Mr. X' lokt discussie uit
TTWJIIF1IL
Violistiek
van hoog
niveau
(9«d 9Ut
ASTERIX
IN
HISPANIA
VARIA
MAANDAG 1 NOVEMBER 1976
Zaterdag was het 30 oktober, de
dag van de politieke gevangene
in de Sowjet-Unie, een uitvin
ding van de. politieke gevange
nen zelf, die op 30 oktober 1974
in de Mordovische en Permse
kampen een via de tamtam van
de Goelag Archipel verspreide
hongerstaking begonnen en dat
vorig jaar op 30 oktober, en on
getwijfeld ook afgelopen zater
dag, herhaald hebben. Om die
dag ook in het westen kracht bij
te zetten had het onlangs ver
schenen Rusland Bulletin een
forumavond georganiseerd,
waar ik door toevallige om
standigheden als voorzitter
fungeerde. In dat forum zaten
Andrei Amalrik, Willem Olt-
mans, dr. Anne Vondeling en
Henk Wolzak.
Het meest curieuze lid van het
panel was ongetwijfeld Willem
Oltmans, vermaard bestrijder
van Josef Luns en prins Be-
rnhard, onverbiddellijke aan
hanger van wijlen Soekarno,
verbeten bevechter van Soehar-
to, interviewer van bijna alle
groten der aarde, en een groot
dierenliefhebber, want halver
wege het forum verwijderde hij
zich tien minuten, niet om zijn
parkeermeter bij te vullen,
maar om zijn hond uit te laten.
Ik voel me door een bijzondere
band. aan Willem Oltmans ge
bonden want gedurende de vijf
maanden dat hij vorig jaar in
de Sowjet-Unie verbleef, vroeg
hij een keer de astronaute Te-
resjkowa te mogen interviewen
en dat werd hem geweigerd,
omdat men in de veronderstel
ling verkeerde dat hij vóór het-
zelfde concern schreef dat ook
Avenue uitgaf, waarin ik drie
jaar tevoren een reportage over
een achtdaags verblijf in Mos
kou had geschreven dat nog al
tijd als een dwarszittende
graat in de keel van die
Novosti-Rtissen bleek te zitten.
De gedachte dat ik vanuit Ne
derland, zo ver van Moskou en
zoveel jaar na dato, nog het
doen en laten van Willem Olt
mans kon besturen, vervult mij
nog steeds met grote voldoening
of heb ik dit verhaal al eens ver
teld?
Hoe dan ook, Willem Oltmans zat
ook in het forum als een soort
tegenwicht, want het boek
"USSR 1976-1990" da!t hij
schreef, zou ik, als ik een Duits
sprekende Zwitser was, onget
wijfeld als "Sowjet-freundlich"
brandmerken. Aan het slot van-
het forum kreeg ik van het van
de organisatie cadeau ("ik ben
er verschrikkelijk blij mee,
want ik zag er tegen op het te
kopen", heb ik snedig gezegd),
dus ik zal er zeker nog wel eens
op terugkomen. In elk geval
bewees het boek al meteen goede
diensten, want nadat we een
film hadden gezien waarin
prof. Sacharow zei dat de posi
tie van de politieke gevangenen
na de overeenkomst in Helsinki
eerder slechter dan beter was
geworden, citeerde Oltmans als
tegenspraak Amalrik in een in
terview in Newsweek van 12
januari 1976 (hij zat toen nog in
de Sowjet-Unie), waarin deze
vertelde dat toen hij nog opge
sloten was men de gevangenen
niet eens in de tien dagen, maar
eens per week naar het badhuis
liet gaan. Weersprak dit niec
wat Sacharow gezegd had?
Ware liefde
Amalrik kreeg daarna het woord.
Hij begon met te zeggen dat hij
zijn inleiding aanvankelijk,
naar goede Russische traditie,
van papier had willen lezen,
maar dat hij graag de gelegen
heid aangreep Oltmans te ant
woorden. Het deed hem deugd
dat er Nederlanders waren die
van de Sowjet-Unie hielden on
danks haar gebreken, want
ware liefde is volledige liefde,
met inbegrip van de gebreken.
