Drievoudig veto
wapenembargo
tegen Z.-Afrika
Libanon voorzichtig
Visserij politiek loopt stuk in de EG
Nieuwe nachtmerrie van Ford heet Brown
Christen-democraten Italië:
behoudend voorstel abortus
AANKLACHT OP DE MUUR
Beledigingen aan adres Amerika's bondgenoten
Resolutie in Veiligheidsraad
Referendum
wijziging
grondwet
India gaat
niet door
MEEVALLER
WESTDUITSE
REGERINGS
COMBINATIE
WOENSDAG 20 OKTOBER 1976
WASHINGTON (SP) - Presi
dent Ford is nog niet over de
nachtmerries heen, die zijn
inmiddels afgetreden minis
ter van landbouw Earl Butz
hem met zijn smerige praatjes
over de negers bezorgde of hij
is opnieuw in verlegenheid
gebracht door een van zijn
vertrouwelingen in de top. En
weer is het de babbelzieke
voorzitter van de verenigde
chefs van staven, generaal
George S. Brown, die zijn
mond voorbij heeft gepraat
en in een interview drie van
Amerika's beste bondgeno
ten op de tenen is gaan staan.
Eigengereide opmerkingen
over Israël en Iran en vlege
lachtige beledigingen aan het
adres van Groot-Brittannie,
gingen de generaal in dit
vraaggesprek even gemakke
lijk af als zijn gewraakte be
wering van een jaar geleden,
dat de Joden teveel invloed
hebben in het Congres. Zijn
standpunt over een te grote
Joodse invloed herhaalde hij
in andere woorden toen de
Commissie voor de Strijd
krachten van de Senaat hem
enige tijd later ondervroeg bij
de behandeling van zijn her
benoeming. Net als toen heeft
generaal Brown zijn veront
schuldigingen ook nu bij de
hand.
Op een persconferentie, die was
uitgeschreven door minister
van defensie Ronald Rusfeld,
trachtte hij maandag zijn
straatje schoon te vegen met
een verzachting van zijn aan
vankelijke beweringen. Pre
sident Ford heeft geen reden
gezien om in te grijpen en
vond de escapades van het
militaire opperhoofd zelfs
geen berisping waard.
Het leek voor Brown een schier
onmogelijke taak om goed te
praten wat hij allemaal ge
zegd had in zijn interview met
Ranan Lurie, een Israëlische
politieke tekenaar en journa
list, die al jaren in Amerika
woont. Maar het gelukte hem
wederom onder dekking van
zijn minister, die hem als mili
tair hoog aanslaat en van pre
sident Ford.
Groot-Brittannië kreeg dit te
horen over zijn militaire pa
raatheid: "Het is aandoenlijk,
je zou er om willen huilen. Ze
zijn geen wereldmacht meer.
Het enige dat ze hebben zijn
generaals, admiraals en mili
taire kapellen" en "ze doen al
les in grootse stijl, mijn god,
ze doen het uitstekend als het
om het protocol gaat. Maar je
wordt er misselijk van als je
hun leger ziet".
De Engelsen moesten uit
Browns mooipraterij geloven
dat hij dergelijke dingen had
gezegd "uit medeleven en be
grip, niet als kritiek of om te
spotten".
"Wij kennen ook de ridderlijk
heid van de Britten. Er be
staat geen dapperder volk. Ik
heb het grootste respect voor
de uiterst professionele
strijdkrachten van Hare Ma
jesteit", zo heette het maan
dag ineens.
Iran en met name de Sjah, wer
den evenmin gespaard.
"Lieve hemel, die plannen,
die de Sjah op stapel zet, je
vraagt je wel eens af of hij niet
soms met i
oude Perzische Keizerrijk
rondloopt" en als grapje daar
achter "Ze noemen het niet
voor niets de Perzische Gulf
(En als we dat woordje Gulf
even niet vertalen met Golf,
dan blijkt duidelijk de toespe
ling, die de generaal maakte
op het machtige Gulf-
olieconcern).
