©MEN
Voor PPR kabinet
geen
inzet
van
de verkiezingen
HET
Rusland toch tot
overleg bereid
Lot van politieke gevangenen nog slecht
I dat werkt.
IN DE SOWJET-UNIE:
ZlLS U VANDAAG
IETS DREIGENDS
OVERKOMT, DENK
ER DAN OVER NA.
HET IS MISSCHIEN
EEN VOORTEKEN...
071-12.57.41
spreekgestoelte thuis. Giste-
rochtend beklom hij de kansel
van de St. Nicolaaskerk in
Zoetermeer om van daar een
"vurige preek" te houden. L)e
bewindsman was door de pa
rochie uitgenodigd in ver
band met het 60-jarig be
staan van haar kerkgebouw.
MAANDAG 1 NOVEMBER 1976
ADVERTENTIE
Verwacht: LIDO theater
AMSTERDAM - Op 30 oktober 1974 begon-
nen de politieke gevangenen van het dwan
garbeiderskamp in het Russische Perm een
massale hongerstaking. Ze wilden verbete
ring van hun onstandigheden: meer eten,
meer luchten, meer bezoek en meer post.
Een jaar later, weer op 30 oktober, gaf Perm
een herhaling van dit macabere protest te
zien. Er was namelijk niet veel ten gunste
Van het lot van de politieke gevangenen ver
anderd, nog steeds werden zij bijvoorbeeld
slechter behandeld dan de gewone delin
quenten: de dieven, de moordenaars en de
oplichters.
Afgelopen zaterdag, 30 oktober, is er in de
Soyjet-Unie in Pern en elders opnieuw met
een hongerstaking begonnen. De respons
op dit - als we er over nadenken afschuwe
lijke - protest weerklonk in ons land in Am
sterdam, waar onder auspiciën van het pas
opgerichte Rusland Bulletin een teach-in
over de politieke gevangenen in de Sovjet-
Unie werd gehouden. Het forum, onder lei
ding van de journalist-slavist Nico Scheep
maker, bestond uit dr. Anne Vondeling,
lem Oltmans en de journalist Henk Wolzak.
Vooral het verslag van Vondeling over de
reis van de parlementaire delegatie in au
gustus naar Rusland maakte duidelijk dat
er, sinds het akkoord van Helsinki en de
daarmee samenhangende algemene erken
ning van de mensenrechten, veel veranderd
is in de manier waarop westerse politici kri
tiek durven te leveren op de machtige
Sovjet-Unie. Tot tweemaal toe bood Vonde
ling bijvoorbeeld zijn Russische collega een
lijst met namen van Russische politieke ge
vangenen aan en al werd die lijst geweigerd,
dat Vondeling zich deze inbreuk op het pro
tocol permitteerde is al een heel ding.
Ook hebben de Nederlandse parlementa
riërs enkele bekende Russische dissidenten
in hun schamele bijkeukentjes opgezocht
Dat geschiedde in de officiële overheidsau-
to's want het was een goedgekeurd onder
deel van het programma. Vondeling: "De
opwinding bij de dissidenten, zoals Sacha-
rov en zijn vrouw en Toertsjin, was enorm
toen de zwarte Tsjajka's in hun straat stop
ten. Ze beschouwden het als een teken dat
hun stem toch doorklonk, dat hun eigen
overheid die ze altijd had vervolgd en ver
zwegen nu zö maar het kontakt met buiten
landers voor ze regelde".
Vondeling besloot met te zeggen, dat deze
reis bij alle deelnemende parlementariërs
diepe indruk had gemaakt. Hij zei dat er
stappen worden gedaan om Radio Neder
land Wereldomroep er toe te bewegen zijn
krachtige zenders ook op Rusland te rich
ten: "Want de mensen in dat land zijn voor
hun informatie over het Westen afhankelijk
van de westerse radiostations" zo moti
veerde hij dit plan. Op opmerkingen uit de
zaal dat hier een kans lag voor weterse
CIA-propaganda ging de Kamervoorzitter
niet in.
