Cees Zijlstra:
fenomenale
varianten
Kruiswoord
Nieuwe serie
dienstzegels
Liechtenstein
1
fHf
i a
Uhlmann
opnieuw
kampioen
van DDR
ABC zit weer
op viertallen-
bridgetroon
EO
Kom-erACHTer
Schaken
Oplossing
puzzel
ZATERDAG 18 DECEMBER 1976
EXTRA
LIECHTENSTEIN - Het vorsten
dom Liechtenstein heeft op 9 de
cember de huidige dienstzegels
(waarop een kroon), die acht jaar in
gebruik zijn geweest vervangen
door een nieuwe reeks van twaalf
zegels. Alle zegels dragen hetzelfde
beeld: het regeringsgebouw in Va
duz. Waarden: 10 rappen, 20 rp., 35
rp., 40 rp., 50 rp., 70 rp., 80 rp., 90 rp.,
100 rp., 110 rp., 150 rp. en 200 rap
pen. Het is niet de eerste keer dat
het regeringsgebouw van Vaduz op
een zegel wordt verbeeld. In 1925
en 1935 werd het gebouw op een
gebruikszegel afgebeeld, respec
tievelijk in de waarden 1 lfa fr. en 40
rappen.
Christelijke afbeeldingen die oor
spronkelijk afkomstig zijn uit het
klooster van Wachs hebben als mo
tief gediend voor de kerstzegels van
Liechtenstein die eveneens op 9
december verschenen. Op de ze
gels: 20 rappen, het kindje Jezus
van Praag; 50 rp., vlucht naar Egyp
te; 80 rp., de heilige drie-eenheid en
1,50 rp., de heilige familie.
JERSEY - Honderd jaar geleden
werd Lilian Mary Grandin geboren,
een vrouw uit Jersey die als zen
dingsarts een groot deel van haar
leven doorbracht in China. Ter her
denking van deze vrouw heeft het
Kanaaleiland Jersey op 25 novem
ber vier zegels uitgegeven. Op een
zegel van 5 pence in een medaillon
het portret van Lilian Grandin en
een kaart van Zuid- en Centraal
China waarop aangegeven de ver
schillende plaatsen waar ze werkte.
Een zegel van 7 pence toont een
boot op de Jang-tse-Kiang-rivier.
Met een dergelijke boot maakte ze
een tocht van 3000 kilometer voor
ze haar (werk)doel Chaotoeng had
bereikt. Tevens maakte ze tijdens
deze reis nog een tocht van een
week te paard; een beeld daarvan
op een zegel van 11 pence. Als ze in
het ziekenhuis van Chaotoeng ge
mist kon worden bezocht ze gezin
nen om daar in de verpleging, of bij
de geboortes, bij te staan (13 pence).
In 1924, op 48-jarige leeftijd, over
leed dr. Grandin aan tyfus.
VERENIGDE NATIES - De pos
tadministratie van de Verenigde
Naties heeft op 19 november het
postale jubileumjaar (1951-1976)
afgesloten met de uitgifte van twee
zegels gewijd aan het World Food
Council, een souvenirkaart en een
frankeerzegel.
Op de voedsel-zegels een korenaar
die voor een deel bestaat uit vlag
gen. Waarden van deze zegels: 13
dollarcent, blauw, geel, rood en
groen (oplage 2 miljoen) en 0,70
Zwitserse franc, groen, geel en rood
(oplage 1,8 miljoen). De nieuwe de
finitieve zegel heeft een waarde van
9 dollarcent, is veelkleurig en toont
in het hart van dat kleurengamma
het embleem van de Verenigde Na
ties. Tot slot de souvenirkaart
waarop zegels voorkomen die wer
den uitgegeven in 1963,^1971 en
1976 en die zijn gewijd aan het
voedselvraagstuk. De kaart kost 1
dollar, dus ongeveer f 2,50.
