ïöëgé/icht
r/11\&vgtmwm
Maatschappij -kritisch
vliegtuigmoederschip
van 'Nieuwe Komedie'
SABA
I ...e/7 gisteren
jonkers
Aangename verrassing
van Sempre Crescendo
UURRCOLOR
LIGTVOET
WOENSDAG 8 DECEMBER 1976
3B
PAGINA 5
Op 15 november kwamen in een
programma ter herdenking van
de opstand van 1956 in Honga
rije vluchtelingen aan het
woord die zich in ons land ge
vestigd hebben.
Maar de coördinatie in ons om
roepbestel is zp slecht, dat gis
teravond opnieuw een aantal
Hongaren in Nederland op het
scherm te zien was. Het trof on
gelukkig dat er op het andere
net juist een programma van
Televizier Magazine was, dat
voor een belangrijk deel aan de
actuele kwestie-Menten was
gewijd. De uitzending van gis
teren over de Hongaren was
overigens stukken beter dan die
van een paar weken geleden.
Ook hier natuurlijk een keuze,
waarbij ditmaal de nadruk viel
op de Hongaren in Nederand
die nog banden met hun oor
spronkelijk vaderland onder
houden en ook op terugge
keerde Hongaren. Het leven in
Nederland is niet zo ideaal en
dat in Hongarije lang niet zo
slechts als men hier te lande
soms nog meent. Partijleider
Kadar, aldus een van de geïn
terviewden is populair en ver
dedigt de Hongaarse belan
gen, ook tegenover de Russen.
In de gesprekken kwam duide
lijk naar voren, dat het niet al
lemaal principiële helden wa
ren die in 1956 Hongarije verlie
ten. Het totale beeld was dus
nogal rooskleurig en mild. Felle
anti-communisten kwamen
evenmin aan bod, als de Honga
ren die zich volkomen Neder
lander zijn gaan voelen, waar
van sommigen een soms schit
terende carrière hebben ge
maakt. Er had wat meer toelich
ting bij de beelden en de inter
views kunnen zijn, maar verder
was het toch een interessant
progamma.
W. van Loolceren Campagne
NEDERLAND I
18.15 - Moderne Elektronica, les 11 (TELEAC)
18.45 - Bereboot (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Van gewest tot gewest (NOS)
19.55 - Voetbal: Feyenoord - Espanol
21.45 - Journaal
21.50 - Den Haag vandaag (NOS)
22.05 - Panoramiek (NOS)
22.35 - Studio Sport (NOS)
23.15 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 - Kortwèg. Kunst op komst in de komende week (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Een brief van Carl, reportage (IKON)
19.30 - Kenmerk (IKON)
20.00 - Journaal (NOS)
20.30 - Countdown 1976, gevarieerd programma rond de lucht-
vaart met om 20.40 Historie van de luchtvaart, documen
taire (VERONICA)
21.00 - Drie Top 40-awards (VERONICA)
21.35 - Luchtvaart-slapsticks, komische fragmenten (VERONI
CA)
21.50 - Drie Top 40-awards (VERONICA)
22.05 - Techniek en veiligheid, documentaire (VERONICA)
22.20 - Drie Top 40-awards (VERONICA)
22.35 - Afsluiting countdown 1976 (VERONICA)
22.40 - Starsky en Hutch, politieserie (VERONICA)
23.27 - VERONICA'S Agenda (VERONICA)
23.30 - Journaal (NOS)
Misschien doordat je met verkeerde vrienden omgaat, of omdat je
Vader en moeder zich nauwelijks om je bekommeren, ik weet het niet.
Er zijn verschillende redenen waardoor je een jongen van de straat
wordt, zoals ik. Je trekt dan op met straatbendes, steelt in winkels,
knokt, rookt hasj en leidt een vrij misdadig leven",Met deze woorden
opent de IKON vanavond (Ned. 219.05-19 J0 uur) een brief van Carl
Lockhart (14) vanuit Harlem, New York. Het overbekende zwarte
beeld van misdaad en geweld wordt hier aangevuld met het verslag
van een leven dat vanuit de schijnbaar kansloze positie van kleine
straatmisdadiger een uitgestoken hand grijpt en verbeten slag voert
in een maatschappij die hem vijandig lijkt. Carl Lockhart, het vroe
gere straatmisdadigertjeheeft zich aangesloten bij de theatergroep
van regisseur en mensenvriend Al Fann en zegt hierover: ,jEen Eén
van de belangrijkste lessen van Al Fann is discipline. Discipline, dat
moet je helpen van de straat weg te blijven en je leven meer inhoud te
geven. Al Fann vecht voor ons en wil dat wij zwarte mensen, iets
bereiken in de maatschappijVan hem leren wij zoveel, hij is onze
held en we proberen hem niet teleur te stellen. Tenslotte krijg je niets
voor niets
Kenmerk - de informatierubriek van de kerken - brengt vanavond
(19J0 uur, Nederland 2) drie onderwerpen.
