men er in New York aan toe, spruit voort
uit de mening dat tot nu toe weinig voortgang is geboekt naar het vinden
van een oplossing voor het Arabisch-Israëlische conflict. De tekst van de
Egyptische brief is niet gepubliceerd. In kringen van de Verenigde Naties
is men er enigszins door verrast. Men had iets dergelijks niet verwacht nu
de Amerikaanse president Carter de komende twee maanden in Washing
ton besprekingen zal voeren met de belangrijkste Arabische leiders. On
langs voerde Carter besprekingen met de Israëlische premier Rabin.
ADVERTENTIE
Informatie, nuchter en objectief over aardgas en zijn
toepassingen. In 12 brochures.
Voor u, als u vragen of problemen hebt.
Uw Gas- of Energiebedrijf
ook voor advies en documentatie)
tegen het doodschieten van een
linkse student, vrijdag in Bolog
na, tijdens botsingen met de poli
tie.
In Rome en Bologna richtten de
demonstranten zaterdag barrica
den op en bekogelden de politie
met Molotov-cocktails. In beide
steden staken zij ook restaurants
in brand. In beide steden staken
zij ook restaurants in brand. In
het centrum van Rome dwongen
de demonstranten, met gasmas
kers op en zwaaiend met stokken,
vele voertuigen tot stoppen,
trokken de inzittenden hardhan
dig naar buiten en wierpen de
voertuigen omver, zo meldden
ooggetuigen.
De Romeinse politie vuurde hon
derden traangasgranaten af toen
de demonstranten, in schattin
gen variërend van 30.000 tot
50.000, naar het hoofdkwartier
van de christendemocratische
partij wilden gaan. Volgens de
politie werden talrijke arrestaties
verricht. Hoeveel demonstranten
bij de botsingen gewond raakten
is .niet bekend. Demonstraties
LONDEN (Reuter/UPI/AFP) - de
Oegandese regering heeft haar
functionarissen in het hele land
opdracht gegeven Britse en Ameri
kaanse inwoners onder bewaking
te stellen, aldus heeft radio Oe
ganda gisteren meegedeeld.
Een woordvoerder van het ministe
rie van provinciaal bestuur zei dat
deze Britten en Amerikanen ver
antwoordelijk geacht worden voor
het verzenden van valse berichten
over Oeganda naar hun landen van
herkomst.
Hij zei dat, zolang de Britse televi
sie valse verklaringen over Oe
ganda aflegt de regering in Kam
pala druk zal uitoefenen op de
Britse en Amerikaanse ingezetenen
om de bronnen van dergelijke valse
inlichtingen bekend te maken.
Vorige maand had president Idi
Amin opdracht gegeven alle Ame
rikanen in Oeganda bij hem te laten
komen en verbood hij hen het land
te verlaten. Later trok hij dat in.
De woordvoerder had het gisteren
voornamelijk over het "valse"
BBC-bericht over een Oegandese
piloot die in Londen zou zijn.
Dat zou de 28-jarige Charles Bali-
dawa zijn, die met zijn vliegtuig in
januari met Britse toeristen aan
boord een noodlanding maakte in
Soedan.
Het blad -'News of the World"
meldde gisteren dat Balidawa asiel
had gevraagd. Twee van zijn vrien
den zouden gemarteld zijn en een
derde door marteling gedood.
De woordvoerder zei nu dat de Oe
gandese regering al het mogelijke
zal doen om de waarheid uit de
Britten en Amerikanen te krijgen.
Het Britse ministerie van Binnen
landse Zaken heeft geen aanvraag
om politiek asiel van Charles Bali
dawa ontvangen.
Een woordvoerder zei dat de piloot
op 14 februari een visum voor twee
Schot-
werden ook gemeld vanuit Turijn
en Milaan.
De Italiaanse studenten hadden al,
na zware incidenten in februari
aan de universiteit van Rome, maaiden'hëêft ontvangen
deze zaterdag tot dag van de - -
strijd" geproclameerd. Hun pro
test is vooral gericht tegen een
plan tot hervorming christende
mocratische het hoger onderwijs
van de christendemocratische
minister van Onderwijs Franco
Maria Malfatti, tegen de bezuin-
igmgspolitiek van de regering en
tegen de ongunstige vooruitzich
ten voor afgestudeerde academi-
De "dag van de strijd" kreeg een
extra grimmig karakter door de
dood van een student in Bologna,
die vrijdag tijdens incidenten in
die stad door een kogel in de
borst werd- getroffen.
De gewonde Romeinse politie
agenten waren in de benen ge-
troffen door kogels die op hen voeten gesteld,
werden afgevuurd toen zij de in dezelfde woning trof de politie
Roman Polanski
van aanranding
beschuldigd
LOS ANGELES (AFP) - De cineast
Roman Polanski (43) is aangehou
den op beschuldiging van aanran
ding van een meisje van dertien ten
huize van de acteur Jack Nicholson
zo deelt de politie van Los Angeles
mee. Hij is tegen betaling van een
borgsom van 2500 dollar op vrije
demonstrerende studenten wil
den beletten het hoofdkwartier
van de christendemocratische te
partij bestormen.
de 26-jarige dochter Angelica
regisseur John Huston aan in het
bezit van cocaïne. Ook tegen haar is
proces-verbaal opgemaakt.
ADVERTENTIE
In coupures van f 1.000.- of
f 10.000,-. Aan toonder. Looptijd
5 jaar Hoofdsom plus rente is
ook eerder opneembaar: opklim
mend van 53/4% na twee jaar tot
8'/4 na vijf jaar. Volgens samen
gestelde interest. Verkrijgbaar bij
uw adviseur voor verzekeringen
of belastingen en onze kantoren.
Hypotheekbank nv
Leiden. Botermarkt 28,
Hoek 't Gangetje. 071-132645
