Amerika blijft NAVO trouw
.de allerlaag
EXTRA MILD
Ian Smith wil geen
"linkse" regering
Politieke loop
baan Tanaka
staat
op spel
zacht
en 'lichtmild'
van smaak
Vorig jaar in VS
ruim 100 politie
mannen vermoord
MONDALE IN BRUSSEL:
kandidaat
premier
halte1-
Abba Eban
stelt zich
DINSDAG 25 JANUARI 1977
BUITENLAND
PAGINA 13
WASHINGTON (AFP) - Honderdnegen leden van de Amerikaanse
federale of locale politie zijn in het afgelopen jaar door misdadi
gers om het leven gebracht, dat wil zeggen twintig minder dan in
1975, aldus is bekendgemaakt door de Amerikaanse federale re
cherche FBI.
Drieènnegentig politiemannen werden met vuurwapens gedood,
van wie dertien met hun eigen vuurwapen.
In de zuidelijke staten lieten 56 agenten het leven, vier werden in
Puerto Rico gedood. Een lid van de organisatie voor de bestrijding
van de handel in verdovende middelen werd in Bogota, in Colum-
biê, gedood.
een miljoen gulden aan prijzen
De nieuwe Singer Future
's Werelds eerste naaimachine mef een elektronisch brein,
die u al het werk uit handen neemt. Zo hoeft u maar een
knopje in te drukken en de steek die u nodig heeft komt
automatisch in beeld. Geen moeilijk gezoek meer naar
handeltjes, geen ingewikkeld gedoe met sjablonen, 't Is
alleen nog maar een kwestie van één druk op de knop.
De Futura: het nieuwe brein waar Singer achter staat.
Winkelprijs 1.699,-.
De Rhodesische leider zei in zijn
toespraak dat hij de Britse voorstel
len had afgewezen omdat ze zijn
aanbevolen door de zogenaamde
frontlijnstaten rond Rhodesië "die
samenspannen met het terroris
tisch georiënteerde patriottisch
front". Het front is een militant na
tionalistisch bondgenootschap
tussen Joshua Nkomo en Robert
Moegabe, dat vlak voor de confe
rentie van Genève werd gevormd.
Het heeft de steun van het vanuit
Mozambique opererend nationalis
tisch guerrillaleger (Zipa). "Als we
nu het groene licht geven zou dat
niet voor een meerderheidsbewind
zijn" zei Smith. "Het zou een marx
istisch geïndoctrineerde minder
heid zijn. Er kan absoluut geen
twijfel aan bestaan dat dit de Britse
voorstellen voor Rhodesië zouden
inhouden". De premier ontkende
dat hij nu de deur heeft gesloten
voor verdere onderhandelingen.
De Britse minister van Buiten
landse Zaken Anthony Crosland
JERUZALEM (DPA( - De voorma
lige Israëlische minister van Bui
tenlandse Zaken, Abba Eban, heeft
zich gisteren als derde politicus van
de sociaal-democratische arbeider
spartij in cle strijd geworpen om de
benoeming tot officiële partijkan
didaat voor het premierschap.
De twee andere leden van de arbei
derspartij die naar deze benoeming
meedingen, zijn de demissionaire
premier Jitzak Rabin en de even
eens demissionaire minister van
Defensie Sjimon Peres.
In Israël worden in mei algemene
verkiezingen gehouden nadat on
langs het kabinet Rabin zijn ontslag
indiende.
Dat mag afgeleid wordenniet alleen uit het feit dat de
Amerikaanse vice-president Walter Mondalenauwelijks
90 uur na diens beëdiging door de nieuwe Amerikaanse
president, Jimmy Carter, naar Brussel (zetel van de EG en
de NAVO) gestuurd werd, maar ook uit de diverse verkla
ringen die Mondale tijdens zijn bezoeken in Brussel aflegde.
Vrijwel al die verklaringen wijzen
erop dat de Verenigde Staten uit
zijn op meer overleg met Europa.
