Politie moet meegaan
op de voetbaltrei9
van
Succes
moedermavo
verbluffend
Opzet om welzijnswerk
beter te organiseren
Katona krijgt
omstreden
ere-doctoraat
Belgisch vliegtuig neergestort
am
Privacy verdachte
beter beschermen
NS neemt schade op: 30.000 gulden
Snelrecht
DINSDAG 11 JANUARI 1977
AMERSFOORT - Blik i
i door voetbalsupporters vernielde trein
Meer in handen gemeente
DEN HAAG (SP) - Een rijksbijdra
geregeling sociaal-cultureel werk
gaat een einde maken aan de ver
gaande versnippering van het wel
zijnswerk. Staatssecretaris W.
Meyer van CRM heeft dezer dagen
ontwerp van een dergelijke
wijs, kunstzinnige vorming en
amateuristische kunstbeoefening,
jeugdvormingswerk (jeugd- en
jongerenwerk, club- en buurthuis
werk), emancipatiebewegingen,
peuterspeelzalen, speelplaatsen en
vakantie-activiteiten. Het accent
geling gepubliceerd. Gemeenten, ligt op de gemeenten, die hun (ge-
provincies en betrokken particu
liere organisaties kunnen tot 8 april
van dit jaar op de voorgestelde re
geling reageren.
r de
dachte) welzijnsvoorzieningen
een plan moeten opnemen. In
spraak zal hierbij een belangrijke
factor zijn. De staatssecretaris is
van oordeel dat, nu vele gemeenten
op het terrein van volkshuisvesting
openbare werken op
het sociaal-cultureel digingspunt zijn aangeland, in de
werk in de afgelopen jaren, beoogt
in de chaotische toestand op dit ter
rein met zijn talloze afzonderlijke
regelingen, een einde te maken.
Daarbij is het de bedoeling tot de
centralisatie te komen waarbij de
gemeenten en provincies een be
langrijke taak krijgen toebedeeld.
De rijksoverheid zal nog slechts,
waar nodig, bijsturen. Onder het
sociaal-cultureel werk worden on
der meer begrepen hervormings-
en ontwikkelingswerk voor vol
wassenen, cursuswerk van vrijwil
ligersorganisaties', muziekonder-
Kerncentrale
voor tien
miljoen
beveiligd
BORSELE (SP) - De beveiliging
van de kerncentrale in het Zeeuwse
Borssele heeft de provinciale
Zeeuwse elektriciteitsmaatschap
pij vorig jaar, 1976, zeker tien mil
joen gulden gekost. De PZEM heeft
de hoge uitgaven gedaan om even
tueel het hoofd te kunnen bieden
aan indringers, die op het terrein
van de centrale kwaad zouden wil
len. "Het steeds toenemende ge
weld in de samenleving heeft ons er
toe genoopt, een dergelijke grote
uitgave te doen", aldus een woord
voerder van de PZEM. Over het
exacte pakket veiligheidsmaatre
gelen dat is genomen verstrekt
PZEM overigens maar weinig in
formatie. Wel laat men doorsche
meren dat het voor onbevoegden
nu een hele toer zal zijn om het ter
rein van kerncentrale op te komen.
Vorig jaar klom nog een tv-ploeg
van de VARA over de afrastering
van het terrein, zonder daarbij over
igens in de buurt van het "gevaar
lijke" gedeelte van de centrale te
komen. Het terrein is nu ondermeer
beveiligd met een gesloten tv-
circuit, met speciaal afverichte
honden, ingangen met dubbele
rijen toegangshekken en een goed
getraind bewakingskorps.
personele sfeer belangrijke muta-
Rapport Pers en Rechtspraak:
DEN HAAG - De privacy van
verdachten moet beter worden
beschermd. Journalisten zou
den zich daarom zo veel moge
lijk moeten onthouden van het
geven van initialen, het beroep
en woonplaats van een verdach
te.