Maandag legde generaal Brown
uit, dat hij gelooft dat de Sjah
enorm veel voor zijn land
heeft gedaan en nog doet en
dat de vorst terecht vindt dat
Iran militair sterk moet zijn
en dat hij daarom zijn strijd
krachten uitbreidt, niet alleen
voor de veiligheid van Iran,
maar in het belang van de
vrije wereld. "Ik heb geen re
den om aan te nemen dat de
Sjah enige aspiraties heeft die
verder gaan dan een kundig
leiden van zijn land en het
bijdragen aan het evenwicht
in dat deel van de wereld".
Over Israël en zijn strijdkrach
ten had generaal Brown aan
interviewer Lurie verteld dat
die eerder een belasting voor
de Verenigde Staten zijn dan
een zegen. Hij verklaarde dit
nu als: "Gezien uiteen zuiver
militair standpunt", waarbij
hij vertelde dat de bevoorra
ding van Israël zo nu en dan
het aanspreken van de Ame
rikaanse reserves had nodig
gemaakt, "maar ik ben het
nooit oneens geweest met het
Amerikaanse beleid tot steun
aan Israël en dat ben ik ook nu
niet".
Het inverview is al in april van
dit jaar afgenomen. Lurie, die
geregeld als tekenaar voor het
gerenommeerde weekblad
Generaal Brown: op tenen trappen
Newsweek werkt, kon zijn
verhaal aan dit blad niet slij
ten, omdat het te lang was.
Enige maanden later pro
beerde Lurie het bij News-
day, een New Yorkse krant,
maar ook die had geen be
langstelling. Afgelopen wee
keinde werd het stuk tens
lotte in roulatie gebracht via
een freelance-nieuwsbureau.
Minister Rumsfeld verklaarde
op de persconferentie, dat hij
geen enkele reden had aan te
nemen dat het moment van
publiceren van dit zes maan
den oude interview verband
houdt met de presidentiële
verkiezingscampagne.
Toen generaal Brown werd ge
vraagd wat hij hierover dacht,
antwoordde hij: "Ik ben niet
in een positie om daar over te
oordelen". Hij ging bijna weer
in de fout toen hij vervólgde:
"Ik denk wel dat het een
beetje vreemd is Op dat
moment duwde ministr
Rumsfeld hem haastig weg en
onderbrak de zin van de gene
raal met "hij is niet in een po
sitie om daar over te oorde
len".
Ron Nessen, perschef van pre
sident Ford, had als enig
commentaar "Gezien de ver
klaring van generaal Brown
en de persconferentie van
minister Rumsfeld, be
schouwt de president de zaak
als afgedaan".
Rumsfeld wilde echter wel
kwijt: "Ik wil duidelijk stellen
dat het achterwege blijven
van een berisping niet moet
worden gezien als een onder
steuning van een duidelijk
onelegante wijze van uit
drukken".
ROME (Reuter) - De Italiaanse
christen-democratische partij - met
het minderheidskabinet Andreotti
aan de regering - gaat het parle
ment een zeer behoudend wets
voorstel inzake abortus voorleggen
waarin die ingreep slechts toeges
taan in bü gevallen waar moet wor
den gekozen is het leven van een
vrouw of dat van haar ongeboren
vrucht.
Met dat voorstel wil de "Democra-
zia Cristiana" tegenwicht bieden
aan enkele progressievere voorstel
len die in het parlement reeds op
commissieniveau worden bespro
ken.
De christen-democraten willen de
strikte verbodsbepalingen op abor
tus, krachtens een wet die nog da
teert uit het Mussolini-tijdperk, al
leen verlichten wanneer het vold
ragen van een zwangerschap risi
co's heeft voor de lichamelijke ge
zondheid van de vrouw.
Zelfs dan, vertelde een christen
democratische zegsman gisteren,
wil de partij abortus nog steeds be
schouwen als een formeel-
strafbare, maar in de praktijk niet
langer vervolgbare handeling.
Dat standpunt wordt gedekt door
een uitspraak in die zin van het Ita
liaanse constitutionele hof.
De parlementscommissie van justi
tie en gezondheid beraden zich
thans over acht verschillende
abortus-wetsontwerpen die - de
een wat meer, de ander wat minder
- soepeler zijn dat wat de christen
democraten willen. Het is de bedoe
ling dat er op basis van die acht
ontwerpen één enkele tekst uit de
bus komt, welke volgende maand
in het parlement kan worden be
handeld.