Andrej Amalrik benadrukte nogmaals het
enorme belang van een gemobiliseerde wes
terse publieke opinie. "Zelf ben ik er zeker
van dat mijn oorspronkelijke tweede ge
vangenisstraf werd gewijzigd in verbanning
onder druk van westerse landen", zo zei de
in ons land wonende dissident, "al vind ik
het nog steeds onrechtvaardig dat je als
Russische dissident eerste een bepaalde
bekendheid moet zien te verwerven voordat
je door de westerse opinie in bescherming
wordt genomen".
Wat dat betreft had organisator Henk Wol
zak nog enkele namen van politieke gevan
genen die speciale belangstelling verdie
nen. In eerste plaats Vladimir Boekovski,
die wegens een rapport over misstanden in
Sovjet-psychiatrische inrichtingen tot
twaalf jaar gevangenisstraf werd veroor
deeld en er lichamelijk slecht aan toe is. Dan
Semjon Kloesman, een Joodse psychiater
die werd veroordeeld omdat hy als arts aan
bovengenoemde misstanden niet wilde
meewerken. En tenslotte Moestafa D^jemi-
lev, een Krimtartaar die al drie jaar gevan
gen zit omdat hij voortdurend blijft roepen
dat zijn volk naar de Krim moet kunnen te
rugkeren. De Krimtartaren werden in 1944
als collaborateurs gedeporteerd naar de
woestijn en later gerehabiliteerd, maar van
hun eerherstel is in de praktijk niets terecht
gekomen.
EEN ANGSTAANJAGENDE FILM
Uitgebracht door CFM filmverhüu
UTRECHT (ANP, SP) - Voor de PPR is het kabinet-Den Uyl geen inzet voor de Tweede-
Kamerverkiezingen. De partij zal tijdens de verkiezingscampagne alleen haar deelneming
aan het kabinet verdedigen. Deze uitspraak, namens het partijbestuur van de PPR, heeft
vice-voorzitter Jaap de Jong zaterdasg gedaan op de vergadering van de landelijke kern
groep (partijraad) van zijn partij in Utrecht.
De Jong noemde het voor de PPR
een winstpunt dat bij de onderhan
delingen tussen PvdA en PPR over
de ontwerpresolutie inzake het re
geerakkoord, de PvdA met het
PPR-standpunt akkoord ging. "Het
essentiële verschil tussen PvdA en
PPR is dat voor de PvdA dit
kabinet-Den Uyl inzet voor de ver
kiezingen is, en dat voor haar voort
zetting van het beleid van dat kabi
net doel is. Voor de PPR moet een
volgend kabinet, wil zij er aan deel
nemen, garantie sbieden voor een
progressiever beleid. Bovendien
wil zij regeringsdeelneming beoor
delen naar de mate waarop het
streven naar een progressieve
meerderheid ondersteunt, althans
niet afremt", zei De Jong.
Teveel
PvdA-fractievoorzitter Van Thijn
suggereerde dezer dagen dan ook te
veel, toen hij zei dat slechts voor de
combinatie PvdA-PPR het
kabinet-Den Uyl inzet is. Wel zijn
we akkoord gegaan met de eis dat
Den Uyl weer minister-president
moet zijn, als verdere versterking
van in cijfers uit te drukken voor
waarden. Wij hadden en hebben
dan ook geen belangrijke bezwaren
tegen de persoon van Den Uyl. Bo
vendien was deze eis een polarise
rende reactie op uitspraken van
CDA-kopstukken", aldus vice-
voorzitter De Jong. Hij sprak de
landelijke kerngroep toe, omdat
PPR-voorzitter Ria Beckers in
Eindhoven was om deel te nemen
aan de campagne voor de verkie
zingen voor de gewestraad Groot-
Eindhoven woensdag.
Congres
Deze week beslissen de besturen
van de gewesten Zuid-Holland en
Rotterdam van de FVdA of zij een
buitengewoon congres van hun
partij zullen afdwingen. Het con
gres moet gaan over de voorwaar
den die de PvdA stelt aay voortzet
ting van regeringssamenwerking
met de christen-democratische
partijen. Vandaag is er een ingelast
beraad van het dagelijks bestuur
van de PvdA, vertegenwoordigers
van de Tweede-Kamer-fractie en
ministers en staatssecretarissen die
afkomstig zijn uit deze partij.
bas
BAS StudentenWerkbureau
Leiden Kort Rapenburg 14
De discussie binnen de PvdA spitst
zich toe op de vraag of aan een ge
zamenlijk regeerakkoord met de
Politieke Partij Radikalen meer
gewicht moet worden gehecht dan
aan regeringssamenwerking met
het Christen-Democratisch Appèl,
waarin KVP, ARP en CHU samen
werken. In de PvdA zijn belangr
rijke stromingen van mensen die
vinden, dat de partij zich teveel aan
de PPR heeft gebonden.
