in de titelstrijd
KRYPTOGRAM
Organisatoren
kunnen ook
nerveus worden
Kom-er-ACHT-er
Weer bloemen op Duitse
weldadigheidszegels
Oplossing
vorige
puzzel
nsTs S B
NIEUWE UITGA YEN
een miljoen gulden aan prijzen
ZATERDAG 16 OKTOBER 1976
EXTRA
Kunt u de acht afwijkingen in beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
De eerste prijs van ƒ10 werd toege
kend aan mevr. Vreeken-Bosch,
Bejaardencentrum Hogerweide,
Piet Mondriaanlaan 17 te Roelofa-
rendsveen. De tweede prijs van
7.50 werd toegekend aan mevr. K.
Gaykema-Halewijn, Frans Hals
laan 49 te Oegstgeest. De twee prij
zen van 5 werden toegekend aan
mevr. G. P. Boskamp-v.d. Hulst,
Nieuwe Duinweg49 te Katwijk aan
den Rijn en aan de heer G. van
Weerlee, Munnikenstraat 48 te Lei
den.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossing, met in de linkerboven
hoek vermelding "Kruiswoord
raadsel", vóór donderdag zenden
aan Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1 te Leiden.
Kom-er-ACHT-er
fi'p
zajtpaz uva usoyos j.3yui] uva\oozi
uvui zajipaz uva svp g
aip idyai] uva svC do yvz zao/utj g
p'p
uayuij uva cnnouL do dcouy za^uij f,
/aip jsvvu sjyodj. diuvp uva j.vv'y
/aip zajipaz uva isffoy do y zajjaj z
uvui asjtpaj
IS33W. uva dCsvC uva szaoaz aajtpaz-1
HORIZONTAAL
1. Verkeersknooppunt waar
stof van een boerderij op ligt: 6.
De vrolijke noot in Zwitserland
10. Kleding voor een klein li
chaam: 11. Daar komt hij die de
rij sluit12en dat
raakt hij dan: 13. Er is weinig
zonder s, meisje; 15. I, dit is
ruim genomen metaal; 17. Dit
zult U nooit in huis aantreffen,
hoe mooi het ook kan zijn; 19.
Ze vragen de Binnenlandse
Strijdkrachten om een gave en
hebben nog geluk ook: 21. Er
staan tien alleen om mij heen.
dat is de hele handel; 22. Het
beroep van het fruit; 24. Ach,
men is er niet zo mee ingeno
men dat ze 't werk overnemen;
27. Dit is het einde; 28. Dame, er
is iemand zeer gewiekst; 29. Is
het niet erg, A. om zo "in" te
zijn?; 30. Eet dat dier, probeer
het eens.
VERTIKAAL
1. Geboren worden met dit ge
was; 2. Werkelijk, de uitwerking
is geweldig; 3. Met een el het
dier opmeten; 4 Ik mag naar dit
zien. dit is het; 5. De woning van
de burgemeester van Wezel!; 7.
Zij maant haar geliefde; Het
niet gemakkelijk hebben door
het lawaai van dieren; 9. 8. Het
meisje vertrok met troost; 14.
De bestraffing van een buiten
kacheltje: 16. Dat is een lied,
niet, D, als je 't volmaakt wil; 18.
O, ratten in de Ee, ze laten spo
ren na op Uw huid; 20. Zit dat
verdraaide dier weer bij dat
beestje; 'k heb het hem dan ook
niet uitgebreid gezegd: 21. Fa
miliemeisje; 23. Een heleboel
mensen op het land; 25. Ik zag
de G voor een A aan, jongen; 26.
Als men A zegt moet men cok B
zeggen tenslotte.
BONDREPUBLIEK DUITS
LAND - De jaarlijkse Wohlfahrts-
marken, ofwel weldadigheidsze
gels werden zowel in West-
Duitsland als in West-Berlijn op 14
oktober in roulatie gebracht. De
Bondsrepublikeinse zegels tonen
net als twee jaar geleden boeketten,
nu echter, dit in tegenstelling tot
1974 boeketten, samengesteld uit
één soort bloemen. Op een zegel
van 30+15 pfennig staat een boe
ket van phloxen. Een boeket
goudsbloemen siert een zegel van
40 20 pf; een boeket samenges
teld van dahlia's staat op een 50 25
pf.-zegel en op de zegel met hoogste
waarde (70 35 pf.) ten slotte een
boeket van violen.