- Over het onderwijsbeleid en plannen voor de toekomst, gesprekken
met minister Van Kemenade en mr. L.A. Struik, algemeen secretaris
van de Nederlandse Katholieke Schoolraad.
- Verder een gesprek met bisschop Sergio Mendez Arceo uit Guern-
avaca, Mexico.
- Tenslotte: leden van het patriottische front in Genève over de aan
slag op hun hotel en de moord op drie missionarissen in het grensge
bied van Rhodesië met Botswana.
Rumoer rond
opening van
operaseizoen
in Milaan
MILAAN - Driehonderd linkse
jongelui hebben gisteravond door
het gooien van molotow-cocktails
geprobeerd de opening van het
operaseizoen van het teatro alla
scala in Milaan te verstoren.
De jongelui zeiden dat zij protes-
teerden tegen de dure prijzen van
de kaartjes voor de gala
voorstelling. De duurste plaatsen
kostten 140.000 liré (ruim f800).
Niettemin ging het gordijn voor
Giuseppe Vërdi's "Otello" op tijd
omhoog.
De politie buiten verdreef de de-
monstrantèn niet traangas en char
ges met de wapenstok. Een hón
derdtal werd opgebracht.
Linkse betogers hebben de laatste
tijd wel meer voorstellingen van
films en toneelstukken verstoord
met het argument dat de plaatsen te
duur zijn voor de gewone man.
NOS wil wijziging
radiozendtijd van
politieke partijen
De NÓS wil alle radio-uitzendingen
van de politieke partijen plaatsen
op Hilversum I van 18.19 tot 18.29
uur en wel op iedere werkdag. De
ene uitzending die dan overblijft,
wil-de NOS op maandag van 19 tot
19.10 uur op Hilversum II zetten.
Enkele politieke partijen hebben
hiertegen bezwaar gemaakt, onder
meer omdat bij de uitzendingen op
Hilversum I soms via Hilversum II
een actualiteitenrubriek loopt. Zij
willen hun uitzendingen op grond
van de Omroepwet kan aan dit ver
zoek niet worden voldaan, aldus
een advies van jfiet college pro
grammaleiders radio. De omroepen
zijn autonoom in hun programme
ring en de politieke partijen vallen
onder NOS-zendtijd.
Indien politieke partijen niet te
vreden zijn met programma's die
tijdens hun uitzendingen op een
andere zender lopen, kunnen zij
zich als zendgemachtigden tot de
coördinatiecommissie wenden. De
raad van beheer zal vrijdag het
NOS-bestuur vragen, in zijn open
bare vergadering een brief aan de
minister van CRM met het wijzi
gingsvoorstel goed te keuren. In de
brief wordt gevraagd de wijziging
op 5 december 1977 te laten ingaan.
WOENSDAG 2 DECEMBER
HILVERSUM I
TROS: 18.30 Nws. 18.41 (S) De een ziet
het zus de ander ander zo. 19.00 (S) Mu-
ziektriptiek van zeven tot tien 22.00(S)
Een mondje Frans. 22.30 Nws. 22.40 Ak-
tua. 22.58 De ander en ik, hoorspel.
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
VARA 18 00 Nws. 18.11 Dingen van de
dag. P.P.: 18.20 Uitzending D'66. VARA
18.30 (S) Tussen start en finish. 19.30 (S)
Vrije Tyd, blije tijd: portret van het Nova
Symfonie Orkest te Arnhem. 20.00 Nws.