Ook discriminerende om
schrijvingen zoals Surinamer,
woonwagenbewoner of homo
fiel moeten worden vermeden.
Tekeningen van verdachten,
getuigen en slachtoffers mogen
alleen met hun toestemming
worden gemaakt. Dit geldt ook
voor het maken van foto's,
films, radio- en tv-opnames die
niet meer definitie verboden
mogen worden.
Dit staat in het gisteren ver
schenen rapport "Pers en
Rechtspraak" dat op initiatief
van de Nederlandse Orde van
Advocaten is uitgebracht door
een werkgroep van vertegen
woordigers van de Nederlandse
VVD: andere
wet abortus
noodzakelijk
DEN HAAG (ANP) - De bestaande
toestand inzake abortus kan niet
worden gehandhaafd. Er is een an
dere wetgeving nodig, waaraan zo
wel de eerste- als tweede
kamerfractie van de WD wil mee
werken. Dit staat in een communi
qué dat de WD heeft uitgebracht
na een vergadering v?n het dage
lijks bestuur, de eerste-
kamerfractie en leden van de
tweede-kamerfractie.
Tevens kwam vast te staan dat de
stelling van de partijvoorzitter op
11 juni in het partijorgaan "Vrijheid
en Democratie" ertoe kon leiden
dat er binnen de partij verschillend
over het wetsontwerp is gestemd.
De WD-voorzitter had toen ge
schreven dat ieder liberaal kamer
lid volkomen vrij is naar eigen ge
weten te stemmen.
Vereniging van Rechtspraak,
het ministerie van Justitie, de
Nederlandse Orde van Advoca
ten, rechtbankverslaggevers,
reclassering, Coornhert-Liga en
de Vereniging van Rechtelijke
Ambtenaren in Opleiding.
In het rapport worden ook en
kele voorstellen gedaan om de
openbaarheid juist'uit te brei
den:
rechtszaken tegen minderja
rigen, familiezaken,
faillissements- en belastingza
ken moeten niet automatisch
achter gesloten deuren worden
gehouden. Dat moet aan de
rechter en betrokkenen worden
overgelaten.
de pers moet toegang krijgen
tot zaken met gesloten deuren.
het beginsel dat er in de me
dia niet wordt gediscussieerd
over zaken die nog in behande
ling bij de rechter zijn (sub judi-
ce) moet worden afgeschaft.
AMERSFOORT (SP) - Treinstel 662 ligt als een gevelde ijzeren reus op een
dood achterafspoor van het herstelwerkzaamheden-emplacement van de
Nederlandse Spoorwegen in Amersfoort. Nog geen 24 uur daarvoor waren
twee van zijn vier rijtuigen het schouwtoneel van onbeheerste taferelen,
veroorzaakt door de fans van de voetbalclub FC Utrecht. Want een 5-2
nederlaag in de Kuip tegen Feyenoord, dat gaatje niet in je kouwe kleren
zitten. Daar moet, om nog iets van je verloren zóndag te redden, het een en
ander tegenover staan.
De schade-opnemers van de NS aantal honden. Doorgaans plaatsen Express'Dat is een zeer luxeuze
wij onze rechercheurs in groepjes trein, met bar, filmzaal en comfor-
i twee verspreid over de treinen, tabele zitjes, die door de clubs kun-
n je al hele- nen worden gehuurd. Om te voor
deze laatste komen dat de Soccer Express door
veel erger de supporters wordt "uitgekleed"
wel te maken: in de diverse want in je eentje begin je al hele-
treinen die zondagavond suppor- maal niets". "Maar
ters huiswaarts vervoerden, is in to- uitbarsting, die veel
taal zeker voor 30.000 gulden
schade aangericht. In Amsterdam
staat het treinstel 233, waar de aan
hangers van FC Den Haag in heb
ben huisgehouden, op transport ten kunnen laten meereizen,
naar de NS-werkplaats te wachten.