De Duitse post luistert ook dit jaar
de „dag van de postzegel" op met
de uitgifte van een zegel. De 14de
oktober is een zegel uitgebracht
met de lage waarde van 10 pfennig
(bruin). Afgebeeld wordt het schild
van een posthuis van de keizerlijke
rijksposterijen Höchst am Main."
gestileerde afbeelding van een
nieuw elektrische treinstel en het
embleem van de spoorwegen. Op
lage: 10 miljoen. De Nationale
maatschappij werd op 1 september
1926 opgericht, ongeveer 90 jaar (op
5 mei 1835) nadat Belgié de eerste
spoorwegverbinding - tussen
Brussel en Mechelen - werd gerea
liseerd.
BELGIE - De Nationale maat
schappij van de Belgische spoor
wegen viert dit jaar het 50-jarig be
staan. Naar aanleiding daarvan
heeft de Regie op 13 september een
6,50 fr.-zegel (oranje, rood, zwart en
blauw) uitgegeven met daarop een
Elf jaar geleden, in 1965, werd de
eerste spade in de grond gezet voor
de aanleg van de Brusselse metro.
Op 20 september heeft koning
Boudewijn de eerste metrolijn van
Brussel, de oost-west-verbinding,
officieel in gebruik gesteld. Ter ge
legenheid van dat gebeuren heeft
Belgie op 20 september een zegel
van 6,50 fr. (meerkleurig, oplage 10
miljoen) uitgegeven waarop een
nieuw metro-treinstel staat afge
beeld.
DENEMARKEN - Te Ter viering
van het 100-jarig bestaan van het
Carlsbergfonds heeft Denemarken
op 23 september een zegel van 100
ore (rood) aan de loketten verkrijg
baar gesteld. Het fonds werd op 25
september 1876 opgericht door de
in Carlsberg wonende brouwer J.
C. Jacobsen (1811-1887) met het
doel de Deense wetenschap op een
zo breed mogelijk front te steunen.
Onderzoekingen op het gebied van
de natuurwetenschappen, wiskun
de. filosofie, geschiedenis en taal
geleerdheid werden gefinancierd,
alsmede het maken van studierei
zen. expedities, het uitgeven van
boeken en het aankopen van in
strumenten. Jacobsens zoon Carl
stichtte in 1902 bovendien nog het
Ny Carlsbergfonds dat zich hele
maal op de kunst richt.
De nu verschenen zegel gewijd aan
het Carlsbergfonds verbeeldt de
natuurkundige professor Emil Chr.
Hansen in zijn werkkamer in het
Carlsberglaboratonum.
HERO WIT
In de moderne schaakwereld is het
niet denkbeeldig dat grootmeester
na hun toezegging deel te nemen
aan een internationaal toernooi
zich plotseling terugtrekken. De or
ganisatoren zitten dan met de han
den in het haar en worden hyper
nerveus of moeten weken het bed
houden! Vroeger was dat niet
denkbaar omdat de bewuste "de-
linkweiiten" voor de eerstkomende
toernooien werden "geboycot"
Een dergelijk geval deed zich voor
in het toernooi te Birmingham
1976. Van de zeven deelnemende
grootmeesters schreven er zes af.
Een Joegoslavische internationaal
meester bleef weg zonder kennis
geving! Het toernooi vond toen'
plaats met elf deelnemers, waar
door volgens FIDE-normen de>
winnaar geen grootmeesterresul
taat kon behalen
De zege behaalde de Britse meester
Jonathan Mestel met 8 uit 10. üp de
tweede plaats eindigde de enige
deelnemende grootmeester Dam-
janovic, (Joegoslavië). Hij speelde
de beste partij die wij hier laten
volgen.
Wit: Damjanovic
Zwart: Stean (Engeland)
Siciliaans
1. e2-e4 c7-c5
2. Pgl-f3 d7-d6
3. d2-d4 c5xd4
4.Ddlxd4
Het is een kwestie van smaak of
men met het paard of met de dame
terugslaat op d4. Vooral de Joegos-
laven hebben een voorkeur voor de
tekstzet. Uit de praktijk van de laat
ste vijftien jaar is gebleken, dat het
nemen met de koningin ook zijn
voordelen kan hebben.
