SABA
Als gemeente niet helpt,
geen gezondheidscentrum
'Wij zijn geen kletsende
bridgende dames van stand
FEEST
Nieuwe bestuursvorm
openbaar onderwijs?
DEFINITIEF PLAN
TENNISBANEN
VOOR ROOMBURG
Iligtvoeti
gangetje
Zestigjarig bestaan Ned. Ver. van Huisvrouwen:
Financiële steun geeft doorslag voor nieuw Leids initiatief
STAPPEN TEGEN BREESTRAAT-PLAN
VRIJDAG 28 JANUARI 1977
LEIDEN
ADVERTENTIE
HOREN, ZIEN
EN ZEKER ZIJN BIJ:
MODELWONINGEN
POLDERMOLEN 27 (achter Kopermolen)
Geopend: woensdag 10-12 uur, 2-4 uur
zaterdag 10-12 uur. 2-4 uur
JAN LUYKENLAAN 21 Zomerlandflat
Geopend: dinsdag '10-12 uur, 2-4 uur
vrijdag 10-12 uur, 2-4 uur
zaterdag 10-12 uur, 2-4 uur
Interieurverzorging W. J. ZIRKZEE B.V.
Zeemanlaan 22, Leiden, Telefoon 071-142627
LEIDEN - "Nou zul je het hebben.
Is er iemand van de krant en
kunnen we de kachel niet aan
krijgen. Echt, het lukt normaal al
tijd. Hij zal wel denken: die
vrouwen kunnen ook niets". Wat
later "Jeetje, als we dat film
scherm ook niet zelf in elkaar
kunnen zetten, kunnen we hem
net zo goed meteen weer laten
gaan. Dan heeft ie zijn verhaal na
tuurlijk al lang in zijn achterzak".
Een druilerige maandagmiddag.
De glibberige brandtrap van het
statige gebouw aan het Noord
einde dat vroeger dienst deed als
opleidingsschool voor Janmaats,
leidt naar het "eigen home" van
de plaatselijke afdeling van de
Nederlandse Vereniging van
Huisvrouwen. De regenkleding
wordt aangenomen en dan is er al
gauw koffie, het drinken waar
van, zo blijkt later, de vereniging
een slecht imago heeft bezorgd.
Dames van stand, die koffieleu-
tend, kletsend en bridgend door
Door
Ton van Brussel
het leven gaan. Zö worden de le
den naar hun zeggen in de wande
ling geëtiketteerd. Hoewel het
vooroordeel mij onbekend was
en ook geen vraag in die richting
werd gesteld, maken de bestuurs
leden er ongevraagd err met af
wisselend wantrouwig en vrien
delijk gestemde gezichten, uit
voerig melding van.
En dan nog wat. Er was eens een
dame van de krant geweest, die
had geschreven dat de leden zich
op een bijeenkomst te buiten wa
ren gegaan aan het overmatig
consumeren van taartjes. En dat
terwijl er op die bijeenkomst, en
trouwens in het algemeen, geen
gebak wordt geserveerd.
De moraal van dit alles is zonne
klaar. Dat was niet zo aardig van
die dame. Er moet zo langzamer
hand maar eens vriendelijk en
opbouwend over deze vereniging
worden geschreven en die "mis
verstanden" moeten nu maar
eens uit de wereld. De viering van
het zestigjarige bestaan, de aan
leiding voor ons gesprek, staat
voor de deur. Bovendien doen de
dames meer dan alleen maar kof
fie drinken en bridgen, ook al re
kenen ze zichzelf tot de traditio
nele vrouwenverenigingen.
"Ledenwerving is", zo vertelt de
voorzitster mevr. Van Aken,
"door dat imago vreselijk moei
lijk. Er is een groot wantrouwen
tegen de vereniging. Ze denken
dat we een stel ouwe tutten zijn.
Nou dat zijn we niet. We zijn se
rieus bezig en komen nooit alleen
bij elkaar om koffie te drinken.
Onze contactochtenden hebben
zowel een gezellig als serieus ka
rakter. Laatst is er een voorlich
tingsochtend geweest over ho-
mófilie. Daar is heel intensief
over gesproken. We zijn traditio
neel in vergelijking met groepen
als "Dolle Mina" en "Man-
Vrouw-Maatschappij".
"Je kunt wel zeggen dat het bij ons
allemaal wat langzamer is ge
gaan, wat meer overwogen, denk
ik. Maar het is natuurlijk wel dui
delijk dat die groeperingen de
hele ontwikkeling een enorme
stoot hebben gegevan. En dat is
ook voor ons belangrijk geweest.
