Vruchtbaar bezoek aan
Leiden van kamerleden
Het
was vroeger
een
echte
Lezers schrijven
Deel Rijksweg 11 moet
rond 1980 gereed zijn
Pleiten voor verhoging renovatiepremie
Tuinman
verlaat
An li a-
Kliniek
v.d. Water
v.d. Water
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1976
LEIDEN - Binnen de Tweede Ka
merfractie van de PvdA zal beke
ken worden, wat de mogelijkheden
zijn om de renovatiepremie te ver
hogen. Dit heeft het Tweede Ka
merlid Kombrink gisteravond
meegedeeld na afloop van een be
zoek van een vijftal leden van de
PvdA-fractie aan Leiden.
De kamerleden kwahien op uitno
diging van de afdeling Leiden van
hun partij. Centraal thema was de
stadsontwikkeling. Een groot deel
van het bezoek werd wandelend
doorgebracht. Niet alleen de bin
nenstad werd bekeken, maar ook
enkele renovatieprojecten, waar
onder die in de Tuinstadwijk.
De toezegging van Kombrink om
de verhuiskosten van bewoners
van gerenoveerde woningen even
tueel op te trekken, was het gevolg
van een gesprek tussen kamerle
den en vertegenwoordigers van de
Welzijnsraad en de bewonerscom
missie van de Tuinstadwijk. Deze
laatsten wezen er op dat de huidige
premie van drieduizend gulden
niet toereikend is. Er werd een ver
hoging geëist tot f 4500.
Het districtskamerlid Dolman
wees er echter op dat een dergelijke
verhoging er, gezien de bezuinigin
gen, zeker niet in zal zitten, maar
dat, vooral omdat de premie al een
paar jaar niet is verhoogd, wel kan
worden bekeken in hoeverre er fi
nanciële ruimte is om de premie
wat minder sterk te verhogen.
Wethouder Waal en ook de andere
leden van de afdeling Leiden spra
ken van een "vruchtbaar1 bezoek.
Waal sprak de hoop uit dat goed is
overgekomen dat "Leiden op de
goede weg is". Het kamerlid Kom
brink wees op de noodzaak van
«dergelijke bijeenkomsten. "Het is
voor de kamer een noodzakelijk
heid om voortdurend voeding te
houden met gemeentebesturen. Er
moet ruimte zijn voor een goed
overleg, niet alleen op het ministe
rie, maar ook met de leden van de
kamerfractie, zei hij.
De kamerdeputatie bezocht ook de
Breestraat en de marktenroute en
Stelde zich op de hoogte van de
plannen voor een reconstructie van
deze winkelstraat. Kombrink wees
er op dat volgende week, tijdens de
behandeling van de bouwnota in de
Tweede Kamer, wellicht bekeken1
kan worden wat er binnen de aan
gekondigde extra's voor Leiden in
kan zitten, voor het opknappen van
de walmuren in de binnenstad. "In
stortingsgevaar van walmuren
speelt in meer steden in het land
met een oude kern", aldus Kom
brink.
Wethouder Verboom (Volkshuis
vesting) deed een beroep op zijn
partijgenoten om te pleiten voor
een subsidiëring van de exploita
tietekorten van migrantencentra,
waarin buitenlandse werknemers
huisvesting vinden.
Het kamerlid Van Ooyen was er ze
ker van dat er op het gebied van
monumentenrestauratie in de toe
komst ook voor Leiden "meer te ha
len zou zijn". Het is nodig, zo zei hij,
"dat de gemeente ook hier een ac
tief beleid voert".
De Tweede Kamerleden bezochten ook het Burchtcomplex, waaraan door een'tweetal branden recentelijk grote
schade is toegebracht. Op de foto van luiks naar rechts onder meer wethouder Van Aken, en de kamerleden
mevr. Salomons, Van Ooijen en Van der Doeff, kijkend naar de restauratie van het Heerenlogement.
LEIDEN - "De Anna-
Kliniek is driekwart van
m'n leven. Niemand moest
er ook iets van zeggen of ik
stond gelijk op m'n ach
terste poten. Maar wat er
nu gebeurt, die overgang
naar het Academisch Zie
kenhuis, de opheffing, dat
maakt me wel erg be
droefd. Ik vind dat erg
jammer. Hoewel ik toch
wel geloof h maar dat is
mijn persoonlijke mening
dat we op den duur toch
een beetje van die kleine
ziekenhuizen af moeten".
