China schuift minister
aan de kant
Londen wil rol in
overgangsregering
De Sint
komtopbezoc
Wat doet Pa?
Brezjnjew zal Carter
niet op proef stellen
Minister van
bnitenlandse
Hoeang Hoea volgt
T sjiao-Koean-hoea
op Buit. Zaken op
Lockheedschandaal in
Italië breidt zich uit
Egypte wil
hervatting
"Genève"
VRIJDAG 3 DECEMBER 1976
rAUiiNA y
Tsjiao-koea-hoea
PLAINS (Reuter) - Gedurende
de eerste maanden van
Jimmy Carters president
schap zal de Sowjet-Unie
haar uiterste best doen in
ternationale crisissituaties
te vermijden. Sowjet-
partijleider Brezjnew heert
Carter, die in januari wordt
beëdigd, een boodschap van
die strekking gestuurd.
Dat
gebeurd via minister
van handel William Simon
die op het ogenblik een be
zoek aan Moskou brengt,
vertelde Carters perschef
Jody powell gisteren. Brezj-
news verklaring van goede
intenties aan de
Amerikaanse president is
hem volgens Powell ook nog
eens via „particuliere kana
len" toegespeeld.
Volgens Powell liet Brezjne-
jew weten dat hem niet ont
gaan is hoe bepaalde Ameri
kaanse persstemmen beto
gen dat de Sowjet-Unie ge
neigd kan zijn „een nieuwe
Amerikaanse president on
der druk te zetten om zijn
formaat op de proef te stel
len".
Gezien dat soort berichten
hechtte Brezjnjew eraan
Carter persoonlijk te laten
weten dat „de Sowjet-Unie
zoiets in het geheel niet van
plan is, integendeel, in de
eerste maanden zal trachten
een crisis of gespannen si
tuaties te vermijden die een
dergelijke indruk zouden
kunnen wekken".
Powell gaf verder geen bijzon
derheden. De „particuliere
kanalen" die hij noemde
verwijzen echter waar
schijnlijk naar Averell Har-
riman, een grijze eminentie
van de Amerikaanse diplo
matie. Harriman, die goede
contacten heeft in Moskou,
bracht Carter onlangs een
bezoek in Plains.
PEKING (Reuter) - De Chinese minister van Buitenlandse
Zaken Tsjiao Koean-hoea is ontslagen en vervangen door
de ambassadeur van de Volksrepubliek bij de Verenigde
Naties, Hoeang Hoea. Dit heeft het persbureau Nieuw
China bekendgemaakt.
Volgens Nieuw China nam de vaste commissie van het
Chinese nationale volkscongres (parlement) in haar bij
eenkomst van gisteren het „unanieme besluit" Hoeang te
benoemen en Tsjiao te verwijderen.
In Peking circuleerden de laatste
tijd geruchten dat Tsjiao Koean-
hoea (68) in ongenade was gevallen
wegens zijn contacten met Mao's
weduwe Tsiang Tsjing en de over
ige leden van de zogenaamde
Sjanghai-Mafïa.
Opportunisme
Beschuldigingen tegen Tsjiao
Koean-hoea zijn niet openbaar ge
maakt maar men vermoedt dat ze
zullen neerkomen op „opportu
nisme". Tsjiao was nie>t meer in het
openbaar verschenen sinds hij op
11 november de nieuwe Mongoolse
ambassadeur ontving. Desge
vraagd zeiden Chinese functiona
rissen toen dat hij ziek was.
Volgens waarnemers laat het ont
slag van Tsjiao er weinig twijfel aan
bestaan dat de beschuldigingen
ernstig zijn. Naar verluidt staan ook
nog enkele andere ministers onder
kritiek maar over maatregelen
tegen hen is nog niets bekend.
Volgens de bekendmaking van
Nieuw China is de zitting van de
vaste commissie van het nationale
volkscongres in Peking gisteren
succesvol afgesloten. De commis
sie was sinds maandag bijeen. Niet
bekend is of binnenkort nog
nieuwe benoemingen en wijzigin
gen te verwachten zijn. Wel werd
bekend dat de vaste commissie de
benoeming van Teng Jing-tsjao, de
weduwe van wijlen premier Tsjoe
En-lai, heeft bekrachtigd tot een
van haar vice-voorzitters. Dit ge
schiedt meer dan een jaar nadat
Tsjoe's weduwe was voorgedragen
door het centrale partij-comité, met
goedkeuring van partijleider Mao
Tse-toeng.
