China schuift minister aan de kant Londen wil rol in overgangsregering De Sint komtopbezoc Wat doet Pa? Brezjnjew zal Carter niet op proef stellen Minister van bnitenlandse Hoeang Hoea volgt T sjiao-Koean-hoea op Buit. Zaken op Lockheedschandaal in Italië breidt zich uit Egypte wil hervatting "Genève" VRIJDAG 3 DECEMBER 1976 rAUiiNA y Tsjiao-koea-hoea PLAINS (Reuter) - Gedurende de eerste maanden van Jimmy Carters president schap zal de Sowjet-Unie haar uiterste best doen in ternationale crisissituaties te vermijden. Sowjet- partijleider Brezjnew heert Carter, die in januari wordt beëdigd, een boodschap van die strekking gestuurd. Dat gebeurd via minister van handel William Simon die op het ogenblik een be zoek aan Moskou brengt, vertelde Carters perschef Jody powell gisteren. Brezj- news verklaring van goede intenties aan de Amerikaanse president is hem volgens Powell ook nog eens via „particuliere kana len" toegespeeld. Volgens Powell liet Brezjne- jew weten dat hem niet ont gaan is hoe bepaalde Ameri kaanse persstemmen beto gen dat de Sowjet-Unie ge neigd kan zijn „een nieuwe Amerikaanse president on der druk te zetten om zijn formaat op de proef te stel len". Gezien dat soort berichten hechtte Brezjnjew eraan Carter persoonlijk te laten weten dat „de Sowjet-Unie zoiets in het geheel niet van plan is, integendeel, in de eerste maanden zal trachten een crisis of gespannen si tuaties te vermijden die een dergelijke indruk zouden kunnen wekken". Powell gaf verder geen bijzon derheden. De „particuliere kanalen" die hij noemde verwijzen echter waar schijnlijk naar Averell Har- riman, een grijze eminentie van de Amerikaanse diplo matie. Harriman, die goede contacten heeft in Moskou, bracht Carter onlangs een bezoek in Plains. PEKING (Reuter) - De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Tsjiao Koean-hoea is ontslagen en vervangen door de ambassadeur van de Volksrepubliek bij de Verenigde Naties, Hoeang Hoea. Dit heeft het persbureau Nieuw China bekendgemaakt. Volgens Nieuw China nam de vaste commissie van het Chinese nationale volkscongres (parlement) in haar bij eenkomst van gisteren het „unanieme besluit" Hoeang te benoemen en Tsjiao te verwijderen. In Peking circuleerden de laatste tijd geruchten dat Tsjiao Koean- hoea (68) in ongenade was gevallen wegens zijn contacten met Mao's weduwe Tsiang Tsjing en de over ige leden van de zogenaamde Sjanghai-Mafïa. Opportunisme Beschuldigingen tegen Tsjiao Koean-hoea zijn niet openbaar ge maakt maar men vermoedt dat ze zullen neerkomen op „opportu nisme". Tsjiao was nie>t meer in het openbaar verschenen sinds hij op 11 november de nieuwe Mongoolse ambassadeur ontving. Desge vraagd zeiden Chinese functiona rissen toen dat hij ziek was. Volgens waarnemers laat het ont slag van Tsjiao er weinig twijfel aan bestaan dat de beschuldigingen ernstig zijn. Naar verluidt staan ook nog enkele andere ministers onder kritiek maar over maatregelen tegen hen is nog niets bekend. Volgens de bekendmaking van Nieuw China is de zitting van de vaste commissie van het nationale volkscongres in Peking gisteren succesvol afgesloten. De commis sie was sinds maandag bijeen. Niet bekend is of binnenkort nog nieuwe benoemingen en wijzigin gen te verwachten zijn. Wel werd bekend dat de vaste commissie de benoeming van Teng Jing-tsjao, de weduwe van wijlen premier Tsjoe En-lai, heeft bekrachtigd tot een van haar vice-voorzitters. Dit ge schiedt meer dan een jaar nadat Tsjoe's weduwe was voorgedragen door het centrale partij-comité, met goedkeuring van partijleider Mao Tse-toeng. Voetstappen Reorganisatie van kabinet in Ierland DUBLIN (UPI) - Premier Liam Cosgrave van de Ierse republiek heeft gisteren zijn omstreden mi nister van Defensie, Patrick Done- gan, op een minder gevoelige post gezet. Cosgrave heeft zelf defensie in