Wij zijn geen actiegroep. Daar zit
het verschil. Maar we houden ons
wel degelijk bezig met de
sociaal-culturele belangen van de
vrouw".
Het verleden van de Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen
maakt in dit opzicht veel duide
lijk. De strijd voor het vrouwen
kiesrecht en voor de ontplooiing
van de Nederlandse huisvrouw
was de drijfveer van een aantal
vrouwen die destijds de vereni
ging hebben opgezet. De oprich
ting van de plaatselijke afdeling
volgde later. Nu loopt hetLeidse
ledental tegen de zeshonderd,
maar stijgt, ondanks het imago,
nog jaarlijks. De provincie
Zuid-Holland telt zestienduizend
leden. Mede door hetgeen er de
afgelopen deccennia tot stand is
gebracht, wordt de naam van de
Het zestigjarig bestaan van de af
deling Leiden van de Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen
wordt op donderdag 21 april ge
vierd.
'sMorgens is er een ontvangst van
de leden aan het Noordeinde,
waarna een rondvaart door Lei
den wordt gemaakt. Tijdens de
boottocht wordt uitleg gegeven
over bijvoorbeeld de bouw van de
nieuwe stadswijk in het gebied
Herengracht/Zijlsingel. In de
stadsgehoorzaal wordt een caba
ret opgevoerd en wordt een lunch
gehouden. De receptie wordt ge
geven in het stadhuis.
tegenwoordigd. Zo heeft de
plaatselijke afdeling ook een
flink aandeel in de Vrouwenraad,
die op het ogenblik in Leiden
wordt opgezet en die een samen
werking tussen alle vrouwenor
ganisaties tot stand wil brengen.
Mevr. Van Aken: "Ook bij ons moet
meer aan vorming en kadering
worden gedaan. Ik ben zeer voor
de Vos-cursus (Vrouwen oriënte
ren zich op de samenleving - red.).
Die wil ik ook in onze vereniging
hebben. Ik zit zelf in een sectie
van de Culturele Raad Zuid-
Holland. Daar zijn we bezig met
de permanente educatie voor de
'Dat vind ik het jammere van de
hele zaak. Er bestaat kennelijk
een drempel om lid van ons te
worden. Maar als men eenmaal
lid is, wordt er altijd gezegd: had
ik het maar eerder gedaan. Er
wordt zelfs gedacht dat je eerst
geballotteerd moet worden. Dat
is natuurlijk grote onzin. Er komt
helaas heel wat voor kijken om
die onzin uit de wereld te krij
gen".
LEIDEN - Begin volgende maand
zal er in het openbaar onderwijs een
discussie op gang worden gebracht
over een nieuwe bestuursvorm. In
het stadhuis is namelijk de ge
dachte gerezen om zg. bestuurs
commissies openbaar onderwijs ex
art. 61 van de gemeentewet in te
stellen. Deze commissies, waarin
zowel direct betrokkenen (ouders,
leerkrachten) als gemeenteraads
leden zitting zouden moeten heb
ben, zouden een aantal bevoegdhe
den krijgen die nu onder de ge
meenteraad en B en W vallen.
Daarbij wordt gedacht aan benoe
ming, ontslag en schorsing van on
derwijzend personeel, vaststelling
van leer- en werkplan en lesrooster,
aanschaf van Jeer- en hulpmiddelen
en het indienen van aanvragen bij
de gemeenteraad om extra perso
neel en materiële voorzieningen.
Achterliggende gedachte van dit
plan is de openbare scholen be
stuurlijk wat dichter bij de leer
krachten, ouders en de buurt te
brengen. „In de huidige situatie",
aldus een desbetreffend discusies-
tuk, „is de afstand tussen bestuur
ders (raad, college) en de scholen te
groot".
De over te dragen bevoegdheden
hebben voornamelijk betrekking
op het onderwijs. Andere bevoegd
heden, zoals rechtspositionele za
ken, scholenplanning, oprichting
van scholen, onderhoud, financiële
problemen in de verhouding rijk-
gemeente etc. zouden onder B en W
en de gemeenteraad moeten blijven
ressorteren.
Ook zou er tussen het gemeente
bestuur en de bestuurscommissies
een vaste vorm van overleg gezocht
moeten worden.