En in de treinen die de legioenen
van FC Twente, Telstar en Ajax on
der hun vliëntele mochten rekenen Algemeen is
ook het een en ander clientèle kringen
ties in de richting van het welzijns
werk kunnen plaatsvinden. Per 1
januari 1980 is een nieuwe financie
ringsregeling te verwachten, waar
bij, nadat een inzicht is verkregen
in de landelijke situatie, aan ge
meenten meteen achterstand in het
voorzieningenpeil, steunbijdragen
kunnen worden verstrekt. Ge
meenten die voorop lopen zullen
tijdelijk pas op de plaats dienen te
maken. De grote gemeenten Am
sterdam, Rotterdam, Den Haag en
Utrecht zullen in de nieuwe rege
ling de status van provincie krijgen
en daarmee in de beleidsfeer een
wat sterkere stem.
Schade-inventarisatie
Utrecht-trein: 12 ramen zijn gebro- zich
ken, verdwenen zijn 14 klapstoelen, Mix:
2 tafels, 1 kozijn, 2 schuifdeuren,
Een balkon is totaal verwoest, als-
dan de excessen die zich op de zetten de clubs daar echter
avond van 5 december hebben gen knokploeg in. Alle andere soor-
voorgedaan. zullen wij nagaan of ten treinen worden nog wekelijks
de rijkspolitie op die voetbalrit- door voetballiefhebbers toegeta
keld. Het is voor de Engelse bladen
nauwelijks meer nieuws en alleen
de duidelijke excessen worden nóg
vermeld.
De regeringsvertegenwoordigers
de Engelse voet-
Jeugdigen
de jeugdige voetbalfanaten zijn die halbond, die zich met de vernielin-
aan wangedrag overgeven gen bezig houden, zijn tot op heden
Een belangrijk element is de ™et verder gekomen dan twee aan-
meegebrachte alcohol: jongens van bevelingen:
jaar of 14 (en vaak zijn ze nog
Er worden steeds sneller steeds ho-
dan jonger) kunnen daar niet tegen. Je fer® strafI„nn u^espro^ei}' 5en
- 6 2000 gulden en zelfs drie
ook 30 a 40 TL-buizen
een dozijn gloeilampen. Met ziethet zo aan ze: witte gezichten
scherpe voorwerpen is de bekle- bloeddoorlopen ogen. Iedere rede
enkele banken openge- is zoek bij z
rugleuning vertoont Mr. de Bruin hoopt erop, dat het
brandsporen. Een EHBO-kist
wat gereedschap is eveneens ver
dwenen.
Vreemd genoeg zijn de kleurrijke
reproducties van Openbaar Kunst-
goedwillende deel van de Neder
landse bevolking in'de toekomst zal
meehelpen de treinen berijdbaar
voor iedereen te houden. Maar hij
moet zelf toegeven, dat de kans be-
bezit achter hun glazen raampjes staat dat steeds minder "gewone'
intact gebleven; kennelijk onden
de emoties alleen hun uitweg vin
den in het grovere gooi- en smijt
werk.
Machteloos
Mr. M. G. de Bruin, president-
directeur van de NS, gelooft niet
dat het zojuist
gevierde nieuwjaar iets met deze
ongekende geweldsexplosie te o
maken heeft. "Het hele jaar door Kleine groepjes baldadigen kun je
de voetbaltreinen ge
bruik zullen maken. "Het is nu a
helaas zo, dat wij de reizigers
moeten adv
trein geen gebruik te maken omdat
er voetbalfans in zitten", zucht hij,
"en dat is toch een zeer scheve si
tuatie."
Wat er concreet gedaan kan worden
om herhaling van de beeldenstor-
Tmijden, is nog onzeker.
boete
weken hechtenis zijn al heel j
maal.
De verantwoordelijkheid wordt
steeds meer afgeschoven op de
schouders van de clubs. In Enge
land huurt een club het aantal poli
tiemensen bij een thuiswedstrijd
en de clubs worden nu verplicht dat
aantal steeds verder op te schroe
ven (en bijbetalen per paard na
tuurlijk). Niet zo prettig voor de
verenigingen die toch al zo dik in de
bepaalde rode cijfers zitten.