Het abortusvraagstuk is altijd dy
namiet geweest in de Italiaanse po
litiek en het is niet in de laatste
plaats aan het Vaticaan te danken
dat de christen-democraten onver
zoenlijk "anti" blijven.
De discussies over e
ortuswet vormden in de lente
maanden het directe voorspel tot
de val van het vorige kabinet waar
door algemene verkiezingen nood
zakelijk werden.
Op grond van de daarbij in juni ont
stane krachtsverhoudingen kun
nen de christen-democraten in
geen van beide kamers meer een
meerderheid tegen abortus op de
been brengen.
Maar hoewel daaruit zou moeten
volgen dat een hervormde wet - wat
de concrete vorm ook wordt - het
parlementair zou kunnen rooien,
wijzen parlementaire 1
op de mogelijkheid v
regeringscrisis
christen-democraten opnieuw ee
massale anti-abortuscampagn
mochten willen ontketenen.
Aangezien de huidige minder
heidsregering alleen kan blijven
zitten bij de gratie van de commu
nisten en de andere niet-
confessionele partijen, is een ver
storing van die delicate machtsba
lans volgens deze waarnemers niet
geheel ondenkbaar bij een nieuw
en heftig abortusdispuut.
NEW DELHI (AFP/Reuter) - Het
voorstel tot wijziging van de In
diase grondwet zal niet worden on
derworpen aan een referendum.
Dit heeft de Indiase minister van
Justitie, Hari gisteren gezegd tij
dens een ontbijt met de internatio
nale pers, gisreren in New Delhi. De
oppositie had gevraagd om een re
ferendum.
Maandag beginnen in het Indiase
Lagerhuis de debatten over de wij
zigingsvoorstellen op de grondwet
van de regering. De voorstellen be
helzen amendering van 37
grondwets-artikelen en de toevoe
ging van 14 nieuwe artikelen. De
minister van Justitie zei dat het
volk onmogelijk ja of nee kan zeg
gen tegen een dergelijk ingewik
keld voorstel. "Wanneer het volk
niet akkoord gaat met de grond
wetswijzigingen, kan het de rege
ring via de verkiezingen naar huis
sturen".
In maart 1976 zouden er verkiezin
gen worden gehouden, maar deze
zijn uitgesteld tot maart 1977, of
mogelijk nog later. Hari Golkhale
zei dat de verkiezingen niet einde
loos zouden worden uitgesteld. Hij
wees er wel op dat de noodtoestand
die sinds 26 juni 1975 van kracht is,
hiervoor niet hoeft te worden op
geheven.
De oppositie heeft aangekondigd
de debatten te boycotten uit protest
tegen het feit dat ongeveer 30 par
lementariërs momenteel in de ge
vangenis zitten. Hari Golkhale zei
dat al enkele van hen zijn vrijgela
ten en dat andere binnenkort zullen
volgen. Hij hoopte dat alle parle
mentariërs volgende week aan de
debatten kunnen deelnemen. De
bewindsman zei er de voorkeur aan
te geven dat de pers geen censuur
zal worden opgelegd. De media zul
len volgens hem in alle vrijheid
mogen berichten over de zittingen
in het parlement.
Arrestaties
in Soweto
JOHANNESBURG (AFP) -
Als gevolg van incidenten die
zich zondag in Soweto, het
zwarte woongebied bij Jo
hannesburg, hebben voorge
daan zijn meer dan zevenhon
derd arrestaties verricht. Dit
heeft de Zuidafrikaanse mi
nister van politie en justitie,
Jimmy Kruger, gisteravond
meegedeeld. Op dat moment
vonden in Soweto opnieuw
incidenten plaats. Verschei
dene tientallen jonge negers
vernielden een slijterij en na
men de benen voordat de poli
tie arriveerde.
De laatste tijd zijn verkopers
van sterke drank herhaalde
lijk het doelwit van aanvallen
door Afrikaanse jongeren die
vinden dat de voorstanders
van apartheid de geest van de
zwarten met alcohol trachten
te vergiftigen.