beheer genomen, Donegan is be noemd totministervoorlanderijen. Voorts is Peter Barry, minister van transport en energie, minister van onderwijs geworden in plaats van Richard Burke. Deze laatste is be noemd tot nieuwe Ierse commissa ris bij de E.G. in Brussel. Minister voor landerijen Thomas Fitzpatrick heeft de functie van Barry, transport en energie, over genomen minister van Buiten landse Zaken van de Chinese Volksrepubliek, Hoeang Hoea, volgt nu de tweede keer direct de voetstappen van zijn ontslagen voorganger Tsjiao Koean-hoea. De 66-jarige Hoeang Hoea nam de taak van Tsjiao over als China's verte genwoordiger bij de Verenigde Na ties, kort nadat dit wereldorgaan vijf jaar geleden Peking officieel erkende. Hij- bleef de permanente vertegenwoordiger van Peking en New York tot hij afgelopen zondag naar zijn land terugkeerde. Hoeang Hoea, die vloeiend Engels spreekt, vervulde ambassadeurs functies in Canada, Afrika en het Midden-Oosten. Zijn VN-loopbaan kenmerkte zich door onophoude lijke felle aanvallen op de Sowjet- Unie en haar ambassadeur Jacob Malik, die soms in dezelfde trant reageerde. Hij typeerde de verte genwoordiger van Moskou als een diener van het „sociaal- imperialisme" - Pekings benaming voor het Sowjet-communisme - als hypocriet en als leugenaar. Tijdens een van de gedenkwaar dige discussies vergeleek Malik Hoeang met een gebochelde „voor wie de enige kuur het graf is". Naast het onverbloemd aanpakken van de Russen introduceerde Hoeang Hoea de voorheen onbekende praktijk van het niet-deelnemen aan stemmingen in de Veiligheids raad. China heeft, evenals de vier andere permanente leden Amerika, Rusland, Frankrijk en Engeland, het recht van veto in de raad. Terughoudend Maar de Chinezen waren zeer te rughoudend dit privilege te ge bruiken, waarschijnlijk omdat het teveel zou rieken naar machtspoli tiek. Vanaf hun intrede in de Ver enigde Naties verwierpen zij voort durend een status van grote mo gendheid maar wensten zij te wor den geïdentificeerd met de landen van de derde wereld. Het was het thema dat veel van Hoeang Hoea's toespraken in de Veiligheidsraad en de Algemene Vergadering be heerste. Het leverde uiteindelijk een beleid op dat, naar de overtui ging van veel waarnemers, een ern stige ondermijning vertrouwen wekkend van de Russische invloed bij de delegaties van de derde we reld. Ervaren Hoeang Hoea is een vertrouweenwekkend diplomaat Na vervulling van China's eerste ambassadeurspost in Canada kwam hij bij de Verenigde Naties Daarvoor nog had hij zijn land ver tegenwoordigd in Ghana en Egyp te, waardoor hij ervaring opdeed inzake Afrika en het Midden- Oosten. Hij was de enige Chinese ambassadeur die niet werd terug geroepen voor ideologische scho ling tijdens de culturele revolutie. Stefan Olzowski WARSCHAU (REUTER/UPI) - De Poolse minister van Buitenlandse Zaken Stefan Olszowski (46) treedt af en zal een belangrijke nieuwe functie op zich nemen binnen de communistische partij in Warschau. Sneeuw verspert Mont Blanc GENÈVE - Aan beide kanten is de toegang tot de autotunnel door de Mont Blanc door sneeuw versperd, zo meldt de internationale bond van ar beiders bij het wegtransport. Aan de Franse kant staan 1200 vrachtauto's en aan de Italiaanse 800. Ook op de autoweg tussen Ge- nève en de tunnel zijn aiito's gestrand. In Zwitserland hebben sneeuw en ijzel talrijke auto ongelukken veroorzaakt, waarbij zeker vier mensen het leven hebben gelaten. Dit is door een regeringswoord voerder in Warschau bekendge maakt. Als opvolger van Olszowski wordt genoemd de huidige minis ter van Milieuzaken, Emil Wojtas- zek, oud-ambassadeur van Polen in Parijs. Rhodesië LONDEN (Reuter/AFP) - Groot- Brittannië heeft gisteravond be kendgemaakt bereid te zijn een di recte rol in een overgangsregering in Rhodesië te spelen teneinde het land te helpen