Europees topberaad moet voortaan anders Rhodesië- conferentie muurvast Nieuwe president Mexico krijgt grote problemen op te lossen NAAST HET NIEUWS Carter: president Jimmy Na mislukken conferentie in Den Haag Vertegenwoordiger China bij VN in Peking ontboden AUTOMATISCH SPAREN Vandaag denken jn>\ automatisch van gg LEIOSE SPAARBANK WOENSDAG 1 DECEMBER 1976 MEXICO CITY (AFP) - In Mexico is alle hoop gevestigd op de nieuwe president Jose Lopez Portillo, die vandaag Luis Eche- verria zal opvolgen. Het land kampt met grote economische moeilijkheden, en het is aan de 56-jarige advocaat en econoom Portillo de taak, het hoofd te bie den aan de vele problemen. Jose Lopez Portillo werd in juli van dit jaar met overgrote meerder heid gekozen tot president, als kandidaat van de revolutionaire partij. Hij is afkomstig van Spaanse voorouders. De nieuwe president heeft verscheidene be langrijke regeringsposten be kleed, waaronder tot voor kort de post van minister van Financiën. Op zijn komst wordt in Mexico veel hoop gevestigd. Hij staat bek,end als een groot redenaar en als een map met duidelijke ideeën en plannen. Hij zou geschapen zijn voor de post, waarvan zijn voor ganger Luis Echeverria zegt dat deze bekleed moet worden door zowel een bekwaam politicus alsook een waardevolle éco noom. Al deze kwaliteiten heeft Portillo ook wel hard nodig, aan gezien Mexico zich in een zeer ernstige economische crisis be vindt. Mexico bezit enorme voorraden olie, maar uit bezorgdheid de "onafhankelijkheid" te verliezen, heeft de regering van Echeverria steeds geweigerd deze reserves voor commerciële belangen te exploiteren. Slechts een tiende gedeelte van de produktie van 1.200.000 vaten olie per dag, is be stemd voor de uitvoer. Een ander actueel probleem is dat de van de boeren. Deze eisen een eerlijkere verdeling van de land bouwgronden, die merendeels in handen zijn van grootgrondbezit ters. De regering heeft pas gele den een aantal maatregelen ge nomen tot onteigening van som mige landbouwgronden ter ver deling onder de boeren. Deze wil len echter een veel verdergaande landbouwhervorming. In Mexico is ook het verschijnsel werkloosheid niet onbekend. Het aantal mensen zonder werk stijgt onrustbarend. Oorzaak hiervan is die wordt teweeg ge bracht door de sterke stijging van de prijzen. Iedere maand voegen zich 240.000 jonge Mexicanen bij het leger werklozen. Het geboortecijfer van het land is een van de hoogste ter wereld. Per maand worden zo'n 300.000 Mexicaantjes geboren. Het be volkingscijfer, dat iedere twintig jaar verdubbelt, is gestegen tot 63.000.000. Lopez Portillo zou in de komende zes jaar, want zo lang duurt zijn mandaat, kunnen rekenen op een steeds strijdbaarder oppositie, die erop uit is een brede politieke macht te vormen, hierby vooral steun zoekend bij het centrum. Echeverria heeft hier in zijn rege ringsperiode van zes jaar i lijks mee te maken gehad. Op het gebied van de buitenlandse politiek is vooral de verhouding met de grote noorderbuur, de Verenigde Staten, van belang. Onder de voorgaande regering waren er nogal wat spanningen tussen beide landen. De Ver enigde Staten importeren welis waar 75 procent van de Mexi caanse produkten, maar zij zijn ook een moeilijke klant. Som mige in Mexico zijn van oordeel dat Washington zich teveel wil mengen in de binnenlandse aan gelegenheden van het land. Luis Echeverria, die solliciteert naar de functie van secretaris generaal van de Verenigde Na ties, heeft, kortom, geen gemak kelijke erfenis achtergelaten voor zyn opvolger. DEN HAAG (SP) - Het grotendeels mislukken van het Europees topberaad in Den Haag zal er waarschijnlijk toe leiden dat dergelijke bijeenkomsten voortaan anders wor den opgezet. De Europese leiders moesten gisteravond na twee dagen intensief overleg met vrijwel lege handen naar hun hoofd steden terugvliegen. Zelfs de verwachte gemeen schappelijke verklaring van de ne gen regeringsleiders over een meer op eikaars belangen afgestemde