20.05 (S) Radio Filh. Orkest. 21.15 Is hu
manisme een veilige haven? 21.50 (S)
Muziek van Nederlanders. NOS: 23 00
Met het oog op morgen. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vakaturebank. 18 10 (S)
NOS-maal. 19.30 (S) Langs de lijn met
sport en muziek. 23.02 (S) NOS-jazz. 0.02
(S) Metro's Midnight Music. 1.02 (S) Take
DONDERDAG 9 DECEMBER
HILVERSUM I
NCRV 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus. 7.30
Nws. 7.41 (S) Vandaag donderdag. Geva
rieerd programma. 8.24 Op de man af.
8.30 Nws. 8.36 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8.45 (S) Tot uw dienst. 9.45 (S)
Onder de hoogtezon. 10.30 Nws. 10.33 (S)
In 't zilver. 12.00 (S) De Kilima Ha-
waiians Show. 12.15 Boer en tuinder.
12.26 Mededelingen voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12 41 (S) Hier en nu
12.55 (S) middagpauzedienst 13.15 (S)
Metropole-orkest13.30 (S) Globaal.
(15.30 Nws.) 17.30 Nws. 17.32 (S) Hier en
HILVERSUM II
AVRO- 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 Op blote voeten 8.00 Nws. 8.11
Radiojournaal. 8.25 Op blote voeten
(vervolg). 8.50 Morgenwijding. 9.00 Au
pair - Ook een manier om een taal te
leren. 9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolra
dio. 10.00 Radio Lawaaipapegaai. 10.10
Arbeidsvitaminen. (11.00 Nws. 11.03 Ra
diojournaal). 1L30 Rondom Twaalf.
12.30 Hersengymnastiek. 13.00 Nws.
113.11 Radiojournaal. 13.25 Beursberich-
13 30 n Middagje AVRO
17 40 De politie nu. AVRO: 17.55 Mede
delingen.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nws. TROS 7.02 (S) Vakk
's ochtends 9.03 (S) Pep op drie. 11.03 (S)
Gerard de Vries draait op verzoek. 12.03
(S) Boter, Klaas en prijzen. 14:03 (S) Pol-
derpopparade. 16.03 (S) Europarade.
HILVERSUM IV
KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Badinerie. 9.00
Nws. (S) Aan woorden voorbij, meditai-
tie. 9.10 (S) Trio van Bohuslav Martinu.
9.30 Ik sta hier niet voor de banken te
praten. 10.00 (S) Aubade. Salzburger
Festspiele 1976: Orkestconcert (in de
pauze rond 10.45 Sonate) 12.00 (S) Ron
dom Haydn 14.00 Nws. 14.02 Hoogach
tend: herhaling van programma's. 15.00
(S) Kollage van alledaags en zeldzaam.
DUITSE TV
WOENSDAG 8 DECEMBER
DUITSLAND I
17.55-18.00 Journaal. (Regionaal pro
gramma: NDR: 9.30-10.00 Sesamstrasse.
18.00 Licht muziekprogramma. 18.30
Akt. 18.45 Zandmannetje. 18.55 Nord-
schau Magazin. 19.26 Lokalseite unten
links, serie. 19.59 Programmaoverzicht.
WDR. 8.05 tot en met 11.15 Schooltelevi
sie. 18.00 Regionaal nieuws. 18.05 Grie
zelverhalen. 18.40 Die vogel im Park von
Meiji Jingu, tv-serie. 19.15 Aktualiteiten.
19.45 Trick um 4tel vor 8). 20.00 Journaal
en weerbericht. 20.15 Reportage. 21.00
Bei Westwind hórt man.keinen Schuss,
tv-film. 22.05 Reportage. 22 55-23.10
Journaal, kommentaar en weerbericht.
DUITSLAND II
17.00 Journaal. 17.10 Kim en Ca. tv-
sene. 17.40 Aktualiteiten en muziek.
18.20 Percy Stuart. tv-serie. 19.00 Jour
naal. 19.30 Informatief programma. 20.15
informatief programma. 21.00 Journaal.
21.15 Infofmatieve film. 21.45 Dei Aben-
teuer des braven Soldat Schweijk, tv-
serie. 22.45 Journaal.
BELGISCHE TV
WOENSDAG 8 DECEMBER
BELGIË NEDERLANDS
18.45 Kinderprogramma 18.50 Bonanza,
western. 19.40 Mededelingen en weer
man 19 45 Journaal. 20.15 Nationale Lo
terij. 20.20 Amusementsprogramma.
21.35 Literair porgramma. 22.25-22.45
Journaal en Wetstraat.