op de weg naar een zwart meerderheidsbewind. HOME (Reuter) - De Italiaanse par lementaire commissie, die een on derzoek instelt naar het steekpen ningenschandaal van Lockheed, heeft twee oud-ministers van de fensie beschuldigd van fraude tegen de staat. Het gaat om de oud-ministers Luigi Gui en Mario Tanassi, die woensdag reeds teza men met oud-premier Mariano Rumor, door de commissie waren beschuldigd van corruptie. De beschuldiging van fraude vloeit voort uit geruchten dat de twee oud-ministers van defensie steek penningen eisten, waardoor de prijs die de Amerikaanse Lockheed-fabriek vroeg voor 14 Hercules-transportvliegtuigen werd verhoogd, aldus ingelichte kringen. Italië zou inderdaad meer hebben betaald om zijn luchtmacht met de Hercules-toestellen uit te breiden. De formele beschuldigingen tegen de drie gewezen bewindslieden be tekenen de eerste concrete beslis sing van de parlementaire onder zoekcommissie. De commissie is al negen maanden met haar werk zaamheden bezig. In politieke kringen in Rome wordt het nog niet zeker geacht dat Ru- mor, Gui en Tanassi zullen moeten terechtstaan. Zij krijgen nog de ge legenheid hun verdediging voor te bereiden en zullen later deze maand moeten getuigen voor de onderzoekcommissie, aldus inge lichte kringen. Als de commissie hun verweer niet steekhoudénd vindt, zal de zaak worden voorge legd aan het voltallig Huis van Af gevaardigden. Alleen als ook het Huis overtuigd is van de noodzaak tot vervolging, worden de mannen voorgeleid voor de rechter. Uit welingelichte bronnen wordt vernomen dat de christendemocra tische partij, die over 262 van de 630 zetels in het parlement beschikt, van plan is zich te verzetten tegen de beschuldigingen aan het adres van Rumor en Gui. Tanassi lijkt minder bescherming te genieten. Hij is lid van de kleine sociaal democratische partij. Alle drie poli tici hebben de beschuldigingen van de hand gewezen. ADVERTENTIE H JL S ik... JHMHi (Papakt PARADE, de zachtere vieux) De minister van Buitenlandse Za ken, Anthony Crosland, die de aan kondiging deed in het parlement, ging niet in op de omvang van deze rol. Maar het zou een evolutie kun nen betekenen in de houding van Groot-Brittannië voor het oplossen van het Rhodesische vraagstuk. Londen heeft steeds verklaard dat het geen militairen of overheids dienaren naar Rhodesië zou zenden tijdens de periode van overgang naar wettige onafhankelijkheid onder een zwart meerderheidsbe wind. Crosland legde er gisteren de nad ruk op dat de aard van de Britse aanwezigheid zou afhangen van de structuur van de interim-regering waarover nu in Genève wordt ge sproken. Het doel van conferentie- voorzitter Ivor Richard is spoedig overeenstemming over deze struc tuur te verkrijgen, aldus Crosland. Afrikaanse leiders hebben er steeds bij het aarzelende Groot-Brittannië op aangedrongen een leidende rol te spelen tijdens de overgangspe riode maar Rhodesische nationalis- NEW YORK (Reuter) - Egypte heeft gisteren bij het begin van het debat over het Midden-Oosten in de Algemene Vergadering gevraagd om heropening van de conferentie in Genève over het Midden-Oosten. Wanneer te lang gedraald wordt "zullen de Arabieren hun grondge bied gaan heroveren", aldus afge vaardigde Achmed Esmat Abdel Meguid. De conferentie van Genève is sinds de openingsvergadering in decem ber 1973 niet meer bijeen geweest. Het voornaamste obstakel voor hervatting was de deelneming van de PLO, waar de Arabieren op staan en waar Israël afwijzend tegenover staat. Egypte, Syrië, Jordanië en de Pa lestijnse bevrijdingsorganisatie (PLO) hebben gisteren een gede tailleerd en gezamenlijk plan ge presenteerd voor de hervatting van het proces voor een politieke rege ling van het conflict in het Midden-Oosten. Dit "Arabische plan" is vervat in twee resoluties die vandaag in de algemene vergadering