Betogingen Brokdorf
verliepen vreedzaam
laster
Brandt: „Bewering over CIA-geld
Observer: „Oegandese bisschop is doodgeschoten
VANCE BEËINDIGT TOER
DOOR MIDDEN-OOSTEN
Smits
om nieuw
initiatief
OOK HOESSEIN EN MAKARIOS ONTKENNEN
India al
te vlot
MAANDAG 21 FEBRUARI 1977
PAGINA 7
Dit is volgens Oegandese autoriteiten de auto, waarin twee ministers en
een aartsbisschop bij een verkeersongeval verongelukten. Er komen even
wel steeds meer berichten dat het drietal niet verongelukt doch vermoord
zou zijn. De „Observer" meldde dat gisteren zelfs met zekerheid en gaf een
aantal gruwelijke bijzonderheden over de dood van de aartsbisschop.
BONN (SP/DPA) - In de Bondsrepubliek en met name in
de noordelijke deelstaat Sleeswijk-Holstein heerste giste-
Overzicht van de menigte
van duizenden demonstran
ten, die zaterdag in het Duitse
Itzehoe waren samengekomen
om te betogen tegen de bouw
van een kerncentrale in het
nabij gelegen Brokdorf.
De Westduitse autoriteiten
hebben zich lovend uitgelaten
over het beheerste optreden
van de betogers.
Hun aantal werd op zo'n
20.000 geschat.
LONDEN - Volgens de „Observer''
in Londen van gisteren is de Ang
licaanse aartsbisschop van Oe
ganda, Janani Loewoem, kort na
zijn aanhouding doodgeschoten,
met benzine overgoten en ver
brand door leden van het rijksin
stituut voor research in Kampala
waarvan president Idi Amin het
hoofd is. De Observer bracht het
bericht uit Loesaka in Zambia en
schreef het toe aan „bronnen in
Kampala en inlichtingenkringen
in Nairobi". Loewoem werd
woensdagavond in de Loeboeri-
kazerne in Kampala gedood, al
dus het bericht.
De regering van Oeganda had ver
klaard dat de aartsbisschop en de
twee ministers die tegelijkertijd
met hem waren aangehouden,
waren omgekomen bij auto
ongeluk op weg naar de plaats
waar zij zouden worden onder
vraagd. Maar de bestuurder van
NEW YORK (UPI/DPA/AFP)
- Premier Ian Smith van Rho-
desië wil dat de Verenigde
Staten een nieuw diplomatiek
initiatief nemen om een
vreedzame machtsoverdracht
aan de zwarte meerderheid in
zijn land te verzekeren. Smith
zegt dat in een interview met
de Amerikaanse ABC-tv, dat
gisteren in de V.S. is uitge
zonden. "Ik zou opnieuw aan
de conferentietafel gaan zitten
met gematigde zwarte lei
ders", zei Smith. "Ik kan me
niets beters voorstellen dan
dat de Verenigde Staten hier
toe het initiatief nemen. De
V.S. zouden hulp kunnen bie
den zoals Kissinger eerder
heeft gedaan".
De Geneefse Rhodesië-
conferentie onder Brits voor
zitterschap liep dood door dat
Smith de voorstellen van Kis
singer een bindende formule
achtte. Zijn zwarte gesprek
spartners zagen er niets meer
in dan een basis voor onder
handelingen).
Smith legde in het ABC-
interview nadruk op het feit
dat hij uitsluitend met "gema
tigde zwarte leiders" wil ver
der praten. De blanke min
derheidspremier ziet niets in
voortgezet contact met Jos
hua Nkomo en Robert Moe-
gabe, leiders van het "patriot
tisch front". Volgens Smith
zijn deze twee 'marionetten
van de Sowjet-Unie" die maar
heel weinig aanhang hebben.
Smith onderstreepte ook, dat
er in deze situatie geen sprake
van is dat de macht aan de
zwarten kan worden overge
dragen.
Volgens Rhodesische funk-
tionarissen zijn er afgelopen
week in het grensgebied met
Botswana 47 zwarte dorpelin
gen ontvoerd door guerrilla
strijders. Op diezelfde dag, zo
werd gisteren officieel toege
geven, was het Rhodesische
leger Botswana binnengeval
len op zoek naar de "bende die
voor deze ontvoeringen ver
antwoordelijk is". Vrijdag is er
een blanke Rhodesische sol
daat gedood die zich 13 kilo
meter van de grens in Bots
wana bevond.
