"MOGUL
Nieuwe galeries in
Leiden en Wassenaar
Pro Musica in Marekerk
(9uc/ ¥)l'<
ASTERIX
IN
HISPANIA
V
DE
GELE
SPIN
DONDERDAG 21 OKTOBER 1976
Gistermiddag werden op twee
verschillende punten in Amster
dam twee verschillende fotoboe
ken ten doop gehouden, die toch
een paar overeenkomsten verto
nen. Het ene heet „Rusland hoe
het was", het andere „Nederland
toen en nu". De tekst bij de foto's
in het eerste boek werd geschre
ven door Karei van het Reve, De
tekst bij de foto's van het tweede
boek door Nico Scheepmaker -
dat ben ik dus. De voornaamste
overeekomst tussen beide boe
ken is dunkt me niet het feit dat ik
Karei van het Reve een keer op
voer en dat Karei van het Reve
mij een keer opvoert (die goede
gewoonte is weliswaar niet con
tractueel vastgelegd, maar mag
toch als een gentleman's agreem
ent tussen ons worden be
schouwd), maar de wijze waarop
de foto's te voorschijn zijn geko-
Die van Bernard Eilers (waar Con
Monnich eigentijdse foto's
tegenover heeft gezet) werden
enkele jaren geleden bij zijn nu
85-jarige weduwe teruggevon
den. Angele Manteau van
Elsevier-Amsterdam-Brussel zag
in het Brusselse filiaal van kle
dingverhuur John Kennis een
prachtige oude foto van Amster
dam hangen. Bij navraag bleek
de foto gemaakt te zijn door „de
man van tante Rie in Amster
dam", te weten weduwe M. A.
Eilers-Kennis. Een bezoek aan
haar wonong in de Jacob Maris-
straat leverde een pak foto's op,
een volgend bezoek wees uit dat
er in de kelder nog tientallen do
zen stonden met glasnegatieven
en lantaarnplaatjes. Dat bete
kende de „herontdekking" van
Bernard Eilers, de schilder-
fotograaf die leefde van 1878 tot
1951, in 1907 op een intematonale
fototentoonstelling in Dresden
zijn eerste hoge onderscheiding
kreeg, en daar later nog vele aan
toevoegde.
Archiefkluis
In feite nog wonderlijker was de
vonds van de 450 foto's uit het
Rusland van 1852 tot 1932 waar
Karei van het Reve een toelich
tende tekst bij schreef. Ze zijn
ontdekt, hoewel ze nooit waren
weg geweest. De foto's kwamen
uit de archiefkluis van uitgeverij
Contact, waar ze waarschijnlijk
sinds 1932 in hebben gezeten.
Niemand weet hoe de opbe-
rgmap in die kluis terecht is ge
komen, en niemand begrijpt ook
hoe tussen 1932 en 1975 niemand
op de gedachte is gekomen de
map uit die kluis te halen en eens
nader te bekijken.
Op het eerste vel staat
Russland-wie es war-wie es
wurde-wie es ist-in 450 bilder-
pantheon verlag, met de medede
ling dat de verzameling van de
hand van Sandor Marai en Laszlo
Dormani is. Kennelijk Hongaren.
Hun kennis van Rusland is maar
matig, zegt Karei van het Reve,
die de bijschriften dikwijls moest
corrigeren en bijsturen, wat hij
uiteraard op de hem eigen wijze
deed. Bijvoorbeeld bij een foto
van de Sowjet-Russische schrij
ver Gladkow:
„Fjodor Gladkow (1883-1958)
was vroeger heel beroemd als au
teur van de socialistische indus
trieroman "Cement", die ook in
het Nederlands vertaald is. Zijn
blijvende plaats in de literatuur
dankt hij echter aan een verhaal
van Nikolaj Arzjak (pseudoniem
van Joeli Daniel) uit het begin
van de jaren zestig en alleen bui
ten Rusland gepubliceerd. De
held van het verhaal is een jon
geman die als hij een kind ver
wekt het geslacht van dat kind
kan bepalen. Wil hij een jongen,
dan denkt hij aan Karl Marx (283,
324), wil hij een meisje, dan denkt
hij aan Clara Zeikin (304, 321,
375). Slechts eenmaal is het mis
gegaan, en dat kwam omdat hij
toen per vergissing in plaats van
aan Clara Zetkin heel even aan
Fjodor Gladkow dacht. Voor dat
verhaal kreeg de auteur in 1965
vijf jaar dwangarbeid - een be
wijs, volgens sommigen, hoe
hoog in Rusland de literatuur ge
noteerd staat".
