c
9DQSQB
ASTER1X
EN HET
IJZEREN
SCHILD
DE
GELE
SPIN
TOJJIFIIL
MAANDAG 20 DECEMBER 1976
,JEen held van onze tijdis de
titel van een korte Russische
roman die Lermontow in 1840
schreef en die als de eerste psy
chologische roman in de wereld
literatuur wordt beschouwd.
Men held van onze tijd", is ook
dé eretitel die Wladimir Boe-
kowski toekomt. Boekowski, nu
34 jaar en daarmee even oud als
bijvoorbeeld Roel van Duyn,
onderhield vanaf zijn 19e jaar
een pendeldienst tussen „kort
stondige vrijheid',' enerzijds en
de gevangenis, het concentra
tiekamp of de psychiatrische in
richting anderzijds. De wapen
rusting van deze „held van onze
tijd" was de legering van on
verzettelijkheid" en „overwon
nen angst", en zijn Wapens wa
ren: open brieven, demonstra
ties en documentatie. Nooit
heeft hij, zoals sommige mede-
beklaagden voor de rechter zijn
verontschuldigingen aangebo
denhij heeft altijd geweigerd
zijn vrijheid af te kopen met een
akte van berouw: en de enige
spijt die hij ooit betuigd heeft,
kregen de Sowjet-russische au
toriteiten aan het slot van zijn
laatste proces in januari 1971 te
horen, toen hij tot een cocktail
van 12 jaar werd veroordeeld
twee jaar gevangenis, vijfjaar
kamp streng regime en vijfjaar
verbanningMet. enige dat me
spijt, is dat ik in de veertien
maanden die ik in vrijheid heb
doorgebracht, niet méér heb ge
daan."
Wladimir Boekowski is dooreen
mede-dissident eens als „een
heilige" gekarakteriseerd. Tij
dens een proces in 1967 waarop
hij tot drie jaar werd veroor
deeld, verklaarde Boekowski:
,Als tegenstander van elke
vorm van totalitarisme, be
schouw ik het als mijn leven
sdoel, alle anti-democratische
wetten aan de kaak testellen die
tot de politieke ongelijkheid in
ons land hebben geleid". En hij
voegde daaraan toe: „We heb
ben geen behoefte aan vrijheid
„pro" als er geen vrijheid „anti"
is". In een CBS-interview in
1970 zei hij dat het belangrijkste
de strijd tegen de angst was,
omdat het systeem zich alleen
kon handhaven doordat de
angst die de Russen sinds Stalin
in haar greep had, nog niet ver
dwenen was. Alexander Solzje-
nitsin zei in 1973 in een inter
view met Le Monde over Boe
kowski:
„Wladmimir Boekowski is heel
zijn jonge leven vermaald in de
wisselvallige vleesmolens van
psychiatrische inrichtingen,
gevangenissen en kampen,
maar hij is niet gebroken, hij
heeft niet de voorkeur gegeven
aan een mogelijk bestaan in
vrijheid, maar hij heeft bewust
zijn leven geofferd voor ande
renDit jaar is hij naar Moskou
overgebracht en men heeft hem
voorgesteld dat hij kon worden
vrijgelaten en naar het buiten
land kon gaan, op voorwaarde
dat hij zich tot zijn vertrek zou
onthouden van elke politieke ac
tiviteit. Dat was alles! Hij kon
ongehinderd naar het buiten
land gaan tot herstel van zijn
gezondheid. Naar de huidige
westerse maatstaven van dap
perheid had hij zijn vrijheid en
de bevrijding van zijn marte
lingen duurder kunnen betalen.
De Amerikaanse krijgsgevan
genen waren in staat elk wille
keurig papier dat tegen hun
land gericht was, te onderteke
nen omdat ze hun kostbare leven
hoger stelden dan hun overtui
gingen. Hiermee vergeleken is
Boekowski, wiens overtuiging
hem dierbaarder is dan zijn le
ven, een duidelijke les voor zijn
leeftijdsgenoten in het westen,
zij het waarschijnlijk een nutte
loze.
Als antwoord stelde Boekowski
één voorwaarde: Allen over wie
hij had geschreven, moesten uit
psychiatrische inrichtingen
worden vrijgelaten. Hem leek
het niet voldoende, dat zijn vrij
lating geen enkele smet van per
soonlijke lafheid op hem wierp.
Hij wilde niet vluchten en ande-
Iren in ellende achterlaten,en hij
werd naar een kamp gestuurd
om zijn twaalf jaar uit te zit
ten."