Voetstappen
Reorganisatie
van kabinet
in Ierland
DUBLIN (UPI) - Premier Liam
Cosgrave van de Ierse republiek
heeft gisteren zijn omstreden mi
nister van Defensie, Patrick Done-
gan, op een minder gevoelige post
gezet. Cosgrave heeft zelf defensie
in beheer genomen, Donegan is be
noemd totministervoorlanderijen.
Voorts is Peter Barry, minister van
transport en energie, minister van
onderwijs geworden in plaats van
Richard Burke. Deze laatste is be
noemd tot nieuwe Ierse commissa
ris bij de E.G. in Brussel.
Minister voor landerijen Thomas
Fitzpatrick heeft de functie van
Barry, transport en energie, over
genomen
minister van Buiten
landse Zaken van de Chinese
Volksrepubliek, Hoeang Hoea,
volgt nu de tweede keer direct de
voetstappen van zijn ontslagen
voorganger Tsjiao Koean-hoea. De
66-jarige Hoeang Hoea nam de taak
van Tsjiao over als China's verte
genwoordiger bij de Verenigde Na
ties, kort nadat dit wereldorgaan
vijf jaar geleden Peking officieel
erkende. Hij- bleef de permanente
vertegenwoordiger van Peking en
New York tot hij afgelopen zondag
naar zijn land terugkeerde.
Hoeang Hoea, die vloeiend Engels
spreekt, vervulde ambassadeurs
functies in Canada, Afrika en het
Midden-Oosten. Zijn VN-loopbaan
kenmerkte zich door onophoude
lijke felle aanvallen op de Sowjet-
Unie en haar ambassadeur Jacob
Malik, die soms in dezelfde trant
reageerde. Hij typeerde de verte
genwoordiger van Moskou als een
diener van het „sociaal-
imperialisme" - Pekings benaming
voor het Sowjet-communisme - als
hypocriet en als leugenaar.
Tijdens een van de gedenkwaar
dige discussies vergeleek Malik
Hoeang met een gebochelde „voor
wie de enige kuur het graf is". Naast
het onverbloemd aanpakken van
de Russen introduceerde Hoeang
Hoea de voorheen onbekende
praktijk van het niet-deelnemen
aan stemmingen in de Veiligheids
raad. China heeft, evenals de vier
andere permanente leden Amerika,
Rusland, Frankrijk en Engeland,
het recht van veto in de raad.
Terughoudend
Maar de Chinezen waren zeer te
rughoudend dit privilege te ge
bruiken, waarschijnlijk omdat het
teveel zou rieken naar machtspoli
tiek. Vanaf hun intrede in de Ver
enigde Naties verwierpen zij voort
durend een status van grote mo
gendheid maar wensten zij te wor
den geïdentificeerd met de landen
van de derde wereld. Het was het
thema dat veel van Hoeang Hoea's
toespraken in de Veiligheidsraad
en de Algemene Vergadering be
heerste. Het leverde uiteindelijk
een beleid op dat, naar de overtui
ging van veel waarnemers, een ern
stige ondermijning vertrouwen
wekkend van de Russische invloed
bij de delegaties van de derde we
reld.
Ervaren
Hoeang Hoea is een
vertrouweenwekkend diplomaat
Na vervulling van China's eerste
ambassadeurspost in Canada
kwam hij bij de Verenigde Naties
Daarvoor nog had hij zijn land ver
tegenwoordigd in Ghana en Egyp
te, waardoor hij ervaring opdeed
inzake Afrika en het Midden-
Oosten. Hij was de enige Chinese
ambassadeur die niet werd terug
geroepen voor ideologische scho
ling tijdens de culturele revolutie.
Stefan Olzowski
WARSCHAU (REUTER/UPI) - De Poolse minister van
Buitenlandse Zaken Stefan Olszowski (46) treedt af en zal
een belangrijke nieuwe functie op zich nemen binnen de
communistische partij in Warschau.
Sneeuw
verspert
Mont Blanc
GENÈVE - Aan beide kanten
is de toegang tot de autotunnel
door de Mont Blanc door
sneeuw versperd, zo meldt de
internationale bond van ar
beiders bij het wegtransport.
Aan de Franse kant staan
1200 vrachtauto's en aan de
Italiaanse 800.
Ook op de autoweg tussen Ge-
nève en de tunnel zijn aiito's
gestrand.
In Zwitserland hebben sneeuw
en ijzel talrijke auto
ongelukken veroorzaakt,
waarbij zeker vier mensen het
leven hebben gelaten.
Dit is door een regeringswoord
voerder in Warschau bekendge
maakt. Als opvolger van Olszowski
wordt genoemd de huidige minis
ter van Milieuzaken, Emil Wojtas-
zek, oud-ambassadeur van Polen in
Parijs.
