De vrees
van Bouwe
Kalma:
"Willoze
wezens..."
Er deugt weinig in nieuw casino
'We leren elke dag
weer van onze fouten
BEROEPSGOKKERS NIET TE SPREKEN OVER ZANDVOORT
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1976
PAGINA 17
ROTTERDAM - "Mensen
zeggen wel eens: daar heb
je Kalma weer. Die schopt
om te schoppen. Maar dat
is beslist niet zo. Als mij
iets dwars zit zeg ik dat.
Niet omdat ik graag in de
belangstelling sta, maar
om bepaalde bijzonder
verontrustende ontwikke
lingen aan de orde te stel
len".
Door
Willem
Kooy
der
Even aarzelt Bouwe Kalma. Zorg
vuldig zoekt de omstreden Rot
terdamse politieman de juiste
woorden. Dan: "Die duidelijke
verrechtsing in het politie
apparaat bijvoorbeeld.
Die vind ik angstaanjagend. De
roep om een sterke man, die nou
eens even duidelijk orde op za
ken stelt, wordt steeds sterker.
Fascistoïde geluiden, die vooral
daarom zo gevaarlijk zijn, omdat
in veel gevallen politiemensen
klakkeloos "his masters voice"
volgen.
"Befehl ist befehl". Die mensen
gaan als een monddood wezen
aan de gang als er een bepaalde
•opdracht wordt gegeven. Die
mentaliteit verschilt niet veel van
een slaveninstelling".
Kalma vreest die "willoze wezens".
"Ik ben er van overtuigd, dat ik
daarin niet alleen sta. Alleen, er
zijn collega's, die onder meer uit
angst voor het promotiebeleid,
geen blijk geven van hun veron
trusting. Dat is betreurenswaar
dig en een goede indicatie, dat het
met de vrijheid van meningsui
ting bij de politie nog niet zo best
is gesteld".
De chef van de zeden- en kinderpo
litie in de Maasstad lijkt dan ook
vaak een roepende in de woestijn.
Sinds 1946 is Dirk Kalma (nu 51
jaar werkzaam bij de Rotter
damse politie, waar hij ver
scheidene afdelingen heeft
doorlopen en sinds enige jaren
de afdeling zeden- en kinder
politie leidt.
In 1967 werd Kalma, die is ge
trouwd met de dochter van
oud-hoofdcommissaris Staal
van Rotterdam, lid van de
PSP. De hoofdinspecteur
kwam de laatste jaren ver
scheidene malen in het nieuws.
Zo stond hij vorig jaar op 1 mei
met een rode vlag voor het
stadhuis in Rotterdam en
stuurde hij dit jaar diverse
het politie
optreden in de Bloemenhove-
affaire.
Afgelopen zaterdag trok hij
opnieuw de aandacht met zijn
toespraak voor de Coornhert
Liga, waarin hij onder meer de
sterke verrechtsing naar voren
bracht.
Voeg daarbij zijn' lidmaatschap
van de PSP (Kalma zat enige ja
ren voor die partij in de Rijn-
mondraad) en het is duidelijk, dat
hij een buitenbeentje in het poli-
tielichaam is.
Kritiek
Wat brengt hem er toe vrijwel door
lopend kritiek te spuien op mis
standen binnen of buiten het po
litiebestel?
"Van kindsbeen af volg ik de maat
schappelijke ontwikkelingen.
Als er iets is wat me hoog zit,
breng ik dat naar buiten. Waarom
zou ik dat als politieman niet
kunnen doen? Pas nog werd er in
het algemeen politieblad negatief
gereageerd op ons telegram over
de werkwijze van collega's in
Zuid-Afrika. Daar staat dan een
zinnetje in, "de beste machines
draaien het stilste". Nou, daar
word ik kotsmisselijk van.
Het politie-apparaat moet demo
cratischer worden. Je ziet het ook
in het dagelijks leven: als je even
niet in het gareel loopt, word je
vreemd aangekeken.
