Kans op akkoord
metaal verkeken
GEBOORTEREGELING TABOE IN ZUID-AMERIKA
Grote sociale onrust verwacht
Arabische bezorgdheid
over hulp aan Israël
WASSENAAR - Het nog resterende deel van het restaurantDen Ouden Deijl" aan de Rijksstraa tweg is gistermiddag ook een prooi van
de vlammen g worden. De brand, die vermoedelijk is ontstaan bij het experimenteren met vuurwerk door enkele jongens, werd even na het
middaguur ontdekt door een van de omwonenden.
De Wassenaarse brandweer had de zaak vrij snel onder controle, maar kon niet voorkomen dat het hele pand volledig uitbrandde. In het
pand was geen inboedel meer aanwezig, behalve wat vloerbedekkingDe brandweer is tot zes uur bezig geweest met de nablussing
Vandaag zou de recherche een nader onderzoek instellen naar de mogelijke veroorzakers van de brand.
VRIJDAG 24 DECEMBER 19T6
BONN (Reuter) - De West-
duitse regering heeft be
paald dat de Bondsrepu
bliek vanaf 1 januari in de
Noordzee een visserijzone
van 200 mijl heeft.
De gisteren gepubliceerde
officiële bekendmaking is
ondertekend door president
Walter Scheel, bondskanse
lier Helmut Schmidt en mi-
Visserij zone
van 200 mijl
voor Duitsland
nister van Buitenlandse Za
ken Hans-Ditrich Genscher.
In de bekendmaking wordt
gezegd dat West-Duitsland
zijn soevereine rechten zal
nemen tegen iedereen die
deze rechten schendt.
Op 3 november besloten de
regeringsleiders van de ne
gen landen van de Europese
Gemeenschap dat ieder lid
van de gemeenschap zijn
visserijgrenzen in de
Noordzee en de Atlantische
Oceaan kan uitbreiden.
Actiegroep
in NAVO-
hoofdkwartier
BRUNSSUM (ANP) - Zich uitge
vend voor journalisten van een ge
fingeerd persbureau (de Noordhol
landse Persunie) met 15 aangeslo
ten dagbladen hebben twee leden
van de Limburgse actiegroep Rooie
Reuzen, onder wie de leider Dirk de
Vroome, gisteren kans gezien om
door te dringen in het gebouw van
de staf van het NAVO-
hoofdkwartier Afcent in het Lim
burgse Brunssum.
De pseudo-joumalisten interview
den enkele kolonels en een gene
raal over de manier waarop zij
Kerstmis vieren en kwamen daar
bij aan de weet dat het Kerstfeest in
Nederland plezieriger kan worden
dan in Duitsland omdat daar op be
paalde militaire bases raketten be
waakt moeten worden.
Het interview werd door De
Vroome aangegrepen om in het ge
bouw van Afcent anti-NAVO-
pamfletten achter te laten, die in
het Chinees waren opgesteld. Een
burger-persorteelslid ontdekte de
pamfletten en sloeg alarm. Daarop
kreeg één van de officieren arg
waan tegen de bezoekers. Hij her
kende in één van de twee journalis
ten Dirk de Vroome.
In de achtergelaten pamfletten
verwijten de Rooie Reuzen de
NAVO huichelachtig gedrag. „Wel
Kerstmis vieren en gelden schen
ken aan kindertehuizen in Lim
burg, maar tevens de bewape
ningswedloop opvoeren. Hierdoor
lopen duizenden kinderen gevaar
gedood te worden". Tevens bevat
deze verklaring het verwijt dat
kwaadwillige lieden groot onheil
zouden kunnen aanrichten door
onder een vals voorwendsel door te
dringen tot atoomwapenopslag
plaatsen. „Dat dit kan", aldus De
Vroome, „hebben wij bewezen
door met namaak-perskaarten toe
gang te krijgen tot stafofficieren
van Afcent.
WASHINGTON (Reuter) - De am
bassadeurs van vier Arabische sta
ten hebben gisteren in een ontmoe
ting met de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken Henry
Kissinger hun bezorgdheid uitge
drukt. over de voortgaande Ameri
kaanse "wapenzendingen naar Is
rael.
De ambassadeurs, van Egypte, Sy
rië, Marokko en Somalië, hebben
Kissinger duidelijk gemaakt dat de
stroom wapens huns inziens de
kansen op een vredes-akkoord
het Midden-Oosten in gevaar
brengt doordat Israël zich onver
zoenlijker kan opstellen.