Rhodesië
LONDEN (Reuter/AFP) - Groot-
Brittannië heeft gisteravond be
kendgemaakt bereid te zijn een di
recte rol in een overgangsregering
in Rhodesië te spelen teneinde het
land te helpen op de weg naar een
zwart meerderheidsbewind.
HOME (Reuter) - De Italiaanse par
lementaire commissie, die een on
derzoek instelt naar het steekpen
ningenschandaal van Lockheed,
heeft twee oud-ministers van de
fensie beschuldigd van fraude
tegen de staat. Het gaat om de
oud-ministers Luigi Gui en Mario
Tanassi, die woensdag reeds teza
men met oud-premier Mariano
Rumor, door de commissie waren
beschuldigd van corruptie.
De beschuldiging van fraude vloeit
voort uit geruchten dat de twee
oud-ministers van defensie steek
penningen eisten, waardoor de
prijs die de Amerikaanse
Lockheed-fabriek vroeg voor 14
Hercules-transportvliegtuigen
werd verhoogd, aldus ingelichte
kringen. Italië zou inderdaad meer
hebben betaald om zijn luchtmacht
met de Hercules-toestellen uit te
breiden.
De formele beschuldigingen tegen
de drie gewezen bewindslieden be
tekenen de eerste concrete beslis
sing van de parlementaire onder
zoekcommissie. De commissie is al
negen maanden met haar werk
zaamheden bezig.
In politieke kringen in Rome wordt
het nog niet zeker geacht dat Ru-
mor, Gui en Tanassi zullen moeten
terechtstaan. Zij krijgen nog de ge
legenheid hun verdediging voor te
bereiden en zullen later deze
maand moeten getuigen voor de
onderzoekcommissie, aldus inge
lichte kringen. Als de commissie
hun verweer niet steekhoudénd
vindt, zal de zaak worden voorge
legd aan het voltallig Huis van Af
gevaardigden. Alleen als ook het
Huis overtuigd is van de noodzaak
tot vervolging, worden de mannen
voorgeleid voor de rechter.
Uit welingelichte bronnen wordt
vernomen dat de christendemocra
tische partij, die over 262 van de 630
zetels in het parlement beschikt,
van plan is zich te verzetten tegen
de beschuldigingen aan het adres
van Rumor en Gui. Tanassi lijkt
minder bescherming te genieten.
Hij is lid van de kleine sociaal
democratische partij. Alle drie poli
tici hebben de beschuldigingen van
de hand gewezen.
ADVERTENTIE
H JL S
ik... JHMHi
(Papakt PARADE, de zachtere vieux)
De minister van Buitenlandse Za
ken, Anthony Crosland, die de aan
kondiging deed in het parlement,
ging niet in op de omvang van deze
rol. Maar het zou een evolutie kun
nen betekenen in de houding van
Groot-Brittannië voor het oplossen
van het Rhodesische vraagstuk.
Londen heeft steeds verklaard dat
het geen militairen of overheids
dienaren naar Rhodesië zou zenden
tijdens de periode van overgang
naar wettige onafhankelijkheid
onder een zwart meerderheidsbe
wind.
Crosland legde er gisteren de nad
ruk op dat de aard van de Britse
aanwezigheid zou afhangen van de
structuur van de interim-regering
waarover nu in Genève wordt ge
sproken. Het doel van conferentie-
voorzitter Ivor Richard is spoedig
overeenstemming over deze struc
tuur te verkrijgen, aldus Crosland.
Afrikaanse leiders hebben er steeds
bij het aarzelende Groot-Brittannië
op aangedrongen een leidende rol
te spelen tijdens de overgangspe
riode maar Rhodesische nationalis-
NEW YORK (Reuter) - Egypte
heeft gisteren bij het begin van het
debat over het Midden-Oosten in de
Algemene Vergadering gevraagd
om heropening van de conferentie
in Genève over het Midden-Oosten.
Wanneer te lang gedraald wordt
"zullen de Arabieren hun grondge
bied gaan heroveren", aldus afge
vaardigde Achmed Esmat Abdel
Meguid.
De conferentie van Genève is sinds
de openingsvergadering in decem
ber 1973 niet meer bijeen geweest.
Het voornaamste obstakel voor
hervatting was de deelneming van
de PLO, waar de Arabieren op
staan en waar Israël afwijzend
tegenover staat.
Egypte, Syrië, Jordanië en de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie
(PLO) hebben gisteren een gede
tailleerd en gezamenlijk plan ge
presenteerd voor de hervatting van
het proces voor een politieke rege
ling van het conflict in het
Midden-Oosten.