4.Pb8ic6
5.Lfl-b5 Lc8-d7
6. Lb5xc6 Ld7xc6
7. c2-c4
In feite de pointe van het slaan met
de dame op d4. Wit heeft nu een
soort Maroczv-opstelhng bereikt en
beschikt over Pc3 ingeval zwart tot
Pf6 besluit. Weliswaar is zijn ko
ningsloper van het bord verdwe
nen, maar gezien de pionnenstruc-
tuur d6-e7-f7-g7 speelt dit geen rol
van betekenis. De witte dame
voorkomt tevens een snelle g7-g6,
wat in een aantal varianten van be
lang is.
iPg8-re
8. Pbl-c3 e7-e6?
Dat kan niet goed zijn. In aanmer
king kwam 8 g6, om de konings
loper naar g7 te ontwikkelen. Met
de dame op d4 is de zg.
"Scheveningse-variant" discuta
bel.
9. 0-0 Lf8-e7
10. Tfl-dl 0-0
11. Dd4-d3
Met de mogelijkheden Pd4 en Lt4.
11... Dd8-a5
12. Pf3-d4 TfB-d8
Zwart wil ondanks alles_d6-d5
doorzetten. Na direct 12 d5 volgt
13. cd5: ed5: 14. e5 met goed spel.
13 Dd3-e2! Ta8-c8
14. Lcl-d2 Da5-c7
15. Tal-cl
Verhindert wederom d&-d5.
15 Lc6-e8
16. 62-63 A7-a6
17. Ld2-e3 Dc7-b8
18. Le3-f4 Pf6-<17
Op 18 e5 komt natuurlijk 19. Pfö
Zwart gaf op. Hij gaat mat.
Een mooie partij van de Joegoslaaf
Zeldzaam!
dit
In het Hoogoventoerm
jaar ontstond de volgende stelling.
(Zie diagram). Zwartspeler is Henk
Smout en lid van het Leidsch
Schaakgenootschap.
Smout
19. Lf4-g3
Pd7-e5
20. f2-f4
Pe5-c6
21. Pd4-f3!
Pc6-a5
22. f4-fa
b7-b5
23. f5xe6
f7 xe6
24 Ptt-d4
b5-b4
25. De2-g4!
De juiste voortzetting. Zwart kan
niet veel doen
n de beslissing staat
voor de deur.
25...
Le7-f6
26. Pc3-e2
Le8-d7
27. Pd4xe6
Pa5-b7
28. Pd2-f4
Pb7-c5
29. Pf4-d5!
Ld7xe6
30. Pd5xf6t
Kg8-h8
31. Dg4-h4'
g7xf6
32. Dh4xf6t
Kh8-g8
33. Df6-g5t
Kg8-f8
Op 33 Kh8 komt 34. Td6:enz.
34. Tdl-flt
Le6-f7
35. Tflxf7t!
Kf8xf7
36. Tel-fit
Kf7-e8
37. Dg5-g7
Samuelsson
Het ziet er naar uit dat zwart kan
opgeven, maar Smout (meestal
vindingrijk in benarde posities!),
weet in de stelling nog iets leuks te
weven. Er geschiedde; 1. Dc6-b6t
met schaak. Zonder nadenken
speelde wit:
2. Lb2-d4? Db6xd4t!
De eerste verrassing.
3. Dd5xd4 Te6xe4
De witspeler was nu zo van streek
geraakt dat hij zich zelfs nog liet
Uit het Interzonaaltoernooi te Ma
nilla volgt hier de nederlaag van
Boris Spassky tegen zijn landge
noot Belaschow.
Balaschow-Spassky
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cd4: 4. Pd4:
PfG 5. Pc3 e6, 6. g4 Pc6 (Meestal
speelt men - h6) 7. g5 Pd7 8. Le3 Le7
9. Tgl a6 10. Le2 0-0!? (Uiteen aan
tal buitenlandse dagbladen en
schaaktijdschriften heb ik verno
men dat Spassky niet "dat schaak"
speelt wat we van hem gewend zijn.
Hij speelt te passief. Ook interne
moeilijkheden zijn oorzaak van zijn
falen in toernooien) 11 F4 Te8 12.
