Menten kort na
jaarwisseling
wellicht terug
1
Menten deed wel degelijk zelfmoordpoging
„Nog erg veel arbeids
plaatsen op de tocht"
Sociale
lasten
miljarden
lager
MINISTER LUBBERS WAARSCHUWT:
Procedure
eventuele
strafzaak
Menten
halve liter van 98
voor 79*
WOENSDAG 8 DECEMBER 1976
ZORICH (SP) - Keln Besuch. Kein
Auskunft. Geen besoek. Geen in
lichtingen. De grljse portier van
het Kantonsspital aan de rand
van het centrum van Zurich kan
het ook niet helpen. Hij doet al
leen maar wat de directie van
het immense ziekenhuis hem
heeft opgedragen als er naar de
Hollander Pieter Menten mocht
worden gevraagd.
Als we aanhouden komen we toch
wat verder. In de kamer van de
secretaresse van de ziekenhuis-
directie. Maar ook zij moet ons
teleurstellen. Ze belt een paar
keer met de geneesheer
directeur. "Nein, helaas, we
kunnen u niets over de toestand
van de heer Menten meedelen.
Beroepsgeheim en zo. Nee, zelfs
niet of hij in levensgevaar ver
keert."
Na aanvankelijk ontkend te heb
ben dat de Blaricumse miljonair
heeft geprobeerd zelfmoord te
plegen in zijn cel op het politie
bureau van Ulster, komt de
Zwitserse politie later op de dag
met de mededeling dat Menten
inderdaad heeft getracht zich
van het leven te beroven.
Pillen
Uit die verklaring blijkt dat Pieter
Menten kort na zijn arrestatie
op het bureau heeft gevraagd of
hij naar het toilet mocht. Dat
stonden de hem bewakende po
litiemannen, die hem ook al
hadden gefouilleerd, toe. Op de
w.c. heeft Menten vervolgens
een flinke hoeveelheid pillen in
genomen. Volgens de politie wa
ren dat slaappillen maar het is
waarschijnlijker dat het ging
om tabletten tegen suikerziekte.
Menten is suikerpatiënt.
In het ziekenhuis is toen meteen
zijn maag leeg gepompt. Enkele
rechercheurs bewaakten de ka
mer waar hij gisteravond nog
lag. Men vreesde dat Menten in
levensgevaar verkeerde, maar
gisteravond werd meegedeeld
dat het goed met hem ging en dat
hij wellicht morgen al het zie
kenzaaltje mocht verwisselen
voor een cel In het huis van be
waring In Zurich.
„Ga weg"
Precies twintig kilometer ooste
lijk van Zurich verblijft me
vrouw Meta Menten nog steeds
in hotel Illuster in Uster. Zij
wenst niemand te spreken. Als
we bij haar aankloppen op de
deur van kamer 703 zegt ze met
zachte stem: "Ik heb geen com
mentaar. Gaat u alstublieft
weg." Om de knop van haar ka
merdeur hangt het bordje Do not,
disturb. Niet storen.
Pas om elf uur gistermorgen is de
Zwitserse pers op de hoogte ge
bracht van de arrestatie van
Menten. Dat is precies twaalf
uur na zijn aanhouding. Renata
Guetg, de vriendelijke receptio
niste van het bijkans nieuwe ho
tel Illuster, over die aanhou
ding: "Eerst kwamen twee re
chercheurs van hier, om zich er
van te overtuigen of Menten in
derdaad in ons hotel verbleef.
Korte tijd later kwamen ze terug
met drie Hollandse politieman
nen. Alles ging eigenlijk onge
merkt. Nee, ik heb de heer Men
ten nauwelijks gezien. Zijn ont
bijt bestelde hij per telefoon en
gebruikte hij op zijn kamer. Wij
hebben geen lunch en diner.
Waar hij verder at weet ik niet.
Wellicht bracht mevrouw Men
ten het hem. Dat konden we niet
zien. De gasten kunnen het hotel
in en uit zonder dat ze langs de
receptie komen."
Menten
Volgens hoteldirecteur H. Reber
stond Menten ingeschreven als
Minton, en had hij zich gelegi
timeerd met een Ierse verblijfs
vergunning. Ook had hij een
foute geboortedatum opgege
ven, 16-5-'01. Menten is in werke
lijkheid op 20 mei 1899 geboren.