"Het is moeilijk uit te drukken
hoe je dat voelt. Maar het is alsof
je iets verliest. Het is een stuk van
jezelf geworden, ik heb er tens
lotte veertig jaar gewerkt. En ik
was hier bij wijze van spreken
dag en nacht. Maar aan de andere
kant ben ik blij dat ik nu wegga
voordat de zaak hier gesloopt
wordt. Want dat zou ik toch niet
goed kunnen aanzien, daar zou ik
het wel moeilijk mee hebben".
Toon van der Nagel (65) heeft het
er nog steeds wel moeilijk mee.
Na veertig jaar als tuinman bij de
Anna-Kliniek voor Orthopaedie
gewerkt te hebben, gaat hij met
Tuinman Toon
pensioen.,En dat valt hem zwaar.
Hij zegt "Ik heb hier altijd in een
houten huisje gewoond op de
tuin en sinds kort heb ik een een
gezinswoning in de Merenwijk.
Maar dat valt niet mee. Ik weet
niet of u zich dat kunt voorstel
len, maar veertig jaar hier wonen
in vrijheid, en dan opeens in een
rijtjeswoning tussen andere hui
zen in. Ik ben er nu wel een beetje
overheen, maar het is wel even
moeilijk. Want het was eigenlijk
mijn tuin hè, waar ik woonde. Je
laat vel wat achter".
Aanvankelijk wilde Toon van der
Nagel het liefst zijn vader achter
na: machinist worden. Maar door
een ongeluk op de ambacht
school verloor hij een oog en koos
toen voor het tweede plan: tuin
man. Na een opleiding als volon
tair in de Leidse Hortus Botani
cus, werkte hij enkele jaren bij de
firma Buurman en vervolgens op
de buitenplaats van de familie
Bosman aan de Rijnsburgerweg,
waar het paradijselijke groen en
kele jaren geleden helaas moest
wijken voor de verpleegkundi
genflat Nieuweroord, die nu nog
dagelijks wolken staat te krab
ben.
Tussentijds volgde hij diverse
cursussen op het gebied van de
tuinbouw, plantkunde, tuinar
chitectuur, bedrijfseconomie e.d.
om vervolgens in 1936 bij de
Anna-Kliniek als tuinman in
dienst te treden. "Positieverbete
ring, ja. Bij de heer Bosman ver
diende ik toen 21 gulden en bij de
Anna-Kliniek kon ik 22 gulden
krijgen. Maar ik had dat natuur
lijk anders kunnen doen. Ik had
bijvoorbeeld chef van een plant
soenendienst kunnen worden,
want daar had ik de diploma's
voor en ik heb daar ook wel een
keer de kans voor gehad.
Maar ik moest m'n handen ge
bruiken hè. Ik kan dat niet, achter
een bureau zitten".
Zoals dat ook elders wel gebeur
de, veranderde er veel in de veer
tig jaren dat Van der Nagel tuin
man was. "Vroeger", vertelt hij.
"had ik hier een forse tuin van
zo'n twee hectare met 500
vruchtbomen, 300 kippen, een
eigen moestuin, een kas en ook
nog varkens. Dat was zo toen ik
kwam. Maar daar is in de loop der
jaren wel flink wat grond van af
gegaan. Naarmate de kliniek
meer ging uitbreiden - want daar'
was die grond eigenlijk voor,
voor uitbreiding - namen ze
steeds meer van mijn tuin af.
Want zo was het toch eigenlijk hè:
het was mijn tuin. Maar er is wel
wat veranderd. Vroeger wandel
den er personeel en patiënten in.
Die kwam je dan tegen. Maakte je
een praatje mee. Nu is de tuin
voornamelijk voor het uitzicht
van de patiënten vanuit de kli
niek".
"Dat is ook wat ik vroeger zo
prachtig vond. Het contact datje
had met de mensen. Patiënten
die je vertelden wat ze hadden. Je
leefde dan helemaal met ze mee
en je vroeg later hoe het ermee
ging. Ik kom ze nu nog wel eens
^egen".