In een verklaring na de ontmoeting
zeiden de ambassadeurs dat zij na
mens alle Arabische afgezanten in
Washington spraken.
Kissinger heeft volgens een
woordvoerder van zijn ministerie,
opnieuw de Amerikaanse verplich
tingen benadrukt jegens enerzijds
Israël en anderzijds de vredeson
derhandelingen voor het Midden-
Oosten.
Inmiddels is gisteren in diploma-
'tieke kringen in Washington ver
nomen dat Kissinger woensdag de
Israëlische ambassadeur in de V.S.,
Simcha Dinitz, heeft toegezegd er
bij president Ford op te zullen aan
dringen terug te komen op zijn be
sluit de economische en militaire
hulp aan Israël met 800 miljoen dol
lar te verminderen.
Israël heeft de V.S gevraagd om
hulp ter waarde van 2,3 miljard dol
lar maar Ford maakte onlangs be
kend niet hoger te willen gaan dan
1,5 miljard.
Kissinger is voorstander van een
bedrag van 1,8 miljard dollar waar
van 1.2 miljard besteed zou moeten
worden aan militaire uitrustings
stukken.
"Recht, macht en manipulatie",
onder redactie van Constantijn
Kelk, Martin Moerings, Nico Jórg
en Paul Moedikdo: privégegevens
op data-bank, discussie over het
gevangeniswezen berechting van
terroristen. Verdere problematiek
rond de moderne strafrechtpleging
(Aulaboek, uitgave Het Spectrum,
Utrecht/Antwerpen, prijs 9.90).
"Zeggen en schrijven" door H. L.
M. van Dijk; een praktische hand
leiding voor vier belangrijke com
municatietechnieken: rapporteren,
corresponderen, spreken, discus
siëren/vergaderen (Prisma, uitgave
Het Spectrum, Utrecht/Antwer
pen, prijs 5.90).
"Wereldbeelden" door Mary Doug
las (Aulaboek, uitgave Het Spec
trum, Utrecht/Antwerpen, prijs
9.50).
Mgr. dr. A. Simonis, bisschop
van Rotterdam, heeft de heer F. J.
Plug, oud-hoofdredacteur en oud
directeur van de dagbladen Het
Binnenhof en de Leidse Courant,
de pauselijke onderscheiding uit
gereikt behorende bij zijn benoe
ming tot ridder in de orde van Gre-
gorius de Grote. De heer Plug is in
september met pensioen gegaan.
Omdat zij het belangrijk vindt
dat er "vers bloed", met name uit de
Derde Wereld, in de commissie
komt, stelt mevrouw dr. M. A. M.
Klompé zich niet meer beschikbaar
voorde pauselijke commissie "Jus-
titia et Pax" (gerechtigheid en vre
de). Per 1 januari verlaat zij deze
internationale commissie, waarvan
zij van de oprichting af, tien jaar
geleden, lid is geweest. Mevrouw
Klompe, die 64 jaar is, blijft wel lei
ding geven aan de Nederlandse af
deling.
DEN HAAG (ANP) - De kans lijkt verkeken dat de werkgevers- en werk
nemersorganisaties in de metaalindustrie alsnog een akkoord bereiken
over de cao. Weliswaar zullen de partijen 6 januari opnieuw om de tafel gaan
zitten, maar gisteren is de kloof alleen maar breder geworden.
Gerechtigheid
O De Afrikaanse Assemblee voor
christelijke Leiderschap heeft in
een afsluitende bijeenkomst in
Nairobi, waar 900 afgevaardigden
uit heel Afrika bijeen waren, de
scheiding tussen de persoonlijke
en de maatschappelijke kans van
het evangelie afgewezen. Dit be
raad van leidinggevende christe
nen duurde enkele weken.
In een resolutie wordt iedere vorm
van discriminatie, onderdrukking
en uitbuiting verworpen, "omdat
alle mensen voor God gelijk zijn en
daarom dezelfde waarde en waar
digheid bezitten". De resolutie
wijst ook het geweld af als middel
om deze gelijkheid te bewerkstelli
gen. "De enige weg is de vredelie
vende weg van het kruis."
Een van de organisatoren van de
assemblee, John Wilson, ver
klaarde na afloop, dat de spannin
gen in de discussies over Zuid-
Afrika geleid hebben tot een over
eenstemming tussen de verschil
lende richtingen. "Zowel zwart als
blank is tot het besef gekomen dat
allen in Zuid-Afrika onder de hui
dige omstandigheden lijden."