Wat de spreiding over de wijken be
treft wordt gedacht aan commissies
voor de Merenwijk, Noord/De
Kooi, Mors/Binnenstad/Tuinstad-
wijk, en Zuid-
West/Professorenwijk, en verder
voor het buitengewoon onderwijs
plus individueel technisch onder
wijs, en ten slotte voor het voortge
zet onderwijs.
LEIDEN - Als de gemeente Leiden niet de hel
pende hand toesteekt, gaat de bouw van een ge
zondheidscentrum in de Merenwijk niet door.
Dat blijkt uit een voorstel van B en W aan de
gemeenteraad, die gevraagd wordt voor de bouw
en inrichting van het gezondheidscentrum een
krediet van ruim 1,2 miljoen beschikbaar te
stellen.
In het te stichten gezondheidscen
trum - het eerste in Leiden - gaan
verschillende "werkers" op het ge
bied van de (geestelijke) gezond
heidszorg en het maatschappelijk
werk met elkaar samenwerken. De
bedoeling hiervan is een samen
hangend geheel van voorzieningen
te krijgen, waardoor er doelmatig
gewerkt kan worden met bijzon
dere aandacht voor psycho-sociale
achtergronden van patiënten/cliën
ten, onderzoek, voorlichting en niet
te vergeten: preventie.
Aanvankelijk leek het erop dat de
nodige financiën voor het gezond
heidscentrum verkregen zouden
kunnen worden via rijksregelin
gen. Maar al snel bleek dat er voor
het stichten van gezondsheidscen-
tra geen enkele subsidieregeling
bestaat, zodat de stuurgroep die
zich met de voorbereiding van het
centrum bezighoudt, een beroep
moest doen op allerlei andere
subsidie-regelingen.
Het ziet er evenwel niet naar uit dat
uit die kanalen tijdig het nodige
geld beschikbaar zal komen.
Daarom hebben B en W, die sterk
geporteerd zijn voor een gezond
heidscentrum, besloten om het
centrum voor rekening van de ge
meente te laten bouwen. Het ge
bouw zou dan moeten worden ver
huurd aan een door de stuurgroep
gezondheidscentrum Merenwijk
op te richten stichting.
"Uiteraard zijn wij erg teleurges
teld nu gebleken is dat er bij het rijk
geen subsidieregeling bestaat voor
gezondheidscentra. Dit temeer
omdat staatssecretaris Hendriks in
zijn structuurnota dit soort centra
juist propageert", zegt R. van
Leeuwen, een van de huisartsen die
in het gezondheidscentrum willen
gaan werken. De stuurgroep, die al
in 1974 met plannen voor het cen
trum op tafel kwam (die in februari
1975 in principe door de gemeente
raad werden goedgekeurd), wilde
namelijk van meet af aan buiten de
gemeente om subsidie proberen te
krijgen.
Overigens moet er door de ge
meenteraad zeer snel een beslis
sing worden genomen, omdat de
Stichting De Rosmolen, die voor
het gezondheidscentrum ruimte
reserveert in de door haar te bou
wen terrasflat in de Merenwijk,
vór 1 maart uitsluitsel wil hebben.
Dit in verband met het bouw
schema dat de stichting voor de
flat hanteert.
Samenwerkingsverband
Inmiddels heeft de stuurgroep een
samenwerkingsverband gevormd,
dat over ongeveer anderhalfjaar in
het gezondheidscentrum zou kun
nen beginnen. In dat samenwer
kingsverband zijn vertegenwoor
digd: de Stichting Interkruis Lei
den (er werken nu drie wijkver
pleegkundigen in de Merenwijk),
de Stichting Bureau voor Maat
schappelijk Werk Leiden (met één
maatschappelijk werkende), het
Hulp- en Adviescentrum Meren
wijk (bestaande uit getrainde
vrijwilligers-bewoners, begeleid
door deskundigen op het gebied
van de ambulante geestelijke ge
zondheidszorg), de huisartsen
maatschap Y. Groeneveld/R. van
Leeuwen, de verloskundigenmaat
schap M. Olsthoorn/A. Smit-
Bollen/J. v.d. Ven-Lok, tandarts J.
van Veen, fysiotherapeut Th. van
Olphen en de Gemeentelijke Ge
neeskundige en Gezondheids
dienst. Met de apotheek "Hulp der
Mensheid" wordt overleg gevoerd
om tot een vorm van samenwer
king te komen.
