'Vangrail' veel
minder spits
TMUlFliL
'I Colombaioni': ongecompliceerd
ASTERIX
EN HET
IJZEREN
SCHILD
BE
GELE
SPIN
MAANDAG 22 NOVEMBER 1976
VARIA
Edward de Bono schreef boeken
als Jn vijftien dagen leren
denken„Het Mechanisme van
het denken", „Praktisch den
ken" en ,£)e praktijk van het
lateraal denken". Hij schrijft
dus over HET DENKEN OVER
HET DENKEN en was de man
die het lateraal denken intro
duceerde. ,flaar mijn mening
ligt de charme van het laterale
denken in het opwindende zoe
ken naar de eenvoud van een
goed idee en in het feit dat deze
wijze van denken open staat
voor iedereen, omdat het niet
afhankelijk is van louter intel
ligentie", schrijft hij in ,£)e
praktijk van het lateraal den
ken".
De Bona stelt het laterale denken
tegen het verticale denken, en
zegt dat het lateraal denken (la
teraal wil zeggen zijdelin gs ge
legen, ter zijde) noodzakelijk
gemaakt wordt door de beper
kingen van het vertikale den
ken. De termen „lateraal" en
vertikaaldanken hun be
staan (schrijft hij verder) aan
de volgende overwegingen:
Door een bestaande kuil uit te
diepen kun je onmogelijk een
andere kuil graven
De logica is het werktuig waar
mee we bestaande kuilen bre
der en dieper maken, waarmee
we gewoon een beter soort kui
len maken. Maar als de kuil op
de verkeerde plaats gegraven
is, komt hij nooit op de goede
plaats, hoe je hem ook verbetert.
Vertikaal denken is het uitdie
pen van dezelfde kuil: lateraal
denken is ergens an ders aan de
slag gaan.
Het is niet mogelijk een andere
kant op te kijken door scherper
dezelfde kant op te kijken,
schrijft De Bono. Wetenschap
pelijke inspanning is voor het
overgrote deel gericht op de lo
gische vergroting van een geac
cepteerde kuil, maar grote
nieuwe ideeën en grote weten
schappelijke vorderingen zijn
vaak ontstaan doordat mensen
de kuil waaraan gegraven
werd negeerden, en met een
nieuwe kuil begonnenDe reden
om aan een nieuwe kuil te be
ginnen, kan zijn dat men niet
tevreden is met de oude, dat
men niet afweet van het be
staan van die kuil, dat men qua
temperament geneigd is om
anders te zijn, of dat men zo
maar toegeeft aan een toeval
lige gril.
Meer en meer mensen zouden zich
moeten losmaken van hun
sterke binding met de domi
nante kuil, om aan zulke
nieuwe kuilen te beginnen Een
van die mensen ivas Fred van
der Spek van de PSP in het ka
merdebat over Menten. Iedere
spreker had het over het ontbre
ken van deugdelijke politiebe
waking bij de villa van Menten
totdat Van der Spek in tweede
termijn die ene gegraven kuil
die iedereen bezig was verder
uit te diepen los liet en de ge
dachten sprong maakte naar
een geheel nieuwe kuil, waar
hij Van Agt in liet tuimelen.
Van der Spek sprak over „de
bewakingsonzin"en. vroeg:
wat zou bewaking voor zin
hebben gehad? Menten had toch
geen huisarrest? Er was toch
geen. bevel tot aanhouding uit
gegaan9 Hij had zijn paspoort
toch nog? Hij had toch gewoon
in zijn auto weg kunnen rijden
en de grens over kunnen gaan
want niemand had immers op
dracht hem op enig punt tegen
te houden? En was dat wel het
geval geweest, dan had men
hem toch ook meteen kunnen
arresteren?
Spin
Het gevaar schuilt meestal niet in
een te grote bekendheid met een
idee, maar in het veronachtza
men van bepaalde gezichtspun
ten die door het dominante idee
worden verdoezeld", schrijft
Edward de Bono. ,JDit wordt op
macabere wijze geïllustreerde
door het verhaal van de sprin
gende spin. Een schooljongen
had een interessante theorie: hij
beweerde dat spinnen konden
horen met hun poten, en hij zei
dat hij dat bewijzen kon ook.