Dat de politieke gevangenen in
plaats van eens in de tien dagen
nu eens in de week mogen ba
den, noemde hij inderdaad een
grote verworvenheid van het
akkoord van Helsinki, te meer
omdat het ook de enige verwor
venheid was.
Het was wel aardig, voegde hij er
aan toe, om te vertellen wat er
gebeurde toen hij het redactie
bureau van Newsweek in Mos
kou na dit interview verliet. Hij
werd ogenblikkelijk aange
houden door een KGB'er. Toen
Amalrik zich beriep op het ak
koord van Helsinki, schudde de
man van de geheime politie zijn.
vuist en zei: "We zullen jou wel
eens leren wat dat betekent, het
akkoord van Helsinki".
Na afloop ging Oltmans die er op
wees dat hij al vele jaren tever
geefs pleit voor de politieke ge
vangenen in Indonesië, waarop
Amalrik zei dat men de poli
tieke gevangenen van het ene
land niet moest uitspelen tegen
die van andere landen, én dat1
de leuze „Proletariërs aller
landen, verenigt u" beter ver
vangen kon worden door "Poli
tieke gevangenen aller landen,
verenigt u") naar Amalrik toe
en zei: "Je moet het me maar
niet kwalijk nemen, maar ik
hou nu eenmaal van het Russi
sche volk". Amalrik antwoord
de: "Men kan ook van een volk
houden, zonder tegelijkertijd
van zijn regime te houden"
NICO SCHEEPMAKER
LEIDEN - Deze recensie, ik laat
de aanhalingstekens gemaks
halve weg', gaat over het tweede
abonnementsconcert van het
Residentie-Orkest in Leiden. Ik
stel dit maar nadrukkelijk, want
tijdens het schrijven naar Ver
di's Requiem, het nationale
synchromesh-igebeuren op ra
dio en tv. En ik vraag me intus
sen verbijsterd af, of alles watje
van ver haalt nu wel zo lekker
smaakt, of mijn eisen zo absurd
hoog zijn. Ik probeer me voor te
stellen, dat daar.in het Concert
gebouw Bert Lassing en zijn
Con Amore stonden; niet alleen
zouden dirigent en koor in de
sloot beland zijn, maar van de
solisten zou alleen Julia Hamari
de sprong hebben gehaald.
Op het gevaar af, van chauvi
nisme beschuldigd te worden,
keer ik terug naar het concert
van de Hagenaars, waar de
hoofdstedeling Herman Kreb-
bers solièerde in het vioolcon
cert van Beethoven. Fenome-'
naai is het gemak, waarmee die
man de zaal aan zijn .voeten
krijgt Dat was violistiek van
het eerste plan. Ferdinand
Leitner, sinds hij hetR.O. onder
zijn hoede heeft reeds een halve
Nederlander, zorgde voor een
begeleiding die er zijn mocht.
Eindelijk hoorden we bijvoor
beeld weer een pianissimo van
de Hagenaars.
Als van Leitner te verwachten
klonk de 7e symfonie van
Dworsjak overtuigend hoog-
romantisch. Edoch, in de be
perking toont zich de meester,
en de meester toont zich in de
beperking: zo zou de inetpreta-
tie van Hellendoorns concerto
grosso in d achterhaald ge
noemd kunnen worden, on
danks het solistische aandeel
van Jaring Walta, die zowel de
authentieke kool als de conser
vatieve geit probeerde te spa
ren. Gerekend naar de totale
uitvoering was dit concert van
Hellendoorn slechts een voor
spel, door Leitner vanaf het
klavecimbel geleid. Het publiek
was gekomen voor Krebbers,
en in welk een getale: Milikan
heeft staanplaatsen moeten
verkopen, en dat terwijl de eer
ste voorstelling van de schouw
burg alweer is geannuleerd we
gens gebrek aan belangstelling.