NICO SCHEEPMAKER
Taalbarrière
bij Zweedse
Kameropera
LEIDEN - Iemand moet eehs
hebben uitgeroepen, dat het
Zweeds geen taal, maar een
spraakgebrek is. Het is hoe
dan ook een vreemde ge
waarwording om oorspronke
lijk Franse, Italiaanse, Duitse
en Engelse teksten ineens in
het Zweeds te horen. De
Kammar Opera Verkstad uit
Stockholm plaatste gistera
vond het geringe aantal toe
schouwers voor dit probleem.
Het ging om Poulencs La voix
humaine (tekst van Jean Coc-
teau), Menotti's II telefono en
een collage van musical- en
operettemelodieën onder de
veelzeggende titel Bland an-
kor och baroner.
Bij dit laatste was de taalbar
rière niet steeds overkomelijk.
Men moest goed zijn inge
voerd in de wereld van de
populair-klassieke muziek om
de hier en daar bewust-
kolderieke samenhang van de
verschillende fragmenten te
kunnen onderkennen. De col
lage werd geïnspireerd ver
klankt door Maria Sari en Stig
Lennarth. Minder overtui
gend was de vertolking van
het nog steeds ijzersterke tek
stuele en muzikale gegeven
van Menottii slechts de dra
matische kwaliteiten van de
sopraan Eva Eriksson kwa
men hier tot hun recht, terwijl
Peter Tornborg slechts tot ie
ders tevredenheid een tafeltje
in tweeën vermocht te slaan.
Of bedoeld meubelstuk hier
toe geprepareerd was ver
meldt de historie niet
Het hoogtepunt viel helaas
aan het begin van de avond:
wat betreft dramatische ex
pressie en vocale mogelijkhe
den toonde de sopraan Karin
Wedin zich van een fenome
nale klasse, daarbij op be
wonderenswaardige wijze
door Agnès Gaal begeleid opj
de ontstemde LAK-piano.
RON HARMS
Rijnlands Mannenkoor:
Kerstconcert met muzikale
hoogstandjes
LEIDEN - "Jullie hebben van
avond gedirigeerd, en ik heb
gezongen", zo kenschetste
Sander van Marion de goede
sfeer en samenwerking, waarin
het kerstconcert van het Rijn
lands Chr. Mannenkoor was
verlopen. De Stadsgehoorzaal
zat zaterdagavond zo vol, dat
het koor voor volgend jaar al
vast maar twee avonden heeft
geboekt.
Traditiegetrouw kwam het koor
zingend de zaal binnen, met
kaarsen in de hand, die de
gloednieuwe smokings in een
feeëriek licht zetten (de dirigent
moest het nog doen met zijn
doordeweekse rokkostuum).
Ook nu weer was er sprake van
een uitgewogen repertoire-
keuze: grotendeels niet al te
moeilijke, dus met plezier te
zingen liederen, met af en toe
een muzikaal hoofstandje
(Credo uit Gounods Messe so-
lennelle. de Cherubijnenzang
van Bortpjanski).
Voor het eerst werd medewer
king verleend door leden van
het Residentie-OrkeSt en de
sopraan Christine Harvey, ter
wijl pianist-organist Klaas Jan
Mulder en de bas-bariton Marco
Bakker tot de trouwe gastsolis-
ten gerekend mogen worden.
Zij allen speelden en zongen
ontspannen voor een zeer
dankbaar publiek; met name
Marco Bakker zagen wij gaarne
wat meer in Leiden, niet in de
laatste plaats met een wat
zwaarwichtiger repertoire.
Tenslotte mag ik niet nalaten de
naam van de heer I. Milikan te
noemen, die als onbezoldigd
gast-inspeciënt het op- en af
gaan der solisten steeds in
goede banen wist te leiden.
RON HARMS
Literaire
vondst in
Engeland
LONDEN - In een stoffige
bankkluis in Londen is een
groot aantal originele hand
schriften gevonden van twee
van Engelands grootste 19de
eeuwse romantische dichters,
Lord Byron en Percy Bysse
Shelley.
Volgens een woordvoerder
van de bank hebben deskun
digen de vondst van de ma
nuscripten omschreven als
"de literaire vondst van de
Onder de handschriften zyn
ook enkele onbekende brie
ven van Byron en twee moge
lijk nog niet gepubliceerde
gedichten van Shelley.
Concertgebouw
orkest is boos
AMSTERDAM - Het bestuur
van het Concertgebouworkest
heeft een protesttelegram ge
zonden naar minister Van
Doorn naar aanleiding van
wat wordt genoemd "een
tweede eigenmachtige sala
risverhoging door het ge
meentebestuur van Rotter
dam toegekend aan de leden
van het Rotterdams Philhar-
monisch Orkest". Voor de le
den van het Concertgebou
workest verlangt het bestuur
onmiddellijke salarisverho
ging van tenminste tien pro
cent.