Hij zette de spin midden op ta
fel en zei: ,JSpring". De spin
sprongDe jon gen herhaalde de
demonstratie. Vervolgens sneed
hij de poten van de spin af en
zette hem weer midden op tafel.
Opnieuw zei hij: ,JSpring".
Maar ditmaal bleef de spin
waar hij was. ,jZien jullie wel",
zei de jongen.,als je een spin
zijn poten afhakt, wordt hij
Op ongeveer gelijke wijze beet de
Tweede Kamer zich vast in de
dwaalredenering van de ge
wenste bewakingBehalve Van
der Spek. Ik heb vrijdag onge
veer tien kranten over het debat
gelezenen in geen ervan heb ik
Van der Speks geniale gedach-
tensprong vermeld gezien „Bij
dat eindeloze gezanik over de
bewaking schoot het me opeens
te binnen dat dit allemaal
flauwekul was. Die vent rijdt
weg, er staat een bewaker,
maar wat had die kunnen
doen? Heel wat mensen in de
Tweede Kamer, zoals Drees,
Schakel en Aantjes, hebben ge
zegd: ja, je hebt gelijk. Dat je
daar dan later niets van terug
vindt in de kranten, och, dat
zijn wij bij de PSP wel ge
wend aldus Fred ven der
Spek.
van SCHEEPMAKER
LEIDEN - "Poëtisch". Dat is een typering die Vangrail - zaterdagavond
voor circa 100 man opgetreden in de Leidse Schouwburg graag van zich
zelf geeft. En dat deze cabaretgroep een eigen stijl bezit, is onmiskenbaar.
Twee jaar geleden won Vangrail, bestaande uit 4 mannelijke en 2 vrouwe
lijke afgestudeerden van de Amsterdamse Kleinkunstacademie, de eerste
prijs op het "Cabaretten" springplank-festival in Delft. Daar reeds toonde
de groep zich ijzersterk in melodieuze sfeerliedjes, opgebouwd rond een
wat "levensbeschouwelijke" tekste.
Het programma waar Vangrail dit winterseizoen mee rondtoert heeft nog
diezelfde kenmerken. De wijze waarop de show wordt gebracht doet zeer
vakkundig aan. De zangprestaties zijn een lust voor het oor eri uit de
opzettelijk sober gehouden mimische presentatie spreekt gedegen scho
ling.
Echter die zogeheten "poëzie" van Vangrail (over bijv. een nu eens har
monieus huwelijk, de waanzin van de Zanvoort-races, de leegte van de
damesromannetjes-wereld) kwam al te vaak neer op oppervlakkige rijme
larijen en flauwiteiten. Met name het gedeelte vóór de pauze bevatte teveel
van die zwakke steeën.
Gelachen werd er ook nauwelijks. Een schaarse grinnik was nog de hoog
ste score. Een onbedaarlijke schaterlach werd zaterdag niet ontlokt. Ter
wijl Vangrail bij tijd en wijle wel degelijk op de lachspieren mikte.
Het vorig seizoen bracht Vangrail een aanmerkelijk spitser programma, en
tóch in die eigen "warm-menselijke" stijl. De groep heeft zeer grote moge
lijkheden in zich. Met een sterke(re) tekstschrijver in de rug valt er nog veel
van dit cabaret-gezelschap te verwachten. Maar nu is de verpakking op
merkelijk veel mooier dan de inhoud aardig of treffend.
HENK DE KAT
Virtuoze Judit
OEGSTGEEST - "Wonder uit Ven
ezuela in 't Groene Kerkje" kon een
filmtitel zijn. Te zien en te horen
echter een jonge vrouw, klein, teer,
slank, schuchter buigend voor haar
K. en O.-publiek. De eenvoud ver
persoonlijkt Judit Jaimes, pianis
te. Ze speelde middenin de twee
tritsen, Images van Debussy en
eindigde in tweede toegift met
Chopin, de wapperende vanen van,
menen we, diens Impromptu II.