ZWITSERLAND - Met de op 29
november verschenen serie "ge
neeskrachtige planten uit het bos"
heeft Zwitserland de vierdelige
Pro-Juventutereeks "struiken,
kruiden en vruchten uit het bos"
afgerond. Op een zegel van 20 10
rappen een berberis (oranjebruin,
groen, violet, rood en geel). Verden
40+ 20 rp., de zwarte vlier (violet-
bruin, lichtgroen, rood en donker
blauw); 40+ 20 rp., de linde (rood
bruin, blauw, groen, geel en oranje)
en 80+ 40 rp., longkruid (blauw,
groen, bruin, rood en geel). De lo
ketverkoop eindigt op 31 decem
ber.
Ook dit jaar zijn er weer postzegel
boekjes samengesteld van de Pro-
Ju ventutezegels. Deze boekjes be
vatten acht zegels van 20+ 10 rap
pen en twee keer vier zegels van
40+ 20 rappen.
HERO WIT
Een week of wat geleden hadden we een gesprek met
dammer Cees Zijlstra, vijftienvoudig kampioen van Alp
hen, deelnemer aan het Internationale Coca-Cola toernooi
'63, winnaar van ontelbare eendagstoernooitjes en vele ma
len deelnemer aan provinciale en regionale kampioen
schappen.
Het is een waar genoegen geweest
om met deze man te praten. Nauwe
lijks zaten we aan tafel of het dam
bord kwam erop en al vertellend en
filosoferend toverde hij de ene
slagzet na de andere tevoorschijn.
Werkelijk fenomenaal waren de va
rianten, die hij in een luttel ogen
blik ziet. Het mooiste van al het
moois dat hij liet zien, was een
fragment uit de wedstrijd DC "Van
Gils" I (waar hij het eerste bord be
zet) tegen "Kijk Uit" uit Zegveld (15
oktober 1976)
3
9
S> 3 9
«3
9
K
©9©
Q 0 0 ÉS 1
öl
1 w. s§
1 fry
O gg g
.9
24. ...21-26; 25. 42-37 12-17? (de
doorbraak 18-22,8-12, 24:42 verliest
een schijf na 32-27!) 26. 27-21 de
inleiding tot een wel zeer verborgen
damzet naar veld twee, 16:27, 27.
32:12 23:41 28. 12:23 26:37, 29. 36:47
19:28,30. 30:19 13:24 (op 14:23 volgt
natuurlijk 39-33) 31. 34-30 25:34,
32. 39:19 14:23, 33. 48-42 37:39, 34.
40-34.39:30, 35. 35:2!! Een schitte
rend geval van de combinatieve
mysteries in de kortevleugelopslui-
ting. In de partij speelde Oskam
10-15 en moest na (31-26) 12-17 (39-
33) minstens een schijf verliezen,
daar 8-12 positioneel verliest en op
17-22 (28:17) 21:12 komt 27-22 en
33-29, terwijl 24-29 bestraft wordt
met 30-24. In de diagramstelling
had zwart er beter aan gedaan om
12-17 te spelen er dreigt dan 18-22.
Op 39-33 volgt dan 21-26, waarna
het sluiten van veld 37 via 42-37
verboden is door 17-22,23-29,25:34,
13-18, 19:39, en 24:42. Welke
vreemde combinatiemogelijkhe--
den deze stand bevat toont ook wel
deze variant. We spelen vanuit de
diagramstelling 38-33 (12-17) 49-44
en zwart maakt dam door (23-29)
34:12 (25:34) op 39:30 volgt dam
door 13-18 en 17-22, dus verplicht
In de diagramstelling speelde Zijl
stra met wit tegen C. Oskam, die
volgens Zijlstra's zeggen één van de
meer interessante spelers is van het'
Leids damdistrict. Zwart was hier
aan zet en Zijlstra hoopte op de vol
gende, geweldig mooie damslag:
40:29 (19-23) 28:30 (20-24) 30:19
(14:34) 39:30 (21-26) 12:21 (26:50!!)
Filosofie
Verbazingwekkend was het ant
woord van Zijlstra op onze vraag
hoe het kwam dat hij zo'n sterk
dammer is. Hij vertelde dat hij het
damspel niet zag als een spel dat
mathematisch zo perfect mogelijk
gespeeld moet worden om zo
doende de kans op winst te vergro
ten, maar dat hij het ziet als een spel
tussen twee mensen, die zich bei
den weieens zullen vergissen.