Je mag op 30 april, op je vrije dag,
wel met een oranje vlag voor het
stadhuis staan, maar een dag later
met een rode, nee, dat is niet ge
past".
Hoofdinspecteur Kalma, na zijn
telegrafische protesten tegen het
politie-optreden in de abortus
kliniek van Bloemenhove een
"stalinistische kinderdoder" ge
noemd, krijgt regelmatig kritiek
op zijn veelal onverbloemde uit
spraken.
Kort geleden werd hij door Rotter
dams eerste man Van der Louw
op de vingers getikt, na zijn
Bloemenhove-telegrammen"Ik
had mijn beroep onderaan die
telegrammen gezet, omdat dat
functioneel was.
Gelukkig heeft Van der Louw de
hele zaak weer bespreekbaar ge
maakt door van een onderzoek
door de rijksrecherche af te zien
en door de politiebonden in te
schakelen. Alle reacties zijn ge
woon een teken, dat we met de
democratisering van het politie
apparaat nog een heel erg lange
weg moeten gaan".
De politie-chef heeft bijvoorbeeld
inspraak bij tactische en techni
sche beleidsbeslissingen voor
ogen. "Ik kreeg een gevoel van
walging toen ik bijzonderheden
van die actie in Vaassen hoorde.
Een totaal militaire operatie.
In dergelijke gevallen kan ik me
heel goed voorstellen, dat een po
litieman zegt "Op grond van
mijn geweten kan ik er niet aan
meedoen". Of dat hij aangeeft,
dat bij dergelijk werk helemaal
geen geweld gebruikt moet wor
den. Dat is óók inspraak".
Geweld
Het woord geweld is gevallen.
Kalma: "Ook het politiegeweld
neemt duidelijk toe. Dat veraf
schuw ik. Het gesprek moet te al
len tijde absoluut uitgangspunt
zijn.
Het is vanzelfsprekend, dat de poli
tie bij bankovervallen of gijzelin
gen adequaat moet reageren,
maar wanneer bepaalde minder
heidsgroepen, zoals Molukkers
en woonwagenbewoners moeten
worden benaderd, staat de politie
dikwijls al op scherp als gevolg
van allerlei factoren. Vaak wordt
dan op razzia-achtige wijze ge
werkt. Een zuiver discrimine
rende opstelling".
De immer strijdbare politieman
meent, dat vooral de "veel te een
zijdige opleiding aan het toene
mend geweld ten grondslag ligt".
Er wordt tijdens de opleiding veel,
maar dan ook veel te weinig ge
daan aan de sociale aspecten van
het politiewerk. Een politieman
leert, dat hij moet toezien'op het
naleven van de wetten, daar ligt
helaas de nadruk.
De politie is er niet voor één of meer
machthebbers, maar uitsluitend
ten dienste van de bevolking. Ze
zou veel meer aan de basis moe
ten werken. Als tijdens de oplei
ding je denkpatroon echter an
ders wordt beïnvloed, wordt het
erg moeilijk om in de praktijk oog
te hebben voor de diepere ach-l
tergronden. Dan heb je op een
gegeven ogenblik maar één ant
woord: geweld".
Wekker
Bouwe Kalma, de regelmatig aflo
pende wekker binnen het poli
tiebestel ("het is nooit vroeg ge
noeg om op te staan") herhaalt
het nog eens nadrukkelijk: "Ik
signaleer alleen maar. Put uit deri
tig jaar ervaring en uit wat ik van
collega's en anderen hoor. Ik heb
er geen enkele behoefte aan de
zaken erger af te schilderen dan
ZANDVOORT - „Nico de Rooij was er trots op dat hij nog nooit in een
casino was geweest, voordat hij directeur werd van de Nederlandse casi
no's. Nou, en dat is duidèlijk te merken ook".
Dat is dezer dagen een veel ge
hoorde ironische grap onder be
roepsspelers in het casino van
Zandvoort. De geroutineerde
gokkers, die hun voetsporen al in
heel wat legale en illegale binnen-
en buitenlandse casino's hebben
achtergelaten, zijn op z'n zachtst
gezegd helemaal niet te spreken
over de gang van zaken in Zand
voort. Ze vinden het in een woord
een chaos. En in die mening staan
de beroepsgokkers niet alleen.