"De tweede salarisverho
ging in Rotterdam betekent
minachting voor uw pas ver
schenen nota orkestenbest el.
De thans voor het Concertge
bouworkest vereiste salaris
verhoging achten wij mini
maal noodzakelijk voor het op
peil houden van het personeel-
bestand met de hoogst moge
lijk gekwalificeerde musici.
Galerie v. d. Vlist, Botermarkt 3. Ten
toonstelling Machteld Hooyen - Goua
ches, Fred Koot - grafiek, Margot Daems
- poppen, Anke Blankevoort - keramiek.
Jan Rotteveel - tekeningen, Karei Wig-
gers - schilderijen, t.m. 31 december'
geopend di. t.m. za. van 10-17 uur, do. tot
21.uur.
Galerie 't Straatje, ingang Nieuwe Rijn
38. Handgeborduurde tafellakens en ta
felkleden van Linthorsten gobelins met
afbeeldingen van Renoir. Tot 31 dec.
geopend di. t/m za. van 10-17 uur, do
i 10-21 i
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Jan Hameling - pente
keningen en aquarellen, Marjolein v. d.
Assen - potloodtekeningen, Alex Hak-
"Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Kees van Roemburg
- schilderijen. Geopend za. van 14-18
uur, tot 30 jan.
Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41
Oegstgeest, tel. 150220. Ans m. d. Hei
de-Kort exposeert eigen werk glasbci
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
,ue Lakenhal, Oude Singel 28-32. Ten-;
toonstelling "Geschildert tot Leyden
Anno 1626". Van 18 nov. t/m 9 jan.,
-geopend dag. van 10-17 uur, zo. van
'13-17 uur (25 dec. en 1 jan. gesloten).
Galerie De Oude Rijn 40. Tentoonstel
ling Ans Wortel - gouaches en Geert Jan
varj Meurs - beeldhouwwerk. Van 17
dec. tot 20 jan., geopend di. t/m zat. van
10.30-17 uur, do. ook van 19-21 uur.
Rijksmuseum van Volkenkunde, Steen-
straat 1. Tentoonstelling "Eskimo kunst,
vroeger en nu". Tot 31 dec., geopend ma.
t/m za. van 10-17 uur, zo. en feestdagen
van 13-17 uur.
(§ud Qtieuiix*
20 december 1976
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De berichten uit Sicilië luiden
bij voortduring ongunstig: het
vertrouwen op het openbaar ge
zag in de provincie Palermo is
zeer geschokt en in de stad van
dien naam heerscht groote onte
vredenheid tegen den prefect
Zini en den directeur van poli
tie Forti. Men beschouwt hen als
ongeschikt voor hunne taak en
verwijt hun zelfs, dat door hun
slecht beleid de rooverbenden
eer toe- dan afgenomen zijn.
Men maakt zich voorts zeer vro
lijk over een vergissing, die
weinig pleit voor de scherpzin
nigheid der agenten van den di
recteur van politie. Op zekeren
avond werd namelijk door hen
als "verdacht persoon" aange
houden de procureur-generaal
bij het hof van appèl te Palermo
en het kostte vrij wat moeite om
de agenten van hunne vergis
sing te overtuigen.
Vijftig jaar geleden:
- De Italiaansche leider Musso
lini heeft een accoord gesloten
met de regeering van Australië,
waarbij jaarlijks 20.000 Italia
nen naar dit Engelse rijksge
west zullen kunnen emigreeren.
De emigratie blijft voor Italië
een der allerblangrijkste kwes
ties. De "Corriere della Sera"
publiceerde dezer dagen, dat
sinds 1924 naar het overige Eu
ropa 1306.727 Italianen emi
greerden, naar Azië 9102, naar
Afrika 188341, naar Amerika
8 386739 en naar de Zuidzee-
eilanden 20.567te zamen dus
9.910.676 personen. In de laat-
steii tijd emigreerden ook vele
Italianen, door belangrijken
steun van hun regeering daar-1
foe in staat gesteld, naar de Ita
liaansche koloniën. Er zijn er
reeds 33.000, die den grooten
"trek" verkozen hebben boven
het blijven in het vaderland.
Galerie-bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Aimée Crince le
Roy - houtsneden, Wim Fraeyhoven -
poppen. Openingstijden van de biblio
theek. Van 18 dec. tot 13 jan.
"•'Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-5 uui
•jiam. zondag 1-5 uur nam.
Pulchri Studio, Kempenaerstraat,
Oegstgeest.
Tentoonstelling Leon Zeldenrust -
schilderijen en Ula van Ophuysen -
beeldhouwwerk. Van 10 t/m 30 dec.
Geopend dag. van 10 tot 16 uur (zondags
en beide kerstdagen gesloten).