nationale economische politiek kwam niet tot stand. Daarmee werd in feite het veelbesproken plan van onze minister Duisenberg op de lange baan geschoven. De minister wil dat de Negen de waarde van hun onderscheiden munten en ook hun begrotingen in een zekere sa menhang brengen, zodat de vage trekken van een Economische en Monetaire Unie zichtbaar kunnen worden. Ook in wereldwijverband kwa men er geen afspraken tot stand. De EG wil (durft?) geen gezamenlijke houding aan te nemen voor de slot- conferentie van de Noord-Zuid- dialoo'g in Parijs, waar acht rijke landen overleggen met 19 armere. De Deense premier Joergensen vatte de situatie goed samen toen hij zei dat de EG geen concessie wilde doen aan de grondstoffen le verende landen, omdat Europa niet weet of de oliestaten daarna tóch hun prijzen verhogen. Er kwam wel een verklaring uit de bus waarin, op aandrang van Nederland en anderen die wat soe peler aankijken tegen de eisen van de armen, zonder meer wordt ver wezen naar de komende verhoging van de olieprijzen. De EG is bereid om een positieve bijdrage te leve ren, "die in overeenstemmis is met haar mogelijkheden en met de ontwikkeling van haar economie", zo heet het. Giscard ontevreden De Franse president Giscard d'Es- taing heeft laten weten, dat de mis lukking van deze conferentie voor hem bewijst, dat het voortaan an ders moet. Parijs vindt echter nog steeds dat dergelijk beraad - in we zen strijdig met de EG-verdragen - zinvol is. Giscard komt daarom met voorstellen om het overleg te ver beteren. Ook minister Van der Stoel (Bui tenlandse Zaken) is weinig opgeto gen over de Haagse conferentie. Hij ziet twee mogelijkheden. De ver gaderingen moeten voortaan beter worden, voorbereid, dan wel een vrijblijvend karakter krijgen, dus slechts een algemene gedachten- wisseling omvatten. Met het op de lange baan schui ven van de problemen is bij de kleinere EG-landen weer de vrees gaan bedisselen wat er gaat gebeu ren. Van Britse en Franse zijde werd in de Haagse wandelgangen al gesproken over een topconferentie van de VS met de drie grote EG- landen en Japan. Carter (VS) zou ook met die gedachte gespeeld hebben. Nederland zal zich fel j tegen zo'n conferentie verzetten. Het wil dat de Negen internationaal gezamenlijk optreden. KONINKLIJK REKENFOUTJE De Zweeds koning Carl Gustav heeft zich verrekend: aan fiscus gaf hij een te groot inkomen op. Hij krijgt nu ruim honderdduizend gulden terug. Een meevallertje voor de vorst, die in tegenstelling tot de meeste monarchen gewoon belasting moet betalen. VRU De Engelsen krijgen extra vrije dagen. Op 27 en 28 december en op 3 januari. De overheid vond het zielig voor de werknemers, omdat Kerstmis en Nieuwjaar zo ongunstig vallen, maar boze stemmen fluisteren dat het om economische redenen is. VAL Een Britse parachutist heeft een val van ruim twee kilometer over leefd. Zijn hoofdparacute was niet opengegaan en aan zijn reserve valscherm had hij ook niets, want daarvan waren de kabels in de war geraakt. Bij zijn terugkeer op aarde had hij slechts een gebro ken been en wat inwendige kneuzingen. Maar dat mocht de pret niet drukken. OVERTREDING Een 66-jarige mevrouw uit Ede maakte het wel erg bont. Over een afstand van zes kilometer maakte zij, onder het toeziend oog van patrouillerende politiemannen, vijftien vertredingen. Zij zal op nieuw rij-examen moeten doen. ESPERANTO „Koning Parsifal" wil koningin Juliana esperanto leren. Binnen kort zal hij zich met dat doel ten paleize vervoegen. De „koning" is een Zwitser maar onlangs is hij op de fiets gestapt om zijn taal wereldwijd te verbreiden en daarom noemt hij zich nu „wereldburger". Op zich is daar natuurlijk niets op tegen. Maar of de marechaussee van Soestdijk hem als zodanig zal toela ten is natuurlijk nog maar de vraag. PEKING (DPA) - Hoeang Hoea (63), hoofd van de Chinese delegatie bij de VN, is naar Peking ontboden. Hij heeft New York inmiddels ver laten. Het wordt in Peking niet onmoge lijk geacht, dat