Leuke binding
"En met het personeel had ik al
tijd een leuke binding. Met alle
maal. Allemaal bij de voornaam,
leuk. We gingen wel eens met z'n
allen bessen plukken om er jam
van te maken. Of appels van de
tuin. Inkuilen met turfmolm,
want vroeger hadden we geen
koelcellen natuurlijk. En dan die
varkens, ja. Ik had hier vroeger
ook een zeug en daar kregen we
natuurlijk biggen van. Maar nou
gebeurde het wel eens dat zo'n
zeug op een biggetje trapte. En
dat beest scheurde dan helemaal
open. Nou waren hier in die tijd
jonge doktoren die het prachtig
vonden om zo'n jong te herstel
len. Dan namen ze hem mee naar
de kliniek en ik moest ook altijd
mee om hem vast te houden. En
dan hup, met chloroform op de
operatietafel, ha, ha, ha".
"Vöör de oorlog heb ik nog een
tijdje in de ziekenauto gereden.
En we gingen een keer naar Rot
terdam om daar een patiënt met
een dubbele gipsbroek af te leve
ren. Nou zit zo'n gipsbroek om
dat hele lichaam heen, dus dat is
nogal zwaar. We moesten toen
een trap op in zo'n oud huisje,
zoals je die daar vroeger had. En
een buurman bood aan te helpen.
Weken daarna kwam hij hier naar
de Anna-Kliniek. Met rugklach
ten, ha, ha, ha. Is historisch ge
beurd, echt waar".
"Het was vroeger een echte fami
lie hè. Dat heb je nu niet meer. We
kertnen elkaar niet meer zoals we
elkaar vroeger kenden. Dat is wel
jammer. Verkoeld, ja, ik denk het
wel".
"Vroeger was ik voor iedereen
Toon en dat wilde ik ook zo. Maar
later werd het meneer. Maar dat
vind ik maar niks".
WIM WIRTZ
Tracé staat vast, 'karakter' nog niet
Opnemen van brieven in deze
rubriek behoeft niet te bete
kenen dat de redactie het met
de inhoud eens is.
De redactie behoudt zich
daarenboven het recht voor
om bijdragen te weigeren
dan wel in te korten.
LEIDEN - Het is de bedoeling dal
het gedeelte van.de nieuwe Rijks
weg 11 tussen Rijksweg 4
(Burgerveen-Voorburg) en Rijks
weg 44 (Burgerveen-Wassenaar) in
het begin van de tachtiger jaren ge
reed te hebben. De nieuwe rijksweg
zal door de Stevenshofjespolder
lopen, het Vóorschotense landgoed
Berbice op korte afstand passeren
en het gebied van de Vlietlanden
doorkruisen.
Dat tracé werd reeds in 1956 offi
cieel vastgesteld en staat op het
ogenblik niet meer ter discussie.
Wat alleen nog beslist moet worden
is het karakter vab deze zuidelijke
randweg van Leiden. Hoevee)
baans wordt de weg en wordt het
een autoweg of een autosnel
weg.De studie die daarover wordt
verricht zal over enkele maanden
zijn voltooid.
Op het uitvoeringsprogramma
van de rijkswegen voor de periode
'77 tot '81 zijn voor deze weg inmid
dels gelden gereserveerd. Die me
dedeling werd gisteravond gedaan
tijdens de voorlichtingsbijeen
komst die door Rijks- en Provin
ciale Waterstaat in de Leidse Groe-
noordhal werd gehouden over een
eventuele nieuwe wegverbinding
tussen Leiden en Bodegraven.
Eerder op de dag werd eenzelfde
bijeenkomst gehouden in
Hazerswoude-Dorp.
Hoewel het om voorlichtings
bijeenkomsten ging lieten de
meeste woordvoerders van Rijks-
en provinciale waterstaat zowel in
Leiden als in Hazerswoude door
schemeren, dat men het meest ge
porteerd is vdor de aanleg van een
i rijksweg zo dicht mogelijk
langs de bestaande spoorlijn
Leiden-Alphen. In Hazerswoude
spitsten de vragen zich met name
toe op de vraag hoe de nieuwe
Rijksweg kan worden ingepast in
de diverse ruilverkavelingen die in
voorbereiding of in uitvoering zijn.
Het zou bijvoorbeeld betekenen,
dat het gebied bij Boskoop dat pas
is verkaveld, opnieuw aangepast
zou moeten worden. De woord
voerders tilden daar overigens niet
zo zwaar aan, omdat als gevolg van
de aanleg van de weg 70 ha verloren
zou gaan. maar in dat gebied nog
120 ha in overheidshanden is, dat
als compensatie zou kunnen die
nen. Van de ruilverkaveling in de
Rijnstreek werd verwacht dat in
overleg bereikt zou kunnen wor
den, dat er een voor beiden aan
vaardbare oplossing uit de bus
komt.