Aftreden
De tegenstellingen in de PvdA
kunnen leiden tot het aftreden van
mevrouw Ien van den Heuvel als
partijvoorzitter en drs. Ed van
Thijn als fractievoorzitter in de
Tweede Kamer. Deze mening heeft*
de voorzitter van het gewest Geld
erland van de PvdA zaterdag gege
ven in een radioprogramma.
In dit programma werden de bestu
ren van de gewesten Zuid-Holland
en Rotterdam ervan beschuldigd,
dat zij 'n buitengewoon congres
willen, omdat zij van de resolutie
van PvdA en PPR afwillen.
Deze resolutie is opgesteld door de
partijbesturen. Hij zou ter goed
keuring worden voorgelegd aan de
congresseri van PvdA en PPR in
januari volgend jaar. Zuid-Holland
en Rotterdam vinden, zei de voor
zittervan het gewest Zuid-Holland,
dat veel eerder klaarheid over de
zaak moet komen. "Er moet zo snel
mogelijk duidelijkheid zijn, zodat
wy ons verder kunnen concentre
ren op de vorming van een tweede
kabinet onder leiding van Joop den
Uyl", zei hij.
NOORDWIJK - Piet Senf (26) is
weer thuis. De Noordwyker die
als tweede stuurman van de
vrachtvaarder „Gabrielle" een
(op z'n zachtst gezegd) hachelijk
avotuur meemaakte nadat het
schip tijdens een hevige stórm
slagzij makend door de beman
ning werd verlaten, kan het sinds
gisteren, de dag dat hij weer in
Nederland aankwam, rustig na
vertellen. Hoe hij zes lange uren
ronddobberde op de Atlantische
Oceaan, met als enig reisgezel
schap de lichamen van zijn colle
ga's. Slechts twee van de vijftien
bemanningslede^ overleefden
het drama, dat begint op dinsdag
19 oktober. Om half tien in de
ochtend wordt de „Gabriella" die
leeg onderweg is naar Montreal,
door de bemanning verlaten:
Door een lek maakt het schip
veertig tot vijftig graden slagzij
Bovendien is lopen op de „Ga
briella" onmogelijk geworden:
het ziet er naar uit, dat het schip
ieder moment kan kapseizen.
Kapitein In 't Veld geeft dan ook
bij deze storm van orkaankracht
12 de opdracht het schip te verla
ten. Het eerste vlot wordt uitge
gooid; het dekzijl ervan scheurt
bijna ogenblikkelijk Met lijnen is
het vlot, waar drie bemannings
leden ingesprongen zijn, aan de
Gabriella verbonden tot het mo
ment dat de kapitein de strak-
staande lijnen niet meer kan
houden. Dit, en het feit dat de
wind vat krijgt op het vlot, kost
de eerste drie bemanningsleden
het leven. Het vlot wordt overge
leverd aan de veertien meter hoge
golven en drijft snel weg.
Het tweede vlot wordt een kwartier
later uitgeworpen. Eén beman
ningslid springt mis: ook hij ver
dwijnt meteen in het zes graden
koude water. Senf: „En toch was
er op dat moment nog geen
sprake van paniek. Want we
dachten dat het containerschip,
dat op ons afkwam en achter het
losgeslagen vlot was aangegaan,
ons binnen een half uur wel op
zou pikken. Het gevaarlijkst was
de lijn, waarmee we aan de Ga
briella vastzaten. Want daardoor
werden we telkens tegen de on
derkant van het schip aangesme-
Paniek
Het Noorse containerschip dat ach
ter het eerste vlot is aangevaren
kan nog twee in leven zijnde be;
manningsleden oppikken. Eén
daarvan geeft al vrij snel daarna
de geest; de ander heeft geen
kracht genoeg om de uitgewor-
„Martelaren,
zo worden
ze genoemd"
pen lijnen vast te houden. Hij
komt om door uitputting en de
kou, niet door verdrinking.