Wat in dat laatste staat, verraadt wel
wat haar het liefst is, de verliefd
heid op de kleur van een toon in de
spanning van zijn voleindigde rijp
heid. Daarom kon, moest zij inner
lijk misschien de zo overbekende
vier Impromptu's van Schubert
vooropzetten, gevolgd door diens
Sonate in a, op. 143, met die myste
rieuze weemoed in het Andante en
die technische roes in de finale. Een
merkwaardigheid van haar Schu
berts is een barok-benadering door
de terrassen-dynamiek, ook de
duidelijk geëmancipeerde onder
stem, die het idioom krijgt van een
cello of soms harp. De afmetende
beheersing van haar nooit apart
merkbare pedaalgebruik is feno
menaal en daardoor ook de orke
strerende aanslag. Sensibiliteit, die
Debussy veronderstelt.
Kolossale technische vaardigheid
brak door alles heen. Een der
Mephisto-walsen van Liszt zou dat
nog verder illustreren.
KEES VERHOEF
LEIDEN - Het gemeenschappelijk
gelach in de zaal werd gisteravond
niet veroorzaakt door het geestige
van de grapjes, maar veel meer door
de manier, waarop de twee Ita
liaanse clowns Alberto en Carlo van
de school van de commedia
dell'arte hun geestigheden verpak
ten. "I Colombaioni" gaven een
uitmuntende vertolking van het
"Shakespeare Dramatico" en wis
ten daarnaast de oude volkssage uit
Zwitserland van de man met de ap
pel meer inhoud te geven. Steeds
wordt in het gebeuren weer terug
gegrepen naar het afgestompt ra
ken door de televisie. "I Colom
baioni" zijn in staat met weinig
middelen (een muziekstandaard,
twee vegers en twee monden vol
met water) de hele schouwburg tot
tranen toe aan het lachen te bren
gen. De taal vormde ditmaal nau
welijks een handicap, omdat de
twee clowns zich ook van een an
dere taal bedienen, welke het
thema voor het publiek begrijpelijk
maakt.
Zij relateren hun grapies aan Sha
kespeare, Fellini en net Willem-
Tell-gegeven. "Fellini", omdat bei
den bij Fellini gewerkt hebben in
"La Strada" en in "De Clowns".
Naarmate zij in noordelijker landen
optreden (Noorwegen, Duitsland,
België en ons land) wordt het taal
gebruik beknopter. Meer toeges
pitst op herkenbare woorden als
"amatore", "spaghetti" en "mama
mia". Hierdoor wordt de herken
baarheid vergroot en het engage
ment van het publiek neemt dieno
vereenkomstig toe. Een heerlijke
avond met ongecompliceerde hu
mor. Ook dat blijkt heden ten dage
nog mogelijk. Gelukkig maar.
BERT KOEKEBAKKER
Galerie v. d. Vlist, Botermarkt 3. Ten
toonstelling Machteld Hooven - Goua
ches, Fred Koot-grafiek, Margot Daems
-poppen, Anke Blankevoort- keramiek,
Jan Rotteveel - tekeningen, Karei Wig-
gers - schilderijen, t.m. 31 december
geopend di. t.m. za. van 10-17 uur, do. tot
21 uur
Galerie 't Straatje, ingang Nieuwe Rijn
38 Handgeborduurde tafellakens en ta
felkleden van Linthorst en gobelins met
afbeeldingen van Renoir. Tot 31 dec.
geopend di. t/m za. van 10-17 uur, do
ook van 19-21 uur.
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Jan Hameling - pente
keningen en aquarellen, Marjolein v. d.
Assen - potloodtekeningen, Alex Hak-,
kaart - pentekeningen, olieverfschilde
rijen en litho's. Tot 15 dec.
LAK-foyer, Levendaal 150. Tentoonstel
ling Hendrik van Leeuwen - grafiek en
tekeningen. Van 20 nov.-18 dec.
Academiegebouw, Rapenburg 73. Ten
toonstelling Frans Duin - collages en
grafiek. Van 20 nov.-18 dec.
't Hoekje, Warmond. Jenny Fleur expo
seert etsen, tekeningen, monotype's en
chabloonprenten. Van 20 nov. tot 15
dec., geopend dag. van 13-17 uur en van
19-22 uur, woe. ook van 10-12 uur.
Pulchri Studio, Passage 10, Oegstgeest.