In Leiden kwam ervooral de kant
van de Werkgroep Milieubeheer
kritiek op de uitgangspunten van
de tracenota. Zo werd geconsta
teerd, dat voor het fietsgebruik uit
gegaan is van sterk verouderde cij
fers, en dat bij de uitwerking van de
nota uitgegaan is van de aanleg van
een verbreding of aanleg van an
dere wegen. Wegen die volgens de
werkgroep nog duidelijk ter dis
cussie staan. Ook werd er naar haar
oordeel te weinig rekening gehou
den met het effect van de door de
minister gepropageerde „carpool
ing" (met college mee naar werk
rijden).
Veel aandacht werd door de aan
wezigen ook besteedt aan het tracé
van de zogenaamde Secundaire
weg 6, en wel het gedeelte tussen
rijksweg 4 en 44 dat loopt langs
Oegstgeest en tussen Warmond en
Leiden door. Prognoses hebben
aangetoond, dat de aanleg van deze
weg het verkeer in Leiden maar
weinig zal ontlasten. Het meeste
verkeer zal toch gebruik blijven
maken van de Willem de Zwijger
laan, tenzij - zo zei de heer Bakker
van Provinciale Waterstaat - de
gemeente Leiden binnen de be
bouwde kom verkeersbeperkende
maatregelen zou nemen.
Door woordvoerders uit Oegst
geest werd gepleit om af te zien van
de aanleg of eventueel de keuze te
laten vallen op een meer noord
elijke ligging. Dat zou volgens de
woordvoerders het voordeel heb
ben dat er in het plan Haaswijk
meer woningen gebouwd zouden
kunnen worden en dat er geen bar
rière komt te liggen tussen deze
nieuwe wijk van Oegstgeest en de
Voorhofpolder, die men voor de re
creatie wil inrichten.
Opmerkelijk was de mededeling
van provinciale waterstaat, dat ook
als de minister beslist dat, dat deel
van de Secundaire weg 6 niet wordt
aangelegd, het niet betekent dat de
gereserveerde ruimte direct vrij
komt voor bijvoorbeeld woning
bouw of recreatie. Dan zal er vol
gens de heer Bakker een studie ver
richt moeten worden of er op een of
andere vorm toch een noordelijke
randweg voor Leiden moet komen.
Overigens liggen de plannen voor
de verbinding Leiden-Bodegraven
tot 26 november in alle stadhuizen
ter inzage en kunnen tot 13 decem
ber bezwaarschriften worden inge
diend.
Schoolkaart (5)
Geruime tijd geleden wendde de
SAD (Schooladviesdienst) zich tot
de schoolhoofden in Leiden met
een vrij omvangrijke enquête. Uit
een begeleidend schrijven bleek,
dat men met behulp van de te ver
strekken gegevens een schoolso-
ciografische kaart wilde samenstel
len. Deze kaart werd van groot be
lang geacht als hulpmiddel bij het
bepalen van het onderwijsbeleid
voor deze gemeente.
Na inzage van deze enquête heeft
een groot aantal schoolhoofden
geweigerd er aan mede te werken.
Deze weigering doet de vraag rij
zen, welke redenen deze school
hoofden daarvoor hadden. Hield
deze weigering al een zeker wan
trouwen in??
Als wantrouwen inderdaad de
drijfveer voor die weigering was,
hebben zij naar onze mening helaas
gelijk gekregen. Vorige week wer
den de resultaten van de enquête
aan de pers overgedragen, die uit
eraard (dat is haar goed recht) tot
publicatie overging.
De gepubliceerde gegevens kwa
men zeer ongenuanceerd en nega
tief over, zowel voor de bewoners
van de speciaal genoemde wijken,
als voor de mensen uit het onder
wijs, die in die wijken dagelijks
heel hard werken in het belang van
de daar aan hun zorgen toever
trouwde kinderen.
Er ligt nu een "kaart" op tafel,
ADVERTENTIE
waarde duidelijk in
twijfel moet worden getrokken.
Deze kaart is samengesteld uit zeer
onvolledige gegevens. Juist in de
meest genoemde wijk (Kooidis-
trict) heeft een zeer groot deel van
de hoofden van de basisscholen (5
van de 8 of maar liefst 62.5 pet.!!)
geweigerd de enquête in te zenden.
Het is toch vierkant onweten
schappelijk te menen, dat men dan
met de schamele gegevens, die juist
uit die wijk zijn gekomen, een beeld
op te moeten bouwen van die wijk.