Bij de plannenmakerij is scherp
gekeken naar ervaringen die in
Gouda met een gezondheidscen
trum zijn opgedaan. Dat centrum is
qua opzet namelijk vergelijkbaar
met het centrum dat de stuurgroep
in de Merenwijk wil gaan opzetten.
Dit in tegenstelling overigens tot
het gezondheidscentrum "Om
moord" in Rotterdam, waarvan de
wekers in loondienst zijn van de
gemeente.
Ook is er gebruik gemaakt van he'
zg. S-l projekt. Dat is een samr
werkingsprojekt van het Neder
lands Huisartsen Instituut en de
overkoepelende organisaties van
kruisverenigingen en maatschap
pelijk werk, dat gericht is op de be
geleiding van gezondheidscentra
(in oprichting).
De plaatselijke huisartsenvereni
ging heeft zich volgens enkele le
den van de stuurgroep "neutraal"
opgesteld tegenover de plannen
om ©en gezondheidscentrum van
de grond te krijgen. De stuurgroep
betreurt dat, omdat de vereniging
had kunnen helpen bij de opbouw
van het patiëntenbestand in het
gezondheidscentrum.
Wijkbewoners
Bij het opzetten van het centrum is
het uitdrukkelijk de bedoeling
wijkbewoners te betrekken bij de
beleidsbepaling. Iets dergelijks ge
beurt nu ook bij het Hulp- en Ad
viescentrum in de Merenwijk. Voor
een totale beheer van het centrum
zal er uiteindelijk een "Stichting
Gezondheidscentrum Merenwijk"
moeten komen.
De vrije keuze voor de patiënt van
huisarts, verloskundige of andere
werkers van het gezondheidscen
trum wordt overigens in stand ge
houden. "Het is beslist niet de be
doeling dat de patiënten die bij ons
komen verplicht zijn bijvoorbeeld
een bepaalde huisarts te nemen",
zegt huisarts Van Leeuwen.
Subsidie
De stuurgroep heeft inmiddels ver
schillende mogelijkheden onder
zocht om buiten de gemeente om
subsidie te krijgen. Zo kan er voor
lopig worden gerekend op een sub
sidie (ongeveer 10.000 gulden per
jaar) van de Voorlopige Stimule
ringsregeling Wijkgezondheids
centra. Wanneer deze subsidie
evenwel afkomt is niet bekend; ge
vreesd wordt dat daar nog wel ge-
ruimte tijd mee gemoeid zal zijn.
Het gezondheidscentrum is verder
aangemeld als object voor aanvul
lende werkgelegenheid, maar on
danks een positief advies van de In
specteur van de Volksgezondheid
voor Zuid-Holland is nog niet dui
delijk of die aanvraag zal worden
gehonoreerd. Een aanvraag bij het
Praeventiefonds ten slotte is door
gestuurd naar de Ziekenfondsraad,
maar ook daar zal een beslissing
waarschijnlijk nog lang op zich la
ten wachten.
Om het gezondheidscentrum fi
nancieel te kunnen dekken wil het
college van B en W het badhuis aan
de Lindestraat per 1 juli 1978 slui
ten. De financiële ruimte die hier
door vrijkomt, zou kunnen worden
opgevuld met de lasten van het ge
zondheidscentrum. Het huurcon
tract met de op te richten Stichting
Gezondheidscentrum Merenwijk
zou na vijf jaar moeten worden her
zien. Vervolgens zal bekeken moe
ten worden op welke basis het cen
trum moet worden voortgezet.
vereniging door veel leden als
achterhaald ervaren. Er zijn im
mers ook werkende vrouwen lid
en er is ook een jongerencontact.
Behalve de activiteiten in de ont-
spannings/gezelligheidssfeer
(handenarbeid, zangclub, klaver
jas, mahjong, toneel, en inder
daad ook de bridgeclub), is er een
aantal met een duidelijk vor
mend karakter. De contactoch
tenden, de cursus politieke vor-
twee jaar mag de samenstelling
van het product niet veranderen.
Gebeurt dat toch, dan is er een
boete.
De dames op excursie
ming, de boekencirkel en de tal
rijke excursies.
Bekend is ook het keurmerk van de
Nederlandse Vereniging van
Huisvrouwen. Contactlid voor
Leiden daarvoor is mevr. Miou-
let: "Het uitreiken van het keur
merk is het werk van de Stichting
Instituut voor Huishoudtech-
nisch Advies. Dat is een onder
deel van de vereniging. Wij keu
ren op verzoek van de fabrikant
goederen en als ze aan onze eisen
voldoen, wordt het keurmerk ge
geven. Daarnaast kan iedereen
ons bellen om advies bij de aan
schaf van bijvoorbeeld huishou
delijke apparatuur".