Maar laten we wel wezen: dé
Stadsgehoorzaal moet dicht,
want deze concerten zijn zo eli
tair, en de toneelvoorstellingen
in de schouwburg zijn dat niet,
want de gemeente heeft daar
een heleboel geld in gestoken
Waar of niet?
RON HARMS
In Engeland is onlangs een
21-jarige jongeman voor twee
jaar naar de gevangenis ge
stuurd, omdat hij een homo
fiele. relatie onderhield met
een 18-jarige jongen. Er be
staat in Engeland wel een wet
tegen homofiele relaties van
meerderjarigen met minderja
rigen, maar geen wet voor
meerderjarige lesbische
vrouwen, die een relatie on
derhouden met een minderja
rig, meisje. Volgens de leden
van de 'Gay Sweatshop' uit
Londen komt dat; omdat de
vrouw in Engeland geacht
wordt geen eigen seksueel le
ven te. hebben en slechts is ge
schapen als speelgoed voor de
man. Het ontbreken van een
wet voor lesbische vrouwen
vindt de theatergroep uit En
geland op zichzelf al een dis
criminatie. Het geëngageerde
toneelstuk 'Mister X' wil
trachten af te rekenen met een
groot aantal vooroordelen, die
nog steeds ten opzichte van de
homofilie bestaan. Het stuk
begint met een vrij sugges
tieve masturbatiescène,
waarbij de leden om beurten
dev
zy
op dat ogenblik denken. De
vierde toneelspeler noemt niet
die van een man. Geschrok
ken kijken de anderen hem
aan. Dat KAN toch helemaal
niet! Een andere scène toont
een 'schaduW-interview' met
een homofiel voor de televisie.
onherkenbaar op het scherm
te verschijnen. Zijn wens
wordt gerespecteerd tot een
gesprekspartner woedend
wordt en hem uit de schaduw
in het licht van de televisie
lampen wil trekken. De dis
cussieleider begint tekenen
van grote onrust te vertonen
en zoekt panisch in zijn draai
boek naar een ander onder
werp.
Na afloop van het stuk, dat za-
terdagavond in de Leidse
Schouwburg werd opgevoerd,
was ér een groepsdiscussie
met het publiek. 'Een in de
Leidse regio béslist geen on
bekende homofiel meende,
dat de vooroordelen in Leiden
t.a.v. de homofilie nog welig
tieren.
BERT KOEKEBAKKER
Wim Bettenhausen- grafiek, Maud Mul
ler Massis, wandkleden, Pieter van
Heerde en Marianne Wouerben, bron
splastieken. Tot 6 nov. geopend, di. t/m
zat van 10-17 uur, do. tot 21 uur.
Ars, Pieterskerkgracht 9. Tentoonstel
ling Piet Herfst-Schilderijen. Van 1 t/m
14 nov., geopend dag. van 10-12 en 14-16
uur, zo. van 14-16 uur.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,
Wassenaar. Tentoonstelling Ina Orbaan
- gouaches, Jopie Müller - aquarellen en
René de Jonge - schilderijen. Geopénd
woe. t/m za. 10-10 uur, di. 14-20 uur, t/m
20 nov.
Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Kees van Roemburg
- schilderijen. Geopend za. van 14-18
uur, tot 30 jan.
De Waag. Tentoonstelling „Taptade in
bloemen". Geopend za. en do. van 11-22
uur, zo. van 10-18 uur. ma t/m woe. en vr.
van 11-17 uur en van 19-22 uur, tot 7 nov.
Sociëteit Burgers, BurgsteegT'Tentbon-
stelling Madeion de Maa - oüeverfschil-,
tierijen, litho's en pentekeningen. Tot 15 1
Algemene Bank, Geverstraat 43, Öegst
geest. Tentoonstelling Jaap Vólkers -
aquarellen. Tot 12 nov. -
De lakenhal, Oude Singel 26-32. Ten
toonstelling van de Stichting Openbaar,
Kunstgebit. Van 25 sept. t/m 7 nov., dag.
geopend van 10-17 uur, zo. van 13-17
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Jan Hameling - pente
keningen en aquarellen, Maijolein v. d.