Hoeang minister van Buitenlandse Zaken wordt. De Na afloop van de top in Den Haag is ook door de Britse premier James Callaghan een persconferentie gegeven, huidige minister, Tsjau Koean- De minister-president was zichtbaar vermoeid van de vele uren confereren en moest zich de ogen uitwrijven. Hoea, is al enkele weken niet in het Links naast hem de Britse minister van buitenlandse zaken, Crosland. openbaar verschenen. Hij werd bij GENÈVE (UPI) - De leiders van het patriottische front in Rhodesië, Moegabe en Nkomo, hebben gis teren het Brits-Amerikaanse plan voor de overgang naar een meer derheidsbewind in zijn geheel verworpen. Zij eisen volledige bevoegdheid voor de leden van de bevrijdingsbeweging in de interim-regering en de macht over leger en politie. Volksprijs voor vrede WGist fVolks wtgert Gisteravond is in Oslo de Volksprijs voor de vrede" litgereikt aan de leiders van de vredesbeweging in Noord- Ierland (vlnr) Mairead Corri- ganCiaran McKeown en Be tty Williams. De prijs ter waarde van ach thonderdduizend gulden, tweemaal zoveel als de Nobel prijs, die dit jaar niet is toege kend, is door de Noorse dag bladen bijeengebracht. WASHINGTON (Reuter) - De zo goedkoop mogelijk gehouden in stallatie van Jimmy Carter als president van de Verenigde Sta ten op 20 januari, zal haar hoog tepunt beleven in zijn beëdiging als „Jimmy", en niet als „James Earl Carter jr.", zo heeft een me dewerker meegedeeld. ADVERTENTIE aan morgen. Recht op het doel af: studeren, trouwen, bouwen, reizen... n Goed spaarplan elke maand 0= een vast bedrag - maakt NJ lvV)wensen snel bereik baar. Datkan^gA uw salaris of 4pÊ=3| pensioen bij de tAxr „Voor mij en iedereen in dit land is hij altijd Jimmy Carter geweest. Ik ben er daarom zeker van dat hij als zodanig de ambtseed zal af leggen", verklaarde Bardyl Tira na, mede-voorzitter van het inau guratiecomité. .Carter zal zodoende breken met het voorbeeld dat werd gegeven door wijlen John F. Kennedy, die zich graaf „Jack" liet noemen, maar sinds zijn installatie „JFK" was. Tirana zei dat de inauguratie met al haar parades, parties en concer ten, tegen de drie miljoen dollar zou kosten - nog niet de helft van wat volgens hem president Nixons tweede installatie in 1973 kostte. Carter wenste een „volksinstalla tie", wat overigens niet betekent dat de beste plaatsen voor de pa rade van twee uur en die voor de feestjes 's avonds, minder dan 25 dollaar per stuk kosten. Het inauguratiecomité verwacht dat de installatie zichzelf zal be druipen, maar het wil wel geld van tussen de 1.500 en 1.800 van vakbonden, bedrijven en han delsmaatschappijen, voor de vorming van een garantiefonds ter bekostiging van uitgaven- Zij deden dit kort nadat de leider van de blanke delegatie, de Rho- desische minister van Buiten landse Zaken Pieter van der Byl, had verklaard dat het Brits- Amerikaanse voorstel als onaan tastbaar moet worden be schouwd. De eisen van het patriottische front komen erop neer, dat de zwarten de interim-regering en de gang van zaken naar een meerder heidsbewind volledig willen be heersen. Moegabe en Nkomo hebben confe rentievoorzitter Richard ook een tijdschema verstrekt voor beëin diging van de conferentie op uit erlijk 20 december. De Rhodesische minister van Bui tenlandse Zaken Pieter van der Byl heeft de leiders van het pa triottische front van Rhodesië dinsdag in Genève verweten dat zy niet in het welslagen van de Rhodesiëconferentie zyn geïnte resseerd. Van der Byl had gezegd dat Robert Moegabe en Joshua Nkomo erop uit waren ervoor te zorgen dat in Genève niets wordt bereikt. De Britse voorzitter van de confe rentie, Ivor Richard, is door hen gedwongen het einde van de con ferentie te verschuiven tot 20 de cember. In een brief aan de voor zitter drukt Van der Byl de "grote bezorgdheid" van zijn delegatie uit, dat nieuwe vertragingen zul len optreden zonder dat concrete resultaten worden geboekt. In januari zullen er minder tribunes Rhodesische strijdkrachten