DEN HAAG - Het HOT-theater, althans de foyer daarvan. Er zijn spandoeken opgehangen
met kreten als „Gekraakt!!! Stop de sloop!" en „Vecht mee met het buurtcomité". Om te
zitten zijn er slechts harde, houten stoelen. Een microfoon staat duidelijk in de aanslag
voor emotioneel opgewonden mensen die ook wel eens hun zegje willen doen. De sfeer van
aktie, harde aktie. Door de luidsprekers klinkt wel wee-romantische muziek van Manto-
vani. En dat vervreemdt een beetje.
Door Frans H appel
In deze entourage speelt de
vormings-toneelgroep De Nieuwe
Komedie deze week het pro
gramma „Kostwinner, wat is dat,
pa?" Het visite-kaartje van een en
semble dat zich deze zomer gerein
igd heeft van dualistische smetten
(sectie I wil dit, sectie II gelooft in
dat) en zich nu wil presenteren als
werkelijk een collectief met een
eenvoudige taakstelling. „Theater
maken vanuit een historisch-
materialistische kunstopvatting",
aldus een folderzinnetje.
„Kostwinner, wat is dat, pa?" is iets
als een maatschappij-kritisch vlieg
tuigmoederschip. De bemanning
heeft zich tot de tanden gewapend
voor een strijd op een zeer breed
front renovatie van oude wijken,
grondspeculatie, kaalslag, poli
tieke manipulatie, werkeloosheid,
de macht van het grootkapitaal,
emancipatie, loze nieuwbouw, het
onrecht van de sterke, de onmacht
van de zwakkere, paternalisme en
ook nog de „afdwaling" van het so
cialisme. Begin volgend jaar zal De
Nieuwe Komedie kleinere ge
vechtseenheden uitsturen om in
drie programma's een aantal van
deze onderwerpen uit te diepen.
Otto Dijk leverde de tekst voor
„Kostwinner, wat is dat, pa?" en
van de Vlaamse - linkse - toneel
groep De Nieuwe Scene werd Wim
Meuwissen als regisseur aange
trokken. Bart Scheepens, een van
de medespelers en regisseur van
het eerste van de komende drie
deelprojekten: „Toen we de tekst
lazen en van Wim hoorden dat hij
alle aspecten ook inderdaad in de
antiek periode
meubeleti
voorstelling wilde hebben, zeiden
we: dit kan niet, er ontbreekt nu
echt niets meer aan, dat is te veel
van het goede". Het antwoord van
Meuwissen: „Allez, zunne, de we
reld is complex, dat moet ge to-
De voorstelling duurt ruim twee
uur. Drie speelplekken. In het mid
den zien we - realiteitsgetrouw - de
actievergaderingen van een buurt
comité tegen de plannen van de
gemeente om een oude woonwijk
te offeren voor kantoren, torenflats
en doorgaande wegen. In een kring
er omheen de toeschouwers. Daar
omheen weer, maakt een familie
(vader, moeder, zoon, oma en opa)
een Koninginnedag-wandelingetje
en „buiten de menselijke samenle
ving", op het toneel, in een kijkkast,
spelen ondernemers en politici een
marionettenspel.
Een programma dat in feite be
doeld is om te worden gespeeld in,
zeg maar, de voorkamer van de ar
beidersklasse. In het HOT zijn, zeg
ook maar, twee publieken verte
genwoordigd. Enerzijds vertegen
woordigers van buurtcomité's en
soortgelijke opstellingen, ander
zijds puur theaterpubliek dat ook
van vormingstoneel wil kennisne-
Bart Scheepens: „We hopen juist
dat deze melange een optimaal ef
fect teweeg kan brengen. We heb
ben het namelijk al meegemaakt
dat aanwezige buurtbewoners
spontaan reageerden en ongemerkt
deel gingen uitmaken van het
spel".
Is dat dan meer dan slechts amu-
Het conservatieve ouderpaar (Jaap Hoogstra en Heieen van Meurs) dat
,Ji et beste voor heeftmet hun zoon (Bart Scheepens) in ,JCostwinner, wat is
datva?"
sant voor de andere groep toe
schouwers?
„Jazeker, want als het goed gaat le
vert ook die groep zijn reacties in".