NEW YORK (Reuter) - Groot-Brittannië, Frank
rijk en de Verenigde Staten hebben gisteren in de
Veiligheidsraad van de Verenigde Naties hun
veto uitgesproken over een ontwerpresolutie
waarin een verplicht wapenembargo tegen
Zuid-Afrika wordt geëist.
De stemming over de resolutie was tien tegen
drie, Japan en Italië onthielden zich van stem
ming.
Ter verklaring van hun standpunt
zeiden de drie westelijke mogend
heden dat de Veiligheidsraad geen
drastische maatregelen tegen
Zuid-Afrika mag nemen nu werke
lijke vooruitgang wordt geboekt bij
de diplomatieke pogingen voor
door onderhandelingen verkregen
regelingen in Namibië en Rhode-
sië. Italië en Japan onthielden zich
om dezelfde reden.
De tien afgevaardigden die voor de
resolutie stemden beschuldigden
de blanke regering in Pretoria er
van, de onderhandelingen te mis
bruiken om de huidige toestand te
handhaven.
Ongeschikt
De Britse afgevaardigde, James
Murray, zei dat de resolutie, door
zeven landen van de derde wereld
is ingediend, „ongeschikt is, zowel
wat tijdstip als inhoud betreft".
De indieners willen het wapenem
bargo om daarmee druk op Zuid-
Afrika te oefenen en het te dwingen
het bestuur over Namibië
(zuidwest-Afrika), aan de VN over
te dragen.
Zr
-•* jfts* s AAX*A 1 ^5
SJANGHAI - Deze muurkrant laat rechtsonder) de karikaturen zien van c
de weduwe van Mao Tse-toengdie zijn gearresteerd op beschuldiging v
Reactie op vredesplan:
Murray zei dat Zuid-Afrika de reso
lutie van januari, waarin stappen
worden geëist die leiden tot onaf
hankelijkheid in Namibië door
vrije verkiezingen onder V.N.-
toezicht naast zich neer had gelegd.
Zuid-Afrika moet nu inzien dat
Namibië een internationaal pro
bleem is geworden en dat een of
andere vorm van medewerking van
de V.N. voor de onafhankelijkheid
van het land noodzakelijk is ge
worden.
Hij zei dat de Veiligheidsraad niet
moet negeren dat er enige vooruit
gang is geboekt en dat er belang
rijke besprekingen zijn gehouden
die de direct betrokken partijen bij
elkaar moeten brengen, in het bij
zonder de Swapo en de Zuidafri
kaanse regering.
Engeland is ervan overtuigd dat
veel kan worden bereikt met rus
tige diplomatie. De resolutie is dus
ongeschikt wat tijdstip en inhoud
betreft, aldus Murray.
Derde maal
Het is de derde maal dat de raad een
drievoudig veto meemaakt. De
zelfde drie landen sprakèn voor het
eerst in 1974 hun veto uit om
Zuid-Afrika te behoeden voor uit
stoting uit de V.N. en zij blokkeer
den gezamenlijk in juni 1975 een
wapenembargo tegen de republiek.
BEIROET/CAIRO (UPI/Reu-
ter/AFP) - Na het vredesakkoord
van Riad was het gisteren vrij rustig
aan de fronten in Libanon. De reac
ties van de Libanese politici op het
vredesplan liepen uiteen van voor
zichtig optimistisch tot uiterst be
hoedzaam. Waarnemers zijn van
mening dat bij toepassing van het
akkoord de Palestijnse guerrilla
strijders de grote verliezers zullen
zijn.
Het vredesplan voor Libanon voor
ziet niet in terugtrekking van de
Syrische troepen uit Libanon, al
dus hebben Arabische diplomaten
in Cairo gisteren verklaard.