Kranten
jongens
verbranden
bij botsing
KAAPSTAD (AP) - Dertien kleur
lingen, jongens van tussen de vijf
tien en zeventien jaar, zijn zaterda
gochtend in Kaapstad levend ver
brand in een kranten-auto nadat die
in botsing was gekomen met een
tankwagen.
De tankwagen ontplofte by de bot
sing op een kruispunt. De dertien
jongens, die naar verkooppunten
werden vervoerd, zaten opgesloten
toen de stapels kranten door de
brandende benzine uit de tankauto
vlam vatten. Twee jongens konden
ontsnappen. Eén van hen, zeven
tien jaar, heeft ernstige brandwon
den. De andere, een vijftienjarige,
raakte licht gewond. Een blanke
man is aangehouden, aldus de poli
tie.
De vrachtwagen heeft een kwartier
lang fel gebrand terwijl politie en
omstanders tevergeefs probeerden
de gillende jongens te bevrijden.
Een tuinslang bleek nutteloos en
pogingen om een gat in de zijkant
van de vrachtwagen te hakken, wa
ren vruchteloos.
de auto, majoor Moses van de mi
litaire politie, is helemaal niet
ernstig gewond bij dat ongeluk,
zoals de Oegandese officiële le
zing luidt, maar is donderdag ge
zien in het gebouw van het minis
terie van Defensie in Kampala,
aldus de Observer.
Het „autowrak" dat de Oegandese
regering toont is volgens het blad
een dienstwagen die enkele
maanden geleden werd vernield
en al die tijd in een garage heeft
gestaan. De auto, een Japanse
„Subaro" is van „Transocean
Ugandu ltd.", een bedrijf van de
overheid. Ook de twee ministers
werden door de leden van het in
stituut gedood.
Amin betitelde zaterdag tegenover
de vertrekkende hoge commissa
ris van Swaziland de dood van
het drietal „zuiver als een onge
luk". Mensen uit een naburig ho
tel konden dat volgens hem ge-
van de massale demonstrate
van een kernenergiecentrale
de beneden-Elbe, zijn gehou
Niet alleen de naar schatting door
20.000 demonstranten bijge
woonde manifestatie in de stad It
zehoe verliep zonder noemens
waardige incidenten, ook bij het
bouwterrein in Brokdorf, vorig jaar
reeds tweemaal mikpunt van ge
welddadige actie, zijn geen slach
toffers gevallen.
In totaal zijn er 87 arrestaties ver
richt, waarvan 37 in Brokdorf zelf,
van mensen die met wapens wer
den aangetroffen. De actie van de
demonstranten in Brokdorf, gro
tendeels aanhangers van ultra
linkse splintergroepen, was ge
doemd te mislukken, omdat de vele
duizenden man sterke politie reeds
op een afstand van zes kilometer
alle wegen die naar Brokdorf leid
den, hadden afgegrendeld.
Drassig
Daardoor waren de activisten ge
dwongen de vele kilometers lange
sluipwegen over de uiterst drassige
weilanden te zoeken. Slechts een
kleine groep bereikte de centrale.
Omstreeks die tijd waren reeds der-
Schietpartij
in Milaan
MILAAN (Reuter) - In Milaan heeft
een man die deel uitmaakt van een
stadsguerrillagroep, zaterdaga
vond een politieman doodgescho
ten. De man, de 26-jarige Enzo Fon-
tana, opende het vuur toen een poli
tiepatrouille hem aanhield. Zelf
werd hij gewond en gearresteerd,
evenals een jonge vrouw die zich in
zijn auto bevond.
BONN (AP/AFP/fteuter/UPI) - De
voormalige Westduitse bondskan
selier Willy Brandt heeft zaterdag
een verklaring uitgegeven waarin
hij een bericht als zou hij in het ge
heim geld hebben ontvangen van
de Amerikaanse inlichtingendienst
C.I.A., "een lasterlijke insinuatie"
noemt. "Dit is opgewarmde ach
terklap die al verschillende keren is
gepubliceerd. Het is betreurens
waardig dat persbureaus dit be
richt zonder enige serieuze bron
brengen," aldus de woordvoerder
van Brandt, Lothar Schwartz.
tuigen. Amin zag hun dood te
vens als „een straf van god" voor
hun aandeel in het komplot tegen
zijn bewind.