Dd2 Pd4: 13 Ld4: b5 14. a3 Lb7 15.
f5 Pe5 16. 0-0-0 Da5? 17. f6! LfB 18.
De3! Tac7 19. Df2 Dc7 20. Ted2 Lc6
21. h4 Db7 22. h5! Le4: 23. Le5: de5:
24 Pe4: De4: 25. g6! (Beslissend!)
Tc7 26. fg7: Lg7: 27. h6! hg6: 28. hg7:
Df4 29. Ld3 Kg7. 30. Dg2! Td8 31.
Kbl Td4 32. Tt2 Tg4 36. Df2 Df4?
(Remisekansen gaf - Tf4! enz.) 37.
Dc5: Dh2: 38. De7f Kh6 39. DfBt
Kh7 40. Df7t Kh6 41. DfBt (Beider
zijdse tijdnood) Kh7 42. Df7t Kh6
43. Df6' Kh7 44 Ka2 ZDg2 45. De5:
en zwart gaf het op. (1-0).
Op 22 en 23 oktober a.s. vindt in
Leiden een interessant toernooi
plaats t.g.vhet 40-jarig bestaan van
de Leidse schaakvereniging "Lei-
then".
BISHOP.
Op dit ogenblik zijn er twee ronden
gespeeld in het toernooi om het
Leids districtskampioenschap. Er
wordt gespeeld in drie groepen en
de nummers één en twee gaan over
naar de finale, die in december van
start zal gaan.
De favorieten zijn al duidelijk
zichtbaar geworden. Kromhout,
v.d. Kwartel en Huisman in groep
A, Fase en Burgerhout in groep B
en Passchier en Schijff in groep C.
Helaas spelen dit jaar verschillende
topspelers niet mee: Wim Heems
kerk en Jan Slingelandt hadden
geen zin, Gerrit de Bruijn vervult
zijn dienstplicht en Arie Brunt we
gens onbekende redenen.
Maar niet geklaagd. Ook zonder
hen worden er prachtige partijen
gespeeld, die de spelers veel plezier
geven. En daar gaat het om!
Van de deelnemers willen we twee
standen geven. In beide speelt de
kampioen van Bodegraven, Jan
Vrolijk, een belangrijke rol.
9 9
m
9 9 9 9
9 9 9 9
O O
IJS i B 9
BJEI S
•S» <3
Dit is de stelling uit de partij Vrolijk
(Bodeg raven KJ. Fase (Hazerswou-
de) uit een vorig jaar gespeelde par-
18-22, 3. 38-32, 11-16, 4. 43-38, Een schitterende afwikkeling
20-25, 5. 49-43, 15-20, 6. 34-29, tien zetten diep"
19-24, 7. 40-34, 14-19, 8. 45-40, 1 2 3 4
10-14, 9. 50-45.
Fase speelde nu listig 9 7-11 ho
pend op 10. 20-23, 19:28, 11. 32:23,
waarop hij zou winnen door 11
13-19, 12. 38-32, 19:28, 13. 32:23,
14-19!! 14. 23:14, 22-28! 15. 33:22,
24:33, 16. 39:28, 25-30!! 17. 35:15,
9:20,18.15:24,12-18,19.22:13,8:50!!
Vrolijk zag deze zet en besloot de
spanningen erin te houden en
speelde 10. 29-23. Het vervolg was:
10... 13-18, 11. 34-29? (dit is fout,
beter is 37-31!) 25-30, een zet a la
Bronstring 12. 37-31, 21-27, 13.
32:21,16:27,14.41-37 (nu zijn zowel
30-34, 17-21, als 27-32, 20-25 niet
goed, maar zwart neemt de win
nende combinatie) 14 30-34!! 15.
39:30, 27-23*16. 38:27, 20-25, 17.
29:20, 18:49, 18. 27:16, 25:34, 19.
40:29, 49:41, 20. 46:37, 14:25.