Zeldzaam
De zeldzaamste foto in het boek
laat ons Lenin in 1923 in een rol
stoel zien: die foto is vermoede
lijk pas in 1970 voor het eerst ge
publiceerd, toen hij al een kleine
veertig jaar bij contact in de kluis
lag. als je maar lang genoeg wacht
(zegt Karei van het Reve) wordt
elke verzameling foto's op den
duur hoogst interessant.
Deze Russische foto's en de Ne
derlandse foto's van Eilers, wer
den bij toeval door de uitgevers
zelf ontdekt. Wie weet hoeveel
waardevols aan oude foto's er nog
ongeweten bij de mensen thuis
op zolder ligt, geduldig wachtend
op het moment dat iemand even
kijkt wat er toch in die oude doos
zit...
NICO SCEEPMAKER
LEIDEN/WASSENAAR - De gale
ries rijzen op het ogenblik als pad
destoelen uit de grond. Nog deze
maand wordt het aantal Leidse
kunstzalen met twee en dat in Was
senaar met één uitgebreid. En in al
deze drie gevallen gaat het om de
verkoop van hedendaagse kunst.
Zo opent Tine Barkema- Pasma
morgen een galerie aan de Oude
Rijn in Leiden. In galerie 'De Oude
Rijn' exposeren als eersten Jan
Hameling (pentekeningen en aqua
rellen), Marjolein van den Assem
(potloodtekeningen) en Alex Hak
kaart (pentekeningen, oliever
fschilderijen en litho's). Deze ten
toonstelling duurt tot 15 december.
Een nieuwe galerie ook in de Bak-
kersteeg, die zal worden geleid
door Denise Stephan, de echtge
note van de Leidse kunstenaar Will
Tweehuysen. Galerie Denise Step
han zal volgende week vrijdagmid
dag worden geopend door de
Leidse auteur Maarten 't Hart. De
openingstentoonstelling omvat
landschapsschilderijen van Kees
van Roemburg. Deze expositie
duurt tot 30 januari 1977 en is
geopend zaterdagsmiddags van
twee tot zes uur en na telefonische
afspraak.
op vrijdagmiddag 29 ok
tober opent de Wassenaarse Galerie
Kerkdam haar deuren. Deze kunst
zaal is gevestigd in het woonhuis
van de familie De Brauw aan de
Lange Kerkdam. De echtgenote
van FABK-voorzitter De Brauw,
die ook bestuurslid en leraar van
'Ars et Studium' in Wassenaar is,
zal als beheerster van de galerie op
treden De eerste exposanten in'
deze galerie zijn Ina Orbaan met
gouaches, Jopie olieverfschilde
rijen uit Voorschoten met aquarel
len van bloemen en landschappen
en René de Jonge met aquarellen
en okieverfschilderijken.
Bach en Brahms
biJ 'Con Amöre'
LEIDEN - De christelijke orato
riumvereniging 'Con Amorè geeft
dinsdagavond a.s. een uitvoering in
de Stadsgehoorzaal.Op het pro
gramma staan van J.S. Bach Can
tate 56: 'Ich will den Kreuzstab ge-
me tragen' en van Joh. Brahms 'Ein
Deutsches Requiem'. Aan het con
cert werken mee de sopraan Nelly
van der Speek, de bas Ruud van der
Meer en de organist Johan van
Dommele. De begeleiding berust
bij het Gewestelijk Orkest voor
Zuid-Holland. Het concert zal door
een examencommissie van het
Amsterdamse Sweelinck-
Conservatorium worden beoor
deeld, daar het als eindexamen
werk werk koordirectie geldt voor
Con Amore's dirigent, Bert Las
sing.
LEIDEN - Het Keulse koor "Pro
Musica" geeft zaterdagavond a.s.
een concert in de Marekerk. Het
programma vermeldt werken van
Dufay, Obrecht, Purcell, Vecci,
Brahms, Distier en Homberg.
Raad, is voor iedereen gratis toe
gankelijk.