Paniek breekt bij de bemanning
van het tweede vlot pas uit als
blijkt dat het containerschip hen
niet heeft gezien. „Schreeuwen
helpt dan niks" aldus Senf.,Al
dat water, die hardé wind, en toch
voer het maar tweehonderd me
ter van ons vandaan" om pas vijf
uur later weer in de buurt te ko
men.
Maar intussen hebben een paar
mannen de hoop, om ooit gered te
worden, al opgegeven. Vijf uur la
ter zitten er nog maar drie man
nen, die nog enig teken van leven
geven, als het Noorse schip weer
terug is gekeerd. Lijnen worden
uitgeworpen: de kapitein wordt
omhoog gehesen maar is zo uit
geput dat hij een uur lang op de
touwladder blijft zitten, met zijn
benen door de sporten. Hij is met
-geen mogelijkheid omhoog te
krijgen. Uiteindelijk wordt hij
met kettingen door de beman
ning van het containerschip om
hoog gehesen.
En dan blijft Piet Senf nog maar
alleen over, want de lijnen die
naar hem worden uitgeworpen
kan hij niet vasthouden. Het vlot
Inzake luchtvaartovereenkomst
SCHIPHOL (ANP) - De Russische
regering heeft toegezegd tussen 10
en 20 november met de Neder
landse rijksluchtvaartdienst te on
derhandelen over de luchtvaarto
vereenkomst, die er tussen de beide
landen bestaat. Minister Wester
terp van Verkeer en Waterstaat
heeft na de Russische toezegging
tot dit overleg besloten dé'Russi
sche Luchtvaartmaatschappij Ae-
roflot gedurende de maand no
vember haar diensten op Amster
dam normaal te laten uitvoeren.
Dit heeft een woordvoerder van het
ministerie van Verkeer en Water
staat gisteravond verklaard.
De Russische ambassadeur in ons
land, Romanov, heeft gisteren het
besluit van zijn regering aan minis
ter Westerterp meegedeeld. Dit is
een antwoord op de brief die minis
ter Westerterp vrijdag j.l. aan de
Russische ambassadeur heeft ge
stuurd. In de brief van de Neder
landse minister eiste deze, dat er
voor vandaag van Russische zijde
bereidheid moest zijn getoond voor
een overleg, dat halverwege no
vember over de luchtvaartover
eenkomst moest plaats vinden.
Wanneer Rusland hiermee niet ak
koord zou gaan zou minister Wes-
teriërp geen goedkeuring hechten
aan de winterdienstregeling van
Aeroflot voor de vluchten op Am
sterdam.
Dit zou beteken dat de Aeroflot met
ingang van vandaag niet meer op
Nederland zou mogen vliegen.
Cuba laat schip
en bemanning
Smit Salvor vrij.
ROTTERDAM (ANP) - Het sleep-
schip van Smit Internationale
"Smit Salvor" en zijn bemanning
zijn door de Cubaanse autoriteiten
vrijgelaten. Het vaartuig is onder
weg naar Curasao en vaart via
Kingston, Jamaica,.waar een verte
genwoordiger van het sleep- en be
rgingsbedrijf in Rotterdam aan
boord zal gaan.
Sinds 10 oktober j.l. werden het
schip en de bemanning door Cuba
vastgehouden, omdat het zonder
toestemming de territoriale wate
ren van dit land was binnengevaren
om een schip in nood te hulp te ko
men. Het lag in de haven Isabella de
Sagna in afwachting van een be
rechting. De bemanning maakt het
goed. Het sleepbedrijf heeft een
boete van 35.000 gulden betaald.
dertussen een temperatuur van
dertig graden hejft, naar Sint
Johns gevlogen. In het zieken
huis aangekomen belt hij meteen
naar zijn ouders in Nederland, die
het nieuws tien minuten eerder
dan de officiële berichtgeving
horen. In het ziekenhuis, waar
Door Miep de Graaff
Piet Senf is weer thuis. Hij gaat niet meer terug naar de zee. "Ik heb het nou wel gezien", zegt hij. "Dit is een
goede reden om een baan aan de wal te zoeken".
drijft weer af. „In een paar secon
den was ik weer een paar hon
derd meter van het schip verwij
derd" weet Senf nog. „En toen,
naar wat ik later hoorde, twintig
minuten, ineens een helicopter".