De Vaticaanse radio heeft de offi
ciële lezing die Oeganda heeft ge
geven over de dood van de Angli
caanse aartsbisschop „onver
teerbaar" genoemd. Het nieuws
over de dood van de kerkelijke
leider vond de Vaticaanse radio
„smartelijk, maar niet verras
send". Loewoem omschrijvende
als een „martelaar", verklaarde
de radio: „ware christenen beta
len in Afrika net zo goed als op
andere continenten hun geloof
met hun leven".
Suriname
Kort voor zijn vertrek naar Oe
ganda heeft de Surinaamse mi
nister van Economische Zaken,
Eddy Bruma, de protesten van de
die zaterdag tegen de bouw
bij het dorpje Brokdorf, aan
tig demonstranten gearresteerd
wegens bezit van aanvalswapens,
zoals molotowcocktails en explo
sieven. Anderen werden ingere
kend omdat zij aluminium-vliegers
hadden opgelaten om de helikop
ters van grenstroepen en politie uit
de buurt te houden. Overigens had
ook bij de uitvalswegen van steden
als Berlijn en Hamburg de politie
bij controle van de inzittenden van
bussen en personenauto's veel wa
pens en andere contrabande, zoals
traangas, bajonetten, bamboestok
ken, in beslag genomen.
Lovend
Ook de vreedzaam opgezette actie
in Itzehoe, 20 kilometer van Brok
dorf gelegen, verliep zonder moei
lijkheden. Enkele tienduizenden
bereikten veelal met grote vertra
ging over totaal verstopte wegen
het stadje in Sleeswijk-Holstein,
waar de officieel goedgekeurde
demonstratie op een drassig terrein
werd gehouden.
De Westduitse autoriteiten hebben
zich lovend uitgelaten over het be
heerste optreden van de betogers.
Minister van Binnenlandse Zaken,
Werner Maihofer, zag in het vreed
zame verloop het bewijs dat men de
rechtsstaat respecteert. Bondskan
selier Helmut Schmidt prees in een
zondagsblad het tactische en ver
standige optreden van de politie.
Hij had ook woorden van lof voor
de betogers die zich, althans voor
het grootste deel, niet tot geweld
daden hebben laten verleiden.
Hiermee is volgens hem een van de
voorwaarden geschapen voor een
publieke discussie over de toe
komst van de kernenergie.
Schmidt legde er echter weer de
nadruk op dat het gebruik van ker
nenergie noodzakelijk is.
In een nog steeds geheim manus
cript van een boek over de CIA
worden volgens de Washington
Post van zaterdag behalve koning
Hoessein van Jordanië en Willy
Brandt ook Kenyatta van Kenia,
Makarios van Cyprus, Van Thieu
van het voormalige Zuid-Vietnam,
Moboetoe van Zaïre en Burham
van Guyana-genoemd als buiten
landse politieke leiders die in de af
gelopen 20 jaar in het geheim mil
joenen dollars hebben ontvangen
van de CIA.
De CIA heeft in een gerechtelijke
procedure voor elkaar gekregen dat
hand gewezen die door de Suri
naamse socialistische partij
(SSP) waren geuit tegen zijn reis
naar Kampala. Volgens mr. Bru
ma, die Suriname zal vertegen
woordigen op een ministerscon
ferentie van ACP-landen (Afri
kaanse en Zuidamerikaanse lari-
den die geassocieerd zijn met de
EG), behartigd zijn delegatie de
belangen van de republiek Suri-
De SSP had kritiek op de reis in
verband met de gebeurtenissen
in Oeganda. Dat de ACP-
bijeenkonst in Kampala wordt
gehouden is een toevallige zaak,
aldus Bruma. Hij wijst erop dat
gezien de belangrijkheid van
deze conferentie voor de buiten
landse economische betrekkin
gen van Suriname een politieke
demonstratie slechts onder bij
zondere omstangheden zinvol zal
zijn.
DAMASCUS (Reuter-AFP-AP) -
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Cyrus Vance
heeft zijn zeslandentoernee door
het Midden-Oosten gisteren af
gesloten in de Syrische hoofd
stad Damascus. Hij keert van
daag naar Washington terug.