DEN HAAG - Hoewel er geen
officiële circulaire óver be
staat, is het beleid van de
procureurs-generaals gericht
op „snelrecht" voor voetbal
supporters die zich hebben
schuldig gemaakt aan het ple
gen van van vernielingen Van
de 74 gearresteerde FC Den
Haag-supporters zijn er
slechts vier of vijf op last van
de officier van justitie in ver
zekering gesteld. De overigen
zijn naar huis gestuurd; onder
hen zijn vele „strafrechterlijk
minderjarigen" (jonger dan 18
jaar), die zich t.z.t. voor de
kinderrechter zullen moeten
verantwoorden.
Degenen die in verzekering
zijn gehouden, worden mo
menteel nog door de Haagse
politie verhoord. Hun zal
eventueel worden tenlastege-
legd dat zij zich hebben schul
dig gemaakt aan openlijke
geweldpleging, subsidair ver
nieling.
Als het bewijs erin zit, is het de
bedoeling van het openbaar
ministerie dat zij nog deze
week zullen terecht staan.
De in verzekering stelling
geldt voor twee dagen en kan
door de officier een keer wor
den verlengd met nog eens
twee dagen. Na afloop van de
vier dagen kan de officier bij
de rechter-commissaris in
bewaring stelling vorderen.
De rechter-commissaris kan
de bewaring gelasten voor een
termijn van zes dagen, die een
keer kan worden verlengd met
weer zes dagen.
wordt er vuurwerk op de voetbal
velden afgestoken", zegt hij, "we
staan hier tegenover een stuk van
de samenleving dat op ons af
komt". "Wat in onze treinen ge
beurt, is een schakel in het veel
nog wel uit de trein zetten,
met een groep van een paar hon
derd verhitte supporters stuit dat
op moeilijkheden. Mix: "Ik geloof
dat we al veel zouden verhelpen als
tijdig de raddraaiers konden
ruimere voetbalgebeuren. Sinds vatten. Want dat zijn er meestal
enkele jaren is het iedere zondag
i paar: zij slepen echter wel
r raak rond de stadions. Aan de de hele trein met zich
oorzaken van die toenemende Dus meer politie' en spoorwegre
de fans kunnen wij cherche op zondag, lijkt de conclu-
vanzelfsprekend niets doen als NS,
"Maar daarnaast moeten
Dat heeft te maken met jeugdop- toch ook blijven proberen iets als
voeding en normverschuiving." een mentaliteitsverandering te-
Wij kunnengeen reizigers weige- weeg te brengen", besluit mr. de
als publiek vervoermiddel Bruin, "hierover voeren wij overleg
met de KNVB en de diverse sup
portersverenigingen. Het is werke-
moeten wij het publiek toelaten,
dat is nou eenmaal zo. De NS
open instantie en kan zich daarom lijk te hopen datdat lukt, want
moeilijk beschermen tegen ver- kan het niet langer."
nielzucht."
De chef van de spoorwegrecherche,
de heer B. Mix, zegt dat hij deze
week nog nader contact zal oprte-
Engeland
De Britse spoorwegen hebben
men met de politiekorpsen die in de reeds van alle geprobeerd om het
toekomst met deze euveldaden te vandalisme van de voetbalsuppor-
maken zullen krijgen. Want dat de ters zo veel mogelijk te beteugelen,
fans zich van de ene dag op de anr Tot op heden met erg weinig suc-
dere rustig zullen gaan gedragen ces. Er zijn twee soorten wagens,
gelooft hij natuurlijk niet. "Door die nooit worden beschadigd, de
mijn mannen is dit weekeinde veel veewagons, die worden ingezet als
overwerk verricht", zegt Mix. "voor de aanhar
afgelopen zondag hebben wij spe- zaterdag t
ciaal 50 man ingezet, plus nog een maakt en de sogenaamde "Soccer
Pedel A. Knebet (links)
Katona de kappa om.
de Amsterdamse universiteit hangt dr.
