LEIDSCH
DAGBLAD
Vredeling
weg als
minister
Eenstemmigheid in Genève
Leraren willen driejarige middenschool
vandaag
v.d.wiel
ALS INVOERING NIEUW SCHOOLTYPE DOORGAAT
Lid Europese Commissie
Volksvredeprijs voor
Ierse huisvrouwen
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1976
OPGERICHT 1 MAART 1860
35100
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WALRUS IN
ZEELAND
MIDDELBURG (ANP) - Een
walrus is gisteren waargeno
men aan de oever van de Oos-
terschelde. Het beest lag aan
de Havendam in Colijnsplaat
en werd ontdekt door sport
vissers die de haven uitvoe
ren en terstond de haven
meester van Colijnsplaat in
lichtten. De havenmeester
ging onmiddellijk polshoogte
nemen. Volgens hem is het
een kolossaal beest van onge
veer duizend kilo. Het dier
leek niet geheel fit en rilde
hevig. De walrus blies niet
temin nijdig toen de haven
meester hem naderde om fo
to's te maken.
UTRECHT - Het Nederlands
Genootschap van Leraren, dat de
middenschool voor alle 12-16-
jarigen afwijst, is vandaag op zijn
algemene vergadering in het jaar-
beurscongrescenturum met een
compromisvoorstel gekomen: een
middenschool voor 11-14-jarige
kinderen.
Voorzitter drs. F. J. Roefs hand
haafde in zijn jaarrede weliswaar
het standpunt dat het NGL in prin
cipe tegen een middenschool is
(deze zou het huidige voortgezet
onderwijs volledig op zijn kop zet
ten), maar als invoering onvermij
delijk blijkt laat een driejarige
middenschool het bestaande on
derwijs grotendeels intakt.
De voorzitter voerde voor een "ver
vroegde" en driejarige midden
school de volgende argumenten
aan: bij een leerplicht tot 16 jaar -
het NGL verwerpt leerplicht ver
lenging tot 18 jaar zoals in de con
tourennota wordt voorgesteld -
hebben de leerlingen die van een
dergelijke school komen en uit het
onderwijs willen stappen, nog ge
legenheid om een tweejarige be
roepsvoorbereidende opleiding in
het dagonderwijs te volgen.
Voorts is een natuurlijke aanslui
ting mogelijk bij de bestaande ver
ticale indeling in het voortgezet
onderwijs.
De driejarige middenschool, die
dan wordt voorafgegaan door een
zevenjarige basisschool (kleuter
en lager onderwijs bijeengevoegd),
kan worden opgevat als een drieja
rige brugperiode, waarin door ver
breding van het leerstofaanbod een
geleidelijke oriëntering plaats
vindt. Deze maakt een meer ver
antwoorde keuze voor het vervol
gonderwijs mogelijk dan nu be
staat bij de verlengde brugperiode.
Voorzitter Roefs meent verder dat
een dergelijke maatregel zou kun
nen leiden tot een gewenste gerin
gere schoolgrootte van zowel mid
denschool als vervolgonderwijs.
Hij gaf verder aan dat een meer in
dividuele begeleiding in klassever-
band voor leerlingen van 11 tot 14
waarschijnlijk makkelijker is te
verwezenlijken dan voor hogere
leeftijdsgroepen.
Tenslotte maakte de voorzitter de
uitslag van een NIPO-onderzoek
bekend, dat het NGL heeft laten in
stellen naar de meningen van de le
raren bij hét voortgezet onderwijs
over de instelling van een midden
school.
Hieruit blijkt dat 70 procent van de
ondervraagden de invoering van de
middenschool geen onderwijs
kundige noodzaak vindt. Zestien
procent vindt dat wel, 13 procent
had geen mening.
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet is gisteren akkoord ge
gaan met de aanwijzing van minister ir. H. Vredeling (De
fensie) tot lid van de Europese Commissie, het dagelijks
bestuur van de Europese Gemeenschappen.
Minister-president Den Uyl heeft
dit gisteravond, na afloop van het
wekelijkse kabinetsberaad, mee
gedeeld. Het kabinet heeft nog
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond
opklaringen met slechts hier en
daar een bui. Afnemende wind,
maar aanvankelijk aan de kust nog
hard. Maximum temperatuur 9
graden Celcius.
(opgemaakt om 9.40 uur)
28 NOVEMBER
Zon op: 8.22 uur; onder: 16.34 uur.
Maan op: 13.02 uur; onder: -.- uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.03
Laagwater te 3.43 en 16.12 uur.
29 NOVEMBER
Zon op: 8.23 uur; onder: 16.34 uu
Maan op: 13.25 uur; onder: 0.38 i
Hoogwater te 9.05 en 21.39 uur.