Vance verklaarde dat er reden is
voor optimisme, hoewel de weg
naar vrede in het Midden-Oosten
lang en moeilijk blijft. Damascus
was Vance's laatste pleisterplaats
in de toernee, bedoeld om de lei
ders in het gebied kennis te laten
maken met de opvolger van
„pendelaar" Henry Kissinger.
Vance begon zijn reis in Israël en hij
bezocht daarna Egypte, Libanon,
Jordanië en Saoedi-Arabië.
Uitgenodigd.
Volgens de officiële Syrische
zegsman heeft Vance president
Assad namens diens Ameri
kaanse ambtgenoot Carter uitge
nodigd voor een bezoek aan Was
hington. Assad zou Vance nog
eens hebben herinnerd aan de
deze namen en andere delen van
het boek "De CIA en de cultus van
spionage" door Victor Marchetti en
John D. Marks werden geschrapt.
Volgens de CIA zou publicatie van
de geschrapte delen "resulteren in
ernstige en onherstelbare schade
aan de belangen van de Verenigde
Staten".
Willy Brandt zou het geld hebben
gebruikt ter versterking van de po
sitie van de Westduitse sociaalde
mocratische partij, de SPD, die hij
tussen 1969 en 1974 als bondskan
selier heeft gediend.
Egon Bahr, secretaris-generaal van
Syrische voorwaarden voor een
regeling met Israël.
Ontruiming van alle door Israël
sinds 1967 bezette Arabische ge
bieden, erkenning van de rechten
van het Palestijnse volk en
beëindiging van de staat van oor
log.
In Riaad, wisselde Vance zondag
onder meer van gedachten met
de minister van buitenlandse za
ken van Saoedi-Arabië, prins
Saoed al Faisal die hem had laten
weten dat hij nu „optimistischer
dan voorheen is over de kans op
een regeling in het Midden-
Oosten.
Kleine top
In Cairo is gisteren bekendgemaakt
dat men voorbereidingen treft
om binnenkort een kleine top
conferentie van Arabische lei
ders te houden waarop het zou
moeten komen tot een verzoe
ning tussen koning Hoessein van
Jordanië en de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie (PLO). Aan
deze conferentie zou moeten
de SPD, zal vandaag in Washington
een brief overhandigen waarin
Brandt ontkent dat hij ooit geld
heeft gekregen van de CIA. Partij-
kringen in Bonn zeiden dat de brief
is gericht aan president Jimmy Car
ter.
Over de betalingen aan de Jor
daanse "koning Hoessein was vrij
dag al bericht door de Washington
Post. Hij zou twee miljoen dollar
per jaar hebben gekregen, opdat hij
zich kon wapenen tegen pogingen
van andeie Arabische leiders zijn
regering ten val te brengen, aldus
de zegslieden. Een Jordaanse rege
ringswoordvoerder sprak het be-
worden deelgenomen door de
presidenten van Egypte, Syrië en
Soedan, de emir van Koeweit,
koning Hoessein van Jordanië en
de leider van de PLO, Jasser Ara
fat.
De Israëlische minister van buiten
landse zaken Allon heeft het par
lement gisteren verslag gedaan
van zijn besprekingen in Vance.
Vance, aldus Allon heeft Israël de
verzekering gegeven dat de Ver
enigde Staten ook gekant zijn
tegen het denkbeeld van een
„derde (Palestijnse) staat" tussen
Israël en Jordanië in.
Uit bevoegde Israëlische bron is
vernomen dat Allon de recente
uitspraak van Sadat - „nauwe
banden tussen Jordanië en een
Palestinse staat" - beschouwt als
een „stap in de goede richting".
Israël heeft gisteren een busdienst
geopend tussen Haifa en Zuid-
Libanon. In de eerste autobus die
tweemaal per maand zal rijden,
zaten 31 Arabische Israëlisch die
familieleden gingen opzoeken
aan de andere kant van de grens.
richt vrijdag tegen. Volgens hem
ging het om een mengsel van 'ver
zinsels en verdraaiingen', een op
zettelijke poging van 'auteurs in
nauw contact met zionisten in de
Verenigde Staten' om het eensge
zinde standpunt van de Arabieren
te ondergraven en de missie van
minister van Buitenlandse Zaken
Cyrus Vance in het Midden-Oosten
te dwarsbomen. De verklaring
heeft de beweringen echter niet
met zoveel woorden ontkend.