Beroepingswerk: Herv. Kerk -
bedankt voor Veenendaal J.
Broekhuis Schoonhoven (verbe
terd bericht). Geref. Kerken Vrijg.:
bedankt voor Axel, Groningen,
Rotterdam, Ureterp en Voorburg
M. H. Sliggers Alkmaar.
In Urk zijn de laatste tijd door
afsplitsingen zoveel verschuivin
gen in de plaatselijke gerefor
meerde kerken opgetreden dat de
Chr. Geref. Kerk-Oost daar nu zon
der gebouw zit. Met kerst zou zij
eerst in de hervormde "Ark" ker
ken, maar die toezegging kon niet
doorgaan. Vanmorgen was het nog
niet te zeggen, waar die kerk mor
gen en zondag haar diensten houdt.
aanbreken als de werkgevers hun
standpunt 6 januari niet wijzigen.
"Gebeurt dat niet, dan is het over
leg zonder meer afgelopen",
kondigde Wamsteeker aan.
Werkgeversvoorzitter A. Prins
deelde mee dat van de zijde van
de FME (de werkgeversorganisa
tie) de gevolgen van het arbeids
voorwaardenoverleg zijn aange
stipt. De FME heeft een zo objec
tief mogelijk beeld van de situatie
willen geven in het besef dat de
ontwikkelingen van de laatste
weken eerder ongunstig dan
gunstig zijn. Van de opleving in
de conjunctuur is in de bedrijf
stak van de metaal niets te mer
ken, aldus de heer Prins.
Enkele honderden joden en sympathisanten hebben gisteravond voorde Russische ambassade gepro
testeerd tegen de slechte leefomstandigheden van joden in Rusland. Aan het eind van de tocht werd de
Hanoekia (9-dehqe kandelaar) aangestoken. Geheel rechts rabbijn Soetendorp.
-DEN HAAG (SP) - "De organisato
ren van het Symposium over
Joodse cultuur in de Sowjet-Unie
beginnen morgen een honger
staking. Voor de Lenin-
bibliotheek in Moskou willen ze
op die manier protesteren tegen
de brute tegenwerking van de
Russische autoriteiten".
Rabbijn Soetendorp, voorzitter van
het Solidariteitscomite voor Jo
den in de Sowjet-Unie, maakte
dit gisteravond bekend op een
bijeenkomst van het comité in
het Congresgebouw.
"Geweld zal de Russische Joden
niet tegenhouden in hun vrij
heidsstrijd". aldus rabbijn Soe
tendorp. Hij verwees naar het
Joodse symposium in Moskou:
dertien organisatoren werden
deze week gearresteerd, gast
sprekers uit het buitenland kre
gen geen inreisvisum voor de
Sowjet-Unie en genodigden van
buiten Moskou mochten hun
woonplaats niet verlaten. Dins
dagavond begon en eindigde het
symposium, in een flat in Mos-
"Joden achter
symposium in
Moskou gaan
in honger
staking"
kou. Het had drie dagen moeten
duren. Agenten van de geheime
politie KGB hielden de bijeen
komst scherp in het oog.
Honderden leden en sympathisan
ten van het solidariteitscomité
waren naar het Congresgebouw
gekomen ter gelegenheid van het
Chanoeka-feest, het Joodse feest
van het Licht. De Tweede-
Kamerleden dr. S. Patijn (PvdA),
mr. A. Kappeyne van de Copello
(WD) en mevrouw J. van Leeu
wen (ARP) betuigden hun steun
aan de Joodse strijd in de
Sowjet-Unie.
Na de korte bijeenkomst hielden de
aanwezigen een fakkeloptocht
naar de Russische ambassade.
Voor het gebouw werden de acht
kaarsen aangestoken in de
Chanoeka-kandelaar. het tradi
tionele einde van het Lichtfeest.
Het ambassade-personeel wei
gerde een petitie in ontvangst te
nemen waarin het solidariteits
comité vraagt om vrijheid voor de
Russische Joden.
SKI - Evert de Boer uit Wassenaar
is gisteren derde geworden bij het
Nederlands jeugdkampioenschap
skilopen over 5 km. In Alt Sankt
Johan moest de Boer, Diederik
Krom (eerste) en Alphons Holder-
mans voor laten gaan. Annemiek
Fentener uit Hilversum veroverde
de titel op de 3 km voor meisjes.