heb- Tirana zei dat het inauguratieco mité van Nixon 6,5 miljoen dollar uitgaf en gebruik van maakte van gratis auto's en benzine geschon ken door zakenlieden en de dien sten van rijksambtenaren die aan de inauguratie meewerkten in hun kantoortijd. Het inauguratiecomité voor Carter aanvaardt geen enkele gift, ver telde Tirana, en het accepteert al leen diensten van rijksambtena ren wanneer deze ze in hun vrye tijd vrijwillig willen verlenen. op Pennsylvania Avenue worden gebouwd dan voorheen, omdat veel „gewone" burgers er niet door zien konden. Het comité stuurt volgend Tirana 300.000 uitnodigingen rond, n ben een groep van ongeveer hon derd guerrillastrijders opge spoord die midden november uit Mozambique het land waren bin nengekomen en er sindsdien 38 gedood, aldus een militaire woordvoerder in Rhodesië. de kaarten hebben alleen nut als Deze maand zijn 245 guerrillastrij ders gedood, verreweg het groot ste aantal in een maand in de vier jaar oude strijd. De woordvoerder zei dat de guerril lastrijders geen agressie verto nen. "Ik denk dat zij zich niet tot een gevechtsgroep kunnen orga niseren. Wij hebben geen vast besloten verzet ontmoet, ze pro beren onze strijdkrachten uit de weg te gaan." i. Iedereen, ook zij der kaart, mogen naar de eedsa flegging op de trappen van het kapitool komen kyken. Carter, die op 19 januari in Was hington aankomt, zal verder de toon van zijn regering aangeven door zich te laten beëdigen in een gewoon pak en niet in een ge kleed kostuum. officiële gelegenheden vertegen woordigd door de onderminister. -Een hoge functionaris van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken in Peking heeft inmiddels gezegd dat minister Tsjau politieke moeilijk heden heeft en aan kritiek bloot staat. Hy en zijn vrouw, die direc teur Aziatische zaken van het mi nisterie is, worden naar men aan neemt beschuldigd van relaties met de "radicalen" rond Mao's weduwe. Gisteren is in Peking de perma nente commissie van de nationale vergadering bijeengekomen, aldus het persbureau Nieuw China. Zij wordt geleid door mevrouw Soong Sjing-ling, weduwe van Soen Jat-sen en bijgewoond door premier Hoea Koeo-feng. De vergadering heeft tot doel de weduwe van Tsjoe En-lai, mevrouw Teng Jing-sjao, te benoemen tot een der vicevoorzitters van de na tionale volksvergadering. Mao Tse-toeng heeft dat zo gewild, aldus premier Hoea Koeo-feng. Na anderhalf jaar onderbreking zijn gisteren in Peking de Russisch-Chinese onderhandelin gen over grensproblemen hervat, zo is uit diplomatieke bron verno men. De Sowjet-delegatie wordt ge leid door Leonid Iljetsjew, vice- minister van Buitenlandse Zaken, die zaterdag in Peking is aangeko men. De Chinese delegatieleider is vice-minister van Buitenlandse Zaken Joe Tsjan. Bangladesj: wisseling van de macht DACCA (Reuter) - President Ab- usadat Mohammed Sajem van Bangladesj heeft gisteren zijn be voegdheden als hoofd van het mili tair gezag overgedragen aan de op perbevelhebber van het leger generaal-méyoor Ziaur Rehman. Hij noemde de overdracht van de militaire bevoegdheden 'in het na tionaal belang'. Generaal Ziaur, 'de sterke man van Bangladesj', was een jaar geleden naar zyn militaire post teruggekeerd, nadat hij een poging tot staatsgreep had onder drukt. Hij droeg toen vrijwillig het hoogste militaire gezag over aan president Sajem. Gilmore toch voor het vuurpeloton SALT LAKE CITY (Reuter/UPI) - Met 2 tegen 1 stem heeft de raad van gratie van de Amerikaanse staat Utah gisteren besloten dat het doodvonnis tegen Gary Gilmore moet worden uitgevoerd. Gilmore heeft zelf verzocht dat het vonnis door de kogel ten uitvoer wordt gelegd. De rechter kan nu een nieuwe ex- cecutiedatum vaststellen. De staat utah wil dat Gilmore voor volgende week maandag wordt doodgescho ten om juridische moeilijkheden te voorkomen in verband meteen wet die eist dat terechtstellingen bin nen 60 dagen na de uitspraak wor den verricht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 9