9
9
9
p
9
9 9 9
9
Ss
m o
O
O
H
üf Hf
IB
3
De volgende stelling is ook van Jan
Vrolijk, die de witte schijven han
teerde tegen Andre van der Kwar-
toch altijd nog verrassende,
24-29! 2. 33:24,
20:29. En Vrolijk gaf ontluisterd op.
want op a. 39-33 volgt 29-34 (30:39),
23-29 (33:24), 19:30, (35:24), 18-22,
(27:18), 13:35 en zwart wint twee
schijven, want 24 valt ook.
b. 41-37, 41-36, 49-44, 48-42 en
30-25 volgt óf 18-22, (27:18),
13:44 (42) óf 29-33 (34) met
schijfwinst.
c. 40-34 (29:40), 35:44 volgt 23-29! en
wit verliest een schijf door de
niet te pareren dreiging 18-22.
d.40-34 (29:40), 45:34 volgt een dam
door (23-29), 34:12. (13-18), 12:23,
(17-22), 26:17, (22:44), 49:40,
(19:46).
De lezer moet nu niet denken dat
Vrolijk een zwakke speler is. Hij
kan echt beter dammen, dan dat
deze twee stellingen, die hij beide
verloor, doen vermoeden!
JOOP BURGERHOUT.
De avonturen van Pa Pinkelman
en de avonturen van Tante Polle-
wop, door Godfried Bomans. Te
keningen van Carol Voges. Else
vier. 9.50 per deel.
Bakoenin's biecht, door M. Bakoe-
nin. Uitgeverij De Arbeiderspers,
Amsterdam, 24.50.
De kapper spreekt tegen zijn spie
gel.- Gedichten van Arie van den
Berg. De Arbeiderspers, 17.50.
Knapenliedboek, door Strato van
Sardeis. De Arbeiderspers, f 18.50.
Uit de brand, door M. Potter. Kos
mos. 15,90.
Pico-Piki gaat op reis, door Schra-
der. Kosmos, f 15.90.
Het bange dierenbos, door Wil
mink. Kosmos, f9.90.
Grote Spectrum Encyclopedie,
deel 10. Uitgeverij Het Spectrum,
Utrecht.
Amerika. Van kolonie tot we
reldmacht, door Prof. Dr. J. Pres-
ser. 4e druk. Uitgeverij Elsevier
Nederland, Amsterdam, f39.50.
Een kerstlied in proza, door Char
les Dickens. Uitgeverij Hollandia,
Baarn. f 19.90.
Associatiefjes, Frans Hiddema.
Hollandia. f3.90.
De Piramide. Het verhaal van de
bouw, door David Macaulay. Verta
ling en bewerking H. Janse met
medewerking van het Rijksmu
seum van Oudheden te Leiden.
Uitgeverij Ploegsma, Amsterdam.
22,50.
Het trauma van München, door
Prof. Dr. B. W. Schaper. Uitgeverij
Elsevier, Amsterdam, 22,50.
Alles wel beschouwd, door Si-
mone de Beauvoir. Uitgeverij Aga-
thon, Bussum. 19,90.
Daniël, door Wim Gijsen. Agathon.
19,50.
Portret van een onbekende, door
Nathalie Sarraute. Agathon.
19,50.
De kat die zich kwaad maakte. De
in de boot. Het zwarte jonge hond
je. Olifantje op schaatsen. Feest-
pakket Gouden Boekjes. Uitgeverij
de Bezige Bij. 18,-. Tijdens de
kinderboekenweek 1976 13.50.
Per deeltje 4.50.
Groot Internationaal Kruiden
kookboek, door Wina Bom. Uitge
verij Luitingh, Laren NH. ƒ34.90.
1 n«a Te winnen In de Nationale
BV^IVI Puzzelaktie t.b.v. Nationaal Fonds Beter Leven
MET UNITRAVEL NAAR
INDONESIË
In samenwerking met de KLM
organiseert reisbureau UNI
TRAVEL 27-daagse verzorgde
reizen naar Indonesië met be
zoeken aan Jakarta, Ban
dung, Yogja, Solo, Surabaya
en Bali voor 3.325,- per
persoon; inclusief Sumatra
3.720,-.
Zo'n fantastisch^ reis (incl.
Sumatra) voor 2 personen
wordt aangeboden als finale-
prijs. Behoort u niet tot de
gelukkige winnaars, maar u
wilt toch graag naar Indone
sië vraagt dan het volledige
programma aan bij
UNITRAVEL
Den Haag, Plet Helnpl. 1,
tel. 070/608837