De heer Reber: "We wisten niet
dat we een oorlogsmisdadiger in
huis hadden. Trouwens we we
ten hier van geen affaire-Menten
af. Er hebben in de periode dat
Menten bij ons heeft gelogeerd
ook andere Hollanders over
nacht. Ook zij hebben hem niet
herkend, waarschijnlijk zelfs
niet eens gezien."
Menten heeft op 23 november zijn intrek genomen in een tweepersoon
skamer op de zevende verdieping van hotel Illuster.
De normale prijs van die kamer is 75 francs, maar Menten had een voorde
lige prijs bedongen omdat hij een maand vooruit betaalde. Voor nog eens
twee maanden had hij min of meer al besproken. Hij liet nauwelijks iets op
zijn kamer brengen. Wel voerde hij telefoongesprekken voor in totaal ruim
tweehonderd Zwitserse francs een franc is iets meer dan een gulden
waard).
Zijn kamer was een normale hotelkamer, met twee haaks op elkaar
staande éénpersoonsbedden, een schrijftafeltje, een badkamer, radio en
een balkon, vanwaar hij uitzicht had op de streekgevangenis waar hij
gisternacht in terecht is gekomen.
Den Haag (sp) - Er worden de
komende jaren miljarden gul
dens bespaard op de sociale
lasten.
In 1980 zullen de kosten van
de sociale verzekering 13,4
miljard gulden lager zijn dan
enige tijd geleden nog werd
verwacht.
Dit heeft minister Boersma
van Sociale Zaken gistermid
dag aan de Tweede Kamer la
ten weten.
Een jaar geleden werd er nog
vanuit gegaan dat in het begin
van de jaren tachtig 87,2 mil
jard gulden aan sociale uitke
ringen uitgegeven zou wor
den. Dit blijkt nu slechts 73,8
miljard gulden te zijn.
De grootste meevaller is een
gevolg van de loonmatiging
van de laatste jaren: 6,4 mil
jard gulden. De sociale uitke
ringen zijn gekoppeld aan de
loon- en prijsstijgingen. Hoe
minder de lonen en prijzen
omhoog gaan, hoe kleiner ook
de stijging van de uitkeringen
zijn.
De bezuizigingen die het
kabinet-Den Uyl deze zomer
heeft uitgedacht drukken de
kosten van de sociale voorzie
ningen in 1980 MET 3,3 .mil
jard gulden.
Andere meevallers zijn tot nu
toe:
een kleinere stijging van
de ziektekosten - 13 mil
jard gulden.
minder werkloosheidsuit
keringen dan waarop was
gerekend 13 miljard gul
den.
de sociale uitkeringen ne
men een minder hoge
vlucht dan waarvan kort
geleden nog was uitge
gaan - 1,6 miljard gulden.
Alle meevallers gezamenlijk
drukken de stijging van de so
ciale lasten in 1930 met maar
liefst 143 miljard gulden.
Maar de regering krijgt - be
halve met meevallers - ook nog
met een extra uitgave te ma
ken: de kinderbijslag gaat
omhoog. Dit kost de schatkist
over vier jaar ongeveer 900
miljoen gulden.
Alles bij elkaar blijft er dan
een besparing over van 13,4
miljard gulden op de sociale
voorzieningen.
DEN HAAG (ANP) - Er is een serieuze kans dat
de van oorlogsmisdaden verdachte Pieter Men
ten begin volgend jaar binnen het bereik van de
Nederlandse justitie komt. Dit heeft minister
Van Agt gisteren verklaard in Bern, na overleg
met zijn Zwitserse ambtsgenoot Kurt Furgler.
„Dan roken wij niet'
EINDHOVEN (ANP) - De Eindho-
vense taxichauffeurs hebben be
sloten hun rokertje achterwege te
laten als de klant daarom vraagt. De
taxi's zullen worden voorzien van
plakplaatjes met daarop de over
duidelijke tekst: „Als tabaksrook u
verdriet, zegt het gerust, dan roken
wij niet".
De Eindhoven se taxichauffeurs
hebben hiertoe besloten op verzoek
van de club van actieve niet-rokers.
Weliswaar kan Menten niet worden
uitgeleverd, omdat zijn misdaden
voor de Zwitserse wetgeving reeds
verjaard zijn, maar wel kan hij wor
den uitgewezen. Furgler heeft Van
Agt zoveel mogelijk informatie
over Menten en zijn daden ver
zocht. Op grond van deze gegevens
zal de Zwitserse regering beslissen
of hij wordt uitgewezen.