Zij zeiden dat president Sadat van
Egypte en PLO-chef Arafat hun eis
van terugtrekking hebben laten
vallen nadat president Elias Sarkis
van Libanon had uitgelegd dat de
Syriërs op zijn eigen verzoek had
den ingegrepen. Na de recente felle
opleving van de strijd tussen linkse
en rechtse eenheden in de Libanese
hoofdstad Beiroet bleven gisteren
meldingen van belangrijke gevech
ten in het grootste deel van het land
uit. Wel berichtten rechtse radios
tations dat de strijd in enkele delen
van het zuiden van Libanon door
ging tussen rechtse troepen en Pa
lestijnse guerrillastrijders. Met
name in de stad Maijajoun, 8 km
van de grens met Israël, werd nog
hevig gevochten nadat maandag
linkse eenheden uit legerbarakken
in de stad waren verdreven. Actie
werd tevens gemeld vanuit het
zuidelijke dorp Ajshiveh. Pales
tijnse commando's en hun linkse
bondgenoten deden daar een aan
val op het christelijke dorp en de
gevechten duurden de gehele dag
voort.
De eerste reacties van de
strijdende partijen in Libanon op
het vredesplan van de zes Arabi
sche leiders waren zeer behoed
zaam en twijfel klonk door of dit
laatste plan nu inderdaadeen einde
zal betekenen van de al 18 maanden
durende burgeroorlog. Het officiële
Palestijnse persbureau Wafa
noemde het akkoord "de laatste
kans,' om de Libanese oorlog en de
interarabische conflicten te beëin
digen. Premier Rasjied Karami, een
moslim moslim die niet in staat was
Libanon te verlaten om de bijeen
komst in Riad bij te wonen, zei dat
enkele groepen mogelijk reserves
hebben ten aanzien van het resul
taat, maar dat dit "het beste was dat
kon worden gedaan". De rechtse
christenen en andere linkse mos
lims echter, die ook niet op de
kleine tóp vertegenwoordigd wa
ren en die opmerkten dat het ak
koord hun onderlinge conflict ne
geert, waren minder optimistisch.
De falangistische leider Pierre Ge-
majel, hoofd van de grootste
strijdmacht aan rechtse zijde, wees
erop dat de Palestijnse comman
do's zich aan hun belofte moeten
houden zich niet in Libanese zaken
te mengen. Dan pas zal de belang
rijkste oorzaak van het conflict zijn
weggenomen. De leider van de
rechtse militie, Basjier Gemajel, zei
"enig voorbehoud,' te moeten ma
ken omdat het akkoord veel weg
heeft van eerdere overeenkomsten
die door de christenen en door Sy
rië waren afgewezen. 'Wij weigeren
alles dat ons terugvoert tot voor 13
april 1975 (het begin van de oorlog)
omdat dit betekent dat alle ver
woesting en dood voor niets zou
zijn geweest", zo vertelde hij ver
slaggevers. Het akkoord van Riad
voorziet in versterking van de Ara
bische vredesmacht in Libanon tot
30.000 man. Deze versterking zal in
Libanon aankomen binnen twee
weken nadat een bestand van
kracht is geworden. Het bestand
moet morgenochtend 06.00 uur
(onze tijd) ingaan. Na aankomst van
de volledige vredesmacht hebben
de Palestijnen 45 dagen de tijd het
akkoord van Cairo van 1969 volle
dig toe te passen.
BONN (Reuter) - De. regerings
combinatie van de Duitse bonds
kanselier Helmut Schmidt, be
staande uit SPD/FDP zal in het
nieuwe parlement (Bondsdag) over
een meerderheid beschikken van
tien zetels. Na de verkiezingen van
3 oktober van dit jaar wezen aan
vankelijke tellingen uit dat de rege
ringscoalitie slechts een meerder
heid van acht zetels zou hebben. De
officiële eindcijfers, inclusief
nieuwe tellingen, zullen morgen
formeel worden bekendgemaakt in
de Westduitse hoofdstad.
De nieuwe Bondsdag die op 14 de
cember voor het eerst bijeen zal
komen, zal bestaan uit 214 leden
van de SPD, 39 leden van de FDP,
190 leden van de CDU en 53 leden
van de CSU. De twee christelijke
partijen CDU/CSU vormen de op
positie in Bonn. Zij boekten bij de
parlementsverkiezingen begin
deze maand forse stemmenwinst,
maar kwamen net iets te kort, om
de sociaal-liberale regering van
Schmidt uit het zadel te wippen.