Dit "Arabische plan" is vervat in
twee resoluties die vandaag in de
algemene vergadering van de Ver
enigde Naties worden ingediend.
ten in Genève zijn het er niet alle
maal over eens hoe deze rol precies
zou moeten zijn.
Het duidelijkste pleidooi voor een
Britse aanwezigheid in Salisbury
kwam van de delegatie van het pa
triottisch front, dat gevormd wordt
door de nationalistische leiders
Robert Moegabe en Joshua Nko-
mo. In een richtlijnverklaring zei
den zij gisteren dat Groot-
Brittannië moet deelnemen aan het
dekolonisatieproces en dat het dit
moet versnellen. Zij vroegen om
een zeer bekwaam vertegenwoor
diger "teneinde de machtsover
dracht te waarborgen".
De zwarte nationalistische leider
Abel Moezorewa stelde eerder voor
dat koningin Elizabeth een gou
verneur tijdens de interimperiode
aanwijst, maar ds. Ndabaningi Si-
thole, leider van een andere zwarte
fractie in Genève, zou niet voor een
Britse aanwezigheid in Rhodesië
zijn.
Een belangrijke factor zal de reactie
zijn van het blanke minderheids
bewind van Ian Smith. Zijn delega
tie in Genève zei steeds dat zij
slechts dacht aan de aanwezigheid
van een diplomatieke vertegen
woordiger.
Waarnemers in de Poolse hoofd
stad menen dat de wijzigingen ver
band kunnen houden met de ver
dwijning van hoge Poolse partij
functionarissen die aan prestige
hebben ingeboet na de moeilijkhe
den, afgelopen zomer, rond de ver
hoging van de voedselprijzen.
Premier Jaroszewicz zal vandaag
zijn formele aankondiging doen
tijdens een zitting van het Poolse
parlement (SEJM), dat is bijeenge
roepen ter goedkeuring van partij-
besluiten over vitale kwesties als de
voedselvoorziening in Polen. De
spontane protesten van afgelopen
zomer hebben kennelijk geresul
teerd in beleidswijzigingen die
erop gericht zijn meer consumptie
goederen en diensten in het alge
meen beschikbaar te stellen. De be
leidswijzigingen werden woensdag
vastgesteld tijdens een bijeen
komst van het centrale partijcomité
onder Edward Gierek. De rege
ringswoordvoerder deelde mee dat
een partijcommissie bezig is een
nieuwe prijsstructuur op te stellen
voor levensmiddelen die in 1978
van kracht moet worden. Hij be
klemtoonde echter dat prijsveran-
deringen "gematigd zullen zijn, te
neinde de consument een gevoel
van stabiliteit te geven".
Stefan Olszowski behoudt zijn zetel
in het 14 leden tellende Politburo
en gaat binnenkort tevens deel
uitmaken van het partfjsecreta-
riaat. In deze hoedanigheden zal hij
nog aanzienlijke invloed kunnen
uitoefenen op de Poolse buiten
landse betrekkingen en op de ideo
logische opstelling van de partij.
Olszowski staat bekend als een
vooraanstaand partij-intellectueel
en een hard onderhandelaar die
vastberaden omgaat met onderge
schikten. Hij nam de moeilijke taak
op zich te pogen de partijbanden
met studentengroepen te vergroten
na de opstanden en wijzigingen in
de leiding van het land in 1956, die
het einde van het Stalinisme in Po
len betekenden. Hij kwam in het
politburo na de gewelddadige ar-
beidsprotesten in .de Oostzeeha
vens in 1970,.-waarop Wladislaw
Gomoelka als partijleider struikel
de.
Arrestaties in Goegoeletoe
PRETORIA (DPA) - De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren on
geveer 200 personen in Goegoeletoe, een voorstad van Kaapstad,
gearresteerd, aldus generaal van politie David Kriel. In de plaats
waren woensdag twee jonge negers door de politie gedood.
Kriel noemde de gearresteerden "oproerige elementen, brand
stichters, vagebonden en personen zonder verblijfsvergunning
voor Kaapstad".
ADVERTENTIE
een miljoen gulden aan prijzen
Een Kindermann auto
matische diaprojector
model 1800 voor ge
bruik met diaraampjes
5x5 cm met dia's 24x36
mm. Met universeel
magazijn voor 36 dia's;
gebruik van rondmaga-
zijn mogelijk. Afstands
bedieningskabel voor
diatransport. Een ge
schenk ter waarde van
329,- van TRANS-
CONTINENTA B.V..
Amsterdam.