De werkgevers zien geen ruimte
méér dan 2,25 salarisruimte te vo
teren. Daar moet dan alles van
worden betaald: achterstallige
prijscompensatie over '76, prij
scompensatie voor 1977 en een
loonsverhoging per 1 januari. Met
dit bod liggen de werkgevers be
duidend lager dan 3,5 procent die
de centrale werknemersorgani
saties beschikbaar willen stellen,
voordat het centraal overleg mis
lukte.
De vakbonden hebben al aange
kondigd deze opstelling niet te
accepteren. Werknemersleider
W. Wamsteeker voorspelde dat
een periode van grote sociale on
rust, stakingen en harde acties zal
BUENOS AIRES (ANP) - "Het
kleine gezin heeft het beter. Laten
we minder "macho" (vrij vertaald:
viriel) zijn, en ons meer als verant
woordelijke mannen gedragen",
luidt een slagzin in een geboortere
gelingscampagne van de Mexi
caanse regering. Maar de slogan
heeft tot dusver weinig effect ge
had. In de meeste Latijnsameri-
kaanse landen gaat de bevolkings
groei onverminderd door. En ter
wijl Mexico probeert de aanwas aan
mensen te beperken moedigen
anddere landen bevolkingsgroei en
immigratie juist aan in het geloof
dat dit de economische ontwikke
ling zal stimuleren.
De officiële standpunten verschil
len nogal. Mexico probeert geboor
teregeling in te voeren en heeft
plannen abortus te legaliseren.
Brazilië en Uruguay willen juist
bevolkingsgroei. De meeste andere
Latijnsamerikaanse landen staan
aarzelend achter programma's voor
geboorteregeling en geven particu
liere organisaties die hiermee bezig
zijn stilzwijgende steun. Deze voor
zichtige aanpak wordt voorname
lijk ingegeven door angst om de in
vloedrijke kerk voor het hoofd te
stoten.
In Argentinië heeft de militaire re
gering een speciale commissie in
het leven geroepen om een oplos
sing te zoeken voor wat de regering
ziet als "chronische onderbevol
king". Het land telt ongeveer 27
miljoen inwoners in een gebied van
2.777.000 vierkante kilometer.
Een officieel decreet in augustus
gaf de commissie de taak "de be
volkingsgroei te bevorderen en
zorg te dragen voor een doeltref
fende spreiding van de mensen
over het hele land".
Argentinië, dat ongeveer zo groot is
als West-Europa, heeft een bevol
kingsdichtheid van negen mensen
per km2, maar meer dan 35 procent
van de mensen woont in Buenos
Aires en omgeving. Op een reis
door de dunbevolkte gebieden in
Patagonië (Zuid-Argentinië) en
drie noordelijke provincies heeft
president Jorge Videla opgeroepen
alles te doen om het "lege" gedeelte
van het land op te vullen. De toe
name van de Argentijnse bevolking
is in de loop van de laatste 50 jaar
teruggelopen van 3,6 naar 2,1 pro
cent per jaar.
Het naburige Uruguav wil ook
meer mensen. 2.764.000 Uruguava-
nen leven op 186.900 km2. De be
volkingsgroei bedraagt slechts 1.2
procent, het laagste percentage van
Latijns-Amerika Het land kon zich
eens verheugen in de hoogste le
vensstandaard van Latijns-
Amerika, maar zag in de afgelopen
twaalf jaar een vijfde deel van zijn
bevolking vertrekken om econo
mische of politieke redenen. De mi
litaire regering van Uruguay heeft
de belasting op voorbehoedsmid
delen verhoogd onder het mom dat
het land een groter aantal arbeids
krachten nodig heeft om de ge
mengde agrarische-industriële
economie in stand te houden.
Ook de reus van Latijns-Amerika,
Brazilië, met zijn 110 miljoen inwo
ners op een oppervlakte van
8 456 500 km2 streeft naar een gro
tere bevolking. De Braziliaanse be
volking neemt jaarlijks met 2,6 pro
cent toe. De groei doet zich hoofd
zakelijk voor bij de minderbedeel
den in het land, die toch al met
huisvestings- en voedselproble
men kampen. De Braziliaanse mili
taire autoriteiten bestrijden ge
boortebeperking. Men wil naar een
bevolking van 200 miljoen zielen in
het jaar 2000. Sommige staten in het
noordoosten van het land, het arm
ste gedeelte, hebben niettemin
duidelijk gemaakt op experimen
tele basis aan geboorteregeling te
willen gaan doen.