Laagwater te 4.40 en 17.07 uur.
geen opvolger voor ir. Vredeling
aangewezen als minister van De
fensie. "Als de heer Vredeling per 5
januari volgend jaar Europees
commissaris wordt, dan denk ik
wel dat - met nog zo'n vijf maanden
voor de boeg voor de verkiezingen -
het wel de moeite waard is
nieuwe minister van Defensie te
benoemen", aldus de premier.
De minister-president herhaalde
dat Nederland aanspraak blijft ma
ken op een zware portefeuille in de
Europese Commissie. Naar het
oordeel van de Nederlandse rege
ring is echter ir. Vredeling ook voor
vele andere posten bekwaam,
waaronder met name die van land
bouw, waar Nederland zonder
meer grote belangstelling voor
heeft, zo voegde premier Den Uyl er
aan toe. (Nederland heeft sinds
1958 de portefeuille van landbouw
in de Europese Commissie beheerd
in de personen van Sicco Mansholt
(PvdA) en Pierre Lardinois (KVP).
Vredeling (52) was verrast zichzelf
als minister van Defensie in het
kabinet-Den Uyl terug te vinden.
Door kabinetsformateur Burger
werd hij min of meer voor het blok
gezet. Van de PvdA-er Burger
kreeg hij opdracht het als eerste so
cialist op Defensie goed te doen.
Vredeling begon met gemengde
gevoelens aan zijn nieuwe taak.
Van huis uit was hij landbouwkun
dig ingenieur. Bovendien hechtte
hij meer aan het Europese werk,
dan aan de nationale politiek. In het
Europese parlement deed Vrede
ling in de periode 1958-1973 vol
doende politieke en Europese erva
ring op om zichzelf te kwalificeren
voor een hogere post: die van Eu
ropees commissaris.
20.33 in het geruchtmakende interview
dat hij in 1974 aan het weekblad
Vrij Nederland gaf zei Vredeling:
"Ik ben wel ambitieus. Ik had in
Europa Mansholt willen opvolgen.
Dat had ik graag gewild". Maar
ir. Mansholts opvolger als landbouw
commissaris werd de Christen-
Democraat ir. P. Lardinois.
Betty Williams (mdden) er Ma-
reid Corrigan (rechts), aan luie de
Noorse volksvredeprijs is toege
kendnemen samen met Ciaran
McKeown een door 12,5 miljoen
mensen ondertekende petitie in
ontvangst uit handen ran mevrouw
E ri ka Vogesvan de WOMEN .de we
reldorganisatie van moeders van
alle landen. Vandaag houdt de Ul
ster Vredesbeweging een grote ma
nifestatie in Londen .waaraan door
afgevaardigden uit vele landen -
waaronder Nederland-zal worden
deelgenomen.
coordinated sportswear
tartan fg|j gtjop
BREESTRAAT 150-LEIDEN.
OSLO (ANP) - Hoewel de Nobel-
commissie van het Noorse parle
ment geen kandidaat heeft kunnen
vinden, die de Nobelvredesprijs
1976 waardig was, zal dinsdag 30
november in het stadhuis van Oslo
plechtig een Noorse "volksvrede
sprijs" worden uitgereikt.
Aan de onderscheiding is een be
drag van meer dan 280.000 dollar
verbonden, bijna tweemaal zoveel
als aan de Nobelprijs van dit jaar.
De prijs wordt uitgereikt aan de
twee Ierse huismoeders Betty Wil
liams en Maread Corrigan, leidsters
van de Vrouwenvredesbeweging in
Ulster.
Het idee van een volksvredesprijs
is naar voren gebracht door het
blad Fladrelandsvennen in Kris-
tiansand, dat eind september met
een inzamelingsactie begon. Vice-
hoofdredacteur Gunnar Borrevik
zei dat men op de gedachte kwam
toen bekend werd dat de twee Ierse
vrouwen niet voorkwamen op de
lijst van 50 kandidaten voor de No
belprijs.
"Wij protesteren niet tegen het be
sluit van de Nobelcommissie, de
prijs niet toe te kennen. Maar de
vredesbeweging heeft nu een duw
in de rug nodig en niet volgend jaar.
Wij wilden dat de twee vrouwen
een vredesprijs kregen, welk be
sluit de Nobelcommmissie ook
mocht nemen".
Ongeveer 30 andere bladen namen
aan de inzamelingsactie deel en
brachten meer dan 1,5 miljoen kro
nen (750.000) bijeen. Borrevik schat
dat 100.000 Noren hebben bijge
dragen.
Het geld en de twee medailles, met
portretten van de winnaars, zullen
aan Betty Williams en Mairead Cor
rigan worden uitgereikt door Gerd
Benneche, voorzitster van de
Noorse persvereniging, op een bij
eenkomst in het stadhuis van Oslo.