Dat geldt voor het onderwerp de
fensie (meer consultatie met Eu
ropa b v over de SALT-
besprekingen - het gesprek over de
beperking van strategische kern
wapens - maar ook voor andere
onderwerpen, zoals economische
zaken (de Verenigde Staten wensen
dat de Europese Gemeenschap als
zodanig aanwezig zal zijn op een
Praag belegt
conferentie
tegen
Charta '77
PRAAG (Reuter) - De Tsjechoslo-
waakse regering heeft gisteren een
persconferentie belegd waarop ar
beiders, kunstenaars en partijfunc-
tionarissen het manifest Charta'77
veroordeelden. Een uit 47 leden be
staand panel, dat door het ministe
rie van Buitenlandse Zaken was ge
formeerd, beschuldigde de onder
tekenaars van het manifest ervan te
worden betaald door westelijke
reactionaire kringen, of zelfs samen
te werken met geheime diensten in
het Westen.
De tekst van Charta'77, dat handelt
over het schenden van de mensen
rechten in Tsjechoslowakije, is in
het land nog steeds niet gepubli
ceerd. Enkele leden van het panel
zeiden het gelezen te hebben of
"over de inhoud te zijn geïnfor
meerd". In het kader van de inten
sieve regeringscampagne tegen het
"manifest zijn vier van de onderte
kenaars in hechtenis genomen en
beschuldigd van "ernstige misda
den tegen de republiek". Een van
de gearresteerden, oud
theaterdirecteur Otto Ornest, werd
op de staatstelevisie vertoond in
een programma over beweerde ac
tiviteit van westelijke inlichtin
gendiensten in Tsjechoslowakije.
Men zag Ornest pakjes uitwisselen
met een westerse diplomaat. Waar
nemers herkenden in de diplomaat
een hooggeplaatste functionaris
van de Canadese ambassade die
een paar maanden geleden Praag
verliet. Het hoofd van de voorlich
tingsdienst van het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Praag wei
gerde gisteren te zeggen of tegen
Ornest specifieke beschuldigingen
zijn ingebracht. De zaak is nog
steeds in onderzoek, zo zei hij.
komende economische topconfe
rentie) en monetaire zaken.
Dat de nieuwe Amerikaanse rege
ring groot belang hecht aan institu
ties zoals de NAVO en de Europese
Gemeenschap blijkt wel uit het feit
dat het eerste bezoek van Mondale
deze twee instellingen gold, zo con
cludeerde de Nederlandse minis
ter, mr. Max van der Stoel. De Ne
derlandse minister van Buiten
landse Zaken was naar Brussel ge
reisd om daar als laatste in de ry
door vice-president Mondale ont
vangen te worden. Die ontvangst
geschiedde op verzoek van mr. Van
der Stoel zelf.
Het is altyd nuttig om snel contact
met een nieuwe administratie te
hebben, zo zei de Nederlandse mi
nister in antwoord op vragen.
Geen vreemdeling
Mr. Van der Stoel had ook gecon
cludeerd dat Mondale "geen
vreemdeling in Jeruzalem" is. Maar
dat is ook geen wonder, aldus Van
der Stoel, want als senator heeft
Mondale al veel ervaring met bui
tenlandse zaken opgedaan. De Ne
derlandse bewindsman verklaarde
dat er tijdens het gesprek dat Mon
dale met hem voerde geen "bilate
rale onderwerpen" aan bod ge
weest waren.
Op de persconferentie die de Ame
rikaanse vice-president gaf voordat
hy de Nederlandse minister ont
ving, gaf hij duidelijk blijk van het
grote belang dat de nieuwe Ameri
kaanse regering hecht aan de non-
proliferatie, dat wil zeggen de nie
terspreiding van kernwapens. Dat
is ook gebleken tijdens het gesprek
dat Mondale met de Europese
Commissie, het "dagelijks be
stuur" van de EG in Brussel voerde,
toen de levering van splijtstof aan
Europa ter sprake kwam.
Alvorens Mondale met de gehele
Europese commissie sprak had hij
een gesprek met de voorzitter van
de commissie, de Brit Roy Jenkins,
plus twee van diens commissaris
sen, Ortoli (economie en financiën)
en Haferkamp (buitenlandse be
trekkingen).