Het koor, dat in 1969 werd opge
richt, is verbonden aan de Staatli-
che Hochschule für Musik in Keu
len. Dirigent van het koor, waarvan
in de afgelopen jaren tal van plaat
opnamen zijn gemaakt, is Johannes
Homberg.
okL t
Galerie van der Vlist, Botermarkt 3. Ten
toonstelling Jan Nikkels - schilderijtjes,
Wim Bettenhausen- grafiek, Maud Mul
ler Massis, wandkleden, Pieter van
Heerde en Marianne Wouerben, bron
splastieken. Tot 6 nov. geopend, di. t/m
zat. van 10-17 uur, do. tot 21 uur.
De Ruif, Janvossensteeg. Tentoonstel
ling Jaap Jonkers en Gerard de Reus,
schilderiien. Tot eind oktober.
Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41,
Oegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie 't Straatje, Nieuwstraat 23.,
Handgeknoopte wand- en vloerkleden.'
Tot 30 okt.
Sociëteit Burgers, Burgsteeg. Tentoon
stelling Madeion de Maa - olieverfschil
derijen, litho's en pentekeningen. Tot 15
Algemene Bank, Geverstraat 43, Oegst
geest. Tentoonstelling Jaap Volkers -
aquarellen. Tot 12 nov.
De lakenhal. Oude Singel 28-32. Ten
toonstelling van de Stichting Openbaar
Kunstgebit. Van 25 sept. t/m 7 nov., dag.
geopend van 10-17 uur, zo. van 13-17
Galerie JA, Sportfondsenbad, Wasse
naar Tentoonstelling Arnold Trippelaar
- reisschetsen, Lya Schooneman- kera
miek. Van 7 t/m 24 okt., geopend do. t/m
zo. van 10-17 uur, woe. van 20-22 uur.
Pulchri Studio, Passage 10, Oegstgeest.
Tentoonstelling Annie Borst Pauwels -
pastels en tekeningen, Kees de Kruijff-
beeldhouwwerk. Van 8 t/m 28 okt., dag.
geopend van 10-16 uur (beh. zo.).
Galerie-Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Reisschetsen en
fantasietekeningen van Ben Moritz. tot
28 okt., openingstijden van de biblio-
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-5 uur
nam. zondag 1-5 uur nam.
ARS- Expositiecentrum, Pieterskerk
gracht 9. Foto-expositie van Theodoor
Niekus, Harry Cock, Koen de Keyzer, en
Hans van der Meer. Tot 24 okt. geopend
ma. t/m do. van 13.30-16.30 en van 20-22
uur, vr. van 13.30-16.30 uur, za. en zo. van
12-16 uur.
1 ei/im
21 OKTOBER 1976
Honderd jaar geleden stotid in
de krant:
- De bekende luchtreiziger Du-
rof heeft bij een zijner jongste
opstijgingen een opmerkelijk
natuurverschijnsel waargeno
men. Terwijl hij met zijn balloii
boven het Britsche Kanaal
zweefde, kon hij den bodem van
de zeemet aide afwisseling van
terrein, zeer duidelijk zien. Een
schrijver in de Globe" gaf een
verklaring van dit optisch ver
schijnsel, namelijk deze, dat het
veroorzaakt zou zijn door de
werking van de bolronde zee
oppervlakte als een lens, in wier
brandpunt de luchtreiziger zich
juist bevonden zou hebben. Is
deze verklaring juist, dan zou
Durofs waarneming voor de
wetenschap groot nut kunnen
hebben. Al naar gelang van de
diepte der zee zou de luchtreizi
ger dan lager of hooger te stij
gen hebben om op den bodem
een blik te kunnen werpen.
Vijftig jaar geleden:
- De boeren van het plaatsje
Muhr in de Oostenrijksche Al
pen zijn verbitterde vijanden
van het korte haar der vrouw.
Onlangs kwamen er in het lo
gement aldaar twee Weener
echtparen, die er overnachten
zouden. Toen de dames haar
hoeden afzetten kwamen er een
paar keurig gekapte Jongens-
kopjes voor den dag. Dat ver
wekte een storm in het dorp. De
raad der ouden werd bijeenge
roepen en die besloot na ampel
beraad die schande niet te dul
den. De beide zondaressen moes
ten het dorp verlaten. Protesten
baatten niet. Bij nacht en ontij
werd het gezelschap het dorp
uitgedreven. De logementhou
der, die den moed gehad had
dergelijke schandelijke vrou
wen te herbergenkreeg een ern
stige vermaning en het bevel er
voor te zorgen, dat het dorp
voortaan voor zulk bezoek ge
spaard zou blijven.