Mocht de Zwitserse regering Men
ten uitwijzen, dan is dat op basis
van een besluit van de bondsraad
van 1965. Dit besluit is gebaseerd
op de bescherming van de binnen
landse en buitenlandse veiligheid
en van de onafhankelijkheid en
neutraliteit van Zwitserland.
Zevenenhalf
jaar geeist
tegen rovers
DEN HAAG (ANP) - "Wij hebben
hier te maken met twee jonge
kroonprinsen van de Haagse on
derwereld, die de laatste tijd meer
en meer maffia-achtige trekken
gaat vertonen. Voor deze minne
overvallen eis ik de vorstelijke straf
van zeven én een half jaar met af
trek van het voorarrest", aldus de
procureur-generaal bij het ge
rechtshof in Den Haag gisteren in
zijn requisitoir tegen twee jonge
Hagenaars, verdacht van drie over
vallen in het najaar van 1974. In alle
drie gevallen was sprake van ge
weld. Een prostituee werd neer-
geknuppeld en verschillende ou
dere mensen met traangas bespo
ten, waardoor zy genome tijd be
wusteloos raakten.
De rechtbank veroordeelde eerder
zowel de 32-jarige portier Rinus de
J. als de 24-jarige glaszetter Joop T.,
na een eis van vier en een half jaar
Jot vier jaar cel. Procureur-generaal
mr. P. Bos, oordeelde deze straf te
laag en kwam in hoger beroep tot
bijna een verdubbeling, "omdat",
naar hij zei, "de rechterlijke macht
bij dêrgelijke gemene feiten de
functie van straatreiniging dient te
vervullen".
Op 13 september 1974 overvielen
drie gewapende mannen een bor
deel aan de Griftstraat. De buit be
droeg de inhoud van een handtas,
toebehorend aan de eigenares
"tante Sien", 7.000 gulden en een
aantal sieraden. De rovers droegen
valse baarden en hadden nylon
kousen over het gezicht. De klanten
en bewoners van het bordeel wer
den met traangas bespoten. Een
dag later overviel hetzelfde drietal
een antiquair in het Noordeinde.
De eigenares en een klant, beiden
oudere mensen, werden eveneens
met traangas bespoten. De derde
overval had op 16 november 1974
plaats bij een confectiezaak in de
Waldorpstraat, waar de geldloper
onder bedreiging, zijn tas met
30.000 gulden aan kontant geld en
20.000 gulden aan cheques, moest
afstaan.
Mr. Bos achtte de verklaring van de
eerste echtgenote van brandkast-
kraker Aage Meinesz, mevrouw
Annelies G. voldoende bewysma-
teriaal voor het Openbaar Ministe
rie. De als getuige gehoorde 28-
jarige Annelies, tydens de bewuste
overvallen gehuwd met de derde
"traangasrover", de 29-jarige Lex
B. noemde ook tijdens de zitting
van het hof, nauwelijks hoorbaar
sprekend, de namen van Rinus de
J., alias Rinus Mercedes en Joop T.
als de overige twee daders. Zij zei
voorts bedreigd te zijn en bang te
zijn voor represailles.
Tussen Pieter Mentens vlucht uit
zijn villa in Blaricum en zijn aan
komst in het hotel Illuster nabij Zü-
rich, liggen acht dagen. Menten en
zijn vrouw lieten zich op 23 novem
ber in het hotel inschrijven. Onbe
kend is nog welke route Menten
met zijn Simca heeft gevolgd.
Kapiteip Bordewijk van de Rijks
politie maakte dit gisteren bekend,
nadat hij op Schiphol was terugge
keerd van zijn korte verblijf in
Zwitserland, waar hij met Zwit
serse collega's Menten had gearres
teerd. Overigens was pas op 2 de
cember bij de Zwitserse politie het
verzoek van Interpol binnengeko
men voor de aanhouding van de
Nederlander.
De Zwitserse minister van Justitie Furgler ontvangt minister Van Agt om te praten over de mogelijkheden t
uitlevering van Menten.
Voorbereid DEN HAAG (SP) - "Als de economie werkelijk volgens de
Het lijkt dat Menten zich had voor^ economische wetten geregeerd zou worden dan zouden er
bereid op een mogelijke arrestatie, nog tienduizenden mensen op straat komen te staan".