TERNEUZEN (SP) - Een Mirage
van de Belgische luchtmacht is gis
termiddag omstreeks vier uur
neergestort in de Westerschelde
nabij Terneuzen. De piloot is daar
bij vermoedelijk om het leven ge
komen. De Mirage
i formatie
die op oefe- - kwa
een zandplaat in de Westerschelde.
Juist omdat het neerstorten vanaf
de wal en op het water goed kon
worden gezien - het toestel kwam
nauwelijks een kilometer van de
chemische fabrieken van Dow
Chemical in Terneuzen in het water
reddingsactie snel op
vlam komen en vrijwel direkt Niet duidelijk werd of de Mirage
daarna stortte het toestel neer op nog explosieven aan boord heeft.
Het toestel kan in theorie atoom
wapens vervoeren. Bij de red
dingsactie waren sleepboten, poli-
tievaartuigen en andere bootjes be
trokken. Omdat allerlei scherpe
brokstukken in het water ronddre
ven kon men niet met rubberboten
nabij heh wrak komen. Bovendien
bedekte het opkomend tij geleide
lijk de wrakstukken. Een hef-
schroefvliegtuig van de Belgische
luchtmacnt viste later een helm op.
Kikvorsmannen konden gisteren
niet meer in actie komen. Van de
Koninklijke luchtmacht was toen
al de order gekomen dat niets in of
rond het toestel mocht worden
aangeraakt. De reddingsacties
werden daarna gestaakt. Een poli-
tieboot en een vaartuig van rijkswa
terstaat bleven ter bewaking ach
ter. Gisteravond laat arriveerde een
Belgische onderzoeksploeg in Ter
neuzen.
AMSTERDAM (ANP) - De Amen-
kaanse hoogleraar dr. G. Katona
(75) heeft gisteren een omstreden
ere-doctoraat in de economische
wetenschappen ontvangen van de
universiteit van Amsterdam. Ver
tegenwoordigers van de studenten
vereniging ASVA en vgn het pro
gressief personeel in de universi
teitsraad verlieten demonstratief
de universiteitsaula, toen aan Ka
tona het ere-doctoraat werd uitge
reikt.
De studenten vinden, dat de bena
dering van Katona (grondlegger
van de "psychologische economie")
niets anders is dan een poging het
consumentengedrag zodanig te
doorgrondendat daarmee "de be
langen van het bedrijfsleven wor
den veilig gesteld".
De universiteitsraad sprak zich vo
rig jaar november tegen Katona's
ere-docforaat uit. Het college van
dekanen van de Amsterdamse uni
versiteit vond echter, dat voldoende
redenen aanwezig zijn om Katona
te eren.
UTRECHT (ANP) - Het dagonder
wijs voor volwassenen in ons
land slaat enorm aan, maar de
huidige voorzieningen op dat ge
bied, met name wat betreft de
huisvesting, blijven verachter bij
de behoefte. Het is niet overdre
ven te verwachten, dat het aantal
volwassenen op dagscholen in
1980 even groot zal zijn als op de
avondscholen.
Dit betekent, dat we in dat jaar glo
baal 80.000 cursisten (gelijkelijk
verdeeld over dag- en avondon
derwijs) kunnen verwachten. Om
dat aan te kunnen en om te voor
komen dat bestaande dagscholen
weer dicht gaan, moet er echter
wel een en ander gebeuren, met
name van de zijde van de over
heid.
Aldus een knelpunt-nota over het
dagonderwijs voor volwassenen
('De moeder van Marie wil weer
naar school, het kan eindelijk'),
dat is opgesteld door de vakgroep
methodenleer en statistiek van
de rijksuniversiteit in Utrecht.
Het rapport werd gisteren gepre
senteerd in het bijzijn van mede
werkers aan het onderzoek,
Hoksbergen en Van Luipén.