Assen - potloodtekeningen, Alex Hak-
leitwö
1 november 1976
- Een gouden beker, eens toebe-
hoorende aan Comelis de Witt
en hem aangeboden door de Sta
ten van Holland, is eigendom
geworden van baron Rothschild
te Frankfort. Deze beker,
waarop een zeeèlag is afgebeeld
(waarschijnlijk die bij Solebay
tegen de vereenigde Fransche en
Britsche zeemacht, welke slag
hij in 1672 als gedeputeerde ter
zee bijwoonde, Red.) was door
de familie H., te Leiden, in wier
bezit hij was, aan de Neder-
landsche regeering voor
f 50.000,- ter overname aange
boden. Bedoelde familie geldt
als de laatste afstammeling van
Jan en Cornelis de Witt. Minis
ter Heemskerk, deinsde terug
voor den aankoop van dit
kunstwerk, dat thans, na in ver
schillende handen te zijn ge
weest, voor f 80.000,- het eigen
dom vari Rothschild is gewor
den.
Vijftig jaar geleden:
-De onveiligheid in den Tier-
garten, het groote park in het
centrum van Berlijn, wordt van
dag tot dag grooter. Gistermid
dag zes uur zijn een heer en
dame door een drietal struikro
vers uitgeplunderd. Ze bedreig
den hun slachtoffers met,revol
vers, dwongen hen winterjas en
mantel uit te trekken, beroofden
hen daarna van horloges en
geld en gingen er toen vandoor.
- Londen wordt op het oogenblik
onveilig gemaakt door een
„dame in het zwart" die met
weergaloze snelheid haar slag
slaat in rijke huizen. Een week
geleden heeft zij een groote par
tij tafelzilver geroofd uit het
huis van het Lagerhuislid kapi
tein Ernest Evans. Gisteren
drong zij via de keuken door in
het huis van Lord Doverdale te
Knightsbridge, waar zij uit de
slaapkamers van lord en lady-
Doverdale al wat aan juwelen
voor de hand lag bijeengaarde
om op de brutaalste wijze het
huis door de voordeur te verla
ten, alles in vijf minuten tijds.
Rechercheurs vermoeden, dat
het dezelfde vrouw is, die nog zes
diefstallen op haar geweten
heeft en naar wie zij reeds eeni-
gen tijd zoeken.
Pulchri Studio, Passage 10, Öegstgeest.
Tentoonstelling. Hessel de Boer - schil
derijen t/m 18 nov. dag.
geopend van 10-16 uur (beh. zo.).
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-5 uur
.nam. zondag 1-5 uur nam.
K en O gebouw, Oude Vest, "Gillen maar
zo!", tentoonstelling over de geschiede
nis van de Schouwburg, t/m 13 nov., dag.
geopend van 10-17 uur.
'Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41,
.Öegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie JA, Sportfondsenbad, Wasse
naar. Tentoonstelling W. H. Gipsen - et
sen, Antoinette Gispen - kleurhoutsrie
den, H. H, Kamerlingh Onnes - kera
miek. Tot 13. nov., geopend do. t/m zo.
10-17 uur, woe. 20-22 uur.
62-134. Toen de nacht was gevallen, sloop de oude goudgraver
MacMack naar het keetje van notaris J. Goudblut. Die Idg tevreden
naast zijn kantoor te slapen met zijn hoofd op de zak met geld die hij
verdiend had.
Maar Bill MacNack had geen belangstelling voor dat geld. Hij
opende het keetje, rommelde er een beetje rond, en kwam toen weer
naar buiten met een pakje, dat hij onhoorbaar naar zijn kuil droeg.
Daarna pakte hij zijn houten hamer en begon luidruchtig de paal
tjes om zijn grondgebied te verzetten.
Dat trok de aandacht van zijn buurman - een zékere Karei Muzer
die ook een terreintje bij Joris in had laten schrijven, en die nu een
verontwaardigd gelaat uit zijn slaapplaats stak.