In zijn hotelkamer had hij kopieën Die waarschuwing richtte minister Lubbers (Economische
reik, waaruit zou1 blijken"dat Zwit- Zaken> gisteravond tot de Tweede Kamer.
seriand hem niet aan Nederland Hij verdedigde tijdens de voortge- heeft het kabinet zijn verwachtin-
kan uitleveren. "Ook op het poli- zette debatten over de begroting
tiebureau nog zat hij met die papie- voor 1977 zijn beleid, dat
- onder
te zwaaien". meer op is gericht bedrijven die in
Hans Knoop, hoofdredacteur van moeilijkheden verkeren met geld te
het weekblad Accent, die de affaire steunen.
Menten aan het rollen heeft ge- Lubbers' waarschuwing sloeg op
bracht, zei dat de tip over Mentens het feit, dat geen overdreven ver
verblijfplaats van een Zwitserse wachtingen moeten worden ge-
medewerker van het Duitse blad koesterd, nu de inflatie afneemt en
Der Stem was gekomen. Knoop de bereidheid van het bedrijfsleven
wilde de naam van de tipgever niet om te investeren toeneemt,
noemen. Na aankomst van Knoop In dit verband wees hij op de hard
en de drie rechercheurs in Zurich, heid van de Nederlandse gulden,
is Knoop alléén de stad ingegaan Deze is de laatste maanden drie
voor een gesprek met zyn infor- procent meer waard geworden. Dat
mant. heeft gevolgen voor de export. Die
wordt daardoor duurder, hetgeen
Kamernummer weeF een nadelig effect kan hebben
op de werkgelegenheid. In de be-
"Toen ik op de luchthaven, waar de drijven die zich met name op de ex-
rechercheurs waren achtergeble- port toeleggen is dat het geval,
ven, terugkwam, wist ik etage en De waardevermeerdering van de
kamernummer van Menten. We gulden heeft echter ook tot gevolg
zijn toen naar het hotel gereden en dat de import goedkoper wordt. Dit
daar heeft de Zwitserse politie met heeft volgens Lubbers weer tot re-
een loper de kamer geopend. Men- sultaat dat in 1977 de prijzen met
ten en zijn vrouw sliepen. Vanaf dat een half procent minder zouden
moment was het kat-in-'t-bakkie". kunnen stijgen.
Knoqp nam terug wat hij eerder Lubbers zei dat hij van het Centraal
had gezegd over het treuzelen van Planbureau hééft vernomen dat er
de Nederlandse politiemensen om nog geen ongunstiger cijfers be-
met hem mee te gaan naar Zürich. kend zijn over de ontwikkeling van
"Ik begrijp dat een politieman niet de wereldhandel. Deze zou volgens
zoals wij journalisten opgewonden het CPB volgend jaar met acht pro-
achter iedere tip aan kan reizen", cent groeien. Op basis van dat cijfer
ADVERTENTIE
gen ten
sche groei en^de loon- en prijsstij
gingen voor volgend jaar (respec
tievelijk 8 a 8,5 procent en 6,5 pro
cent) gebaseerd.
Lubbers vond dat de lagere vast
stelling van de sociale premies en
het gunstiger effect van de inflatie
correctie een redelijk uitgangspunt
zou kunnen zijn voor werkgevers
en werknemers om in de komende
loononderhandelingen tot een ver
gelijk te komen.
Hij noemde een motie van KVP'er
Krosse om de consumenten in de
sociaal-economische raad te laten
vertegenwoordigen een onder
steuning van zijn beleid.
De minister was enthousiast over
een motie van de WD'er Portheine
om met het bedrijfsleven op korte
termijn besprekingen te openen
over een definitieve prijsbeschik-
king.
Maar hij maakte wel duidelijk dat
Minister Lubbers
er eerst wat meer inzicht moet ko
men over de loonontwikkeling in
het komende jaar. De minister
hoopte een en ander voor 1 januari
voor elkaar te hebben.
AMSTERDAM (ANP) - Als Menten
na zijn uitlevering in Nederland
komt zal hij verhoord worden
door de rijksrecherche die sedert
8 juli jl. in opdracht van
procureur-generaal mr. Hartsui
ker met een onderzoek tegen
Menten bezig is.
Wanneer Menten terecht moet
staan zal dat zyn voor de bijzon
dere strafkamer van de recht
bank Amsterdam omdat zijn
woonplaats Blaricum in het ar
rondissement Amsterdam ligt.
De bijzondere strafkamer omdat
het om de berechting van oor
logsmisdrijven en misdrijven
tegen de menselijkheid zal gaan,
gepleegd in krijgs-, staats- of pu
blieke dienst van de vijand. Dit
zijn de enige oorlogsmisdrijven
die niet verjaard zijn in Neder
land.