Want ook menige argeloze be
zoeker, die in Zandvoort wel eens
een gokje wil wagen, is al van de
koude kermis thuisgekomen.
Door
Jan Kees Kokke
ledereen is ontevreden. Tot som
mige croupiers toe.
Het droombeeld van Nico de Rooij
- dat Zandvoort een van de
mooiste casino's van Europa zou
worden - dreigt als een zeepbel
uiteen te spatten.
Als men de klachten optelt, dan
deugt er in feite niet veel in Ne
derlands eerste legale casino: het
optreden van de croupiers niet,
de sfeer, de inrichting; en het is er
stedds veel te druk.
Nico de Rooij, directeur van de
steeds Casinospelen, en Nico
Bouwes, directeur van hotel
Bouwes in Zandvoort, begrepen
zelf ook wel dat, toen de plannen
gevormd werden, een casino in
een kelder, moeilijk verkoopbaar
zou zijn.
Kelder
Maar Bouwes had die kelder nu
eenmaal al jaren klaarliggen en
de Stichting Casinospelen bleek
nogal wat haast te hebben, zodat
het casino toch ondergronds bij
Bouwes terechtkwam. Zowel
Bouwes als De Rooij echter heb
ben er altijd zorgvuldig voor ge
waakt, het woord „kelder" in de
mond te nemen.
Een casino van enige allure, een ca
sino, dat zich kan meten met het
buitenland, is Zandvoort daarom
(nog) niet geworden. Het werd
een ondergrondse ruimte, zonder
ramen. Een ruimte, die trouwens
veel te klein is voor de twaalf rou
lettetafels en de vier black jack
tafels, die er staan opgesteld.
Een mogelijkheid om zich te ver
treden bestaat er niet voor het
publiek. Men hotst en botst tegen
elkaar op, hetgeen de toch al licht
agressieve stemming doet op
vlammen. Die stemming is al aan
de tafels gekweekt, waar het zo
vol is dat er behoorlijk gedrongen
moet worden om de jetons (de fi-
sches) ingelegd te krijgen
Ruzies
En dan de talloze ruzies tussen de
spelers onderling en met de
croupiers, die zich bij elke draai
van de roulette voordoen.
Wie even niet oplet, kan het over
komen, dat zijn winst door een
ander wordt opgepakt of een jet-
on, waarop uitbetaald had moe
ten worden, door een onoplet
tende croupier wordt wegge-
harkt. Ik heb dat niet een paar
keer maar talloze keren zien ge
beuren en ik ben niet de enige,
die dat opgevallen is. De twisten
aan tafel spreken trouwens voor
zichzelf.
Volgens directeur De Rooij zou
Frans de speltechnische voertaal
aan tafel zijn. In de praktijk loopt
het echter maar al te vaak uit op
een babylonische spraakverwar
ring. De Duitse en de Oosten
rijkse croupiers houden zich stug
aan de Duitse taal, er zijn Neder
landse croupiers, die voorname
lijk Nederlands spreken, Engel
sen spreken nauwelijks een an
dere taal en de Fransen uiteraard
helemaal niets anders.
„Met de buren"
Een aantal croupiers ontbreekt het
duidelijk aan routine. Wie bij
voorbeeld een croupier opdracht
geeft „nummer 34 met de buren"
te spelen (dat zijn dus de num
mers 17 en 6, de buren op de
draaitafel krijgt als antwoord een
ragende blik, omdat deze crou
pier de rangschikking van de
nummers op de roulettetafel nog
niet uit het hoofd kent. Een erva
ren croupier uit een illegaal ca
sino vertelt: „De croupier moet
gezag uitstralen. De sfeer aan de
tafel wordt door hem gemaakt.