„Wat doe je daar?!riep hij kwaad, jeetje niet dat dit mijn grond
is?! Ga weg met die paaltjes!".
TOMATEN
Probeer voor dit gerecht
vleestomaten te krijgen.
Er zijn twee soorten;
kleine, met de vorm van
een langgerekte pruim
en grotere, sterk gerim
peld. Het zijn tomaten
van zeer goede kwali
teit, die helemaal niet
rood/behoeven te ogen
en toch niet waterig zijn.
Het schilletje is zo dun
dat u ze niet hoeft af te
pellen. Halveer 8 grote
of-12 kleine vleestoma-
niet zover dat ze geen
stevigte meer hebben.
Breng een grote pan wa
ter met wat zout aan de
kook en leg er 500 gr
spinaziebladeren in.
Schep de spinazie er
fijn. Fruit
snipperde ui in boter of
olie licht goudgeel, bo
ven laag vuur. Voeg de*
spinazie toe, een beetje
versgehakte peterselie
en wat knoflook uit de
khijper en laat het water
er uit verdampen, nu
boven hoog vuur. Neem
de pan dan van het vuur
en meng er verkrui
melde beschuit door, 1
ei en zout en peper naar
smaak. Vul hiermee de
gehalveerde tomaten en
zet ze op een licht bebo
terde bakplaat. Leg op
elke tomaathelft nog
een klein klontje boter
en zet de bakplaat 10
min. boven in een voor
verwarmde hete oven.
WIN A BORN
2AAfc,JE WEET l>IE AlEURoriSCHE
NEJqiNQ DE MENSEN
HET LMIEkIE TE.
fTAfcEAJ HEBT TE
CVEA«ES2£EAJ y
/<5A C,EWOON AC-S EEN
NORMA Ac HEMS. 2ir-
l TEAI EN PRAAT"
\geen cnzvn!
/vifvc CjZtrülS.
FRED BASSET
«rslapen!
De
avonturen
van
Jommeke
CAMERA: „Aardbeving", dag. 8.00
14 j.
Kindermatinee: „Dik Trom en
dorpsgenoten", za. en woe. 2.30 u>
2.00 en 4.15 uur. AL.
Nachtvoorstelling: „Amarcört",
za. 11.30 uur. 18 jaar.
TRIANON: „Max Havelaar", dag. 2.00 en
8.00 uur. 14 laar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
r tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
.00 uur tot za-
vziekenhuis).
REX: „En zij genoten van de liefde",
dag. 7.00 en 9.15 uur. 18 jaar
Kindermatinee: „Peppi en Kokki", za.
en woe. 2.30 uur. AL.
Nachtvoorstelling: „De sexsekte der
zwarte nonnen", vr. en za. 11.30 uur. 18
jaar.
rz^ Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
r. en 13.45-14.30 uur. Avondbezoekuun
18.30-19.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur alleen voer ou
ders zondag 14.00-15.00 uur voor overige
familieleden. Kinderen beneden 14'jaar
hebben geen toegang op de kinderafde
ling.
Sint Elizabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.80 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
1*1.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
Annakliniek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur van
1*8.30 tqt 20.00 uur.
Derde klasse bezoekuur Van 13.00-14.00
uur en 18.30-19.30 uur.
Kinderzaal: van 13.00-14.00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten fbehalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling'gelden de
19.30 uur., Laatste kwartier middag-
avondbezoek babyshow. Kinderafde- volgende bezoekuren (alleen
ling dag'. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart- ders)':
bewaking) dag. van 14.15 tot 14.45
van 19.00 tot 19.30.
Zaterdag en zondag:
14.45-15*00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door-
lópend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiefvoor spe
ciale kaarten verstrekken..
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.00 uuc.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:' le en 42e klas 11-11.30; 13;3a
14.15 en 18.30-19.30 uur; 3e klaé 13.30-
14-15 en 18.30-19.30 uur;»Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 'üur.
Geluidshinder Schiphol'
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar ^Schiphol' kunnen
dag en nacht worden "gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