De meevaller van de huidige rege
ringscoalitie betekent dat hun
meerderheid niet is geslonken van
46 tot 8 zetels, maar tot 10 zetels.
Regering in
Spanje wil
hervormingen
MADRID (Reuter/AFP/DPA) - De
Spaanse regering heeft gisteren bij
de conservatieve Cortes - het
Spaanse parlèment - een
ontwerp-wet ingediend waarin
voorstellen zijn vervat voor poli
tieke hervorming.
De 565 leden van de Cortes hebben
een maand de tijd de voorgestelde
hervormingen goed te keuren of te
verwerpen. De regering wil alge
mene, rechtstreekse en geheime
verkiezingen voor een uit twee
Kamers bestaand parlement dat de
Cortes die maar uit één Kamer be
staat en waarvan de leden voor het
grootste deel worden benoemd,
moet vervangen. De Spaanse rege
ring heeft haar ontwerp niet willen
wijzigen ondanks een poging van
de raad van de nationale beweging
- deze beweging was onder Franco
de enige, in Spanje toegestane par
tij - sommige voorstellen te verwa
teren. Maar de regering heeft wel de
mening van de raad aan de Cortes
voorgelegd.
LUXEMBURG (ANP) - Het ge
sprek over de Europese gemeen
schappelijke visserijpolitiek en het
uitroepen van een Europese 200-
mylszone voor de visserij is giste
ren, in de Europese ministerraad in
Luxemburg, volledig stukgelopen.
Ten einde raad heeft mr. Van der
Stoel, de Nederlandse minister van
Buitenlandse Zaken, die de bijeen
komst van ministers van Buiten
landse Zaken van de EG voorzat,
besloten dat er op 29 oktober, in
Den Haag, in een extra
bijeenkomst van de Europese mi
nisters, opnieuw over het Europese
visserijprobleem wordt gesproken.
Al eerder was besloten dat de mi
nisters de dag daarop (30 oktober)
in Den Haag bijeen zouden zijn om
het rapport-Tindemans (over de
Europese Unie) door te lichten.
Dat de ministers geen
stemming konden bereiken lag
ditmaal aan de Ieren. Maandag al
had de ministerraad het probleem
vluchtig besproken. Toen duidelijk
werd dat er grote moeilijkheden
zouden gaan ontstaan, belastte mr.
Van der Stoel een speciale werk
groep met de bestudering van de
problemen. Die werkgroep be
steedde de gehele nacht aan deze
problematiek. Ze legde gisteren
een document bij de ministers op
tafel, waaruit bleek dat hoe men het
ook wendde of keerde, de Ieren aan
hun speciale wensen bleven vas
thouden.
De Ierse eisen laten zich als volgt
vertalen: het is uitstekend dat de
gemeenschap als geheel de visse-
rijgrenzen verlegt tot 200 mijl uit de
kust (een zaak waartoe een aantal
niet EG-landen al heeft besloten)
maar de gemeenschap mag niet
gaan onderhandelen met niet EG-
landen over wederzijdse visserij
rechten, voor en aleer men het bin
nen de gemeenschap eens is over
het zogeheten interne visserijbe
leid.
De ministers van Buitenlandse Za
ken van de EG hebben gisteren in
Luxemburg, samen met de Griekse
minister Papaligouras, het schema
vastgesteld voor de onderhande
lingen over het Griekse EG-
lidmaatschap. Bepaald werd dat er
eens per kwartaal een bijeenkomst
op ministerieel niveau zal zijn. De
vertegenwoordigers van de EG-
lidstaten en van Griekenland zullen
elke maand een keer bijeen komen,
tenzij meer bijeenkomsten nood
zakelijk blyken.
Er zullen werkgroepen worden op
gericht als dat nodig mocht blijken
om bepaalde problemen gemakke
lijker uit d<_ weg te ruimen. Na elke
onderhandelingsbijeenkomst zal
een rapport worden opgesteld.
De Griekse minister, Papaligouras,
die door zijn land belast is met de
coördinatie van de EG-
onderhandelingen drong gisteren
in Luxemburg aan op het snel en
volledig verschaffen van gegevens,
door de EG, die voor zijn land van
belang zijn. Dat werd hem toege
zegd.