van de Ver enigde Naties worden ingediend. ten in Genève zijn het er niet alle maal over eens hoe deze rol precies zou moeten zijn. Het duidelijkste pleidooi voor een Britse aanwezigheid in Salisbury kwam van de delegatie van het pa triottisch front, dat gevormd wordt door de nationalistische leiders Robert Moegabe en Joshua Nko- mo. In een richtlijnverklaring zei den zij gisteren dat Groot- Brittannië moet deelnemen aan het dekolonisatieproces en dat het dit moet versnellen. Zij vroegen om een zeer bekwaam vertegenwoor diger "teneinde de machtsover dracht te waarborgen". De zwarte nationalistische leider Abel Moezorewa stelde eerder voor dat koningin Elizabeth een gou verneur tijdens de interimperiode aanwijst, maar ds. Ndabaningi Si- thole, leider van een andere zwarte fractie in Genève, zou niet voor een Britse aanwezigheid in Rhodesië zijn. Een belangrijke factor zal de reactie zijn van het blanke minderheids bewind van Ian Smith. Zijn delega tie in Genève zei steeds dat zij slechts dacht aan de aanwezigheid van een diplomatieke vertegen woordiger. Waarnemers in de Poolse hoofd stad menen dat de wijzigingen ver band kunnen houden met de ver dwijning van hoge Poolse partij functionarissen die aan prestige hebben ingeboet na de moeilijkhe den, afgelopen zomer, rond de ver hoging van de voedselprijzen. Premier Jaroszewicz zal vandaag zijn formele aankondiging doen tijdens een zitting van het Poolse parlement (SEJM), dat is bijeenge roepen ter goedkeuring van partij- besluiten over vitale kwesties als de voedselvoorziening in Polen. De spontane protesten van afgelopen zomer hebben kennelijk geresul teerd in beleidswijzigingen die erop gericht zijn meer consumptie goederen en diensten in het alge meen beschikbaar te stellen. De be leidswijzigingen werden woensdag vastgesteld tijdens een bijeen komst van het centrale partijcomité onder Edward Gierek. De rege ringswoordvoerder deelde mee dat een partijcommissie bezig is een nieuwe prijsstructuur op te stellen voor levensmiddelen die in 1978 van kracht moet worden. Hij be klemtoonde echter dat prijsveran- deringen "gematigd zullen zijn, te neinde de consument een gevoel van stabiliteit te geven". Stefan Olszowski behoudt zijn zetel in het 14 leden tellende Politburo en gaat binnenkort tevens deel uitmaken van het partfjsecreta- riaat. In deze hoedanigheden zal hij nog aanzienlijke invloed kunnen uitoefenen op de Poolse buiten landse betrekkingen en op de ideo logische opstelling van de partij. Olszowski staat bekend als een vooraanstaand partij-intellectueel en een hard onderhandelaar die vastberaden omgaat met onderge schikten. Hij nam de moeilijke taak op zich te pogen de partijbanden met studentengroepen te vergroten na de opstanden en wijzigingen in de leiding van het land in 1956, die het einde van het Stalinisme in Po len betekenden. Hij kwam in het politburo na de gewelddadige ar- beidsprotesten in .de Oostzeeha vens in 1970,.-waarop Wladislaw Gomoelka als partijleider struikel de. Arrestaties in Goegoeletoe PRETORIA (DPA) - De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren on geveer 200 personen in Goegoeletoe, een voorstad van Kaapstad, gearresteerd, aldus generaal van politie David Kriel. In de plaats waren woensdag twee jonge negers door de politie gedood. Kriel noemde de gearresteerden "oproerige elementen, brand stichters, vagebonden en personen zonder verblijfsvergunning voor Kaapstad". ADVERTENTIE een miljoen gulden aan prijzen Een Kindermann auto matische diaprojector model 1800 voor ge bruik met diaraampjes 5x5 cm met dia's 24x36 mm. Met universeel magazijn voor 36 dia's; gebruik van rondmaga- zijn mogelijk. Afstands bedieningskabel voor diatransport. Een ge schenk ter waarde van 329,- van TRANS- CONTINENTA B.V.. Amsterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 9