In 1973 is al eens een volksvrede
sprijs uitgereikt aan de Zuidameri-
kaanse bisschop Helder Camara,
door een aantal Noorse organisa
ties, uit protest tegen de uitverkie
zing van de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Henry
Kissinger, en de Noordvietnamees
Le Due Tho, die samen de Nobel
prijs kregen toegewezen.
De Nobelcommissie heeft geen re
den voor haar besluit aangevoerd
de vredesprijs dit jaar niet uit te
reiken.
Staatssecretaris
Klein: te veel
medische
specialisten
UTRECHT (ANP) - Over de gehele
linie genomen lijkt het beeld op te
gaan doemen van een teveel aan
medische specialisten in de toe
komst. De opleidingscapaciteit
dient zo goed mogelijk afgestemd
te worden op het benodigde aantal.
Een overzichtelijk centraal sys
teem voor aanmelding en registra
tie van assistent-geneeskundigen
verdient ook aanbeveling.
Staatssecretaris dr. G. Klein van
onderwijs en wetenschappen heeft
dit gisteren in Utrecht gezegd op de
jubileumbijeenkomst van het cen
traal college voor de erkenning en
registratie van medische specialis
ten. Hij besteedde ook aandacht
aan de lengte van de opleiding tot
medisch specialist, aan de ar
beidsmarktsituatie en aan een
dreigende "uitholling" van het me
disch opleidingsprogramma.
Staatssecretaris Klein herinnerder
er aan, dat hij de beheersing van de
opleidingskosten in het weten
schappelijk onderwijs ter hand
heeft genomen, onder meer door
het terugbrengen van de cursus
duur van universitaire studie. Ver-
lengi ig van de duur van studie voor
de opleiding tot medisch specialist
zou in het licht van de huidige
maatschappelijke verhoudingen
op overwegende bezwaren stuiten.
Het is noodzakelijk te blijven zoe
ken naar een meer efficiënte opzet
en een betere methodiek van de op
leiding, meende de staatssecretaris.
In dit verband wees hij op het pro
bleem van een mogelijk toekomstig
overschot aan medische specialis
ten. Het aantal specialisten, dat het
beroep uitoefent, stijgt jaarlijks
met ongeveer vijf procent. Dit
beeld kan wellicht omslaan in een
spookbeeld van werkloze duur op
geleide krachten voor wie er geen
mogelijkheden zijn om aan de slag
te komen, aldus dr. Klein.
'Arrino veilig'
DELFZIJL - Het Britse schip "Ar
rino", dat wegens ontploffingsge
vaar woensdag de haven van Delf
zijl, waar het een dag eerder was
binnengelopen, moest verlaten, le
vert thans geen gevaar meer op. Het
ruim waarin chilisalpeter ver
mengd was geraakt met benzine, is
buitengaats onder water gezet.
Controles hebben aangetoond dat
zich ook geen ontplofbare gas
mengsels hebben gevormd. Van
morgen is begonnen met het lossen
van dit ruim.
Ter kennismaking 4 weken voor de halve prijs
Ik word abonnee per 13 december 1976 en ontvang de
krant vanaf heden.
Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee.
naam
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon invullen, in open enveloppe
(zonder postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad,
antwoordnummer 214, Leiden.
Rhodesië 1 maart onafhankelijk
GENEVE (UPI/DPA/Reuter) - De
nationalistische leiders Nkomo
en Mugabe zijn met enkele kleine
wijzigingen akkoord gegaan met
het Britse compromis-voorstel,
waarin 1 maart 1978 wordt ge
noemd als onafhankelijkheids
datum voor Rhodesië.
Maandag zal de Rhodesië-
conferentie worden voortgezet
met de bespreking van het vol
gende agendapunt: de vorming
van een tijdelijke regering.
Conferentievoorzitter Ivor Richard
■i.mun.i.ïïl
exclusieve
meubelen
bij
INTERIEURVERZORGING
VERDUYN-RIJNSBURG
Rapenburg to. tel. (01716) - 21955
zei gisteravond na een gesprek
met Nkomo en Mugabe: "Ik ge
loof dat de kwestie van de datum
het werk van de conferentie niet
langer zal ophouden". Nkomo zei
dat Richard enkele amendemen
ten van hem en van Mugabe op de
tekst van het Britse compromis
had geaccepteerd. Richard zal
maandag met deze twee delega
tieleiders de volgende fase van de
conferentie bespreken.
Nkomo en Mugabe, die samenwer
ken in het "Patriottische Front"
hebben steeds geëist dat Enge
land zich verplicht op een vast
gestelde datum de onafhanke
lijkheid te verlenen. Londen wil
de datum daarentegen afhanke
lijk stellen van de voortgang met
de noodzakelijke procedures, als
het opstellen van een grondwet
en het uitschrijven van verkie
zingen. Nkomo en Mugabe vre
zen dat zo'n formule het blanke
minderheidsbewind gelegenheid
biedt de onafhankelijkheid op de
lange baan te blijven schuiven.