Groei
Hoksbergen schrijft in het rapport,
dat de ontwikkelingen van het
dag-mavo voor volwassenen (de
zogenaamde 'moeder-mavo') de
onderwijsverrassing van het jaar
1976 kan worden genoemd. In het
cursusjaar 1975/1976 werd aarze
lend en met veel problemen ge
start met drie koplopers in Mid-
denmeer, Groningen en Nijme
gen terwijl er momenteel al 41
mavo-dagscholen zijn voor vol
wassenen met in totaal bijna
6.000 cursisten.
Hoksbergen verwacht, dat vrijwel
alle avondscholen voor volwas
senen (momenteel 80) met da
gonderwijs zullen starten, zodat
het aantal cursisten in het cursus
jaar 1977/1978 al zal zijn gegroeid
tot 15.000 a 20.000.
Niet een gebrek aan belangstelling,
maar een gebrek aan financiële
armslag echter is er de oorzaak
van dat bestaande dagopleidin
gen voor volwassenen in gevaar
komen. De huidige financiële re
gelingen zijn volstrekt onvol
doende, zo is de conclusie van het
onderzoek. Een sinds 1973 niet
veranderd bedrag van ongeveer
3,50 per lokaal per uur rijksver
goeding voor medegebruik ver
hindert bijvoorbeeld de uitbouw
van dit soort onderwijs.
Wanneer deze regeling niet veran
dert en gelijk wordt gesteld aan
de regelingen voor het gewone
dagonderwijs, zullen volgend
jaar een aantal pas opgezette dag
scholen hun poorten alweer moe
ten sluiten en andere een zeer be
perkt toelatingsgebied moeten
Voorlopige schattingen in het rap
port wijzen in de richting van een
tekort van tussen de vijf en tien
miljoen gulden voor het komend
cursusjaar. Het gaat hierbij om
het totale tekort van alle 80
dag/avond-scholen met hun on
geveer 40 filialen.
In het rapport staat een groot aantal
aanbevelingen, die volgens de
opstellers aangeven hoe het da
gonderwijs voor volwassenen,
dat momenteel nog in de marge
functioneert, uit deze marginale
toestand kan worden gehaald.
De onderzoekers stellen bijvoor
beeld, dat de arbeidsbureau's het
mogelijk moeten maken, dat
werkzoekenden het dagonder
wijs volgen, indien men zich be
reid verklaard om passend werk
te zullen aanvaarden. Werkzoe
kenden met recht op uitkering
moeten dat recht niet verliezen
als ze naar school willen gaan.
Wat het dagonderwijs voor volwas
senen betreft, staat men pas aan
het begin van een ontwikkeling.
De scholen zijn vrijwel allemaal
net begonnen met hun eerste
leerjaar en een aantal van deze
scholen heeft bij gebrek aan vol
doende voorzieningen wachtlijs
ten ingevoerd. Behalve de bijna
6.000 volwassenen op de dag
mavo zijn er nog eens ongeveer
200 leerlingen, die overdag havo
of voorbereidend wetenschappe
lijk onderwijs volgen.
Motivatie
De groep, die gebruik maakt van
een dagopleiding voor volwasse
nen, bestaat voor 95 procent uit
vrouwen. Vrouwen - zo schrijft
Hoksbergen - die in hun jeugd
geen kans hebben gehad op on
derwijs waarvoor zij geschikt wa
ren en dat zij ook vaak wilden
volgen. De jaren van crises, oor
log en wederopbouw hebben
vooral invloed gehad op de kan
sen op onderwijs van vrouwen.
Deze zien nu kans om meer ken
nis te verkrijgen, waarvan zij uit
directe ervaringen in het gezin
weten dat deze nodig is.
De gemiddelde leeftijd ligt ver bo
ven de dertig. Het vooroplei
dingsniveau is erg laag maar de
motivatie om het onderwijs te
volgen is bijzonder groot. Er is
weinig verloop.