LEIDSCH
DAGBLAD
Ombudsman op komst
vandaag
Oorlogsverleden DAF
toneelstuk uitgebeeld
in
modem boni
CARTER
opnieuw
wat beter
TOESTAND
LIBANON
GESPANNEN
Vestiging
Heineken in
Zoetermeer:
werk voor
300
mensen
Voorstel bij Tweede Kamer ingediend
IH1
XXAM. TOYOTA
LEIDSCH DAGBLAD
HUISMAN B.V.
cWaarom zoveel vrouwen bij
v.d.Wiel kliëntzijn!
[ATERDAG 23 OKTOBER 1976
OPGERICHT 1 MAART 1860
35070
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VASIHGTON- In het derde ei
aatste tv-debat tussen de presi-
Jentskandidaten Ford en Carter,
Jat gisteravond in. Williamsburg
Virginia) werd gehouden, heeft
darter het er 't beste afgebracht.
Volgens een direct na de confronta
tie gehouden opiniepeiling onder
J53 personen was 40 procent van
jnening dat Carter het beter had
gedaan dan Ford. Ongeveer 29 pro-
jent was een tegenovergestelde
mening toegedaan. De rest kon
en „winnaar" aanwijzen,
dit derde debat werden door de
ide kandidaten geen opvallende
lingen gezegd, en er werden geen
ilunders gemaakt (zoals in het
tweede debat), die in dit stadium
van de verkiezingsstrijd fataal zou
den kunnen zij'n. De toon van het
debat was voorzichtig en overwo
gen. President Ford had het duide
lijk het zwaarst.
Het agressieve journalistenpanel
had een stel gepeperde vragen voor
hem in petto en Carter, die weer vol
feelfvertrouwen was, kon in zijn re
pliek op de antwoorden van de pre
sident daar snel van profiteren.
Ford werkte zich eerst door het ge
bruikelijke staartje „Watergate"
neen en kreeg vervolgens een vraag
voorgelegd over George Brown, de
top-generaal die van die vreemde
dingen heeft gezegd over Israël,
Engeland, en Iran. Waarom is hij
inog steeds de hoogstleidingge-
vende militair in het land? werd er
gevraagd. „Hij heeft spijt van zijn
woorden", aldus Ford. „En hij heeft
zijn excuses aangeboden. Die
woorden waren heel slecht gekozen
en dat heb ik hem gezegd. Hij is een
man met een briljante staat van
idienst, iemand wiens leiderschap
we hoog nodig hebben in zaken «Is
de ontwapeningsgesprekken".
Ford zei verder dat hij (als hij de
verkiezingen wint) de Amerikanen
zal vragen om „noodzakelijke of
fers" te brengen om-de internatio
nale vrede te handhaven. Dat bete
kent een verhoging van de defen-
siekosten van êen paar miljard. Aan
de andere kant stelde hij belasting
verlaging voor de middengroepen
voor. Carter reageerde daarop met
te zeggen dat hij veel meer zag in
uitbreiding van de werkgelegen
heid. De befaamde journalist Jo
seph Kraft somde een aantal eco
nomische problemen op en vond
dat de regering-Ford maar een „al
lerberoerdste staat van dienst" had,
met een „obsessie" om geld te spa
ren. Ford probeerde die opmerking
te verzachten maar Carter wees er
nog eens op dat er zeveneneenhalf
miljoen werklozen zijn, „en als u
vindt dat de stand van de inflatie
dan zo goed is, moet u maar eëns
met een gewone huisvrouw gaan
praten."
Carter kreeg ook een paar zware no
ten te kraken, o.a. over het beruchte
Playboy-interview en over het feit
dat zijn voorsprong op Ford in de
opiniepeilingen nog maar zes pro
cent bedraagt (enkele maanden te
rug nog 15) en over zijn uitlatingen
over Joego-Slavië.
Hij zou naar dat land geen troepen
sturen als de Russen na de dood
van Tito greep op dat land probeer
den te krijgen. Ford kon hierop
toeslaan met te zeggen dat een pre
sident nooit van tevoren aan een
mogelijke vijand moet laten weten
wat hij van plan is.
Wat regen
Zon op: 7.20 uur; onder: 17.27 u
op: 8.53 uur; onder: 18.18 uur
Hoogwater te Katwijk om 3.2:
uur, laagwater om 11.45 uur.
BEIROET (UPI) - De toestand in
Libanon blijft gespannen. Een jon
gen en een meisje houden de wacht
in een pantservoertuig, bewapend
met machinegeweren van Ameri
kaanse makelij, langs de Libanees-
Israëlische grens.