Tentoonstelling Pauline Braat - etsen en
tekeningen, Dick Loef - bronzen, Ber
Mengels - tekeningen en aquarellen. Van
19 nov. t/m 9 dec., geopend dag. van 1-
9-16 uur, zo. gesloten.
Galerie-bibliotheek, Wassenaar. Ten
toonstelling Pi et er Biesiot - beeld
houwwerk, An Biesiot - schilderijen en
grafiek. Van 27 nov. t/m 15 dec., geopend
dag. van 10-12.30 uur en van 19-21 uur.
(Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-5 uur
nam. zondag 1-5 uur nam.
De Lakenhal, Oude Singel'28-32. Ten
toonstelling "Geschildert tot Leyden
Anno 1626". Van 18 nov t/m 9 jan.,
geopend dag. van 10-17 uur, zo. van
13-17 uur (25 dec. en 1 jan. gesloten).
Galerie JA, Sportfondsenbad, Wasse
naar. Tentoonstelling Fanny Mazure -
gouaches, André de Regt - etsen, Ineke
van Dijk - klein beeldhouwwerk, Selma
Weerenbeck - sieraden. Van 18 nov. t/m
5 dec., geopend do. t/m zo. van 10-17 uur,
woe van 20-22 uur.
Atelier "De Scherf', Nassauiaan 4i,
Oegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-'
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie Denise Stephan, BaKKersieeg
18. Tentoonstelling Kees van Roemburg
- schilderijen. Geopend za. van 14-18
uur, tot 30 jan.
(Pltc/ SVi
22 NOVEMBER 1976
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Lady Strangford, die in Bul
garije verblijf houdt om den
nood aldaar te helpen lenigen,
heeft uit Philipjpopolis een brief
aan den lord-mayor van Lon
den geschreven waarin zij een
hartverscheurend tafereel op
hangt van de ellende in die door
de Turken verwoeste provincie.
De meeste dorpen zijn puinho
pen geworden, en tienduizen
den vrouwen en kinderen heb
ben geen andere beschutting
tegen de winterkoude dan een
f 1/ paar planken boven hun hoofd
en Lady Strangford smeekt den
lord-mayor een nieuw beroep te
doen op de weldadigheid van
het rijke Engeland. Voorts
wordt uit St .-Petersburg be
richt, dat de Turken te Iniatz
moord op de Christenbevolking
plegen. Despotowitsj is tegen
hen opgerukt.
Vijftig jaar geleden:
- Nadat in de afgeloopen dagen
op Midden-Java een communis
tisch complot aan het licht was
gekomen dat tot tientallen ar
restaties heeft geleid, heeft een
bende van vijfhonderd met
witte vlaggen zwaaiende man
nen een aanval op Laboeau ge
daan. De bezetting ging, na ee-
nige salvos, tot snelvuur over,
waardoor er onder de verzet
slieden zeer veel dooden en ge
wonden vielen. In Weltevreden
zijn 465 personen gevangen ge
nomen, maar de hoofdleiders
zouden nog niet zijn gevat. Wel
is het geheele bestuur van de
communistische partij te Ban
doeng opgepakt In het Ban-
tamsche zijn 600 militairen in
actie gekomen en met kleine
troepjes communisten in aan
raking gekomen. Dertig com
munisten hebben een recher
cheur te Solo vermoord. Militai
ren arresteerden 24 van hen.
PANDA EN DE OVERMEESTERING
,raad-
2-135 - Terwijl de electrische ontladingen het stuk metaal
pleegde Kalker zijn notities.
„Vijf minuten,staat hiermompelde hij. „Waarom zou ik dat hebben
opgeschreven? Wacht even .dat moet tk hebben verklaard op een an
der velletje, Ah - hier is het'.lk moet de moleculen-verdichter vijf
minuten laten werken en dan uitschakelen .Vijf minuten?: Maar die
zijn al voorbij!".
Hij haalde haastig de handel over, zodat de verdichter stil viel en het
stuk metaal weer zichtbaar werd. Het was geheel van vorm veranderd,
en zag er nu als een ringetje uit. Maar toen de geleerde het oppakte,
schudde hij teleurgesteld het hoofd.