Het gesprek, eerst met dit drietal en
later met de gehele commissie,
werd door de commissiewoord
voerder gekenschetst als een goed,
stimulerend begin van de relaties
van de nieuwe Amerikaanse rege
ring met de gemeenschap. Een van
de voorname gespreksonderwer
pen, aldus de woordvoerder, was:
energie. Commissievoorzitter Jen-
kis formuleerde de reden daarvoor
als volgt: de Verenigde Staten heb
ben een grote invloed op de olie-
markt. de commissievoorzitter,
Roy Jenkins, is door de Ameri
kaanse vice-president, Mondale,
uitgenodigd voor een bezoek aan
dë Amerikaanse president, Carter.
rmÊÊm WÈMUm
Oud-premier Kakoei Tanaka
Een vrijspraak zou betekenen dat
zijn politieke invloed weer zou
toenemen. In de regerende
liberaal-democratische partij
(LDP) heeft Tanaka een sterke
vleugel opgebouwd, hoewel hij
daar officieel geen deel van uit
maakt. Drie leden van deze stro
ming zijn minister geworden in
het kabinet van de nieuwe pre
mier Takeo Foekoeda. Een ander
kreeg één van de drie topfuncties
in de partij terwijl elf leden par
lementaire onderministers wer
den.
Critici menen dat Tanaka zijn in
vloed achter de schermen heeft
aangewend om deze mensen op
hun posten te krijgen.
Tanaka, een multi-miljonair uit de
bouwwereld, heeft zich verze
kerd van een aantal bekende ad
vocaten die vroeger ofwel rechter
ofwel openbare aanklager zijn
geweest. Zijn verdedigers zeggen
dat het proces een soort heksen
jacht is. Hij zal echter alle be
schuldigingen Vein de hand wij
zen.
Het gevecht tussen de aanklagers
en de verdedigers zal zich toe
spitsen op de beschuldiging dat
Tanaka tussen 1972 en 1974 zijn
invloed als premier zou hebben
aangewend om Lockheed te hel
pen.
Samen met Tanaka zullen drie
vroegere directeuren van de "Ma-
roebeni Corperation" (de han
delsfirma die de officiële ver
koopagent van Lockheed in Ja
pan was) voor het gerecht moeten
verschijnen. Het gaat om de
vroegere voorzitter van de raad
van commissarissen Hiro Hijama
(66), de voormalige directeur-
manager Hiroshi Itoh (49) en de
voormalige directeur Toshiharoe
Okoebo (62). Zij worden ervan
beschuldigd het geld van Lock
heed aan Tanaka te hebben door
gegeven.
Drie rechters van het district Tokio
zullen de zaak Tanaka behande
len. De voorzitter is Mitsoenoeri
Okada (51), die al eens een zaak
behandeld heeft waarbij de fami
lie Tanaka betrokken was.
Het ging om een maatschappij in
onroerend goed, nauw verbon
den met de familie van de be
schuldigde, die destijds in een
proces verwikkeld was. Okada
wordt bijgestaan door Tadahiko
Nagayama (38) en Taketaka Na-
kagawa (32). Deskundigen me
nen dat het proces drie jaar zou
kunnen gaan duren. Andere om
koopzaken hebben in het district
Tokio ook zo lang geduurd.
BRUSSEL (ANP) - De nieuwe regering van de
Verenigde Staten is er duidelijk op uit nauwere
banden met Europa te onderhouden.
TOKIO (UPI) - De vroegere Ja-
panse premier Kakoei Tanaka zal
deze week voor de rechter moe
ten verschijnen op beschuldiging
van het aannemen van steekpen
ningen, betaald door de Ameri
kaanse vliegtuigfabriek Lock
heed ter waarde van vier miljoen
gulden.
De reputatie van Tanaka is door de
beschuldigingen danig geslon
ken, maar zijn politieke invloed
lijkt nog vrij groot te zijn. Als hij
schuldig wordt bevonden, zijn de
kansen voor een politieke terug
keer echter verkeken.