De Syriërs hebben hun vooruitge
schoven posities langs de verkeers
weg ten zuidoosten van Beiroet
aanzienlijk versterkt en strijd
krachten van de Arabische Liga,
die de vrede moeten bewaren, heb
ben in de Libanese hoofdstad
waarnemersposten betrokken.
Secretaris-generaal van de Arabi
sche Liga Machmoud Riad heeft
gisteren gezegd dat de comman
dant van het 30.000 man tellende
vredesleger in Libanon zal worden
aangesteld door de Libanese presi
dent Elias Sarkis en ook onder diens
bevel zal staan.
DEN HAAG (SP) - Neder
land krijgt een onafhanke
lijke ombudsman, die
klachten over onbehoorlijk
optreden van rijksambtena
ren moet gaan uitzoeken.
Minister De Gaay Fortman (Bin
nenlandse Zaken) en minister Van
Agt (justitie) hebben bij de Tweede
Kamer een voorstel ingediend dat
de aanstelling van een "commissa
ris van onderzoek" mogelijk maakt.
Wie de ombudsman wordt, is nog
niet bekend. Er is wel eens de naam
van prof. mr. G. E. Langemeijer, de
vroegere procureur-generaal bij de
Hoge Raad, gevallen. Langemeijer
heeft zich indertijd tegenover pre
mier Den Uyl bereid verklaard de
voofbereiding en de organisatie
van het bureau van de ombudsman
op zich te nemen.
De "commissaris van onderzoek"
(zoals de ombudsman officieel gaat
heten) zal door de regering worden
benoemd op voordracht van de
Tweede Kamer. De Kamer laat zich
adviseren dopr de vice-voorzitter
van de Raad van State, de president
van de Hoge Raad en de voorzitter
van de Algemene Rekenkamer.
Zes jaar
De ombudsman wordt voor zes jaar
benoemd. Hij moet zich bij zijn on
derzoek en bij de kwesties die aan
hem voorgelegd worden onpartij
dig opstellen. Daarom mag hij geen
lid zijn van de Eerste of Tweede
Kamer, provinciale staten of een
gemeenteraad. Ook mag hij geen
andere openbare ambten bekleden
en geen advocaat, procureur of no
taris zijn.
Wanneer de commissaris van on
derzoek met zijn werk kan begin
nen is nog onzeker. Al sinds 1969
loopt de regering rond met het plan
om een ombudsman aan te stellen.
Maar tot nu toe is het er niet van
gekomen. De indiening van het
voorstel bij de Kamer is een belang
rijke stap vooruit.
De ombudsman doet het onder
zoek niet op z'n eentje. Hij zal wor
den bijgestaan door een bureau en
een aantal plaatsvervangers.
Iedereen heeft het recht de.om
budsman schriftelijk te vragen een
onderzoek ip te stellen naar cte ma
nier waarop de rijksoverheid zich
tegenover hem of haar heeft gedra
gen. Dit houdt in dat ook bezwaren
kunnen worden ingebracht tegen
de handelwijze van afzonderlijke
ambtenaren. Het onderzoek is gra
tis.
De indiening van een klacht ver
plicht de commissaris in de regel
een onderzoek in te stellen. Mits de
handeling van de overheid waar
tegen men bezwaar maakt niet lan
ger dan één jaar geleden is.
Uitzonderingen
den van leden van het Koninklijk
Huis, de Raad van State, de Eer
ste of Tweede Kamer en de Al
gemene Rekenkamer. Ook over
rechters kunnen de burgers Zich
niet bij de commissaris van on
derzoek beklagen.
De ombudsman kan ook geen
onderzoek instellen naar klach
ten over het regeringsbeleid of
over wetten.
Er is geen taak voor de ombuds
man als het gaat om zaken waar
voor een beroep op de rechter
open staat of waarover een on
herroepelijke rechterlijke uit
spraak is gedaan.
De ombudsman kan ook uit eigen
beweging een onderzoek instellen.
Wanneer het onderzoek is afgeslo
ten, deelt de commissaris zijn be
vindingen en zijn oordeel mee aan
de instantie of de ambtenaar die in
het geding waren. Ook de minister
en - uiteraard - de klager worden op
de hoogte gebracht.
AMSTERDAM (ANP) - Gedistil
leerd Groep Nederland (een volk
dochter van Heineken) zal in Zoe
termeer een nieuwe distilleerderij
en een graanalcoholfabriek bou
wen. Met deze investering is onge
veer 50 miljoen gulden gemoeid
Het nieuwe bedrijf zal plaatsbieder
aan zo,n 300 personen.