Beter ware het geweest, dat men
deze wijk door gebrek aan vol
doende gegevens bij de samenstel
ling van deze kaart buiten be
schouwinghad gelaten. Gevolg van
dit is weer, dat in feite (indien men
een kaart wil hebben van de gehele
gemeente), het samenstellen van
het rapport als geheel zeer discuta
bel wordt.
Wij hebben vernomen, dat geen
enkel schoolhoofd de "resultaten"
van dit "onderzoek" vöör de publi
catie heeft mogen inzien. Zij moes
ten het resultaat van de door hen
verstrekte gegevems via de pers
vernemen!! Dit achten wij hoogst
onbehoorlijk en vreemd. Wij kun
nen ons de vraag stellen, wat de be
doeling daarachter was.
De kaart, die een slechte momen
topname biedt, ligt nu daar, Hoe
lang zal deze kaart gehanteerd
worden??
Waarom wordt via de publicatie
van dit aanvechtbare rapport op
bepaalde wijken nog vaster een be
paald stempel gedrukt?? Dit rap
port is een afscheidscadeau van de
directeur van de SAD de heer Poell,
een afscheidscadeau, dat door vele
leerkrachten niet in dank is afge-
Uit reacties is ons gebleken, dat bij
velen het vertrouwen in de SAD
een geduchte knauw heeft gekre
gen.
En tenslotte is dat ook een heel
kwalijk gevolg. De SAD verwijdert
zich op deze wijze van datzelfde
onderwijs, waarvoor zij uiteindelijk
toch op poten is gezet.
Namens het bestuur van de AVL,
Afdeling Leiden en omstreken,
J. C. P. SCHOTELDRAAIJER,
Secretaris. Guido Gezellestraat 30,
Hazerswoude.
Collecte
U zult wel, evenals wij, een dezer
dagen een folder in de bus hebben
gekregen. Daarin werd U aange
spoord om de straatcollecte voor
Vietnam vandaag te gedenken. De
opbrengst is bestemd voor een no
bel doel: het lenigen van medische
nood in Viétnam. Echter is wel van
belang, dat U beseft langs welke
weg de steun plaatsvindt.
Als U de folder bekijkt, ziet U het
resultaat van 30 jaar oorlog. Alleen
ADVERTENTIE
Quarts - Horloges
De Aller Beste
Haarlemmerstraat 181
EIGEN ATELIERS
Belangstelling
voor een reis
Rejsburo „MET" organiseert
in samenwerking met
Christoffel Reizen op
woensdag 24 november a.s.
te 20.00 uur een
grandioze
film- en voorlichtingsavond
in de Grote Zaal van het
Gemeente Centrum te
Oegstgeest.
Gratis toegangskaarten
vanaf heden verkrijgbaar
aan ons kantoor.
Terweeg 82, te Oegstgeest.
vergaten de opstellers van het ma
teriaal met betrekking tot de hui
dige toestand in Zuid-Vietnam te
vermelden, dat van de voormalige
anti-corruptie strijders vader
Thanh verdwenen is en de Boed-
hist Thich Tri Quang samen met
zo'n 300 R.K. geestelijken gevan
gen zit. Vergaten zij te vermelden
het bestaan van een gedegen ge
heime politie, die de gelijkschake
ling van Noord- en Zuid-Vietnam
moet waarborgen; vergaten zij dat
de gevangenissen naar schatting
twee menden per vierkante meter
bergen; vergaten zij de Hoc Tap of
heropvoedingskampen te vermel
den, die maar voor een deel gevuld
zijn met officieren van het voorma
lige Vietnamese leger en voor het
overige gedeelte gevuld met artsen,
advocaten, schrijvers, onderwijzers
en andere intellectuele "lastpak
ken". (Volgens Hanoi's eigen
klaring minstens 200.000). Verga
ten zij de schoonmaak! die
schijnlijk onder de Vietcong i
houden.
Is de opstellers onbekendheid toe
te rekenen, banden als zij hebben
met Vietnam? Neen toch. Is ook
hier sprake van de bekende me
thode om via aansprekende doe
leinden, medische hulpverlening,
onderliggende belangen, het steu
nen van een communistisch Viet-
bewind, te behartigen?
F. C. TH. V D. MOOREN
Bakker Korffstraat 10
Leiden.
ADVERTENTIE
ANTIEKE
KLOKKEN
Uw vakadres
Haarlemmerstraat 181
ETALAGE IN DE STEEG.