GEEN REACTIES
De voorstelling die wij meemaken
(6 december, direct na pakjesa
vond, geen best moment) heeft een
even klein als lauw publiek. Geen
reacties in elk geval. Bart „Van
avond was het resultaat dus niet
goed, een onvolkomen totaal, zon
der inbreng van het publiek kan de
voorstelling het eigenlijk niet doen.
Wim Meeuwissen zegt dan ook: ik
maak volksepiek. Als jij zegt dat je
een aantal platitudes hebt gehoord,
dan moet je wel bedenken dat
sterk-betrokkenen met situaties
die wij voorstellen hun eigen reali
teit zien en daarop voortborduren.
Maarheb je nog meer reacties?"
Ja. De herhaalde uitleg van gebeur
tenissen geeft het idee dat jullie kri
tiek amechtig hard proberen te
maken en de familie in het spel
(bewust gechargeerd en gedateerd
in het begin van de jaren zestig)
wordt naar het slot toe zo onwezen
lijk dat ook de karikatuur niet meer
aannemelijk is.
Bart „Juist die herhalingen beho
ren op den duur de mededelingen
een steeds sterkere inslag te geven.
En die familiemisschien zijn we
daarmee op hol geslagen.
De opzet in eerste instantie was om
een Archie-Bunker-gezinnetje neer
te zetten. Dat is het niet geworden.
Voor dit onderdeel werd tenslotte
een theatrale opbouw gekozen, die
naar het eind toe een inderdaad
onwerkelijke, maar wel verstaan
bare climax zou krijgen. Tsjahet
is een krakkemikkige oplossing,
we zijn nog steeds op zoek naar de
vervolmaking van dit programma"
Op maandagavond 20 december
wordt „Kostwinner, wat is dat, pa?"
gespeeld in de Leidse Schouwburg.
Donizetti en Satie op burgerij concert
LEIDEN - Het Studenten Mu
ziekgezelschap "Sempre Cre
scendo" heeft de Leidse bur
gerij gisteravond aangenaam
weten te verrassen met zijn
29e lustrumconcert.
Sempre had twee werken op
het programma genomen, die
schijnbaar ver uitelkaar lagen:
Donizetti's "Nachtbei" en Sa-
tie's "Relache"; beide hadden
echter in eerste instantie het
zelfde doet het publiek te la
ten relaxen. Donizetti koos
voor zijji kameropera daartoe
een uitzonderlijk banaal li
bretto (in het vinden daarvan
was hij een ongekende mees
ter), Satie hanteerde ook hier
weer zijn "musique d'ameu-
blement", die bewust niet
aansluit bij het ballet en
bij de film van René
Clair. Opvallend was hier
overigens het contrast tussen
de nog steeds onopvallend-
opvallend aansprekende mu
ziek en de toch al sterk verou
derd aandoende film. De
nieuwe choreografie van Ma-
rice Voskens sprak mij nau
welijks aan (ondanks de naar
mijn ondeskundig oordeel
goede uitvoering), maar het is
de vraag of het oorspronke
lijke ballet dit wel zou hebben
gedaan: zelfs lijkt de vraag
gewettigd, of het ooit wel de
bedoeling is geweest, dat "Re
lache" het publiek zou moeten
boeien, eerder is er sprake van
een confrontatie met een on
werkelijke werkelijkheid, of
een werkelijke onwerkelijk-
heid zo U wilt. Aldus be
schouwd heeft deze uitvoer
ing haar doel niet gemist.
Voor de opvoering van Doni
zetti's kameropera "II campa-
nello di notte" had Sempre
zich van de n\edewerking ver
zekerd van de Opera Studio.
Ook hier zetten de orkestleden
onder leiding van Bastiaan
Blomhert hun beste beentje
voor; dank zij hun inbreng, dei
goede vokale prestaties, de
prachtige mise-en-scène en
schitterende kostuums en het
bijzonder suggestieve decor
werd dit een opera
voorstelling, zoals we die in
Leiden zelden gezien en ge
hoord hebben..
RON HARMS
op Nederland II het programma
"Countdown 1976" op het scherm.
Het wordt een programma in de
sfeer van de luchtvaart. Aan het
programma wordt ook meegewerkt
door Penny de Jager met een klas
siek ballet.
ADVERTENTIE
«TMM
LEIDEN TEL. 071-140941
'KOSTWINNAAR, WAT IS DAT PA?'