Daarom is de mathematisch sterk
ste zet niet altijd de beste, maar is
de beste zet de zet die de meeste
kans biedt op een vergissing van de
tegenstander. In deze filosofie moet
men er natuurlijk wel van uit gaan
dat er nooit een dammer zal bestaan
die foutloos kan spelen. Zijlstra
schijnt deze filosofie consequent
toe te passen en heeft in het verle
den zelfs ex-wereldkampioen
Roozenburg er mee bestreden.
Deze filosofie, die naar ik meen niet
geheel nieuw is (de Fransman
Weiss heeft ook zulke ideeën ge
had) geeft het damspel wel een bre
dere basis, dan alleen de rekenba-
sis. Terdege dient men rekening te
houden met de psyche van de
tegenstander (in welk spelsysteem
zal hij zich het vlugste verrekenen)
en ook de tijdnoodfase zal een zeer
belangrijk onderdeel vormen, want
juist daarin is de kans op een ver
gissing het grootste.
Als proeve hiervan de finale van de
partij Van Rossum (Lisse I)-Zijlstra
(zwart). Zijlstra speelde de kans
rijkste zet 3-8 (zie diagram) en Van
Rossum maakte een vergissing. In
plaats van 38-33, dat waarschijnlijk
net remise maakt speelde hij 24-19
(13-24) en haalde dam op veld 4
9'
9
St
10-4. Nu volgde zeer fraai(26-21!!).
Op 36:27 wint 8-13, dus speelde Van
Rossum 37:26 om tot de ontdek
king te komen dat 21-27 (4:31)17-21
(26:17) hem ook een verloren eind
spel laat.
JOOP BURGERHOUT.
Voor de zevende maal werd Wolf
gang Uhlmann kampioen van
Oost-Duitsland, door de driekamp
met G. Möhring en Uwe Bönsch op
zijn naam te brengen. Hij eindigde
wel gelijk met Möhring (2Vt pnt),
maar omdat Uhlmann reeds kam
pioen was, behield hij zijn titel.
Bönsch-Uhlmann
l.Pf3 Pf6 2.c4 g6 3.g3 Lg7 4.Lg2 0-0
5.0-0 c5 6.d4 cd4: 7.Pd4: Pc6 8.Pc3
Pd4: 9.Dd4: d6 10.Dd3 a6 ll.Ld2
Tb8 12.a4 Le€ 13.b3 Pd7 14.Tabl
Pc5 15.Dc2 Dd7 16.Tfdl Tfc8 17.a5
b5 18.ab6: Tb6: 19.b4 Lc3: 20.Lc3:
Pa4 21.c5 Pc3: 22.Dc3: Db5 23.Dal
T6b8 24.cd6: ed6: 25.Td6:? (Hierna
komt zwart tot goed tegenspel)
25.. ^5 26.Df6 Df5! 27.Df5: Lf5:
28.e4 (Ogenschijnlijk heeft wit een
vaste remise in de hand, maar de nu
volgende zet van Uhlmann geeft
zwart uitstekende winstkansen)
28.Tb4:29.Tal Le6 30.Ta6 Ta4!
31.Tbl Ta2 32.f4 a4 33.f5 gf5: 34.Lh3
Lc4 35.Td6 a3 36.Lf5: Tc5 37.Tbdl
Tb2 38.Tal a2 39.g4 Lb3 40.Tel T5c2
41.h4 Tg2+ 42.Khl Th2+ 43.Kgl
Tbg2+ en wit gaf op.
Blitz uit Biel!
Tal-Byrne
I.e4 c5 2.Pf3 d63.d4cd4: 4.Dd4: Pc6
5.Lb5 Ld7 6.Lc6. Lc6: 7.Pc3 Pf6
8.Lg5 e6 9.0-0-0 Le7 lO.Thel 0-0
II.Dd2 (Op Lf6: volgt Lf6:, 12.Dd6:
Da5 met goed spel voor zwart)
11.Da5?! 12.Pd4 Tac8? 13.Kbl!