Cornells Broere pass 20 Greenwich i
Rotte
Dutcl
Dutch Spirit 19 te Rotterdam.
GROTE VAART
Abel Tasman 20 te Rotterdam.
Acila 19 120 z Menorca nr Shellhaven.
Alkes 20 v Bremen nr Rotterdam.
Alkmaar 21 v Livorno nr Marseille.
Amersfoort 19 v Porto Plata nr Tenerife.
Amstellaan 19 150 en Minicoy nr Suez.
Amstelveen 19 400 wnw Cocoseil. nr
Baarn 19 te Rotterdam.
Batjan 19 te Zandvhetsluis.
Begonia 20 v Djeddah nr Livorno.
Bilderdijk 19 480 zzo Groenland nr Bre
merhaven.
Ceres, 20 t.a. Valparaiso.
Chevron Amsterdam 19 693 zo Port
Everglades nr Port Everglades,
Coral Obelia 19 v Zeebrugge nr Rotter
dam.
Coral Rubrum 19 v Santos nr Las Pal-
Dallia 21 p Delaware Riv. verw.
Diadema 20 te Curacao.
Diogenes 18 v Christobal nr Rotterdam.
Dordrecht 19 155 z Sao Vincentenr Bue-
Ganymedes 19 vLe Havre nr Christobal.
Gardenia 19 v Djeddah.
Grotedijk 20 te Rotterdam.
Heelsum 19 470 z Cape Race nr Antwer-
Hercules 19 25 no Sombrero nr Holland.
Kara 19 v Dublin nr Rotterdam.
Katwijk 19 100 z Ceylon nr Suez.
Kermia 19 35 zo Funchal nr St. Vincent.
Khasiella 19 te Stnalow.
Leuve Lloyd 20 v Napier nr Peru,
Lion of Ethiopia 20 110 zw Suez nr Dji-
Maasbracht 20 v Juayama nr Sao Sebas-
Macoma 19 210 z Lome nr Curacao.
Madison Lloyd 20 te Antwerpen.
Mame Lloyd 19 v Kaapstad nr Port Eli
zabeth.
Meerdrecht 19 340 o Cape Race nr Polen.
Neder Elbe 19 100 z Sardinië nr Port
Said.
Neder Lek 21 te Suva verw.
NedLloyd Dejima 19 760 wzw Lobito nr
Singapore.
Obelix 20 615 w Guam nr Calcutta.
Philippia 19 v New York nr Curacao.
Safocean Adelaide 20 te Adelaide verw.
Safocean Auckland 19 400 nw Fremantle
nr Mauritius.
Salland 19 v Wilmington nr Rotterdam.
Sepia 19 220 w Sabang nr Perz. Golf.
Sinoutskerk 20 t.a. Abu Dhabi.
Skybird 19 830 zw Flores nr Waterford.
Socrates 18 v Philadelphia nr New York.
Steenkerk 19 v Durban nr Kaapstad.
Straat Algoa 18 v Singapore nr Hong-
Straat Futami 20 400 o Durban nr Port
Kelang.
Straat Holland 19 690 no Cocoseil. nr
Durban.
Straat Hongkong 19 700 zw Manzanillo
nr Manzanillo.
Straat Luzon 18 v Durban nr Bangkok.
Straat Magelhaen 19 360 zw Los Angeles
nr Manzanillo.
Talamanca 19 rede Placenicia nr Belize.
Toloa 19 v Jacksonville nr Christobal.
Trident Rotterdam 20 te Hamburg.
Ulysses 22 te Maracaibo verw.
Viana 19 te Rotterdam.
Westerkerk 19 te Lissabon
Wonorato 20 te Punta Arenas verw.
Jpl
l (3LO£<!tj
PANDA EN DE GOUDDORST
53-134
,Jk vind het geen manier!" riep Panda boos. .Je moetje schamen! Ik ga
toch ook niet in jouw huis hakken, zodat de kalk naar beneden valt en
er overal gaten komen?! Nou dan! En dit is MIJN huis - al kan ik het
even niet bewijzen. Ik wou dat je ophoepelde!" ,Jk wil er trouwens op
wijzen dat de goudaders onder de grond te vinden zijn, en niet op
zolders," voegde Jollipop er aan toe.