Het compromisvoorstel houdt in
dat Londen "vast op het stand
punt staat" dat de noodzakelijke
procedures voltooid zullen zijn
vóór 1 maart 1978.
Richard was in de gesprekken met
de twee anderex nationalistische
delegaties, en de blanke delega
ties al eerder overgegaan tot het
punt van de samenstelling van de
tijdelijke regering. Nu ook voor
Nkomo en Mugabe de kwestie
van de datum kennelijk is opge
lost, is de impasse in Genève, die
ruim drie weken heeft geduurd,
doorbroken. Aanvankelijk had
het Patriottisch Front ook onaf
hankelijkheid per 1 december
1977 geëist. Volgens het geamen
deerde Britse voorstel wordt 1
maart 1978 als uiterste datum be
schouwd, waarbij de mogelijk-
Driessen v. Duyn b.v.
JUWELIER - ANTIQUAIR
In- en verkoop, taxatie van
antieke en oude juwelen,
zilveren voorwerpen.
Ook aan huis te ontbieden.
Breestr. 89, Leiden, tel. 23313
SINTERKLAZEN
OP NAAR
Maandag open 13-21 i
28 PAGINA'S
Justitie gaat in ons land ver
blijvende Chinezen harder
aanpakken
PAGINA 7
Het Warschaupact heeft de
deelnemers aan de indertijd
in Helsinki gehouden confe
rentie voorgesteld niet als
eersten gebruik te maken
van atoomwapens
PAGINA 9
Bisschop van Myra leek
weinig op Sint van nu
PAGINA 13
Wetenschap en technologie
op
PAGINA 15
Boekennieuws op
PAGINA 19
Bij interzonaal schaak meer
last van zenuwen?
PAGINA 23
weetalles
van brillen en
contactlenzen.
Gif kan
aan kust
aanspoelen
DEN HAAG (ANP) - De directie
Noordzee van Rijkswaterstaat in
Den Haag heeft alle politieposten
langs de Nederlandse kust gewaar
schuwd voor vaten met gevaarlijk
vergif die de komende dagen kun
nen aanspoelen. Het gaat om
blauwe trommels met in plastic
verpakt natriummethylaat, die het
Engelse schip, Judert op 9 novem
ber op vijftien mijl voor de kup-. van
Harwich heeft verloren. Het schip
kwam in aanvaring met een Russi
sche trawler en zonk.
Volgens een woordvoerder van het
ministerie van Verkeer en Water
staat kan het natriummethylaat na
aanraking brandwonden veroorza
ken. In combinatie met zeewater
kan de giftige stof ontploffingen
veroorzaken, aldus de woordvoer
der. Volgens de rijkspolitie te water
zijn donderdagavond al dertig van
de tweehonderd vaten aan de kust
bij Knokke aangespoeld.
De politie in de kustplaatsen Was
senaar, Katwijk en Noord wijk
Houdt het strand in de gaten. Er
wordt gepatrouilleerd om even
tueel direct maatregelen te kunnen
heid wordt opengelaten dat Rho
desië op een eerder tijdstip
"Zimbabwe" kan worden. Vol
gens een Britse woordvoerder
zijn de delegaties het er ook over
eens dat de conferentie in Genève
op 20 december klaar moet zijn
met de werkzaamheden.
Overigens zullen de onderhande
lingen over de tijdelijke regering
ongetwijfeld ernstige problemen
opleveren. De blanke minder
heidsregering eist in die over
gangsregering de portefeuilles
van Defensie, Binnenlandse Vei
ligheid en Justitie voor zich op,
hetgeen voor alle vier nationalis
tische delegaties onaanvaardbaar
'Beter Leven':
meer dan
flMs miljoen
De tien periodeprijzen van de
nationale puzzelactie ten bate
van het Nationaal Fonds „Be
ter Leven" met o.a. een Ford
Fiësta L zijn er uit. De ander
half miljoen zijn we met de
puzzel inmiddels gepasseerd.
En dat allemaal doordat u voor
uw inzending 1,25 extra
postzegels plakte op een
briefkaart of 1,25 via de giro
hebt gestort ten behoeve van
Nationaal Cultureel en Sociaal
Fonds „Beter Leven".
De precieze opbrengst na tien
weken puzzelen is
1.605.880,88. De pot voor de
extra duizendjes is inmiddels
aangegroeid tot 9.928,32.
Ook volgende week gaan er
weer dik honderd prijzen de
deur uit, waaronder vijf mille
en twee-en-een-half duizend
gulden belastingvrij. De op
lossing van deze week was
„Sint Jan is onze inspanning
waard". De namen van de ge
lukkige prijswinnaars staan
als gewoonlijk op de puzzel
pagina. (21).