Voor een man die van een arme
boerenzoon is opgeklommen tot
HH de hoogste politieke functie, lijkt
IsaBaBSgp het een schande voor drie rech-
g^gSpr te moeten staan, die hem zul-
llilP^ IMjjr TüH v ''itlli len behandelen als een ver-
IP II meende crimineel, verwikkeld in
FJ? 7 het grootste politieke schandaal
ffjBME TMi IHSIhHHHH van JaPan Sinds de Tweede We-
reldoorlog.
BS Maar voor de 58-jarige, stevigge-
ffpppq bouwde gedisciplineerde con-
servatieve politicus, is het niet
ffrfirft het eerste gevecht in de rechts-
7::\\ 7: 7 - 7;777 -lVl 77: i-1 'je
rechter op de
P-'K V -7. '7'''' v.j m-, iI;_;f: a,:--
lü WttBBBHmBÊÊÊÊÊÊKtUUm 1 tal eigenaren van steenkoolmij-
si nen zou hebben aangenomen. In
■k NAVO-secretans-generaal Luns schijnt de opmerkingen van de Amerikaanse vice-president Walter Mondale dat proces werd hij vrijgespro-
Iouter op diens rekening te willen schrijven. ken
Het proces dat op 27 januari begint,
zal echter aanzienlijk moeilijker
voor hem worden. Lockheed zou
hem steekpenningen hebben
uitbetaald in ruil voor "goede
diensten". Tanaka zou meege
holpen hebben er voor te zorgen
dat Japan vliegtuigen van het
type "Tristar" van de Ameri
kaanse vliegtuigfabriek kocht.
SALISBURY (UPI) - Premier Ian heeft gisteren "een laatste beroep"
Smith van Rhodesië heeft de gedaan op Ian Smith de deur niet
jongste Britse vredesvoorstellen onherroepelijk te sluiten voor de
verworpen omdat zijn land daar
door een marxistisch-
geïndoctrineerde regering zou
worden opgelegd. Smith zei dit gis
teravond in een landelijke toe
spraak via radio en televisie. De
toespraak was bedoeld om zijn re
denen uiteen te zetten voor het af
wijzen van het nieuwe Britse plan
dat Rhodesië naar onafhankelijk
heid en meerderheidsbewind moet
leiden.
Het nieuwe plan is "volledig on
aanvaardbaar" zei de Rhodesische
leider. Hij blijft echter bereid de
onderhandelingen voort te zetten
op basis van het vredespakket dat
hem vorig jaar september is voorge
legd door Henry Kissinger.
men dat Smith de voorstellen had
afgewezen. Hij voorspelde "ramp
zalige gevolgen" voor zuidelijk Af
rika als Smith weigert over de voor
stellen te praten.
ADVERTENTIE
Zijn politieke populariteit is on
danks de beschuldigingen nog al
tijd groot. Bij de verkiezingen
van 5 december van het vorig jaar
kreeg hij 180.000 stemmen voor
herverkiezing in het invloedrijke
Huis van Afgevaardigden. De
aanklacht was al voor de verkie
zingen tegen hem ingediend. Hij
zei toen dat hij onschuldig was en
dat het "Lockheed-proces" snel
voorbij zou zijn.
Front
Vredespakket
Het vredespakket van Kissinger is
verworpen door alle vier nationalis
tische partijen van Rhodesië die
met Smith aan de conferentietafel
in Genève zaten. De Britse onder
handelaar Ivor Richard vertrok gis
teren uit Salisbury naar Zuid-
Afrika. De conferentievoorzitter
maakt nu al vier weken lang een
rondreis door zuidelijk Afrika om
steun te verkrijgen voor de nieuwe
Britse voorstellen die de kloof tus
sen het blanke minderheidsbewind
en de nationalisten moeten ver
kleinen. De voorstellen behelsen
onder meer de benoeming van een
Britse hoge commissaris in Salis
bury die zowel optreedt als voorzit
ter van een multi-raciale minister
raad (tweederde Afrikanen, een
derde blanken) en als voorzitter van
een nationale veiligheidsraad (met
verantwoordelijkheid voor Defen
sie en Openbare Veiligheid).
Smith wil met name de controle
over defensie en nationale veilig
heid niet uit handen geven. Kort
voor zijn vertrek naar Johannes
burg noemde Richard de houding
van Smith "tragisch en noodlottig".