Als hij niet goed oplet, de zaken
uit de hand laat lopen, dan komen
er ruzies. Als de croupiers niet be
leefd genoeg zijn, raken de men
sen geïrriteerd. En als ze hun vak
niet verstaan, wordt het een
chaos"
„Maar", zo voegt hij er direct aan
toe,je kan het de croupier hier in
Zandvoort ook weer niet hele
maal kwalijk nemen. Want ze
staan ontegenzeggelijk onder een
enorme druk. Het is veel te vol
rond de tafels. Er hangen voort
durend mensen over hun schou
ders. Dit is niet vol te houden, dag
in, dag uit. Dan raak je onherroe
pelijk geïrriteerd. Dan ga je fou
ten maken. De croupiers moeten
aan de lopende band ruzies bij
leggen. En dat gaat op den duur
op je zenuwen werken hoor, dat
verzeker ik je."
Weinig fooi
Het valt op dat de croupiers nogal
nadrukkelijk het „Merci" Pour
les employes" hanteren. Met an
dere woorden, er wordt als het
ware om fooien gebedeld. Te véél
en te duidelijk, volgens ervaren
roulette-spelers
Bij navraag aan een Nederlandse
croupier van het Zandvoortse ca
sino blijkt dat inderdaad te klop
pen. „Dat komt omdat er krank
zinnig weinig fooien worden ge
geven hier" zegt hij „Zeker
tachtig procent van de mensen,
die winnen, geeft geen fooi. Dat is -
belachelijk weinig vergeleken
met buitenlandse casino's. In
derdaad, we zijn er daarom zo
tussennneus en lippen op gaan
wijzen. Maar ja, als je dat zegt,
dan krijg je al snel van die onge
zellige toestanden aan je tafel.
Dan kijken de mensen je raar aan.
Maar voor ons zijn die fooien erg
belangrijk, omdat ons salaris
daarop gebasserd is".
„Er zijn nu een aantal Franse crou
piers weggestuurd uit Zand
voort, omdat ze vonden dat ze
hier te weinig verdienden. Ze
hadden op minstens acht a ne
genduizend gulden per maand
gerekend. En dat zat er bij lange
na niet in. In hun plaats zijn nu
Oostenrijkers gekomen."
Voordat het Zandvoortse casino
werd, sprak directeur
Rooij nog luchtigjes heen over
het probleem van de fooien. Nee
hoor, dat zou allemaal best gaan
lopen in Zandvoort. Zijn ervaring
met Nederlandse spelers in het
buitenland zou hem geleerd heb
ben, dat onze landgenoten royaal
genoeg zijn aan de speeltafel.
Dolgedraaid
Zwart geld
Het casino van Zandvoort blijkt
een uiterst geschikte plaats om
zwart geld "wit" te maken. Daar
voor zijn verschillende mogelijk
heden. Zelfs zonder te spelen.
Men wisselt bijvoorbeeld ver
spreid over de avond en diverse
speeltafels flink wat duizendjes
om in jetons, die men later tegen
een"1 betalingsbewijs aan de kassa
weer inlevert. Het gebeurt ook
dat aan mensen, die flink winnen,
contant geld voor hun fiches
wordt geboden. Zo betaalt ie
mand bijvoorbeeld voor 60.000
gulden aan fiches, 65.000 gulden
in contanten aan (zwart) geld. Met
die fiches loopt hy naar de kassa
en het zwarte geld is weer "wit".
Intussen beginnen de illegale ca
sino's tegen de verwachtingen in
ook weer te draaien. In Amster
dam zijn er al weer vier openge
gaan, in Rotterdam zelfs vijf en in
Den Haag twee. Sommige spelers
geven zelfs de voorkeur aan de
illegale casino's, als ze eenmaal in
Zandvoort zijn geweest. In zo'n
illegaal speelhuis is het tenmin
ste niet zo overstelpend vol als in
Zandvoort en de consumpties
zijn vaak gratis. De politie van
Zandvoort heeft er inmiddels
met de komst van het casino een
paar zorgen bij gekregen.