Kh8 14.f4 h6 15.h4 hg5: 16.hg5: Pe4:
17.Dd3!Lg5: (Anders komt vroeg of
laatDh3+ enz.) 18.Pe4: Le4: 19.Te4:
Lh6 20.g4 fb 21 .Te6: Lf4: 22.Pf5: met
•k JanHein Donner: kansloos tegen Kortsjnoj
de verschrikkelijke dreiging
23.Pe7!, derhalve gaf zwart het op.
Die Tal blijft een kwaje rakker!
V. Kortsjnoj-J. H. Donner
l.e4 d6 2.d4 PfB 3.f3 e5 4.Pe2 Le7
5.c4 0-0 6.Pbc3 c6 7.Le3 a6 8.d5 cd5:
9.cd5: Pe8 10.Dd2 Pd7 ll.Pg3 g6
12.Le2 Pg7 13.0-0 b5 14.b4 f5 15.ef5:
gf5: 16.f4 Lf6 (Over.e4 wordt niet
gesproken in buitenlandse schaak
periodieken, maar m.i. was het dan
voor wit moeilijker geweest om de
stelling doeltreffend te openen.
Misschien vreesde Donner een ac
tie via de geopende c-lijn) 17.Tdl
ef4: 18.Lf4: Pe5 19.Lh6 Pg4 20.Lg4:
fg4: 21.Pce4 Le5 22.Tf8: Df8;
23.Tfl De7 24.Lf4 Lf4: 25.Df4: Ld7
Is het u, waarde lezer, ook opgeval
len, dat Viktor Kortsjnoj (die wij nu
landgenoot mogen noemen sinds
zijn asiel-aanvrage en zijn activitei
ten voor de KNSB!) zijn partijen
wint met eenvoudige middelen? Ik
citeer een artikel-zinsnede uit een
Duits schaaktijdschrift "Nog
steeds bezittenKortsjnoj's partijen
iets van diabolische fijnheid. Hij
legt zijn tegenstanders een snoer
om de hals en trekt deze langzaam
Ondanks deze proza zullen wij, ook
via deze rubriek, de verdere ver
richtingen van de Rus met belang
stelling blijven volgen.
Wat blasé blikten Cees Sint, Max
Rebattu Jr., Vino Bisht en Carol
van Oppen in de camera. Het was
dan ook de 6e maal in zeven jaar dat
ze gehuldigd werden als lands
kampioen viertallen en alleen vorig
jaar was ze dat kunststukje niet ge
lukt. Studiecentrum nam toen de
door A.B.C. zo spaarzaam vrijge
maakte troon over en insiders had
den eigenlijk het idee dat dat voor
langere tijd zou zijn. Maar ook insi
ders kunnen zich vergissen. A.B.C.
en met name het koppel Sint-
Rebattu, toonde zich ouderwets op
stoot en eigenlijk alleen Studiecen
trum kon het hoge tempo bijbenen.
Het was ook in de onderlinge con
frontatie dat het pleit definitief
werd beslecht. Studiecentrum won
weliswaar maar de marge was te
klein om de eerder opgelopen ach
terstand te overbruggen. Het was in
die slotfase overigens toch nog
spannend. Studiecentrum kwam
griezelig dicht bij het doel en moest
pas definitief afhaken toen
Roosnek-Vergoed verongelukten
in een wel erg optimistisch slem.
Dit spel bracht nog hoop in Haagse
harten:
A8
O 10 9 8 4
O 7 6 3
6 4 3 2
B 10 5 H97
QV753 P 62
O B5 O 10 9842
AHB9 V85
V 6 4 3 2
9AHB
O A H V
10 7
Noord gever, allen kwetsbaar. De
ramacommentatoren voorspelden
de te verwachten bieding vrijwel
correct. Studiecentrum-zuid zou in
de derde hand (Acol) 1 Sch openen,
HORIZONTAAL
1. lieveling
4. steekwapen
7. plaats in Noorwegen
10. grondsoort
12. jongensnaam
14. ondergrondse
16. vreemde munt
17. welpenleidster
19. voor
20. rivier in Italië
22. vreemde munt
23. telwoord
24. rivier in Zwitserland
i het waarschijnlijk zou gaan
pas-pas-pas. Dat kwam uit en 7 sla
gen werden zuid's deel. De Napoli-
taans biedende Sint-Rebattu zou
den zo beginnen: zuid 1 KI (sterk
spel), noord 1 Ha (2 controles), zuid
1 Sch (echte kleur), noord 1 SA
Ja, en dan? Zuid zou natuurlijk nog
iets doen. Hij weet een aas of twee
heren en mag theoretisch best een
boertje of een vrouwtje verwach
ten. Het verliep allemaal net zo en
Sint koos voor de agressieve, maar
gegeven de bieding niet onredelij
ke, verhoging tot 3 SA.