Werkplaats De Bange Duivel, Rijndijk-
Tentoonstelling Canal - gouaches en
pentekeningen. Tot 1 jan., dag. geopend,
telefoon 124454.
Bejaardencentrum Rosenburch. Ten
toonstelling zeefdrukken van H. Hase-
noot. Geopend dag. van 9-20 uur, zat.
van 9-15 uur, tot 2 jan.
2.^-135 - Pam had een van de aanvallen gekregen die hem grote
kracht gaf. Eerst wierp hij Aal's tafel het raam uit, en daarop
volgden alle andere meubelstukken die het eenvoudige huurka-
mertje telde. Dat veroorzaakte heel wat kabaal-en het was dan ook
geen wonder dat dat de aandacht trok van omwonenden.
Maar plotseling viel er een stilte in. Pam liet zijn armen zakken en
liet zich uitgedoofd op de vloer zakken.
Op datzelfde moment had Panda de moleculen-ver dichter van pro
fessor Kalker afgezet - want Pam's lawaai was tot in het laborato
rium doorgedrongen, en omdat het geluid van brekende voorwer
pen Panda aan zijn vermiste neef deed denken, wilde hij horen wat
er gebeurde. De geleerde had echter alleen maar aandacht voor zijn
proefneming
"Dat had je niet moeten doen, Pinkla"! riep hij boos. "Je hebt de
verdichter een-en-vijftig seconden te vroeg uitgeschakeld. Zo slaagt
mijn proef nooit"!
NIERTJES
MET SHERRY
2 varkensniertjes,
250 g kalfniertjes, 125
g mager vers spek,
l'/zdl sherry, 2 uien, 2
kleine goudreinet-
ten, 50 g boter, zout
en peper. Niertjes
schoonmaken en 30
in water zetten.
Daarna uit laten
druipen en afdrogen.
Snija ze vervolgens
grote dobbelste-
en doe er zout en
peper op. Snijd het
spek in blokjes. Pel
de uien en snijd ze in
stukjes. Was de ap
pels, snijd ze in vie
ren en verwijder de
klokhuizen. Smelt de
boter in een braad
pan. Braad hierin de
niertjes met de spek
blokjes en de uien
aan. Voeg daarna de
stukken appel toe.
Giet de sherry erover
en zet het vuur lager.
Laat het geheel in 30
min. gaar worden.
Serveren met aar
dappelpuree en to-
matensla.
De
avonturen
van
Jommeke
tlS OE EE*J KtCODUUinCtl WGAK BEWT
\ZMtc.,kj*r cenid JB CM
oeoe wfiet th Ktia
ÜZ
L^lurvj.
M Het paradijs van de H
internationale smokkelhandel. j
L Opium, goudwapens, parels....)
CAMERA: 'Towering inferno",dag. 8.0C
uur. 14 jaar.
Kindermatinee: "Ali Baba en de 40 ro-
Nachtvoorstelling' "Performance", vr.
11.30 uur. 18 jaar.
STUDIO: "20.000 myl onder zee", dag.
30. 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur.
00 en 9.15 v
AL.
REX: "Meisjes achter tralies", dag. 7.00
'5 uur. 18 jaar.
Kindermatinee: "101 Dalmatiêrs", za. en
2.30 uur. AL.
Nachtvoorstelling: "Ik ben een voyeur",
za. 11.30 uur. 18 jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
Uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13.45-14 30 uur Avond bezoekuur
18.30-19.30 uur. Kinderafdeling dage-,
lijks van 14.00-19.00 uur alleen voor ou
ders zondag 14 00-15.00 uur voor overige
familieleden. Kinderen beneden 14 jaar
hebben geen toegang op de kinderafde
ling.
Sint Elizabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 1115 tot 12 j00 uur (alleen voor echt-
gen.) v. 15.00 tot 16.00 uur en van 18.30 tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en"
avondbezoek babyshow. Kinderafde
ling dag. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking) dag. van 14.15 tot 14.45 uur en
'van 19.00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur ma en do. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vr^dag 13-14 30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
18.30 tot 20.00
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18 30-19.30 uur.
Kinderzar': van 13.00-14.00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15 00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tim vrijdag:
18 30-18 45 uur
Zaterdag en zonaag
14.45-15:00 uur
Bezoek aai
Wanneer o_
lopend bezoek wordt°toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkhniek:
Dagelijks: 15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag: 14.15-15 00 uur
18.30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14 15 en 18 30-19 30 uur; 3e klaS 13.30-
14.15 en 18.30-19 30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 14.30-18.30
uur alleen voor ouders 14.30-15.30 uur,
overige familieleden (niet meer dan 2
pers.). Kinderen beneden 14 jaar geen
toegang.
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