Het IVHA is in feite de oudste con
sumentenorganisatie in Neder
land. Het doel is duidelijk: garan
tie geven aan de consument dat
de door hem gekochte goederen
aan bepaalde kwaliteitseisen
voldoen. Voor het onderzoek
wordt bijvoorbeeld samenge
werkt met TNO en het Kema-
keur. Het IVHA heeft echter een
eigen onderzoeksbureau. De fa
brikant die keuring vraagt, be
taalt zelf het onderzoek. Wordt
een keurmerk afgegeven, dan is
dat geldig voor twee jaar. In die
De vereniging is in tal van belan-
genbehartigingsorganisaties ver-
LEIDEN - Wethouder Tesselaar
(Sport) heeft gisteravond een defi
nitief plan gelanceerd voor de aan
leg van drie nieuwe tennisbanen
ten behoeve van de tennisvereni
ging Roomburg. In dat plan komen
in totaal vier banen dwars op de be
staande banen te liggen, waarbij
éën van de zes bestaande banen 90
graden is gekeerd. Op de tekening
is dat duidelijk te zien: aan de on
derzijde loopt de Kanaalweg, links
liggen de hockeyvelden van
Roomburg en rechts loopt het pad
dat de speelweiden van het Room-
burger park doorsnijdt: van rechts
naar links zijn vijf van de zes be
staande banen te zien, dwars
daarop liggen de vier overige ten
nisbanen, waarvan er drie nieuw
zijn.
Het nieuwe plan betekent wel dat
er ongeveer 475 vierkante meter
ruimte van het park zal moeten
verdwijnen. Op de plaats waar het
vierde veld (nummer 9) is geprojec
teerd lopen nu een sloot en een
wandelpad en ligt er nog een stuk
groen, inclusief een twintigtal bo
men. Voor enkele bewoners uit de
buurt was dat gisteravond aanlei
ding protest aan te tekenen tegen
de aanleg van het vierde veld. Zij
deden dat tijdens een vergadering
van de raadscommissie voor sport
zaken.
In een eerder stadium was wethou
der Tesselaar bezweken voor de be
zwaren van bewoners, die tijdens
een hoorzitting hadden geprotes
teerd tegen de oorspronkelijke
plannen voor de aanleg van de drie
nieuwe tennisbanen. Die plannen
hielden in, dat er in elk geval twee
nieuwe banen op de speelweide
zouden komen.
Gisteravond liet de wethouder
doorschemeren dat hij bij het
nieuwe plan niet erg geneigd is
voor eventuele bezwaren van om
wonenden door de knieën te gaan.
Dit omdat er bij de plannenmakerij
duidelijk rekening is gehouden met
de eerder geuite bezwaren en er nu
een compromis uit de bus is geko
men. Overigens is over het nieuwe
plan het laatste woord nog niet ge
sproken. Dat zal waarschijnlijk ge
beuren tijdens een volgende verga
deringvan de raadscommissie op 8
februari (aanvang 19.00 uur).
LEIDEN - Op verschillende fron
ten wordt momenteel onderzocht
welke maatregelen genomen kun
nen worden tegen het raadsbesluit
om de Breestraat voor doorgaand
verkeer af te sluiten. Een zestal
binnenstadswijken buigt zich over
de mogelijkheden om een beroep in
te stellen bij de Kroon. Het Leids
City Centrum heeft overleg ge
pleegd met advocaat mr. Teekens
wat de juridische speelruimte is en
overlegt met de Pieters- en Acade-
miewijk hoe het besluit verder on-
ggdaan kan worden gemaakt.
Vertegenwoordigers van d'Oude
Morsch, Maredorp, Pancras-West
en Oost, de Verversbuurt en de
Pieters- en Academiewijk zijn bij
een geweest om de beroepsmoge
lijkheden te bepalen. Een paar
wijkcomite's zullen waarschijnlijk
niet een geldig beroep kunnen in
dienen bij de Kroon. Bekeken
wordt of een beroep dan ingesteld
kan worden door afzonderlijke be
woners uit deze wijken. Een laatste
bespreking hierover zal gevoerd
worden op 10 februari, tijdens de
vergadering van het "overleg bin
nenstadswijken"
i