Verwacht wordt dat de nieuwe ves
tiging binnen twee-en-een-half jaai
volledig in bedrijf zal zijn, zo heefl
Heineken meegedeeld. Het is de
bedoeling dat de nieuwe fabriek de
produktiecapaciteit van de bedrij
ven te Rotterdam en Schiedam vol
ledig overneemt. Het personeei
krijgt de gelegenheid in Zoeter
meer te gaan werken.
De keuze van vestiging is na uit
voerige oriëntatie gevallen op Zoe
termeer, aangezien deze plaats vol
deed aan alle gestelde criteria zoals
onder meer een goede situering
met betrekking tot het huidige per
soneel; toekomstig arbeidspoten
tieel, huisvesting en transport, lig
ging in de randstad; beschikbaai
zijn van voldoende geschikt ter
rein; goede aansluitmogelijkheden
voor aan- en afvoer van water.
De heer P. Burgerjon, districtsbes
tuurder van de Industriebond NW
in Rotterdam verklaarde desge
vraagd dat hij volkomen onbekend
was met het feit dat Heineken een
nieuwe distilleerbedrijf wil vesti
gen in Zoetermeer.
Bij de distilleerbedry ven van Hein
eken, Hoppe, en Hulskamp in Rot
terdam en Coebergh in Schiedam
werken in totaal 150 mensen.
„Het verhaal door Heineken van
daag verspreid dat de betrokken
ondernemingsraad is ingelicht, is
complete waanzin, want Rotter
dam heeft helemaal geen o.r.", al
dus de districtsbestuurder.
28 PAGINA'S
Aanleg kunstmatig eiland in
de Noordzee hoeft geen "dagd
room van een ingenieur" te
zijn
PAGINA 7
De Ierse president voelt zich
beledigd en stapt daarom op
PAGINA 9
Opoe Daleman is 102, maar
ze houdt de wind eronder in
haar café
PAGINA 13
Peter Custers is uit Bangla
Desj teruggekomen, maar vrij
voelt hij zich niet: er zitten zes
tien Bengalen nog in Dacca ge
vangen en over hun lot maakt
hij zich weinig illusies
PAGINA 15
Michiel van de Kasteelen,
tot voor kort voorzitter van
het PPR-aktiecentrum Leiden,
zit in New York. Hij maakt een
zitting van de Algemene Ver
gadering van de VN mee en
concludeert: frustrerend, en
hoopgevend tegelijk
PAGINA 17
New York: een failliete stad
van de angst
PAGINA 19
Het Leidsch Damgenoot-
schap heeft een moeilijk jaar
voor de boeg
PAGINA 25
Galerie Gabriels
Najaarsexpositie
Schilderijen uit romantiek
en
Haagsche School
22 oktober-6 november dagelijks
11 tot 18 uur zondags 12 tot 16 uur
Gebroeders Van Doorne verontwaardigd
AMSTERDAM (SP) - „DAF Werkte
voor de Duitse bezetters en had in
1942 orders voor de Luftwaffe,
Kriegsmarine, Kraftfahrwesen en
Organisation Todt, ter waarde van
ruim zeven miljoen gulden".
Deze beschuldiging wordt geuit
aan het adres van de gebroeders
Huub en Wim van Doorne, oprich
ters van het DAF automobielcon
cern, in het nieuwe toneelstuk van
het gezelschap Sater, getiteld „Op
komst en neergang van een Hol
lands familiebedrijf'. Het stuk gaat
Ter kennismaking 4 weken voor de halve prijs
alk word abonnee per 7 november 1976 en ontvang de
krant vanaf heden.
Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee.
naam:
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon invullen, in open enveloppe
(zonder postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad,
antwoordnummer 214, Leiden.
op 13 november in de Utrechtse
schouwburg in première.
Volgens het toneelstuk zou DAF in
opdracht van de Duitsers aan
hangwagens, opleggers, tankwa
gens en geschutsonderstukken
hebben vervaardigd. DAF zou zich
voorts hebben beziggehouden met
het ombouwen van Ford vrachtwa
gens tot overvalwagens voor de SS.
Van deze overvalwagens werden er
kort voor de- bevrijding van het
zuiden van Nederland 28 naar het
noorden vervoert om te voorkomen
dat zij in handen van de Canadese
bevrijders vielen.
De gebroeders Van Doorne hebben
„met verontwaardiging kennis ge
nomen van het bericht over het deel
van de inhoud van het toneelstuk
Sater."