Maar Charlie antwoordde niet - want op dat moment stak zijn werk
gever het hoofd door het gat in het plafond, .fliet lummelen, maar
graven," sprak deze. ,J<.om op!" Jawel baas," antwoordde Charlie.
,Jk kom al." Hij sloeg zijn houweel in de zoldering van het studeerver
trek en trok zich aan de steel op. Maar Panda wilde het niet langer
,Jk ga naar het gemeentehuis," dacht hij, terwijl hij de kamer uit liep.
.JJaar moeten ze toch ergens een papier hebben waarop staat dat
Hobbeldonk van mij is. Het is mijn laatste ka,ns om van die goudzoe
kers af te komen
TWEE
VERWARMENDE
DRANKEN
Twee verwarmende
dranken voor een koele
herstavond. Zet in een
pannetje de inhoud van
een fles jonge rode wijn
op, de halve hoeveel
heid water, stukje
citroen- en sinaasappel
schil, 2 kruidnagels
stukje pijpkaneel, een
mespunt nootmuskaat,
een volle theelepel ge
stampte korianderzaad
jes en een afgestreken
theelepel gemberpoe
der. Laat het geheel 60
min. trekken, maar
vooral niet aan de kook
komen Zeef de drank,
schenk in glazen en laat
er een dun schijfje ci
troen op drijven.
De tweede drank is we-
wel degelijk zéér ver
warmend! Snijd 8 ge
droogde pruimen fijn.
Voeg dit aan een halve
fles wodka toe, evenals 1
volle theelepel ge
droogde munt en een
stuk manderijneschil.
Alleen de buitenste,
oranje schil afsnijden
Laat het geheel 6 weken
staan en zeef dan de
drank. Gekoeld serve-
FRED BASSET
A01/IES vooe
HEisj£<; WE
HeeeeM AST
dat is. esn noe/tw*.
WïOCCEEAy. CATC* FE
MS ME oir Ere/M
'A i /OfVv
CWWsrwlT
De
avonturen
van
Jcmmeke
ONDERTUSSEN I jongens, ik ga eren op het dek wat
ILKCnI V water scheppen ..ik bedoel, lucht! J
LUXOR: "Barry Lyndon", dag. 2.00 en
8.00 uur. 14 jaar.
CAMERA: "A Clockwork Orange", dag
8.00 uur. 18 jaar. Kindermatinee: "Win-
netou het grote opperhoofd", do.,
inj
of Alfredo Garcia'
LIDO- "Novecento", dag. 8 00 i
jaar. Kindermatinee: "Vlucht n
heksenberg", dag. 2.30 uur, zo.
TRIANON: "Max Havelaar". dag. 2.00en
8.00 uur. 14 jaar
REX: "De Amazones", dag 7.00 en 9.15
uur. 18 jaar. Kindermatinee "Peppi en
Kokki", dag. 2.30 uur. AL. Nachtvoor
stelling: "De sexsekte der zwarte non
nen". vr. en za. 11.30 uur. 18 jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
Uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13.45-14 30 uur Avondbezoekrxir
18.30-19.30 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14 00-19.00 uur alleen vo®r ou
ders zondag 14.00-15 00 uur voor overige
familieleden Kinderen beneden 14 jaar
hebben geen toegang op de kinderafde
ling.
oint Eüzabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
11 15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 11.15 tot 12 00 uur (alleen voorgcht-
gen.)v. 15.00 tot 16.00 uur en van 18.30tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en
avondbezoek baby.show. Kinderafde
ling dag 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking)dag. van 14.15 tot 14.45 uur en
van 19.00 tot 19.30.
14 00 tot 14.30 u
Sport-Mediseh Adviescentrum Spreek
uur, do. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest, dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klhsse: de gehele dag.
Annakliniek
Klasse afdeling van 13.00-14 30 uur van
1*8.30 tot 20.00 uur.
Derde klasse bezoekuur Van 13.00-14.00
uur en 18.30-19.30 uur
Kinderzaat van 13.00-14.00 uur. Op
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalx>e kinderen
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18 30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voof ou-
Maandag tint vrijdag
Zaterdag en zondag:
14.45-15*00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lópend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken..
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uuc.
Alphen aan den Rijn
Rij noord: le en -2e klas 11-11.30; 13.30
14 15 en 18 30-19 30 uur; 3e kla$ 13.30-
14.15 en 18 30-19.30 uurrKraamafdeüng
13 30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 'Our.
Geluidshinder Schiphol'
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden'gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