Het Witte Huis wil officieel geen
mededeling doen. 'Het is het beleid
van de regering geen commentaar-
niet in bevestigende en niet in ont-
Sterilisering
NEW DELHI (UPI/AFP) - De In
diase regering heeft zaterdag toe
gegeven dat zij in haar campagne
voor geboortenbeperking hier en
daar te ver is gegaan door sterili
satie af te dwingen.
De minister van Defensie Bansi Lal
zei op een verkiezingsbijeen
komst voor de regerende Con
grespartij in de deelstaat Harya-
na: "De regering biedt het volk
haar verontschuldigingen aan
voor het verplicht stellen van ste
rilisatie". Lal geldt als een vurig
verdediger van geboortenbeper
king in het overbevolkte India.
Al eerder heeft premier mevrouw
Indira Gandhi toegegeven dat "al
te ijverige" ambtenaren sommige
mensen wellicht hebben geprest
tot het ondergaan van de
sterilisatie-ingreep.
De uitspraken van mevrouw
Gandhi en minister Lal bevesti
gen dat het thema geboortenbe
perking van groot belang is voor
de komende algemene verkie
zingen. Waarnemers menen dat
deze kwestie de reeds door
scheuring getroffen Congrespar
tij miljoenn stemmen kan gaan
kosten.
Bomaanslag op
Videla mislukt
BUENOS AIRES (AP) - Vrijdag is
een op afstand bediende bom ont
ploft onder een startbaan van een
vliegveld, twintig seconden nadat
een vliegtuig met de Argentijnse
president generaal Jorge Videla en
een aantal van diens naaste mede
werkers aan boord, van dat vlieg
veld was opgestegen, zo deelde de
Argenstijnse politie zaterdag mee.
Bij de aanslag zijn geen gewonden
of dodengevallen.
De bom op het vliegveld was ver
borgen in een draineerbuis onder
een startbaan naast die welke door
het tweemotorige presidentiële
vliegtuig werd gebruikt, aldus offi
cieel communiqué.
Linkse guerrillastrijders hebben
vrijdag brandbommen gegooid
naar een stampvolle stadsbus in
een van de betere wijken van Bue
nos Aires. De bus vloog daardoor in
brand en een vrij groot aantal men
sen raakte gewond, aldus de politie.
Het is de eerste autobusdienst
tussen Israël en een Arabisch
land sinds de staat Israël in 1948
werd opgericht.
Bloedbad
Intussen hebben Rechtse Christe
lijke troepen zaterdag het dorpje
Khiam in Zuid-Libanon veroverd
dat eens dienst deed als een
vooruitgeschoven basis voor Pa
lestijnse guerrilla overvallen in
Israël. Een aantal'gevluchte dor
pelingen verklaarde dat tijdens
de verrassingsaanval 21 tot 45
burgers om het leven zijn geko
men en tientallen anderen wer
den gewond.
Khiam ligt op ongeveer drie kilo
meter ten noorden van de Israëli
sche grens. Een der gevluchte
inwoners, die anoniem wilde
blijven verklaarde zaterdagmid
dag na aankomst in Beiroet dat
een aantal doepelingen bijeenge-
jaagd werd en vervolgens dood
geschoten of neergeschoten.
kennende zin - te leveren op verha
len over beweerde geheime activi
teiten', zei woordvoerder Powell.
Volgens Washington Post-
journalist Bob Woodward (bekend
van Watergate) ontving aartsbis
schop Makarios ongeveer een mil
joen dollar per jaar in het eind van
de jaren zestig. Deze betalingen
werden gedaan in een periode
waarin de CIA U-2 verkennings
vluchten boven het Middellandse
Zee-gebied uitvoerde vanaf Cy
prus, en het eiland gebruikte als af-
luisterpost. Ook Makarios heeft
heeft de berichten intussen als
"boosaardig" betiteld en ontkend.
ADVERTENTIE
een miljoen
gulden aan
prijzen
Nieuw op de markt:
Een Kaiser kleurvergro-
tingsapparaat met lens
Schneider Componar
C. Een geschenk van
ca. 1.200,- van
TRANSCONTINENTA
B.V., Amsterdam.
To winnen In de
Nationale Puzzelaktlo
tb.v. Nationaal Fonds
Beter Leven