,^Een soortelijk gewicht van lik-me-vestje," mompelde hij misnoegd. „De
moleculen zijn alleen maar uit het lood geslagen, en daardoor is de
structuur kromgetrokken. Nee - deze proefis mislukt. Ik moet opnieuw
beginnen
HERFST
COMPTE
Breng een fles een
voudige, jonge rode
wijn met 250 g suiker
aan de kook. Schil 6
grote handperen,
maar laat het steeltje
er aan. Leg de peren
in de wijn en temper
het vuur tot het nèt
niet meer borrelt,
maar wel tegen de
kook aan is. Schep de
peren er met een
schuimspaan voor
zichtig uit, als ze
zacht zijn. Neem ze er
niet bij de steeltjes
uit, want deze dienen
meer als versiering.
Laat de wijn boven
hoog vuur snel tot
iets minder dan de
helft inkoken. Pel in
tussen een flinke tros
druiven en leg deze
dan niet langer dan 4
minuten in de inge
kookte wijn, nu bo
ven zeer laag vuur.
Laat peren en wijn
afkoelen en schep
dan wijn en druiven
over de peren. Ge
koeld opdienen
WINA BORN
heb OE
PeiEDA/ DENK
ECHT £>AT
>4rCie*7AAC
DE TOAJB£LCLUB.
UBT kOfcPS r7ARVAil£D=<^ p££>FE^r
OP PC R-UCftyt-rt
\Jf\A) ACHT Pü(?BNP OUFA/OrBA>y
DE- f7AST(2EeCHTE/2 Eaj
Her S*rr£AJ
HET tier coNceertfE-BoucM OR-
YAAJ ötte£COO
N BEt-rNA£- ACS
doott. hrii/4
Cy ITAAP^OCD 20U T
De
avonturen
van
Jommeke
Leidse bioscopen
LUXOR: "Hustlé", dag. 2.30,7.00 en
9.15 uur, zo. 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15
18 jaar.
CAMERA: "Spartacus", dag 8.00
uur. 14 jaar
Kindermatinee: "Robin Hood en
zijn schelmen", za. en woe. 2 30 uur
zo. 2.15 een 4.30 uur AL.
Nachtvoorstelling: "Deliverance",
vr. en za. 11.30 uur. 18 jaar.
STUDIO: "1900, deel 1 (Novencen-
to)". dag. 2.30 en 8 00 uur. 18 jaar
LIDO: "The Omen", dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. 18 jaar.
TRIANON: "Max Havelaar", dag.
2.00 en 8.00 uur. 14 jaar
REX: "Meisjes die mannen versie
ren", dag. 7.00 en 9 15 uur. 18 jaar
Kindermatinee: "Robin Hood", za.
en woe. 2.30 uur. AL.
Nacht voorstelling: "Rijp voor het
bed", vr. en za. 11.30 uur. 18 jaar
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendiengt elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
Uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13 00 uur (Elisabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13 45-14 30 uur Avondbezoeken
18.30-19.30 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19 00 uur alleen v«»r ou
ders zondag 14.00-15.00 uur voor overige
familieleden. Kinderen beneden 14 jaar
hebben geen toegang op de kinderafde
ling.
öint Eüzabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen 'ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 11.15 tot 12.00 uur (alleen voor echt-
gen.) v. 15 00 tot 16.00 uur en van 18.30 tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en
avondbeaftek babyshow Kinderafde
ling dag. 15 00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking) dag. van 14.15 tot 14.45 uur en
van 19 00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum Süreek-
uur, do. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag
Annakliniek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur van
«.30 tot 20.00 uur
Derde klasse bezoekuur Van 13.00-14.00
uur en 18.30-19 30 uur
KmderzaaL van 13.00-14.00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt 1
Elke dag:
14.15-15 00 uur
18 30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voof ou-
Maandag t/m vrijdag:
18.30-18.45 uur.
Zaterdag en zondag
14.45-1^00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lópend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiefvoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19 08 uur
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15 00 uur
18.30-19.00 uuc.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord le en 2e klas 11-11.30; 13^30
14.15 en 18.30-19 30 uur, 3e klaë 13.30-
14.1*5 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 'üur
Geluidshinder Schiphol'
Kjachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en nSar Schiphol kunnen
dag en nacht worden'gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