Eën van de rijkste landen, Venezue
la, waar jaarlijks gemiddeld 10 mil
jard dollar aan olieopbrengsten
binnenkomt, heeft een ander pro
bleem. Van de 12 miljoen inwoners
is meer dan de helft onder de leef
tijd van 19 jaar. Dit legt een zware
last op de sociale voorzieningen
Venezuela moet ongeveer 30 pro
cent van zijn voedsel importeren en
tegenstanders van de sociaaldemo
cratische regering leveren kritiek
op het uitblijven van geboorterege
lingsprogramma's.
Columbia heeft ongeveer 25 mil
joen inwoners, een jaarlijkse be
volkingsgroei van 2,9 procent en de
meest conservatieve kerkelijke
hiërarchie van Latijns-Amerika.
Eén van de grootste zorgen van de
regering is de toenemende misdaad
in de steden, die omringd zijn door
krottenwijken vol migranten van
het platteland. De conservatieve
Columbiaanse regering laat oog
luikend de aktiviteiten toe van de
particuliere organisatie "profami-
iiair", die tien jaar geleden begon
met een actie voor sterilisatie en be
tere voorbehoedsmiddelen. De
kerk veroordeelt deze actie.
In Bolivia beschuldigen kerkelijke
leiders de militaire regering ervan
geboorteregelingsprogramma's
van Amerikaanse adviseurs toe te
laten. De regering ontkent dit en
zegt dat Bolivia gemakkelijk een
grotere bevolking zou kunnen voe
den dan de huidige vijf miljoen,
waarvan 70 procent op het platte
land woont.
In Peru en Ecuador bestaan geen
officiële programma's voor geboor
tebeperking, hoev/el het in de prak
tijk veelvuldig wordt toegepast,
vooral bij families in de midden
klasse. Er zijn 16,5 miljoen Perua
nen en er komen er jaarlijks zo'n
half miljoen bij. De groei is voor de
regering in Lima niet het grootste
probleem. Dat is het feit dat er een
grote trek naar de steden waar
neembaar is. In acht jaar tijd is het
aantal inwoners van de hoofdstad
Lima gegroeid van twee naar vijf
miljoen. In de stad heerst grote
werkloosheid en de huisvesting is
gebrekkig. Op het platteland is een
tekort aan arbeidskrachten ont
staan.
In Ecuador trekt de bevolking
hoofdzakelijk naar de warmere
kuststeden, zoals Guayaquil. De
mensen vermijden het barre kli
maat van de hoofdstad Quito.
In Mexico heeft een onderzoek van
de Pan-Amerikaanse gezondheids
zorg (PHS) uitgewezen dat het offi
ciële regeringsprogramma voor
geboortebeperking, dat twee jaar
geleden begon, weinig heeft uitge
haald. Per 1000 vrouwen ging het
geboortecijfer slechts van 44 naar
43 omlaag. Mexico-stad mag vol
gens de autoriteiten niet meer
groeien of zij zal onleefbaar wor
den.
Het geboortecijfer op Cuba is de
laatste jaren teruggelopen na de
geboortegolf van vlak na de revolu
tie in 1959. De communistische re
gering maakt geen reclame voor
geboortebeperking. Maar Cuba is
het enige land in Latijns-Amerika
waar abortus legaal is en voorbe
hoedsmiddelen gratis. Sinds de re
volutie is de bevolking gegroeid
van 6 tot 9.2 miljoen, maar revolutie
is de bevolkinv over de laatste tien
jaar is de aanwas teruggelopen Van
26,4 kinderen per 1000 vrouwen per
jaar tot 16.6 per duizend.
Een bevolkingsexplosie in El Sal
vador wordt toegeschreven aan de
oorlog die het land in 1969 met
Honduras uitvocht. El Salvador
heeft met een oppervlakte van
slechts 21.200 km2, 3,5 miljoen in
woners - 165 mensen per km2 Dui
zenden Salvadorianen trokken
vroeger de grens over naar Hondu
ras. dat vijf keer zo groot is en een
miljoen onwoners minder telt.
Dgze volksverhuizing veroorzaakte
wrevel en haat en droeg bijaan de
korte maar bloedige oorlog, die in
1969 aan ongeveer 10.000 mensen
het leven kostte.