Dit zijn nl. precies de spellen waar
het systeem als regel voordeel
biedt, maar dat pakte dit keer an
ders uit. Roosnek als west liet een
agressief doublet los, vragend om
een klaverstart en Rebattu ging 2
down.
Het volgende spel zal voorstanders
van de zwakke twee ongetwijfeld
deugd doen:
H 8
A3
O 742
A H B 9 8 2
9 AV543
9 HB 8 5 4 10 7 2
O HB 1093 O V 5
+63 754
B 10 7 6 2
9 V96
O A 8 6
V 10
Oost gever, O-W kwetsbaar. Re
battu voor A.B.C. opende in de 3e
hand 2 Ha, waarop noord 3 SA
bood. Aan de andere tafel werd
eerst driemaal gepast, waarop
noord de bieding opende en sloot
met 3 SA. Sint kwam uit met Ha 2: 8
slagen. De andere oost vond die
start niet, legde Sch 3 op tafel, en
moest vervolgens lijdzaam toezien
dat noord 10 slagen maakte.
T. SCHIPPERHEYN
De eerste prijs van 10 werd toege
kend aan mevr. G. Tebbens-Alink,
Julianastraat 101 te Leiden. De
tweede prijs van 7.50 werd toege
kend aan de heer D. Klok, Molen-
tuinweg 11 te Katwijk aan den Rijn.
De twee prijzen van 5,- werden
toegekend aan mevr. J. van Dulle-
men, Wilgenlaan 27 te Alphen aan
den Rijn en aan mevr. Waasdorp,
v.d. Woudestraat 32, te Warmond.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermelding "Kruiswoord
raadsel" voor donderdag zenden
aan Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, Leiden.
Kom er achter
•uaAoq
-s^uq uiooq qnjs siqoaj isaaui g
je3ueq ui 3in;3aqA uba uibbj i
uaAoqsiqaaj iqoizaS 9
3irq
-3aq.\ do afduieej as^qoaj }saaui q
-uaAoq innui do uaajs ajsiappiui
dcjj uaAoq ubui ueA paoq g
gtn^SaijA ijbbjs do 3 jau^l 'Z
japuosjqoaj ssapjBMajs -a qoj
^..zekere
28. water in Friesland
29. grote bijl
31. stremsel
33. vogel
36. zangstem
39. afleiding
40. vermoeid
41. ieder
43. achter
45. krantenjongen
47. meisjesnaam
49. slede
50. lokspijs
52. kleurling
53. open plek
55. op de wijze van
56. boom
57. tijdschrift
59. tijdperk
61. beeldverhaal
63. roofdier
64. plaats in Engeland
66. Europeaan
68. sterk
69. omlaag
70. meisjesnaam
71. rivier in Spanje
VERTIKAAL
1. zuiger
2. plaats in Duitsland
3. insekt
4. vaartuig
5. karperachtige riviervis
6. bergplaats
7. zwaardwalvis
8. kei
9. plaats in Algerije
11. zeepwater
13. oude vochtmaat
15. meisjesnaam
18. oningewijde
21. plaats in Noord-Brabant
22. opstootje
25. achter
27. getijde
28. door erfenis verkrijgen
30. etensrest
32. vertrouwd
34. bloem
35. omroepvereniging
36. vlaktemaat
37. deel van een boom
38. familielid
42. keurbende
44. mestvocht
45. spil
46. gewicht
47. deel van de wet
48. stilte
49. wezen
51. planeet
54. al
55. Noorse goden
56. plaats in Gelderland
58. groente
60. bergplaats
62. Europeaan
65. roem
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden?
De juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