Valsspelers
Een ander probleem is de onderbe
zetting bij het speltechnisch per
soneel Een Nederlandse crou
pier. „We maken op het ogenblik
ontzettend veel uren, omdat er
eigenlijk te weinig croupiers zijn.
We maken vaak avonden van 7
uur tot 3-4 uur 's nachts. We wer
ken doorgaans acht dagen achte
reen en dan twee dagen vrij. Dat
komt omdat het zo krankzinnig
druk is. Het is soms echt ver
schrikkelijk. Dan kom je hele
maal dolgedraaid thuis.
Je kunt het eigenlijk niet meer aan.
Maar desondanks heb ik het hier
toch wel naar mijn zin. Het is hard
werken, maar de sfeer in onze
groep onderling is uitstekend. Ik
hoop alleen maar dat het straks
allemaal wat beter wordt georga
niseerd"
Omdat de grootste drukte en de
meeste ruzies plaats vinden rond
de tafels met de laagste minimu-
minzet van twee gulden, heeft de
casinoleiding dit aantal inmid
dels verminderd van vier tot twee
grote tafels. Aan de overige tafels
is de minimum inzet een stuk ho
ger, namelijk vijf en tien gulden.
Waardoor de mogelijkheden voor
de kleine speler minder worden.
Men heeft bij het casino van Zand
voort overigens niet de indruk
dat er op grote schaal vals ge
speeld wordt "Nogal logisch",
zegt een bankhouder uit de ille
gale casinowereld, die ook z'n
naam niet genoemd wil zien
"Daarvoor hebben de meeste
croupiers hier veel te weinig rou
tine Maar dat er vals gespeeld
wordt, dat kan ik je verzekeren
Ik ken de trucs toch allemaal"
De politie is al enige keren te hulp
geroepen om valsspelers in hun
kraag te vatten. "Maar we hebben
nog geen enkele keer proces
verbaal kunnen opmaken", aldus
een politiewoordvoerder, "omdat
we geen duidelijk bewijs van een
overtreding hadden. Daarbij
komt nog de moeilijkheid dat er
over strafbare feiten in casino's in
ons land geen enkele jurispru
dentie bestaat. We kijken dus ei
genlijk nog een beetje de kat uit
de boom" Duidelijker treedt de
politie op tegen de parkeerover
last in de buurt van het casino.
Vooral tijdens de weekeinden
worden er honderden parkeer
bonnen uitgedeeld aan casinobe
zoekers. Bouwes is overigens met
de gemeente in onderhandeling
over de bouw van een onder
grondse parkeergarage voor 150
auto's op een naburig plein
Hoe het casino van Zandvoort fi
nancieel draait is nog niet duide
lijk. Wel is bekend dat tijdens het
eerste weekeinde de bank 40.000
gulden heeft verloren Maar dat
schijnt een uitzondering geweest
te zijn
Droomwereld
Intussen is er door sommige spe
lers behoorlijk gewonnen Maar
er zijn er uiteraard ook, die flink
uitgleden Een minder fortuin
lijke speler, die in een paar dagen
tijd 80.000 gulden verloor "Ik
heb een paar dagen gewoon in
een droomwereld geleefd. Toen
ik wakker werd, was ik alles
kwijt"
Directeur
De Rooy: "Het
casino kampt nog
met kinderziekten.
Het is te vroeg
om i
l al 1
oor-delen
"De overweldigende belangstelling voor het
van Zandvoort, maar vooral ook de grote c
renheid van het Nederlandse publiek met het rou
lettespel en-met de sfeer in een casino, zijn er de
oorzaak van dat we met wat aanloopproblemen
kampen". Dat is de mening van directeur Nico de
Rooij van de Stichting Casinospelen.
"Maar", zo verzekert hij ten stelligste, "het gaat be
slist de goede kant op. Elke dag wordt het beter".