Doodstraf
Krachtens het hiervoor de juridis
che basis vormende "besluit bui
tengewoon strafrecht" kan voor
deze misdrijven als eerste straf
formeel nog de doodstraf worden
geëist. Dan volgen levenslange
gevangenisstraf of tijdelijke van
ten hoogste twintig jaar.
Levenslange gevangenisstraf eiste
op 26 november jl. de officier van
Justitie bij de bijzondere straf
kamer van de rechtbank in
Roermond tegen de 58-jarige
ex-SS'er. Loyen uit Horn wegens
het plegen van oorlogsmisdrijven
en misdrijven tegen de mense
lijkheid tegen pools-joods ge
vangenen in het kamp Bobruisk
(Rusland) in 1942-1943.
Vooronderzoek
Na Mentens vlucht heeft de Am
sterdamse officier van Justitie
mr. Habermehl onder wiens lei
ding het rijksrechercheonder
zoek geschiedt, bij de Amster
damse rechter-commissaris mr.
Van Duuren een gerechtelijk
vooronderzoek tegen Menten ge
vorderd.
Bij mr. Van Duuren heeft ook de
tijdelijk bij het parket van de
Amsterdamse hoofd-officier van
Justitie gedetacheerde Haagse
officier van Justitie mr. Van
Steenderen een gerechtelijk
vooronderzoek gevorderd tegen
een nog onbekende die mogelijk
over, diens voorgenomen arresta
tie op 15 november heeft getipt.
Geldig van donderdag 9 decernber
t/m 2aterdag II december
DEN HAAG (SP) - De levering van
verrijkt uranium aan Brazilië
wordt momenteel beoordeelt
door een commissie van Duitse,
Engelse en Nederlandse deskun
digen.
Dit heeft minister Lubbers van
Economische Zaken gistermid
dag aan de Tweede Kamer laten
weten.
Er is al overeenstemming over de
zakelijke kant van de order. De
commissie van deskundigen
buigt zich over de veiligheids
voorwaarden die aan de Brazi
liaanse order gesteld zullen wor
den.
Voorkomen moet worden dat het
verrijkte uranium voor militaire
doeleinden (zoals kernbommen)
wordt gebruikt, zo maakte minis
ter Lubbers duidelijk.
In Nederland is een politieke storm
over de levering van verrijkt ura
nium aan Brazilië ontstaan. Deze
splijtstof zou geleverd moeten
worden door de ultra-
centifugefabriek in Almelo,
waarin West-Duitsland, Enge
land en Nederland samenwer
ken.
Er bestaan plannen om de produk-
tie van verrijkt uranium in deze
fabriek op te voeren tot 2000 ton
per jaar. Anders kan de Brazi
liaanse order niet worden uitge
voerd. Ook bestaan er contracten
voor de levering van verrijkt ura
nium aan verschillende buiten
landse elektriciteitsbedrijven.
De PPR stelt zich krachtig te weer
tegen uitbreiding van de Alme
lose fabriek. De PPR-ministers
Van Doorn en Trip dreigen zelfs
af te treden als het kabinet-Den
Uyl de uitbreiding goedkeurt.
De PvdA gaat alleen akkoord met
uitbreiding als géén verrijkt ura
nium aan Brazilië wordt gele
verd. Er is volgens het PvdA-
kamerlid Ter Beek onvoldoende
controle. Brazilië heeft het ver
drag tegen de verspreiding van
kernwapens niet ondertekend.
Vorig jaar heeft Brazilië een con
tract met West-Duitsland over de
bouw van kerncentrales geslo
ten. Nu hebben de Brazilianen
verrijkt uranium - brandstof voor
de centrales - nodig. Daarvoor
wil men een order voor de lever
ing van 2000 ton met Urenco - het
Duits-Engels-Nederlands project
- sluiten. De Braziliaanse order
neemt tien jaar in beslag.
Het is de bedoeling, zo maakte mi
nister Lubbers gisteren in de
Tweede Kamer duidelijk, dat
Brazilië het uranium zelf levert.
In Almelo zou het alleen maar
verrijkt moeten worden.
Met nadruk wees de minister er op
dat dit tot de normale taken van
Urenco behoort. "Het gaat er om
van Urenco zo spoedig mogelijk
een winstgevende onderneming
te maken", zei hij.