Er blijkt op heel New Foundland
geen reddingsbrigade te zijn. Een
helicopter moet vijfhonderd mijl
vliegen, en onderweg een tussen
landing maken om bij te tanken
voordat het vlot wordt bereikt.
Triest detail: de rel, die later ont
stond toen bleek dat er geen heli
copters waren op New Found
land. Die komen er nu wel. Senf:
„Maar daar zijn dan wel dertien
mensen voor doodgegaan. Marte
laren werden ze in Canadese
kranten genoemd." Vijf uur lang
heeft Senf met de lichamen van
acht collega's in het vlot gezeten.
„Dat realiseerde ik me gelukkig
niet. Op dat moment kun je alleen
aan jezelf denken" zegt Senf, die
niet bang was voor de huizen
hoge golven. „Als ze maar niet
breken. Want dan wordt het ge
vaarlijk, het vlot wordt dan sa
mengedrukt."
Rotgang
Zijn geheugen laat Senf dan een
tijdje in de steek. Wel weet hij dat
er een helicopter aankomt en dan
een man in een geel vest, die in
een net naar beneden wordt gela
ten en waarmee Senf naat boven
moet worden gehesen. Tot drie
keer toe valt hij halverwege uit
het net en ziet hy het vlot „met
een rotgang" weer op zich afko
men. De laatste keer komt hij in
het water terecht. Het volgende
dat hij zich herinnert is een rub
ber lus, die om zijn oksels wordt
bevestigd en waarmee zijn armen
langs zijn lichaam moeten wor
den gehouden. Senf heeft daar de
kracht echter niet meer voor hij
wordt vastgehouden door een
bemanningslid van de helicopter,
die met hem in de lucht hangt en
waarmee hij uiteindelijk in de he
licopter terecht komt.
Met twee mannen tegen hem aan
als bescherming tegen de kou
wordt Senf. wiens lichaam on-
zijn lichaam langzaam naar een
temperatuur van 37 graden wordt
opgevoerd blijft hij tien dagen.
„Deining" ontstaat in Canada wan
neer een kernbemanning van het
containerschip de Gabriella naar
de dichtstbijzijnde haven loodst.
De maatschappij van het con
tainerschip eist daar een som
geld op en gefluisterd wordt ook
dat de kapitein er fout aan heeft
gedaan het schip te verlaten. Iets
dat door Senf heftig wordt tegen
gesproken. „De kapitein heeft
juist gehandeld" vindt hy. „Het
schip kapseisde zo erg dat we de
onderkant van het schip konden
zien, we dachten dat het ieder
moment kon omslaan. Tot ieders
verwondering bleef het drij-
Senf gaat niet meer terug naar de
zee. „Ik heb het nou wel gezien"
"zegt hij in zijn Noord wij kse zo
merhuis. „Dit is een goede reden
om een baan aan de wal en bo
vendien een huisje in Sassen-
heim te zoeken. Daar zit ik al twee
jaar op te wachten". Kritiek heeft
Senf vooral op de kwaliteit van de
vlotten, die volgens hem veel te
wensen overlieten. „Het is alle
maal gelijmd. By inspectie kon je
de bodem zo lostrekken. Het
stond ook zó dertig centimeter
onder water. En dan maar je be
nen blijven bewegen, zingen en
moppen vertellen om het moraal
hoog te houden maar ik heb er
geen moment aan getwijfeld dat
ik het niet zou halenToch
bleef er iemand op de Gabriella
achter nadat het schip slagzij had
gemaakt. Scheepshond Texas
bleef op zijn post en kwam veilig
aan wal. Hij wacht alweer op de
volgende reis.
Van Agt op
de kansel
CDA-lijsttrekkér Van Agt
voelt zich kennelijk op elk