"Het is een voor Nederland totaal nieuw bedrijf,
waarmee we nog in de beginfase zijn. Na pas vijf
weken is het eigenlijk nog te vroeg om nu al te
oordelen", zegt De Rooij, hoewel hij begrip heeft
voor onderdelen van de kritiek. "Maar dat zijn
kinderziekten. We leren elke dag van onze fou
ten"
"Vanaf 1 oktober, de eerste dag dat we in Zandvoort
draaien, tot vandaag, hebben we nog geen uur
rust gehad. Niemand heeft dit enorme aantal be
zoekers kunnen voorzien. Gemiddeld krijgen we
per dag 1300 mensen, dat is een schouwburg vol"
Beginnelingen
"Veel van die bezoekers", zo merkt De Rooij op,
"zijn beginnelingen in het roulette- en black
jack-spel. Het spel vraagt een zekere routine en
wat ervaring. Die is er bij een deel van het publiek
nog niet. Dat betekent een stuk onrust. In een
casino behoort echter rust te heersen, een be
daarde ambiance, waarin je eigenlijk alleen de
achtergrondmuziek hoort.
"De Nederlander, die het spel nog moet leren, blijkt
soms nog wel eens onrustig. Als hij wint of ver
liest, dan is hij vlug met zijn emoties, dan moet de
hele tafel het horen of zien. Men staat ook nog wel
eens te vlug klaar met zijn oordeel, met beklag.
Dat gebeurt in de meeste gevallen natuurlijk wel
te goedertrouw Maar dat maakt het werk van de
croilpier er niet eenvoudiger op"
„De wachttijden bij de entree nemen af', zegt De
Rooij. „In de eerste weken moest elke gast voor
het eerst worden ingeschreven. Nu komt het ei
genlijk alleen nog 's avonds in het weekend voor
dat men een half uurtje moet wachten" Om ruzies
en misverstanden aan de tafels te voorkomen,
raadt de heer De Rooy minder ervaren spelers aan
om de inzet door de croupier te laten verrichten.
„Op dat moment mag er geen probleem meer be
staan. Want de croupier weet, waar en door wie de
jetons zijn ingezet". Over de fooienpot, de tronc,
maakt De Rooij zich geen zorgen. „Ik weet dat de
tronc zich goed ontwikkelt. Ik weet dat de Neder
lander bereid is om voor een goed funtionerende
groep croupiers een redelijke fooi te geven. Maar
ik ben het volstrekt eens met de mensen, die geen
fooi geven, „als de sfeer aan de tafel niet deugt".
„Het vraagt echter even tijd voordat zo'n groep is
ingedraaid. Ze moeten nog in hun ritme komen.
Sommigen moeten ook nog acclimatiseren".
Onder normale omstandighederf moet de roulette
zo'n 30 a 33 keer draaien per uur maken. Nu zitten
we nog op 15 a 20. Maar dat zal straks allemaal
beter worden", zo verwacht De Rooij.
Om aan de enorme belangstelling, die maar niet
voort uit te breiden. Inmiddels draait het oplei
dingscentrum voor croupiers in Haarlem op volle
toeren. Op 15 november begint de tweede cursus
en op 6 december de derde. Er zal dan 's morgens,
's middags en 's avonds les gegeven worden.
De correcte stijl
Omdat het huidge kledingvoorschrift voor het ca
sino van Zandvoort - 's middags correcte vrije-
tijdskleding en 's avonds colbert - in de praktijk
niet voldeed, zijn deze nu verscherpt. „Een cor
recte stijl maakt de sfeer", aldus de directie.
„Vandaar dat het op prijs zal woirien gesteld als
de bezoekers zich daarbij aanpassen".
„In de middaguren van de zomermaanden is er geen
bezwaar tegen goed verzorgde vrije-tijdskleding.
Maar vanaf 7 uur 's avonds en voor alle andere
uren is correcte kleding gewenst dus colbert, bla
zer of kostuum, maar geen leer, en natuurlijk liefst
een das, maar een choker of coltrui mag ook.
En wie beslist met een open kraag wil komen moet
het maar aan het inzicht van de receptie overlaten
of de manier waarop wel acceptabel is", aldus de
directie. „Tegen een garantiebedrag kan men bij
de receptie wel een jas of een das lenen"