De Van Doorne's verwijzen nad
rukkelijk naar de uitspraken van de
rechtbank in Den Bosch en van de
Zuiveringsraad in 1946, waarin hun
optreden gedurende de oorlog van
alle blaam werd gezuiverd.
Nadat zij kennis hebben genomen
van de hele inhoud van het stuk zul
len de heren Van Doorne beslussen
welke stappen zij in deze zullen on
dernemen, zo heeft de raad van be
stuur van DAF Trucks meegedeeld.
den van de gebroeders Van Doorne
slechts zijdelings aan de orde komt,
zijn onder meer ontleend aan pu-
blikaties van de inmiddels overle
den Brabantse schrijver Anton
Kooien en aan geschriften van prof.
mr. W. H. Nagel, voormalig hoogle
raar in Leiden in de criminologie,
die onder het pseudoniem „J. B.
Charles" een aantal boeken heeft
gepubliceerd, waaronder „Van het
kleine koude Front".
Naar aanleiding van de publikatie
van Coolen vlak na de oorlog in de
Deurse Courant, waarin hij het
DAF-concern van collaboratie met
de Duitse bezetters beschuldigde,
spanden de gebroeders van Doorne
in 1946 een proces aan tegen de
schrijver wegens laster, smaad en
belediging.
Alleen de aanklacht inzake beledi
ging werd toen toegewezen. Laster
en smaad werden niet bewezen
geacht. Coolen moest een schade
vergoeding van duizend gulden be
talen.
Later in 1946 kwam de zaak Van
Doorne achtereenvolgens in be
handeling b(j de Zuiveringsraad
voor het Metaalbedrijf (Waarin
overigens de heer H. van Doorne
zelf zitting had) en bij de Centrale
Zuiveringsraad. Beide raden ach
ten geen gronden voor vervolging
aanwezig.
exclusieve
meubelen
INTERIEURVERZORGING
VERDUYN-RIJNSBURG
Rapenburg 1b, tel. (01718) - 21955
DEN HAAG - Voormalig premier Edward Heath van Engeland reikte
gisteren in het restaurant van De Bijenkorf in Den Haag de eerste exem
plaren uit van zijn boek "Sailing, the coarse in my life". Heath, verwoed
zeezeiler, winnaar van The Admirals Cup en lid van het Britse ocean
racing team, filosofeert in zijn boek over datgene, wat zeilen voor hem
interessant maakt.
Na afloop van de introductiebijeenkomst signeerde Heath in een verkoop-
stand. boeken (ziefoto). De andere man is schipper H.Juta van het zeilende
zeeschip De Eendracht.
draagbaarheid en comfort
VAN EGM0ND
BREESTRAAT BONTMODE
Brecstraat 173
Leiden. Tel.: 071 - 123337.
Ja, het is duidelijk waarom zoveel vrouwen een bril
van v.d. Wiel kiezen. Zij weten, dat een bril modieus
moet zijn. En u heeft keuze uit de aktuele kollekties
van Rodenstock, Silhouette en bijv. Metzier.
Voor een bril, die een vrouw méakt. Flatteert.
Exclusief. Anders. Daarom:
11 fl Ufipl uw adviseur in modebnllen
■•■■■■1®! en contactlenzen.
Nieuwe Rijn 62. Leiden. Tel.: 071-124108.
Beter Leven:
steeds meer
Omdat de opbrengst van de
vijfde puzzel een record was,
rekent Johan Bodegraven,
voorzitter van het Nationaal
Fonds „Beter Leven", dat vol
gende week zaterdag het eer
ste miljoen voor deze aktie
binnen is. Op dit moment is de
score ƒ831.217,58.
In de pot met extra-duizendjes
zit nu 17.332,83. Het moment
waarop deze extra duizendjes
kunnen worden uitgekeerd
nadert. Weer een reden om
mee te doen aan deze weke
lijkse puzzelaktie,
De slagzin van puzzel 5 was:
DOE MEE" VOOR DE BLIN
DENBIBLIOTHEEK. Het to
tale aantal letters M in de op
lossingen van de puzzels 1, 2,
3,4 en 5 voor de periodeprijzen
was 22.
Tot de prijswinnaars van puz
zel vijf behoren mevrouw M.
de Neef-Van Weizen uit
Oegstgeest (een kleurentele
visie) en mevrouw G. W. kan
tebeen uit Leiden (een smyr-
nakleed). Andere namen van
de puzzelwinnaars en puzzel 6
vindt U op pagina 23.
